You are on page 1of 58

Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1.

maila

AURKIBIDEA

1.SARRERA eta JUSTIFIKAZIOA……………………………………. 2

Oinarri legalak …………………………………………………… 3

2. PROGRAMAZIOAREN KOKAPENA

Hezkuntza Sisteman …………………………………………….. 3

Herri motan ………………………………………………………… 4

Eskolako testuinguruan ………………………………………….. 4

Garatzen den arlo kurrikularra eta ikasleen adina……………. 8

3. OINARRIZKO KONPETENTZIAK ………………………………………... 10

4 HELBURUAK ………………………………………………………………… 12

5. EDUKIAK …………………………………………………………………… 15

6. UNITATE DIDAKTIKOAK

Unitateen antolamendua eta denboralizazioa …………………. 19

Unitate didaktioen deskribapena ……………………………….. 20

Unitate didaktikoen kohesia taula………………………………… 31

7. METODOLOGIA ………………………………………………………….. 32

8. EBALUAZIO PROZESUA ………………………………………………. 36

9. ANIZTASUNARI ARRETA ……………………………………………… 43

10. INFORMAZIORAKO eta KOMUNIKATZEKO TEKNOLOGIA……. 47

11. BALIABIDEAK

Espazio eta errekurtsoen antolaketa …………………………… 48

Baliabide materialak ……………………………………………….. 48

12.BIBLIOGRAFIA ………………………………………………………… 49
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

1. SARRERA

Ainztinako zibilizazioak matematikaz baliatu ziren zerua eta Lurra


deskribatzeko, Keopsen piramide handiaren altuera ezagutzeko edo planeten
ibilbideak emateko, matematika izan zuten lagun. Mende batzuk geroago ere ,
Galileo Galileik matematika ezinbertzekoa zela ikusi zuen unibertsoa ulertzeko.
Hauek, matematikaren erabilera praktikoaren adibide batzuk bertzerik ez dira,
askoren artean.

Mendeetan zehar, matematikak kulturari eta ezagutzari atal handi bat gehitu
dio; eta horregatik, matematika ekintza giza eta kultur izatearen funtzezko
dimentsioei dagokie. Gure ingurunea eta gure bizi-jardueraren parte handi bat
espazioaren eta denboraren eraketa jakin batekin eta gauzak maneiatzearekin
zerikusia duten klabe eta tresnen arabera antolatzen dira.

Gaur egun ordea, matematikak irudi negatiboa du, eskolan sortua; hau
gertatzen da matematikaren izaera dinamiko hori ahaztu zaigulako eta era
abstraktu batean aurkezten delako. Matematikak erakargarriak bilakatu behar
ditugu, ikasgaia beste modu batean saldu behar dugu eta ikustarazi behar dugu
kirolean, artean, naturan, musikan, jokoan…denetan, matematika dagoela.

Nire programazioa, matematika abstraktu hoiek mundu errealera hurbiltzeko


egokitze lana bat dela esan dezaket; matematika jardunari zertarako bikoitza
bilatu nahi izan diodalarik; alde batetik HEZITZAILEA izatea; hau da, gaitasun
intelektualekin eta lan-ohiturekin zuzenki lotuta dagoena. Bertze aldetik,
TRESNA izatea; hau da, beste jakintza arlo batzuekin eta eraikitako bidean
dauden kontzeptuak, prozedurak eta ohiturak beste testuinguru batzuetara
aldatzearekin zuzenki lotua egongo dena. Matematikak gure eguneroko
bizitzarako ezinbestekoak direla ohartu behar dira haurrak; honen erabilera
praktikoarekin jolastu eta erronka bat matematikaren bidez ebazteko gustoa
sentitu. Matematikek ikasle bakoitzari hizkuntza berezi baten jabe egiteko
aukera ematen dio eta hala sentiarazi nahi diet. Hori dela eta, metodologiari,
unitateen aurkezpenei eta baliabideen erabilerari arreta berezia eskaini diet.

JUSTIFIKAZIOA

Eskaintzen dizuen programazio hau ekintza talde bat da, eta honen
bidez Zentruko Hezkuntza Proiektuan planteatu diren hezkuntza proposamen
orokorrak, proposamen didaktiko zehatzetan bihurtzen dira, aurretik ezarritako
helburuak lortzeko bidea emanez. Programatzeak bi helburu dituela esan
genezake: pertsona baten garapen psikiko eta sozialean lagungarri izatea eta
ikasleengan sortzen diren egitura intelektualak sistematizatzen laguntzea.
Helburu hauek betetzen laguntzeko, programazioa zehatza eta funtzionala
izatea saiatu behar gara. Baina, azpimarratu behar da programazioa, ikasturte
batean egingo den lanaren hipotesia bat dela eta beraz, hezkuntza praktikara
egokitu ahal izateko irekia eta malgua izan behar duela. Hau da,
planifikatzearekin batera, programazioak esku-hartzea konkretatzea
ahalbidetzen digu, baina inoiz ez sortutako aukera berrietara ateak itxi.
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

Esku artean daukazuen programazio hau MATEMATIKA arlorako


proposamena da, Lehen Hezkuntzako 1.mailarako ikasleentzat bideratuta
dagoena.

OINARRI LEGALAK
Nire programazioa aurrera erametako honako lege hauetan oinarritu naiz:

▪ 1978ko Espainiako Konstituzioa.

▪ 2/2006 Lege Organikoa, maiatzaren 3koa, Hezkuntzari buruzkoa.

▪ 126/2014 Errege Dekretua, otsailaren 28koa, Lehen Hezkuntzako Oinarrizko


Curriculuma ezartzen duen

▪8/2013 Lege Organikoa, abenduaren 9koa, Hezkuntza kalitatearen


hobekuntzari buruzkoa ( LOMCE)

▪ 60/2014 Foru Dekretua, irailaren 5koa, Nafarroako Foru Komunitateko Lehen


Hezkuntzako irakaskuntzarako curriculuma ezartzen duena.

▪ 93/2008 Foru Agindua, ekainaren 13koa, Hezkuntzako kontseilariak emana,


Nafarroako Foru Komunitateko Haur eta Lehen Hezkuntzako eta Bigarren
Hezkuntzako ikastetxeetan aniztasunari nola erantzun arautzen duena.

▪ 72/2014 Foru Agindua, abuztuaren 22,Hezkuntzako kontseilariak emana,


Nafarroako Foru Komunitateko ikastetxe publikoetan, pribatuetan eta
itunduetan Lehen Hezkuntzan ari diren ikasleak ebaluatu eta hurrengo mailara
pasatzeko arauak ezartzen dituena.
SARRERA
2. PROGRAMAZIOAREN KOKAPENA
ARRERA
2.1. Gizartean eta Hezkuntza Sisteman

Gure programazioa lehenik eta behin, gaur egungo gizartean kokatu


beharra daukagu, azken finean gure XEDE nagusia, “ikasleei gizartean
bizitzeko eta integratzeko oinarrizko formazioa ematea” izanen delako; eta
hortarako, gaur egungo gizartean dauden arazo eta ezaugarrietaz jabetu eta
gure unitate didaktikoetan isladatu beharko dira ( ekonomia, soziala, hezkuntza,
zientzia, kirola, artea…). Gero gizarte horren arabera eraiki den Hezkuntza
Sisteman kokatu beharko dugu , ondorengo zehaztapen mailak kontutan
hartuz:

1. Zehaztapen maila: Administrazioa


Ikasle guztiei eskatzen zaizkien minimoak.
Hezkuntza administrazio gorenak eraikitzen
du eta aunomomi bakoitzeko hezkuntza
administrazioak egokitzen du
GIZARTEA
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

2. Zehaztapen maila: Zentruko Hezkuntza Proiektua


Eskola bakoitzak, aurrekoan oinarrituz ingurunearen araberako
eskola proeiktu propioa eraikiko du.

3. Zehaztapen maila: Gelako Programaketa


Zentruko Proiektua oinarri izanda, gure ikasle taldearen
araberako programazio bat sortuko dugu.

2.2. Herriaren ezaugarriak

Programazio hau Iruñetik 60 kilometrotara kokatuta dagoen eskola batean


garatu dut, Nafarroako iparraldean dagoen herri bateko eskolarako hain zuzen
ere.Herri honek 900 bat biztanle ditu; eta antzinan eta denbora luzez, herritar
hauen jarduera nagusia nekazaritzan eta abeltzaintzan oinarritu egin da, gaur
egun oraindik indarra duten arloak izanik. Azken urte hauetan etorkin kopurua
zertxobait handitu egin da eta honek egokitze prozesu bat suposatu du; bai
etorkinei hizkuntzarekiko, baita herriko laguntza baliabideetan eta baita eskolak
hartu behar duen erantzunkizuna herritar hauentzako.

Nire programazioan, herria eta baiarak berebiziko garrantzia hartzen du,


askotan jarduerak gelatik atera eta herria eszenatoki bihurtzen ditudalako
( 6.unitatea, 10., 12… ), herria bera, HEZITZAILEA bihurtuz; eta hezkuntza
eragilerik handiena FAMILIA dela argi izanik. Hortarako, programazioa herrian
dauden errekurtsoak kontutan hartuz eraikiz joan da.

2.3. Eskolako testuingurua

► IKASTETXEAREN EZAUGARRI NAGUSIAK

Zonalde euskaldunean dagoen Eskola Publikoa dugu hau, herrian bertan


kokatuta dago eta bi etapa eskaintzen ditu, Haur Hezkuntza eta Lehen
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

Hezkuntza. Eredu bakarra dago, D eredua eta maila bakoitzeko lerro bakarra.
Zonaldeko bertze herri txikien eskolekin koordinatzen da.

Eskolak, gela arruntez aparte, irakasle gela, laguntza gela, liburutegia eta
ordenagailu gela, psikomotrizitate gela eta patioa dauka. Jangela zerbitzua ere
eskaintzen da, eta horretarako herriko frontoiko taberna egokitu egin da.

Bertako ordutegia ondorengoa da; goizeko 9.00etatik eguerdiko 12:50etara


eta arratsaldeko 14:20etatik 16.00tara. Asteazkenetan eguerdiko 13.00 arte
izanen da.

► ESKOLAKO IKASLEAK

Momentu honetan ikastetxean 98 ikasle matrikulatuta daude; 28 Haur


Hezkuntzan eta 68 Lehen Hezkuntzan. Haur Hezkuntzako 3 eta 4 urtekoak
elkartuak egon arren, bertze talde guziak mailaka antolatuak daude. Herriko
ikasleak daude gehienbat, ikasle gutxi batzuk ondoko herrietatik datozen arren.
Atzerrikoak diren lau familia ditugu eskolan, Ukrania eta Hego Ameriketatik
etorriak.

► ESKOLAKO LANGILEAK

Irakasle taldea 12 pertsonek osatzen dugu; Haur Hezkuntza etapako 2


tutore, Lehen Hezkuntzako 6, bi ingelerako irakasle, gorputz heziketa eta Haur
Hezkuntzan laguntzak ematen dituen irakaslea eta lehen hezkuntzan laguntzak
ematen dituen zuzendaria. Gainerako espezialistak ibiltariak dira eta inguruko
bertze herrietan ere aritzen dira; hauek, orientatzailea, logopeda, Pedagogia
Terapeutikoan espezialista, musikako irakaslea eta erlijio irakaslea dira.
Irakasle ez den taldea, jantokiko langileak eta garbitzailea osatzen dute.

Irakasle guztiek astean, irakaskuntza zuzeneko 23 saio sartzen ditugu


eta 5 zaintza. Horretaz gain, astean 5 esklusiba izaten ditugu; 1 klaustroa,1
gainerako eskolakoekin koordinaketa lanak eta ez dagoenean hobekuntza
plana; 1 formakuntza, 1 familiak eta 1 eskola bertako lanentzako ( eskola
barruko koordinaketak, eskola proeiktuak, lanak…)

►ESKOLAKO ANTOLAKETA

Organigrama honetan eskola hezkuntza komunitate bat bezala


funtzionatzeko ahalbideratzen dituen erlazioak azaltzen dira, hezkuntza
prozesua eraginkorra izatera bideratuko duten erlazioak hain zuzen ere.
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

► ESKOLAKO PROIEKTUAK

Proiektu hauek eratzeko zonaldeko eskola txiki guztiak elkarlanean


aritzen dira, bai proiektuak eta planak garatzeko orduan, baita hainbat jarduera
( ateraldi, kanpaldiak, topaketak..) erabakitzeko eta elkar egiteko orduan ere.

Honako eremu hauek jorratzen dira:


- Helburuak, filosofia, baloreak eta metodologia orokorra
- Programazioak eta eskolako proiektuak
- Aniztasunari erantzuteko Lan Plana
- Elkarbizikidetzarako Plana
- Hobekuntza Plana
- Tutoretza Plana
- Hizkuntza Proiektua

Zonaldeko herri guzietako eskolek elkarlanean aritzen badira ere, zentro


bakoitzak autonomia dauka funtziomanendua eta asmo pedagogikoen
inguruan dagokion erabakiak hartzeko. Hortaz gure eskolan aurten aurrera
eramanen diren proiektuak hauek dira; hezkidetza arloan, skolae programa eta
hizkuntza gaitasuna hobetzeko ,bikoteka irakurri programa eta bertsolaritza
tailerra,.

►TUTORETZA

Ni tutore naizen heinean, atal honi aipamen berezi bat eskaini nahi diot.
Ikasle guztien ongizate eta formakuntza integrala xedea izanik, atal honek
programazioarekin lortu nahi ditudan helburuak lortzeko berebiziko garrantzia
dauka, tutoreek eskolan bai familien baita ikasleen erreferentziazko pertsona
delako. Horregatik baditu bere gain kontutan hartu behar diren hainbat lan:

- Bere gelan sartzen diren espezialista guztien koordinazioa


- Familiarekin harremanatzea
- Gelan giro egokia, afektibitatea, konfiantza eta ziurtasuna bultzatzea
- Haurren jardueren plangintza eta orientazioa sustatzen du.
- Behaketa sistematikoa egiten du
- Laguntza eta beharren antzematea eta arreta
- Ebaluazio prozesuaren koordinazioa
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

- Elkarreragina sustatu egiten du, taldea, ekintza jakin baten aurrean


modu ezberdinetan banatuz eta elkarrizketa eta solasaldia bultzatuz.
- Elkarlanerako, laguntzako eta kolaboratzeko izpiritua eratzen du.

Hori dela eta lan hau ahalik eta eraginkorrago izateko, tutore bakoitzak
ikasturte tutoretza plan bat zehaztu beharko du, klaustroan hartuko diren
hainbat irizpideei jarraituz eta gero bere gelara moldatuz, erabaki batzuk hartuz
eta eginbeharrak definituz. Bestalde tutore lanek

Aipatutako funtzioaz gain, hau da nire gelan tutoretzari eskeinitako


saioetan landuko ditudan bi ikaskuntzak; ikaslearen bizi eta aritu oinarri
moduan ulertzen dudalako.Lehendabizikoa, 1. eta 2. Mailan aurrera eramanen
den egitasmoa da ( tutore eta erlijio irakaslearen arteko adostasuna) eta
bigarrengoa, eskola mailan aurrera eramanen den programa.
.
▪ Emozio Hezkuntza: Ikasleen trebetasun emozionalak eta bizi-abilidadeak
eskuratzea dut helburu. Saio hauek HJA eta ERLIJIO saioetan burutuko dira, bi
ikasgaietako ikasleak elkartuz ( tutorea eta erlijio irakasleak batera emanen
dute)
.Urte guztian zehar hilabetean bi saio eskainiko dizkiot eskuhartze
sozioemozionalari eta edukiak hauek izango dira:

- Kontzientzia emozionala
- Autonomia emozionala
- Erregulazio emozionala
- Giza trebetasunak.

▪ Skolae programa: Hilabetean jarduera bat eskainiko diot eskola mailako


programa honi. Programa honen barnean hauek izanen dira lau ardatzak:

- Izaten eta bizitzen jakitea.


- Begiratzen eta ulertzen jakitea.
- Sentitzen eta tratu onak ematen jakitea.
- Eraikitzen eta ekarpenak egiten jakitea.

Turorea familiakin koordinazio nola egin:


- Gurasoekin elkarrizketa pertsonak eginez, aurrez aurreko komunikazio
kooperatiboa errazteko tresna moduan. Gutxienez kurtsoan bi.
- Gurasoak taldeka elkartuz; kurtso hasierako lehen bilera tradizionalaz
aparte, gurasoen interes gune izan ditzaketen formazio, aurkezpen eta
elkarrizketa saioak.
- Aldioro bere seme-alaben egoera akademiko eta pertsonalaren berri
emanez; idatziz hiruhilabete bakoitzeko boletien bitartez eta ahoz
tutorea edo gurasoek beharra ikusten dutenean.
- Elkarlan mekanismoak ezarri eta adostuko dira; behar izanez gero
orientatzailearen laguntza jasoko delarik.
- Elkar komunikaziorako bideak ezarri; posta elektronikoa, ikasleen
agenda, difusio taldea….
- Eskolak planteatutako ekintzetan beren parte hartzea sustatuz.
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

2.4. Programazioak garatzen duen Arlo Kurrikularra eta ikasleei egiten


dien ekarpena, beren adina kontutan hartuta

Matematika arloak hezkuntza lanari eskaintzen dizkion elementuak


anitzak dira eta guzti horiek funtsezkoak izanen dira gure ikasle guztien
garapenerako. Matematikak bereziki, eta hau izanen da nire proiektu eta unitate
guzien ardatz, PENTSATZEN irakastea du helburu. Eta pentsamendu horren
garapenerako behar dituzten tresna mota desberdinak eskaintzea izanen da
funtsa, ikasleen alor ebolutibo desberdinak jorratuz eta ekarpenak eginez.
Betiere argi izanik, haur bakoitzak garapen prozesu propio bat eramaten duela
eta beren hazte ibilbide guzian zehar malgutasunez jokatu behar dela.

Hala nola, nire 6-7 urteko ikasleen garapen motorerako matematikek


ekarpen interesgarri asko egiten dizkie; adin hontan lateralitatea finkatzen
delako eta bere gorputzaren bitartez espazioa antolatu eta estrukturatzeko gai
izango direlako. Eta honi esker, orientazioa, tamaina eta egoera bezalako
kontzeptuak menperatu eginen dituzte. Denboraren antolaketa eta
estrukturazioa, iraupena, segida eta batekotasun nozioak ere ikasten dituelarik.
Garapen mota hau garatzeko ezinbesteko garrantzia izanen dute
geometriarekin zerikusia duten unitateek, bereziki ikasle, objektu eta
espazioaren arteko loturak lantzen dituena.

Kontutan hartu beharra da, beren gorputz eskemaren ezagutza


eskuratzen dutela beren gorputzaren inguruan duten irudikapenari so eginez.
Bere gorputz irudi pertsonalaren eraikuntza, “ni-objektua-besteen munduaren”
interakzioaren bidez lortzen da, gorputz segmentu desberdinei buruzko
irudikapena, gorputz ekintza eta mugimendu aukera eta bakoitzaren gorputzak
dituen mugak ezagutuz. Gorputz segmentuen independentzia lortzen da, esku-
besoaren eta esku-ikusmenaren independentzia eskuratuz; honek berebiziko
garrantzia hartzen du irakurketa eta idazketa prozesuan. Hau, lehenengo
mailan lehentasuna izanen duen helburu bat izanik.

Matematikaren lanketarako proposatzen dudan ikaskuntza estiloak ere ;


lan kooperatiboak, talde lanek, arazo egoerak, erronkak…barne dakartzate,
ikasleen garapen sozio-afektiboari dagozkion hainbat ezaugarriei aurre
egiteko laguntza. Oraindik ere aurreko etapako hainbat ezaugarri somatu
baitaitezke haurren portaerangan; egozentrismoa, errealismoa, ez
egonkortasun emozionala…; Horregatik oraindik oso ohikoak dira kasketak,
bere akatsak onartzeko zailtasunak, frustazioak, emozio aldaketa bortitzak….

Erlazio interpertsonalak sendotuz joanen dira egozentrismoa apurtzen


doan bitartean; bestearen lekuan jartzen hasiko baitira. Bere kideekin
harremanak luzeagoak izanen dira eta liderrak agertuko dira, arazoak eta
erreferentzi taldeak sortuz. Horrela, guraso eta irakasleen eragina gutxitu egiten
dela esan daiteke, bere adiskide taldeak garrantzia handia hartzen duelarik.
Horregatik elkarlanean aritzeko lanek alor sozioala sendotzen eta garatzen
laguntzeko mesede handia eginen diote, ikasleen artean sortzen diren
gatazkak ikaskuntza sozialen iturria ere baitira.
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

Matematikako eta aurrera eramanen dudan metodologiako alderdi


ludikoak ere ekarpen handia egingo die adin hauetako haurrei, jolas arautuek
geroz eta protagonismo gehiago hartzen dutelako beraien denborapasetan;
arau hauek izanen baitira bere jolas jarduerari estabilitatea eta ordena emanen
diotenak. Eta karta jolasen bidez, hainbat mahai jolas, logika jolas, erronka
joko…e.a. bitartez kontzeptuak ikastetik aparte, disfrutatzen eta bere jarduna
arautzen ariko dira.

Eta ezin dezakegu zalantzan jarri matematikek haurren Garapen


kognitiboa garatzen laguntzeko egiten dien ekarpen handia. Gure matematika
jarduna programatzeko, ezinbertzekoa izanen da gure ikasleek ze prozesu
fasean aurkitzen diren zehaztea; Lehen hezkuntzako etapa, maila kognitiboan
eskuartzen diren prozesuengatik ezaugarritzen baita batik bat; eta gure haurrak
OPERAZIO KONKRETUEN etapan kokatzen dira. Operazio konkretuak dira,
operazioetan pentsatu ahal izateko elementuak aurrean izan behar dituztelako,
hauek ukituz eta ikusiz. Sei urtetik aurrera errealitatearen eraikuntza berri bat
eta abstrakziorako gaitasun handiago bat sortzen da, sinbolo eta zeinuen
identifikazioa eta analisiaren garapena, honen bidez adierazten direlarik.

Jarduerak planteatzeko orduan, kontutan hartu beharko da garai honetan


haurren pentsamendua intuitiboa eta zehatza dela oraindik, eta batzuetan
objektua aurrean ez badute, honen inguruan hausnartzea kostatu egiten zaiela.
Pentsamendu transduktiboa izaten jarraitzen du oraindik; hau da, hipotesi
batera ailegatzeko errealitatearen elementu partikularrak ondorioztatzen dituzte;
eta honek indukzio eta dedukzio prozesuetan zailtasunak planteatzen ditu.
Matematikak prozesu hauek ulertzen laguntzeaz gain, pentsamendu
erregulatzaile eta sinkretikorako bideak irekiko dizkie.

2.5. Ikastaldearen ezaugarriak

Nire ikastaldea 12 ikasleez osatuta dago; zazpi neska eta bortz mutiko;
eguneroko lanetan talde langilea, arduratsua eta lasaia dela esan dezakegu,
klaseko erritmo eragozten duen mutiko bat dagoen arren. Harreman esparruan
ordea, nahiko talde infantila eta konpetitiboa dela esan daiteke; kosta egiten
zaie lagun talde baten barruan hainbat arau sozial errespetatzea; hori dela eta,
haserraldi asko sortzen dira beraien artean. Liderazgo negatibo bat ere badago
eta genero rolak oso markatuak dituzten taldea da. Hizkuntzari dagokionez,
ikasle gehienen ama hizkuntza euskara da eta hori dela, bizigiro euskalduna
dago eta gelako komunikazioan euskara jariotasun handiz erabiltzen dute.

Gelan atzerritar neska bat dugu; orain dela bi urte Ukraniatik etorria,
gaztelera eta euskararik gabe, baina hizkuntzetan nahiko ongi maneiatzen dena
. Bertze aldetik, ijito etniako mutil bat dago gelan, orain arte eskolan egon ez
dena eta arauak errespetatzea eta klasean lan egitea kostatzen zaiona. Bertze
aldetik, dislexia eta diskalkulia bat garatzeko aukera handiak dituen bertze
neskatila bat dago ( oraindik diagnostikatzeko goiz izan arren, haur
hezkuntzatik zailtasun oso nabariak izan ditu bi kodigoetara ailegatzeko) eta
honekin, geroago zehaztuko dudan bezala, prebentzio lan handia egiten da;
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

hizkuntza saioetan logopeda eta tutorea elkarrekin lan eginez, eta ariketa
espezifiko batzuk prestatuz eta gela guziarekin ere landuz.

3. OINARRIZKO KONPETENTZIAK

3.1. Oinarrizko konpetentzien helburua

Programazio hau aurrera eramateko orduan Europar Batasunetik


datozen oinarrizko konpetentziak kontutan hartu ditut eta proposatutako
helburu,eduki eta unitate guztiak, konpetentzia hauek lortzeko bideratuta
daude. Hau da Europar Parlamentuak konpetentziei buruz ematen digun
definizioa:

“Konpetentziak, testuinguruari elkarreraginean egokitzen zaizkion


ezagupen, gaitasun eta jarrerak dira. Oinarrizko konpetentziak dira gizakiak
bere garapen pertsonalerako, hiritartasunerako, gizarteratze prozesuetarako
eta lanerako ezinbestekoak direnak”

Oinarrizko konpetentziak curriculumean sartzeak, ezinbestekoak hartzen


diren ikaskuntzak azpimarratzeko bide ematen digute, eta bideratutako
planteamendu integratzaile batetik abiatuta, ikasitakoa aplikatzera. Irakaskuntza
orientatzen du, ezinbesteko edukiak, ebaluzaio irizpideak eta estandar
neurgarriak ezarriz. Derrigorrezko irakaskuntza bukatzean, gazte batek
eskuratuta izan behar dituen gaitasunak dira; bere burua gauzatu, herritar
aktiboa izan, helduaroan modu egokian sartu eta bizitza osoan zehar ikasten
segitzeko bidea ematen diotenak.

Konpetentziak ezin dira teorikoki landu, testuinguru jakin batean aplikatutako


ezagutzak baitira eta helburua, jakinduria testuinguru zehatz batean arrakastaz
eta etikaz aplikatzea izanen da. Horregatik, oinarrizko konpetentzia hauek
lortzeko, curriculumeko arloetan eta irakasgaietan egindako lanari,
garapenerako beharrezkoak diren antolamenduaren eta funtzionaltasunaren
esparruetako neurri batzuk erantsi behar zaizkio, betiere diziplinarteko
ikuspegian oinarrituz.

Hauek dira Europar Batasunak egindako proposamenaren esparruari so


eginez, Nafarroako Lehen Hezkuntzako Curriculuma ezartzen duen 60/2014ko
Foru Dekretuak, bere 8.artikuluan aipatzen dituen gaitasutasunak:

1. Hizkuntza komunikazioa
2. Matematika gaitasuna eta zientzia eta teknologiako oinarrizko
gaitasunak
2.1. Matematika gaitasuna
2.2. Zientzia eta teknologiarako gaitasuna
3. Gaitasun digitala
4. Ikasten ikastea
5. Gaitasun sozial eta zibikoak
6. Ekimena eta ekintzailetza
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

7. Kultura kontzientzia eta adierazpenak

3.2. Matematika arloak oinarrizko konpetentziak lortzeko egiten duen


ekarpena

Arlo honetako edukiak matematikarako gaitasuna bere alderdi guztietan ongi


garatzera bideratzen dira batik bat, eta hor sartzen dira horretarako
beharrezkoak diren ezagutza eta trebetasun gehienak. Azpimarratzekoa da
matematika gaitasunari laguntza ematen zaiola eduki hauen ikaskuntza
Matematikaren erabilgarritasunera bideratuta dagoelako, haurrek era askotako
egoeretan baliatu behar izaten baitute matematikaz, eta edukiak honetara
bideratuak daude. Beraz konpetentzia matematikoa, matematikak ulertzeko
(jakin), matematikak erabiltzeko ( egiten jakin) eta matematikak egoera
desberdinetan baloratzeko ( egoten jakin) gaitasuna da.

Zientzia eta teknologiarako gaitasunari pentsamendu matematikoaren


garapenak ematen dio laguntza, ingurunea hobeki ulertzea eta deskribapen
egokiak egiten ahalbideratzea da. Alde batetik, espazioaren ikuskera garatuz
haurrek eraikuntzak egiteko eta planoak eta espazioari buruz manipulatzeko
gaitasuna hobetzen dute; eta hau baliagarria izanen dute mapak erabiltzean,
ibilbideak planifikatzean, planoak diseinatzean…Beste alde batetik, neurriaren
bidez errealitatea hobeki ezagutzea lortzen da eta errealitatearekin
elkarreragina izateko eta inguruneko alderdi kuantifikagarrei buruzko geroz eta
informazioa zehatzagoak helarazteko aukerak handitzen dira.

Gaitasun digitalari matematikak ere laguntza ematen dio. Zenbakien


erabilerari lotutako trebetasunak ematen dituelako ( alderaketak, hurbilketak….)
eta informazioaren tratamendua izena duen multzo honetako edukien bitartez
hizkuntza grafikoa eta estatistikoa erabiltzen laguntzen delako, errealitateari
buruzko informazioa interpretatzeko funtsezkoak izanik. Neurri apalago batean
kalkulagailuak eta tresna teknologikoak eduki matematikoak hobeki ulertzeko
erabiltzen hastea ere gaitasun digitala garatzeari lotuta dago; hauek adibidez
nire programazioan, lengoai konputazionalaren hastapenerako robotikan burutu
dudan unitate didaktikoan bidez garatzen ditut.

Norberaren ekimena eta ekintzailetzari matematikak egiten dion ekarpen


nagusia problemak ebaztearen inguruko edukietatik datoz. Problemen
ebazpena gaitasun honi lotuta dauden hiru alde osagarri ditu gutxienez;
plangintza, baliabideen kudeaketa eta emaitzen balorazioa. Plangintza,
planteatutako egoera bat zehatz ulertzearekin, plan bat antolatzearekin,
estrategiak bilatzearekin eta erabakiak hartzearekin lotuta dago. Baliabideen
kudeaketan ebazpen prozesuen optimizazioa sartzen da; eta emaitzen
balorazioak bide ematen dute beste problema edo egoera batzuei arrakasta
handiagoz aurre egiteko.

Ikasten ikasteko gaitasuna garatzeko matematikako eduki askoren izaera


instrumentala baliagarria da. Gaitasun hau garatzeko beharrezkoa da, ondoko
edukiei garrantzia ematea; autonomia, jarraikitasuna eta geroz eta
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

konplexuagoak diren egoerei heltzeko ahalegina, sistematizazioa, begirada


kritikoa eta norberaren lanaren emaitzak eraginkortasunez komunikatzeko
trebetasuna. Azkenik, ikaskuntza prozesua hitzez adierazteak, matematikako
kurrilumean maiz agertzen den edukia izanik, ikasi denaz, ikasteko falta denaz
eta nola eta zertarako galderez gogoeta egiten laguntzen du, eta horrek ikasten
ikasteko estrategien garapena bultzatzen du.

Hizkuntza gaitasuna bultzatzeko bi alderdi nabarmendu behar dira; alde


batetik hizkuntza matematikaren funtsezkoa; ohiko adierazpideari eranstea eta
matematikak duen hiztegi espezifiko hori zehatz erabiltzea. Gainera,
programazio honen problemen ebazpenaren atalan hala nola, gaitasun hau
nabarmenki somatzen da, jardunaren ehuneko handia ahoz eta hitzez egiten
ditugulako, hizkuntza eta aldaera jolas aunitz planteatzen baitira. Eta beste
alde batetik, arrazoitzeak eta prozesuak hitzez deskribatzeari lotutako edukiak.
Adierazpenari bezala besteen azalpenak entzuteari bidea eman nahi zaio,
horrek ulermena, espiritu kritikoa eta komunikaziorako trebetasunak hobetzen
baititu.

Gaitasun sozial eta zibikoei egiten zaion ekarpena aipatzen denean, beste
arlo batzuetan bezala, talde lana aipatu nahi da, eta horrek matematikan toki
berezia hartzen du, besteen ikuspuntuak onartzen ikasten bada betiere, batez
ere txokoka lan egiteak eskatzen duen kooperazioa eta errespetu jardunagatik.

Kontzientzia eta adierazpen kultural gaitasuna lortzen ere laguntzen du


matematikak, matematika gizarteriaren garapen kulturalaren lagungarritzat
hartuta. Horretaz gain, erlazio eta forma geometrikoak nolakoak diren jakitea
baliagarria da arte ekoizpen batzuen azterketa eta ekoizpenerako.

4. HELBURUAK

4.1. Etaparen helburuak

Lehendabizi, ikaskuntza-irakaskuntza prozesuan zer lortu nahi dugun


planteatu behar dugu; hau da, gure helburuak. Helburuen bidez, ikasleei
dagozkien hezkuntza intentzioak definituko dira. Modu berean, prozesu eta
emaitzen balorazio irizpideak eskainiko digute.

Helburuak, ikasleek lortzen duten gaitasun motak desberdinak


ebaluatzeko erreferentzi puntuak dira; beraz komenigarria da helburu hauek
argiak, zehatzak eta malguak izatea, ikasle guztien ikaskuntza erritmo
desberdinei eta ikasleen aniztasunari egokitzeko.

60/2014 Foru Dekretua, irailaren 5koa, Nafarroako Foru Komunitateko


Lehen Hezkuntzarako Irakaskuntzarako curriculuma ezartzen duena,
4.artikuluan Lehen Hezkuntza haurrengan honako gaitasun hauek garatzen
lagundu behar duela aipatzen da.
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

A) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutu eta preziatzea, haien arabera


jokatzen ikasi, herritar gisa jarduteko prestatu eta giza eskubideak eta
gizarte demokratiko batek berezko duen aniztasuna errespetatzea.

B) Taldeko nahiz bakarkako lanerako ohitura, ikastean ahalegina egitekoa


eta erantzunkizunez aritzekoa, eta norberaren konfiantza, zentzu
kritikoa, ekimena, jakin-nahia, interesa eta sormena ikasketa-prozesuan,
eta ekintzailetza.

C) Gatazkei aurrea hartu eta modu baketsuan konpontzeko trebetasunak


bereganatzea, horrela familian eta etxe barnean eta berarekin
harremanak dituzten gizarte taldeekin autonomiaz moldatzeko.

D) Kultura desberdinak eta pertsonen arteko desberdintasunak ezagutu,


ulertu eta errespetatzea, eta halaber emakume eta gizonen arteko
eskubide eta aukeren berdintasuna, eta desgaitasunen bat duten
pertsonak ez diskriminatzea.

E) Gaztelania eta, bere kasuan, euskara modu egokian jakin eta erabiltzea
eta irakurtzeko aztura bereganatzea.

F) Atzerriko hizkuntza batean, gutxienez, oinarrizko komunikazio gaitasuna


bereganatzea, mezu errazak adierazi eta ulertzeko eta eguneroko
egoeretan moldatzeko aukera emanen diena.

G) Matematikako oinarrizko gaitasunak garatu eta kalkulu eragiketa


oinarrizkoak, geometria-ezagutzak eta estimazioak egitea eskatzen
duten problemak ebazten hastea, eta horiek guztiak eguneroko bizitzako
egoeretan aplikatzeko gauza izatea.

H) Natur zientzien, gizarte zientzien, geografiaren, historiaren eta kulturaren


oinarrizko alderdiak ezagutzea eta, orobat, ezagutzen hastea
Nafarroaren geografia eta historia eta Nafarroa berezi egiten dituen
hizkuntzen, kulturen eta ohituren aniztasuna, Nafarroako Foru
Komunitateko kide izatearen sentimendua garatzeko asmoz.

I) Informazioaren eta komunikazioaren teknologiak ikasketarako erabiltzen


hastea, eta jasotzen eta lantzen diren mezuen aurrean jarrera kritikoa
hartzea.

J) Irudikapen eta adierazpen artistikoak erabiltzea, sentikortasun estetikoa,


sormena eta artelanez eta arte adierazpenez gozatzeko ahalmena
garatzea, eta ikusizko eta ikus-entzunezko proposamenak gauzatzen
hastea.

K) Higienea eta osasuna aintzat hartu, norberaren eta besteen gorputza


onartu, desberdintasunak errespetatu eta gorputz hezkuntza eta kirola
garapen pertsonal eta sozialerako lagungarri gisa erabiltzea.
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

L) Landareak eta animaliak ezagutzea eta baliostea, bereziki Nafarroan


daudenak, eta haiek zaintzearen, garapen iraunkorraren eta
ingurumenarekiko errespetauaren aldeko portaerak hartzea.

M) Nortasunaren arlo guztietan eta besteekiko harremanetan ahalmen


afektiboak eta indarkeriaren, edonolako aurreiritzien eta estereotipo
sexisten aurkako jarrera garatzea.

N) Bide hezkuntza eta zirkulazio istripuen prebentzioan eragina duten


begirune-jarrerak bultzatzea.

4.2. Matematika ezagutza arloko helburuen proposamena Lehen


Hezkuntzako lehen mailarako

Lehen Hezkuntzako Curriculum Garapenerako Dekretuak matematika


arlorako ezartzen dituen helburu orokorrak kontutan izanik nire programazioan
eta lehen mailarako programaturiko edukien eta proposatu nahi dudan
metodologiaren bitartez, honako helburu hauek lortu nahi ditut nire ikasleengan:

1. Eguneroko bizitzan ingurunean eta gauzak erabiltzerakoan, zenbakiek


komunikatzeko eta zernahitan aritzeko duten baliogarritasunaz ohartzea,
informazioa era zehatz eta argiz ematerakoan eta interpretatzerakoan.

2. Eguneroko egoeretan zenbakiek duten balioa interpretatzea eta


adieraztea, bi zifrako zenbakiak ezagutuz eta idatziz, ordenatuz,
zenbakizko ardatzean kokatuz, posizio-balioa adieraziz eta
deskonposatuz (bateko eta hamarrekotan).

3. Eguneroko bizitzan eta ingurunean batuketa eta kenketazko egoerei


buruzko problemak identifikatzea, eta teknika eta estrategia egokiz
ebaztea: prozedura grafikoak,ahozko adierazpenak, zenbaketa, buruz
kalkulatzea, kalkulu algoritmoak….

4. Neurketarekin zerikusia duten egoera errazak interpretatzea, eta


konparatzeko eta estimazioak egiteko estrategia pertsonalak asmatzea
eta erabiltzea, neurri-unitate ez konbentzionalak ( arra, pausoak, gorputz
neurriak) eta konbentzionalak erabiliz ( metroa, kilogramoa, litroa, diru-
balioa, eguna eta ordua).

5. Egutegi eta erlojuak erabiltzen hastea eta denbora magnitudeak eta


tarteak hautematea, hau deskribatzeko oinarrizko hiztegia menderatuz;
goiza/eguerdia/arratsaldea/gaua; lehen/ orain / gero/ geroago;
atzo/gaur/bihar; asteko egunak; urtaroak; hilabeteak…ordu osoak eta
erdiak.

6. Inguru hurbilean duen objektu baten kokapena eta bere abiapuntu duten
lekualdatzeak edo ibilbideak deskribatzea, espazio-erlazioei buruzko
informazioa duten mezu errazak interpretatuz eta hainbat kontzeptu
erabiliz;ezker/ekuin,aurrean/atzean/artean,…-renazpian/gainean/ondoan,
aurrerantz/atzerantz…..
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

7. Ingurunean geometri formak eta gorputzak identifikatzea, ingurune


horretako gauzak hobeto hautemateko eta bertan hobeto jarduteko, bai
eta hitzez eta grafikoki komunikatzeko ahalbideak areagotzeko ere.

8. Autonomiaz, sormenez eta erantzunkizunez aritzea ikas-jardueretan eta


norberak dituen ahalmenetan konfiantza izatea eta erronkak eta
ikaskuntzarekin zerikusia duten hutsegiteak gainditzeko jarrera izatea.

9. Matematika lanetarako jarrera ona eta interesa izatea, kalkuluak txukun


eta ongi antolatuta aurkeztuz, sistematikoak izaten ahalbideratzeko.

10. Lankidetzan eta elkarlanean jardun, ezarritako arauei kasu eginez,


binakako eta taldeko zereginetan, eta lan-era horrek dituen abantailak
eta balioak aintzakotzat hartu.

Etapako helburuak Konpetentziak

Arloko A B C D E F G H I J K L M N
helburua
k
1 X X X X 1,2,3,6,7
2 X X 2,3,6
3 X X 1,2,3,4,6
4 X 2,4
5 X X X 1,2,3
6 X X 1,2,
7 X X 1,2,7
8 X X 2,4,5,6
9 X 2,4,6
10 X X X 4,5,6

5. EDUKIAK

Edukiak ezagutza multzo bezala definitu daitezke eta helburuetan


adierazten diren gaitasunak lortzeko irakasleek lan egingo duten elementua
osatzen dute.

Edukiak aukeratzerakoan mota askotako alderdiak izando ditut


kontutan ; baina lehendabizi, ea landu nahi ditugun gaitasun guztien
( kognitiboak, psoikomotrizak, afektiboak, komunikatiboak..) aurrean oreka
dagoen ziurtatu behar da. Alde batetik, Lehen Hezkuntzaren helburu orokorrak
lortzen eta oinarrizko gaitasunak garatzen laguntzen duten edukiei lehentasuna
emanez, eta bereziki alderdi hauek nabarmenduz: norberaren autonomiaren
eta gizarteko parte-hartzearen garapena, ingurunea interpretatzeko eta bertan
modu aktibo, kritiko eta askean esku hartzeko gaitasuna, ikertu eta miatzeko
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

gaitasunak garatzea eta eguneroko esperientziarekin zerikusia duten arazoei


konponbidea bilatzea.

Nire programazioak edukien konfigurazioa ziklikoan jarriko du arreta,


kontuan izanik edukiak beti elkarrekin lotuta daudela eta batzuk beste batzuen
gainean eraikitzen direla; eta unitate didaktikoan adierazten dudan bezala,
helburu asko errepikatu egiten dira baina geroz eta konplikatuagoak diren
kontzeptu edo prozedurak gehituz edota ikuspuntu desberdin batetik abiatuz.

5.1. Eduki multzoak

60/2014 Foru Dekretua, irailaren 5koa, Nafarroako Foru Komunitateko


Lehen Hezkuntzarako Irakaskuntzarako curriculuma ezartzen duena, Lehen
Hezkuntzako matematikako iraskuntzarako bost bloke bereizten ditu eta arlo
honetako edukiak multzo horietan antolatzen dira, erabili den objektu
matematikoen arabera sailkatuz.

▪ 1. Multzoa: Prozesuak, metodoak eta jarrerak matematikan: Gainerako


multzoen bizkarrezurra izateko asmoarekin formulatu da, hots, multzo hau
ikasgelako eguneroko zereginen zati izanen da gainerako edukiak lantzeko,
horrela, ikasle guztiak Lehen Hezkuntza bukatzen dutenean ondoetako gai izan
daitezen: testuinguru zenbakizko, geometriko eta funtzionaletan aldaketa
egoerak deskribatu eta eta aztertzeko patroiak, erregulartasunak eta lege
matematikoak aurkitzeko, iragarpenak egiteko duten baliagarriatsuna
baloratuz. Problemen ebazpena berebiziko garrantzia hartuko du, beste multzo
guztiak zeharkatzen dituen ardatz bat bezala funtzionatuko baitu.

▪ 2. multzoa: Zenbakiak: Multzo honen xedea zenbaki zentzua garatzea da


batez ere, zenbakizko erlazioen gogoetazko menderatze gisa ulertuta.
Zenbakiak kontestu desberdinetan erabili behar dira eta jakin behar da
garatutako prozesuak eta emaitzen esanahia ulertzea kalkulurako
trebetasunaren aurretik dagoela. Kalkulua prozedura desberdinekin egiteko
trebetasunak du garrantzia batik bat, bai eta kasu bakoitzean egokiena den
prozedura hautatzeko erabakiak ere.

▪ 3.multzoa: Neurria: magnitudeen zenbapestena eta kalkulua. Multzo honen


bidez, magnitudeak kuantifikatzen direneko mezuak ulertzen lagundu nahi da,
eta haurrek zuzen interpretatu beharrekoak diren egiazko egoerei buruzko
informazioa ematen da. Magnitude desberdinak ezagutzetik abiatuta, neurketak
egitera eta geroz eta unitate gehiago erabiltzera pasatzen da. Neurketak egitea
beharrezkoa dela erakusteko, era askotako egoeretan erabiliko da neurketa,
horretarako mekanismoak ezarriz; unitatea hautatzea, unitateen arteko loturak
eta fidagarritasun maila. Gorputz unitateekin ( behatza, oina…) eta unitate
arbitrarioekin ( sokak…) has daiteke, gero neurri formalizatuetara pasatzeko.

▪ 4. multzoa: Geometria. Multzo honetako edukien bidez forma eta egitura


geometikoei buruz ikasiko dute ikasleek. Geometria deskribatzea da,
propietateak aztertzea, sailkatu eta arrazoitzea, eta ez solik definitzea.
Geometria ikasteak pentsatu eta egitea eskatzen du, eta etengabeko aukerak
eman behar ditu libreki hautatutako irizpideen arabera sailkatzeko, eraiki,
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

marraztu, modelizatu eta neurtzeko, erlazio geometrikoak bistaratzeko


gaitasuna garatuz. Hau guztia, gainerako multzo eta esparruekin lotura jarraiak
ezarriz lortzen da eta baita manipulazio aldeari toki nagusi bat emanez,
materialen erabileraren bidez eta jarduera pertsonalaren bidez.

▪ 5. multzoa: Estatistika eta probabilitatea. Multzo honetako edukiek erabateko


zentzua hartzen dute beste ezagutza arlo batzuk ukitzen dituzten jarduerekin
lotuta agertzen direnean. Era berean, lanak komunikabideetako informazioaren
ulermena nabarmendu behar du, gaietarako interesa pizteko eta ezagutza
estatistikoak erabakiak hartzeko egokiak direla baloratzen laguntzeko.
Jarrerazko edukiek garrantzi berezia dute multzo honetan, datuak modu
ordenatu eta grafikoan aurkezten laguntzen baitute, eta Matematika eguneroko
bizitzako problemak konpontzeko lagungarria dela erakusten baitute. Horrela,
multzo hauetako edukien bitartez, ikasleak bide desberdinetatik iristen zaien
informazioa modu kritikoan erabiltzen hasiko dira.

5.2. Matematika arloko lehen mailako edukiak

Foru Dekretuan agertzen diren edukiak kontutan hartuz, ondoko hauek


dira nik planteatutako helburuak lortzeko aukeratuko eta landuko ditudan
edukiak Lehen Hezkuntzako lehen mailan.

1.multzoa. PROZESUAK,METODOAK ETA JARRERAK

Problemak ebazteko prozesuaren plangintza:


- Enuntziatua aztertu, ahoz adierazi eta ulertzea
- Praktikan jarritako estrategiak eta prozedurak: marrazki bat, taula
bat,eskema bat, entsegu-errore arrazoitua…
- Ikerketa txikiak planteatzea testuinguru zenbakizko, geometriko eta
funtzionaletan.
- Zientziaren lan metodora hurbiltzea haren ezaugarrietako batzuk
aztertuz eta egoera sinpletan praktikan jarriz.
- Norberaren gaitasunetan konfiantza izatea jarrera egokiak garatzeko eta
zailtasunei aurre egiteko..
- Informazioaren eta komunikazioaren teknologiak ikaskuntza prozesuan
txertatzea.

2. multzoa. ZENBAKIAK

Zenbaki arruntak:
- Zenbakizko ordena. Lehen hamar zenbaki ordinalak erabiltzea.
- Zenbakien konparazioa
- Zenbakien izena eta grafia laurogeita hemeretzira arte.
- Bi zifrako zenbakiak zenbakizko lerroan kokatzea
- Emaitzak estrategia aritmetikoen bitartez egiaztatzea.
- Hamarreko eta batekoen deskonposaketa
Eragiketak:
- Eragiketa zenbaki arruntekin: batuketa eta kenketa
- Batuketaren trukatze legea zenbaki arruntak erabiliz
- Eguneroko bizitzako problemen ebazpena
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

Kalkulua:
- Batuketaren eta kenketaren algoritmo estandarren erabilpena.
- Algoritmoen automatizazioa.
- Batuketa moduan deskonposatzea.
- Goranzko eta beheranzko serieak osatzea.

3.multzoa. NEURRIAK

- Magnitude bereko neurriak konparatu eta ordenatzea


- Objektu tridimensionala ( hiru ikuspegiak)
- Neurketa errazak egitea
- Estimazioak egitea
- Neurri bat adierazteko egokien den unitatea hautatzea
- Ahoz eta idatziz azaltzea erabilitako prozeduratan jarraitutako prozesua
eta baliatutako estrategia
- Neurketa problema errazak ebaztea
Denbora neurtzea:
- Denbora neurtzeko unitateak (ordua, eguna, astea, hilabetea eta urtea)
eta horien erlazioak
- Erloju analogikoak eta digitalak irakurtzen hastea
- Kalkulu errazak ikasitako denbora neurriekin
Moneta sistema:
- Euroa:Monetak eta billeteak.
- Erabilpen eta funtzionaltasun egoerak
4. multzoa. GEOMETRIA

- Ezker-eskuin-artean, aurre(r)a-atze(r)a, goi-behe-azpian, eta barruan-


kanpoan kontzeptuak
- Lerro motak; zuzenak,kurbatuak, itxiak,irekiak,mixtoak
- Irudi eta gorputz geometriko desberdinak identifikatzea

5. multzoa. ESTATISTIKA ETA PROBABILITATEA


- Datuak barra-diagramen bidez adieraztea.
- Datuak eta informazio taula sinpleak irakurri eta interpretatzea

Jarrera Edukiak

- Gelan parte hartzeko eta funtzionatzeko arauak errespetatu


- Aktiboki parte hartu eta elkarri lagundu binaka eta taldeko lanean
- Interesez eta sormenez parte hartu taldekako jardueretan
- Arretaz entzun eta behatu, besteengandik ikasteko
- Materiala zaindu eta lanak txukun eta ordenatuak aurkeztu.
- Erregulartasunez, kontzentrazioz eta autonomiaz lan egin
- Soluzioen bilaketan ez etsin, berriro saiatu.
- Sistematikoki jardun, pausoz pauso, jarduera konplexuetan.

Zeharlerroak

- Sexu berdintasunerako hezkuntza eta hezkidetza


- Giza eskubideak, harremanak eta Bake hezkuntza
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

- Osasun Hezkuntza
- Irakurriaren ulermena eta ahozko adierazpena
- Kontsumorako Hezkuntza
- Gizarte-komunikabide Hezkuntza
- Bide-hezkuntza

6. UNITATE DIDAKTIKOAK

6.1. Unitate didaktikoen antolakuntza eta justifikazioa

Atal hau programazioaren muina da. Proposatzen dudan urteko


programazio hau aurrera eraman ahal izateko 12 unitate didaktiko aurkezten
ditut, hiru hiruhilekoetan banatuko direnak. Matematikari astean dagozkion 5
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

saioko orduetan zehar garatuko ditut. Unitate hauetako bakoitzaren hasieran


erronka bat aurkeztuko zaie ikasleei; hauek, eguneroko bizitzan sortzen al
zaizkigun erronkak izanen dira, gizartean aldioro..aurkezten direnak. Eta
ikasleak erronka horri irtenbidea edo erantzuna emateko beharrezkoak dituen
ezagutzaz kontziente izanik, soluzio prozesu hori ahalbideratuko dieten
unitatea garatuko dut. Horrela,matematiken irakaskuntzari falta zaien
errealitatearekiko lotura hori erantzuna ematen saiatuko naiz, matematikak
testuinguru desberdinetan kokatuz.
Modu hontan, unitate didaktiko hauen bitartez, gure ikasleek eguneroko
erronkei soluzio berritzaileak ekartzeko gaitasun duten pertsona malguak, talde
lanetan trebatuak eta sormen handikoak izatea saiatuko naiz: gaur egungo
gizartean murgiltzeko trebetasunak emanez.

6.2. Unitate didaktikoen denboralizazioa

UNITATE DIDAKTIKOAK DENBORALIZAZIOA


Ikasleak kontatzea Irailak 7 - 28

Egutegia sortuz Urriak 1 - 19

Historiaurreko tribuak Urriak 22 – azaroak 16

Erletxo robota gurekin! Azaroak 19 – abenduak 6

Piet Mondrian Abenduak 7 – 21

Erosketak egitera! Urtarrilak 8 – urtarrilak 31

Mozorro besta! Otsailak 1 – otsailak 21

Merendu goxoa Otsailak 22 – martxoak 22

Eguraldia aztertzen Martxoak 25 – apirilak 17

Gure herria irudika ditzagun Apirilak 19 – maiatzak 14

Piratak gara Maiatzak 15– maiatzak 29

Bestetako Programa Ekainak 3 – ekainak 19

2021/22ko egutegia
Iraila Urria Azaroa Abendua Urtarrila
A A A O O L I A A A O O L I A A A O O L I A A A O O L I A A A O O L I
1 2 1 2 3 4 5 6 7 1 2 3 4 1 2 1 2 3 4 5 6
1 1 1 1 1 1 1 1
3 4 5 6 7 8 9 8 9 5 6 7 8 9 11 3 4 5 6 7 8 9 7 8 9 13
0 1 2 3 14 0 0 1 2

1 1 1 1 1 1 1 1
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
2 21 18 15 20
0 1 2 3 4 5 5 6
8 9 7 2 3 4 5 6 7 0 1 2 3 4 6 4 5 6 7 8 9
0
17 18 19 20 21 22 23 22 23 24 25 26 27 28 19 20 21 22 23 24 25 17 18 19 20 21 22 23 21 22 23 24 25 26 27
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

2 2 2 2 2 3 3 2 2 2 3 2 2 2 2 2 2 3 3
2 2
4 5 6 8 9 0 1 7 8 9 0 4 5 6 7 8 9 0 1
7 6

Otsaila Martxoa Apirila Maiatza Ekaina


A A A O O L I A A A O O L I A A A O O L I A A A O O L I A A A O O L I
1
1 2 3 1 2 3 2 3 4 5 6 7 1 2 3 4 5 1 2

1 1 1 1 1 1 1 1
4 5 6 7 8 9 4 5 6 7 8 9 10 8 9 14 6 7 8 9 3 4 5 6 7 8 9
0 0 1 2 3 0 1 2
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
17 21 16
1 2 3 4 5 6 7 1 2 3 4 5 6 5 6 7 8 9 0 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5
1 1 2 2 2 2 2 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 1 1 1 2 2 2
24 28 24
8 9 0 1 2 3 4 8 9 0 1 2 3 2 3 4 5 6 7 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2
2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 2 3 3 2 2 2 3 3 2 2 2 2 2 3
31
5 6 7 8 5 6 7 8 9 0 9 0 0 7 8 9 0 1 5 6 7 8 9 0

Zenbakiak/Eragiketak/Estadistika Geometria Neurria Problema (denetan)

6.3. Unitate didaktikoen deskribapena


Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

1. UNITATEA: Zenbat gara eskolan?


Saio Kopurua: 15 Erronka: “Lehen Hezkuntzan dauden ikasleak zenbatu”
HELBURU DIDAKTIKOAK
➢ 9 arteko zenbakiak irakurtzea, idaztea, irudikatzea eta ordenatzea, zenbaki horiek eguneroko
bizitzako egoeretan modu egokian erabiltzeko, ikuspuntu kardinaletik eta ordinaletik.
➢ Elementu kopurua kontutan hartuz, multzoak osatu eta alderatzeko parekatze eta zenbatze-
prozedurak erabiltzea.
➢ Batuketaren esanahia ulertzea, 9 arteko batuketak adieraziz eta eginez, manipulazioz, grafiko
eta sinbolo desberdinez baliatuz, buruz kalkulatzea menperatzeko.
EDUKIAK
➢ Elementuak zenbatu, gehienez 9, eta kantitate bakoitza bere grafiakin lotu *
➢ Zenbaki multzoak konparatu eta eraiki, parekatze bidez
➢ Gutxiago, gehiago, gehien, gutxien eta adina kontzeptuak ahoz landu
➢ 9ra arteko zenbakiak adierazi eta irakurri *
➢ 0tik 9ra bitarteko zenbakiak beren posizioan zenbakizko zuzenean kokatu *
➢ Gauza bat ilaran ze tokitan dagoen bereizi, zenbaki ordinalak erabiliz
➢ 9 arteko segida gorakorrak eta beherakorrak osatu *
➢ >,< eta = ikurrak *
➢ 9ra arteko zenbakien batuketak egitea horizontalean, multzoak, material manipulagarria edo
laguntza grafikoa erabiliz. *
➢ Zenbaki digituak beste biren batuketa gisa adierazi.
➢ Egoerak desberdinak batuketen bidez adierazi ( problemen ebazten hasiera) *

EBALUZIO IRIZPIDEAK
➢ Eguneroko bizitzan zenbakiek informazioa emateko duten baliogarritasunaz ohartzen dira.
➢ Badaki 0tik 9ra eta 9tik 0ra banaka kontatzen eta deskontatzen
➢ Ezagutu, idatzi eta ordenatu egiten ditu 0tik9rainoko zenbakiak, eta multzo batek duen
elementu-kopurua adierazteko erabiltzen ditu.
➢ Badaki 10 arteko zenbaki bat zuzen kokatzen zenbaki ardatzean, eta honen aurrekoa eta
hurrengoa zein den esaten.
➢ Badaki esaten eta erabiltzen zenbaki ordinalak hamargarreraino
➢ Badaki hiru zenbakien artean handiena eta txikiena zein den erraten.
➢ Batuketa kontzeptua identifikatzen dute eta zuzen erabiltzen du.
➢ Bi elementu multzo emanez, badaki guztira zenbat dauden erraten + erabiliz
➢ Badaki >,< ikurrak erabiltzen zenbakiak konparatzeko

JARDUERAK:
ͽ Sarrera jarduerak: Zenbaketa txartelak, segidak kantatu, igogailua irudikatu..
ͽ Garapen jarduerak (kutxa txokoa,pentsatzeko txokoa) : Plastilinakin kopuruak itsasi
laminetan,laminak bete, espaziontzia aireatu, ezkutatzera denak batera zenbatu,
lasterketak,zirkulu jolasak zenbakiekin, giza zenbaki ardatzan jarduerak egin, fitxak, objektuak
batu eta erlazionatu, giza lerroak
ͽ Jolas txokoa (indarketa jarduerak) Karta jolasak, domino jolasak, partxisa, abakoan
eragiketak,geltokiak, txorien ( ikurrak) jolasa, Bata Waf jolasa
ͽ Zabaltzeko jarduerak. Ordenagailu jolasak ( TTANTTO)

ESPAZIOA:Gela, MATERIALA: Abakoak, Cuisinaire regletak, tapoiak, kuboak,


txokoak, patioa ordenagailu jolasak, txotxak, plastilina,laminak, fitxak, ikasleen
zerrenda, lija zenbakiak,barra numerikoak,bitxien eskailera
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

2. UNITATEA: Egutegia opari

Saio Kopurua: 14 Erronka: “Abenduan familiei oparitzeko egutegia egin”

HELBURU DIDAKTIKOAK
➢ Asteko egunenen izenak ezagutzea, hauek ordenatuz, eta denbora tarte batean kokatuz
➢ Urtaroak bereiztea eta izendatzea, denbora ordena jarraituz eta
➢ Denbora magnitudea hautematea eta hura deskribatzeko oinarrizko hiztegia menperatzea;
goiza, eguerdia, arratsaldea, gaua; lehen, orain, gero; hilabeteak
➢ Egutegi bat erabiltzen ikasten hastea eta bertan hainbat elementu identifikatzea; asteko
egunak, jai egunak, asteburua, aste kopurua e.a

EDUKIAK
➢ Asteko egunak izendatu eta ordenatu *
➢ Gaur, atzo eta bihar denbora kontzeptuak *
➢ Lau urtaroak berezi irudiak eta hilabeteak oinarri hartuta *
➢ Egutegia erabili eta asteko egunak, jai egunak, aste kopurua eta hilabeteak kokatu
➢ Denbora nozioak erabili bere eguneroko bizitza antolatzeko eta deskribatzeko

EBALUZIO IRIZPIDEAK
➢ Asteko egunen izenak eta hilabeteak ordenean erraten ditu
➢ Zuzen erabiltzen ditu gaur, atzo eta bihar hitzak, bizipen pertsonalak kokatzeko eta bere burua
denboran kokatzeko
➢ Zuzen erabiltzen ditu denborazko erlazioak-“goiza,eguerdia, arratsaldea, gaua”eguneko une
garrantzitsuak kokatzeko edo ordenatzeko
➢ Urtaroen izenak ezagutu eta identifikatzen ditu
➢ Egutegia erabiltzen hasteko interesa du eta badaki oinarrizko elementuak ( asteko egunak, jai
egunak..) bertan kokatzen
➢ Badaki egutegia erabiltzen data jakin bat asteko zein egunetan kokatzen den jakiteko eta jai
egunak identifikatzeko

JARDUERAK:
ͽ Sarrera jarduerak: Urtaroen laminak margotu eta ahoz azaldu ikusten dutena, hilabete
txartelak dagokion urtaro marrazkian jarri, asteko egunaren trena
ͽ Garapen jarduerak: Hilabeteekin poesía asmatu, hilabete segidak ordenatu, asteko egunen
ruleta eraiki atzo/gaur/bihar nozioekin, “Alferraren astea” kanta, urtaro eta hilabete mantala osatu,
egutegien elementuak ikertu, egutegia osatu, lau etxeen abestia, giza grafikoak, urtebetze
zerrenda egin, hainbat jarduera denboran kokatu
ͽ Indartzeko jarduerak: Segida desberdinak asteko egunen izenekin, hilabeteen esku jolasak,
ͽ Zabaltzeko jarduerak: Urtaroen panpina egin eta arropa desberdinekin jantzi, urtaroen
hormairudiak egin, ashilabete eta urtaroen itsaskinak, kantak

ESPAZIOA:Gela, MATERIALA: Laminak, plastika materiala, egutegiak, txartelak, lan


plastika gela, patioa fitxak, puzzleak, argazki kamara
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

3. UNITATEA: Historiaurreko tribuak


Erronka : “ Antzezlana prestatu historiaurreko tribuen
Saio Kupurua: 18
bizimoduekin”

HELBURU DIDAKTIKOAK
➢ 40ra arteko zenbakiak irakurtzea, idaztea,kokatzea, deskonposatzea eta ordenatzea, horiek
eguneroko bizitzako egoeretan identifikatzeko
➢ Objektuak hamarnaka taldekatzea eta multzo kopurua ahoz eta baita idatzi ere adieraztea,
hamarreko taldea osatzeko dauden aukera desberdinak ere antzemanez.
➢ 10ra arteko zenbakiekin batuketak buruz kalkulatzen menperatzea, batuketaren trukatze
propietatearen bidez ere egiaztatuz eta frogatuz.
➢ Multzo bati zenbait elementu kendu eta azkenean zenbat dauden zenbatzea kenketa egitea
dela jakitea, kenketa problema sinpleak ahoz eta grafikoki ebazten hasteko.

EDUKIAK
➢ 39 arteko zenbakiak kontatu, deskontatu, alderatu, kokatu, deskonposatu eta ordenatu *
➢ Kuantitatiboki erlazionatu ahozko zenbaki segidak
➢ Zenbaki-multzoak zenbaki bidez ordenatu
➢ 10 elementu zenbatu eta multzoetan sartu *
➢ 10 zenbakia osatu eta deskonposatu grafikoki *
➢ Hamarrekoa
➢ Batuketak egin 10ra arteko zenbakiekin lehen batugaietik zenbatzen hasita
➢ Batukeraren trukatze propietatearen egiaztapena eta aplikazioa
➢ Ahoz eta irudiz kenketa problema sinpleak ebatzi, gelan egoera desberdinak sortuz. *

EBALUAZIO IRIZPIDEAK
➢ 40 arteko zenbakiak ezagutzen ditu
➢ Badaki esaten 40 bitarteko goranzko eta beheranzko zenbaki-segidak, edozein zenbakitik
hasita.
➢ Multzo bateko elementuak zenbatzen eta adierazten ditu,hamarreko poltsak osatuz
➢ Hiru multzo emanik, badaki ordenatzen elementu-kopuruaren arabera
➢ Badaki hamar zenbakia modu desberdinez osatzen eta grafikoki deskonposatzen
➢ 10arteko batuketa errazak egiten ditu, buruz edota lehen batugaietik zenbatzen hasita
➢ Badaki batuketaren trukatze prozedura aplikatzen eta egiaztatzen
➢ Kenketaren kontzeptua ulertzen du eta gai da ahoz planteatzen diren kenketazko problema
sinpleak ebazteko
➢ Antzerkiaren prestaketa lanetan jarrera ona erakutsi du

JARDUERAK:
ͽ Sarrera jarduera: Hamarrekoaren ipuina eta tribuen jolasa babarrunekin
ͽ Garapen jarduerak: Bildumen zenbaketa-egoerak planteatu, bolak abakoetan pasatu, multzo
batean zenbat dauden kontatu multzoak eginez, txotxen multzoak egin, kolore desberdineko
kuboekin 10 osatu, txotxak multzokatu hamarreko taldeak eginez, 10 osatzeko zenbat falta diren
kalkulatu, 10 zenbaki ortzadarra osatu,autobusaren jokoa, zenbaki taldeak ordenatu, segida
jolasak,
ͽ Indartzeko jarduerak ( J.T ) : Karta jolasak, laminak bete, tribuen kontaketa asmakizunak,
herensugearen kalkuloak jolasa,
ͽ Zabaltzeko jarduerak: Ordenagailu jolasak

MATERIALA: Abakoak, Cuisinaire regletak, ordenagailu jolasak,


ESPAZIOA: Gela, ibai
txotxak, plastilina,laminak, fitxak,bitxien kolgadorea
bazterra, txokoak,
hamarrekoekin, Seguin taulak II, 11-19 bitxien kolgadorea
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

4. UNITATEA: Erletxo robota gurekin!

Erronka: “Gure erletxo robotakin batera erronka erregistro


Saio Kopurua: 13
osoa betetzea”
HELBURU DIDAKTIKOAK
➢ Bakoitzaren lateralitatetik abiatuz, gauzen posizioak adieraztea aurrealde/ atzealde eta ezker-
eskuin hitzak erabiliz.
➢ Objektuen posizioa deskribatzea “-ren aurrean/atzean, -ren azpian/gainean, -ren
ondoan/artean” hitzak erabiliz.
➢ Norabideak eta objektuen mugimenduak deskribatzea aurrerantz/ beherantz/atzerantz eta
eskuinerantz/ezkerrerantz hitzak erabiliz.

EDUKIAK
➢ Aurrea eta atzea, eskuina eta ezkerra bereizi beren gorputz eskemetan *
➢ Animali eta objektuen atzekalde eta aurrekaldea deskribatu, hainbat objektu aurrekalde eta
atzekaldea ez dituztela konturatuz. Zerrenda egin.
➢ Gauzen posizioak deskribatu “ aurrean, artean, atzean, gainean,azpian” eran
➢ Gauzen posizioa deskribatu “nire eskuinean/ezkerrean” erabiliz *
➢ Norberaren gorputz eskematik abiatuz gorputz atalak ordenatu “ goian/behean/ nire gainean”
hitzen bidez.
➢ Bertikalki pilatutako objektuen posizioak deskribatu “ goian/behean, gainean, azpian, artean”
hitzak erabiliz. *
➢ Mugimenduak egin eta deskribatu, aurrerantz/atzerantz eta gorantz/beherantz hitzak erabiliz
➢ Gauzak hitzez zuzen adieraztearen garrantzai baloratu

EBALUZIO IRIZPIDEAK
➢ Badaki jarrera egokia hartzen pertsona edo gauza bat bere aurrean edo atzean egon dadin
➢ Menderatu egiten du “aurrerantz/atzerantz” norabidea, mugimendu-ariketetan
➢ Menderatu egiten du gorantz/beherantz norabidetasuna ariketa motore edo grafikoetan
➢ Badaki hiru objektu jartzen eta posizioak deskribatzen, “aurrean/atzean/artean” hitzak zuzen
erabiliz.
➢ Badaki hiru objektu pilatzen, edo beren posizioa deskribatzen, “gainean/azpian/artean” hitzak
zuzen erabiliz.
➢ Plano batean objektu edo persona baten ibilbidea deskribatzen du aurrerantz, atzerantz,
gorantz eta beherantz hitzak erabiliz
➢ Badaki objektu edo pertsona baten posizioa deskribatzen “-ren eskuinean” eran
➢ Badaki bere burua kokatzen objektu bat bere eskuinean edo ezkerrean egoteko

JARDUERAK:
ͽ Sarrera jarduera: Deskribapen jarduera errazak ahoz oraingo eskolako plano bat emanik
ͽ Garapen jarduerak: Robota gidatu,Objektu desberdinen kokapena, ariketa motorrak
gorputzakin, pertsonen, animalien eta gauzen aurrealde eta atzealderen listak egin; haurrak
binaka eta hainbat agindu bete, kuboekin eraikin desberdinak egin irizpideen arabera;.
ͽ Indartzeko jarduerak ( J.T ) : erronkak asmatu,gometx jolasak atalak eta kokaerak adieraziz,
plano erraldoi batean ibili norbaitek aginduak emanez, altxorraren bila, Caste-Logix,Geo forma,
swish junior,Tantris, auto ilarak
ͽ Zabaltzeko jarduerak: Ordenagailu jolasak

ESPAZIOA: Gela, MATERIALA: BEET.BOT robota, kuboak, bloke logikoak, plano


txokoak erraldoia, objektu desberdinak, planoak, tapeteak, pertzepzio jolas
psikomotrizitate gela, desberdinak,
patioa
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

5. UNITATEA: Piet Mondrian


Erronka: “Mondrian artistan oinarritutako erakusketa
Saio kopurua: 11
eginen dugu”
HELBURU DIDAKTIKOAK
➢ Lerro mota desberdinak bereiztea eta sailkatzea (zuzena/kurbatua/mistoak eta irekia/itxia)
hauekin irudi lau desberdinak sortzeko.
➢ Poligono bat zer den antzematea eta beren elementuak bereiztea; ertzak eta aldeak
➢ Aldeen arabera poligonoak bereiztea, izena ezagutzea eta errealitatean antzematea.

EDUKIAK
➢ Lerro zuzen,kurbatu,misto,itxi eta irekiak berezi eta sailkatu *
➢ Poligono kontzeptua *
➢ Pauta bat emanez irudi lau desberdinak sortu lerro desberdinekin
➢ Poligonoak identifikatu, sailkatu eta bere elementuak bereizi
➢ Poligonoak eguneroko objektuetan identifikatu
➢ Piet Mondrianen obrak aztertu, interpretatu eta beraienak sortu *

EBALUZIO IRIZPIDEAK
➢ Lerro mota desberdinak bereizten eta izendatzen ditu
➢ Badaki pauta bat emanez lerro mota desberdinekin irudi desberdinak osatzen
➢ Poligonoa bat zer den ahoz deskribatzeko gai da
➢ Badaki poligonoa bertze irudi batzuen artean bereizten
➢ Poligono desberdinen izenak ezagutzen ditu
➢ Poligono baten aldeak eta erpinak bereizten dituzte
➢ Badaki irudi lauak aldeen arabera sailkatzen eta identifikatzen
➢ Badaki ikasitako ezagutzekin arte lan desberdinak osatzen

JARDUERAK:
ͽ Sarrera jarduerak: Mondrianen aurkezpen bideoan ahoz elementuak deskribatu
ͽ Garapen jarduerak: Katulina zatiekin irudi lau desberdinak sortu, orrialde zimurtu batekin
artelana, inurriaren jolasa, lerroak sailkatu, kutxa, eguneroko objektuak gelara ekarri eta sailkatu,
artelan desberdinak sortu hainbat irizpide jarraituta, irudi lauak sailkatzeko txokoa, pajita eta
plastilinakin irudi lauak egin
ͽ Indartzeko jarduerak ( J.T) : Jolasak, Colour code, Tangram, geoforma
ͽ Zabaltzeko jarduerak: Mondrianen koadroen interpretazioak

MATERIALA: Plastilina, pajitak, kartulina puskak, jolasak, arte


ESPAZIOA: Gela, txokoak,
lanak,
plastika txokoa
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

6. UNITATEA: Erosketak egitera bagoazi!


Erronka: “ Menu osasungarri bat gelan prestatzeko
Saio kopurua: 18
erosketak eginen ditugu”

HELBURU DIDAKTIKOAK
➢ 80ra arteko zenbakiak irakurtzea, idaztea,kokatzea, deskonposatzea, ordenatzea eta haiekin
segida desberdinak osatzea, horiek eguneroko bizitzako egoeretan identifikatzeko
➢ Hamarreko zenbaki osoekin batuketak eta kenketak buruz egiten hastea, hasieran sinbolikoki
eta grafikoki ikusiz.
➢ Eramanik gabeko batuketak egitea 80 arteko zenbakiekin bai bertikalki bai horizontalki ere.
➢ Kenketa eta batuketa egoera desberdinak adieraztea eta asmatzea, - eta + = erabiliz eta
eskema adieraziz.
➢ Txanpon eta billeteen balioa jakitea, zenbait txanponek eta billeteak batera zenbat balio duten
kalkulatuz eta egoera erreal desberdinak sortuz, inguruko hainbat objektu edo jaki arrunten
prezioa zein den jakinez.

EDUKIAK
➢ 80 arteko zenbakiak irakurri, idatzi eta irudiz adierazi *
➢ Hamarreko osoen arteko batuketak eta kenketak
➢ 80arteko zenbakiak deskonposatu, hamarrekotan eta batekotan
➢ 0-80 bitarteko goranzko eta beheranzko segidak osatu banaka, binaka eta bosnaka zenbatuz
➢ Bertikalki eta horizontalki, eramanik gabeko batuketak egin 80 arteko zenbakiekin *
➢ Kenketa- eta batuketa problema egoera errazak asmatu, sortu eta ebatzi
➢ Moneta-sistema. Zentimo-txanponen balioa eta kalkuloak egin
➢ 1 eta 2 euroko txanponak bereizi eta 5,10 eta 20ko billeteak ezagutu *
➢ Zenbait txanpon taldeen balioaren kalkulua
➢ Bere inguruko hainbat objektu edo jaki arrunten prezioa
EBALUZIO IRIZPIDEAK
➢ Hurbileko egoeretan zenbakiek duten balioa interpretatu eta adierazten dute, 80rainoko
zenbakiak ezagutuz, irakurriz, idatziz,deskonposatuz eta ordenatuz
➢ Badakite 80 arteko zenbakiekin goranzko eta beheranzko segidak osatzen banaka, binaka eta
bosnaka.
➢ Badakite bi zifrako bi zenbaki bertikalki jartzen et batuketa egiten
➢ Gai da bi zifrako bi zenbaki horizontalki jarriz estrategia egokia erabiltzen batura lortzeko.
➢ Hamarrekoen arteko batuketak eta kenketak burutzen ditu grafikoki eta sinbolikoki
➢ Eragiketa edo datu batzuk emanik badaki problema bat asmatzen,ahoz kontatzen eta ebazten
ere.
➢ Badaki 1eta 2ko txanponekin kalkuloak egiten eta 5,10 eta 20ko billeteak ezagutzen ditu eta
kalkulu errazak egiten ditu
➢ Ezagutzen ditu bere inguruko objektu arruntenen prezioa

JARDUERAK:
ͽ Sarrera jarduerak: Errezeta bat egiteko elikagaien prezio zerrenda eta kalkulua egin, eskolako
denda antolatu
ͽ Garapen jarduerak: zenbaki lasterketak, zenbakizko zuzenean eragiketak, buruzko kalkuloak
bi minututan, marrazkiekin buruketak asmatu,ahozko problema-sorta, erosketa lista desberdinak
egin katalogoak izanik, Euroa Europan, moneta erraldoien jolasa,moneten diktaketa /sailkapena,
sailkatu aldizkarietan; 2E baino gutxiago balio duena, 5 eurokin ordaindu, batuketa txartelak,
moneta/billeteen murala egin, monetak/billeteen balioa erlazionatu,
ͽ Indartzeko jarduerak ( J.T ) : Herensugeraren kalkuloak, Piratak aritmetikoak, Math Dice Jr,
Monopoly Jr, “Bankuaren jolasak + eta –“,
ͽ Zabaltzeko jarduerak: Jolas birtualak zenbakiekin, Denda Jolasak

ESPAZIOA: Gela, MATERIALA: katalogoak, dirua, kartak, abakoak, regletak, laminak,


herriko denda, ardatz erraldoia, kalkulu fitxak, 1-100 txartelak,”banku jolasa”, kutxa
eskolako denda, tapetea, seguin tablak,moneta
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

7. UNITATEA: Mozorro besta!

Saio kopurua: 15 Erronka:”Eskolako ihauteri mozorroak egin”

HELBURU DIDAKTIKOAK
➢ Bi gauza edo gehiagoren luzera,altuera eta zabalera konparatzeko prozedurak menperatzea
➢ Luzera, zabalera eta altuera magnitudeak deskribatzeko edo konparatzeko hiztegi egokia
aukeratzea eta zuzen erabiltzea
➢ Luzerak eta distantziak zenbakiz eta ahoz adierazteko prozedurak menperatzea, unitate
naturalak eta ez konbentzionalak erabiliz
➢ Metro bat zenbat den jakitea, gehiago edo gutxiago neurtzen dituzten objektuak sailkatuz eta
estimazioak eginez.

EDUKIAK
➢ Luzera, zabalera eta altuera identifikatui egoki diren gauzetan
➢ Luzeren eta distantzien kontserbazioa justifikatu
➢ Gauzak konparatzeko eta ordenatzeko prozedurak, luzeraren, zabaleraren eta altueraren
arabera
➢ Neurtzearen esanahia eta prozesua hasi *
➢ Luzerak edo distantziak zenbakitan adierazi unitate natural edo arbitrarioen bidez
➢ Metroaren estimazioa; objektuak izendatu, zerrendak egin *
➢ Magnitudeak neurtzeak eguneroko bizitzan duen baliagarritasuna baloratu *

EBALUAZIO IRIZPIDEAK
➢ Behar bezala erabiltzen ditu “luzea/laburra; zabala/estua,lodia/mehea” eta dagozkien
konparatiboak bi gauza deskribatzeko eta/edo konparatzeko
➢ Bi edo hiru dimentsioko gauza bat emanik, badaki beren zabalera, altuera eta luzeera
bereizten
➢ Zenbait gauza emanik, badaki beren luzeren, zabaleren eta altueraren arabera ordenatzen
➢ Luzeerak, zabalerak eta altuerak konparatzeko estrategiak erabiltzen ditu
➢ Badaki gauza edo distantzia baten luzeraren neurria zenbakiz ematen, unitate naturalak
emanez (eskuak, hatzak, oinak..)
➢ Badaki metro bat estimatzen edo kalkulatzen estrategia desberdinak erabiliz
➢ Badaki metro bat baino gehiago eta gutxiago dituzten gauzak izendatzen

JARDUERAK:
ͽ Sarrera jarduera: Arropa zaharrak gelara ekarri eta jantziak nola egin
ͽ Garapen jarduerak: Soka luzatu, botoiekin ilarak luzatu edo moztu, buru-ariketak ( luzeak
diren gauzak izendatu, objektuak konparatu) koboekin altuera desberdineko dorreak, kartulinekin
zabalerak egin, “begi hutsez” bereizi eta konparazioak egin, gure ikasgela begihutsez neurtu,
eskolako gauzak unitate naturalekin neurtu, gure neurrien taula, arropekin tamaina desberdineko
panpinak eta pertsonak jantzi
ͽ Indartzeko jarduerak (J.T): Baliospen-ariketak ( imaginatu,beste objektu batekin konparatu),
haria sartzeko jolasak pattroi desberdinekin
ͽ Zabaltzeko jarduerak: Eskolako neurriak neurri naturalekin kalkulatu,

ESPAZIOA: Eskolako MATERIALA: Oihal zatiak, soka, goma, , kuboak, kartulina, zinta
pasabideak, gela metrikoak, orratzak, hariak, metro xaflak, 50/20 zm xaflak,
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

8. UNITATEA: Merendu goxoa

Saio kopurua: 14 Erronka: “ Merendu goxo bat prestatuko dugu”


HELBURU DIDAKTIKOAK
➢ Pisuaren magnitudea hauteman eta hau deskribatzeko oinarrizko hiztegia menperatu;
astunagoa/arinagoa, gehiago/ gutxiago pisatzen du …baino”
➢ Gauzak pisuaren arabera konparatzeko eta ordenatzeko prozedurak ikastea.
➢ “Kiloa” pisu-unitate moduan hartu eta inguruko hainbat gauzen pisua estimatzea
EDUKIAK
➢ Pisuaren magnitudea hauteman *
➢ Pisua deskribatzeko hiztegiaren lanketa*
➢ Pisuak konparatzeko eta ordenatzeko estrategia eta prozedura desberdinen lanketa
➢ Kiloaren kontzeptua; kiloaren estimazioa inguruko objektuekin, hainbat objektu eta pertsona
duten pisua konparatuz eta estimatuz
➢ Magnitudeak konparatzeak eguneroko bizitzan duen baliagarritasuna baloratu
EBALUAZIO IRIZPIDEAK
➢ Badaki objektu baten pisua deskribatzeko oinarrizko hiztegia egoki erabiltzen
➢ Badaki gauzak pisuaren arabera konparatzeko eta ordenatzeko prozedurak erabiltzen
➢ Ulertzen du besodun balantza baten funtzionamendua eta badaki erabiltzen hiru objekturen
artean zeinek pisatzen duen gehien zehazteko
➢ Gauzak pisatzeko erabiltzen diren tresnak identifikatzen ditu bertze batzuren artean
➢ Neurketak egiterakoan “kilo” hitza zuzen erabiltzen du eta bere inguruko objektuetan
identifikatzen du
➢ Badaki inguruko hainbat pertsona, animali eta objektuen pisukonparatzenetaestimazioak

egiten

JARDUERAK:
ͽ Sarrera jarduera: Gure besoak balantza moduan jarri, arbelan zerrenda bat osatu pisuak
begihutsez ordenatzeko,
ͽ Garapen jarduerak: Pisuak ordenatu, pisuaren arabera hiru poltsa motetan sailkatu,
kontserbazio propietatea ziurtatzeko plastilina jolasak, esperimentu desberdinak, materiala eta
tamainen arteko desberdintasunak ohartzeko jarduerak,uretan objektuak pisatu,
ͽ Indartzeko jarduerak (J.T) : Balantzan klaseko gauzen pisua konparatu, irina, arroz eta azukre
kantitate zehatzak lortu pisuan eta balantzan,
ͽ Zabaltzeko: Errezeta desberdinak prestatu, oreka balantza
ESPAZIOA: Gela eta , MATERIALA: Montessori balantza, oreka balantza, errezeta liburuak,
denda txokoa kilo bateko janari zakuak, pisua, egurrezko zilindroak,
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

9. UNITATEA: Eguraldia aztertzen


Erronka: Neguan egindako eguraldiari buruzko grafikoak
Saio kopurua:18
egin eskolako aldizkarian jartzeko

HELBURU DIDAKTIKOAK
➢ 99 arteko zenbakiak irakurtzea, idaztea, deskonposatzea, ordenatzea, alderatzea, irudikatzea
eta batuketa ( burukoarekin) eta kenketa bertikalak egitea
➢ 99 arteko zenbakiak beren posizio-balioaren arabera adieraztea eta haiekin segida mota
desberdinak osatzea.
➢ 99 arteko zenbakien batuketak ebaztea lehen batugaitik zenbatzen hasita edo buruz
➢ Deskribapen jakin bati dagozkion bi zifrako zenbakiak lortzea
➢ Zenbaki bakoitiak eta bikoitiak bereiztea
➢ Bi zifrako zenbakien arteko kenketa bertikalak ebaztea, burukorik gabe
➢ Hiru zenbakiren arteko batuketak ( eramanekin edo eramanik gabe) bertikalki egitea
➢ Problemak ebaztea, eragiketa zuzena aukeratuz eta problema bat ebazteko pausoak
errespetatuz
➢ Sarrera bikoitzeko taulak eta grafikoak interpretatzea eta egitea
➢ Grafikoak eta taulak interpretatzeko eta egiteko interesa izatea

EDUKIAK
➢ 99 arteko zenbakiak *
➢ Bi zifrako zenbakiak beren posizio balioaren arabera adierazi eta segida mota desberdinak
osatu edozein zenbakitik zenbatzen hasita
➢ Deskribapen edo pista zehatzak jarraitu eta zenbaki egokia aurkitu
➢ Bi zifrako zenbakiak bikoiti eta bakoitietan bereizi, sailkatu eta ulertu
➢ Bi zifrako zenbakien arteko burukorik gabeko kenketak egin emaitza 99baino gutxiago izanda *
➢ Hiru zenbakien arteko batuketak bertikalean; burukoarekin eta burukorik gabe
➢ Problemak ebatzi pausoak errespetatuz; datuak aztertu, eragiketa zuzena aukeratu eta
emaitza aurkitu
➢ Datuak jaso; barra diagramak
➢ Informazioa antolatu; sarrera bikoitzeko taulak
➢ Adierazpen grafikoen garrantzia eta erabilgarritasuna baloratu

EBALUAZIO IRIZPIDEAK
➢ 99arteko zenbaki guztiak ezagutzen, ordenatzen, irudikatzen ( zenbakizko
zuzeneaan, abakoan, regletan, Montessorin..) eta deskonposatzen ditu.
➢ Badaki bi zifrako zenbakiak beren posizio-balioaren arabera adierazten eta haiekin
segidak osatzen
➢ Zenbakiak hamarreko osoetara hurbiltzen ditu
➢ Zenbaki bakoitiak eta bikoitiak bereizten ditu
➢ Eramanik gabeko bi zifrako zenbakien arteko kenketa bat burutzen du
➢ Badaki hiru zifren arteko batuketa egiten bertikalean
➢ Badaki problema bat ebazteko zein eragiketa aukeratu behar den eta emaitza
kalkulatzen du
➢ Grafikoak irakurtzeko eta egiteko interesa eta iniziatiba adierazten du

JARDUERAK:
ͽ Sarrera jarduera: Barra diagrama taula baten azterketa erreala
ͽ Garapen jarduerak: Datuak jaso eta bilketa taulan idatzi, datuen baremazioa, batugaiak
abakoan bisualizatu eta batuketak egiteko kutxa tapetera pasatu, zenbaki segidak osatu, kopuru
desberdinak ordenatu, zenbaki asmakizunak,
ͽ Indartzeko jarduerak (P.T) : Piratak aritmetikoak, Math Dice Junior,
ͽ Zabaltzeko jarduerak: Bingoa, “Thales parkea”jolas birtuala,

MATERIALA: Seguim taulak, regletak, laminak, ardatz erraldoia,


ESPAZIOA: Gela eta
kalkulu fitxak, 1-100 txartelak,”banku jolasa”, kutxa tapetea, barra
patioa
grafikoen muralak, datu bilketa orri plantillak
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

10. UNITATEA: Gure herria irudika ditzagun!

Saio kopurua: 12 Erronka:“Herriko maketa eginen dugu”

HELBURU DIDAKTIKOAK
➢ Irudi eta gorputz geometrikoak bereiztea, hauen ezaugarri eta elementuak kontutan hartuz
( aldea, aurpegiak, erpinak)
➢ Gorputz geometrikoak formen arabera arabera identifikatzea eta ingurunearekin lotzea
➢ Simetria hauteman, irudi simetrikoak ezaugarrituz eta eraikiz.

EDUKIAK
➢ Irudi eta gorputz geometrikoak berezi,ezagutu eta sailkatu *
➢ Gorputz geometrikoak bere ingurunean identifikatu eta formen arabera berezi
➢ Gorputz sinpleak ezagutu eta izendatu
➢ Gorputz geometrikoen aurpegiak kontatu eta honen arabera sailkatu
➢ Irudi simetrikoak; eta simetri ardatza

EBALUAZIO IRIZPIDEAK
➢ Gorputz geometrikoak formen arabera bereizten ditu eta inguruneko gorputz errealekin
identifikatzen ditu
➢ Gorputz geometrikoak dituzten aurpegien arabera sailkatzen ditu
➢ Badaki ezagutzen simetri ardatzen bat daukaten irudiak eta badaki ardatz hori marrazten
➢ Bere ezagutzak maketaren eraikitze prozesuan isladatu ditu

JARDUERAK:
ͽ Sarrera jarduera: Maketak behatu, bertan gorputzak/irudiak identifikatu,
ͽ Garapen jarduerak: Txotxa eta plastilinakin irudi lauak eta gorputzak osatu, etxe erraldoiak,
pajitekin ibilbide eta eraikinak sortu, poltsa beltzako objektuekin identifikazio jolasak, orri
geoplanoetan jolasak, gorputzekin irudi lauak osatu, plantillakin gorputz geometrikoak osatu,
maketa egiteko prozesua
ͽ Indartzeko jarduerak (J.T) : Xaguak eta katua jolasa, camelot junior, pinguinoak
izotzan,katomino, geoplanoak, geomax,
ͽ Zabaltzeko jarduerak:

MATERIALA: Soka, kutxak, pajitak, orriak, txotxak, plastilina,


ESPAZIOA: Gela eta
kuboak, jolasak, egurrezko eraikinak, goma espumako
psikomotrizitate gela
eraikinak.material berziklatuak
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

11. UNITATEA: Piratak gara!


Erronka:“Pirata itsasontziko bizimodua aztertu eta
Saio kopurua: 12
erakusketa prestatu“

HELBURU DIDAKTIKOAK
➢ Edukiera magnitude hauteman eta ontziak edukiaren arabera konparatzeko eta ordenatzeko
prozedurak menperatzea
➢ “Litroa” edukiera-unitatea dela ohartzea eta litro neurria kalkulatzea erreferentzi punto batzuk
kontutan hartuz.

EDUKIAK
➢ Edukieraren magnitudea. Ontziak edukiaren arabera konparatu eta ordenatzeko prozedurak
menperatu. *
➢ Litroa. Litro bat kalkulatu.
➢ Litro bat baino gutxiago eta gehiago nola kalkulatu

EBALUAZIO IRIZPIDEAK
➢ Ontziak edukiaren arabera konparatu eta ordenatzen ditu
➢ Hiru ontzi emanik, badaki zer egin edukiera handiago zeinek duen zehatzeko.
➢ Ongi aritzen da ontzi baten edukiera zenbakitan emateko, bertze txikiago bat erabiliz
➢ Badaki litroa, edukiera neurtzeko unitatea dela eta “litro” bat kalkulatzeko gai da.
➢ Badaki litro bat baino gehiago eta gutxiago egon dadin prozedurak egiten

JARDUERAK:
ͽ Sarrera jarduerak: Kubo handi bat eta itsasontziekin jolasa eta dilema
ͽ Garapen jarduerak: Tamaina desberdineko kartulinezko zilindroak
konparatu/aztertu/manipulatu, tamaina eta zabalera desberdineko plastikozko edalontzi eta
botilak konparatu, urez bete, lurran zulo bat egin eta manipulatu zabalago/estuago izan dadin,
koloreetako kubo ahokagarriekin dilemak sortu, ordenatu edukiaren arabera, , litro ontzi
desberdinak gelara ekarri eta litro erdi eta laurdena erabiliz bete, hormairudi bat egin gauza
arrunten edukierarekin
ͽ Indartzeko jarduerak ( j.t ) : Zilindro jokoa, dilemak, likidoak ontzi desberdinetatik batetik
bertzera aldatzen jardun
ͽ Zabaltzeko jarduerak: mundoprimaria eta ziberkids jolasak
ESPAZIOA: MATERIALA: neurri desberdineko plastikozko edalontziak, lito
Txokoak,gela eta bateko eta biko ur botila, neurri desberdineko botilak, kartulina
komuna zilindroak, litro neurrien piktogramak, trasbase ontziak
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

12. UNITATEA: Bestetako programa


Erronka: “Besteetarako programa alternatibo bat ospatu
Saio kopurua: 14
eskolako muralean zintzilikatzeko”

HELBURU DIDAKTIKOAK
➢ Erloju analogiko eta digital batean ordu osoak eta erdiak irakurtzea eta adieraztea eta neurri
unitateak ( orduak, minutuak, segundoak) identifikatzea, erlojuak erabiliz eta manipulatuz,
egunerokotasunaren denbora kontrolatzeko.
➢ Eguneroko jarduera batzuk zer ordutan egiten diren jakitea eta norberaren bizipenak
denboran kokatzea, egutegia erabiliz, eguneroko ekintzen kontrola eramateko.
➢ Denborazko iraupen desberdinak neurtu, denbora kontzientzia izateko.
➢ Bi ordu jakinen artean zenbat denbora igaro den jakitea, algoritmo desberdinak eginez,
denboraren kontzientzia izateko.
➢ Erloju analogikoak eta digitalak agertzen diren egoerekin erlazionatutako problemak ebaztea,
erlojua erabiliz, eragiketa eta estimazioak eginez, denbora erabiltzeko

EDUKIAK
➢ Erloju analogiko eta digitaletan ordu osoa eta erdiak irakurri eta adierazi *
➢ Ordu digitala egunaren zatiketekin erlazionatu
➢ Neurri unitateen denborak eta iraupenak; orduak,minutuak eta segundoak
➢ Iraupen motzak testuinguruan erabili; minutua eta segundoa
➢ Denborazko iraupenaz konparaketak egin
➢ Denborazko sekuentzia logikoak ordenatu
➢ Egunerokotasuneko jarduerak ordu desberdinekin lotu eta identifikatu *
➢ Bi ordu artean zenbat denbora pasa den kalkulatu
➢ Denborarekin erlazionatutako problemak; estimazioak eta eragiketak

EBALUAZIO IRIZPIDEAK
➢ Erloju analogiko eta digitalean, orduak puntuan eta erditan irakurtzen eta adierazten ditu
➢ Badaki orduak, minutuak eta segundoak desberdintzen
➢ Badaki berak egunero egiten dituen jarduerak gutxi gora behera zer ordutan egiten dituen
erraten
➢ Badaki bi orduren artean zenbat denbora pasa den kalkulatzen
➢ Denborarekin estimazioak egiten ditu eta hainbat problema ebazteko gai da.

JARDUERAK:
ͽ Sarrera jarduera: Inguruko herrietako besta programak ikusi, behatu…
ͽ Garapen jarduerak:Erritmoak landu, minutu eta segundoen iraupena neurtu tresna
desberdinekin, ordu digitalekin beren eguneroko jarduera murala egin, binaka erloju
analogikoetan ordu desberdinak adierazi pauta desberdinak jarraituz, eskola ordutegiekin
kartelak egin; erlojuaren funtzionamendua aztertu, erloju bana eraiki, karteletan agertzen diren
ekintzak goizean, arratsalde eta gauean sailkatu
ͽ Indartzeko jarduerak: Orduen karta jolasa, eguneroko ekintzen ordutegien puzzlea, erloju
erraldoia eraiki, erloju propioa eraiki…
ͽ Zabaltzeko jarduerak: Ordenagailu jolasak

ESPAZIOA: Gela eta MATERIALA: Harezko erlojua, kandela, jostailuzko erlojuak,


herria ordutegi desberdinak aipatzen diren kartelak
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

UNITATE DIDAKTIKOEN KOHESIO TAULA

UNITATEA ETAPAKO MAILAKO EDUKI EBALUAZIO ESTANDAR NE


DIDAKTIKOA HELBURUAK HELBURUAK MULTZOAK IRIZPIDEAK
Zenbat gara A, B,G, E 1,2,3,9 1, 2 1,2,4,5,11 1.1, 1.12,
eskolan?
Egutegia opari A,B,G,E,H 5,10,8 2, 3 1, 7, 1.2, 1.4, 1.5

Historiaurreko D, 1, 2, 3,9,10 1,2 1,2,5,11, 1.2, 1.3, 1,4, 1,5


tribuak E,G,H,J,K,M 3.5,3.6
Erletxo robota B, E, C, I, K 6, 8 4 8, 10 1.1, 1
gurekin!
Piet Mondrian D, H, J 7, 8 4 9, 10 2.1, 2

Erosketak A, B, E,C, G, 1, 2, 3, 9,10 1,2 1,2,3,4,11 1.3, 1.6,1.1


egitera ( monetak) 3.1,

Mozorro besta! B, G, K, M 1, 2, 4, 8 , 10 2, 3 1, 2, 6, 10,11 1.1, 2.2, 6

Merendu B, E, G, 1, 4, 10 2,3, 1, 6, 10 1.2, 2


goxoa!
Eguraldia A, B,E,G,L 1,2,3,8,9 1,2,5 1, 2,4,5,10,11 1.3, 1.4, 1.6, 1.8
aztertzen 2.2.4.2, 4.3, (
Gure herria A,B,E,J,N 7, 8, 10 4 9, 10 2.3, 2.4, 2
irudikatuz
Piratak gara! B, D, 2, 4, 8 1,3, 6, 10 1.3, 2

Bestetako A, B, E, I, J, 1, 3, 5, 10 1,2,3 1, 2, 7, 11 1.2, 1.7


programa
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

7. METODOLOGIA

Sarreran erran bezala, metodologia programazioaren zutabea izanen da


eta trataera berezi bat izanen du; honek zehaztuko baitu eguneroko lan
dinamika guzia.

Metodologia bakar batean oinarritzea ez dut gustuko, are gutxiago


metodologia bat zurruntasunez eramatea; eragile aunitz hartu behar dira
kontutan, eta askotan zure inguru, eskola eta taldearekin bat datorren
metodologia bat harrapatzea zaila izaten da. Baina gelan erabiltzen diren
metodologia, materialak eta jokabide didaktikoak ezin dira neutroak izan,
ideologi norabidetuak daude beti eta norabide pedagogiko hori argi azaldu
beharra dagoela uste dut.

Nire kasuan, hezkuntza sistema indarberritzeko asmo bat da; etengabe


aldatzen ari den gizarte honetara egokituko den metodologi intentzioa alegia.
Hamarkada eskas batzuetan gure gizartearen bilakaera handia izan da eta
hezkuntza sistemaren egokitze lanak sobera poliki doaz; gure ikasleak ez dira
orain dela 30 urteko ikasleak... Horrexegatik garrantzitsua ikusi dut, berrikuntza
proiektuak aztertu, trebatu eta gelara eramatea. Hona hemen nire lan ildoa:

Printzipio Metodologiko Orokorrak, nire metodologia gidatuko duena:

■ Ikaskuntza esanguratsua, ikasle aktiboen bila dagoena

■ Ikuspegi eraikitzailea

■ Globalizazio eta integrazioa

■ Testuingurua, sozializazioa eta normalizazioa

■ Problema-egoerak konpondu, baliabideak modu integratuan erabiliz

■ Konpetentziak garatzeko egoera errealeko jardueren proposamena

■ Ikasleen inplikazio eta motibazioa jakintza bilatzean, ikasten,


esperimentatzen, hausnartzen, aplikatzen eta komunikatzen.

Hau guztia kontutan hartuz, hau da nire lan proposamena:

► Txokoetan antolatutako sistema batean oinarrituko naiz; txokoen


metodologia urte aunitzez haur hezkuntzako hezkuntza jarduerarekin lotuta
egon den arren, lehen hezkuntzan ere, eta lehenengo eta bigarren mailan
bereziki, aplikazio oso eraginkorra da, haurrei ikasteko modu desberdinak
aurkezten zaizkielako eta era berean, bere ikaskuntzaren ibilbide propioa
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

egiten laguntzen dielako, autonomia bultzatuz. Hona hemen metodologia hau


hautatzeko arrazoi nagusiak:

- Ikasteko prozesuan autonomia sustatzen da


- Haurrek antolamenduzko oinarrizko ohiturak lortzen dituzte.
- Portaera erregulatzen eta arauak finkatzen laguntzen dute.
- Lan kooperatiboa bultzatzen da.
- Jolasen bidez ikasteko aukera
- Sozializazio prozesuetan laguntzen dute
- Ardura eta iniziatiba indartzen da.
- Aniztasunari arreta

Ikuspegi honek eredu kognitibo-eraikitzailearen ikuspegia erabat


errespetatzen du, gehienbat ikaskuntza, behaketaren bidez lortzen delako, non
ikaskuntza, ikaslearen jardueratik “eraikitzen” joaten den. Honek “ Ikaskuntza
esanguratsuak” bultzatuko ditu, haurrek aurretik zituzten edukiak, berriekin lotuz
eta integratuz. Modu honetan, ikasleek, dakitenarekin eta ezagutza berriak
planteatzen diren moduarekin, euren ezagutzak berrantolatu eta dimentsio
berrietara iritsiko dira, ezagutza hau bertze egoeretara zabalduz” 1.

Txokoak, gela barruan helburuak, ohiturak, edukiak eta hainbat jarrera


lortzeko balore eta alternatiba desberdinak garatzen dituzten espazio
antolatuak direla erran daiteke. Ez zaigu ahaztu behar, txokoen aplikazioa
graduala izan behar dela eta beti taldearen ezaugarrietara egokitua, izaera
malgukoa eta dinamikoa. Hau guzia kontutan izanda matematika saioetan
txokoen bidezko lanketa modu honetan burutuko dut:

- Unitateetan azaldu dudan bezala, gure abiapuntua erronka bat da eta


erronka hori lortu ahal izateko hainbat behaketak egin eta hainbat
prozesuetan trebatu beharko dira ikasleak. Erabaki horiek, egin behar
ditugun lan horiek, asanbladan denen artean ondorioztatu eta adosten
dira unitate hasieran. Gero, erronka hori lortzeko domeinatu behar diren
trebetasunak ondorioztatzen dira eta txokoetako lana antolatu. Hala ere,
ez dira txoko libreak izanen, talde bakoitzak ze txokora joan nahi duen
azaldu dezake, eta hiru taldeen artean adostasuna badago aurrera,
bertzela zozketa eginen da. Taldeak antolatzeko orduan, lehen unitatean
beraiek antolatuko dituzte eta bigarren unitatetik aurrera, irakasleen esku
geldituko da taldeen eraketa; unitate bakoitzean beraz, lan taldea aldatu
eginen da.

- Hiru txoko egonen dira eta bakoitzean 4 ikasle arituko dira lanean;
txokoak unitate bakoitzean aldatzen joanen diren arren, txoko bakoitzak
izaera eta helburu berdina mantenduko du urte guztian zehar. Hauek
dira hiru txokoak:

1. Jolas txokoa: Gaiarekin lotutako edukiak modu ludikoan


aurkeztuko dira; euskarri digitalek ere pisua hartuko dute. Txoko
erabat manipulatiboa izanen da, jolas erronken bidez aurrera egin
behar izanen dutena.
1
Ausubel, David Paul 1963, “Psicología Educativa” (1983)
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

2. Pentsatzeko txokoa: Irakaslearen laguntza zuzena jasoko duen


txokoa izanen da hau. Logika, abstrakzioa, hipotesiak,buruketak
… landuko dira txokoan; eduki eta prozedura hauen bidez,
pentsamendua antolatzen eta sistematizatzen lagunduko zaie eta
lan horretan irakaslearen gida papera ezinbertzeko da.
3. Kutxa txokoa: Txoko honek izaera mekanikoa izanen du.
Zenbakituak dauden fitxa kutxen bidez landuko da gehienbat eta
fitxa horiek gaiari lotutako eduki mekanikoetan trebatzea izanen
dute helburu.

- Ikasle bakoitzak egunero egiten duen lana erregistratu eginen du


paretetan zintzilikatuak dauden erregistro orrietan. ( sarrera bikoitzeko
taula da eta beraiek lana bukatu eta zuzentzen dutenean X patu
beharko dute).

- Saio guzia txoko berdinean pasako dute eta hurrengo egunean, txokoz
aldatuko dira. Astean behin, talde osoko lana eginen da, eta bertan
txokoan agertzen diren prozesuen azalpenak, planteamenduei buruzko
hausnarketak eta erronkari edo proeiktuari forma emateko unea izanen
da.

- Txoko bakoitzean planteatzen diren lanak behaketa eta


esperimentazioa planteatzen dituzten jarduerak izanen dira
gehienetan. Eta hauek hautatzeko orduan estrukturatzeko irizpideak
( ezezagunetik ezagunera; errezenetik zailera; zehatzetik abstraktura
eta partikularretik orokorrera ) , hautatzeko eta diseinatzeko irizpideak
( motibatzaileak eta desberdinak izanen dira; errekurtso eta metodo
mota anitz erabiliz eta aurrera eramatean, denbora prebisioa eginez)
eta sekuentziazioa ordena bat errespetatuz eginen da; sarrera;
garapena, sendotzea, errefortzua, zabalera eta ebaluazioa.

► Problema-egoera

Ikaskuntzaren ikuspegi honek, egoera problematiko bati irtenbidea


aurkitzera bideratua dagoen jardueren multzoa planteatzen du; testuinguru
batean zehaztuta, bukaeran ikasleek ekoizpen nabarmena egiteko
helburuarekin. Erantzuna ez da bistakoa izanen eta honi erantzuna ikasleek
eman beharko diote ibilbide ikertzaile baten bitartez.

Gaitasunetan oinarritutako ikaskuntzak ikasleek egoera problematikoak


ebaztea du helburua eta atazek (erronkak, problemak…) egoera
problematikoak planteatzen dituzte, ikasleek curriculumeko edukiak eta beste
trebezia era egokian erabiliz atazak ebazten dituztelako. Beraz, enfasi ez
dugu jarriko edukien ezagueran baizik eta helburua lortzeko ikasleek egiten
duten edukien erabileran.

Horrela, nire unitateak beti erronka edo problema egoera batetik


abiatzen dira, eta azkeneko produktua forma aunitz hartuko ditu.
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

► Luis Pereda metodoa

Aurreko planteamenduek, ildo pedagogikoa eta lan dinamika zehazten


badute ere, matematika ulertzeko eta aritzeko modua Luis Pereda azpimarratu
nahiko nuke, pensatzeko txokoan planteatzen diren jardunak artikulatzeko bere
lan liburuek eta materialek ere asko laguntzen didatelako eta ikasleei
planteatzen diedan erronka eta ariketa asko bere jarduera estiloetan oinarritzen
direlako. Alabaina, proposatzen duen ikuspegi “globalizatua”k bide ematen
du, matematika trebetasunak ingurunearen ikerketarako tresna gisa erabiltzea,
matematikako jarduna sistematizatzeko estrategiak ondorioztatzeak eta lantzen
dituen ezagutzak egoera desberdinetan txertatzeko aukera izatea.

Ildo honetatik azpimarratu nahi dut, nire unitateak ez direla


matematikako saioan aurrera eramanen diren kontzeptu multzo “bakarti” bat
izanen. Lantzen dudan unitate bakoitza bertze arloetan lantzen ari naizen
gaiaren barruan testuinguratuak egonen dira eta arlo guztiek elkarreraginean
lan eginen dute aportazio eta prozedura desberdinen lanketaren bitartez.
(Adibidez 3.unitatea, lehen Gizakien gairekin batera landuko da, 4. Unitatea
makinak gaiakin..)

► Jolasaren garrantzia

Lehen Hezkuntzako etapan haurrari jolaserako denbora kentzen ari


diogula iruditzen zait eta 6 urteko haur batentzat jostatzen aritzeak
suposatzen dion plazerra azaltzea zaila da; eta ez dago plazera baino motore
biziagorik. Jolasa esperientziak bizitzea baita. Mugimendua, abilezia, oreka,
ikerketa, esplorazioa, konfiantza, arriskua, gatazka, konponketa, lorpena,
harremanak, negoziazioa, komunikazioa… barnebiltzen ditu jolasak. Gainera,
jolasek ezagutzak emateaz gain, bere autonomia mailarik gorena erakusteko
ekintza ere bada, jolasean buru-belarri sartuta dagoen umea, autonomikoki
jokatzen duelako.

Hau guziagatik nire programazioan JOLASAren garrantzia errekuperatu


nahi izan dut, jolasteko txokoa espezifiko bat hortarako sortuz. Gairekin
erlazionatutako jolas bideratuak izanen diren arren, eskaintza zabala izanen
dute eta batzutan ere, Montessoriren materialarekin aritzen direnean bereziki,
libre jostatzeko, behatzeko eta ariketzeko aukera izanen dute. Horrela mota
desberdineko jolasak ere jorratuz; jolas arautua eta librea; eta taldekoa eta
bakarkakoa.

8. EBALUAZIO PROZESUAK

1. EBALUAZIO IRIZPIDEAK eta IKASKUNTZA ESTANDARRAK


9. ( ZER EBALUATU )

□ Ikaskuntza prozesuarena
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

● 60/2014 Foru Dekretua, irailaren 5koa, Nafarroako Foru Komunitateko Lehen


Hezkuntzarako Irakaskuntzarako curriculuma ezartzen duena, 10.artikuluan
ebaluaketaren ezaugarri nagusienetariko bat aipatu egiten da eta baita
ebaluazio prozesuaren nondik norakoak. Horrela, Lehen Hezkuntzako lehen
mailarako matematikarako ebaluazioa curriculumean agertzen diren irizpideak
hauei helduz egingo da.

“Ikasleen ikaskuntza prozesuaren ebaluazioa etengabea eta orokorra


izango da eta ikasleen aurrerapena hartuko du kontuan bai arlo bakoitzean bai
arlo guztiak batera hartuta”
“Ebaluazio irizpideak eta ebaluatu beharreko ikaskuntza estandarrak
erreferenteak izanen dira ikasle bakoitzak arloetako bakoitzean erdietsitako
errendimendua mailakatzeko, bai eta dagozkion gaitasunen eskuratze maila eta
helburuen lorpen maila zehazteko ere”

● 60/2014 Foru Dekretuak,irailaren 5koa, LOMCEn oinarrituta, ikaskuntza


estandarra kontzeptua sortu du. Hauek ebaluazio irizpideen espezifikazioak
dira; ebaluazio irizpideak zer lortu nahi duten azpimarratzen dute eta ikaskuntza
estandarrek ikasleek jakin behar dutena.
Kurrikulumean agertzen diren estandarrekin lotura unitate didaktikoen
kohesio koadroan ( 31.or.) azalerazten badut ere, nire lehendabiziko hiru
ebaluazio irizpideei egokitu diedan estandarrak aipatzen ditut adibide moduan.
(asko direlako denak agertzeko, eta azken finean legedian dauden
zehaztapenak dira modu desberdinez ordenatuak; loturen koadroan hala ere
legedian dagoen zenbakiekin atxikituko ditut.)

● Jarraian, aurrekoan oinarrituz eta 1.mailarako proposatu ditudan helburuei so


eginez, hau da ikasleen ikaskuntza prozesua ebaluatzeko nire ebaluazioa
irizpideen eta dagozkien ikaskuntza estandarren proposamena.

1. Eguneroko bizitzan zenbakiek informazioa emateko duten baliogarritasunaz


ohartzen dira.
1.1. Lehen 10 zenbaki ordinalak testuinguru desberdinetan erabiltzen ditu
1.2. Zenbaki kardinalen esanahia bere eguneroko jardueran ikusten eta
baloratzen du.

2. Hurbileko egoeretan zenbakiek duten balioa interpretatu eta adierazten dute,


99rainoko zenbakiak ezagutuz eta idatziz, ordenatuz eta deskonposatuz eta
posizio balioa adierazteko zenbakizko ardatzean kokatuz.
2.1. Benetako edo asmatutako objektuak zenbatzen ditu
2. 2.2. Zenbakiak irakurtzen ditu
3. 2.3. Zenbakiak letrekin eta zifrekin idazten ditu.
4. 2.4. Zifren balio posizionala identifikatzen du
5. 2.5. Aurreko eta hurrengo zenbakia identifikatzen du
6. 2.6. Zenbakiak konparatu eta ordenatzen ditu
7. 2.7. Zenbakiak zenbakizko zuzenean irudikatzen ditu
8.
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

3. 99rainoko  zenbakiak hamarreko, bateko eta batuketa eran


deskonposatzen dituzte, bateko eta hamarrekoen arteko erlazioa ikusiz eta
interpretazio grafikoa eta manipulatiboa eginez.  
3.1. Bateko eta hamarrekoa eta haren balioa ezagutzen ditu
9. 3.2. Hamarreko eta batekoen arteko baliokidetasunak ezartzen ditu.
10. 3.3. Zenbakiak hamarreko osoetara hurbiltzen ditu.
11. 3.4. Zenbakiak batuketa moduan konposatu eta deskonposatzen ditu.
12.

1. Eguneroko bizitzan eta ingurunean  batuketa eta kenketazko egoerei


buruzko problemak identifikatzen dituzte eta teknika eta estrategia egokiz
ebazten dituzte, bai problemak bai eragiketak ere.

2. Eragiketen zentzua eta beraien artean nola erlazionatzen diren ulertzen


dute, era eraginkor batez kalkulatuz eta zentzuzko estimazioak eginez.

6.Neurketa egoerak errazak  konparatzeko estrategia pertsonalak asmatzen eta


erabiltzen dituzte, neurri unitate ez-konbentzionalak eta konbentzionalak
erabilz.

7. Egutegia eta erlojuak erabiltzeko interesa aurkezten dute eta denbora


magnitudeak eta tarteak ( ordu osoak eta erdiak ) hautematzen ditu hau
deskribatzeko oinarrizko hiztegia menderatzen dutelarik (
goiza/eguerdia/arratsaldea/gaua/)

8. Ingurune hurbilean objektu baten kokapena, leku-aldatzea eta ibilbideak


deskribatzen dituzte eta espazio erlazioei buruzko informazioa duten mezu
errazak interpretatzen dituzte ondoko kontzeptu hauek erabiliz ( ezker/eskuin,
aurrean/atzean, …ren azpian/gainean/ondoan, aurrerantz/atzerantz.

9.Ingurunean geometri formak eta gorputzak identifikatzen eta sailkatzen


dituzte eta hauen ezaugarriak  deskribatzeko lexiko egokia dute.

1. Autonomiaz, sormenez eta erantzunkizunez aritzen dira ikas-jardueretan


eta norberak dituen ahalmenetaz konfiantza aurkezten dute, erronkak eta
ikaskuntzarekin zerikusia duten hutsegiteak gainditzeko jarrera izanik.

1. Matematika lanerako jarrera ona eta interesa dute, kalkuluak txukun eta
ondo antolatuta aurkeztuz.

Oinarrizko konpetentzien lorpen mailaren ebaluaketa kualitatiboa


ezinbertzekoa da hauen lanketa ziurtatzeko; konpetentzia hauek aurretik aipatu
ditudan 8 adimen motekin erlazio estua dute eta hauek ebaluatzea, ikasle
bakoitzaren ahuleziak eta indarguneak agerian geldituko dira.Nire kasuan
horrela baloratuko dut:
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

HIZKUNTZA BIDEZ KOMUNIKATZEKO GAITASUNA

ONGI GAIZKI ERDIZ


1. Landu dugun edukiaren hiztegi espezifikoa erabiltzen
du
2. Enuntziatuak, testuak ulertzen ditu
3. Ematen diren azalpenak egoki ulertu eta entuten ditu.
4. Diskurtsoetan estruktura zuzena erabiltzen du
5. Hausnarketak adieraztean koherentziaz eta egoki
aritzen da.
6. Idazkiek heldutasun maila egokia dute

MATEMATIKARAKO GAITASUNA

1. Neurri desberdinetako kontzeptu eta prozedurak


ulertzen ditu
2. Taula eta grafiko sinpleak interpretatzen ditu
3. Espazioa irudikatzeko estrategiak ulertu eta erabiltzen
ditu
4. Zenbaki eta eragiketen esanahia eta erabilgarritasuna
ulertzen du eta ongi aplikatzen ditu

ZIENTZIA ETA TEKNOLOGIARAKO OINARRIZKO GAITASUNA

1. Problema desberdinen aurrean konponbide eta


estrategia egokiak planteatzen ditu
2. Ikerketa txikiak planteatzerakoan hipotesiak egiten ditu
eta emaitzak ulertzen ditu
3.Kontzeptu desberdinak ongi identifikatzen ditu,
testuinguruarekin erlazioak ezarriz.

GAITASUN DIGITALA

1. Ikus-entzumenezko baliabideak ongi eta era arduratsu


batez erabiltzen du
2. Soporte digitaleekiko interesa eta jakinmina

IKASTEN IKASTEA

1. Egiten dituen jardueretan arduratsua da


2. Edozein egoerentzako alternatibak bilatzen ditu, hau
da, erantzun ezberdinak bilatzen ditu.
3. Orijinala eta berritzailea da
4. Bere iritzi eta hausnarketak egoki defenditzen eta
arrazoitzen ditu.

GAITASUN SOZIAL ETA ZIBIKOAK

ONGI GAIZKI ERDIZ


1. Gelakideen errepresentazioak, azalpenak, lanak…
errespetatzen ditu
2. Taldeko lankide guztiak errespetatzen ditu
3. Talde lanetan parte hartzen du lankidetzan
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

3. Inguruko elementu eta materialak zaintzen ditu


4. Arau desberdinak erabili eta betetzen ditu

EKIMENA ETA EKINTZAILETZA

1.Jarduera desberdinetan konstantea da


2. Lanaren prozesuak eta emaitzak baloratzen ditu
3. Proiektuen planifikazioan parte hartzen du

KULTURA KONTZIENTZIA ETA ADIERAZPENAK


1.Herrialdeko kultur adierazpen desberdinak errespetazen
ditu
2. Edozein artelan burutzeko orduan material egokia hautatu
eta ongi zaintzen du
3. Artelanekiko interesa erakusten du

□ Irakaskuntza prozesuarenak:

Gure lana hobetzen lagunduko digute eta aurrekoetan bezala lortu diren
edo lortzeko bidean dauden aztertuko dugu eta behar izanez gero, hobekuntza
proposamenak egingo dira; unitate bakoitzaren bukaeran, honako taula bat
betetzea proposatzen dut, irakasle bakoitzak hausnarketa egin eta ondorioak
atera ahal izateko.

Hasierako Egoera
Adierazlea Aldatzeko
Proposa
menak
B Ez Erdixka
ai
HELBURUAK
Ikasgai ezberdinen arteko harremanak daude
Ikasitakoa edozein testuinguruan erabili daiteke
Ikaslearen metakognizioari laguntzen dute: ikasle
bakoitzak bere irakaskuntzari buruz egiten duen gogoeta
Ikaslearen autonomia bultzatzen dute

Auto-estima eta oreka pertsonala barneratzen dute

TIC-en erabilpena kontutan hartzen dute

EDUKIAK
Edukien arteko elkar harremana badago, modu
jakintzagaiarteko batean.
Bakarrik memoristikoak diren ikasketak zentzua duten beste
ikasketa motekin ordezkatzen dira (benetan ulerkorrak
direnak)
Edukien transferentzia lantzen da: testuinguru eta egoera
ezberdinetan erabiltzeko
Edukiak errealitateko egoerekin zerikusia dute

Informazio iturri ezberdinetatik datozen eduki ezberdinak


ikasten dira
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

Haurren motibazioa mantendu da

EBALUAZIOA
Alegiazko edo egoera errealen abiapuntutik lana egiten da
Denbora edo espazio antolamenduan malgutasuna dago
Ikaslea bere ikasketa prozesuaren parte-hartzea laguntzen da:
informazioa bilatzen, ikerketak egiten, gogoetak egiten,
aplikazioa eta ikasi duenaren komunikazioan.
Ikerketa bultzatzen da: proiektu edo interes zentroen bitartez.
Elkarlana bultzatzen da.
Irakurketa nahita nahizko tresna bezala ulertzen da.
Autoerregulaziorako prozesuak lantzen dira: egindako lanen
auto-ebaluazioa (egindakoa ebaluatu, akatsak bilatu,
aldaketak egin, ondorioak konprobatu).

8.2. EBALUAZIO MOMENTUAK ( NOIZ EBALUATU )

Ebaluazioa irakaskuntza-ikaskuntza prozesu osoan zehar emango da;


hau da ebaluazio jarraia, unitate hasieratik bukaerara. Gai osoan planteatzen
diren txokoen lanen bidez, ezarri ditugun helburuak lortzen ote diren ikusiko
dugu

Ebaluazioa jarraia eraginkorra izan dadin, hiru momentutan egin beharko


da ebaluazio prozesuaren jarraipena; Unitate bakoitzaren hasieran, landuko
ditugun kontzeptu eta prozeduren inguruan haurrek dituzten aurrezagutzak
jakiteko sarrera erronka bat proposatuko dut ; eta beraien hipotesi prozesuek
azalean utziko dituzte beraien aurre ezagutza eta jakin min guziak.

Etengabeko ebaluaketa: Prozedurazko jardueraren bidez eta


hezkuntzaren etengabeko ebaluazioa eginez, proposatutako helburuak ze
mailatan eta nola lortzen ari diren jakitea du helburu; horrela, oraindik esku
hartzeko aukera dagoenean, hezkuntza jarduera moldatu daiteke, helburuak
lortzeko bidea ere aldatuz. Nire kasuan txokoen lan erregistroek asmo hontan
erabateko laguntza emanen digute.

Bukaerako ebaluazio bat egitea, ikasleak bereganatutako gaitasunen


menperatze-maila baloratzen du; eta nire lan metodoan azkeneko emaitzak
pisu gutxi duen arren, emaitzen ebaluazioa derrigorrez egin beharko da; gure
kasuan erronka behar bezala bete den inguruko hausnarketa eta
“produktua”ren analisia azken fasea izanen da. Hala ere, trimestre bukaeran
“frogatxo” bat pasako zaie banaka, espezifikoagoak diren edukien lorpen maila
ikusteko eta unitatea bukatzean, formato desberdinetan izanen den ebaluazio
fitxa bate gin beharko dute ( ez inplizitua; hau da, kasu hontan ez dute jakinen
ebaluatzen ari diogunik)

8.3. EBALUAZIORAKO PROZEDURAK ETA TRESNAK ( NOLA


EBALUATU )

a) Ebaluaziorako portzentaiak: Trimestreko nota jartzeko orduan holako


proportzioa hartuko da kontutan:
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

10
15

15

60

Portera Lanakiko jarrera Gelako lana Frogatxoak


b) Ebaluaziorako prozedurak hauek izango dira:

►Lanaren behaketa zuzena eta sistematikoa

►Talde elkarrizketak eta hausnarketak zalantzak, lorpenak, zailtasunak...


baloratzeko

►Kodigo mota desberdin erabilpenak ikasleen ikaskuntza estiloa


desberdinak errespetatuz ( ahozkoak, grafikoak, idatziak..)

►Zuzenketak; banakakoak, taldeka eta bikoteka

c) Ebaluaziorako tresnak hauek dira: ( adibideak ondoko orrialdean)

► Erregistro anekdotikoa : Portaera,gertaerak, haserrealdiak ta harremanak


idazteko koadernotxoa.

►Behaketa eskalak : Lan jarrera baloratzeko; taula hau asteka beteko da:

Ikaslea Adierazlea 0 1 2 3
Autonomiaz aritu da
Lan denbora probextu du
Erne egon da
Talde dinamiketan parte hartu du
Zailtasunei aurre egiten saiatu da
Lanak txukun aurkeztu ditu
Lagunak errespetatu ditu
0= INOIZ 1= BATZUTAN 2=GEHIENETAN 3=BETI

► Lan erregistroak: txokoetan egindako lana apuntatzen diren orriak ,

► Errubrikak; Trimestrean egindako lan guzia laburtzen duena eta notaren


oinarri objektiboa emaneko erabiliko dudana. Unitate didaktikoa baloratzeko
ere balioko du ( edukien itemak dagokion ikaskuntzei egokituz ).
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

 1. HIRUHILABETEA  
 
I
k
a
s
l
e
a
a

1
 
 
 
A Ongi  eseri (2p)
J r Denbora lanean probextu
a (3p)
A Txokoko egitura
R uak errespetatu (2p)
R Txandak  errespetatu (3p)
E L Erne (3p)
R a Galdetzen du (2p)
A n Autonomoa  (3p)
e Bikote/taldeka (2p)
K
kiko
P Materialarekin (3p)
%
o Ikaskideekin (4p)
30
r Irakaslearekin (3p)
t
a
era
MATEMATIKA
Errutinak (5p)
E Zenbakiak .. .arte (10p)
D Eragiketak (5p)
U Buruzko kalkuloa (5p)
Hipotesiak/erronka ( 10p )
K
Geometria /neurria (10p)
I Jolas txokoa (5p)
A Kutxa txokoa(5p)
K Pentsatzeko txokoa (5p)

% GA II FROGAK ( 10p)
70 IA
Nota finala     
   

► Ikasleen lanak; txokoetako erregistro orriak, fitxak, proiektuak…

► Froga objetiboak eta azterketa; trimestre bukaerako azterketa eta unitate


bukaerako ebaluazio fitxa ( frogatxo objektibo moduan azaldua)

► Elkarrizketak. Taldekoak eta banakoak alderdi kualitatiboa neurtzeko.


( jarreren erregulazioa, emozioak, arazotxoak…)
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

Bukatzeko eta hurrengo atalari sarrera ematen diodan heinean, argi utzi
nahi dut ikasle guziekin ez ditudala ebaluazio tresna eta prozedura berdinak
erabiliko. hauek ere ikasle bakoitzaren berezitasunari egokitu beharko direla.
Bertzetik irizpidetan oinarrituta dagoen ebaluazio bat proposatzen dut; hau da,
ikaslearen abiapuntuan eta eginako ibilbidean oinarrituta.

“ Pertsona guztiak jenioak gara. Baina arrain bat zuhaitz batera igotzeko
abileziagatik epaitzen badugu, bizi guztia ergela dela pentsatzen pasako du “ 2

10. ANIZTASUNARI ARRETA

Aniztasuna gizakien ezaugarri bat da eta aniztasun hau arrazoi


desberdinengatik sortzen da; sozialak, kulturalak, familiarrak, pertsonala e.a.
Beraz, aniztasunari buruz hitz egiten ari garenean ikasle guztiek dituzten
ezaugarrietaz mintzatzen ari gara, ez soilik hezkuntza behar espezifikoren bat
dituen taldeari buruz. Honen arabera, aniztasunari arreta honetan datzala esan
dezaket: ikasleen ezaugarriak ezagutuz, ikaskuntza-irakaskuntza
indibidualizatu, ekitatibo eta inklusibo bat ezartzea.

9.1. Aniztasunaren trataera gaurko hezkuntza sisteman:

Eskola ireki bati buruz ari gara hizketan, eskola partehartzailea,


motibazio, interes eta behar desberdinei erantzuten diona; ez da ikaslea izanen
irakaskuntzari egokitu dena, irakaskuntza izango da ikasleen ezaugarri,
gaitasun eta beharrei egokituko dena, jarraiak izanen diren baliabide eta
laguntza espezifikoaz hornituz.

Eskola aukera berdintasuna bermatuko duen espazio instituzional


moduan ulertu behar da; espazio inklusibo bat izan behar du, tolerantzia
sustatzen duena eta edozein jatorri etniko, genero, ezgaitasuna, erlijio edota
bertze edozein arrazoi direla medio, baztertzen ez duena. Inklusio gaian,
ikasleen ikaskuntza estilo, erritmo eta gaitasun desberdinak ziurtatuko dituzten
kondizioak sortu behar dira. Ekitate gaian ordea, ahultasun eta desabantaila
egoeran dauden biztanleriari hezkuntza errekurtso gehiago zuzendu behar
zaizkio:

2
Albert Einstein ( 1879- 1918) “ Citas “
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

Gaur egun LOE-k, inklusiboaren kontzeptua azpimarratzen du


hezkuntzaren jarduerarako printzipio bezala berexiki; eskola inklusiboak,
ikasleen beharrak asetzeko sistema eta estrukturak egokitzen ditu;
kurrikulumarena, egokitzapenak, eraikuntzen egokitzapenak, balore eta
jarrerena, hizkuntzarena e.a. Hau honako lege hauetan isaladatzen da:

1. 24/2007ko Foru Dekretuak aniztasunari egiten dion erreferentzia;


14. artikulua. Aniztasuna kontuan hartzea 

- Hezkuntza lanak kontuan izan behar du ikasleen aniztasuna, eta gai


izan behar du guztien hezkuntza-garapenaz eta bakoitzaren premiez
arduratzeko aldi berean.
- Hezkuntza Departamentuak behar diren neurriak ezarriko ditu
kurrikulum eta antolamenduan, ikasle guztien premiei eta bereziki
hezkuntza-premia berariazkoak dituztenei erantzuteko modukoak.

2. 10/ 2008ko Foru Agindua; aniztasuna tratatzeko egiten duen planteamendu


antolatua: irizpide orokorra, aniztasunari erantzuteko plana, hezkuntza
laguntza behar espezifikoko ikasleak, programa espezifiko batzuk,
informazioaren gestioa eta inklusio eta berdinatsunerako jarduerak.

3. 60/ 2014 Foru dekretua; Nafarroan aniztasunari arreta nola egin zehazten
duen artikulua.

9.2. Aniztasunari aurre egiteko eskola mailan adostutako neurriak

◦ Bi irakasle gelan:

Hainbat saioetan geletan bi irakasle egoteko antolatzen dira ordutegiak;


irakasleen laguntza saioak geletara doaz. 1.mailan, astean 3 saioetan gelan bi
irakasle gaude eta nire kasuan, matematika arloan txokoka lan egiteko
probexten da. Laguntza hau ere, gelan bertan, zailtasunak edo trabaren bat
dituen ikasleenganako arreta zuzenago eta indibidualizatu bat eskaintzeko
helburuarekin pentsatua dago.

◦ Egokitzapenak, indarketak eta berreskurapen plana:

Edozein arrazoi dela eta klaseko ohiko erritmoa jarraitzeko zailtasunak


aurkezten dituen ikasleei, ahalik eta azkarren eta kurtsoko edozein momentuan,
indarketa bat ezarriko zaie.

Bere mailako edukiak barneratzeko gai ez bada, orientatzailearekin


batera, tutorea egokitzapen kurrikular bat egin beharko dio, aurreko urteetako
edukiak gainditu ahal izateko. Bere mailako edukiei aurre egiteko zailtasunak
baditu ordea, indarketaren bat eginen zaio (lanak moldatu, indartzeko etxeko
lana prestatu, azterketetan laguntza e.a) eta notan isladatu egin beharko da
zertan datzan indarketa hori. Nire kasuan, matematika saioetan indarketa bat
daukan ikasle batekin lan egiten ari gara.
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

10.3. Aniztasunari aurre egiteko gelan hartzen diren neurriak

Aniztasunari erantzuteko hiru plano hartu ditut kontutan :

▪ Programazioako elementuak: Ikasle guztiek ez dituzte denbora berdinean


edukiak bereganatzen eta hurrengo atalean agertzen diren arrazoiak direla
bide, ikasle batzuek zailtasunak dituzte kontzeptu eta prozedura guziak
bereganatzeko ; hori dela eta, maila bukaeran ikaskuntza minimoak
eskuratzeko moduan diseinatu dut urteko plangintza; unitate bakoitzean eduki
minimoak markatuz ( *) eta txokoen lanaren bitartez lan erritmoa ikasle
bakoitzari egokituz. Helburuak eta ebaluazio irizpideak ikasle bakoitzaren
aukeraren arabera eta hauen abiapuntua kontutan hartuz planteatuko dira,
hauek lortzeko denbora ere luzatuz.

▪ Metodologia: Bi printzipio kontutan hartuta; ikaskuntza erritmoa ikaslea


markatuz eta eduki bakoitzaren aplikazio ulermen minimo bat ziurtatuz.
Material, baliabide eta jarduera alternatibo eta desberdinak ere txertatuko dira.

▪ Materialak:Baliabide didaktiko desberdinak eskainiz, soporte desberdinetan,


manipulaziozkoak, abstrakzio maila handiago eskatzen dutenak, e.a.

Txokoetako lana eta erronka bidezko ikaskuntzek , aniztasunari eta ikasleen


ezaugarri desberdinei aurre egiteko metodoak bezala estrukturatuak daude; eta
beraz bi lan ildo hauen bitartez aniztasunari aurre egiteko irizpideak ezartzen
ditut. Horretaz gain, klase barruan bertze irakasle bat saio batzuetan sartzeak
ere erantzuna erraztu egiten du.

9.4. Hezkuntza Sostenguko Berariazko Premiak dituzten ikasleak.

Ohiz kanpoko hezkuntza arreta behar duten ikasleak dira, nire kasuan:

►Hezkuntza Premia bereziko ikaslea: Portaera eta arreta arazoak larriak


dituen etnia desberdineko ikaslea

Mutiko honen balorazio eta behaketa jarraia egiten ari gara; alde batetik,
egokitze prozesu batean dagoela kontutan hartu behar da, lehendabiziko aldia
da eskolan dagoena eta bere burua eskola sistema batean kokatzea kostatzen
ari zaio. Bertze aldetik, susmagarriak diren hiru ezaugarri biltzen ditu;
inpultsibitate handia, bertzeekin erlazionako tresna gutxi, autokontrol eskasa,
arreta mantentzeko arazoak eta mugimendu nabaria. Horrela eta gure
behaketa erregistroak ikusita, orientatzaileak dagokion deribazioa egin zuen,
bertan beha zezatela, gu bitartean ikaslearen informazioa jasotzen duen
galdetegia betetzen genuen heinean. Diagnostikoa: TDH portaera nahasketa
larriakin.

Horrela, hauek dira ikasle honekin gelan lan egiteko eta bere jarrera
bideratzeko hartu diren neurriak:
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

• Saskien bidezko programazio indibidualizatu bat; arazo egoeraren gainean


helduok hartuko dugun papera zehaztuko duena; bere jarrera desegokien
sailkapen baten bidez helduon espektatiba aldatu eta ikaslea autokontrolaren
bidez bere jarrera neurtzen ikasteko helburuarekin eginen da. Jarrera mota
desbedinek ze ondorio izanen dituen argi utziko duen programa da, aldez
aurretik irakasle guziak onartu eta adostuko duguna.

• Erlajazio teknikak klase guztiekin; arratsaldeko saioetan eta errekreo


ondorengoetan, bertan izaten baitu portaera deskontrolik handiena.

• Gelako dinamikan ardura batzuk bere gain hartzea; bere burua baliosteko
eta bertzeen aurrrean irudi positibo bat sortzeko.


Distraitzen bada, keinu bat egin edo bizkarra ukitzea arreta berriro
bereganatzeko.

• Arreta luzaroan joan ez dakion, markatu noraino egin behar duen eta feed-
back eskaini lana sekuentzia motzetan emanez.

• Errefortzu positiboaren beharra. Bere saiakerak baloratu. Ziurtasuna eman.


• Disziplina induktibo bat sustatu; autoritatea arrazonamenduan, elkarrizketan
eta haurraren parte hartzean oinarritzen da, baina muga argiak ezarriz.
• Oinarrizko konpetentzia instrumental eta funtzional bat lortzeko edukiak
landu; programazioan * batekin markatutako edukien lorpenara mugatu.

• Osasun mentaleko taldearekin koordinazioa


► Hezkuntza Errefortsua behar duen ikaslea; ikaskuntzan zailatsun
espezifikoak aurkezteagatik.

Idazketa eta kalkulurako posible bat izan dezakeen ikaslea

1.mailan gaude eta oraindik goiz da diagnostikoa hau egiteko, baina oso
nabaria da; bere familian bi dislexia kasu zuzenak daude eta bi kodeetan
( matematikoa eta linguistikoa) dituen eragozpenak ikusita, hainbat neurri
hartu ditugu gelan eta eskolan; klaseko erritmo arrunta jarraitzeko arazoak
dituelako eta arreta indibidualizatuago bat behar duelako.

• Logopeda bi saio gelatik kanpo ( prebentzio neurria, eskolako antolamendua)


• Kontzientzia fonologikoa eta diskriminazioa era zuzen eta plantila batzuen
bidez derrigorrezko lanketa, egunero gela guztiekin eta 5 minutu errekreoan
berarekin irakurketa txartelak indibidualizatuak.
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

• Ahozko azalpenak beti euskarri bisualaren laguntzaz. Eta azalpena modu


argian azaldu, pautatuan, zenbaitetan bakarkako azalpenak. Egitekoa ulertu
duela ziurtatu.
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

• Helburuak lortzeko denbora luzatu eta irakaslearen arreta espezifikoa.


• Matematika arloan lan guzia euskarri manipulatiboekin egin eta material
berezia sortu familian ere lantzeko.

11. INFORMAZIO ETA KOMUNIKAZIORAKO TEKNOLOGIAK

60/2014 Foru Dekretua, uztailaren 16koa, Nafarroako Foru


Komunitatean Lehen Hezkuntzako Curriculuma ezartzen duena, etapako
helburu gisa honakoa zehazten du. “Informazioaren eta komunikazioaren
teknologiak ikasketarako erabiltzen hastea, eta jasotzen eta lantzen diren
mezuen aurrean jarrera kritikoa hartzea”

Informazio eta komunikazio teknologiak ohiko tresna bihurtzen dira arlo


desberdinetako irakaskuntza eta ikaskuntza jardueretan eta informazioa aztertu
eta aldatzeko lan tresna gisa erabili ditzazkegu. Horrela, informazioaren eta
teknologia lanen aplikazioa beharrezkoa bihurtzen da klaseko hezkuntzan eta
orokorrean, belaunaldi berrien hezkuntzan ere, derrigorrezko eskolatzea
bukatzean lortu nahi den helburua gaitasun digitalaren burutzapena baita. Guzti
hau beharrezko arrakasta eta koherentziarekin praktikan jartzeko, informazio
teknologien sarrera plan baten sorrera eta irakasle taldearen parte hartze
aktiboa, bai eskola bai klase mailan ere behar da.

Nire programazio honetan Informaziorako eta Komunikazio


Teknologikoek hezkuntza jardueraren parte bat beteko dute; eta hauek dira
nire taldearekin eta bere adina kontutan hartuz, IKTak erabiltzean lortu nahi
ditudan gaitasunak:
- IKTak ikasleen eguneroko jardunaldian txertatzea, erabilpen hezgarri eta
informatiboa bermatuz.
- Ikus-entzumenezko baliabideen ezagutza eta klasean hauen erabilpena
sustatzea
- IKTak erabiltzeko ezagutza tekniko minimo bat eskuratzea
- Baliabideen edukien analisia, erabilpena eta adierazpen egoki bat bultzatzea.
- Lengoai konputazionalaren hastapenak ezartzea.

▪ Hauek aurrera eramateko erabiliko ditudan errekurtsoak hauek dira:

1. Symbaloo (dohaineko plataforma edo aplikazioa, ordenagailuko


mahagain interaktibo bat, non klasean lantzen diren edukien inguruko
kantak, jolasak, irudiak, testutxoak karpetetan antolatzen diren eta
familiak beren etxeeko ordenagailuetan ikusteko aukera duten)
2. Pizarra digitala
3. DVD ak
4. Internet (Bilatzaileak, web orrialde desberdinak…)
5. BEET-BOT robot hezitzailea (geometria eta bertze hainbat gaietan)
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

6. Programa hezgarri desberdinak; Jcklick, Etoys, Web GenMagic, Abaco


on-line
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

12. BALIABIDEAK

11.1. Espazioaren eta errekurtsoen antolaketa

11.1.1.Gelako banaketa

Gure ikasleek eguneko zatirik handiena eskolan pasatzen dute eta


horregatik espazioaren antolaketa eta txukuntasuna asko zaindu beharko da,
beraiei, guri bezala, leku atseginetan eta erakargarrietan gustorago egoten
baitira. Horrela, armairuak eta apalak bere neurrira egonen dira eta espazioaren
banaketa ahalik eta zabal eta askea izatea saiatuko gara, baina aldez aurretik
prestatutako txokoetan sailkatuak. Gela beraiek txukuntzeko eta garbitzeko
beraiek haurtu beharko dute ohitura eta hortarako Garbiketa Kutxa izanen dute
oinarrizko garbitasun ohiturak zaintzeko materiala.

Matematikako saioetan txokoka lan eginen da, baina gure gelan beti
txoko finko batzuk izanen dira; eta txoko horietan, matematika arloan sortzen
diren bertze hiru txoko txertatuko ditugu. Txoko finkoak hauek dira:

► Ezagutza Txokoa ( Natur eta Gizarte arloan lantzen den materiala, lanak..)

► Asanblada Txokoa / Liburutegia (Irakurketa txokoa goxo batekin)

► Jolas txokoa

► Ordenagailu Txokoa

► Lan Txokoa ( pizarra baten inguruan antolatutako mahai espazioa)

11.1.2. Gelaz kanpo ezpazioa ( komunitateko baliabideak)

►Eskolako espazioak ( liburutegia-ordenagailu gela, pasabideak)

► Herria ( baliabide naturalak eta sozio-kulturalak)

► Herritik kanpoko irteerak; ( autobusez hiruhilabetan behin)

11.2.Baliabide materialak

Materialen hautaketa plana garrantzizkoa da matematika arloaren eta


txokoko funtzionamendu guztia planifikatzeko orduan. Atal hau unitateetan
espezifikatua utzi dut. Materialak lortzeko iturriak hauek dira:

► Montessori material batzuk ( erosiak edo irakasleek eginak)

► Ikasleek eta irakasleek sortutako materiala

► Asoziazio, elkarte edo entitate desberdinak uzten diguna.


Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

13. BIBLIOGRAFIA

▪ “Cuerpo de maestros : Educ. Primaria. Programación didáctica” MAD. 2008

▪ “Cuerpo de maestros : Educación Primaria, Temario” MAD. 2008

▪ “Desarrolla una mente prodigiosa” Ramón Campayo. Circulo de Lectores

▪ “Didáctica constructivista para la enseñanza por áreas: Como abordar

problemas actuales y enseñar de forma contextualizada” Norberto Boggino.

EDUFORMA. 2007

▪ “El Don de la dislexia” Ronald D.Davis EDITEX

▪ “Escuelas Creativas” Ken Robinson.

▪“Jugar y aprender con el método Montessori: guía” M.Montessori PAIDOS.

2000

▪ “Matemáticas y su Didáctica” Nortes Checa.A, TEMA.1993

▪ “Matematikaren Didaktika LHn: Geometria eta neurria” Modesto Arrieta

▪ “Matematika 1” Luis Pereda. EREIN.2011

▪ “Psicología infantil”. P.Osterrieth. EDICIONES MORATA.

▪ “Todos los niños pueden ser Einstein” FERNANDO ALBERCA.Circulo de

Lectores.

▪ “Secuenciación de contenidos matemáticos I: 6-8 años” EDITORIAL CCS

.
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila
Matematikako programazioa Lehen Hezkuntza 1. maila

You might also like