You are on page 1of 27
430 ROZPORZADZENIE MINISTRA TRANSPORTU | GOSPODARK! MORSKIEJ zdnia 2 marca 1999 r. w sprawle warunkéw technicznych, jakim powinny odpowiadaé drog! publiczne | ich usytuowanle, Na podstawle art, 7 ust. 2 pkt 2 ustawy 2 dnia 7 lip- ca 1994 fF. Prawo budowlane (Dz, U. Nr 89, poz. 414, 2 1996 r.Nr100, poz.’ 465,.Nr 106, poz..496 | Nr 146, oz, 680, z 1997 r. Nr88, poz, 5641 Nr 111, poz. 726 oraz 2.1998 r, Nr 22, poz. 118] Nr.106, poz. 668) zarzadza sig, ‘co nastepule: Dilat! "PRZEPISY. OGOLNE ‘4iti| SAvit Rozporzqdzenia okreéla Warunkl technlczs 'jakim powinny odpowladaé drog! publiczne | zwiqzan iz nimi urzadzenia budowlane oraz ich usytuowanl ie unk! technicane, jakim powinny edpowledad iutostrady:platne I'drogowe oblekty intynierskle oraz {ich usytuowenlevokreslela preepisy odrebne, 3, Warunki techniczne, o Ktérych mowa w ust. 1, przy zachowaniu prrepis6w Prawa budowlanego, Przepiséw 0 drogach publicznych oraz przepisow rebnych, a takée ustalen Polskich Norm zapewniaja ww szczegélnogcl: 1) spetnienie wymagan podstawowych dotyczacych: 8) bezpleczenstwa uiytkowania, b) nognoscl | statecznogcl konstruke}i, ) bezpleczeristwa z uwagi na motliwos¢ wystapio- nila potaru lub innego miejscowego zagrotenia, d) ochrony érodowlska ze szczegéinym uwzgied- nlentem ochrony przed nadmiernym hatasem, Wibracjami, zanieczyszczenlami powietrza, wo- dyigleb, a 240 drogi klasy S 0 szerokosci jezdni 7,5 m Grogi kas 10 100 90 80 drogi 0 szerokosci jezdni 7,0 m z utwardzonymi poboczami aie cd & w Predkosé 7 ry miorodajna | #f0U! 0 szerokosc! jezdni 7,0 m 100 90 80 70 miaroe uwardzonych pobocty drogi o szerokosci jezdni 6,0 m z utwardzonymi poboczami Ld a) uy a drogi o szerokosci jezdni 6,0 m bez utwardzonych poboczy uy oo ud oo 3) na drodze na terenie zabudowy: Rozdziat 2 Vpy = Vo + 20 km/h, jezeli jezdnia nie jest ograniczo- ‘na kraweénikami, Jezdnie Vp = Vy + 10 km/h, jozeli jezdnia jest ograniczons °: jednej lub z obu stron krawednikami, adele: Vp — Pr@dkosé miarodajna (km/h), V, — najwigksza dopuszczaina predkos¢ samocho- 'déw oscbowych na drodze, ograniczona zna- klem lub dopuszczona przepisami (km/h). 2. Predkoéé miarodajna powinna byé co najmnie) rowna predkosel projektowe] drogi | nie wigksza od nie} 0 wigce| nit 20 km/h. § 14, 1. Na drodze klasy Z i drogach wyiszych klas liczba jezdni oraz liczba paséw ruchu na jezdni powin- ny byé ustalone z uwzglednieniem klasy drogi oraz wielkosci miarodajnego natezenia ruchu, 2. Droga klasy A, a takie ulica klasy S powinny mieé co najmniej dwie jezdnie, katdg przeznaczona dla jed- nego kierunku ruchu. 3, Jednojezdniowa droga klasy L lub droga wyiszej klasy powinna mieé co najmniej dwa pasy ruchu, z 2a strzeteniem ust. 6. Dziennik Ustaw Nr 43 4, Droga klasy S, GP lub G poza terenem zabudowy © czterech lub wiekszej liczbie paséw ruchu w obu kie- runkach, zwylaczeniem paséw dodatkowych, powinna mieé dwie jezdnie, kaida przeznaczona dla jednego runku ruchu, 2 zastrzezeniem ust. 6, 5. W wypadku ograniczefi terenowych dopuszcza sig stosowanie poza terenem zabudowy jednojezdnio- we} drogi czteropasowej klasy GP lub G na odcinky © dlugosci nie wieksze| niz 2 km, jezeli kierunki ruchu beda rozdzielone bariera ochronna. 6. Prey etapowaniu budowy, a takie przy przebudo- wie albo remoncie drogi kiasy Z lub L poza terenem za- budowy, dopuszcza sie stosowanie jezdni jednopaso- wej 0 szerokosci 3,5 m — 3,0 m 2 poboczami o na- = 2378 — Poz. 430 wierzchni co najmniej twardej 0 szerokosci nie mniej- szej nig 1,0 m, jezeli jest to uzasadnione warunkami miejscowymi lub wielkoscia ruchu. 7. SzerokoSé jezsini na drogowym obiekcie inty- nierskim powinna byé nie mniejsza niz przed obiektem 8, W strefie zamieszkania szerokoS¢ pasa terenu przeznaczonego do ruchu pojazdéw i pieszych powin- na byé dostosowana do potrzeb; nie powinna byé ona mniejsza, niz wynika to z warunkow okreslonych w przepisach dotyczacych drég pozarowych. § 15. 1. SzerokoS¢ pasa ruchu, z zastrzezeniem § 14 ust. 61 § 16, okresla tabela: Usytuowanie Szerokosé pasa ruchu (m) na drodze klasy drogi A s oP 6 Z t D pozaterenem | aon | 380, 350 | 300-360 | 275—300 | 250-275 | 2.50~2,769 zabudowy : 3752 3/60—3,00 wa terenio 350 350 3.50 350 300 | 250—2,259 zabudowy 3.50 3,60--3,25% | 3,50—3,25° | 3,50--3,25% | 3,00—2,50” | 3,503.00" 3.25—3,00" | 3,252.75 1 Stosuje sig w szczegélnogci na drodze o dwéch pasach ruchu na kazdo} jezdni i predkosci projektowej 120 km/h. 2! Stosuje sig na jednojezdniowe| drodze o predkosci projektowe| 100 km/h. 31 Dopuszcza sig stosowanie w wypadku przebudowy albo remontu drogi. 4! Stosuje sie przy uspokajaniv ruchu 5! Stosuje sig na drodze dwupasowe} © Stosuje sie na drodze jednopasows), jezeli szerokoS¢ utwardzonej czeéci korony jest nie mniejsza nit 5,00 m, a mijanki umoiliwiaja wymijanie pojazdow. 1 Stosuje sig w zabudowie jednorodzinnej lub przy uspokajaniu ruchu. © Stosuje sie ne ulicy jednopasowej na odcinkach z zachowana wzajemng widocznoscia, a mijanki umoiliwiaja wymijanie pojazdow. 2, Zmiana szerokogci pasa ruchu powinna byé wy- konana zgodnie 2 warunkami okreslonymi w § 64. § 16. 1. Szerokosé kaédego pasa ruchu powinna byé zwigkszona na tuku kofowym w planie, zzastrzezeniem ust. 2 i 4, 0 wartos¢ obliczona w nastepujacy sposdb: 1) 42 — na drodze klasy Z i drogach wyészych Klas oraz na ulicy klasy L usytuowanej na obszarze prze- mystowo-handlowym lub na ktérej odbywa sig zbiorowa komunikacja autobusowa, 2) 32 — na drodze klasy D oraz innych ni? wymienio- ne w pkt 1 drogach klasy L, gdzie R jest promieniem tuku kotowego osi jezdni wy- razonym w metrach, przy ezym obliczone poszerzenie powinno byé zaokragione do 5 em w gore. 2. "ie nalety poszerzaé pasa ruchu, jezeli wartosé oblicz. xego poszerzenia jest mniejsza ni. 0,20 m, atak- 4e gdy jezdnia ma dwa lub wigce) paséw przeznaczo- nych dia jednego klerunku ruchu, 3. Zmiana szerokosci jezdni powinna byé wykona- na na krzywej przejsciowej, prostej przejsciowej lub na tuku kolowym o wiekszym promieniu, jezeli jest to krzywa koszowa, w spos6b ptynny bez widocznych za- taman krawedzi jezdni. 4. Na tuku kotowym 0 promieniu mniejszym lub rownym 2 m wartos¢ poszerzenia powinna byé okre- Slona dla kaidego pasa ruchu oddzieinie. 5. Poszerzenie paséw ruchu na skrzytowaniu po- winno byé ustalone z zachowaniem warunkéw, 0 kté- rych mowa w § 74, 517. 1. Jezdnia drogi powinna miet pochylenie po- przeczne umotliwiajace sprawny sptyw wody. poprzeczne jezdni, z zastrzeieniem ust. 3, powinno wynosié nie mnie] niz: 1) 2,0% — nawierzchni twarde] ulepszone], 2) 3,0% --- nawierzchni twardej nie ulepszon 3) 4,0% — nawierzchni gruntowej ulepszonej 3. Zachowanle pochylen poprzecznych, o ktérych mowa w ust, 2, nie ‘st wymagane na krzywych prze|- Dziennik Ustaw Nr 43 Sciowych ina prostych przejgciowych przed i za tukiem kotowym, na ktérych nastepuje zmiana kierunku po- chylenia poprzecznego jezdni, jezeli: 1) pochylenie podtuine osi i krawedzi jezdni sq wiek- sze od dodatkowego pochylenia podtutnego, © ktérym mowa w $18 ust. 3, nie mnie] niz 0 0,2%, 2) sa spetnione warunki, o ktérych mowa w §18 ust. 3,, oraz w uzasadnionych wypadkach na skrzyzowaniu al- bo prey przebudowie lub remoncie ulicy, jezeli pochy- enie ukogne jezdni nie bedzie mniejsze niz 0.7%. 4, Jezdnia dwukierunkowa, niezaleinie od liczby paséw ruchy, na odcinku prostym lub na odcinku krzy- woliniowym nie wymagajacym jednostronnego po- chylenia poprzecznego, powinna mieé ksztalt daszko- wy, 2 zastrzezeniem ust. 5. 5. Spetnienie warunku, o ktérym mowa w ust. 4, nie jest wymagane w wypadku prowadzenia drogi na stro- mym zboczu, przewidywane} dobudowy drugiej jezd- ni, krétkiego odcinka prostego miedzy odcinkami krzy- woliniowymi oraz jezeli w wyniku zastosowania po- chylenia jednostronnego uzyskuje sie korzystne wa- runki odprowadzenia w6d opadowych, a takZe na uli- cach klasy LiD. — 2379 — Por. 430, 6. Jezdnia jednokierunkowa drogi powinna mieé jednostronne pochylenie poprzecane, z zastrzezeniem ust. 7. 7. W wypadku etapowania przebudowy atbo re- montu drég klasy GP i drég niészych klas dopuszcza sie na jezdni jednokierunkowej dwus:ronne pochylenie poprzeczne, § 18. 1. Zmiana pochylenia poprzecznego jezdni po. winna byé wykonana na krzywej przejsciowe}, proste}, przejéciowej, jezeli krzywa przejsciowa nie jest wyma- gana, lub na tuku kolowym 0 wigkszym promieniv, je- jest to krzywa koszowa. 2, Usytuowanie osi obrotu jezdni powinno byé tak dobrane, aby zapewnié sprawny odptyw wody oraz plynny przebieg krawedzi jezdni, o ktorym mowa w § 26 ust. 1 pkt 1. 3. Zmiana pochylenia poprzecznego jezdni drogi powinna byé tak prowadzona, aby dodatkowe pochy Tenia podtuine krawedzi jezdni nie preekraczaly warto- Sci okreslonych w tabeli: Predkosé projektowa Dopuszczaine dodatkowe pochylenie krawedzi jezdni (%) (env) najwigksze najmniejsze na odcinku 0 pochyleniu poprzecanym < 2% 1 2 3 120—100 0,90 80 10 Otxa 70, 60 16 a— odlegtos¢ krawedzi jezdni od osi obrotu (m) <50 2.0 § 19, 08 jezdni drogi w planie mote sktadaé sig 2 odcink6w prostych lub krzywoliniowych. § 20. 1. Jezeli pozwalaja na to warunki miejscowe, dlugos¢ odcinka prostego na drodze poza terenem za- budowy © wypuklych zatomach niwelety nie ograni: czajacych widocznosci nie powinna przekracza¢ warto ci okreglonych w tabeli: 2. W wypadku przebudowy albo remontu drozi dtugosé odcinka prostego migdzy odcinkami krzywo: niowyml mote byé inna nit okreétona w tabell ust. 1. $21. 1, Odcinek krzywoliniowy mote zawleraé tuk kotowy, kombinacje tukow kotowych | krzywych przej- éclowych, a takte Inne rodzaje krzywych. Predkosé projektowa tkm/m)] 120) 1007 807 ~—«70)~—S—«GO ‘Najwigksza diugosé odcinka prostego tm)|_2000{~ 2000] 1500} 1200] 1000| ‘Najmniejsza dlugoéé odcinka prostego miedzy odcinkami krzywollniowymi 0 zgodnym kierunku zwrotu {m)| 500] 400] 350] 300] 250 2. tuk kotowy powinien byé zaprojektowany i wy- konany w taki sposéb, aby bezpieczeristwo byto zacho- wane przy ruchu po mokrej nawierzchni z predkoscia miarodaing — w wypadku drogi klasy G i drég wyi- szych klas lub z predkoscia projektowa — na drodze Klasy Z, L lub D. Dziennik Ustaw Nr 43 — 2380 — Por. 430 3. Wymaganie, o ktérym mowa w ust. 2, uznaje sig 1) wartogé promienia tuku kotowego w planie jest nie za spetnione, jezeli rownoczesnie: mniejsza niz okresiona w tabeli, 2 zastraezeniem ust. 4 Predkosé projektowa (km/h) 720 | 100 | 80 | 70 | 60 | 50 | 40 | 30 drogi poza terenem zabudowy, pray po- Promied tu: [ehylanta poprescrnym jeadni 1% 750 | 500 | 300 | 200 | 125} 80 | 50 | 20 ku kotowe- | drogi na terenie zabudowy: go (m) przy pochyleniu poprzecznym jezdni5% | — | — | — | — | 140] 80 | 50 | 30 przy pochyleniu popreccznym jezdni 6% 260 | 170 | 120 | 70 | — | — 2) wartosci promienia tuku kotowego w planie oraz _a) droga klasy G i drogi wyészych klas, jezeli jezd- Pochylenia poprzecznego jezdni sq zgodne, z za- nia nie jest ograniczona kraweénikami: strzezeniem ust. 5, 2 okreslonymi w tabelach: Predkosé Promief tuku kotowego w planie (m) przy pochyleniu poprzecznym jezdni"! miarodajna jaknaodcinku | 2% do 2) 2 (ken/h) prostym 38% 3% 4% 5% 6%! 7% 130 24000 23500 2500 1800 7400 71700 =500 7120 23500 33000 2000 7500 7200 300 5750 710 32800 32500 71800 1400) 71000 ‘800 5600 700 32200 2000 7400 71000 800 600 500 90) 21600 21500 1000 750 600 500 $400 80 31200 21700 800 600 450 360) =300 70 1000 3800 600 400 300 250 $200 60, 3600 3500 360) 250) 200 150 S125 50 2450 2350 250 175 125 100 $80 } Pochylenie poprzeczne jezdni dia promienia o wartosci posredniej naleiy interpolowa¢ i zaokraglat do 0,5%. 2) Stosowanie prey predkosci miarodajnej powyze] 90 km/h wymaga uzasadnienia, bj droga klasy G i drogi wyiszych klas, jezeli jezdnia jest ograniczona z jednej lub z obu stron kraweznikami: Predkosé Promieh fuku kotowego w planie (m) pray pochyleniu poprzecznym jezdni™ miarodajna. |, j km/h} ee onan 2% 3% 4% 5% 6% 80 2950 3550 | 450 350 300 '=250 70 3600 3375 300) 250 200 S170 60 2380 2250 200 760 140 3120 50 3220 2150 120 100 20 <70 +! Pochylenie poprzeczne jezdni dla promienia 0 wartosci posredniej nalezy interpolowa¢ i zaokraglaé do 0,5%. c} drogi klasy Z, L i D, jezeli jezdnia nie jest ograniczona kraweinikami: Predkose Promieh tuku kotowego w planie (m) przy pochyleniu poprzecznym jezdni") Pree? Tak na odeinks 2% 3% 4% 5% 6% 1% 60 2600 2500 350 250 200 150, 125, 50 2450 2350 (250 175, 125, 100 80 40 2250 2220 150 100 75 60 50 30 2150 2120 90 60 50 40 30 © Pochylenie poprzeczne jezdni dla promienia o wartoéci posrednie] nalety interpolowat I zaokraglaé do 0,5%. Dziennik Ustaw Nr 43 — 2381 — Poz. 430 4) drogi klasy Z, Li D, jezeli jezdnia jest ograniczona z jednej lub z obu stron krawednikami: Predkosé Promief tuku kolowego w planie (m) pray pochyleniv popraecenym jezdni” ote Jak na odcinku 2% 3% 4% 5% 60 2380 2250 200 160 140 £0 3220 2160 120 100 80 0 2150 3100 % 60 50 [30 270 250 40 35 30 *! Pochylenie poprzeczne jezdni dia promienia o wartosci posrednie] nalety interpolowa¢ i zaokragla¢ do 0,5% 4. Na drodze klasy D dopuszcza sig zmniejszenie __§ 22. 1. Dwa odcinki drogi, ktdre maja state i 0 62- promienia tuku w planie do 20 m, a przy kacie zalama-_nej wartosci krzywizny w planie, powinny byé potaczo- nia trasy zbligonym do 80° — do 12 m. ne krzywa przejsciowa, z zastrzezeniem ust. 3 4. Krzy- , wa przejsciowa powinna byé wykonana tak, aby 5. Zachowanie pochylefi poprzecznych jezdni, © ktérych mowa w ust. 3 pkt 2, nie jest wymagane na 1) przyrost przyspieszenia dosrodkowego dziatajace: ulicach klasy Li, a w wypadku uspokojenia ruchu— ——_-go na pojazd poruszajacy sie z predkoscia projek- takée na ulicy klasy Z. towa nie byt wigkszy niz okreslony w tabeli Predkosé projektowa (km/h) |120—100| 80 70 60 50 40 Prayrost przyspieszenia dosrodkowego (m/s?) | 0,3 06 06 7 08 0.9 2) kat zwrotu trasy na dlugosci krzywej przejéciowej_2. Warunek, 0 ktérym mowa w ust. 1 pkt 2, nie mu- mieécit sig w przedziale 3°—30°, z zastrzezeniem si byé spetniony przy kacie zwrotu trasy mniejszym niz ust. 2, 9°, a takie na serpentynie. 3) dodatkowe pochylenie podtuzna zewnetranej kra- wedzi jezdni na krzywej przejscic ve] spetniato wa- runki, 0 ktérych mowa w § 18 ust. 3. 3. W uzasadnionych wzgledami uzytkowymi wy- padkach zamiast krzywych przejsciowych moina sto- sowaé na drogach klasy Li D oraz ulicach klasy Z pro- ste przejsciowe o dlugosciach nie mniejszych ni okre- Slone w tabeli Predkosé projektowa (kmy/h) 60 50 40 30 Diugos¢ prostaj przejsciowej (m) 30 25 20 15 4. Krzywych przejgciowych moina nie stosowaé, je- 2) droga na terenie zabudowy ma na tuku w planie po- eli: chylenie poprzeczne jezdni jak na odcinku pro- stym. 1) promief tuku w planie jest wiekszy niz 2000 m na drodze poza terenem zabudowy prey predkosci 5, Na drodze poza terenem zabudowy, gdy nie ma Projektowej 120 km/h i 100 km/h lub wigkszy nig potrzeby stosowania kraywych przejéciowych, a kat 1000 m przy predkosci projektowe] 80 km/h i mi zwrotu trasy jest mniejszy niz 9°, dlugosé tuku kotowe- sze, {go nie powinna byé mniejsza niz okresiona w tabeli [Predkoss projektowa (km/h) 120 100 80 70—60 [Diugose tuku kolowego (m) 300 200 150 100 Dziennik Ustaw Nr 43 — 2382 — Poz. 430 § 23. 1. Na drodze klasy GP i drogach niészych klas mozna stosowaé serpentyny. Parametry serpentyny okre- la tabela: Predkosé projektowa serpentyny (km/h) Parametr serpentyny 30 20 16 Promiei tuku podstawowego w osi jezdni nie mniejszy nig (m) 30 25 15 Pochylenie poprzeczne jezdni na tuku podstawowym (%) 5 5 5 Diugosé kraywej (proste)) przejéciowej nie mniejsza nid (nm) 20 28 20 2. Poszerzenie pasa ruchu na tuku podstawowym serpentyny powinno spetniaé warunki, o ktérych mo- wa w 816, 24, 1. Niweleta jezdni mote sktadaé sig z odcin- kow 0 stalym pochyleniu, krzywych wypuktych lub krzywych wklestych, 2. Pochylenie niwelety jezdni nie powinno byé wieksze niz okreslone w tabeli Predk28é projektowa (krnih) | 120 100 | 80 | 70 | 60 | 50 | 40 [| 30 Pochylenie niwelety jezdni (%) | 4 5 6 7 8 9 | iw | 12 3. W wypadku przebudowy albo remontu drogi © predkosci projektowej 100 km/h i mniejszej dopusz~ cza sig awigkszenie pochylenia, o ktérym mowa wust. 2, nie wigce| niz 0 1%. 4. Pochylenie ukogne jezdni nie powinno byé mniejsze niz 0,7% i nie wieksze niz 12%. W wypadku trudnego uksztaltowania terenu dopuszcza sie na drogach klasy Li D pochylenie ukosne wigksze niz 12%. 5, Pochylanie niwelety jezdni powinno wynosié nie mniej niz 0,3%, 2 zastrzezeniem § 17 ust. 3 pkt 1. 6. Dopuszeza sig mniejsze pochylenie niwelety jezdni nié okresione w ust. 5, gdy droga: 1) znajduje sig na terenie zabudowy, 2) przebiega po terenie bagiennym, zalesionym, pta- skim lub o duéej przepuszczalnosci gruntu, pod warunkiem nalezytego odwodnienia jezdni i kor- pusu drogi: 7. Promienie krzywych wypuklych i wklestych ni- welety jezdni, 2 zachowaniem warunkéw, o ktérych mowa w § 168, nie powinny byé mniejsze niz okreslo- ne w tabel Predkosé projektowa tkmvn} | 120 | 100 | 80 | 70 | 6 [| 50 | 40 | 30 Promieh krzywe} | "098 dwujezdniowa [ 12000 | 7000" | 3500 | 2500 | 2000 [ — [ — | — wypukle] (™) | droga jednojezdniowa| — | 8000 | 4500 | 3000 | 2500 | 1500 | 600 | 300 Promien krzywej wkleste] (m) | 4500 | 3000 | 2000 | 1800 | 1500 | 1000 | 600 | 300 * Dopuszcza sig 6 000 m prey przebudowie albo remoncie drogi. 8. Okreslone w ust. 7 promienie krzywych wklg- stych moga byé na jezdni ulicy mnigjsze, jednak nie wigce} nit dwukrotnie, 2 zachowaniem’ warunkéw, © ktorych mowa w § 168, § 25, Uksztattowanie jezdni ulicy, pray ktére} rowisko tramwajowe, powinno spetniac takte wyma- gania, o ktérych mowa w rozdziale 10 niniejszego dzia- tu. § 26, 1, Jetell ne to pozwalaja warunki miejscowe, powinna byé zapewniona kompozycja przestrzenna elementow geometrycznych drogi w planie i w prze- kroju podtuznym, spetniajaca w szczegdinofci naste- Pujace wymagania: 1) zapewniona jest ciagtesé pola widzenia jezdni oraz plynnogs i brak wzrokowych ztudzen deformaci je}, krawedzi na odlegtogé nie mniejsza niz 300 m prey predkosci projektowej 120 km/h oraz nie mniejsza nif 250 m i 200 m przy predkosci projektowej odpo- wiednio 100 km/h i 80 km/h, 2) nie stosuje sig dlugich prostych w plenie oraz ele ‘ment krzywoliniowych wymagajacych pochy Dziennik Ustaw Nr 43 nia poprzecznego jezdni wiekszego nit 4% w wy- padku drogi na terenie zabudowy i wiekszego nit 5% poza nim. 2. Zapewnienie wymagarh zwigzanych z kompozy- cia przestrzenng drogi nie powinno ograniczaé jej wia- Sciwosci uzytkowych. Rozdziat 3 Dodatkowe pasy ruchu § 27. 1. Na waniesieniach drogi klasy G i drég wyi- szych Klas, 0 predkosci projektowe} wigksze] niz 60 km/h, moina poszerzyé jezdnig, w zaleznosci od po- trzeb, 0 dodatkowe pasy ruchu. 2. Dodatkowy jos ruchu na wzniesieniu powinien byé wyznaczony na jezdni drogi zgodnie z warunkami ‘okreslonymi w przepisach w sprawie znakéw i sygna- tow drogowych. § 28. 1. Na dwupasowej drodze dwukierunkowe} poza terenem zabudowy, ¢ predkosci projektowe} ‘wigks2ej nié 60 km/h, moina poszerzyé jezdnie, w zal noSci od potrzeb, o dodatkowe pasy umoiliwiajace wy- przedzanie. 2. Dodatkowy pas ruchu, o ktérym mowa w ust. 1, powinien byé wyznaczony na jezdni drogi zgodnie zwarunkami okreslonymi w przepisach w sprawie zna- kow i sygnatéw drogowych. § 29. 1. SzerokoSé dodatkowego pasa, 0 ktérym mowa w § 27 i 28, powinna byé odpowiednia do prze- znaczenia oraz sposobu jego uzytkowania i nie moze byé mniejsza niz 3,0 m. 2. Pochylenie podtune i poprzeczne dodatkowego pasa oraz Jego uksztattowanle w planie sytuacyjnym powinny byé dostosowane do uksztaltowania pasa ru- chu, przy ktérym sig on znajduje. Rozdziat 4 Pasy postojowe § 30. 1. Na ulicy klasy GP, z zastrzezeniem ust. 2, oraz na ulicach niészych klas mozna stosowaé pas po- stojowy, jezeli otaczajace zagospodarowanie wywotu- je zapotrzebowanie na miejsca postojowe. Pas posto- jowy na ulicy klasy GP oraz na nowej ulicy Klasy G po- winien byé oddzielony od jezdni pasem manewrowym ‘© szerokosei 3,0 m, a w uzasadnionym wypadku do- puszcza sie pas manewrowy 0 szerokosci nie mniejsze} niz2,5 m, 2. Pas postojowy na ulicy klasy GP dopuszeza sie przy przebudowie albo remoncie tej ulicy. 3. Szerokosé pasa postojowego powinna byt do- stosowana do rodzaju pojazdéw oraz sposobu ich umieszczenia na tym pasie. Wymiary stenowisk posto- jowych dla poszczegdinych rodzajéw pojazdéw okre- $la § 116, Diugos¢ pasa postojowego powinna by¢ do- — 2383 — Poz. 430 ‘stosowana do potrzeb pry uwzglednieniu bezpieczen' stwa ruchu na drodze. 4, Pochylenie podtuine i poprzeczne pasa postojo- wego usytuowanego przy jezdni powinny by¢ dostoso- wane do uksztattowania jezdni. 5. Pas postojowy nie powinien byé stosowan w szczegélnogci w otoczeniy skrzyzowan, a takie przejsé dia pieszych i przejazdéw dla rowerzystow. Rozdziat § Pasy dzielace § 31. Pas dzielacy powinien mieé szerokos¢ i kon- strukcje powierzchni odpowiednie do przeznaczenia ‘oraz wymagan bezpieczenstwa ruchu. $32. 1. Srodkowy pas dzielacy drogi poza terenem zabudowy oraz drég klasy A i S na terenie zabudowy powinien mieé po obu stronach opaski, kazda o szero- kosci 0,5 m. 2. Whasciwosei uiytkowe opaski. a takze je] pochy- lenie poprzeczne i podtuzne powinny byé takie same jak pasa ruchu przy-egajace,,> do nie}, 3. Na opasce nie nalezy umieszczaé Zadnych urza- dzeis, a zwiaszcza kratek Sciekowych. 4, Srodkowy pas dzielacy drogi klasy A i S powi- nien umoiliwiaé umieszczenie na nim bariery ochron- rej. 5. Srodkowe pasy dzielace na drodze klasy A oraz, zzastrzezeniem § 34, na drodze klasy § powinny spet- niaé wymagania okreslone w przepisach techniczno- -budowlanych dotyczacych autostrad ptatnych. § 33. 1. Uksztattowanie i konstrukcja powierzchni Srodkowego pasa dzielacego powinna umoiliwiaé splyw w6d opadowych i przejecie tych wad w obrebie pasa dzielgcego, z zastrzedeniem ust. 2. 2. Dopuszeza sig sptyw wéd z utwardzonego pasa dzielgcego na jezdnie, pod warunkiem ze materiat utwardzajacy pas dzielacy nie bedzie zanieczyszczaé jezdni, a sptyw z powierzchni pasa bedzie réwnomier- ny. § 34, Na terenie zabudowy oraz w obrebie skrzyio- wat i weztw as dzielacy na drodze klasy S i drogach nidszych klas mode byé obramowany krawednikiem, je- eli uzyskuje sig lepsze warunki odwodnienia lub utrzy: mania drogi. § 35, 1. Na dwukierurkowej jezdni drogi, w zalezno- ci od potrzeb, mozna stosowa¢ wyspy dzielgce srod- kowe lub boczne. 2. Wymiary wyspy powinny byé dostosowane do funkeji, jakie ona petni. Jezeli jest ona strefa oczekiwa- ieszych, jej szerokos¢ nie powinna byé mnie)- ‘82 niz 2,0 m. Dziennik Ustaw Nr 43, 3. Zatamania osi i krawedzi jezdni zwiazane z wy- spq_powinny byé wykonane o skosie okreslonym w 564, 4. Konstrukcja wyspy powinna spetniaé warunki okresione w § 76 dla wysp kanalizujacych ruch na skrzyzowaniu. — 2384 — Poz. 430 Rozdziat 6 Pobocza § 36. 1. Pobocza drogi klasy A lub S, z zastrzeie- niem ust. 3, sktadaja sig 2 umieszczonego przy jezdni asa awaryinego i gruntowego pobocza 2. Szerokosé pasa awaryjnego i gruntowego pobo- cza nie powinny byé mniejsze niz okresione w tabeli Droga klasy A ‘Szerokosé (m) Droga klasy S poza terenem: zabudowy | na terenie zabudowy Predkos¢ projektowa (km/h) 120 | 100 | 80 120 | 100 | 80 80 70 60 pasa awaryjnego 3,00 2,50 2,50 2,50" 2,50 gruntowego pobocza 1,287 0,752) 1 Na jednojezdniowe| drodze klasy S i etapowaniu budowy dopuszcza sig pas awaryiny 0 szerokoéci 2,0 m, 2) Szerokos¢ gruntowego pobocza mote byé wieksza, jegeli wynika to z warunk6w usytuowania urzadzeh organizacii, bezpie czefistwa ruchu lub ochrony grodowiska. 3. Na drodze klasy S 0 predkosci projektowe) 80 km/h poza terenem zabudowy dopuszcza sig za- miast pasa awaryjnego stosowanie opaski zewnetrznej 9 szerokosci nie mniejszej niz 0,7 m oraz co okoto 2 km stosowanie zatok awaryinych 0 szerokosci nie mnie sz¢j ni 2,5 m i dlugosci nie mniejszej nig 60 m. Miejsca usytuowania zatok i odlegtosci migdzy nimi powinny byé dostosowane do potrzeb oraz moiliwosci tereno- wych. 4, Pochylenie poprzeczne pasa awaryjnego oraz pochylenia podtuine pasa awaryinego i gruntowego pobocza powinny byé co do wartosci i kierunku takie same jak jezdni 5. Na pasie awaryinym nie woino lokalizowaé tad- nych obiektéw ani urzadzen. 6. Pochylenie poprzeczne gruntowego pobocza, ‘0 ktérym mowa w ust. 1, powinno wynosié: 1) 0d 6% do 8% — na odcinku prostym oraz na odci ku krzywoliniowym 0 pochyleniu poprzecenym jezdni jak na odcinku prostym, 2) 0 2% do 3% wigce| nié pasa awaryjnego — na od- cinku krzywoliniowym 0 pochyleniu poprzecenym jezdni innym nié na odcinku prostym, jesli jest to pobocze po wewnetrznej stronie tuku, 3) od 3% do 4% w kierunku przeciwnym nié pas awa- ryiny — na odcinku krzywoliniowym o pochyleniu poprzecznym jezdni skierowanym do grodka tuku, jesli jest to pobocze po zewnetrzne| stronie tuku. 7. Pray przebudowie albo remoncie drogi w celu uzyskania parametrow drogi klasy A dopuszcza sig zmniejszenie szerokosci gruntowego pobocza, jednak wigce} nit do 0,75 m, jezeli szerokosé pasa awary)- nego spetnia wymagania, o ktérych mowa w ust. 2. 5.37. 1. Pobocza gruntowe drogi klasy GP i drég nii- szych klas powinny mieé szerckosci, z zastrzezeniem 5 38, nie mniejsze niz: 1) 1, 50 m—na drodze klasy GP, 2) 1, 25 m — na drodze klasy G, 3) 1, 00 m —na drodze klasy Z, 4) 0,75 m —na drodze klasy L lub D. 2. Pochylenie poprzeczne gruntowego pobocza na ‘odcinku prostym lub na odcinku krzywoliniowymn 0 po- chyleniu poprzecznym jezdni jak na odcinku prostym Powinno wynosié 1) od 6% do 8% — pray szerokosci pobooza nie mniej- 820] niz 1,0 m, 2) 8% — pray szerokosci pobocza mniejszej nié 1,0 m. 3, Pochylenie poprzeczne gruntowego pobocza na odcinku krzywoliniowym o pochyleniu poprzecznym jezdni innym niz na odcinku prostym powinno wyno- si 11.0 2% do 3% wigce} niz pochylenie jezdni, je to pobocze po wewnetrzngj stronie tuku, jest 2) tyle co pochylenie jezdni — do szerokosci 1 m po- bocza, a na pozostate} czesci pobocza — 2% w kie- tunku przeciwnym, jeéell jest to pobocze po ze- wnetrane} stronie tuku. Dziennik Ustaw Nr 43 5.38. +. Na drogach klasy GP, G i Z, w zaleinoéci od potrzeb, w tym ruchu lokainego i pieszych, czes¢ pobo- c2a przylegajaca do jezdni moie byé utwardzona. 2. Utwardzone pobocze powinno mieé szerokosé nie mniejszq nié 2,0 m, z zastrzezeniem ust. 3, a jego pochylenie podtuine i poprzeczne powinno byé dosto- sowane do pochylef pasa ruchu, przy ktérym sig ono znajduje, 3. Przy przebudowie, remoncie albo etapowaniu budowy drég, o ktérych mowa w ust. 1, dopuszcza sie w trudnych warunkach terenowych utwardzone pobo- 2a 0 szerokosci mniejszej niz 2,0 m. 4. Gruntowe pobocze, przylegajace do utwardzone- go pobocza, powinno miet szeroko$¢ nie mniejszq niz 0,75 m, a w wypadku przebudowy albo remontu drogi dopuszcza sie szerokosé 0,50 m. § 39, 1. Jednojezdniowa droga zaliczona do sieci drég migdzynarodowych oraz dwujezdniowa droga klasy GP, G lub Z, bez utwardzonych poboczy, powinny mieé opaski zewnetrzne stanowiace czesé poboczy preylegajqoych do jezdni. Konstrukoja nawiorzchni ‘opaski powinna byé taka sama jak jezdni. 2. Opaska zewnetrzna powinna mie¢ s: 0,50 m, a w wypadku drogi 2 one} do sie migdzynarodowych — nie mnie] 0,70 m. 5 40. 1. SzerokoSé gruntowego pobocza, o ktérym mowa w § 37 ust. 11 § 38 ust. 4, moie byé wieksza, je- Zeli wynika to 2 warunk6w usytuowania urzadzen orga- nizacji, bezpieczenstwa ruchu lub ochrony srodowiska. 2. Gruntowe pobocze, o ktérym mowa w § 37 ust. 1 iw§ 38 ust. 4, powinno mieé nawierzchnig co najmi gruntowa ulepszona. 5 41. Wymagania dotyczace poboczy na obiektach indynierskich sq okreslone w przepisach dotyczqcych warunkéw technicznych, jakim powinny odpowiadaé drogowe obiekty intynierskie i ich usytuowani Rozdziat 7 Skarpy nasypéw i wykopéw § 42. 1. Skarpy nasypéw drég klasy Ai S powinny mieé, 2 zastrzeeniem ust. 4 1 5, pochyleni 1) 1:3 pray wysokosci skarpy nasypu do 2 m, z za- strzozeniem § 102 ust. 4, 1,8 przy wysokoscl skarpy nasypu wleksze] nit 2m‘do8m. 2 2. Skarpy wykopéw drég klasy Ai S powinny mies, 2 zastrzezeniem ust. 41 5, pochylenie: 1) 1:3 pray wysokosci skarpy wykopu do 1m, z za- strzedeniem §102 ust. 4, 2) 1:2 przy wysokoéel skarpy wykopu wigksze] nit 1mdo2m, 3) 11,8 pray wysokodel skarpy wykopu wigkszej nit 2mdo8m, — 2385 — Poz. 430 3. Skarpy nasypéw i wykopéw drog klasy GP idrog nitszych klas powinny mie¢, z zastrzezeniem ust. 45, pochylenie 1: 1,5. 4, Pochylenie i konstrukcja urzadzeh wemacniaja- cych skarpy nasyp6w i wykopéw drég powinny byé ustalone na podstawie obliczen ich statecznosci zgod. nie z Polska Norma, w szczegdInogci wtedy, gdy: 1) skarpa nasypu lub wykopu ma wysokosé wieksz@ nig8m, 2) skarpa nasypu lub wykopu ma wysokos¢ wigksza nig 6 m, a zbocze ma pochylenie wigksze nit 1. 3, 3) drogowa budowla ziemna bedzie budowana z me teriatu lub w gruncie wymagajacym szczegdinych procedur technicznych i technologicznych, 4) nasyp bedzie budowany na gruntach 0 matej no- Snosci, na terenie osuwiskowym albo na terenie podlegajacym wptywom eksploatacji gérnicze), 5) skarpa nasypu bedzie narazona na dziatanie wod stojacych lub plynacych na terenie zalewowym. 5. Pochylenie skarpy nasypu lub wykopu mode byé mniejsze nit okreslone w ust, 1. 2 3. jezeli nie wyste- puje Zaden z wypadkow, o ktérych mowa w ust. 4, a 28 zmiana pochylenia przemawiaja wagledy utrzymania, ‘ekonomiczne lub estetyczne. 6. W wypadkach, 0 ktérych mowa w ust. 4 i 5, mo- ga by6 stosowane w szczegdinosci zmienne pochyle- nia skarp zalezne od ich wysokosci, tawy oraz przypo- ry skarp. 7. Skarpy nasypéw i wykopéw powinny byé umoc- nione obudowa roslinna; w wypadkach, o ktorych mo: wa w ust. 4, moga byé stosowane inne rozwigzania, Rozdziat 8 Chodniki § 43. 1. Usytuowanie chodnika wagledem jezdni powinno zapewniaé bezpieczenstwo ruchu. Odlegtosé chodnika od krawedzi jezdni, z zastrzezeniem ust. 3 4, nie powinna byé mniejsza ni: 1) 10,0 m —w wypadku ulicy klasy S, 2) 5,0 m —w wypadku ulicy klasy GP, 3)3,5 m—w wypadku ulicy klasy G. 2. Na ulicy klasy Z, L lub D chodnik moze byé usy; tuowany bezposrednio przy jezdni lub przy pasie po" stojowym. Ulica klasy L lub D w strefie zamieszkania moie nie mie¢ wyodrebnionej jezdni i chodnikow. 3. W wyiatkowych wypadkach, uzasadnionych wa- runkami miejscowymi oraz przy przebudowie albo re- moncie ulic, 0 ktérych mowa w ust. 1, dopuszcza sie usytuowanie chodnika bezposrednio pray jezdni, pry czym w wypadku ulic klasy S i GP — pod warunkiem zastosowania ogrodzenia oddzielajacego chodnik od jezdni lub innych urzadzefi zapewniajacych bezpie- czefistwo ruchu. 4. Na drodze klasy GP, G lub Z poza terenem zabu- dowy, w zaleznogci od potrzeb, mode byé stosowany Dziennik Ustaw Nr 43 samodzielny ciag pieszy lub pieszo-rowerowy, usytu- ‘owany poza pasem drogowym lub chodnik na koronie drogi, oddzielony od jezdni bocenym pasem dzielacym © szerokosci nie mniejszej niz 1,0 m 5. W wypadkach, o ktérych mowa w ust. 213, chod- nik powinien byé wyniesiony ponad krawed? jezdni lub pasa postojowego na wysokosé od 6 cm do 16cm i od- dzielony kraweznikiem. Ustalenie to nie dotyczy stref zamieszkania, przejsé dla pieszych i przejazdéw dla ro- werzystow. § 44. 1. Chodnik powinien mieé szerakosé dostoso- wang do natgéenia ruchu pieszych, z zastrzezeniem ust. 3. 2, Szerokosé chodnika przy jezdni lub przy pasie postojowym nie powinna byé mniejsza nit 2,0 m, aw wypadku przebudowy albo remontu drogi dopusz- za sig miejscowe zmniejszenie szerokosci chodnika do 1,25 m, jezeli jest on przeznaczony wytacznie do ru- chu pieszych. 3, Szerokosé chodnika powinna byé odpowiednio zwiekszona, jezeli oprécz ruchu pieszych jest on prze- znaczony do usytuowania urzadzen_technicanych, w szezegoinosci podpor znakow drogowych, stupow, drzew, wejsé lub zjazdéw utrudniajacych ruch pie- szych. 4. Szerokos¢ chodnika odsunietego od jezdni lub szeroko8é samodzielnego ciagu pieszego nie pov.inna byé mniejsza niz 1,5 m, a dopuszcza sie miejscowe zmniejszenie szerokosci chodnika do 1,0 m, jezeli jest on przeznaczony wylacznie do ruchu pieszych. 5, Dlugosé chodnika usytuowanego w_ ciagu przej$¢ dla pieszych migday jezdniami lub miedzy jezd- nig a torowiskiem tramwajowym powinna wynosié nie mnig| niz 2,0 m. 6. Urzqdzenia na chodniku, w szozegéInosci podpo- ry znakow drogowych, stupy oswietleniowe nalezy tak usytuowa¢, aby nie utrudnialy uzytkowania chodnika, w tym przez osoby niepetnosprawne. § 45. 1. Pochylenie podtuéne chodnika lub samo- dzielnego ciagu pieszego nie powinno przekraczaé 6%. Pray wiekszych pochyleniach naledy stosowaé schody lub pochyinie. 2. Schody i pochyinie na chodniku moga byé jed- nobiegowe lub wielobiegowe proste lub tamane ze spocznikami: 3. Liczba stopni w biegu schodéw nie mote byé mniejsze nig 3 i nie wigksze niz 13; dopuszcze sig 17 stopni w schodach jednobiegowych. 4, Wysoko$é stopnia nie moze byé wigksza nit 17,5 om, a szerokos¢ od 30 cm do 35 cm, przy czym 2h + s = 60 cm do 65 cm, gdzie h oznacza wysokose, ‘as — szerokosé stopnia, 5, Pochylenie podtuine pochyini dla ruchu pie- szych nie powinno byé wigksze nit 8%, @ wylatkowo 10%, gdy dlugoss je] nie przekracza 10 m lub w wypad- ku pochyini zadaszonej, Jezeli dtugosé pochyini jest — 2386 — Poz. 430 wigksza nit 10 m, to natezy ja podzielié na krétsze od- cinki przedzielone posrednimi spocznikami, spetniaja- ce nastepujace warunki: 1) r6énica pozioméw migdzy sasiednimi spocznikami nie jest wigksza ni 0,80 m, 2) dlugoSé odcinka pochyini nie jest wigksza niz 8 m, 3) dlugosé spocznikéw nie jest mniejsza nié 1,5 m, 4) kaédy odcinek pochyini powinien rozpoczynaé sie i ko‘iczyé spocznikiern. 6. Szerokos¢ schodéw i pochyini naleiy dostoso- wad do natezenia ruchu pieszych i do szerokosci chod- nika, Szerokosé udytkowa schodéw powinna byé nie mniejsza nié 1,2 m, a pochylni — nie mniejsza ni 2,0 m. Szerokos¢ utytkowa mierzy sig miedzy wewnetrznymi krawedziami balustrad, a w wypadku Scian ogranicza- jigcych schody — miedzy poreczami mocowanymi do nich. 7. Szczegdtowe wyinagania, jakim powinny odpo- wiadaé schody i pochyinie oraz balustrady i porecze sa okrestone w przepisach dotyczacych warunkéw tech- nicznych, jakim powinny odpowiadaé drogowe obiek- ty indynierskie | ich usytuowanie, 8, Pochylenie poprzeczne chodnika powinno wyno- sié od 1% do 3% w zaleznosci od rodzaju nawierzchni i powinno umoiiiwiaé sprawny sptyw wody opadowej, 9. Stopnie schodéw, spoczniki schodéw i pochylni powinny mieé pochylenie od 1% do 2%, zgodne z kie- runkiem pochylenia biegow schodéw i pochyini. 10. W wypadkach uzasadnionych dopuszcza sig na chodniku progi inne niz stopnie schodéw, jesli ich wy- ‘sokosé nie jest wieksze niz 2 cm. Rozdziat 9 Sciezki rowerowe § 46. 1. Usytuowanie sci jezd i rowerowej wzgledem owinno zapewnié bezpieczeristwo ruchu. 2, Odlegtosé Sciezki rowerowej od krawedzi jezdni oraz je} usytuowanie powinny odpowiadaé wymaga- niom okresionym w § 43 ust. 1, 2 zastrzezeniem ust. 3. 3. Pray pizebudowie lub remoncie drogi klasy Gi drég niszych klas dopuszcza sie wyznaczenie pry prawej krawedzi jezdni pasa dla rowerdw 0 szerokosci nie mniejszej niz 1,5 m. Pas dla roweréw powinien byé oddzielony od sasiedniego pasa ruchu znakami pozio- mymi. § 47. 1. Szerokos¢ Sciezki rowerowej powinna wy- nosié nie mnigj niz: 1) 1,5 m — gdy jest ona jednokierunkowa, 2) 2,0 m — gdy jest ona dwukierunkowa, 3) 2,5 m — ady ze Sciedki jednokierunkowe| moga ko- rzystaé piesi. 2, SzerokoS¢ écietki rowerowej nalety ustala¢ indy- widuainio, jezeli oprécz prowadzenia ruchu rowerowe- go petni ona inne funkcje. Dziennik Ustaw Nr 43 4 48, 1. Pochylenie podtuine sciezki rowerowej nie powinno przekraczaé 5%. W wyjatkowych wypadkach dopuszcza sie wieksze pochylenia, lecz nie wigksze nil 15%. Wysoko$¢ progéw i uskokéw na éciezce rowero- wej nie powinna przekraczaé 1 cm. 2. Pochylenie poprzeczne éciezki rowerowej powin- no byé jednostronne i wynosié od 1% do 3%, w zalei- nogei od rodzaju nawierzchni, | powinno umoiliwiaé sprawny sptyw wody opadowej. Rozdziat 10 Torowisko tramwajowe § 49. 1. Torowisko tramwajowe usytuowane w uli- cy powinno byé wydzielone z jezdni, z zastrzezeniem ust. 2. 2. Torowisko moze byé wspéine z jezdnig na skrzy- Zowaniu oraz na ulicy klasy G i ulicach nigszych klas migdzy skrzyiowaniami z wylaczeniem rozjazdéw, aw szczegélnosci zwrotnic. 3. Wydzielone torowisko tramwajowe, jezeli nie przewiduje sig po nim ruchu innych pojazdéw, w szcze- gélnosci pojazdéw uprzywir- iowanych, powinno byé ‘wyniesione ponad jezdnie na wysokos¢ nie mniejszq niz 10 em i oddzielone kraweénikiem od jezdni. 4. Na torowisku wspéinym z jezdnia, 2 wytacze- niem tukéw w planie, poziomy gtéwek szyn powinny byé dostosowane do poziomu powierzchni jezdni, 2 tym Ze réinica wysokosci migdzy szyna wewnetrzng i zewnetrana nie powinna byé wieksza niz 2 cm. § 50. 1. Szeroko$é wydzielonego dwutorowego to- rowiska tramwajowego na szlaku, z zastrzedeniem Ust. 4, powinna wynosié nie mnie) nit 1) 2(d + b + p) + 0,50 m — ady stupy trakeyine sa nia migdzytorzu, 2) 2d + b+ p) + 0,10 m — gdy na migdzytorzu jest ogrodzenie, 3) 2(d + b) + p — gdy nie ma slupéw trakoyjnych i ogrodzenia na miedzytorzu, adzie: d— szerokosé taboru tramwajowego, w metrach, b—zewnetrany pas bezpieczeristwa, okreslony woust. 2, p—wewnetrany par vezpieczeiistwa o szerokosci 0,50 m. 2. Zewnetrzny pas bezpieczefistwa, mierzony od rzutu pionowego najbardziej wystajacej czesci taboru tramwajowego do ogrodzenia, sciany lub krawedzi jezdni, powinien mie¢ szerokosé nie mniejszq nit 0,75 m. 3. Dopuszcza sig zmniejszenie szerokosci pasa bez- leczeristwa, o ktorym mow w ust. 2, do0,50 m, wwy- padku usytuowania wzdlut torw écian lub wygro- dzef, pod werunkiem wykonania w tych urzadzeniach wnek w odstepach co najwyze] 20 m z petng szeroko- éclq pasa bezpieczeristwa, — 2387 — Poz. 430 4, Szeroko$é torowiska tramwajowego nalezy usta- laé indywiduainie w obrebie przystankéw, skrzyzowant oraz ady na torowisku sa inne niz wymienione w ust. 1 obiekty i urzadzenia, a takze gdy torowisko petni dodat- kowe funkcje, w szczegdinosci gdy jest przeznaczone do ruchu komunikacji autobusowe} lub pojazdow uprzywilejowanych. § 51. Ulica z torowiskiem tramwajowym powinna spetniaé niéej okrestone warunki, jakim powinny odpo- Wiadac tory tramwajowe: 1) promief tuku w planie toru tramwajowego na szla- ku nie powinien byé mniejszy nit 80 m i 25 m na skrzyzowaniu oraz na rozjazdach i petlach, 2)w wypadku jednoczesnego wystepowania tuku w przekroju padiuznym i tuku w planie, promies tu- ku w planie nie moze byé mniejszy niz 200 m, 3) pochylenie podtuine toru tramwajowego nie po winno byé wieksze nit: a) 5% na szlaku, jesli przewidywany tabor ma od- powiednie wlasciwosci trakcyine, b) 3% na dojazdach do wiaduktu i estakady, ¢) 2.5% na przystanku tramwajowym i na rozjaz- dach, 4) luk w praekroju podtuinym powinien byé stosowa- ny, gdy algebraiczna réznica pochylen podtuinych jest wigksza niz 0.6%, 8) promieh tuku w przekroju podiuznym nie powinien byé mniejszy nit 2.000 m. Rozdzial 11 Pasy zieleni § 52. 1. Pas zieleni moe byé elementem pasa dro- gowego, jezeli petni funkcje estetyczne lub zwiazane Zochrong srodowiska albo przyczynia sie do wypetnie- nia wymagan okreslonych w 5'1 ust. 3 rozporzadzenia, 2. Zielen w pasie drogowym nie powinna zagrataé bezpieczeftstwu uczestnikéw ruchu, ograniczaé wyma- ganego pola widocznosci, skrajni drogi oraz utrudniac utraymania drogi. 3. Wymiary i zagospodarowanie pasa zieleni izola- cyinej, ograniczajacego weajemnie negatywne oddzia- tywanie drogi i srodowiska, powinny byé dostosowane do wskazaf oceny oddziatywania drogi na Srodowisko zgodnie z przepisami dotyczacymi okreslenia rodzajow inwestycji szczegdInie szkodliwych dla srodowiske izdrowia ludzi albo mogacych pogorszyé stan srodowi- ska oraz wymagan, jakim powinny adpowiadaé oceny Oddzialywania na grodowisko tych inwestycji. § 53. 1, Szerokos¢ pasa zieleni, zapewniajaca wy- starczajace warunki jej wegetacji i pielegnacii powinna wynosié co najmniej 3,0 m, jezeli jest to rzad drzew, éy- woptot lub pasmo krzewow. 2, Drzewa w pasie drogowym powinny byé tak usy- tuowane, zeby w okresie swoje] wegetacii nie powodo- waly niszezenia nawierzchni drogi oraz nie utrudnialy utytkowania chodnik6w przez pieszych, w szczegdIno- ci przez osoby niepetnosprawne, Dziennik Ustaw Nr 43 3, Odlegtosé pnia urzewa od krawedzi jezdni nie po- winna byé mniejsza niz 3,0 m, a w wypadku przebudo- wy albo remontu drogi dopuszcza sig mniejszq odle- glos¢, jesti beda spetnione pozostate warunki okreslo- ne w rozporzadzeniu. 4. Ustalenie odlegtosci urzadzen inzynieryinych, drogowych i budowlanych od drzew lub terenéw wpi sanych do rejestru zabytkow lub obszaréw objetych ‘ochrona konserwatorska wymaga uzgodnienia z wla- Sciwym terenowo wojewoda. Rozdriat 12 ‘Skrajnia drogi 5.54, 1. Nad droga powinna byé zachowana wolna przestrzeri, zwana dale} ,skrainia drogi”, o wymiarach ‘okreslonych w zataczniku nr 7 2. Wysoko$¢ skrajni drogi, 0 ktérej mowa w zatacz- niku nr 1, powinna byé, z zastrzezeniem ust. 3, nie mniejsza ni 1) 4,70 m— nad droga klasy A, $ lub GP, 2) 4,60 m — nad droga klasy G tub 2, 3) 4,50 m — nad droga klasy L lub D. 3. Wysokosé skrajni drogi moze byé zmniejszona do: 1) 4,50 m — jeieli jest preebudowywana albo re- montowana droga klasy A, S lub GP, natomiast obiekty nad tymi drogami nie sq objete tymi ro- botami, 2) 4,20 m — jedeli jest przebudowywana albo remon- towana droga klasy G lub Z, natomiast obiekty nad tymi drogami nie sq objete tymi robotami, 3) 3,50 m— nad droga klasy L lub D, za zgoda zarzad- cy tych drdg. — 2388 — Poz. 430 4, Wysokos¢ skrajni nad chodnikiem lub sciezka ro- werowa powinna byé nie mniejsza niz 2,50 m, aw wy- padku ich przebudowy albo remontu moze by¢ zmnie)- szona do 2,20 m. 5. Wymiary skraj Slaja Polskie Normy. jorowiska tramwajowego okre- 6. Wymiary skrajni drogi na obiekcie indynierskim okt sélajq przepisy dotyczace warunkéw technicznych, jakira powinny odpowiadaé drogowe obiekty inzynier- skie i ich usytuowanie. Rozdziat 13 Skrzyzowania i zjazdy § 55. 1. W celu okreslenia wymagai\ technicznych i utytkowych wprowadza sig nastepujacy podziat skrzyzowali i zjazdow: 1) skrayzowanie zwykte — nie zawiera na zadnym wlo- cie\ spy dzielace] kierunki ruchu lub grodkowego pasa dzielacego, 2) skrzyzowanie skanalizowane — zawiera co 1.3i- mniej na jednym wlocie wyspe dzielaca lub srod- kowy pas dzielacy ; do skrzyzowan skanalizowa- nych zalicza sig takie ronda, 3) zjazd publicany — oxresiony przez zarzadce drogi jako zjazd co najmniej do jednego obiektu, w kt6: rym jest prowadzona dziatainos¢ _gospodarcza, aw szczegéinosci do stacji paliw, obiektu gastro: nomicznego, notelowego, przemystowego, han: dlowego lub magazynowego, 4) zjazd_indywiduainy — okrestony przez zarzadce drogi jako zjazd do jednego lub kilku obiektow utytkowanych indywidualnie. 2. Zakres stosowania skrzyzowan, wezt6w i przejaz- déw drogowych na drogach poszczegdinych Klas okre- sla tabola: Klasa drogi A s GP G Zz L D A Ww Ww. Ww PAW) P Pe s Ww. w W, (Se) W, Se P (Sp) P P GP w W, (Se) W, Se ‘Sc(W) Se, (Sp) Se, Sp ‘Sz, Sp GS AW) W, Se Sc, (W) Sc, Sz So, Sz Sc, Sz Sz Zz P P.(Sp) Sc, (Sp) Sc, Sz So, Sz So, Sz Sc, Sz U Pp Pp Sc, Sp Sc, Sz Sc, Sz Sz Sz o Pe Pe Sz, Sp Sz Se, Sz Sz Sz Oznaczenia w tabel WwW —werel, Sc. — skrzyiowanie skanalizowane, ‘Sz_— skrzyowanie zwyki $58, Skrzyzowanle drég, jago uktad funkcjonainy, przestrzenny i rozwigzanie techniczne powinno byé tak zaprojektowane i wykonane, eby mogll z niego korzy- Sp _— skrzyzowanie tylko na prawe skrety, P —pranjazd drogowy (ré:nopoziomowy), (..) —rozwigzanie dopuszczalne wyjatkowo w uzasadnio- ‘ych wypadkech. sta¢ wszyscy uczestnicy ruchu, dla ktérych jest ono przezn dzeniu | przepi Dziennik Ustaw Nr 43 5.57. 1, Parametry techniczne wiotu skrzyzowania drogi klasy G i drég wyészych klas z pierwszeristwem przejazdu, z wyjatkiem ronda, powinny byé ustalone na podstawie predkosci miarodajne}. 2. Predkosé miarodajna wiotu, 0 ktorym mowa w ust. 1, ustala sig jako réwna predkosci miarodajne} drogi, na kt6rej ten wlot sig znajduje, jesli nie jest ona wigksza niz 100 km/h, Jezeli predkose miarodajna dro- gi jest wieksza niz 100 km/h, nalety ograniczyé pred- kosé na odcinku poprzedzajacym: skrzyowanie do ‘okreslonej w projekcie organizacji ruchu i nie wiek- s29j niz 80 km/h, a za predkosé miarodajng wlotu przy- ja predkosé ‘ograniczona znakiem powigkszona (© 10 km/h lub 20 km/h, zgodnie z ustaleniami, o ktérych mowa w § 13 ust. 1 pkt 3. § 58. 1. Skrzytowanie na drodze klasy S powinno byé skanalizowane. Rondo moie znajdowaé sie tylko na poczatku lub koricu tej drogi, 2. Predkosé miarodajna odcinka drogi poprzedzaja- cego rondo, o ktérym mowa w ust. 1, powinna byé ograniczona do 50 km/h lub wyjatkowo do 60 km/h za pomoca znakéw drogowych lub przez uksztattowanie geometryczne drogi wymuszajace ograniczenie pred- kosci ruchu, § 59. Na drodze klasy S oraz na nowej drodze klasy GP lub G liczba wate skrzyzowania nie powinna byé wigksza nit cztery, chyba e jest to skrzyzowanie typu rondo. 5 60. 1. Kat przeciecia osi drég na skrzyiowaniu po- winien byé zblizony do kata 90°, 2 dopuszczalnym od- chyleniem nie wiekszym nit 30°, jesli sq spetnione wy- magania widocznosci na skrzyzowaniu okreslone w ia- taczniku nr 2. 2. Kat przecigcia toru jazdy pojazdéw z torem ruchu pieszych lub rowerzystéw powinien byé zblizony do kata 90°, 2 dopuszezainym odchyleniem nie wigkszym nig 10°. = 2389 — Poz. 430 3. W wyjatkowych wypadkach, uzasadnionych wa- runkami miejscowymi, dopuszcza sie odstepstwo od warunkéw, o ktorych mowa w ust. 12, jesli beda spel- nione pozostate warunki okresione w rozporzadzeniu, w szezegélnosci wymagania widocznosei i przejezdno Sci. 5.61. Liczba paséw ruchu na wprost na odpowiada- jacym sobie wlocie i wylocie skrzyzowania powinna byé taka sama, jak na odcinku drogi przed skrzyzowa: niem. 5 62. 1, Uksztaltowanie wysokosciowe powierzchni jezdni skrayiowania powinno byé dostosowane do po chylenia podtuinego i popreecznego drogi z pierw szefistwem przejazdu przy jednoczesnym zapewnieniu sprawnego odprowadzenia wody opadowej ze skrzy- zowania. W wypadku skrzytowania drég bez pierw- szeristwa przejazdu oraz ronda mozna wzajemnie do- stosowaé pochylenia podtuéne i poprzeczne drég w ce lu zapewnienia sprawnego odprowadzenia wody. 2. Pochylenia podtuine i poprzecene drogi z pierw- szenstwem przejazdu w miejscu wystepowania skrzy- Zowania nie powinny byé wigksze niz 3% w wypadku drég klasy $ i GP, 3,5% — w wypadku drég klasy Gi Z oraz 4% — w wypadku drdg klasy L i D. Na skrzy- zowaniu poza terenerr zabudowy dopuszcza sie po: chylenia drogi odpowiednio 4%, 5% i 6%. 3. Pochylenie podtuine drogi podporzadkowanej nie powinno byé wieksze ni 3% na dlugosci co naj- mniej 20 m od krawedzi jezdni drogi z pierwszenstwem przejazdu. 5 63. Uktad geometryczny, rozwiazanie techniczne oraz sposéb organizacji i sterowania ruchem na skrzy- ‘Zowaniu powinny byé wzajemnie dostosowane do sie- bie. § 64. 1. Na skrzyéowaniu skanalizowanym skos za tamania w planie krawedzi jezdni drogi nie powinien byé wigkszy niz okreslony w tabeli: ‘Skos zatamania krawedzi jezdni przy predkosci miarodajnej*! Usytuowanie skrzyzowenia drogi (km/h) 340 70 80 290 : 4:25 4:30 1:40 Poza terenem zabudowy 1:10 (1:20) (120) (1:30) 110 tis | 1:20 Na terenie zabudowy L : > 3) tito) | at) ais ‘ *'Na drodze Klasy Z lub L Jest to predkose projektowa, a w wypadku matego ronda jest to predkosé pray dojetdzie do ron- da, (..1 W wypadkach okredlonych w us 2. W wypadku przebudowy albo remontu skrzyto- wanla, @ takte na drodze na terenie zabudowy z ru- chem uspokojonym skos zatamania krawedzi jezdni mote byé zwigkszony do wartosci podanych w nawia- ch w ust. 1 w taboli. Driennik Ustaw Nr 43 § 65. 1. Pasy ruchu na skanalizowanym wlocie skrzyzowania drég powinny mie szerokos¢ taka, jak przed skrzyzowaniem, a w wyjatkowych wypadkach steroko$¢ kaédego z nich mote byé pomniejszona: 1) nie wigce} niz 0 0,25 m — jeZeli jest to grupa paséw dla pojazdéw jadacych na wprost, 2) nie wigce] nié 0 0,50 m—jeieli jest to grupa pasow dla pojazdéw skrecalacych w lewo lub w prawo. 2. Na skrzyzowaniu skanalizowanym o jednym pa- Tuchu na wprost na drodze z pierwszeristwem prze- jazdu pas ten powinien mie¢ szerokosé: 1) od 4,50 m do 5,00 m —jeteli jest ograniczony z obu stron kraweinikami, 2) od 4,00 m do 4,50 m — jezeli jest ograniczony 2 jed- ej strony kraweénikami 3) taka jak pas ruchu — jezeli z obu stron nie jest ogra- niczony kraweznikami, 4) taka jak pas ruchu — jezeli w strefie uspokojonego tuchu jest ograniczony kraweinikami (2 jednej lub 2 obu stron) na dlugosci mniejszej niz 20 m. 3. Jedeli wystepuje jeden pas ruchu na wprost na podporzadkowanym wlocie drogi, powinien on mieé szerokosé: — 2390 — Poz. 430 1) 0d 4,00 m do 4,50 m — jezeli jest ograniczony z jed- ej lub z obu stron kraweénikami, 2) taka jak pas ruchu —jezeli z obu stron nie jest ogra- niczony kraweznikami, 3) taka jak pas ruchu — jeieli w strefie uspokojonego tuchu jest ograniczony kraweénikami z jednej lub zobu stron na dtugosci mniejszej niz 20 m. 4, Warunki okresione w ust. 2 1 3 nie dotycza wlo- téw na skrzyzowaniu typu mini lub mate rondo, 0 kté- rych mowa w § 75. 5.66. 1. Dodatkowy pas dla pojazdéw skrecajacych w lewo na skrzyzowaniu powinien byé stosowany na: 1) wlocie drogi klasy S, 2) wlocie ulicy klasy GP. 2. Dodatkowy pas mote byé takie stosowany na wlotach pozostalych drég klasy GP oraz drég klasy GiZ, jezeli sq one dwujezdniowe lub wynika to z wa- runkéw organizacji i bezpieczeristwa ruchu. 3. Dodatkowy pas dla pojazdéw skrecajacych w le- wo powinien mieé: 1) odcinek zmiany pasa ruchu o dtugosci nie mniej- szej nit okreslony w tabeli Predkosé miarodajna drogi”? (kin) [$80 60 70 80 90 100 DhugoSé odcinka emiany pasa ruchu __(m) | __15 20 30 40 50 55 * W wypedku drogi klasy 2 jost to predkosé projektowa. 2) odcinek 2walniania o dlugosci nie mniejszej nié okreslony w tabeli Pochylenie Diugosé odcinka zwalniania (m) przy predkosci miarodajne| *) (km/h) podtuéne wlotu (%)

You might also like