KONGENITALNE ANOMALUE KO8TANO-ZGLOBNOG SISTEMA, Kongenitalne malformacije kostiju Lobanje: acrania,microcephatia, oxicephalus, scapocepholus, kraniostenoze, dystosis ceidocranialis, platibasia Kiémenog stuba- Kibel-Feil sindrom, iskriljen vrat{torticolis), vratno rebro, abnormalan polotaj priljenova, hemivertebra, spina bifida Ruku- Madelungova malformacija(displazij distalne epifize radijusa,radijus kratak, normalna ulna savijena | luksirana), abnormalan br.prstiju Kongenitaina displazija kukova Dg.> klnigki pregled, ehosonogratlja(metoda izbora, omoguéava vizvelizaciju hrskavica i vke ugiova, ne korist se nako osifikacije femura), rendgenografija{kada U2V ne mote da prikate), MR (poslije osifkaclleglave femura} igen ASEPTICNE (AVASKULARNEJOSTEONEKROZE-AON >kod djece i mladih osoba u periodu kada epifize niu srasle-kada najvie rastu -nekroza koStanog tkiva, bez supuracie,javljaju se fragmentaci,sehvestracja, deformacja i osteostleroza Imaju tipiéne lokalizacie iimena po autorima koji su ih opisali ‘)Avaskularna nekraza glave femura- Osteochondrosis deformans coxae, dob od 5-8 godina, oa vaskularizacia glave femura,kod odrasiih-alkoholizam, kortikosteroidi TG: glava femura pomjerena lateraino, ispod korteksa osiikacionog je2gra-linearno rasyjetjenje(supkortikalne frakture), smanjeno jezgro osifikacj, fragmentirano,ciste u gla femura 2bog demineralizacie 2Wertebra plana necrotica( Morbus Kummel, Morbus Calve) _3)Kyphosisjuvenilis(Morbus Scheuermann) 4)Morbus Freiberg-Kobler (AON glavice Il metatarzalne) NASLIEDNA OBOLIENJA SA SKLONOSCU KA FRAKTURAMA KOSTUU >erupa oboljenja gdje postoji manjak/vigak Ca u kostima 4)Sindrom van der Hoeve-lom\jvost kostiju, gluvéa, plave sklere 2) Osteogenesis imperfecta Vrolik-generalizovana insuficjencija koBtanog tkiva,od rodenja; Kompakta korteks veorna tanki(juska od jajeta), spongioza oskudna sa brojnim Supjinama; prelom! nastaju prl dejstvu minimaine sile 3}Osteogenesis imperfecta tarda-kasnije se javja, savijenost kostiju u dijafizama, kompakta tanka, spongioza redukovana 4)Mramorne kost, osteoporosis, M. Albers Schonberg. skleroza kostiu , lomiivost, leukopenija, anemilja. Pojaéano stvaranje kosti intezivne sjenke na RTG bez jasrih struktura ‘5]Osteopathia hyperostatica scleroticans muiplex-kratak trup, dugi ekstremiteti; endostalna skleroza dijafia, 6)Meloreostosis- endostalna i periostalna hiperostoza sjenke Ca intenziteta, duzivica dugih kostiju 7)kyperostosis generalisata-periostalne naslage dud dijafiza kostiju nogu | ruku , djafize ire od epifiza Osteogenesis imperfecta —e an ~— ie pp aonecinatanta4. KLINICKA RADIOLOGIJA TORAKSA 10. Algortam sikovnih diagnostigkih metoda za pregled puta. ["]_ 27, Pleurtis = 11. Rendgenogratia sluéa tea [5 28, Tumori medljastinuma 12. CT pregled pluca 7] 29. interventno-radioloske metode na plucima 413, Radiolocke tehnitepregleda sca velikih krnih sudova } 30. Uradene sr2ane mane 114, Rendgenanatomia grudnog koa | 31. Uradene sréane mane bes fanta 1) 15: Rendgenanatomia seca velit krnih sudova [)_ 32: Uradene sréane mane 52 ijevo-desnim Zantom | 16. interprentacjarendgenografiepluéa sca [-} 33, Urodene sréane mane sa desno-ljevim Zantom LL) 17-Sjenke irasvetienja na rendgenograti plea i srea [-] 34. stefena valvlarnan bolest 5 18 alveolame konsoidadje (5) 35. Aortne valvularne mane 36. tatraine valvularne mane 37. Kardiomiopatie 418, Okrugie sjenke na pluéima 20, rstenastesjenke na pluéima — 1 1 1) 24. Protozoaine i metazoaine infekciepluéa |] 38. lshemijska bolest miokarda 22. Atelektazs LL} 39 Peismeiker 23. nhalaciona oboliena luca 5} 40. artetijaine valle 28, Tumor pluga [5] 4: strana tela na rendgenografiama grudnog hota 5) 95, Fefize plus [1] 42. eritaravs 26. Preumotoraks [] 43. aneuriame torakalne sorte 1 ‘44 Radiolsko djagnostia oboljenja periferih krvnih sudova ALGORITAM SLIKOVNIM DUAGNOSTICKIG METODA ZA PREGLED PLUCA -razlitita patoloska stanja, zahtjevalu razitte dijagnostitke pristupe pacijentu >kod simptomatologierespiratornog sistema stadardna radiografija je osnova za pregled >sledeéa po algoritmu je kompljeuterizovana tomogratija, narutito moguénosti koje pruzaju multslajsni CT aparati i smaniivanje dova zragenja prilikom pregieda >ultrazvuk, kao i magnetna rezonanca imaju veoma ograniéenu primjenu u dijagnostic oboljenja pluéa NV _RENDGENOGRAFUA PLUCA ISRCA >stojeti(ltrnativo sjeded il lef) sta w PA(posteo-anteriornom)poloaj u nog ustanovera standard pregled obuhvatai ATG u Ltjevoateralno) projeke *ukolo se patoliKapromjenanalez na desnom pluénom kil, RTG se rau DLjr ono Sto e bite ravi pojekle big jasn pritazano snanjngooretrslim uvetaniem p> PPA projekca:-pacient je grudimeoslonjeno kaset sa mom] fosfomuplatu/detektorski panel rukame podbogenustruku, ramena potisntinunapriied (da bi senkeskapula se proektovalevonsetina plucnog pola) “fendgenska ev senaaa 3.5m od fasete “Lentrani edges! ak pada po pravimuglom u visi Sh prBjena “vise prin «5 Th prjenov, cata dio kemenog stuba se samo nada hc ran senk steraklaviculatislotov su podjednak udaljen od sede ine >tateralnaprojekcia- Boeck ljevorn sranom grudnog kofa(desnom) naslonen no Kaset s flmom ruke podignute nad lave il aksimain unazadl dase sjenke hurerusa i mekin hve nadlaktca odo) -distanca od rendgeske cjewe 3.5m pee pode kOMPUUTERIZOVANA TOMOGRAFLIA-CT >savremeni CT aparati daju mnoge dliagnostizke moguénost,procjenjvanje rairenostl procesa (staging) -bolesnikse postavlanu gentri CT aparata, tokom apneje vise skeniranje od gornje tarakaine aperture do sredine jetre, debjna sloja do 2mm -ubrigava se 50-80” odnog hidrosolubilnog kontrastnog sredstva i ponovo se vi snimanje ***postkontrastnisnimci omoguéavalu jasrijedefinisanje vaskularnih struktura,patolotkih promjena(sbog povecane vaskuarizacie) -savremeni CT omozuéava naknadnom obradom tev. vrtuelnu bronhaskopiiaRADIOLOSKE TEHNIKE PREGLEDA SRCA I VELIKIM KRVNIH SUDOVA 1.Telerendgenografia srca pregled se izvodi kad RTG pluéa samo je distanca rendgnske eijevi 200¢m, da bi se Sto bole prikazalasréana sjenka “pacljent pri pregleda progutanekoliko gutlja barllumska paste, da se spun ednjak kako bi se prikazao zbog znaézja u dijagnozi anomaliia Iuka aorte i njenih grana,procjene veldine lieve pretkomore i dg moguéih oboljenja jednjaka koje mogu da iazivaju subjektivne smjetnje (hiatus hernia, dvertikulum...) 2.Ehotomografija (ehokardiografija) “ultrazvuni pregled srca | velikh krvnih sudova intakostalnim (sonda se oslanja na intrakostalne prostore prednje strane toraksa} ili transezofagealnim sonda se wvodi u jednjak} >kosristi se za procjenu dijametra sréanih Suplina, stanja zalistaka, pkretljivosti miokarda 3.kKompijuterizovana tomografij >koristi se za preglede torakalnog djela aorte,grana luka aorte | pluéne arterije, kod aneurizmatskih bolesti i procjene zahva¢enostikrvnit ssudova okolnim patoloskim procesima radi se standatdni CT daje uvid u velitinul izgled srCanih Supljin, funkcionalnost mikokarda(nakon provencije medikamenata) S.WVentrikulografiia >intexivna metoda v unutrainjosti sréanih komora nakon selektivne kateterizacije Seldingerovor tehnikom >nelnvazivne metoade UZV, MR se koriste za dg poledinih urodenih il steéenih sréanih mana, procjene funkcije jeve komore bolesnika sa ishemijskor boleséu mikarda 6.koronarografija -lavazivna metoda i 2vodi se selektivnom kateterizacijom Selindgerovom tehnikorn >prikazlijeve i desne koronarne arterje | njhovih grana kod pacijenata s@ ishemijskom bole8éu miokarda 7Aortografija “invazivna kateterizzcijska metoda, alii moguénost neinvazivne upotrebe CT | MR. >prikaz ascedentne aorte, luk zorte sa grenama I descedentnim dijelom aorte >indikacje: aneurizme aorte, stenatzne promjene na granama luka aorte, kongenitalne anomalie aorteRENDGENANATOMUA GRUDNOG KOSA >Meka tkiva grudnog koa -koZa, potkotno tkivo, mis -daju zajednitku sjenku mjekih tkiva van konture rebara kod patolo3kih stanja mogu se vidjeti nepravilna FasWjetlienfa (postojanje vazduha-supkutani emfizemy, sjenke intenziteta Ca (kalfikovane limfne Bje2de, Klacifkati u cisticerkon), sjenke intenditeta’metala (implanticani pejsmejker) >transparenclja donjih pluénih polja je manja u poredénju sa srednjim | gornjim poljima bog superpoziclje se sjenkama velikog grudnog misiéa i doik,izazitie je kod Zena, narutita asimetrija u transparencii donjih pluénih polja ukazuje na masektomiju na strani gdje je transparenvija vega ine vidi se mekotkivna sjenka dojke **kod RTG srcai pluéa sve izmedu se prikazuje na snimku(jedna ravan), patolotke promjene zida grudnog koSaipomi, mladeti) projektovace se kao sjenke i mogu biti pogresno intrepretirani kao pulmonalne lezje> eliminacia koriséenjem druge projekcie LL>AP>DL, druge tehnike >KoStani elementi grudnog koa -kosti -sjenke Ca intenziteta zbog visokog sadriaja kalcijuma ifosfora, koji znatno apsorbulu rendgenske zrake >Skapule- trouglaste sjenke Ca intenziteta, koje su kod pravilnog RTG lokalizavane van pluénih palja >kKlavikule-trakaste sjenke Ca kalcijumovok intenziteta, ire na medijalnom okrajku-sternoklavikulaeni zglob -na pravilnom RTG su posavijene simetriéno u odnosu na sredniu linju, donjaivica je granica izmedu pluénog vtha | gornjeg radioloSkog pola >Torkaini dio kiémenog stuba-utapa se u centralnu medijastinalnu sjenku koju Zine sternum, jednjak, srceveliki krvni sudovi -smogu se razikovati prva 4 Th priliena, svjetine intervertebral diskusa, na distalnom dijelu se nazice lateralna kontura, poprezni nastavci samo se vide na prva 4Th >Sternum-najéeiée se ne vide na PA, ponekad se moze ueiniti konture manubrjuma >Rebra- razifto se vide zbog svog prusanja, zadnji okrajc-trakaste sjenka intenziteta Ca koje se prufajulateralno od kiémenog stuba; rednji okrajci-trakaste sjenke intenziteta Ca, pruiaju se medijalno i strmo kaudalno -rebarna hrskavica-ne vidi se na RTG osim ako nema deponovanog Ca (‘esto se srecu kod starjh od 35 god) >patoloske promjene vidljive na RTG: prelomi, urzure, osteolitizki efektimetastaze Koristed! sjenke klavikula i rebara podjeliena na radiologka pluéna polja: uth pluéa- zona iznad donje ivice Klavikule >gornje pluéno polje - zona izmedu donje ivice klavikule i donje ivice prednjeg okrajka i rebra >srednje pluéno polje-zona izmedu donje vice prednjeg okrajka I rebra i donje Wvice prednjeg okrajka IV rebra >donje pluéno polje-zona ispod donje ivice prednjeg okrajka IV rebra >Dijafragma -kupole dijafragme su jasno konturisane mekotkivne sjenke, luéng oblika konveksitetom kranijalno -desna hemidljafrgama se projektuje iamedu prednijh okrajaka Vi Vitrebra -ljeva kupola se projektuje za 1/2 intrekostalnog prostora nide od desne i ispod nje se mote detektovat rasvetjenje koje potiée od vazduha koji se normalno(stojecem stavu) nalazi u fundusu Feludca-feludaéni(Gredelov) gasni mjehur >Pleura-prezentuje se linearnom sjenkor, debijinom ispod 11mm, mode da se vidi na RTG samo ukoliko je pravac prostiranje u adredenuy regi paralelan upadnom snopu RTG z2rakova(tangencijalna projekcija) i ukolko se oko nije nalazi vazduh najéesée se vidi u djelu male pleuraine fisure( izmedu gornjegi srednjeg reinja desnog pluénog krila}=horizortalna linearna sijenka od laterainog zida grudnog kosa ka gornjem pollu desnog hilusa >Centraina medijastinalna sjenka- nalazi se izmedu svjetlina pluénih polja, predstavija sumacliy svh mekotkimih i koStanih elemenata centralnog djela grudnog kota (kofa, potkoino tkivo, sternum misii,kiémeni stub) i medijastinalnih strukturai organa(srce, velkikrun sudovijednjak,imfne zijezde) -desna pretkomora na desnoj strane iznad kupole cilafragme, granica je lutnog oblika, sa korweksitetom ka leteralno -v.cava superior je enad desne pretkomore, ravna i vertikalna -lijeva komora-donji luk sa Iiieve strane, dok gornji predstavija prelazak luka aorte u descedentnu aortu i naziva se aortno dugme, konkavitet lumedu se naziva sréanizalivéije dno Zine a.pulmonalis aurikula lieve pretkomore >Traheja I bronhije-trakasto rasvjetijenje, Stine 15-25mm, koje se pruka do visine 5/6 Th préllena, pruta se centralno il usvom donjem dijelu bblago potisnuto u desno, kod dobro eksponiranih RTG se vidi bifurkacljatraheje - ugao glavnog desnog bronha u odnosu na sredniu liniju je 25°, a glavnog lijevog bronha 70° >Pluni parenhim- vazduh zauzima najveti dio zapremine normalnih pluénih krila, zbog malog stepena apsorpcje RTG zraka najveci dio zraka stife do RTG filma, i ustovjava njegovo crnjenje-pluéna krila se vide kao rasvjetljenja (transparencije) -najveta transparencia je u aplkalnim partijama, mali brojikalibar vaskularnin | bronhijanih struktura, oskudnosti mekih tkiva zida toraksa -okrugle sjenke u okolinihilusa, mekotkivnog intenziteta, promjera Smm= grane pluénih arte prstenaste sjenke -grana lobarrih bronha, ove sjenke se nalaze jedna uz drugu okrugla-puna(arterja, prstenasta(bronh)= dvocjevka >Hilus|- anatomski(pluéna arterija, pluéna vena, bronh, limfatici), na RTG znaéal imaju samo pluéne arterije 95%, pluéne vene 5% -desnihitus-izgleda odvojen od sréane sjenke zbog projekciesvjetline desnog donjeg lobrnog bronhaPeer Li! Liver V1 Phe