KUNCI SEMBADA KELAS VII SEMESTER GASAL 2019/2020 13.

( kasumanggakaken para dwija )

14. ( kasumanggakaken para dwija )
UNGGAH-UNGGUH BASASAJRONING KULAWARGA 15. (“ Nuwun sewu bu, menawi kepareng kula badhe nyuwun arta kangge...”.)
B. Tegese tembung
1. seneng mbiyantu wong tuwa B. Tugas kelompok
2. taberi, menawa duwe kewjiban mesthi ana
Jenis keperluan
3. mbeneri Jenenge Ukarane pamit, njaluk tulung wong liya
4. modhel No.
kebutuhan Dicukup Perlu utawa perlu takon
5. luwih awal i dhewe pitulungan
6. godhong klapa sing wis tuwa/garing
7. jinising panganan digawe saka beras ketan, gula jawa lan klapa 1. maem V Bu menika maem kula?
8. ngonceki klapa
9. klapa kang isih enom Bu kula nyuwun pamit badhe dolan
2. dolan V
10. wedi pareng ta bu ?
11. nglempit jarit sisih pinggir
V Bu sangu kula dinten menika pinten,
12. piranti kang digawe saka godhong gedhang kanggo wadhah panganan 3. sangu
ditambahi nggih ?
13. didongakake supaya slamet
14. calon klapa kang isih cilik Bu kula nyuwun pamit badhe mangkat
15. ngguyu nanging ora ana suwarane 4. mangkat sekolah V
sekolah.
16. jinising panganan kang digawe saka parutan klapa
17. jinising ageman kang digawe saka gombal 5. tuku buku V Mas aku diterke tuku buku !
18. bahan pangan kang wis masak/diolah
19. wilangan kang cacahe seket V “Bu kula diterke dhateng
6. nggarap pr
panggenanipun Budiyanti”!
20. cepet-cepet, enggal-enggal
ndandani benik v “Bu nyuwun tulung dibenake, benik
C Pitakon 7.
ucul klambi kula ucul”.
1. Subekti, bapakne , ibune lan adhine Subekti
2. Watake Subekti Sregep, gemati, patuh. gawe maem V
Bu kula dereng saged damel maem
3. Wiwit esuk srengenge durung jedhul. 8. kanggo sangu
kangge sangu sekolah.
4. Dodolan klepon neng sekolah
5. Amarga kanggo ngragati sekolah lan kanggo nyukupi kebutuhan uripe.
6. Klapane kanggo masak, blarake kanggo gawe sapu, degane kanggo nginum, bluluke makani ingon- V “Aku njaluk tulung , ingon-ingoku kae
9.
ingon pakanana Le “
kanggo gembrot,lan bisa kanggo gawe dolanan anak, manggare sing isih enom
utawa pondhohe kanggo masak gudheg, lsp.
V “Tulung jogan njeron omah kae
7. Inggih , buktine nganggo basa karma nalika arep mangkat sekolah pamitan,” Bu, 10. nyapu omah
saponana!”
Pak, Kula mangkat sekolah rumiyin. Nyuwun donga pangestunipun, dinten menika
kula wonten ulangan,” “ Bu kula nyuwun ijin numpak sepedha
8. Inggih , buktine …”.bapak wis diaturi dhahar durung Le?, 11. numpak sepedha V ingkang enggal menika kangge
9. Inggih, marang Subekti , buktine: “Kula mangke diterke bapak lan ibuk mawon mas, mangkat sekolah”.
sebabe adik pengen golek bluluk riyin wonten wingking kangge damel dolanan”
10. Nyuwun donga pangestunipun. v Bu kula nyuwun dipunpundhutaken
12. tuku tas
11. Nawani adhine arep mangkat bareng apa ora. tas,amargi tas kula sampun suwek.
12. ( kasumanggakaken para dwija )

Kunci Sembada Kelas VII / Gasal 1 2 Kunci Sembada Kelas VII / Gasal
 UNGGAH-UNGGUH BASA SAJRONING LINGKUNGAN SEKOLAH
“Bu kula sampun wangsul sekolah, la B. 1. dina wiwitane sekolah
13. bali V
adhik pundi ?”
2. kabeh wis ngerti
3. tepung
“Sapa sing ana ngarepan kae Le ?”
14. takon v 4. dibyawarakake
Ngendikane ibu marang aku.
5. keri dhewe
tiba saka v “ Pak kula dhawah saking sepedha, 6. penere, dununge
15.
sepedha sikil kula lecet obatipun wonten pundi ?” 7. biasa
8. ora tentrem atine
V “ Pak nyuwun tulung didandoske, 9. sumelang
16 pite rusak
sepedha kula rusak!” 10. marem, bombong (puas : Indonesia)
11. papan sing dituju sepisanan
V “ Pak kula nyuwun dipunpundhutaken
17 tuku sepedha sepedha,amargi sepedha kula sampun 12. ora wegah ndhisiki aruh-aruh
risak!” 13. kabeh wong liya dianggep sanak utawa sedulur
14. akrab
“Bu kula nyuwun arta kangge tumbas 15. kabeh wong liya dianggep sanak utawa sedulur
18 garisan V
garisan, amrgi garisan kula ical!” 16. ngebot-eboti pikiran
17. wiwit lahir nganti saiki (Desinta)
“Bu kula nyuwun arta kangge tumbas 18. wektu
19 potlot 2b v
potlot, amrgi potlot kula telas!”
19. pindhah
20. mongkok
“Bu kula nyuwun arta kangge tumbas
20 setip v
setip, amrgi setip kula ical!”
C. 1. Dina Senin
2. Kamis, jumat lan Sabtu
D. 1. Dewi Rinta mangkat dhateng sekolah. 3. Atine Desinta rumangsa seneng lan mongkog amarga bisa nerusake ing SMP Tunas
2. Bu Darma tindak menyang pasar. Mulia.
4. Dheweke durung bisa migunakake basa Jawa kanthi pener amarga pindhahan saka
3. Kanca kula lara untu.
Jakarta.
4. Kula tumbas sate wonten warung. 5. Kancane nunggal sameja sing jenenge Swasti bisa ngeyem-eyemi gorehing atine
5. Pak Darma ngunjuk wedang teh. Desinta.
6. Bapak siram nalika kula dereng wangsul. 6. Apik amarga gelem mbantu Desinta.
7. Swasti ora nggeguyu, malah Swasti gelem menehi keterangan kepiye benere.
7. Sampun kuwatos kula sampun saged.
8. Iya…..
8. Nyuwun panga punten menika gadhahanipun adik kula.
9. Migunakake unggah-ungguh basa Jawa basa ngoko lugu.
9. Wekdalipun sampun sonten, kula badhe wangsul rumiyin. 10. a) Basa ngoko lugu
10. Budhe ngersakaken gendis kangge damel unjukan b) Basa krama alus

GLADHEN D. 1. regol
2. wilayah
1. B 5. A 9. B 13. A 17. C
3. mbagekake
2. C 6. D 10. A 14. D 18. D 4. sugeng enjing
3. D 7. C 11. A 15. C 19. C 5. kothong, sela
4. B 8. B 12. C 16. B 20. B 6. nyuwun sewu
7. nonton, ndelok

Kunci Sembada Kelas VII / Gasal 3 4 Kunci Sembada Kelas VII / Gasal
 8. kabotan
nedhi bocah bocah bocah Basa krama lugu
9. cetha
10. sisihmu/jejermu dhahar bocah bocah Wong tuwa Basa ngoko alus
11. manggon 9 mlaku bocah bocah bocah Basa ngoko lugu
12. nanging
13. gaweanan sing abot mlampah bocah bocah bocah Basa krama lugu
14. ora dililani, ora diolehi tindak bocah bocah Wong tuwa Basa ngoko alus
15. umure
10 omong bocah bocah bocah Basa ngoko lugu
16. tuwa
17. latar matur bocah bocah Wong tuwa Basa ngoko alus
18. rosa ngendika bocah bocah Wong tuwa Basa ngoko alus
19. biasane
20. sedherhana UNGGAH-UNGGUH BASASAJRONING MASYARAKAT
B. 1. pengumuman
E. No. Tembung Sing Sing diajak Sing Keterangan 2. enggal-enggal
omongan omongan diomongake (ngoko/krama) 3. tugas, kuwajiban
4. Munggah ing wit-witan, munggah ing payon omah
1 kapireng Bocah Bocah Wong tuwa Basa ngoko alus 5. ngadeg temempLik ing tembok utawa cagak
krungu Bocah Bocah Bocah Basa ngoko lugu 6. jupuk
7. digawa ditumpangake ing pundhak
2 panjenengane Bocah Bocah Wong tuwa Basa ngoko alus
8. rentangan kabel
piyambake Bocah Wong tuwa Bocah Krama alus 9. nglayani
dheweke Bocah Bocah Bocah Basa ngoko lugu 10. alat, uba rampe

3 priksa Bocah Wong tuwa Bocah Krama alus C. 1. Dina minggu esuk.
weruh Bocah Bocah Bocah Basa ngoko lugu 2. Para warga didhawuhi gotong royong.
3. NggoLiki Pambudi diajak nyilih andha.
4 sapumika Bocah Wong tuwa Bocah Krama alus
4. Amarga entuk jejibahan ndandani lampu sing kanggo madhangi dalan.
saiki Bocah Bocah Bocah Basa ngoko lugu 5. Menyang daleme mbah Sartono.
5 asmane Bocah Wong tuwa Bocah Krama alus 6. Ngoko alus
7. Krama alus
jenenge Bocah Bocah Bocah Basa ngoko lugu 8. Amarga wong tuwa lan wong enom
6 didhawuhi bocah bocah Wong tuwa Basa ngoko alus 9. ”Ya sukur..., putuku ora ilang jawane
10. Ngunjuk, dhahar ditindakake dening wong tuwa, dene ngombe lan mangan ditindakake
diaturi bocah bocah Wong tuwa Basa ngoko alus
dening bocah enom.
dikongkon bocah bocah bocah Basa ngoko lugu
7 dipuparingi bocah Wong tuwa Wong tuwa Basa krama alus UNGGAH-UNGGUH BASAJAWA
B. Ngoko lugu Pak Tama marang Bondan
dipunsukani bocah bocah bocah Basa krama lugu Ngoko lugu Bondan marang Hanafi
diwenehi bocah bocah bocah Basa ngoko lugu Krama alus Hanafi marang Bu Parti
Ngoko alus Pak Tama marang Bondan
8 maem bocah bocah bocah Basa ngoko lugu
Ngoko alus Bondan marang Hanafi
nedha bocah bocah bocah Basa krama lugu Krama lugu Hanafi marang Bu Parti

Kunci Sembada Kelas VII / Gasal 5 6 Kunci Sembada Kelas VII / Gasal
 Krama alus Bondan marang Pak Tama B. Tugas kelompok
Ngoko lugu Hanafi marang Bondan
Ngoko lugu Bu Parti marang Hanafi No. Nuduhake gambar Kahanane ing Penjelasan *)
Ngoko lugu Pak Tama marang Bondan gambar *)
1 Dalan ing pagunungan kang Ciut akeh penggokan, Kudu ngati-ati ora kena
C. 1. ngoko lugu munggah kudu ngati-ati, ana kesusu grusa-grusu
marka jalan
2. krama alus
3. ngoko alus 2 Ana bis sing ngliwati Ana marka jalan Aja diterjang mundhak cilaka
tanjakan lan penggokan tanpa pedhotan,
4. ngoko lugu
5. ngoko lugu 3 Ana bis sing ngliwati Ing mburine ana Ora oleh nerjang marka jalan
6. karma lugu tanjakan lan penggokan sepeda motor tanpa pedhotan
4 Sepeda motor nerjang marka Mbebayani Bisa dijlentrehake miturut
GLADHEN arep ndhisiki bis panemune siswa
1. A 6. B 11. B 16. A 21. B 26. C 5 Sepeda motor kasil Mbebayani Aja ditiru
2. A 7. A 12. D 17. A 22. C 27. D nglancangi bis
3. A 8. C 13. B 18. C 23. D 28 D 6 Sepeda motor sing Nggegirisi Akibat menawa anggone
4. B 9. A 14. C 19. A 24. C 29. C nglancangi tabrakan padha numpak sepeda motor grusa -
5. C 10. C 15. C 20. D 25. B 30. C dene sepeda motor grusu
7 Sawise tabrakan padha dene Nggegirisi Cilaka
CERITAPENGALAMAN sepedha motor banjur tiba
B. 1. ruwet ora tumata 8 Pengendara sepeda motor Nggegirisi Getun wis ora kena dibaleni
2. Wira-wiri nemu cilaka
3. sebagean *) penjelasan saka siswa ora kudu padha sing penting runtut lan bisa dinalar
4. Mburu nggolek cukupe wektu
5. Ujug-ujug , makbedundug, makpecungul,(tiba-tiba : Ind) Mas Raga Pralaya
6. Munggah ing sedhel, jog utawa geger kewan (jaran, sapi, kebo) (1) Wong numpak sepeda motor mono ora mung angger waton bisa tuku lan bisa nunggangi.
7. Ndlidir, mlaku ngarep mburi Nanging uga kudu ngerti aturan lalu lintas, lan sing paling penting kudu duweni Surat Ijin
8. Kagete ora bisa digambarake Mengemudi. Apa maneh menawa liwat ing wewengkon pagunungan sing dalane munggah
9. Saklebatan (sekilas : Ind) lan menggak-menggok.Durung suwe iki ana kedadean kacilakan lalulintas sing dialami
10. Sapa-sapa diesemi dening Rega Pralaya. Sebab-sebabe ya amarga saka senenge anggone duwe sepeda
motor anyar. Dasar anak siji kathik wong tuwane sugih pisan. Mula nalika dheweke ketampa
anggone sekolah ing perguruan tinggi sing kawentar, karo bapakne diparingi hadiah ora
C. 1 Mbah Marto kakung putri, pengendara sepeda motor
tanggung-tanggung, sepeda motor lanang 250 cc.
2 Grusa-grusu, tulung tinulung
(2) Rega Pralaya seneng atine, sepeda motor ditumpaki mrana-mrene. Wiwitane mung
3 Ing Jalan Jogja Magelang kilometer 18 ditumpaki mubeng desa lan sekitare ngiras pantes kanggo nglanyahake anggone
4 Rame lan semrawut nglakokake.
5 Rumah sakit Muntilan
6 Anake lanang CANGKRIMAN
7 Bisa dijupuk wosing budi pekerti B. 1. kesel
8 Kleru anggone mbonceng sepedha motor 2. mlayu mrana-mrene
9 Mbah Marto kakung putri saka Muntilan le kondur kleru mbonceng pawongan sing 3. wegah
dikira anake. 4. ngandhakake alane wong liya
10 Yen tumindak aja grusa-grusu kudu dipikir-pikir lan di waspadakake 5. nglatih pikiran
6. sagegem

Kunci Sembada Kelas VII / Gasal 7 8 Kunci Sembada Kelas VII / Gasal
 7. paham 3. arane woh kaya kara, bisa kanggo gawe tempe, bongko
8. pedhotan saben sawanda (penggalan suku kata: Ind) 4. calon nangka
9. gampang keplesed jawabane gampang klerune 5. calon wit klapa
10. jelase 6. udan deres bebarengan angin kang bander
7. angin kang lakune alon-alon, biasane wektu sore
C. 1. wulangan jam kaping enem 8. nyuwun idi palilah (minta ijin –Ind )
2. awit yen peplayon bakal kringeten maneh 9. bombong
3. sing padha dirembug dening bocah telu mau bedhekan utawa cangkriman 10. pinter , trampil
4. Cangkriman yaiku unen-unen sing kudu diJawab.
5. Miturut wujude cangkriman iku ana werna papat. C. 1. Toni lan Budi
6. Tuladhane apa sing dikarepake : 2. Isine kenalan nakokake jeneng lan omahe
a. Cangkriman irib-iriban tuladhane Anake diidak-idak embokne dielus-elus iku apa? 3. a. Jaran loro oyak-oyakan, wetan kono cedhak sekolahan”.
(Jawabane andha)
b . Udan barat angin sumilir, yen kowe niat ayo mampir”.
b. Cangkriman wancahan tuladhane Gerbong tulis iku apa ?
4. a. Mangan gudhe dicampuri tahu, sing gedhe pangapuramu”.
Jawabane pager kobong watu mendhelis
b. Mangan nanas aja dicampur rambutan, ganti dina ya Mas saiki aku durung
c. Cangkriman plesedan utawa blenderan tuladhane dhalang sikile pira ? (jawabane pamitan”
kadhal sikile 4 walang sikile 6 dadi kabeh 10)
5. guru swara a
d. Cangkriman kang sinawung ing tembang tuladhane
6. guru swara u
Pocung
7. guru sastra r
Bapak pocung dudu watu dudu gunung,
8. pak guru ing sekolahan
Dawa kaya ula
9. Kang omahe cedhak sekolahan Toni
Tumpakanmu wesi miring,
10. Tandhane bocah loro mau katon lincah
Yen lumaku sipocung ngedalken swara
7. a. sulak, kelut
Parikan manut isine
b. andha
1. Kang padha kenalan yaiku Toni lan Budi
c. pager kobong watu mendhelis
2. Isine kenalan kang ditakokake jenenge sapa lan omahe ana ngendi.
d. tapak kebo omba, tapak ula dawa, tapak sapi ciyut
3. “Iku beton isi nangka, aku takon iki sapa?”
e. yen sing lumrah 4 yen plesedan 8
“Jaran loro oyak-oyakan, wetan kono cedhak sekolahan”.
8. a. Sega sekepel dirubung tunggi (salak), anak nganggo klabi rapet sing gedhe malah
4. “Dudu kwaci nanging dhuku, aku Budi kelas pitu”.
ora kalmben ( wit Pring), pitik walik saba kebon (nanas).
“ Mangan gudhe dicampuri tahu, sing gedhe pangapuramu”.
b. lastu terbeh (kelas pitu pinter kabeh), lastu nggahbeh (kelas pitu munggah kabeh),
5. Parikan kasebut migunakake purwakanthi guru swara a
bangjoning (abang ijo kuning)
6. Parikan kasebut migunakake purwakanthi guru swara u
c. pitik ndhase telu, sing dodol krambil dikepruki, ana sapi mlaku ngalor,buntute ana
7. Parikan kasebut migunakake purwakanthi guru sastra r
ing ngedi?
8. Kang rumangsa mongkok pak guru ing sekolahan.
GLADHEN 9. Kang omahe cedhak sekolahan Toni
1. A 6. D 11. - 16 C 21. C 26. A 10. Bocah loro mau katon lincah
2. C 7. B 12. B 17. C 22. C 27. B
3. D 8. B 13. A 18. C 23. D 28 A GLADHEN
4. A 9. A 14. A 19. B 24. A 29. D 1. C 6. B 11. C 16 A 21. D 26. B
5. D 10. C 15. C 20. D 25. D 30. C 2. C 7. D 12. B 17. D 22. C 27. B
3. B 8. D 13. B 18. - 23. B 28 B
NGEDHONGI PARIKAN 4. D 9. C 14. C 19. A 24. D 29. C
B. 1. Isi nangka 5. A 10. D 15. C 20. C 25. A 30. D
2. pentil nangka, calon gori ---==o0o==---

Kunci Sembada Kelas VII / Gasal 9 10 Kunci Sembada Kelas VII / Gasal