PLASTIČNE MASE

Plastika ili plastični materijal predstavljaju umjetne materijale proizvedene od sintetskih ili
polusintetskih smola i različitih dodataka (punila, omekšivača, stabilizatora i pigmenata) koji se
u toku prerade nalaze bar povremeno u plastičnom stanju. Plastike su tipično organski polimeri
sa visokom molekulskom masom, mada one često sadrže druge supstance. One su obično
sintetičke, najčešće izvedene iz petrohemikalija, mada su mnoge dijelom prirodne. Plastičnost je
opšte svojstvo svih molekula koji imaju sposobnost da se nepovratno deformišu bez pucanja,
mada do toga dolazi u toj mjeri kod ove klase polimera podesnih za oblikovanje da je ta
sposobnost naglašena u njihovom imenu.
Usljed njihove relativno niske cijene, lakoće proizvodnje, mnogostranosti, i nepropustivosti za
vodu, plastike se koriste u enormnom i ekspandirajućem opsegu proizvoda, od spajalica do
svemirskih brodova. One se već zamijenile mnoge tradicionalne materijale, kao što su drvo,
kamen, rogovi i kosti, koža, papir, metal, staklo, i keramika, u velikom broju oblika njihove
ranije upotrebe. Plastične mase se prerađuju valjanjem u folije, istiskivanjem pod pritiskom,
ubrizgivanjem, pasiranjem, itd. Zbog svojih mehaničkih svojstava i mogućnosti oblikovanja
plastične mase su potisle mnoge druge materijale i njihova je industrija u stalnom porastu. U
razvijenim zemljama, oko jedne trećine proizvedene plastike se koristi za pakovanje, a jedna
trećina nalazi primjenu u građevinarstvu za izradu cijevi koje se koriste u vodovodnim
instalacijama, ili za izradu vinilnih pokrivnih oplata. Ostatak se koristi za izradu automobila (do
20% plastike), namještaja, i igrački. U zemljama u razvoju, taj odnos može da bude različit - na
primjer, po nekim izvještajima 42% Indijske potrošnje odlazi na materijale za pakovanje.
Plastike nalaze mnoštvo oblika primjene u polju medicine, što obuhvata polimerne implante. Ime
polja plastične hirurdije nije proisteklo iz upotrebe plastičnih materijala, nego is opštijeg
značenja riječi plastičnost u smislu sposobnosti promjene oblika.
Plastike se mogu se podijeliti u dvije glavne grupe: termoplastični materijali i termoreaktivni
materijali ili duroplasti.
 Termoplastične mase - grijanjem omekšaju, a hlađenjem se vraćaju u prvobitno stanje
(npr. polivinilhlorid, polietilen, polistiren). Sastoje se od vrlo dugih molekula s ravnim
lancima (linearni polimeri).
 Termoreaktivne plastične mase ili duroplasti - grijanjem ireverzibilno otvrdnu i kasnije
se više ne mogu oblikovati (bakelit, aminoplasti). Imaju prostornu mrežastu strukturu.

REFERAT.21