TШКЭОăКМОЬЭОК,ăМШrОХКЭОăМЮăРrКНЮХăНОăМШЦpХОбТЭКЭОăКХăЬКrМТЧТТăНОăХЮМrЮăşТăМЮăЧКЭЮrКăНТЬМТpХТЧОТăНОă

studiu fac din ЦОЭШНКă ТЧЯОЬЭТРК ТОТă ЮЧă ЯОrТЭКЛТХă ТЧЬЭrЮЦОЧЭă НОă КЧКХТг ă şТă КprОМТОrОă Кă МЮЧШşЭТЧ ОХШr,ă
МКpКМТЭ ТХШrăşТăКăpОrЬШЧКХТЭ ТТăОХОЯЮХЮТ.ăApШrЭЮХăКМОЬЭЮТăЭТpăНОăКМЭТЯТЭКЭОăКЬЮprКăНОгЯШХЭ rТТăМКpКМТЭ ТХШră
de ordin aplicativ ale elevilor este considerabil.
Conform ЧШТТăpКrКНТРЦОăКăьЧЯ rТТ,ăТЧНТПОrОЧЭăНОăЬpОМТКХТгКrОă ТăМКrКМЭОrЮХăКМЭТЯТЭ ТТ,ăПТОМКrОă
ЭсЧ răЬpОМТКХТЬЭăьЧМОp ЭШrăЭrОЛЮТОăЬ ăpШЬОНОăМЮЧШ ЭТЧ ОăПЮЧНКЦОЧЭКХО,ăНОprТЧНОrТăprШПОЬТШЧКХОă ТăКЛТХТЭ Тă
ьЧă prШprТЮХă prШПТХ,ă ОбpОrТОЧ ă ьЧă КМЭТЯТЭ ТХОă МrОКЭТЯОă Т НОă МОrМОЭКrОă Кă ЮЧШră ЧШТă prШЛХОЦО,ă ТЧМХЮЬОă ьЧă
КМЭТЯТЭ ТХОăЬШМТШ-ОЯКХЮКЭТЯОă(ЮХЭТЦОХОăНШЮ ăЬОăНШЛсЧНОЬМăКЧЮЦОăьЧăprШМОЬЮХăЬЭЮНТЮХЮТăТЧНТЯТНЮКХ).ă
EЬЭОăНОăХКăЬТЧОăьЧ ОХОЬ,ăМ ăЧТМТăЮЧăПОХăНОăМЮЧШ ЭТЧ О,ăНКМ ăЧЮăЯШrăПТăМШЧЬШХТНКЭОăprТЧăТЧЭОrЦОНТЮХă
КМЭТЯТЭ ТХШrăТЧНТЯТНЮКХОăЧЮăpШЭăНОЯОЧТăЮЧăpКЭrТЦШЧТЮăЮЦКЧăКЮЭОЧЭТМ.ăÎЧăpХЮЬ,ăЬЭЮНТЮХăТЧНТЯТНЮКХăЦКТăКrОă Тă
ШăЦКrОăТЦpШrЭКЧ ăОНЮМКЭТЯ :ăПШrЦОКг ăТЧНОpОЧНОЧ КăЧЮăНШКrăМКăШăЭШЭКХТЭКЭОăНОăКЛТХТЭ Тă ТăНОprТЧНОrТ,ăНКră
Тă МКă Эr Ь ЭЮr ă НОă МКrКМЭОră МЮă rШХă ТЦpШrЭКЧЭă ьЧă ШrРКЧТгКrОКă pОrЬШЧКХТЭ ТТă ЯТТЭШrЮХЮТă ЬpОМТКХТЬЭ.ă ÎЧЬЮ ТrОКă
ЭОСЧТМТТăЬЭЮНТЮХЮТăТЧНТЯТНЮКХăКrОăТЧПХЮОЧ ОăЛОЧОПТМОăКЬЮprКăМКХТЭ ТТ,ăpОrПШrЦКЧ ОХШră ТăОПТМТОЧ ОТăьЧЯ rТТă Тă
pОrПОМ ТШЧ rТТ,ăМ МТăМООКăМО- ТăьЧЬЮ О ЭТăЬТЧРЮr,ăМООКăМОăНОЬМШpОrТăЬТЧРЮr,ăНОЯТЧОăМШЧЯТЧРОrОăpОrЬШЧКХ ,ăКЭсЭă
ьЧăpХКЧăЭОШrОЭТМăМсЭă ТăprКМЭТМ,ăКЬТРЮrсЧНăШăprОР ЭТrОăЭОЦОТЧТМ ,ăЯКХШrШКЬ ,ăМШЦpОЭОЧЭ ,ăПТКЛТХ ă ТăМrОКЭТЯ .

RОПОЫТЧ ОăЛТЛХТoРЫКПТМО:

1. BКМТЮăS.,ăSЮpШrЭăЦОЭШНШХШРТМăpОЧЭrЮăОЯКХЮКrОКăКМКНОЦТМ ,ăEНТЭЮrКăASEM,ăCСТ ТЧ Юă2010.

2. DКЧНКrКă O.ă ÎЧЯ КrОКă КМКНОЦТМ ă ТЧНОpОЧНОЧЭ ă – ЦШНКХТЭКЭОă НОă ПШrЦКrОă Кă МШЦpОЭОЧ ОХШră
profesionale // Studia Universitatis, 2009, p.31.
3. DЮХКЦ ăM.ăCЮЦăьТăьЧЯ ЦăpОăКХ ТТăЬ ăьЧЯО О,ăОНТЭЮrКăCХЮЬТЮЦ,ăCХЮУ-Napoca, 2009
4. FШМ К-SОЦТШЧШЯăS.,ăÎЧЯ КrОКăКМКНОЦТМ ТЧНОpОЧНОЧЭ ă ТăКЮЭШrОРХКЭ ,ăCСТ ТЧ Ю,ă2009
5. GЮ Юă V.,ă DКЧНКrКă O.ă PrШТОМЭКrОКă ЬЭКЧНКrНОХШră НОă ПШrЦКrОă prШПОЬТШЧКХ ă ТЧТ ТКХ ă ьЧă ьЧЯ ЦсЧЭЮХă
ЮЧТЯОrЬТЭКr.ăGСТНăЦОЭШНШХШРТМ.ăCСЮ ТЧ Ю:ăCEPăUSM,ă2003.
6. SЭrКЭОРТКăНОăНОгЯШХЭКrОăКăьЧЯ ЦсЧЭЮХЮТăЯШМК ТШЧКХă/ăЭОСЧТМăpentru anii 2013-2020,ăКprШЛКЭ ăprТЧă
HШЭ rсrОКăGЮЯОrЧЮХЮТăЧr.97ăНТЧă01.02.2013.
7. Regulamentul-МКНrЮăНОăШrРКЧТгКrОăşТăПЮЧМ ТШЧКrОăКăТЧЬЭТЭЮ ТТХШrăНОăьЧЯ ЦсЧЭăprШПОЬТШЧКХăЭОСЧТМă
pШЬЭЬОМЮЧНКrăşТăpШЬЭЬОМЮЧНКrăЧШЧЭОr ТКr,ăКprШЛКЭăprТЧăOMEăЧr.550ăНТЧă10.06.2015.
8. RОРЮХКЦОЧЭЮХă НОă ШrРКЧТгКrОă Кă ЬЭЮНТТХШră ьЧă ьЧЯ ЦсЧЭЮХă prШПОЬТШЧКХă ЭОСЧТМă pШЬЭЬОМЮЧНКră şТă
pШЬЭЬОМЮЧНКrăЧШЧЭОr ТКrăьЧăЛКгКăSТЬЭОЦЮХЮТăНОăCrОНТЭОăНОăSЭЮНТТăTrКЧЬПОrКЛТХО,ăКprШЛКЭăprТЧăOMEă
nr. 234 din 25.03.2016.

METODEă IăTEHNICIăNOIă- FACTORI DEăEFICIENTIГAREăÎNăPREDAREAăISTORIEI

Vladimir CIBOTARU, prШПОЬШrăНОăТЬЭШrТОă ТăПТХШЬШПТО,

CШХОРТЮХăНОăEМШХШРТОăНТЧăCСТşТЧ Ю

Abstract. The study of history does not only depend on the transmission of the information from
the teacher to the pupils, because we lose the their attention, respectively the quality of the didactic
process. Any teaching method that leads to the curiosity of the young generation is welcome.
Classical methods are well-known by most teachers and students alike. For efficiency, you need
to refresh, adjust, modify, combine, etc. to motivate pupils. In other words, it is necessary to find that
“ФОв”,ăЬoЦОЭТЦОЬăТЧНТЯТНuКХХвăКЧНăquТЭОăМoЦpХОб,ăПoЫăЭСОăФЧoаХОНРОăКММuЦuХКЭТoЧăМoЫЫОЬpoЧНТЧРăЭoăЭСОă
age of the pupil.

„Cel mai bun educator este acela care

cunoaşte mai bine vremea în care trăieşte,
care percepe cu fineţe marile trăsături caracteristice
ale vieţii contemporane şi care se bucură şi suferă din cauza acestei vieţi.”
Ernest Louis
Introducere
Metodele didactice rОprОгТЧЭ ă ЮЧă КЧЬКЦЛХЮă НОă prШМОНООă şТă ЦТУХШКМОă ТЧЭОРrКЭОă ьЧă rОКХТzarea
obiectivelor pedagogice. CКНrЮХă НТНКМЭТМă ь Тă prШТОМЭОКг ă МШЧМrОЭă КМЭТЯТЭКЭОКă НОă ТЧЬЭrЮТrОă Тă ОНЮМК ТО.ă

104
EЭТЦШХШРТКăМЮЯсЧЭЮХЮТăНОХТЦТЭОКг ăЬОЦЧТПТМК ТКăЭОrЦОЧЮХЮТ.ă,,MОЭШН ”ăьЧăХТЦЛКăРrОКМ ăьЧЬОКЦЧ ă,,МКХОă
ЬprО”ă(ăЦОЭСКţЬprО;ăШНШЬţМКХО).[1]
PОЧЭrЮăКăШЛ ТЧОăОПОМЭЮХăНШrТЭăНОăprШПОЬШr,ăьЧăМКНrЮХăХОМ ТОТăЬЮЧЭăПШХШЬТЭОăШăЦЮХ ТЦОăНОăЦОЭШНО,ă
КМОЬЭОКăЬЮЧЭăКХОЬОă ТăЦШНТПТМКЭОăНОăьЧЬЮ ТăprШПОЬШr,ăьЧăНОpОЧНОЧ ăНОăЯсrЬЭКăОХОЯТХШr,ăНОăЭОЦКăМТЭТЭ ,ăНОă
ЧТЯОХЮХăНОăprОР ЭТrОăКăОХОЯТХШr,ăКЭсЭăХКăНТЬМТpХТЧКăТЬЭШrТО,ăМсЭă ТăьЧăРОЧОrКХ,ăНОăЭТpЮХăХОМ ТОТ.ăIЬЭШrТКăОЬЭОăШă
şЭТТЧ ă МКrОă ЬОă ЛКгОКг ă pОă КНОЯ r,ă pОă ХЮМrЮrТă Тă ПКpЭОă rОКХО.[2] UЧТТă МШЧЬТНОr ă М ă ТЬЭШrТКă ТЧМХЮНОă НШКră
ХОРОЧНОă ТăpШЯОЬЭТrТ.ăRОПШrЦКăЬТЬЭОЦЮХЮТăНОăьЧЯ ЦсЧЭăpЮЧОăКММОЧЭăpОăОПШrЭЮХăprШprТЮăКХăОХОЯЮХЮТ.ăEХОЯЮХă
ЭrОЛЮТОăТЦpХТМКЭăьЧăЭШКЭОăМОХОăЭrОТăЦКrТăОЭКpО:ăprОНКrО,ăьЧЯ КrО,ăОЯКХЮКrО.ăăAЧЮЦОăКТМТă ТăКpКrОăКМОХăЬОЦЧă
НОăьЧЭrОЛКrО,ăМКrОăЦОЭШН ăЬ ăПТОăПШХШЬТЭ ăpОЧЭrЮăКăьЧМЮrКУКăОХОЯТТăЬ ăЬЭЮНТОгО,ăЬ ăМОrМОЭОгОă ТăЬ ăКУЮЧР ăНОă
ЬТЧОЬЭ Э ЭШrăХКăПТЧКХТЭКЭОКăНШrТЭ ?ăăPОЧЭrЮăКăЮ ЮrКăpЮ ТЧăЦЮЧМКăprШПОЬШrТХШrăЯШЦăЬОpКrКăКМОЬЭОăЦШЭШНОăьЧă
МХКЬОХОăРТЦЧКгТКХОă ТăМОХОăХТМОКХО,ăМЮăЭШКЭОăМ ăЦОЭШНОХОăpШЭăПТăПШХШЬТЭОăХКăКЦЛОХОăЭrОpЭОăНОăЬЭЮНТТ,ăНШКrăОЬЭОă
necesar de a ХОăЬТЦpХТПТМКăХКăРТЦЧКгТЮ,ăЬКЮăНОăКăХКăПКМОăЦКТăМШЦpХТМКЭОăХКăХТМОЮ.ăUЧăХЮМrЮăОЬЭОăМОrЭăМ ă
ЭШКЭОăЦОЭШНОХОă ТăЭОСЧТМТХО,ăКЭсЭăМОХОăНОЬăПШХШЬТЭО,ăМсЭă ТăКХЭОХОăЦКТăЧШТ,ăЭrОЛЮТОăЬ ăr ЬpЮЧН ăЮЧШrăМОrТЧ Оă
МОrЮЭОăНОăЦТЧТЬЭОrЮХăьЧЯ ЦсЧЭЮХЮТă ТăКЧЮЦОăНОăКăПШrЦК МШЦpОЭОЧ ОăРОЧОrКХО.ăAМОЬЭăХЮМrЮăprОЬЮpЮЧО:ă
1)ăЮЭТХТгКrОКăХТЦЛКУЮХЮТăНОăЬpОМТКХТЭКЭОă ТăКăМШЦЮЧТМ rТТăОПТМТОЧЭО;
2)ăОбОrЬКrОКăКМ ТЮЧТХШrăМТЯТМОăНОЦШМrКЭТМО;ă
3)ăКpХТМКrОКăЦОЭШНОХШrăКНОМЯКЭОăьЧăКЛШrНКrОКăЬЮrЬОХШr;
4)ăЮЭТХТгКrОКăЬЮrЬОХШrăМКrОăЬЮЬ ТЧăьЧЯ КrОКăpОrЦКЧОЧЭ .
ÎЧăКМОКЬЭ ăМШЦЮЧТМКrОăЯ ăprШpЮЧăЬprОăКЭОЧ ТКăНЮЦЧОКЯШКЬЭr ăЭrОТăЦОЭШНО:ăОбМЮrЬТК,ăОбpХТМКrОКă
ЬТЭЮК ТТХШrăП r ăr ЬpЮЧЬЮrТă ТăУШМЮХă,,ЬМ rТ К”.
Excursia
AМЭЮКХЦОЧЭОă ОбМЮrЬТКă şМШХКr ă ОЬЭОă ПШХШЬТЭ ă ЭШЭă ЦКТă ЦЮХЭă МКă ЦОЭШН ă НОă ьЧЯ КrОă ьn procesul
instructiv-educativ. AМОКЬЭКă ПШrЦОКг ă ХКă ОХОЯТă НОprТЧНОrОКă НОă Кă ШЛЬОrЯКă НТrОМЭă КЧЮЦТЭОă ПОЧШЦОЧО,ă
ОЯОЧТЦОЧЭО,ăХОР ЭЮrТХОăЬЭrсЧЬОăНТЧЭrОăОХО,ăМсЭă ТăТЧЭОrНОpОЧНОЧ КăХШr.ăEбМЮrЬТКăpШКЭОăНОЯОЧТăШăКЛШrНКre cu
caracter interdisciplinar a unei ЭОЦКЭТМТăЬЭКЛТХТЭОăКЧЭОrТШr.ăArОăЮЧărШХăНОШЬОЛТЭăНОăьЧЬОЦЧКЭăьЧăОНЮМКrОКă
ОХОЯТХШră ьЧă ЬpТrТЭЮХă ЦШrКХОТă МТЯТМО.ă ÎЧă МКНrЮХă ОбМЮrЬТТХШră ХКă МШpТТă ЬОă НОгЯШХЭ ă КЧЮЦТЭОă НОprТЧНОrТă НОă
ЦКЧТПОЬЭКrОăМШХОМЭТЯ ,ăНКrăşТăТЧЭОrОЬЮХăpОЧЭrЮăМЮЧШКşЭОrО.ăEбМЮrЬТКăОЬЭОăШăПШrЦ de activitate cu caracter
КМЭТЯă ТăКЭrКМЭТЯ.
EбМЮrЬТТХОă ЭОЦКЭТМОă ЬОă ШrРКЧТгОКг ,ă НОă ШЛТМОТ,ă ХКă ЦЮгОО,ă Х МК Оă НОă МЮХЭ,ăМКЬОă ЦОЦШrТКХОă Тă КХЭОă
ЮЧТЭ ТăşТăТЧЬЭТЭЮ ТТăНОăМОrМОЭКrО.ăSЮЧЭ ШrРКЧТгКЭОăКЭсЭăьЧăХШМЮХăНОărО ОНТЧ ,ăМсЭă ТăьЧăКХЭОăХШМКХТЭ Т.ăAЯКЧЭКУele
ОбМЮrЬТТХШrăЬЮЧЭ:ăЬЭЮНТОrОКăПОЧШЦОЧОХШrăьЧăМШЧНТ ТТăЧКЭЮrКХОă ТăЬШМТКХО,ăНОгЯШХЭКrОКăКЭОЧ ТОТ,ăШЛЬОrЯКrОКă Тă
pОrМОpОrОКăХЮЦТТărОКХО,ăНОгЯШХЭКrОКăНОprТЧНОrТТăНОăКăЬОăНОЬМЮrМКăьЧЭr-un mediu diferit, contactul cu lumea
rОКХ ,ăОЭМ.ăEХОЯТТăЬЮЧЭăПКЦТХТКrТгК ТăМЮăЭОЦКЭТМКăpЮЬ ăьЧăНТЬМЮ ТО,ăьşТăМШЦpХОЭОКг ăМЮЧШşЭТЧ ОХОăНОУКăНШЛсЧНТЭО,ă
ьşТăПШrЦОКг ăКЭТЭЮНТЧТ,ăьşТăМШЧЬШХТНОКг ăМШЧЯТЧРОrТ,ăКПХ ăЧШЮЭ Т.
ÎЧă КПКr ă НОă МЮЧШ ЭТЧ ОХОă КЬТЦТХКЭОă ьЧă МКНrЮХă ОбМЮrЬТТХШră ОХОЯТТă r ЦсЧă ьЧМсЧЭК Т.ă OrРКЧТгКrОКă
ОбМЮrЬТОТăОЬЭОăьЧЭШЭНОКЮЧКăЮЧăprТХОУăНОăЛЮМЮrТОă ТăНОărОХКбКrО.ăEбМЮrЬТТХОărОprОгТЧЭ ăШăpШЬТЛТХТЭКЭОăНОăКă
МЮЧШКşЭОăКХЭОăНТЦОЧЬТЮЧТăКХОăОНЮМК ТОТăМШpТХЮХЮТ,ăНОăЦКЧТПОЬЭКrОăpЬТСТМ ăşТăНОăьЧЭ rТrОăКărОХК ТТХШrăОХОЯ-
ОНЮМКЭШră ТăОХОЯ-elev.
OăКХЭ ăХКЭЮr ăКăОбМЮrЬТТХШr,ăЦ ărОПОrăХКăТЧЬЭТЭЮ ТТХОăМОăpЮЧăХКăНТЬpШгТ ТКăОХОЯТХШrăЮЧăРСТН,ăОЬЭОăМ ă
ОХОЯЮХăШЛ ТЧОă ТăКХЭОăТЧПШrЦК ТТ,ăМКrОăМШЦpХОЭОКг ăЭОЦКăЬЭЮНТКЭ ăьЧăЬКХКăНОăМХКЬ ă ТăЧЮărКrОШrТăТЧПШrЦК ТОă
pОăМКrОăprШПОЬШrЮХăЧЮărОЮ О ЭОăЬ-ШăЭrКЧЬЦТЭ ăьЧăМКНrЮХăХОМ ТОТ.ăDОăКЬОЦОЧОК,ăНОăХКăРСТН ОХОЯТТăpШЭăШЛ ТЧОă
ЮЧОХОăТЧПШrЦК ТТăМОăЬОăМШЧЭrКгТМăМЮăЬpЮЬОХОăprШПОЬШrЮХЮТăЬКЮăКăТЧПШrЦК ТОТăНТЧăЦКЧЮКХЮХăНОăЬpОМТКХТЭКЭО.ă
AМОЬЭă ХЮМrЮă НЮМОă ХКă КpКrТ ТКă ьЧЭrОЛ rТХШră НТЧă pКrЭОКă ОХОЯТХШr,ă ТКră КМОЬЭă ХЮМrЮă ОЬЭОă НОУКă Шă rОКХТгКrОă Кă
profesorului, deoarece, orice ьЧЭrОЛКrОăprОЬЮpЮЧОăМ ЮЭКrОăНОăr ЬpЮЧЬЮrТ,ăКЭсЭăНТЧăЬЮrЬОăОбЭОrЧО,ăМсЭă ТăНОă
ХКă prШПОЬШr.ă AЬЭПОХă ТКă ЧК ЭОrОă НТЬМЮ ТКă ЭОЦКЭТМ ,ă ЛКгКЭ ă pОă ьЧЭrОЛ rТă Тă r ЬpЮЧЬЮrТă Тă КЧЮЦОă КМОЬЭОă
r ЬpЮЧЬЮrТăЬОăЦОЦШrТгОКг ăХКăОХОЯТ,ăНОШКrОМОăОХОăЬОăЧКЬМăНТЧăМЮrТШгТЭКЭОă ТăЧЮ НТЧăЧОМОЬТЭКЭОКăШЛ ТЧОrТТă
unei note.
ÎЧă ЭТЦpЮХă ОбМЮrЬТОТă ЬОă rОМЮrРОă ХК:ă ШЛЬОrЯК ТО,ă МШЦpКrК ОК,ă ьЧЯ КrОă prТЧă НОЬМШpОrТrО,ă
prШЛХОЦКЭТгКrО,ăНОЦШЧЬЭrК ТО,ăОЭМ.ăIЧЭОrНТЬМТpХТЧКrТЭКЭОК,ăьЧЬ ,ăЬОăКПХ ăpОăprТЦЮХăpХКЧ.[3] Studierea istoriei
ЛОЧОПТМТКг ă НОă МШЧОбТЮЧТХОă МЮă МОХОХКХЭОă НТЬМТpХТЧОă НОă ьЧЯ ЦсЧЭ,ă МКă Тă НОă КМЭТЯТЭ ТХОă ОбЭrК МШХКrО.ă
TШЭШНКЭ ,ăМЮЧШ ЭТЧ ОХОăХКăТЬЭШrТОăЯШrăПТăМШЦpХОЭКЭОăМЮăМОХОăНОăХКăРОШРrКПТО,ăХТЭОrКЭЮr ,ăЦЮгТМ ,ăОЭМ.
EбМЮrЬТКă МrООКг ă Шă КЭЦШЬПОr ă НОШЬОЛТЭă НОă ПКЯШrКЛТХ ă ОНЮМК ТОТă Тă ПШrЦ rТТ complete a
pОrЬШЧКХТЭ ТТăОХОЯТХШr.ăPrОПОrТЧ КăХШrăpОЧЭrЮăОбМЮrЬТОăОЬЭОăЮЧăКrРЮЦОЧЭăМКrОăНОЦШЧЬЭrОКг ăМ ăОХОЯТТăЬЮЧЭă
НШrЧТМТă НОă Кă МЮЧШКşЭОă МсЭă ЦКТă ЦЮХЭОă ХЮМrЮrТă ЧШТă ьЧă ЦШНă НТrОМЭ.ă CШpТТТă Эr ТОЬМă ОЦШ ТТă НОă ЛЮМЮrТОă Тă
ЬКЭТЬПКМ ТОă ьЧă ЦТУХШМЮХă ПrЮЦЮЬО ОХШră ЧКЭЮrТТ.ă EТă ЬОă КПХ ă ьЧă МШЧЭКМЭЮХă НТrОМЭă МЮă ЭОгКЮrЮХă НОă ЯКХШrТă КХă

105
ьЧКТЧЭКşТХШr.ăÎЧăpХЮЬ,ăprТОЭОЧТТХОăşТăМШХОРТКХТЭКЭОКăМЮЧШЬМăЧШТăНТЦОЧЬТЮЧТ.ăEбМЮrЬТТХОăНОгЯШХЭ ăьЧМrОНОrОКă
ьЧăЦКrТХОăpШЬТЛТХТЭ ТăКХОăШЦЮХЮТă ТăПШrЦОКг ăМШЧşЭТТЧ КăНОЦЧТЭ ТТăЮЦКЧО.[4]
ExcursiiХОăМШЧЭrТЛЮТОăХКăьЦЛШР ТrОКăМЮЧШşЭТЧ ОХШrăОХОЯТХШrăНОЬprОăПrЮЦЮЬО ТХОă rТТ,ăХКăОНЮМКrОКă
НrКРШЬЭОТ,ărОЬpОМЭЮХЮТăpОЧЭrЮăПrЮЦШЬЮХăНТЧăЧКЭЮr ,ăКrЭ ă ТăМЮХЭЮr .ăPrТЧăНОЬП şЮrКrОКăьЧăМШЦЮЧăКăКМОЬЭШră
КМЭТЯТЭ ТăОбЭrКşМШХКrОăЬОăПШrЦОКг ăШăЦКТăЦКrОăКprШpТОrОăьЧЭrОăОХОЯТ.ăPrШРrКЦКrОКăЮЧОТăОбМЮrЬТТăТЦpХТМ ă
КЭсЭăpКrЭТМТpКrОКăprШПОЬШrЮХЮТ-НТrТРТЧЭОăМсЭăşТăКăМШХОМЭТЯЮХЮТăНОăОХОЯТăpОЧЭrЮăКХОРОrОКăЭrКЬОЮХЮТăşТăКăНЮrКЭОТă
ОбМЮrЬТОТ.ăEбМЮrЬТКăКУЮЭ ăХКăОНЮМКrОКăМОЭ ОЧОКЬМ ă ТăpКЭrТШЭТМ ,ăМсЭă ТăНОгЯШХЭКrОКăТЧЭОХОМЭЮКХ ăşТăПТгТМ ăКă
ОХОЯЮХЮТ.ă PrТЧă ОбМЮrЬТТă ОХОЯТТă ьşТă МШЦpХОЭОКг ă ТЧЬЭrЮМ ТКă şМШХКr ă prТЧă ьЧЬЮşТrОКă НОă ЧШТă МЮЧШşЭТЧ Оă Кă
ЦКЭОrТКХЮХЮТă НТНКМЭТМă МШrОЬpЮЧг ЭШr.ă EбМЮrЬТКă rОprОгТЧЭ ă ьЧă КМОХКşТă ЭТЦp,ă ьЧМСОТОrОКă ЮЧОТă КМЭТЯТЭ Тă
ьЧНОХЮЧРКЭОă НОă prОР ЭТrОă pЬТСШХШРТМ ă Кă ОХОЯТХШr.ă IЦpШr ЭКЧЭă ОЬЭОă НОă К-Тă ПКМОă pОă МШpТТă Ь ă ьЧ ОХОКР ă М ă
ОбМЮrЬТТХОăЬОăШrРКЧТгОКг ăЧЮăЧЮЦКТăНТЧăpОrЬpОМЭТЯКăОЯКН rТТăНТЧăКЭЦШЬПОrКăНОăЦЮЧМ ,ăМТăşТăМКăЮЧăКМЭăНОă
rТНТМКrОăКăЧТЯОХЮХЮТăМЮХЭЮrКХăşТăМШЦpШrЭКЦОЧЭКХ.
CКăШăТНООăНОăКăЧШЭКăОХОЯТТ,ăНЮp ăОбМЮrЬТО,ăăЬОăpШКЭОăНОăКăНКăМКăьЧЬ rМТЧКrОăОХОЯТХШrăăЬ ăОХКЛШrОгОă
ЮЧăОЬОЮăХКăЭОЦКăЬЭЮНТКЭ ,ăКpХТМсЧНăМЮЧШ ЭТЧ ОХОăШЛ ТЧЮЭОăКЭсЭăьЧăМКНrЮХăХОМ ТОТ,ăМсЭă ТăТЧПШrЦК ТКăНОЬМШpОrТЭ ă
ьЧăМКНrЮХăКМОЬЭОТăОбМЮrЬТТ.
EбpХТМКЫОКăЬТЭuК ТТХoЫăП Ы ăЫ ЬpuЧЬuЫТ
IЧТ ТКХăЧЮăЦ-КЦăРсЧНТЭăХКăКМОКЬЭ ăЬТЭЮК ТОăМКăХКăШăЦОЭШН ăНТНКМЭТМ ,ăьЧЬ ăЦКТăЦЮХЭОăМКгЮrТărОКХОă
m-КЮăП МЮЭăЬ ăьЧМОrМăЬ-ШăКpХТМăМКăЦОЭШН ă ТăКЦăШЛ ТЧЮЭărШКНОăПrЮЦШКЬО.ăPrШЛКЛТХăЦЮХ ТăНТЧЭrОăprШПОЬШrТТă
de istorie s-КЮăМТШМЧТЭăМЮăьЧЭrОЛ rТ,ăМОăьЧăЦТЧЭОКăЮЧЮТăОХОЯăКrăprОЬЮpЮЧОăМ ăОбТЬЭ ăr ЬpЮЧЬ,ăьЧЬ ăКМОЬЭă
r ЬpЮЧЬăЧЮăОЬЭОăМЮЧШЬМЮЭ,ăЬКЮăКЮăМсЭОЯКăr ЬpЮЧЬЮrТ,ăЬprОăОбОЦpХЮ:ă
1)ăDКЭКăЧК ЭОrТТăНШЦЧТЭШrЮХЮТă ЭОПКЧăМОХăMКrОă ТăSПсЧЭ?;
2)ăDОăЮЧНОăМЮЧШК ЭОЦăПКpЭОХОă ТăОЯОЧТЦОЧЭОХОăНТЧăЭrОМЮЭ?;
3)ăDОăМОăЬШХНК ТТăФКЦТФКгОăpЮrЭКЮăМ ЭТ?;
4) Cum se va numi epoca care va succede epocii contemporane?;
5)ăDОăМОăЬЮЧЭОЦăМrО ЭТЧТ?;
6)ăDОăМОăЬЮЧЭОЦăМОТăЦКТăЬ rКМТăНТЧăEЮrШpК,ăНКМ ăКЯОЦăШăТЬЭШrТОăЦТХОЧКr ?ăОЭМ.
VОЧТЧНăăьЧăПК КăОХОЯТХШr,ăprШПОЬШrЮХăОЬЭОăШЛХТРКЭăЬ -ТăШПОrОăКМОЬЭЮТКăr ЬpЮЧЬЮrТ,ăКЧЮЦОăКТМТăОЬЭОă
ЦШЦОЧЭЮХă ТăМКгЮХăЬ ăТЧЭrТР ЦăОХОЯТТ,ăШПОrТЧНЮ-ТăЮЧăЬpК ТЮăРШХăpОăМКrОăОТăКrăЭrОЛЮТăЬ -l completeze. De
КЬОЦОЧОКăpЮЭОЦăШПОrТăОХОЯТХШrăpШЬТЛТХТЭКЭОКăНОăКăМ ЮЭКăr ЬpЮЧЬЮrТăНОăЬТЧОЬЭ Э ЭШr,ăНТЧăЬЮrЬОăОбЭОrЧО,ăНЮp ă
care folosind diferite metode (ciorchinele, problematizarea, brainstorming-ЮХ,ăFRISCO,ăОЭМ),ăКЧЭrОЧ Цă
ьЧЭrОРăРrЮpЮХăНОăОХОЯТăХКăНТЬМЮ ТОă ТăКХОРОЦăМОХăЦКТăЛЮЧăr ЬpЮЧЬăЬКЮăr ЬpЮЧЬЮХăМШrОМЭ.
AЬЭПОХăНОăЬТЭЮК ТТăЬОăМrОКг ăХКăШrТМОăХОМ ТОă ТăХКăШrТМОăЭОЦ ,ărШХЮХăprШПОЬШrЮХЮТăПТТЧНăКМОХКăНОăКăШПОrТă
elevilorăpШЬТЛТХТЭКЭОКăЬ ăЬОăКПТrЦО,ăЬ ăТКЬ ăьЧăПК КăМШХОРТХШrăМЮăr ЬpЮЧЬЮrТХОăЬКХО,ăНОЬТРЮrăМ ăЛКгКЭОăpОă
ТЧПШrЦК ТКăЬЭЮНТКЭ ă ТăьЧăМКгЮrТХОăМсЧНăОХОЯТТăНОЯТКг ăНОăХКăКНОЯ rЮХăТЬЭШrТМ,ăЬ ăПТОăХ ЦЮrТ ТăpОăьЧ ОХОЬЮХă
КМОЬЭШrК,ăьЧăЛКгКăТгЯШКrОХШrăТЬЭШrТМОă ТăНКЭОХШrăconcrete.
PrКМЭТМКăКrКЭ ăМ ăКМОЬЭОăЬТЭЮК ТТăП r ăr ЬpЮЧЬЮrТă ТăОбpХТМКrОКăКМОЬЭШrăМКгЮrТ,ăЬОăМТЦОЧЭОКг ăЦЮХЭă
ЦКТăЛТЧОăьЧăЦОЦШrТКăОХОЯТХШr,ăНОМсЭăШăЭОЦ ăЬКЮăШăХОМ ТОăМЮăьЧЭrОЛ rТă Тăr ЬpЮЧЬЮrТăРКЭКăprОР ЭТЭО.ăPЮЭОЦă
ЯОЧТăьЧăПК КăОХОЯТХШrăМЮăШăКЬЭПОХăНОăЬТЭЮК ТОăprШЛХОЦКЭТМ ăМОăКrОăШăПШrЦ ăНОăКХЭОrЧКЭТЯ ,ăНОăОбОЦpХЮ:ăМОăЬ-
КrăПТăьЧЭсЦpХКЭăНКМ ă……………?.ă
MЮХ ТăprШПОЬШrТ,ăăpШrЧТЧНăНОăХКăКprОМТОrОКăМ ăьЧăТЬЭШrТОăЧЮăКЯОЦăНО-a face cu alternative ci cu
ЬТЭЮК ТТăьЧЭКЦpХКЭО,ăМrОНăМ ăЧЮăЭrОЛЮТОăЬ ăЬОăШpОrОгОăМЮăКЬОЦОЧОКăprШЛХОЦО.ăUЧТТăpОНКРШРТă ТăЦОЭШНТ ЭТă
ЬЮЬ ТЧ ьЧЬ ăМ ăЬОăpШЭăПШХШЬТă ТăКЬОЦОЧОКăЬТЭЮК ТТ-prШЛХОЦ ,ăНОШКrОМОăЬШХТМТЭ ăХКăОХОЯТăЬ ăУЮНОМОăПОЧШЦОЧОХОă
ЬЮЛăЭШКЭОăКЬpОМЭОХОă ТărОprОгТЧЭ ăШăРТЦЧКЬЭТМ ăКăЦТЧ ТТ,ăМКrО-ТăПШrЦОКг ăpОЧЭrЮăprОР ЭТrОКăЯТТЭШКrО,ăМсЧНă
trОЛЮТОă Ь ă ОЦТЭ ă ТpШЭОгОă Тă ЬШХЮ ТТă НТПОrТЭОă ХКă КЧЮЦТЭОă prШЛХОЦО.[5] DОКХЭПОХ,ă Тă МЮЧШЬМЮЭЮХă pЬТСШlog
JОrШЦОă BrЮЧОră ЬЮЬ ТЧОă М ă ,,КЫă ПТă ОбЭЫОЦă НОă uЭТХă pОЧЭЫuă РсЧНТЫОКă ОХОЯuХuТ,ă НКМ ă КЫă ьЧЯ Кă М ă ОбТЬЭ ă
КХЭОЫЧКЭТЯОăьЧЭЫОăМКЫОăpoКЭОăКХОРО,,.[6]
JoМuХă,,ăSМ ЫТ К”
PОЧЭrЮăьЧМОpЮЭă ЯШТăОбpХТМКăьЧăМОăМШЧЬЭ ăКМОЬЭăУШМ.ăA КНКrăОЬЭОăМШЦpЮЬăНТЧăьЧЭrОЛ rТăЬМЮrЭО,ăЮЧНОă
r ЬpЮЧЬЮХăОХОЯТХШrăЭrОЛЮТОăЬ ăПТОă,,DA,,ăЬКЮă,,NU,,.ăR ЬpЮЧЬЮХă,,DA,,ăЯКăПТărОНКЭăprТЧЭr-ШăХТЧТЮ ăЯОrЭТМКХ ,ăТКră
r ЬpЮЧЬЮХă,,NU,,ăprТЧЭr-ШăХТЧТЮ ăШrТгШЧЭКХ .ăSМСОЦКăРrКПТМ ăКrăpЮЭОКăКr ЭКăьЧăПОХЮХăЮrЦ ЭШr:
,,е” este DA, iar ,,–“ăОЬЭОăNU
ÎЧăНОpОЧНОЧ ăНОăьЧЭrОЛ rТХОăКНrОЬКЭОăНОăprШПОЬШră ТărОЬpОМЭТЯăr ЬpЮЧЬЮrТХОăОХОЯТХШrăЯШЦăШЛ ТЧОăШă
ЬМ rТ .ă EЬЭОăТЦpШrЭКЧЭă НОăКă ОбpХТМКă ОХОЯТХШrăМ ă ЬМ rТ Кă ЬОăьЧМОpОă НОăХКă ЬЭсЧРКăХКă НrОКpЭКă Тă М ă ОЬЭОăьЧă
МrО ЭОrО,ăМЮăКХЭОăМЮЯТЧЭОăЮrМ Цă ТăЧЮăМШЛШrсЦ.ăUЧăКХЭăЦШЦОЧЭăКХăКМОЬЭЮТăУШМăОЬЭОăМ ăpЮЭОЦăЬ ăКНrОЬ Цă
ОХОЯТХШrăНШЮ ,ăЬКЮăМСТКrăЭrОТăăьЧЭrОЛ rТăМШЧЬОМЮЭТЯО,ăХКăМКrОăr ЬpЮЧЬЮХăМШrОМЭăКrăПТăDA,ăЬКЮăNU,ăКЬЭПОХăЯШЦă

106
 avea o sc rТ ăЦКТăКХЮЧРТЭ ăХКăЯОrЭТМКХăЬКЮăХКăШrТгШЧЭКХ.ă
ÎЧăМШЧЭТЧЮКrОăЯШТăКНЮМОăЮЧăОбОЦpХЮăМШЧМrОЭăpОЧЭrЮăОХОЯТТăНОăМХКЬКăКăV-К,ăХКăЭОЦКă,,R гЛШКТОХОă
Daco-Romane”:
1) PrТЦЮХăr гЛШТăDКМШ-RШЦКЧăКrОăХШМăьЧăКЧТТă100-101. R Ьp.ăNU
2) Dacia a ПШЬЭăКЭКМКЭ ăНОăКrЦКЭКărШЦКЧ .ăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăR Ьp.ăDA
3) B Э ХТКăНОăХКăTКpКОăКrОăХШМăьЧăКЧЮХă101.ăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăR Ьp.ăDA
4) ÎЧăМТЧЬЭОКăЯТМЭШrТОТăărШЦКЧТХШrăКЬЮprКăDКМТОТăОЬЭОăМШЧЬЭrЮТt Colizeul. R Ьp.ăNU
ÎЧăМШЧЭТЧЮКrОăОХОЯТТăНШrТЭШrТ,ăЬКЮăЧЮЦТ ТăНОăprШПОЬШr,ăprОгТЧЭ ăЬМ rТ КăХКăЭКЛХ ,ăТКrăr ЬpЮЧЬЮrТХОă
ЬЮЧЭăОбpХТМКЭОăНОăОХОЯ,ăЬКЮăНКМ ăЧЮăОЬЭОăМШrОМЭ,ăМШХОРТТăНТЧăЬКХКăНОăМХКЬ ăТЧЭОrЯТЧă ТăНОЬТРЮr,ăНКМ ăОЬЭОă
necesar, profesorul viЧОăМЮăОбpХТМК ТТ.ăDТЧăprКМЭТМ ideal ar fi 8-10ăьЧЭrОЛ rТ,ăПТТЧНМ ăЭТЦpăНОă7-9 minute
prШПОЬШrЮХă ШЛЬОrЯ ă ЧТЯОХЮХăНОă prОР ЭТrОă Кă ОХОЯТХШr,ăТНОТХОăМОă Ь-КЮă ЦОЦШrТгКЭă ТăХКăМКrОă ЦКТăЭrОЛЮТОă НОă
ЦЮЧМТЭ.ăTШЭăШНКЭ ăprШПОЬШrЮХăКrОăpШЬТЛТХТЭКЭОКăНОăКăЧШЭКăОХОЯТТăКМЭТЯТ,ăМКrОăКЮăШПОrТЭăr ЬpЮЧЬЮrТă ТăОбpХТМК ТТă
ЬКЮăХКăМКrОăЬМ rТ КăОЬЭОăМШrОМЭ .ăă
PrШЛКЛТХăКpКrОăьЧЭrОЛКrОКăНОăМОăЮЧăЬТЦpХЮăУШМăКrăpЮЭОКăПТăШăЦОЭШН ăНТНКМЭТМ ă ТăМЮЦăpШКЭОăКМОЬЭă
joc-ЦОЭШН ă Ь ă ПТОă ОПТМТОЧЭă ьЧă prОНКrОКă ТЬЭШrТОТ?ă IЧТ ТКХă КЦă ьЧМОpЮЭă Кă prКМЭТМК КМОЬЭă УШМă ьЧă МХКЬОХОă
РТЦЧКгТКХО,ăНЮp ăМКrОăХ-КЦăЮЭТХТгКЭă ТăХКăОХОЯТТăНТЧăМХКЬОХОăХТМОКХОă ТăЯ ăОбpХТМăНОăМО.ăEЬЭОăХЮМrЮăьЧăМШЦЮЧ,ă
ОЬЭОăШăьЧЭrОМОrОăpОrЦКЧОЧЭ ăьЧЭrОăОХОЯТ,ăТКrăКЧЮЦОăКМОЬЭăХЮМrЮăНЮМОăХКăШăpОР ЭТrОăЬТЬЭОЦКЭТМ ,ăХКăКМШrНКrОКă
КЭОЧ ТОТă КЬЮprКă МЮЯТЧЭОХШră МСОТО,ă ХКă НКЭОă Тă ЧЮЦО,ă ОЭМ.ă PОЧЭrЮă МХКЬОХОă ХТМОКХОă ЯШЦă ЬОХОМЭКă ă ьЧЭrОЛ rТă
МШrОЬpЮЧг ЭШКrОăЯсrЬЭОТă ТăМОrТЧ ОХШrăМЮrrТМЮХЮЦЮХЮТăЧК ТШЧКХă ТăprШРrКЦЮХЮТăpОЧЭrЮăьЧЯ ЦсЧЭЮХăХТМОКХ.
Concluzii
 PrШПОЬШrЮХăЭrОЛЮТОăЬ ăПТОăМКpКЛТХăЬ ăМrООгОăЬТЭЮК ТТăьЧ МКrОăОХОЯТТăЬ ăПТОăШЛХТРК ТăЬ ăЮЭТХТгОгОăШăРКЦ ă
ЯКЬЭ ăНОăprШМОЬОă ТăШpОrК ТТăЦТЧЭКХО;
 ÎЧă МКНrЮХă ЦОЭШНОХШră ТăЭОСЧТМТХШrăПШХШЬТЭОă НОăМКНrЮХă НТНКМЭТМă ОХОЯТХШră ХТă ЬОă ШПОr ăpШЬТЛТХТЭКЭОКăНОăКă
folosi materialul predat pentru rezolvarea sarcinilor date;
 ÎЧăМКНrЮХăОбМЮrЬТТХШrăОХОЯТТăьЧЯК ăЬ ăЬОăШrРКЧТгОгО,ăЬ ăТНОЧЭТПТМО,ăЬ ăЬОЬТгОгОăОЬОЧ ТКХЮХ,ăЬ ăЬЭКЛТХОКЬМ ă
rОХК ТТăПЮЧМ ТШЧКХО,ăЬ ăМШЧЭЮrОгОăpОăТЦКРТЧТ,ăЬ - ТăПШrЦОгОăprШprТКăШpТЧТО,ăЬ ăОбЭrКР ăТЧПШrЦК ТТ,ăЬ ă
comunice etc;
 PrШПОЬШrЮХăУШКМ ăЮЧărШХăОЬОЧ ТКХăьЧăХЮМrЮХăМЮăЦОЭШНОХОăЦШНОrЧО.ăEХăЭrОЛЮТОăЬ - ТăpЮЧ ăьЧăУШМăЭШКЭОă
МЮЧШ ЭТЧ ОХОăЬКХОăpОЧЭrЮăКăТЧЬЮПХКăОХОЯТХШrăЬ ТăНШrТЧ КăНОăКăНШЛсЧНТăprТЧăОТăьЧ Т Т;
 RШХЮХăprШПОЬШrЮХЮТăОЬЭОăНОăКăЬЮЬ ТЧОăОПШrЭЮХăОХОЯТХШrăьЧăьЧЬЮ ТrОКăМЮЧШ ЭТЧ ОХШr;
 UЧОХОăЦОЭШНОăЧОМОЬТЭ ăШăЦЮЧМ ăЦКТăНТПОrОЧ ТКЭ ,ăНОШКrОМОăЬЮЧЭăЦКТăНТПТМТХОăНОăКpХТМКЭăьЧăprКМЭТМ ;
 PrШЦШЯКrОКăЦОЭШНОХШrăЧШТăЧОМОЬТЭ ăШăЬМСТЦЛКrОăНОăКЭТЭЮНТЧОăНТЧăpКrЭОКăprШПОЬШrЮХЮТă Т,ărОЬpОМЭТЯ,ăШă
ЭrКЧЬПШrЦКrОăКăМШЧНЮТЭОТăХКăprШprТТăЬ ТăОХОЯТ.

RОПОЫТЧ ОăЛТЛХТoРЫКПТМО:

1. FШЭТЧăAХОбКЧНrТЧК,ăMОЭШНКăНТНКМЭТМ ,ăьЧЭrОăЭrКНТ ТШЧКХă ТăЦШНОrЧ,ăьЧăКМЭЮХăНОăprОНКrО-ьЧЯ КrО.ăpag. 1

2. Felezeu Calin, Didactica istoriei, Ed. Presa Universitara Clujeana, Cluj-Napoca, 2000
3. MсЧНrЮă EХОЧКă şТă КХ ТТ.ă ă SЭrКЭОРТТă НТНКМЭice interactive. Editura Didactica Publishing House,
BЮМЮrОşЭТ,ă2010ăăăă
4. CТЮrМ ЧОЬМЮăC.,ăAН ЦЮ ăГШО,ă1968,ăp.ă236ăşТăGС.ăT ЧКЬО,ă1998,ăp.ă178.
5. RШКТЭ ,ăAХТМОăIШЧОХК.ăăDТНКМЭТМКăТЬЭШrТОТ.ăăEНТЭЮrКăPКrКХОХКă45,ăPТЭОşЭТ,ă2012ă
6. J. Bruner, Procesul educatiei intelectuale, Ed. D.P. Bucuresti, 1970, p.85

INFLUEN AăFACTORILORăPERTURBATORIăASUPRAăACTIVIT IIăDEăÎNV AREă

Silvia VRABIE, lector universitar,

DОpКrЭКЦОЧЭЮХăIЬЭШrТКăşТăTОШrТКăEНЮМК ТОТ
UЧТЯОrЬТЭКЭОКăНОăSЭКЭă”B. P. HКЬНОЮ”ăНТЧăCКСЮХ

Abstract. Everyone through their learning activity tends to form their intellectual capacity, with
individual and social significance. Also, experts argue that disturbing factors in learning will have to
become more and more a central problem of the school as the demands of the economy are growing and
more prominent.

107

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)