Katowice, dnia 9 marca 2011 r. WOJEWODA LSKI NR NP/II/0911/110/11 ROZSTRZYGNICIE NADZORCZE Na podstawie art. 91 ust.

1 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorzdzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z pn. zm.) stwierdzam niewano uchway nr V/39/2011 Rady Miejskiej w Tarnowskich Grach z dnia 2 lutego 2011r. w sprawie Statutu Gminy Tarnowskie Gry w czciach okrelonych w: - 5 Statutu Gminy Tarnowskie Gry, bdcego zacznikiem do uchway oraz zacznika nr 2 do statutu, jako sprzecznej z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 21 grudnia 1978 roku o odznakach i mundurach (Dz. U. Nr 31, poz. 130 z pn. zm.); - 18 ust. 4 Statutu Gminy Tarnowskie Gry, bdcego zacznikiem do uchway w zakresie sw organy Miasta, jako sprzecznej z art. 5 ust. 2 ustawy o samorzdzie gminnym, dalej jako ustawa; - 25 ust. 2 Statutu Gminy Tarnowskie Gry, bdcego zacznikiem do uchway, jako sprzecznej z art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2000r. o ogaszaniu aktw normatywnych i niektrych innych aktw prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2010r. Nr 17, poz. 95), w zwizku z 136 Rozporzdzenia Prezesa Rady Ministrw z dnia 20 czerwca 2002r. w sprawie Zasad techniki prawodawczej (Dz. U. z 2002r. Nr 100, poz. 908); - 2 ust. 2 Zacznika nr 3 do statutu w zakresie sw oraz reprezentuje Rad Miejsk na zewntrz, jako sprzecznej z art. 19 ust. 2 ustawy; - 46 ust. 3 Zacznika nr 3 do statutu, jako sprzecznej z art. 24 w zwizku z art. 21 ust. 1 ustawy; - 21 Zacznika nr 4 do statutu, jako sprzecznej z art. 18a ust. 1 ustawy; - 22 ust. 3 pkt b Zacznika nr 4 do statutu, jako sprzecznej z art. 15 ust. 1 ustawy. Uzasadnienie Przedmiotow uchwa Rada Miejska w Tarnowskich Grach, dziaajc m.in. na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy o samorzdzie gminnym uchwalia Statut Gminy Tarnowskie Gry, zwany w dalej statutem. O ile przepisy ustawy przyznaj radzie gminy kompetencj do regulowania, w drodze statutu gminy m. in. kwestii ustroju gminy (art. 3 ust. 1 ustawy) i organizacji wewntrznej oraz trybu pracy organw gminy (art. 22 ust. 1 ustawy), to nie mona uzna, e zakres tego upowanienia jest nieograniczony. Przeciwnie - swoboda ksztatowania ustroju jednostki samorzdu terytorialnego oraz organizacji jej organw ograniczona zostaa w pierwszej kolejnoci zasad legalizmu (praworzdnoci) sformuowan w art. 7 Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 roku (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z pn. zm.). Przywoana zasada zakada, e organy wadzy publicznej a do nich zalicza si take rada gminy dziaaj na podstawie i w granicach prawa. Konieczno dziaania na podstawie i w granicach prawa obliguje organy wadzy publicznej, upowanione do wydawania aktw powszechnie obowizujcego prawa w tym wypadku - aktw prawa miejscowego, do respektowania zakresu delegacji ustawowej w taki sposb, by przyjte w oparciu o ni normy uzupeniay, wydane przez inne podmioty, przepisy powszechnie obowizujce ksztatujce prawa i obowizki ich adresatw. Ustawodawca, formuujc okrelon delegacj do wydania aktu wykonawczego, przekazuje upowanienie do uregulowania wycznie kwestii nie objtych dotd adn norm o charakterze powszechnie obowizujcym w celu uksztatowania stanu prawnego

Id: VCDZM-JOOMN-ZIOMC-QXMQC-SWBYJ. Podpisany

Strona 1

uwzgldniajcego m.in. specyfik, moliwoci i potrzeby rodowiska, do ktrego waciwy akt wykonawczy jest skierowany. Niedopuszczalne jest zatem w kontekcie przedstawionych wyej wywodw zarwno regulowanie w drodze statutu kwestii nieodpowiadajcych materii statutowej, jak i modyfikowanie, wiacych organ upowaniony do wydawania aktw prawa miejscowego, norm o charakterze powszechnie obowizujcym. Tymczasem Rada Miejska w Tarnowskich Grach w uchwalonym przez siebie statucie przyja szereg rozwiza, ktre naruszaj przedstawione wyej zasady techniki prawodawczej. I tak, w 5 statutu oraz w zaczniku nr 2 do statutu uregulowano kwestie Herbu, pieczci, flagi, sztandaru oraz banerw gminy. Tymczasem zgodnie z przepisem art. 3 ust. 1 ustawy o odznakach i mundurach jednostki samorzdu terytorialnego mog ustanawia, w drodze uchway organu stanowicego danej jednostki, wasne herby, flagi, emblematy oraz insygnia i inne symbole. Wskazany przepis stanowi norm kompetencyjn, okrelajc waciwo przedmiotow rady gminy. Jednake zdaniem organu nadzoru przedmiotowe upowanienie do ustanowienia herbu gminy nie mieci si w zakresie wewntrznego ustroju gminy, o ktrym mowa w art. 169 ust. 4 Konstytucji RP. Ponadto, przepis art. 3 ust. 1 ustawy o odznakach i mundurach w sposb jednoznaczny okrela, i ustanowienie herbu gminy moe nastpi w drodze odrbnej uchway. Problematyka powysza winna by przedmiotem odrbnej regulacji prawnej, a nie w drodze normy statutowej. W tym tonie wypowiedzia si rwnie Naczelny Sd Administracyjny, ktry stwierdzi: na podstawie ustawy o samorzdzie gminnym organy gminy maj m. in. prawo stanowienia przepisw normujcych wewntrzny ustrj gminy przede wszystkim w drodze statutu, jednak nie naley do nich normowanie zasad i warunkw uywania herbu. Nie jest to bowiem materia statutowa, do ktrej naley niewtpliwie ustalenie wewntrznego ustroju gminy. Do zakresu regulowanego statutem nie mona tym samym w ocenie NSA orzekajcego w niniejszej sprawie zaliczy te ustalenia herbu gminy, jako materii nie zwizanej z ustrojem jednostki samorzdu terytorialnego ani te z organizacj wewntrzn czy trybem pracy jej organw (Wyrok NSA z dnia 30 wrzenia 2009r., sygn. akt II OSK 1063/09, Centralna Baza Orzecze Sdw Administracyjnych). W 18 ust. 4 statutu wskazuje si podmioty bdce inicjatorami utworzenia, poczenia, podziau, zniesienia oraz zmiany granic jednostki pomocniczej. Wedug tego zapisu inicjatyw utworzenia jednostki pomocniczej posiadaj rwnie organy Miasta. Zgodnie z art. 11a ust. 1 ustawy organami gminy s rada gminy oraz wjt (burmistrz, prezydent miasta). Zatem statut udzielajc upowanienia do inicjowania tworzenia jednostki pomocniczej organom Miasta wskaza na Rad Miejsk oraz Burmistrza. Tymczasem art. 5 ust. 2 ustawy stanowi, i jednostk pomocnicz tworzy rada gminy, w drodze uchway, po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkacami lub z ich inicjatywy. Z brzmienia tego zapisu wynika, e inicjatywa do tworzenia jednostek pomocniczych spoczywa tylko na radzie gminy oraz na mieszkacach i zdaniem organu nadzoru nie jest dopuszczalne rozszerzenie niniejszego upowanienia na inny organ gminy. Takie stanowisko zaj rwnie Wojewdzki Sd Administracyjny w odzi, ktry w wyroku z dnia 27 wrzenia 2007r. stwierdzi: podkreli jednak naley, i uprawnienie rady gminy do uregulowania w statucie kwestii wskazanych w art. 5 ust. 3 ustawy nie moe stanowi podstawy do przyjcia, e utworzenie jednostki pomocniczej przez rad gminy moe nastpi na wniosek burmistrza organu wykonawczego gminy, i e w tym zakresie ustawodawca rwnie pozostawi radzie gminy swobod dziaania, pozostawiajc t materi uznaniu rady (III SA/d 500/07, Centralna Baza Orzecze Sdw Administracyjnych). W 25 ust. 2 statutu zawarto regulacje dotyczce wejcia w ycie przepisw porzdkowych, ktre brzmi: przepisy porzdkowe wchodz w ycie po upywie 3 dni od dnia ogoszenia w drodze obwieszczenia, w terminie wskazanym w obwieszczeniu, chyba, e dany akt okreli termin krtszy. Powysze unormowanie stanowi niedopuszczaln modyfikacj art. 4 ust. 3 ustawy o ogaszaniu aktw normatywnych i niektrych innych aktw prawnych, ktry daje moliwo wejcia w ycie przepisom porzdkowym w terminie krtszym ni trzy dni jedynie w uzasadnionych przypadkach. Natomiast jeeli zwoka w wejciu w ycie przepisw porzdkowych mogaby spowodowa nieodwracalne szkody lub powane zagroenia ycia, zdrowia lub mienia, mona zarzdzi wejcie w ycie takich przepisw z dniem ich ogoszenia. Niewtpliwie w tym przypadku ustawodawca da moliwo wejcia w ycie
Id: VCDZM-JOOMN-ZIOMC-QXMQC-SWBYJ. Podpisany Strona 2

przepisw porzdkowych przed upywem trzech dni jedynie w wyjtkowych sytuacjach. Tymczasem statut nie zawiera uregulowa dotyczcych wyjtkowoci sytuacji, ograniczajc si jedynie do moliwoci okrelenia krtszego terminu przez dany akt. Powysze uregulowanie daje wic sposobno stanowienia przepisw porzdkowych o vacatio legis krtszym ni trzy dni w kadym przypadku, gdy akt tak bdzie stanowi. Taki zapis stoi zatem w sprzecznoci z art. 4 ust. 3 ustawy o ogaszaniu aktw normatywnych i niektrych innych aktw prawnych. W 2 ust. 2 Zacznika nr 3 do statutu znajduje si zapis, i Przewodniczcy Rady Miejskiej zwouje sesje i organizuje prace rady zarwno na sesjach, jak i midzy sesjami oraz reprezentuje Rad na zewntrz. Tymczasem art. 19 ust. 2 ustawy zawiera obowizki wobec przewodniczcego rady i stanowi, i zadaniem przewodniczcego jest wycznie organizowanie pracy rady oraz prowadzenie obrad rady. Zatem Rada Miejska nie moe rozszerzy powyszego zakresu zada przewodniczcego rady o reprezentowanie rady na zewntrz. W tej kwestii wypowiedzia si Wojewdzki Sd Administracyjny w Gliwicach, ktry uwaa, e przepis ten jednoznacznie ksztatuje usugowy charakter funkcji przewodniczcego w stosunku do rady gminy, przez co, nie jest dopuszczalna zmiana, nie mwic ju o odwrceniu tej relacji w statucie gminy. Nie ma podstawy do przyznania przewodniczcemu organu stanowicego gminy jakichkolwiek innych uprawnie, w tym przypadku do reprezentowania rady na zewntrz, ni te, ktre wynikaj z przywoanego przepisu (Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 3 listopada 2008r., sygn. akt IV SA/Gl 396/08, Centralna Baza Orzecze Sdw Administracyjnych). W 46 ust. 3 Zacznika nr 3 do statutu Rada Miejska ustalia, i Przewodniczcy Rady nie powinien by czonkiem staych Komisji Rady. Zdaniem organu nadzoru powysze uregulowanie zawiera niedopuszczalne ograniczenie praw przewodniczcego rady jako radnego. Zgodnie bowiem z art. 18a ust. 2 ustawy przewodniczcy rady nie moe by jedynie czonkiem komisji rewizyjnej. Z tego te wzgldu jest moliwe, aby przewodniczcy rady gminy by czonkiem innych komisji staych rady. Co wicej, naley zaznaczy, i zgodnie z art. 24 ustawy radny jest obowizany bra udzia w pracach komisji do ktrych zosta wybrany, lecz samo czonkostwo w komisjach rady nie jest obowizkiem. Jest to uprawnienie, z ktrego radny moe, acz nie musi skorzysta. Poprzez postanowienie zawarte w 21 zacznika nr 4 do statutu Rada Miejska w Tarnowskich Grach naoya na kierownikw jednostek, do ktrych komisja rewizyjna skierowaa wystpienie pokontrolne, obowizek zawiadomienia komisji w terminie 14 dni o sposobie wykorzystania uwag i wykonaniu wnioskw. Komisj rewizyjn powouje si w celu kontrolowania dziaalnoci wjta gminy oraz gminnych jednostek organizacyjnych (art. 18a ust. 1 ustawy), jak rwnie wykonywania innych zada kontrolnych zleconych przez rad gminy (art. 18a ust. 4 zd. 1 ustawy). Oprcz zada kontrolnych ustawa o samorzdzie gminnym naoya na komisj rewizyjn take pewne zadania o charakterze opiniodawczo-wnioskowym, lecz stwierdzi naley, e komisja rewizyjna nie ma uprawnie nadzorczych. Moe ona bada i ocenia prawidowo dziaa kontrolowanych organw i jednostek organizacyjnych, nie moe im jednak wydawa wicych dyspozycji dotyczcych usunicia stwierdzonych nieprawidowoci ("zalece pokontrolnych"), usuwa ich we wasnym zakresie ani stosowa sankcji wobec osb winnych zaistnienia tych nieprawidowoci. Z tego te powodu nie mona uzna, by dopuszczalne byo zobowizywanie kierownikw gminnych jednostek organizacyjnych do odpowiadania na wystpienia pokontrolne komisji rewizyjnej a take dostosowywanie si do jej wnioskw i zalece. Zwrci przy tym wypada uwag, e zwierzchnikiem subowym kierownikw gminnych jednostek organizacyjnych, ktrzy odpowiadaj z kolei za caoksztat dziaania jednostki, jest burmistrz i to wanie on jest podmiotem uprawnionym do stosowania rodkw wadczych wobec kierownikw jednostek organizacyjnych. Powysze rozwaania dotycz rwnie 22 ust. 3 pkt b Zacznika nr 4 do statutu, ktry daje uprawnienie Radzie Miejskiej do wydania wicego zalecenia pokontrolnego. Naley bowiem zwrci uwag na art. 15 ust. 1 ustawy, wedug ktrego rada gminy jest organem stanowicym i kontrolnym. Zatem rwnie rada gminy nie ma uprawnie nadzorczych, wskutek czego nie moe wydawa wicych zalece pokontrolnych kierownikom jednostek organizacyjnych ani innym podmiotom. Niezalenie od powyszego, w statucie znajduje si bd stanowicy nieistotne naruszenie prawa. Mianowicie 21 ust. 4 Statutu Gminy Tarnowskie Gry nakada obowizek na jednostki pomocnicze przedkadania Burmistrzowi projektu planu obejmujcego przychody okrelone w ust. 2 oraz wydatki
Id: VCDZM-JOOMN-ZIOMC-QXMQC-SWBYJ. Podpisany Strona 3

w celu ujcia ich w projekcie budetu gminy. Naley zwrci uwag, i wspomniany ust. 2 stanowi, i uchwaa budetowa okrela wydatki oraz wielko rodkw wyodrbnionych do dyspozycji poszczeglnych jednostek pomocniczych. Nie stanowi zatem katalogu przychodw, na jaki wskazywaaby tre 21 ust. 4 statutu. Ponadto organ nadzoru zwraca uwag na bdne oznaczenie zacznikw do uchway i statutu. Tego rodzaju nieprawidowoci, cho nie stanowi istotnego naruszenia prawa maj wpyw zarwno na stosowanie przepisw przyjtych przez Rad Miejsk w praktyce, jak i na moliwo prawidowego dokonywania zmian w tych przepisach. Z treci 1 przedmiotowej uchway wynika, e jedynym jej zacznikiem jest statut Gminy Tarnowskie Gry. Na zacznik ten zatem skada si winien sam statut oraz wszystkie zaczniki do niego. Tymczasem, kady z zacznikw do statutu oznaczony jest podwjnie: jako kolejny zacznik do statutu oraz jako kolejny zacznik do uchway. Tego rodzaju zabieg sprawia, e oznaczenie zacznikw z jednej strony nie znajduje uzasadnienia w treci uchway, a z drugiej - jest zupenie nieczytelne. Na przykad opisy i wizerunki herbu i innych weksyliw gminy, zgodnie z 5 ust. 5 stanowi zacznik nr 2 do statutu, a rwnoczenie potraktowane zostay nawet jako dwa odrbne zaczniki do uchway opisy to zacznik Nr 3, a wizerunki to zacznik Nr 4 do uchway). Tym samym uchwa nr V/39/2011 Rady Miejskiej w Tarnowskich Grach z dnia 2 lutego 2011r. ze wzgldu na wyej opisane nieprawidowoci, naley uzna za wadliw, co czyni stwierdzenie jej niewanoci we wskazanych czciach uzasadnionym i koniecznym. Na niniejsze rozstrzygnicie nadzorcze suy skarga do Wojewdzkiego Sdu Administracyjnego w Gliwicach, za porednictwem Wojewody lskiego, w terminie 30 dni od dnia dorczenia rozstrzygnicia. Otrzymuj: 1) Rada Miejska w Tarnowskich Grach - za zwrotnym potwierdzeniem odbioru, 2) a/a.

WOJEWODA LSKI Zygmunt ukaszczyk

Id: VCDZM-JOOMN-ZIOMC-QXMQC-SWBYJ. Podpisany

Strona 4