1-1-2 Inzinjersko-Geoloska I Geotehnicka Istarzivanja I Ispi

Bosna i Hercegovina
Sarajev
DIREKCIJA CESTA FEDERACIJE BiH

Sarajevo
Javno preduzee PUTEVI REPUBLIKE Banja Luka SRPSKE
SMJERNICE ZA PROJEKTOVANJE, GRAENJE, ODRAVANJE I NADZOR NA PUTEVIMA

KNJIGA I: PROJEKTOVANJE
DIO 1: PROJEKTOVANJE PUTEVA
Poglavlje 2: INENJERSKO-GEOLOKA i GEOTEHNIKA ISTRAIVANJA i ISPITIVANJA
Sarajevo/Banja Luka
2005
Smjernice za projektovanje puteva
Ininjersko-geoloka i geotehnika istraivanja i ispitivanja
SADRAJ
2.1 2.2 UVOD ............................................................................................................... 3 SVRHA PREPORUKA ......................................................................................... 3
2.2.1 2.2.2 SASTAV PREPORUKA.......................................................................................... 3 FAZNOST GEOTEHNIKIH ISTRAIVANJA I RAZINE PROJEKTNE DOKUMENTACIJE 3 KABINETSKI RAD PRIKUPLJANJE POSTOJEIH PODATAKA .................................. 5 TERENSKI ISTRAIVAKI RAD ............................................................................ 5 LABORATORIJSKA ISPITIVANJA .......................................................................... 6 RAUNSKE ANALIZE........................................................................................... 6 PRETPRIPREME NA ISTRAIVANJA ...................................................................... 7 PRETHODNA ISTRAIVANJA ............................................................................... 7 GLAVNA ISTRAIVANJA...................................................................................... 8 DOPUNSKA ISTRAIVANJA ................................................................................. 9 GEOTEHNIKA PRATNJA STANJA OBJEKATA NAKON IZGRADNJE......................... 10 SADRAJ IZVJETAJA - OPTE.......................................................................... 10 PREDVIEN OBIM GLAVNIH GEOTEHNIKIH ISTRAIVANJA ............................... 12 GEOMEHANIKA ISTRAIVANJA........................................................................ 16 OBEZBJEIVANJE KVALITETA IZVOENJA GEOTEHNIKIH ISTRAIVANJA........... 19 ISTRANO BUENJE......................................................................................... 21 METODE I POSTUPCI ZA IZVOENJE GEOMEHANIKIH LABORATORIJSKIH ISPITIVANJA.................................................................................................... 26 IZVJETAVANJE O GEOTEHNIKIM ISTRAIVANJIMA ......................................... 33 SADRAJ GEOTEHNIKOG ELABORATA ............................................................. 34
2.3
PRISTUP IZVOENJU GEOTEHNIKIH ISTRAIVANJA ......................................... 5

2.3.1 2.3.2 2.3.3 2.3.4
2.4
TIJEK GEOTEHNIKIH ISTRAIVANJA ................................................................ 7

2.4.1 2.4.2 2.4.3 2.4.4 2.4.5
2.5 2.6
SADRAJ GEOTEHNIKIH IZVJETAJA ............................................................. 10

2.5.1 2.6.1 2.6.2 2.6.3
VRSTE I OPISI ISTRAIVANJA ......................................................................... 12
2.7
DODATAK ....................................................................................................... 21
2.7.1 2.7.2 2.7.3 2.7.4
RS-FB&H/3CS DDC 433/04
knjiga I - dio 1 poglavlje 2
strana 1 od 35
2.1
UVOD
Preduslov za izradu dobrog projekta su uz precizan geodetski snimak terena kvalitetna geotehnika istraivanja. Za oblikovnu i sadrajnu uniformnost izvoenja i dokumentiranja spomenutih istraivanja grupa iskusnih geologa i geotehniara pripremila je opis pojedinih radova, koji su kod geotehnikih istraivanja nuno potrebni. Na taj nain pripremljen je i pismeni dokument koji pojedinim izvoaima omoguava ravnopravna polazita, kvalitetniji rad i pouzdanije rezultate. Uz spomenuti pripremljeni dokument investitoru omoguava i pripremu kvalitetne konkursne dokumentacije za razmatrana istraivanja. V Preporukama su izmeu ostalog smisleno uvaavani standardi Eurocode, koji se u posljednje vrijeme uvode u graevinsku i geotehniku praksu. 2.2
SVRHA PREPORUKA
Preporuke su zamiljene na nain da u prvom redu slue kao pomo i vodilo onome koji priprema projekt geotehnikih istraivanja kako u fazi konkursa tako i u fazi izvoenja, a kasnije su pomo prije svega izvoau spomenutih istraivanja. Osnovna svrha preporuka je definirati vrstu, obim i nain izvoenja pojedinih istraivanja u ovisnosti o: o geotehnikim uslovima terena gdje e se raditi trasa ceste sa pripadajuim objektima i o faze geotehnikih istraivanja odnosno razine izrade projektne dokumentacije. Meutim, "inenjerska presuda" u pogledu vrste i koliine istraivanja u osnovu je pravo i obaveza odgovornog geologa i geotehniara, pri emu ova presuda ne smije odstupati od bitnih zahtjeva, postavljenih u ovom i ostalim slinim dokumentima. Na kraju, ali ne i posljednji cilj ovih preporuka je i ograniavanje subjektivnog uticanja onoga tko priprema projekt istraivanja na koliinu i vrstu istraivanja. Odgovorni geolog i odgovorni geotehniar su lanovi projektne grupe, koji pod vodstvom u skladu sa zakonom imenovanog odgovornog projektanta odreenog objekta (ili koordinatora projekta) pripremaju geotehnike uslove za gradnju objekata. 2.2.1 SASTAV PREPORUKA Preporuke su sastavljene od glavnog (sadrajnog) dijela i dopunskog dijela (dodaci). Sadrajni dio predstavljen je u pet poglavlja koja sadre: o osnovnu svrhu za pripremu dokumenata o pristup izvoenju geotehnikih istraivanja, koji obuhvata poetni kabinetski rad, terensko istraivaki rad, laboratorijska ispitivanja i raunske analize o tijek geotehnikih istraivanja, koji ovisi o fazi odnosno projektnom nivou za koje se izvode geotehnika istraivanja o sadraj geotehnikih izvjetaja i elaborata o opis pojedine vrste istraivanja i predvieni postupak izvedbe. Preporuke su dopunjene sa dodacima (poglavlje 6), koji sadre sa vaeim propisima usklaeni nain izvedbe pojedine vrste istraivanja. Dodatke treba usputno dopunjavati i prilagoavati strunim potrebama. 2.2.2 FAZNOST GEOTEHNIKIH ISTRAIVANJA I RAZINE PROJEKTNE DOKUMENTACIJE Racionalan pristup kod dobivanja podataka o sastavu tla i uslovima predviene gradnje formirao je pravila geotehnike struke, koja su nala svoje mjesto u suvremenim evropskim i ostalim standardima. Tako formulirana pravila dijele istraivanja u tri faze, koje si slijede na sljedei nain:
strana 3 od 35
Tabela I: FAZA ISTRAIVANJA SVRHA generalno upoznati geoloku grau terena, to bi nam trebalo omoguiti: odabir najadekvatnije vrste gradnje odluku o adekvatnosti lokacije planirane gradnje odrediti prethodni plan za temeljenja objekta odnosno naina gradnje geotehnikih objekata definirati vrstu i obim istraivanja u sljedeoj fazi uz potovanje idejnog plana objekta dobiti sve potrebne geoloke i geotehnike podatke za cjelovito planiranje trase AC i temeljenja objekata dopuniti fond podataka iz prethodnih faza, npr. u slijedeim sluajevima: kada analiza do tada steenih podataka ukazuje na njihovu nepouzdanosti ili nedostatke promijenio se plan ili lokacija objekta promijenili su se odnosi na terenu
prethodna istraivanja
glavna istraivanja
dopunska istraivanja
Uz te tri faze poznajemo i: o o
Pretpripreme za istraivanja, koje su potrebne za izradu konkursa za prethodne faze

istraivanja. U pravilu ih izvodi struna sluba naruioca.
Tekua (pratea) istraivanja koja se vre u skladu sa izvoenjem geotehnikih
graenja (karakteristino kod tunela i dubokih usjeka, uslovno i kod izvoenja iskopa za temelje i slino). kvalitetu izvrenih radova.
Kontrolna istraivanja, sa kojima potvrujemo projektne pretpostavke i kontroliemo
Interpretacija svake vie faze istraivanja mora ukljuivati i sve spoznaje prethodnih faza. Vaee zakonodavstvo i praksa kod planiranja autoputova predviaju projektiranje u vie faza (studije varijanata, idejni projekt, projekt za graevinsku dozvolu, projekt za konkurs, projekt za izvedbu, projekt izvrenih radova). Povezanost faza projektiranja sa fazama geotehnikih istraivanja je kod planiranja kolnika slijedea: Tabela II. FAZA PROJEKTA studija varijanata idejni projekt projekt za graevinsku dozvolu projekt za konkurs projekt za izvedbu izvoenje projekt izvrenih radova usputna (pratea) i kontrolna istraivanja dopunska istraivanja FAZA GEOTEHNIKIH ISTRAIVANJA prethodna istraivanja glavna istraivanja
strana 4 od 35
2.3
PRISTUP IZVOENJU GEOTEHNIKIH ISTRAIVANJA
Geotehnika istraivanja preporuljivo je izvoditi u navedenom redoslijedu i sa opisanim sadrajem: 2.3.1 KABINETSKI RAD PRIKUPLJANJE POSTOJEIH PODATAKA o o o o o o o Kabinetski pregled tijeka trase ili/i plan a objekta Pregled postojeih geolokih i morfolokih karata i geodetske temelje Pregled mogue ve postojee geotehnike dokumentacije (npr. izvjetaja o prethodnim fazama istraivanja) Dobivanje i pregled dokumentacije o moguim proteklim radovima u blizini Pregled podataka o ponaanju postojeih relevantnih objekata u blizini Dobivanje i pregled stereoskopskih parova aero snimaka i ostalih daljinskih podataka Dobivanje i pregled geotehnikih podataka iz postojeih digitalnih baza podataka
2.3.2 TERENSKI ISTRAIVAKI RAD o Pregled i rekognosciranje terena (cjeloviti terenski pregled uticajnog podruja tijeka trase u odgovarajuoj irini; detekcija karakteristinih morfolokih, geolokih, inenjersko geolokih, hidrogeolokih i ostalih pojava) Geoloko kartiranje u uticajnom podruju trase (strukturno-geoloko, hidrogeoloko i inenjerskogeoloko kartiranje) Detaljno geoloko kartiranje ueg podruja trase (strukturno-geoloko, hidrogeoloko i inenjerskogeoloko kartiranje) Istrani iskopi i (iskop, popis, uzimanje uzoraka, izvoenje geotehnika mjerenja u jamama) Istrano buenje (izvoenje, praenje parametara buenja, popis jezgri, RQD, uzimanje intaktnih i oteenih uzoraka, izvoenje geotehnikih istraivanja u buotinama (SPT, KS, presiometar, karotaa, geofizika mjerenja), oprema buotine za daljnja praenja piezometar, inklinometar) Geomehanika ispitivanja (izvoenje mjerenja i vrednovanje rezultata): - Standardno penetraciono sondiranje - SPT - Terenski opit smicanja krilnom sondom - KS - Sondiranje dinamikom penetracijom - DP - Sondiranje statikom penetracijom - CPT - Presiometar - Dilatometar - Mjerenja deformabilnosti sa krunom ploom Hidrogeoloka ispitivanja (izvoenje mjerenja i vrednovanje rezultata): - Mjerenja piezometrikih razina i odreivanje struje podzemne vode - Izvoenje i vrednovanje mjerenja pumpanjem i naljevanjem - Uzimanje uzoraka podzemne vode za hemijske i bakterioloke analize - Ispitivanja obzirom na tip vodonosnika i potrebne zatite podzemne vode Geofizika ispitivanja(izvoenje mjerenja i vrednovanje rezultata): - Izvoenje i vrednovanje mjerenja na terenu (geoelektrika, geoseizmika, georadar i
o o o o
prema potrebi i ostale)
strana 5 od 35
Izvoenje i vrednovanje mjerenja u buotinama (karotaa, izmeu buotina, izmeu povrine i terena)
Druga terenska ispitivanja (izvoenje mjerenja i vrednovanje rezultata): - Geodetska mjerenja - Inklinometarska mjerenja - Piezometarska mjerenja - Ekstenziometrika mjerenja - Statika i dinamika probna optereenja ipova, probno pobijanje ipova - Druga posebna geotehnika mjerenja (mjerenja napona u tlu, mjerenja -
napredovanja pukotina, mjerenja vibracija i drugo) Izvoenje iskopa za sonde i testnih polja neposredno prije gradnje nasipa (potreba za poboljanjem osnovnih materijala, upotreba specifinih materijala, upotreba novih tehnologija ) Ispitivanja geotehnikih sidara (test djelominog i potpunog optereenja sidara, odreivanje elektrinog otpora)
2.3.3 LABORATORIJSKA ISPITIVANJA o o Pregled dostavljenih uzoraka laboratorijskih ispitivanja i izrada detaljnog programa geomehanikih
Ispitivanja zemljanih materijala - Identifikaciona (klasifikovanje) ispitivanja - Odreivanje volumenske teine - Ispitivanja parametara vrstoe - Ispitivanja deformabilnosti - Ispitivanja propusnosti - Ispitivanja upotrebljivost za nasipe - Osnovna kemijska ispitivanja zemljanih materijala Ispitivanja stijena - Priprema uzoraka za ispitivanje - Klasifikovanja i identifikacija stijena (petrografska i mineraloka ispitivanja) - Ispitivanja parametara vrstoe - Ispitivanja sposobnosti bubrenja - Ispitivanja deformabilnosti - Ispitivanja upotrebljivosti stjenovitih materijala za preradu u kameni agregat - Ispitivanja upotrebljivost za nasipe Laboratorijska geoloka ispitivanja - Paleontoloka - Stratigrafska - Sedimentoloka - Rendgenska - Druga
2.3.4 RAUNSKE ANALIZE o Povratne analize za verifikovanje dobivenih karakteristika - Povratne analize stabilnosti podruja puzanja - Povratne analize dokumentiranog ponaanja relevantnih objekata u blizini lokacije
planirane gradnje
Raunske analize za geotehnike izvjetaje - Analize globalne stabilnosti - Raun nosivosti tla
knjiga I - dio 1 poglavlje 2 RS-FB&H/3CS DDC 433/04
strana 6 od 35
2.4
Raun slijeganja i njihov vremenski razvoj Numeriko modeliranje (MKE, MRE, DM ) Druge kompjutorske analize zavisno od prirode projekta
TIJEK GEOTEHNIKIH ISTRAIVANJA
U nastavku je detaljno opisan adekvatan tijek pojedinih faza geotehnikih istraivanja. 2.4.1 PRETPRIPREME NA ISTRAIVANJA 2.4.1.1 Svrha o Prethodno vrednovanje projekta i geotehnikih uslova sa stajalita planiranih o
geotehnikih istraivanja Cilj ove faze je priprema konkursne prethodne faze geotehnikih istraivanja
2.4.1.2 Izvoa o Struna sluba naruioca o Istraivaka institucija (naruuje naruioc - po potrebi) 2.4.1.3 Potrebne podloge o Posljednja verzija projekta (situacija, uzduni prorez, popreni prorezi) o Arhivski geotehniki podaci (ako su na raspolaganje). 2.4.1.4 Faze i metode istraivanja o Odabir metode kabinetskog rada (vidi 2.3.1) o Pregled i rekognosciranje terena (vidi 2.3.2) 2.4.1.5 Zavrni dokument o Projekt prethodne faze geotehnikih istraivanja. 2.4.1.6 Revizija o Kod posebno zahtjevnih (geoloko, morfoloko, geotehniko) trasa AC treba izvriti
struni pregled projekta prethodne faze geotehnikih istraivanja.
2.4.2 PRETHODNA ISTRAIVANJA 2.4.2.1 Svrha o Dobiti osnovne podatke o sastavu i karakteristikama tla (vidi tabelu I) o Dobiti odgovarajue podatke za izradu projekta glavnih istraivanja 2.4.2.2 Izvoa o Istraivaka institucija sa odgovarajuim referencama sa podruja geotehnikih
istraivanja
2.4.2.3 Potrebne podloge o Zadnja verzija projekta (situacija 1:1000, uzduni prorez 1:1000/100, popreni prorez o
i) Arhivski geotehniki podaci (ako su na raspolaganje).
2.4.2.4 Faznost i metode istraivanja o Odabir metoda kabinetskog rada (vidi 2.3.1) o Geoloko kartiranje (vidi 2.3.2) o [Odabir ostalih terenskih istraivakih radova i laboratorijskih ispitivanja] 2.4.2.5 Zavrni dokument U ovisnosti o predmetu prethodnih istraivanja dokument moe biti: o Izvjetaj o prethodnim geotehnikim ispitivanjima za trasu ili objekte ili o Komparativna geotehnika studija tijeka trase.
RS-FB&H/3CS DDC 433/04 knjiga I - dio 1 poglavlje 2 strana 7 od 35
2.4.2.6 Revizija Zavrni izvjetaj je predmet recenzije strune slube naruioca i/ili vanjske revizije. 2.4.3 GLAVNA ISTRAIVANJA 2.4.3.1 Svrha o Dobiti sve potrebne podatke o objektu i karakteristikama tla (vidi tabelu I) 2.4.3.2 Izvoa o Istraivaka institucija sa u konkursu traenim referencama Potrebne podloge i postojea dokumentacija o Zadnja verzija projekta (situacija, uzduni prorez , popreni prorez i, plan objekta) o Izvjetaji o prethodnim geotehnikim ispitivanjima o Drug podaci, koji mogu uticati na projekt istraivanja i uslove gradnje odnosno
temeljenje objekata, kao na primjer: u sluaju objekata: optereenja temelja, u sluaju nasipa: podaci, koji mogu uticati na odabir materijala za nasipavanje (poplavljivanje podruja, raspoloivost materijala iz ka, prioritet odabira bonih oduzimanja,...), raspoloivo vrijeme konsolidacije posebni zahtjevi odgovornog voe projekta ili odgovornog projektanta
2.4.3.3 Faze i metode istraivanja Glavna istraivanja u pravilu obuhvataju vrlo razliite aktivnosti, koje su vremenski suovisne, meutim, tekui rezultati mogu uticati na korekcije u detaljima projekta istraivanja. Predviene su tri jasno odreene faze, ije graninike odvojeno predstavljaju zavrni dokumenti. Naputanje predviene faznosti mogue je u sluajevima jednostavnih objekata ili kod geotehniko nezahtjevnih lokacija, to mora biti posebno navedeno i u konkurs za istraivanje. o
Prva faza: Cilj: upoznati geoloku grau terena i geotehnike karakteristike tla do te mjere, da je mogua izrada detaljnog projekta terenskih i laboratorijskih istraivakih radova i raunskih analiza. Metode: Metode kabinetskog rada (vidi 2.3.1) Detaljno geoloko kartiranje (vidi 2.3.2) [Odabir drugih terenskih istraivakih radova] [Odabir laboratorijskih ispitivanja (vidi 2.3.3)] [Odabir raunskih analiza (vidi 2.3.4)] Zavrni dokument: Prijedlog projekta glavnih geotehnikih istraivanja Revizija: Prijedlog projekta ocjeni struna sluba naruioca. o Druga faza: Cilj: upoznati detaljnu strukturu prostora i fizike karakteristike svih karakteristinih materijala na osnovu izvoenja svih istraivakih radova, predvienih sa potvrenim programima. Rezultati ove faze, zajedno sa prethodnim, moraju omoguiti kvalitetan projekt planiranog objekta. Metode (dodatno k 1. fazi): Odabir terenskih istraivakih radova s obzirom na vrstu objekta i tip tla(vidi 2.3.2) Odabir laboratorijskih ispitivanja u pogledu vrste objekta i tipa tla(vidi 2.3.3) [Odabir raunskih analiza u pogledu prirode projekta (vidi 2.3.4)] Zavrni dokument: Izvjetaj o rezultatima glavnih geotehnikih istraivanja Revizija: Izvjetaj ocjeni struna sluba naruioca.
strana 8 od 35 knjiga I - dio 1 poglavlje 2 RS-FB&H/3CS DDC 433/04
Cilj: Analizirati rezultate svih izvrenih istraivanja i odrediti uslove izvedbe
Trea faza:
geotehnikog objekta odnosno uslove temeljenja objekta. Zavrni dokument predstavlja vezni element izmeu rezultata istraivanja i projektanta. Metode: Odabir raunskih analiza ili empirikih metoda u pogledu prirodu projekta (vidi 2.3.4) Zavrni dokument: Izvjetaj o uslovima gradnje odnosno o uslovima temeljenja objekta Revizija: Izvjetaj ocjeni struna sluba naruioca.
o
Zavrni dokument Zavrne izvjetaje ine dva dijela. Za traso su to: Izvjetaji o rezultatima glavnih geotehnikih istraivanja za trasu Izvjetaji o uslovima gradnje autoputa Zavrne izvjetaje za objekt ine: Izvjetaji o rezultatima glavnih geotehnikih istraivanja za objekt Izvjetaji o uslovima temeljenja objekta
Revizija Zavrni izvjetaj je predmet recenzije strune slube naruioca i/ili vanjske revizije.
2.4.4 DOPUNSKA ISTRAIVANJA 2.4.4.1 Svrha o Dopuniti fond podataka iz prethodnih faza istraivanja (vidi tabelu I) 2.4.4.2 Izvoa o Istraivaka institucija sa odgovarajuim referencama (prema mogunosti ista
institucija koja je vrila glavna istraivanja)
Potrebne podloge i postojea dokumentacija o Zadnja verzija projekta (situacija, uzduni prorez , popreni prorez i) o Izvjetaj o prethodnim i glavnim geotehnikim ispitivanjima o Podaci o promjenama projekta i ostali razlozi, zbog kojih se izvode dopunska o
istraivanja Posebni zahtjevi odgovornog voe projekta ili odgovornog projektanta
2.4.4.3 Faznost i metode istraivanja o [Odabir metoda kabinetskog rada (vidi 2.3.1)] o [Detaljno geoloko kartiranje (vidi 2.3.2)] o [Odabir ostalih terenskih istraivakih radova] o [Odabir laboratorijskih ispitivanja (vidi 2.3.3)] o [Odabir raunskih analiza (vidi (2.3.4)] 2.4.4.4 Zavrni dokument U ovisnosti o predmetu dopunskih istraivanja dokument moe biti: o Izvjetaj o dopunskim geotehnikim ispitivanjima za trasu o Izvjetaj o dopunskim geotehnikim ispitivanjima za objekt 2.4.4.5 Revizija Geotehniki izvjetaji moraju biti struno pregledani. Nain pregleda odredi struna sluba naruioca.
strana 9 od 35
2.4.5 GEOTEHNIKA PRATNJA STANJA OBJEKATA NAKON IZGRADNJE 2.4.5.1 Svrha Kada govorimo o geotehnikom praenju stanja objekata, imamo u mislima kako zemljane objekte kao to su usjeci i nasipi tako i sve armiranobetonske potporne ili potporne konstrukcije (gravitacioni zidovi, sidreni zidovi, zidovi na ipovima, razliiti zidovi od montanih elemenata i stjenovitih gravitacionih zidova) i temelje premostivih i ostalih zahtjevnijih objekata. Osnovna svrha geotehnikog praenja je provjeravanje funkcionalnih sposobnosti objekta. U sluaju promjene stanja treba pravovremeno poduzimanje mjera sa dodatnim geotehnikim zahvatima u duhu dobrog gospodara i obezbjeivanja prometne bezbjednosti. 2.4.5.2 Izvoa Izvoa moe biti poduzee ili drutvo, koje sa pozitivnim referencama dokae osposobljenost za izvoenje i interpretaciju odgovarajuih geotehnikih, geodetskih i/ili ostalih potrebnih vrsta mjerenja i na temelju rezultata mjerenja izradu odgovarajuih analiza i geotehnikih izvjetaja o stanju objekta. 2.4.5.3 Potrebne podloge o Projekt za izvoenje objekta (PZI) i projekt izvrenih radova na objektu (PID) o Izvjetaje o glavnim geotehnikim ispitivanjima o Geotehniko izvjetaje za objekt (nivo PZI) o Projektni zadatak za izvoenje geotehnikog praenja 2.4.5.4 Faznost i metode istraivanja o Pregled postojee projektno-tehnike dokumentacije o Izvoenje zahtjevnih mjerenja na objektu o Interpretacija rezultata mjerenja o Izrada izvjetaja sa prijedlogom mjera i/ili daljnjega praenja 2.4.5.5 Zavrni dokument o Zavrni izvjetaj o geotehnikom praenju stanja objekta . u periodu .. sa
prijedlogom mjera i daljnjih mjerenja
2.4.5.6 Revizija Izvjetaj o geotehnikom praenju stanja objekta nakon izgradnje mora biti struno pregledan. Nain pregleda odredi struna sluba naruioca. 2.5
SADRAJ GEOTEHNIKIH IZVJETAJA
S obzirom na to, da je geotehniko izvjetaje zavrni in cjelokupnog istraivakog rada, njegov cjeloviti i pojednostavljen sadraj vaan je za sve daljnje korisnike izvjetaja (projektante, naruioce, nadzorne inenjere i izvoae). U tu svrhu su u nastavku zapisane preporuke o sadrajnom dijelu geotehnikog izvjetaja. 2.5.1 SADRAJ IZVJETAJA - OPTE Generalno uzevi, geotehniki elaborat mora imati bar tri sveske: za trasu, mostove i tunele, ako ih ima. U specifinim sluajevima rade se zasebne sveske elaborata za pozajmita lokalnih materijala, za dijelove trase sa dubokim usjecima, visokim nasipima, klizitima i slino. Za postizanje odgovarajue kvalitete geotehnikih istraivanja i njihovo predstavljanje u Geotehnikom izvjetaju (elaboratu) o sastavu tla i uslovima gradnje , treba uvaavati sljedee upute:
strana 10 od 35
U izvjetajima je treba dosljedno odvojiti podatke dobivene sa istraivanjima od interpretacije. Rezultati istraivanja neka se daju u odvojenim poglavljima u poetnom dijelu izvjetaja, a interpretacija u zavrnim poglavljima. Na istim injenicama je mogue izraditi razliite interpretacije uslova, a od toga su ovisni prijedlozi izvoenja razmatranog objekta. Za zakljuke, koji se temelje na rezultatima istraivanja, treba izraditi pouzdanost istih. Openito pouzdanost prognoze ovisi o kompleksnosti terenskog objekta, broju i kvaliteti istraivanja. Pojedini zakljuci mogu se oslanjati na vrstim dokazima ili samo na hipotezama. Svaka faza istraivanja zahtjeva potrebnu pouzdanost prognoze. U fazi glavnih istraivanja mora biti pouzdanost dovoljna za cjelovito planiranje gradnje AC i temeljenja objekata. Treba uvoditi nove metode istraivanja, statistike metode za obradu i interpretaciju podataka, nove kompjutorske programe za izraune i grafika predstavljanja i slijediti propise (prije svega EUROCODE) i standarde za pojedina istraivanja (CEN, ISO..) Rjeenje, prijedloge i prognoze u izvjetaju je treba podnijeti u obliku, koji je razumljiv projektantu, a prema mogunostima vie u grafikom obliku. Tako na primjer kod odabira trase koja najbolje odgovara za AC teren treba kategorizirati prema primjernosti za gradnju (od adekvatnog do neadekvatnog). Struni podaci uih struka, koje su razumljivi samo strunjacima te struke moraju biti obraeni samo kao pozadina i ne smiju biti u prvom planu u zavrnoj prognozi.
Detaljno odreivanje sadraja nema smisla, jer bi u tom sluaju podnosiocu izvjetaja oduzeli potrebnu slobodu, odnosno, obzirom na razliite geotehnike terenske uslove odreene bi take izvjetaja bile previe naglaene, a druge premalo. Definiranje odgovarajueg sadraja sa naglaskom na najvanije utvrene karakteristike terena je vana komponenta izvjetaja, koji odreuje kvalitetu pristupa ispitivanjima, njihovu interpretaciju i zakljuke. Openito svako izvjetaje mora sadravati sljedea poglavlja: o o UVOD: (naruioc, broj ugovora, datum ugovora narudbe, opti podaci o objektu, faza istraivanja, cilj izvjetaja) PODACI O DOSADANJIM ISPITIVANJIMA I LITERATURNI PODACI NA RAZMATRANOM TERENU I OBJEKTU: (podnijeti dosadanja istraivanja i njihovu interpretaciju obzirom na sadanja istraivanja i dosadanja iskustva kod gradnja za sline objekte na ovom prostoru ili istim stijenama) PODACI O IZVRENIM TERENSKIM I LABORATORIJSKIM ISTRAIVANJIMA (podaci moraju biti navedeni u to razumljivijem obliku, a prije svega u tabelama, grafikonima i kartama, laboratorijski rezultati su u prilozima) INTERPRETACIJA ISTRAIVANJA: (sadri izradu geotehnikog modela terena sa ocjenom njegove pouzdanosti) GEOTEHNIKI USLOVI IZVEDBE: (detaljno su odreeni geotehniki uslovi izvedbe trase ili objekata) ZAKLJUAK: (naglasak glavnih zakljuaka u izvjetaju i prijedlogu za daljnja istraivanja i mjere)
o o o
U dodatku ovim preporukama je prikazan uzorak sadraja geotehnikog izvjetaja. Navedena su pojedina poglavlja i prilozi, koje obino sadri pojedino izvjetaje. Obzirom na fazu i cilj istraivanja i kompleksnost geotehnikog objekta i zahtjevanosti objekta treba u geotehniko izvjetaje ukljuiti i ona poglavlja, sa kojima se mogu zadovoljivo odrediti uslovi gradnje.
strana 11 od 35
2.6
VRSTE I OPISI ISTRAIVANJA
Za lake razumijevanje, planiranje i voenje projekta geotehnikih istraivanja u nastavku su napisane pojedine vrste geotehnikih istraivanja sa kratkim opisom. 2.6.1 PREDVIEN OBIM GLAVNIH GEOTEHNIKIH ISTRAIVANJA 2.6.1.1 Terenska istraivanja Na osnovu spoznaja prethodnih istraivanja treba pripremiti projekt glavnih istraivanja. Obim istraivanja ovisi o: o stupnju prethodne istraenosti terena, o vrsti tla o planu, veliini i vanosti objekta, o predvienih optereenja materijala, Kod planiranja istraivanja treba uvaavati vaee tehnike standarde i vlastitu strunu ocjenu i iskustva. Obim istraivanja treba prilagoditi tekuim saznanjima. Minimalni zahtjevi za obim terenskih istraivanja prema EC-7 za geotehniku kategoriju 2 (najrairenija kategorija) su sljedei: o Za vee objekte predvidi se mrea istraivanja, obiajno na meusobnoj udaljenosti 20 40 m. Kod toga je dio buotina ili usjeka za sonde mogue nadomjestiti sa penetracijskim ispitivanjima i geofizikim mjerenjima. Za takaste i trakaste temelje treba ispitati tla barem do dubine, koja iznosi 1 do 3 puta irinu temelja ispod kote temeljenja. Barem dio istraivanja treba izvesti i dublje, kako bi bio mogu precizan raun slijeganja i prognoza moguih problema u vezi sa podzemnom vodom. Za temeljnu plou je dubina istraivanja jednaka barem irini ploe, ako nismo prije naletjeli na stijensku osnovu. Kod temeljenja na ipovima treba ispitati tla barem do dubine pet promjera ispod dna ipa. Kod grupe ipova treba ispitati tla ispod kote temeljenja barem do dubine manje od obije dimenzije pravougaonika, kojeg tvore ipovi u grupi. Za nasipe i deponije treba ispitati tla sve do dubine, koje znaajno doprinose slijeganjima (do dubine, ispod koje bi dobili manje od 10 % ukupnog oekivanog slijeganja). Kod nasipa tipian razmak izmeu istraivakim mjestima je od 100 do 200 m. Za usjeke treba je tla ispitati barem do 40 % dubine usjeka ispod dna usjeka ili minimalno 2 m ispod dna usjeka. promatranje nivo podzemne vode u buotinama i piezometarima u redovnim vremenskim razmacima, utvrivanje moguih artekih pritisaka podzemne vode i posebnosti, kao to su zatvoreni vodonosnici i njihanja zbog plimovanja, kod planiranja dubokih usjeka (graevinskih jama) treba u sluaju opasnosti od hidraulikog loma tla ispitati tlo barem do dvostruke dubine usjeka, a kod tla sa malom volumenskom teinom i dublje.
o o o o
Minimalni zahtjevi obzirom na istraivanja podzemne vode prema EC-7 su slijedei: o o o
2.6.1.2 Laboratorijska ispitivanja Kod planiranja laboratorijskih ispitivanja treba uvaavati vrstu konstrukcije, stratigrafiju
osnovnog tla i karakteristike zemljanog materijala i stijenskih masa. Vrsta i obim ispitivanja se moraju uvijek prilagoavati zakljucima terenskih istraivanja i iste nadograivati i dopunjavati. Prije nego se zapone sa s izvoenjem laboratorijskih ispitivanja, treba okvirno poznavati karakteristini profil tla - stratigrafiju terena i one slojeve, koje su relevantni za danu konstrukciju. Ispitivanja moraju biti planirana u tolikom obimu, da je mogue odrediti karakteristike svih karakteristinih slojeva, koji nastupe u tlu. Laboratorijska ispitivanja se moraju sadrajno i koliinski tekue prilagoavati rezultatima prethodnih ispitivanja. obzirom na prethodne rezultate treba ispitivanja dopunjavati ili nadograivati sa preciznijim metodama. 2.6.1.3 Geoloka istraivanja Strukturno geoloka istraivanja: Zadatak strukturno geolokih istraivanja je rjeavanje i objanjavanje geoloke strukture terena, kojeg prelazi autoput sa pripadajuim objektima. U tu svrhu treba uvrstiti utvrene litoloke jedinice u grupe prema osnovnim karakteristikama i utvrditi odnose izmeu razliitih litolokih jedinica/grupa (normalne, tektonske,...). Ti podaci slue hidrogeolokoj i inenjersko geolokoj interpretaciji prouavanog terena. Zavrni cilj strukturno geolokih istraivanja je naznaiti mogue uticaje strukturnih uslova i procesa na teinu ili ugroenost gradnje (npr. mogunost globalne nestabilnosti na tektonskom kontaktu). Inenjerskogeoloka (IG) istraivanja:
Osnovna svrha IG istraivanja:

o o interpretacija utvrene geoloke strukture (sastava tla) za odreivanje uslova izvoenja objekata u razliitim fazama istraivanja, interpretacija (u laboratoriju ili i SITU) utvrenih geomehanikih karakteristika, geofizikih i ostalih podataka iz lokalnih takastih vrijednosti u cjelokupni istraivaki prostor odnosno u pojedine litoloke jedinice.
Osnovni pristup radu:

Utvrene strune geoloke podatke treba predstaviti na nain, da su direktno upotrebljivi i jasno razumljivi za geomehaniare, projektante, investitore, , to jest bez suvinih geolokih, strukturnih, IG, HG strunih podataka.
Podaci, koje trebaju obuhvatati IG istraivanja:

IG o o o o o karakteristike: oblik terena morfoloka karakteristinost pokrajine nagib prirodnih padina rastlinje (obraslost terena) osjetljivost na djelovanje eksogenih pojava: - raspadanje - prosjena raspucanost - erozija - klizljivost karakter pukotina prosjene debljine degradiranog sloja degradiranog materijala i vrste degradiranih slojeva degradiranih materijala naini raspadanja i degradiranja ocjena stabilnosti terena vrste pojava naruavanja prirodne ravnotee
knjiga I - dio 1 poglavlje 2 strana 13 od 35
o o o o o o
o o o
hidrogeoloki uslovi (detaljnije u sljedeem poglavlju) propusnost za vodu (detaljnije u slijedeem poglavlju) zatita okoline (uticaj povrinske odvodnje sa kolnika na kvalitetu podzemne vode)
Ocjene geotehnikih karakteristika inenjerskogeolokih jedinica: o klasifikovanje stijenskih masa (opisno i u jednoj od numerikih oblika, npr. RMR, GSI,) o klasifikovanje zemljanog materijala o vrstoa (jednoosna tlana vrstoa) o vlanost o elastinost o plastinost o vrstoa na smicanje Uslove gradnje i ostalih zahvata u stijene: (ocjena uslova gradnje pojedinih kolnikih objekata): o kategorija iskopa (za degradirani sloj, za stijensku osnovu ) o nosivost tla o osjetljivost na slijeganja o uslovi izvoenja dubokih usjeka o uslovi izvoenja visokih nasipa o upotrebljivost iskopanih materijala za ugradnju u nasipe Seizmike karakteristike: o uvrtavanje tla prema propisima BiH o uvrtavanje tla prema Eurocode 8 2.6.1.4 Hidrogeoloka istraivanja Svrha hidrogeolokih istraivanja usmjerena je u rjeavanje dva podruja i to: Zatitu ceste od podzemne vode Pravovremena i kvalitetna prognoza hidrogeolokih prilika potrebna je za ispravna projektna tehnika rjeenja pri gradnji u uslovima uticaja podzemnih voda na konstrukciju kolnika. Zatitu podzemne vode od uticaja sa kolnika Podzemna voda je komponenta okolina koju je potrebno kvalitetno obezbjediti prije svega na onim podrujima gdje autoput indirektno ili direktno utie na kvalitet podzemnih voda. Ova podruja odreena su propisima kao bezbednosni pojasevi i kao potencijalni vodeni izvori.
Osnovni pristup radu

Hidrogeoloka istraivanja moraju biti izvrena i interpretirana na nain, da za potrebe odgovornog projektanta i/ili geomehanika jasno, razumljivo i nedvojbeno prikau kvalitativno stanje vodonosnika, nivo podzemne vode u duem hidrolokom periodu, pravac i brzinu toka podzemne vode, ranjivost, osjetljivost i izloenost vodonosnika i ostale hidrogeoloke karakteristike, koje utiu na odnos izmeu podzemne vode i autocesto kao graevinskog zahvata i kao stalnog izvora zagaenja.
Predloeni program hidrogeolokih istraivanja i sadraj elaborata o HG ispitivanjima: o Regionalni pregled geolokih uslova
Izvede se kratak pregled geolokih uslova, koji se nadovezuju prije svega na hidrogeoloku problematiku. o
Regionalni hidrogeoloki pregled

U toj fazi istraivanja provjeri se regionalne hidrogeoloke uslove , to je pravac struje podzemne vode, debljina nakvaenog i nenakvaenog sloja u prostoru. Pregledaju se
strana 14 od 35
rasprostiranja hidrogeolokih karakteristika (koeficijent propusnosti, transmisije, poroznost), podnesu se i osnovne karakteristike bilance vodonosnika. o
Hidrogeoloka mjerenja
Hidrogeoloka mjerenja izvode se u skladu sa odredbama projektnog zadatka i u ovisnosti od hidrogeolokih injenica (propusnost, transmisije). Mjerenja obuhvataju prije svega: - provjere crpljenjem, - provjere nalijevanjem, - mjerenja nivoa podzemne vode u piezometrima.
Pregled sigurnosnih pojaseva i druge vodoopskrbe iz podzemne vode:

U okviru ove faze istraivanja izvede se pregled svih odlukama prihvaenih sigurnosnih pojaseva i ostalih nezatienih izvora vode. Uz to se podnesu i hidrogeoloke injenice koje odreuju pojedini izvori vode (izdanost bunara, zaliha podzemne vode itd.). Sa hidrogeolokog stajalita upozori se i na problematiku zatite kako je zahtjeva pojedina odluka.
Pregledni opis / prognoza hidrogeolokih prilika uz trasu:

U elaboratu o hidrogeolokim ispitivanjima prikau se hidrogeoloki odnosi, koji e vladati uzdu trase. Pregled se podnese sa pripadajuim intervalima stacionae ceste.
Klasifikovanje hidrogeolokih prilika uz trasu

Pregledan opis hidrogeolokih uslova vaan je kod projektiranja tehnikih mjera za zatitu podzemne vode i ostalih tehnikih rjeenja za zatitu od podzemne vodo. Klasifikovanja se izvede na temelju smjernica i uputa, koje su u upotrebi za tu svrhu.
2.6.1.5 Geofizika ispitivanja
Svrha geofizikih ispitivanja

Osnovna svrha geofizikih ispitivanja za potrebe geotehnikih elaborata i ostale projektne dokumentacije je izmeu ostalog: o stei osnovne informacije o geolokom objektu podruja, gdje e se graditi put o ispitati adekvatnost geolokih profila, koje su steeni na osnovu povrinskih i/ili lokalnih podataka iz buotina/raskopa o dobiti kvantitativne podatke o fizikalnim karakteristikama stijenske mase i zemljanih materijala o odrediti optimalna mjesta buotina za dobivanje ostalih reprezentativnih podataka (inenjerskogeolokih, geotehnikih i sl.) o odrediti mjesta buotina za provjeravanje odreenih anomalija o stei osnovne podatke za prihvaanje strunih i/ili ekonomskih odluka
Pristup geofizikalnim istraivanjima

Pristup planu geofizikalnih ispitivanja treba ii prema sljedeem redoslijedu: o definisanje problema od strane naruioca (projektant, graevinar, geomehaniar, hidrogeolog, inenjerski geolog i dr.) o pregled postojee dokumentacije o istraivanoj lokaciji (lokacija, topografija terena, stanje u prirodi, podaci o buotinama, geoloki profili i sl.) o definisanje zahtjeva naruioca (najbolje u optimalnom i minimalnom obimu) o okviran dogovor o mogunostima izvoenja geofizikih ispitivanja i rjeavanja problema (koje podatke e geofizika ispitivanjapouzdano obezbjediti, koje e obezbjediti uslovno a koje nee moi stei, predvieni kvalitet geofizikalnih podataka i sl.). U ovom dijelu obavezno sarauju naruioc odnosno korisnik(ci) i izvoa geofziikih ispitivanja.
Odabir geofizikih metoda:

o o o o o Geoelektrike metode Seizmike metode Elektromagnetske metode Karotana mjerenja Utvrivanje tehnikog stanja buotina
2.6.2 GEOMEHANIKA ISTRAIVANJA 2.6.2.1 Terenska ispitivanja U ovom poglavlju dajemo pregled i karakteristike terenskih geomehanikih ispitivanja. Navedena ispitivanja predstavljaju odabir iroko koritenih ispitivanja, meutim, ovaj prikaz nikako ne obuhvata sve poznate metode. Mogua je upotreba i ostalih metoda obzirom na karakteristike projekta i opremljenost istraivaa i slaganje sa naruiocem ispitivanja. Za svako istraivanje je navedeno: cilj, oprema, izvoenje (s referencom na standard), vrednovanje rezultata, nain izvjetavanja o rezultatima, vrsta tla za koje je ispitivanja primjereno, primjeri tipinih projekata za koje se koristi metoda i eventualne napomene.
Uzimanje uzoraka Cilj: Oprema: Izvoenje: Vrsta tla: Vrsta projekta: Vrednovanje rezultata: Izvjetaj o istraivanjima: Standard: Napomene:
Izvoenje laboratorijskih ispitivanja Odgovarajui ureaj za vaenje jezgre (vidi dodatak 6.1), cilindar za spremanje i transport uzoraka, oprema za hermetiko zatvaranje cilindra Eurocode 7-3 (poglavlja 12 i 13) Sve vrste tla Sve vrste projekta (laboratorij) Popis uzoraka sa osnovnim podacima (vidi dodatak 6.1), oznaka u popisu buotine EC 7-3, EC 7-2 Postupci uzimanja, transporta i pohranjivanja moraju odgovarati vaeim standardima obzirom na kategoriju uzoraka odnosno vrstu ispitivanja, koja elimo izvoditi na uzorku Odreivanje nedrenirane vrstoe smicanja i osjetljivosti koherentnih slojeva u osnovnom tlu krilna sonda, poluge, oprema za rotaciju i mjera poluga Eurocode 7-3 (poglavlje 8), JUS? koherentne zemlje u itkoj do kruto-plastinoj konsistenciji nosivost tla u nedreniranim uslovima (stabilnost nasipa, nosivost osnovnih materijala), bezbjednost privremenih usjeka Nedrenirana vrstoa smicanja, osjetljivost Eurocode 7-3 (poglavlje 8, dodatak G) EC 7-3 (poglavlje 8), BS 1377: Part 9 Rezultati ovise o vrsti tla. Treba izvesti niz uzastopnih mjerenja na razliitim dubinama, kako bi dobili profil nedrenirane vrstoe smicanja sa dubinom.
Terenski opit smicanja krilnom sondom Cilj: Oprema: Izvoenje: Vrsta materijala: Vrsta projekta: Rezultati: Vrednovanje rezultata: Standard: Napomene:
strana 16 od 35
Sondiranje standardnom penetracijom (SPT) Cilj: Oprema: Izvoenje: Vrsta materijala: Vrsta projekta: Rezultati: Vrednovanje rezultata: Standard: Napomene:
Odreivanje relativne gustoe, vrstoe smicanja i deformabilnosti, prije svega nekoherentnih osnovnih materijala, uslovno i ocjena nedrenirane vrstoe smicanja i prikupljanja koherentnih materijala, ocjena kvalitete stijena Oprema za buenje, no, grede, standardni uteg na vodilici Eurocode 7-3 (poglavlje 5), BS 1377: Part 9 Nekoherentnq tla (uslovno koherentne zemlje i meke stijene) Nosivost i slijeganje plitkih temelja na nekoherentnim materijalima ocjena nosivosti tem.ploa u nekoherentnim materijalima, gradnja usjeka i nasipa na nekoherentnim materijalima, likvefakcijski potencijal Relativna gustoa, ugao smicanja, slijeganja temelja, (ocjena nedrenirane vrstoe smicanja, elastinog modula), Eurocode 7-3 (poglavlje 5, dodacima D) EC 7-3 (poglavlje 5), BS 1377: Part 9 Oprema mora biti umjerena obzirom na prijenos energije u grede. Oprema mora osiguravati barem jednaku visinu pada zabijala (automatski okida). Upotreba konusa nije standardna i nije pouzdane korekcije. Upotreba na dnu iskopa za ipove (promjer >15 cm) nije standardna. Klasifikovanja tla, odreivanje relativne gustoe, vrstoe smicanja i deformabilnosti koherentnih i nekoherentnih tla Instrumentirani iljak i plat, oprema za utiskivanje i oprema za komunikaciju i registrovanje/uvanje podataka Uz otpor ispod iljka i otpor uz plat esto mjerimo i porni tlak (CPTU test): postoje i ureaji sa mjeraima seizmikog valovanja, parametara okoline (temperatura, pH,...) Eurocode 7-3 (poglavlje 3), BS 1377: Part 9 koherentna i nekoherentna tla nosivost i slijeganje plitkih temelja na nekoherentnim materijalima, nosivost plitkih temelja u koherentnim alama (nedrenirano stanje), nosivost greda, gradnja ka i nasipa, vremenski razvoj slijeganja (konsolidacija) CPTU test likvefakcijski potencijal klasifikovanja tla, relativna gustoa, ugao smicanja, nedrenirana vrstoa smicanja, osjetljivost, elastini modul, koeficijent konsolidacije odnosno propusnosti, slijeganja temelja, nosivost greda Eurocode 7-3 (poglavlje 3, dodacima B) Eurocode 7-3 (poglavlje 4), BS 1377: Part 9 Oprema mora biti odgovarajue umjerena. Prednost ispitivanja je kontinuirani profil (dubina, vrijeme) mjerenih veliina Vezni profil otpornosti tla protiv dinamikog penetriranja konusa.
Sondiranje statikom penetracijom (CPT) Cilj:
Oprema: Izvoenje: Vrsta materijala: Vrsta projekta: Rezultati: Vrednovanje rezultata: Standard: Napomene:
Sondiranje dinamikom penetracijom Cilj:
Oprema: Izvoenje: Vrsta materijala: Vrsta projekta: Rezultati: Vrednovanje rezultata: Standard: Napomene:
Konus, grede, oprema za utiskivanje (uteg na vodilici) Eurocode 7-3 (poglavlje 6), BS 1377: Part 9 nekoherentna tla (uslovno koherentna tla i meke stijene) nosivost i slijeganje plitkih temelja na nekoherentnim materijalima, ocjena nosivost greda u nekoherentnim materijalima, gradnja usjeka i nasipa na nekoherentnim materijalima, potencijal likvifakcije relativna gustoa, ugao smicanja, modul sakupljanja (sve na osnovu lokalno utvrenih korelacija) Eurocode 7-3 (poglavlje 6, dodacima E) EC 7-3 (poglavlje 6), BS 1377: Part 9 Postoje brojne inaice opreme (oblik i veliine konusa, masa i visina pada utega). Oprema mora biti umjerena obzirom na prijenos energije u grede. Oprema mora osiguravati barem jednaku visinu pada zabijala (automatski okida). Terenska mjerenja odnosa izmeu naponima i deformacijama, dimenzionisanje plitkog i dubokog temeljenja presiometarska sonda, grede, kablovi, kontrolna i mjerna jedinica, izvor tlaka Eurocode 7-3 (poglavlje 4), NF P 94-110-1-N koherentna i nekoherentna tla, meke do srednje vrste stijene nosivost i slijeganje plitkih temelja, nosivost i slijeganje greda, gradnja tunela granini tlak, presiometarski modul za optereenje i rastereenje, nosivost i slijeganje plitkih temelja, nosivost i slijeganje greda Eurocode 7-3 (poglavlje 4, dodacima C) Eurocode 7-3 (poglavlje 4), NF P 94-110-1-N Izmjereni presiometarski modul zbog kompleksnog naponskog stanja u okolini sonde (radijalni tlak, tangencijalno natezanje) nije elastini (Youngov) modul. Broj i raspored ispitivanja sa dubine mora biti takav, da odgovara metodologiji za analizu predvienog naina temeljenja. Terenska mjerenja vrstoe i deformabilnosti glinenih tla i tla od sitnog pijeska; mjerenja stanja napona u materijalima ploasta dilatometarska sonda, grede, oprema za utiskivanje sonde, kontrolna i mjerna jedinica, izvor tlaka Eurocode 7-3 (poglavlje 9) koherentne i pjeane zemlje (postoji i cilindrini dilatometar za stijene) nosivost i slijeganje plitkih temelja, nosivost i slijeganje greda, gradnja tunela stratigrafija materijala, nedrenirana vrstoa smicanja, edometarski modul
Mjerenje deformabilnosti presiometrom Cilj: Oprema: Izvoenje: Vrsta materijala: Vrsta projekta: Rezultati: Vrednovanje rezultata: Standard: Napomene:
Mjerenje deformabilnosti dilatometrom Cilj: Oprema: Izvoenje: Vrsta materijala: Vrsta projekta: Rezultati:
strana 18 od 35
Vrednovanje rezultata: Standard: Napomene:
Eurocode 7-3 (poglavlje 9, dodatak H) Eurocode 7-3 (poglavlje 9)
2.6.2.2 Laboratorijska ispitivanja Detalji metoda i postupaka vidljivi su iz priloga br. 2.7.2. Rezultati geotehnikih laboratorijskih ispitivanja moraju biti navedeni u Izvjetaju o laboratorijskim istraivanjima sa detaljno opisanim principom ispitivanja, postupkom izvedbe pojedinog ispitivanja, moraju biti navedeni mogui izvori, prema kojima se ispitivanja obavljaju i korelacije, odn. usporedba vrijednosti sa drugim klasinim metodama. 2.6.3 OBEZBJEIVANJE KVALITETA IZVOENJA GEOTEHNIKIH ISTRAIVANJA Kod izvoenja terenskih i laboratorijskih istraivanja/ispitivanja moraju biti ispunjeni osnovni zahtjevi obezbjeivanja i kontrole kvaliteta i jednakosti izvedbe. Osnovni kriteriji u sistemu kvaliteta koje izvoa terenskih i laboratorijskih ispitivanja mora ispunjavati, su sljedei: 1. Jasno mora biti odreena linija voenja projekta geotehnikih istraivanja i odgovornosti svih pojedinih izvoaa u projektu istraivanja. 2. Istraivanja mogu izvoditi samo odgovarajue osposobljeni kadrovi. 3. Kod izvoenja istraivanja moe se koristiti samo tehniko besprijekorna oprema, koja ispunjava zahtjeve referentnih standarda i propisa. 4. Sva mjerna oprema mora biti umjerena i redovito kontrolisana kod za to ovlatene institucije. 5. Podaci o opremi, tehnikim karakteristikama opreme, potvrde o umjeravanjima i uputstva za rad sa opremom moraju biti dostupni i na raspolaganje Naruiocu, ako isti to trai. 6. Za sva istraivanja, kako terenska tako i laboratorijska, treba voditi Zapisnike o istraivanju. Obavezan sadraj zapisnika u pravilu je odreen sa relevantnim standardima, odn. uputama za rad. Svi zapisnici moraju biti tekue ispunjavani i pohranjivani u originalnom obliku u okviru dokumentacije o istraivanjima. 7. Svi zapisi moraju biti voeni i pohranjivani na nain, da je iz njih mogue bez sumnje preuzeti podatke o izvoau istraivanja, o cjelokupnom tijeku istraivanja, o moguim smetnjama i vanjskim faktorima, koji mogu uticati na rezultat i podatke o tome, da li se je istraivanje izvodilo u skladu sa zahtjevima standarda. 8. Istraivanja se moe izvoditi samo u takvim vremenskih uslovima, odn. laboratorijskim uslovima, da isti ne utiu na rezultat istraivanja. Iz radnih zapisnika moraju biti jasno vidljivi podaci o vremenskim uslovima i temperaturi prilikom izvoenja terenskih istraivanja, odn. podaci o mikroklimi u laboratoriju prilikom izvoenja laboratorijskih ispitivanja. 9. Svako terensko ili laboratorijsko istraivanje mora imati taan identifikacioni broj, koji omoguava praenje cjelokupnog radnog postupka od poetka do kraja. 10. Kada naruioc tako trai svi uzorci moraju biti ifrovani.
strana 19 od 35
2.7
DODATAK
2.7.1 ISTRANO BUENJE 2.7.1.1 Ciljevi buenja Ciljevi buenja za istraivanje tla i/ili stijene su: o o o o o dobivanje uzoraka tla za vizuelni (geoloki i geotehniki) popis i klasifikovanje i laboratorijska ispitivanja za identifikaciju i klasifikovanje dobivanje uzoraka tla za laboratorijska ispitivanja geotehnikih karakteristika odreivanje nivoa podzemnih voda priprema buotina za mjerenja u buotini i priprema buotina za ugradnju opreme za promatranje.
2.7.1.2 Tehnologije buenja Najei nain buenja kod geotehnikih istraivanja je rotaciono buenje sa alatima za vaenje uzoraka razliitih duina. Taj tip buenja je relativno brzo i iroko upotrebljiv. Rijee se kod geotehnikog istraivanja upotrebljava buenje sa nabijanjem. Spomenuto buenje se upotrebljava jedino za plie buotine i u sluaju koherentnih tla. Dobivanje uzorka je brzo i jednostavno. Kod geotehnikih istraivanja, gdje se javlja vrsta stijenska masa i u sluajevima gdje je potrebno intaktno uzorkovanje (tuneli, zasjeci, usjeci), se upotrebljava tako zvano strukturno buenje. U tehnolokom pogledu se radi o rotacionom buenju sa wire-line ili vie-stijenskim alatom za vaenje uzorka uz upotrebu isplake. Dobiveni uzorak je vrhunskog kvaliteta. Slabost strukturnog buenja je u dugotrajnosti buenja, to utica na cijenu, koja je obino dvostruko via od cijene klasinog rotacionog buenja. Osim spomenutog se za geotehnika istraivanja upotrebljavaju i sistemi bez dobivanja jezgre sa rotacionima i udarno-rotacionim dlijetima. Navedeni nain buenja se upotrebljava u sluaju poznatog geolokog sastava i slui za ugraivanje cijevi inklinometara i piezometara. Prednost buenja je u brzini i time niski cijeni. Taj nain buenja omoguava i orijentaciono odreivanje geolokog sastava tla. 2.7.1.3 Oprema za dobivanje uzoraka Uzorke je mogue dobiti prilikom svakog buenja, dok kvalitet uzoraka i njihova upotrebljivost ovisi o tehnologiji buenja i opremi za uzimanje uzoraka. Za istraivanja tlau pravilu se upotrebljavaju uzorci, dobiveni sa cilindrima ili alatima za vaenje jezgre.
Cilindri sa tankim stijenkama

Cilindri sa tankim stijenkama su cilindri od tankih cijevi sa glatkom (obraenom) unutarnjom materijalom. Na donjem dijelu imaju cipelu sa rezaem, a dijele se na otvorene cilindre i cilindre sa batom. Oblikovani su na nain, da je oteenje stijene kod uzimanja to manje. Dimenzije su standardizirane i najbolje je upotrebljavati iste standarde kao i za laboratorijska istraivanja. Uzorci se uzimanju sa dna buotine na nain, da se cilindar sa statikom silom, t.j. bez trzaja, utisne u stijenu. Uzimanje uzoraka sa cilindrom je mogue u kombinaciji sa bilo kojom metodom buenja. Prije uzimanja dno buotine mora biti oieno, a eventualne nestabilne stijenke osigurane. Osiguranje stijenka buotine (zatitna kolona ili sredstvo za ispiranje) ovisi o tehnologiji buenja i stijeni u nestabilnom dijelu.
Cilindari sa debelom stijenom

Debelostijeni cilindri su od cijevi bez posebne obrade unutarnje materijale. Na donjem kraju je cipela sa otricom. Uzorci se uzimaju sa dna buotine tako da se cilindar zabije u
stijenu. Buotina mora biti izraena isto kao i za uzimanje uzoraka sa tankostijenskim cilindrima. Kod uzorkovanja sa debelostijenim cilindrima struktura stijena u pravilu se promijeni
Alat za vaenje jezgre sa jednom stijenom

Alat za vaenje jezgre sa jednom stijenom je cijev sa hvataem jezgre, krunom i glavom. Tenost za buenje tee izmeu jezgre i unutarnje stijene alata za vaenje jezgre i prolazi uz unutarnju stijenu krune. Jezgra je izloena eroziji tenosti za buenje i mehanikim uincima rotacije alata za vaenje jezgre.
Alat za vaenje jezgre sa dvije stijene

Alat za vaenje jezgre sa dvije stijene ima dvije koncentrine cijevi, hvata jezgre, krunu i glavu. Alati za vaenje jezgre sa dvije stijene se dijele na: o alat za vaenje jezgre sa rotirajuom unutarnjom cijevi i o alat za vaenje jezgre sa nerotirajuom unutarnjom cijevi. Kod prvih unutarnja cijev rotira zajedno sa vanjskom, dok kod ostalih ne rotira. Tenot za buenje tee izmeu obije cijevi i izlazi kroz kanale u kruni. Kod alata za vaenje jezgra sa rotirajuom unutarnjom cijevi jezgra je zatiena od erozije tenoste za buenje, a kod nerotirajuih unutarnjih cijevi i protiv mehanikih uinaka pri rotaciji alata za vaenje jezgre. Za istraivanja tlau pravilu se koriste alati za vaenje jezgre sa nerotirajuom unutarnjom cijevi.
Alat za vaenje jezgre sa tri stijene

Alati za vaenje jezgre sa tri stijene su analogni alatima za vaenje jezgre sa dvije stijenke time da imaju u unutarnjoj cijevi uloak (cilindar) za jezgru, t.j. treu cijev. Uloak predstavlja zatitu jezgre i slui kao ambalaa kod skladitenja i transporta. Uloci su u pravilu od prozirne plastike kako bi bio omoguen pregled jezgre da se sprijei mogunost bilo kakve promjene.
Alat za vaenje jezgre sa gumenom cijevi

Alati za vaenje jezgre sa gumenom cijevi analogni su alatima za vaenje jezgre sa dvije stijene time da imaju na posebnom tuljku jo mekanu i elastinu cijev. Cijev se napne oko jezgre odmah kada ista ue u alat za vaenje jezgre. Cijev se produuje na nain da se skine sa tuljca. Elastina cijev, napeta oko jezgre obezbjedi da su komadi jezgre u jednakom meusobnom poloaju kao to su bili prilikom ulaska u alat za vaenje jezgre.
Alat za vaenje jezgre Denison

Denisonov alat za vaenje jezgre je alat za vaenje jezgre sa tri stijene sa produetkom na unutarnjoj cijevi i ulocima (cilindrom) za jezgru. Produetak ima reza, koji je ispred krune. Unutarnja cijev se utiskuje u stijenu, prije nego to na nju djeluje kruna i tenost za buenje. Dobivena jezgra je slina uzorku, dobivenim sa cilindrima sa tankim stijenama. U sluaju, da su u odsjeku vaenja jezgri uloci od krutih stijena, treba prekinuti vaenje jezgre i probuiti kruti dio sa drugim alatima za vaenje jezgre.
Alat za vaenje jezgre sa unutarnjom cijevi za dodavanje

Alati za vaenje jezgre sa unutarnjom cijevi za dodavanje imaju slino kao i Denisonov alat za vaenje jezgre na unutarnjoj cijevi produetak sa rezaem i uloak (cilindar) za jezgru. U glavi alata za vaenje jezgre je opruga koja omoguava podeavanje sile na unutarnju cijev i time pritie no na stijenu. Kada otpor (krutost) stijene premai odabranu vrijednost, unutarnja cijev se pomakne u alat za vaenje jezgre i nakon prelaska u meku stijenu opet izae. Kod ovih alata za vaenje jezgre nije potrebno prekidati buenje zbog promjene krutosti stijena. Dobivena jezgra je slina uzorku, dobivenim sa cilindrima sa tankim stijenkama. Poznati alati za vaenje jezgre sa unutarnjom cijevi za dodavanje su: Mazier i Triefus.
strana 22 od 35
Alat za vaenje jezgre Laskay

Alat za vaenje jezgre Laskay je alat za vaenje jezgre za spiralu na upljoj gredi. Cijev jezgru sa cipelom i ulocima za jezgru je na gredi u upljoj spirali i sa rotacijom spirale utie u stijenu. Reza cijevi za jezgru je ispred spirale, slino kao i kod Denison alata vaenje jezgre ispred krune. Dobivena jezgra je slina uzorku, dobivenom sa cilindrima tankim stijenama. za se za sa
Alat za vaenje jezgre Wire-line

Wire-line alat za vaenje jezgre je alat za vaenje jezgre sa dvije stijene, ija vanjska cijev je istovremeno i greda za buenje, a unutarnja (cijev za jezgru) ima trn i zatvara. Zatvara je za povezanost cijevi za jezgru sa gredom, a trn za povezanost sa elinom sajlom i zatvaranje zatvaraa. Kruna za buenje je na gredi za buenje. Cijev za jezgru se sputa i podie sa elinom sajlom na nain, da za pranjenje alata za vaenje jezgre ne treba izvui sav pribora. Wire-line alati za vaenje jezgre primjereni su za vaenje jezgri duih odsjeka to bitno smanjuje vrijeme za manevre.
Alati za orijentaciono vaenje jezgre

Sa alatima za vaenje jezgre za orijentaciono vaenje mogue je dobiti orijentacionu jezgru. Alati imaju multi-shot ureaj za mjerenje pravca. Poznata su dva sistema takvih alata za vaenje jezgre i to: o o sa noevima i sa gumenom cijevi.
Kod alata za vaenje jezgre sa noevima ovi izgrebu (oznaavaju) uzorke po duini, to u skladu sa podacima o pravcu uzorka i poloaju buotine omoguava orijentaciju svakog komada jezgre. Kod alata za vaenje jezgre sa gumenom cijevi ista je povezana sa ureajem za mjerenje pravca. Gumena cijev se napne oko jezgre odmah kada jezgra ue u alat za vaenje jezgre i ne moe mijenjati poloaj jezgre, odnosno pojedinih komada iste u cijevi. Na osnovu poznavanja pravca gumene cijevi poznat je i pravac jezgre prilikom ulaenja u alat za vaenje jezgre i obzirom na poloaj buotine i poloaj u sloju prije uzimanja. 2.7.1.4 Uzorci zemljanih materijala Uzorci tla dijele se na: neoteene, oteene i mijeane. Osnova za podjelu su parametri tla u uzorku u usporedbi sa parametrima na mjestu uzimanja.
Neoteeni uzorci
Tla u neoteenom uzorku ima jednaki sastav, strukturu, poroznost i sadraj vode kao zemljana tla na mjestu uzimanja. Uzorak je neoteen, dok se neki od navedenih parametara ne promijeni. Neoteeni uzorci zemlje su identini uzorcima klase A prema Eurocode 7. Neoteene uzorke dobiva se u koherentnim materijalima i iznimno u pjeskovima. Za uzimanje u pijesku esto su potrebne posebne tehnologije i oprema. Neoteene uzorke mogue je dobiti sa: o cilindrima sa tankim stijenama o alatom za vaenje jezgre Denisom, o alatom za vaenje jezgre sa unutarnju cijevi za dodavanje i o alatom za vaenje jezgre Laskay. Cilindar ili uloak sa uzorkom treba odmah hermetiki zatvoriti, te ga odgovarajue uskladititi. Postupanje sa uzorcima mora biti takvo, da se sprijei oteenje stijene, to znai bez vibracija i bez bitnih promjena temperature.
Oteeni uzorci
strana 23 od 35
Zemljana tla imaju u oteenom uzorku jednaki sastav, redoslijed slojeva i sadraj vode kao i zemljana tla na mjestu uzimanja uzorka, meutim, promijenjeni su struktura i poroznost. Na oteenom uzorku je mogue identifikovati in-situ redoslijed slojeva ili sastav tla. Uzorak je oteen, dok se neki od navedenih parametara ne promijeni. Oteeni uzorci tla su identini uzorcima klase B prema Eurocode 7. Dimenzije oteenih uzoraka ovise o cilju ispitivanja, odnosno o potrebnoj koliini uzoraka. U pravilu bi promjer uzorka trebao biti 5 do 10 puta vei od promjera maksimalnog zrna u tlu, iz kojeg se uzorak uzima. Oteene uzorke zemljanih tla mogue je dobiti sa: o o o o o cilindrima sa debelim stijenkama (zabijanje) dvo i trostijenim alatima za vaenje jezgre alatima za vaenje jezgre sa gumenom cijevi Wire-line alatima za vaenje jezgre i cijevima (buenje zabijanjem)
U koherentnim zemljanim materijalima, a prije svega u glinama, mogue je dobiti oteene uzorke i jednostijenim alatkama za vaenje jezgre i buenjem na suvo t. j. bez tenosti za buenje. Kod takvih uzoraka spoljnji je dio jezgre jako oteen, a moe biti i osuen. Kod pranjenja opreme uzorke treba obezbjediti kako ne bi dolo do dodatnog oteenja stijene, mijeanja uzorka ili promjene duine. Dijelove uzorka, predviene za ispitivanja, kod ega je vaan sadraj vode, treba hermetiki zatvoriti, najbolje sa parafiniranjem. Kod buenja sa alatima za vaenje jezgre u pravilu je potrebna 100 % koliina jezgre (volumen), odnosno minimalno 80 % u svakom manevru.
Promijeani uzorci
Zemljani materijal u promijeanom uzorku ima potpuno drukiju strukturu i drukiji raspored slojeva i sastojke od zemljanog materijala na mjestu uzimanja. Promijenjen moe biti i sadraj vode. Iz promijeanih uzoraka nije mogue pouzdano identifikovati insitu redoslijed slojeva. Promijeani uzorci zemljanih materijala identini su uzorku klase C prema Eurocode 7. Promjer buotine za promijeane uzorke ovisi od cilja ispitivanja i potrebne koliine uzorka. Promijeane uzorke je mogue dobiti sa: o jednostijenim alatima za vaenje jezgre i buenjem na suvo, t.j. bez tenosti za buenje o spiralom (kratkom ili dugom) i/ili o udarnim buenjem. 2.7.1.5 Uzorci stijena Vane geotehnike karakteristike odreene stijenska mase su: stanje (raspucanost ili zdrobljenost i stanje degradacije), struktura (tekstura), vrstoa i deformacione karakteristike. Ove karakteristike je mogue odrediti pregledom i laboratorijskim ispitivanjima odgovarajuih uzoraka. Dobivanje uzoraka stijene ovisi o cilju ispitivanja i vrsti i stanju stijene. Uzorci stijene dijele se na neoteene, oteene, promijeane i orientisane. Osnova za podjelu su parametri stijene u uzorku i stijene na mjestu uzimanja.
Neoteeni uzorci
Stijena u neoteenom uzorku jednake je strukture i sadraja vode kao stijena na mjestu uzimanja tako da su jednake karakteristike vrstosti kao i deformacijske karakteristike. Neoteeni uzorci stijene identini su uzorcima klase A prema Eurocode 7. Iz zdrave i djelomino raspadnute i raspucane stijene mogue je dobiti neoteene uzorke sa:
o o o
dvo i trostijenim alatima za vaenje jezgre alatima za vaenje jezgre sa gumenom cijevi i wire-line alatima za vaenje jezgre.
U jako degradiranoj ili zdrobljenoj stijenskoj masi je osim sa navedenim alatima za vaenje jezgre neoteene uzorke mogue dobiti i sa cilindrima. Minimalni promjer uzorka ovisi o stanju i objektu stijene. stijenama sa diskontinuitetama isti ne bi smeo biti manji od 76 mm. Dijelove jezgre za neoteene uzorke treba hermetiki zatvoriti i sa njima postupati tako da ne doe do promjena u uzorku.
Oteeni uzorci
Stijena u oteenom uzorku podijeljena je na pojedine komade prema glavnim diskontinuitetama, dok su udio i pojedini sastojci jednaki kao u stijeni na mjestu uzimanja. Na oteenim uzorcima nije mogue utvrivati parametre stijene kao cjeline, ve samo parametre pojedinih komada. Na oteenim uzorcima je mogue utvrditi glavni raspored diskontinuiteta. Oteeni uzorci stijene su jednaki kao uzorci klase D prema Eurocode 7. Oteene uzorke je mogue dobiti istim metodama kao neoteene (t. 6.1). Iz zdravih stijena ih je mogue dobiti i sa jednostijenim alatima za vaenje jezgre, dok se iz jako raspadnutih ili zdrobljenih vade udarnim buenjem. Za ispitivanja kod kojih je vaan sadraj vode uzorke treba hermetiki zatvoriti.
Promijeani uzorci
Stijena u promijeanom uzorku je zdrobljena i ima drukiju strukturu od stijene na mjestu uzimanja. Iz promijeanih uzoraka je mogue utvrditi vrstu i teksturu stijene, meutim, nije mogue utvrditi diskontinuitet i granice izmeu slojeva. Promijeane uzorke je mogue dobiti sa: o jednostijenim alatima za vaenje jezgre o perkosionim buenjem sa reversnom cirkulacijom i o udarnim buenjem. Promjer buotine za promijeane uzorke ovisi o potrebnoj koliini uzoraka.
Orientisani uzorci
Uzorci ili jezgre su orijentisane ako je mogue odrediti njihov poloaj u zemljanoj kori kao to su ga imali prije uzimanja. Iz orijentisanih uzoraka je mogue odrediti pravac i upad slojeva, kliznih ploha, pukotina i slino. Orijentisani uzorci su vani za odreivanje geolokog objekta (strukture) na istraivanom teritoriju. Za interpretaciju potrebni su i podaci o pravcu i otklonu buotine. Orijentisane uzorke je mogue dobiti sa alatima za vaenje jezgre za orijentisano buenje. 2.7.1.6 Struna dokumentacija o buotini Struna dokumentacija o buotini za istraivanje tla obuhvaa dokumentaciju o: o buenju o vizuelnim pregledima o ispitivanjima u buotinama o laboratorijskim ispitivanjima za identifikaciju i klasifikovanje i o geotehniki profil buotine. Dokumentaciju o buenju vodi izvoa buakih radova. Dokumentacija mora sadravati podatke o: o lokaciji: objekt, oznaka i koordinate buotine o maini za buenje i alatu o tenosti za buenje: vrsta, sastav, gustoa i viskoznost
o o o o o o o
buotini: promjer, dubina, zatitne cijevi jezgri: interval uzimanja, % jezgre uzorcima: oznaka, dubina, nain uzimanja mjerenjima u buotini: vrste i mjesto mjerenja parametrima buenja promatranjima izmeu buenja: gubitak tenosti za buenje, kaverne, pojave slojnih fluida i nivou podzemne vode, ako tehnologija buenja to omoguava.
Parametri buenja ovise o metodama buenja. Kod rotacionom buenju ti su parametri: o optereenje alata za buenje o brzina rotacije o pritisak i protok tenosti za buenje i o napredovanje buenja. Parametre buenja je mogue stei samo za vrijeme buenja i to zapisivanjem podataka iz instrumenata ili sa automatskim ureajima za registrovanje (MWD Measurement while drilling). Vizualne preglede jezgre, estica i uzoraka moraju obaviti za te poslove osposobljeni radnici koji posjeduju odgovarajua znanja iz geologije Pri izradi geotehnikog profila buotine treba koristiti podatke iz sve navedene dokumentacije. 2.7.2 METODE I POSTUPCI ZA IZVOENJE GEOMEHANIKIH LABORATORIJSKIH ISPITIVANJA 2.7.2.1 Uvod Geomehanika laboratorijske ispitivanja se izvode sa ciljem da se njima dopune i nadgrade podaci terenskih istraivanja. Program laboratorijskih ispitivanja je plan ispitivanja kojeg zajedno izrade odgovorni nosioc ispitivanja i inenjer u geomehanikom laboratoriju, pri emu moraju uvaavati karakteristike tla i objekata s jedne strane i kvaliteta klasu uzoraka i adekvatnosti uzorka za izvoenje pojedinih ispitivanja s druge strane. 2.7.2.2 Glavne grupe ispitivanja Laboratorijska ispitivanja se obzirom na plan i parametre, koji ih odreuju, dijele na slijedee glavne zaokruene grupe ispitivanja:
Ispitivanja za klasifikovanje i identifikaciju zemljanih materijala

Sa tim istraivanjima odreujemo osnovne, tzv. elementarne ili indeksne karakteristike materijala, na osnovu kojih se moe tano opisati zemljani materijal ili stijena i na taj ih se nain moe uiniti prepoznatljivima korisniku. U tu grupu spada odreivanje slijedeih parametara: o vlanost, o volumenska teina, o volumenska teina bez pora i upljina, o zrnatost strukture o Atterbergove granice plastinosti, o druga specijalna ispitivanja, npr. osjetljivost za smrzavanje, indeks gustoe
Kemijska ispitivanja zemljanih materijala i podzemne vode

I ova ispitivanja spadaju u grupu klasifikovanih ispitivanja. Sa njima utvrujemo karakteristike zemlje, koja bi mogla zbog svoje kemijske strukture uzrokovati nepoeljne uinke na betonu, eliku ili na samu zemljanu materijalu kada ista predstavlja osnovno tlo za objekt ili je iz nje izraen zemljani objekt. Meu najkarakteristinija kemijska
ispitivanja, koja se vre u geomehanici kod gradnje kolnika spada odreivanje slijedeih parametara: o o o o sadraj organskih tvari, karbonata i sulfata PH vrijednost, sadraj hlorida, druga specijalna ispitivanja, npr. kationska izmjena, plavi test metilom i sl.
Ispitivanja stiljivosti i bubrenja zemljanih materijala

To su ispitivanja pomou kojih odreujemo stiljivost, bubrenje i opasnosti od pojava kolapsa uzorka tla u edometrima, gdje je testirani uzorak bono ogranien a optereenje se vri vertikalno, prema stepenima i uz istovremeno omogueno dreniranje vode u vertikalnom pravcu. Cilj ispitivanja stiljivosti je odreivanje deformacionih i konsolidacijonih karakteristika tla i time ponaanja tla u uvjetima optereivanje i rastereivanja. Cilj ispitivanja za odreivanje kolapsa zbog bubrenja je ocjena kompresijskih parametara nesaturisanog tla i procjena dodatnih volumenskih promjena, do kojih dolazi prilikom saturiranja.
Ispitivanja parametara vrstoe zemljanih materijala

To su ispitivanja sa kojima se odreuje nedrenirana vrstoa smicanja, efektivni parametri vrstoe tla i porni tlaci za potrebe ocjene nosivosti i stabilnosti tla. Meu najee koritene metode ispitivanja spadaju pored indeksnih opita (depni penetrometar, laboratorijska krilna sonda, laboratorijski konus, jednoaksijalni opit pri nespreenom bonom irenju, nekonsolidisani, nedrenirani kompresioni opit): o opit direktnog smicanja i o opit triaksijalne kompresije.
Ispitivanja propusnost zemljanih materijala

Sa tim istraivanjima odreujemo koeficijent propusnosti tla za potrebe ocjene zoka vode u tlu, za potrebe ocjene dotoka vode u graevinske jame ili za proraune vremenskog razvoja konsolidacije. Meu najeim metodama ispitivanja su opiti u u permametru sa konstantnim ili padajuim pritiskom vode
Ispitivanja zgunjavanja, odn. ugradivosti prirodnih materijala

Sa tim istraivanjima ocijenimo sposobnost zemljanog i stijenskog materijala za mehanika zgunjavanja i karakteristike tla u zgusnutom stanju. Kada su karakteristike tla takve da mehaniko zgunjavanje ni mogue, standardnim se metodama pridrue metode sa kojima istraujemo sposobnosti poboljanja zemljanih tla sa aditivima anorganskim ili organskim vezivima. Meu najee koritene postupke ispitivanja spadaju: o Odreivanje optimalne vlanosti i maksimalne gustoe prema Proctoru, o Odreivanje CBR indeksa nosivosti, o Odreivanje optimalne vlanosti sa cementom ili drugim vezivima stabiliziranih zemljanih materijala, o Odreivanje tlane vrstoe sa cementom ili drugim vezivima stabiliziranih zemljanih materijala o Odreivanje vremenske otpornosti zemljanih materijala
Druga geomehanika laboratorijske ispitivanja zemljanih materijala

Meu posebna geomehanika laboratorijske ispitivanja spadaju i ispitivanja koja nisu obuhvaena u gore prikazanim opisima i sa kojima opisujemo karakteristike zemljanih tla sa specifinim karakteristikama, kao to su npr. rastresita tla, jednolino graduiran pijesak, prekonsolidovane vrste gline, dijatomejske zemlje ili karakteristike i ponaanje zemljanih tla u kombinacijama sa ostalim materijalima. U takvim sluajevima je odabir i
izvoenje postupka preputen odluci geotehnikog projektanta, dok mora biti sam postupak detaljno opisan i dokumentisan.
Ispitivanja za identifikaciju i klasifikaciju stijena

Namjera: idetifikacija i opis stijenskog materijala na osnovu mineralokog sastava, geneze, strukture, sklonosti troenju i osnovnih karakteristika (vlanost, volumenska teina,). Opis se moe vriti na uzorcima prirodne stijene sa jezgre buotina ili drugog izvora ili na stijenskoj masi na terenu. Pre uzorkovanja je potrebno stijensku masu (prezentiranu u buotini ili na terenu) zonirati u pojedine kvazihomogene zone i za iste odrediti karakteristike inenjerskogeoloke parametre kao npr. RQD.
Ispitivanja stiljivosti i bubrenja stijena

Cilj ispitivanja stiljivosti je odreivanje deformacionih i konsolidacijonih karakteristika stijenske mase i time ponaanja tla u uvjetima optereivanje i rastereivanja. Za potrebe projektovanja dubokih usjeka ili tunela je potrebno izvoditi opite za identikovanje, potvrdu i kvantifikovanje eventualnih pojava bubrenja. Ispitivanja se obavlja u sklopu standardnih ili modifikovanih opita stiljivosti.
Ispitivanja za odreivanje parametara vrstoe stijena

Meu najee koritene metode ispitivanja spadaju: o o o o o Monoaksijalni opit deformabilnosti Point load test Direktno smicanje Brazilski opit Triaksijalni opit
2.7.2.3 Klase kvalitete uzoraka Uzorci zemljanih materijala, koji su namijenjeni laboratorijskim istraivanjima, rasporeeni su u pet (5) kvalitativnih klasa obzirom na to koliko su njihove karakteristike ostale nepromijenjene. Klasa kvaliteta uzoraka i adekvatnost uzoraka za laboratorijske ispitivanja prikazani su u donjoj tabeli (prema Eurocode 7, dio 2):
Nepromijenjene karakteristike zemljanih materijala

Veliina zrna Sadraj vode Gustoa, relativna gustoa, propusnost Stezanje, vrstoa smicanja
Karakteristika tla/Klasa kvaliteta
1 + + + + + + + + + +
2 + + + + + + + +
3 + +
4 +
Karakteristike koje moemo odrediti
Redoslijed slojeva Granice izmeu slojeva, grubo Granice izmeu slojeva, detaljno Atterbergove granice, vol.teina zrna, sadraj organskih tvari, Vlanost Stiljivost, posmina vrstoa
+ + + +
+ + +
2.7.2.4 Metode i postupci za izvoenje laboratorijskih ispitivanja Radni postupci i oprema za izvoenje geomehanikih laboratorijskih ispitivanja propisani su sa nacionalnim standardima i razliitim preporukama, odn. smjernicama. U pravilu se razliiti nacionalni standardi meusobno neto razlikuju to moe uticati i na rezultate ispitivanja. Eurocode 7 se oslanja na britanske, BS standarde, ali ne u svemu. U Izvjetaju o laboratorijskim istraivanjima treba obavezno navesti metodu prema kojoj
je istraivanje izvreno. Kada se istraivanje izvodi tano prema propisanoj metodi, nije potrebno opisivanje ispitivanja. Kada je kod izvoenja ispitivanja dolo do odstupanja od standardnog postupka ili je istraivanje izvreno postupkom koji nije openito prihvaen, treba precizno opisati nain izvoenja ispitivanja. U tabeli u nastavku je prikazan pregled standarda koji propisuju postupke laboratorijskih ispitivanja. U tabeli su kao upotrebljivi jo uvijek navedeni i oni JUS standardi koji omoguuju izvoenje jednakih i sa suvremenim europskim standardima jo usporedivim postupcima ispitivanja. Gdje JUS standarda nema ili su potpuno neprimjereni, u tabeli su navedeni standardi prema kojima se preporua izvoenje laboratorijskih pretraga. Tabela: Popis standardnih metoda za izvoenje glavnih laboratorijskih ispitivanja zemljanih materijala
Oznaka standarda Zap. (potpuna ili br. djelomina, take, poglavlja) ili oznaka nestandardne metode ispitivanja 1 2 3 4 5 6 7 JUS U.B1.001/90 JUS U.B1.003/90 JUS U.B1.010/79 JUS U.B1.012/ 1980-02-21 JUS U.B1.014/88 JUS U.B1.016/ 1-VII-1968 JUS U.B1.018 / 1980-07-30 JUS U.B1.020 / 1980-07-30 Naslov standardne ili Kalibracija nestandardne metode ispitivanja i eventualne veze opreme* sa drugim standardima ili metodama Klasifikovanje zemljanih materijala Terenska identifikacija zemljanih materijala Uzimanje uzoraka zemljanih tla Odreivanje vlanosti DA uzorka tla vage, pei DA Odreivanje volumenske Vage, Pei mase tla bez pora Piknometari DA Odreivanje volumenske Vage, Pei, teine tla Cilindari Odreivanje DA granulometrijske strukture sa areometrisanjem Vage, Pei, sa Andreasenovom pipetom Sita DA Odreivanje konsistencije Vage, pei, zemljanih tla zdjelica Penetrometar Bestimmung des DA Wasseraufnahmevermgens Vage (Odreivanje upijanje vode Pei zemljanih tla) Temperatura (determination of the water absorption) Priblino odreivanje zagaenosti organskim materijama (Determination of organic impurites. Colorimetaric method) Soils for civil engineering purposes Part 3. Chemical and electrochemical tests Determination of the
Napomene
Izotopna sonda prema ASTM
DIN 18132 / Dezember 1995
10
JUS B.B8.039 / 1982-08-07
11
BS 1377 / 1990 Part 3 taka 3
strana 29 od 35
Oznaka standarda Zap. (potpuna ili br. djelomina, take, poglavlja) ili oznaka nestandardne metode ispitivanja 12 BS 1377 / 1990 Part 3 taka 9
Naslov standardne ili nestandardne metode Kalibracija ispitivanja i eventualne veze opreme* sa drugim standardima ili metodama organic matter content Soils for civil engineering purposes Part 3. Chemical and electrochemical tests Determination of the pH value Soils for civil engineering purposes Part 3. Chemical and electrochemical tests Determination of the carbonate content Odreivanje promjene zapremine tla Odreivanje sadraja sagorljivih i organskih materijala u tlu Odreivanje sadraja karbonata u tlu Ispitivanje direktnog smicanja u tlu Ispitivanje smicanja u triaksialnom aparatu Soils for civil engineering purposes Part 7. Shear strength tests (total stress) Determination of the unconfined compressive strength Determination of the undrained shear strength i triaxial compression without measurement of pore pressure (definitive method) Part 8. Shear strength tests (effective stress) Consolidatet-undrained triaxial compression test with measurement of pore pressure Consolidatet-drained triaxial compression test with measurement of volume change Soils for civil engineering DA
Napomene
Pufarne otopine
13
BS 1377 / 1990 Part 3 taka 6.3
14 15 16 17 18 19
JUS U.B1.022/68 JUS U.B1.024/68 JUS U.B1.026/68 JUS U.B1.028 / 1-I-1970 JUS U.B1.029/71 BS 1377 / 1990 Part 7 taka 7 taka 8
SE NE IZVODI DA Vage, Pei
DA Dinamometar Mikrometar
BS standard ne poznaje nedreniranog ispitivanja. Nije upotrebljiv, odgovara BS
DA Volumenometri Mjerai pomaka Mjerai tlaka
Part 8 taka 7
taka 8
strana 30 od 35
Oznaka standarda Zap. (potpuna ili br. djelomina, take, poglavlja) ili oznaka nestandardne metode ispitivanja 20 BS 1377 / 1990 Part 7 taka 6 JUS U.B1.030 / 1-VII-1968
Naslov standardne ili nestandardne metode Kalibracija ispitivanja i eventualne veze opreme* sa drugim standardima ili metodama purposes Part 7. Shear strength tests (total stress) Determination of residual strength using the small ring shear apparatus Odreivanje pritisne vrstoe u tlu (Determination of compressive strength of a soil) Odreivanje stezanja u tlu (Determination of the onedimensional consolidation properties) ISPITIVANJA SKUPLJANJA i BUBRENJA MORALI BI USKLADITI SA BS Odreivanje koeficijenta vodopropusnosti Dinamometari, Mikrometari, Prijenosni omjeri DA Dinamometri Mikrometari DA Prijenosni omjeri Mikrometri DA
Napomene
21
to prije prei na BS
22
JUS U.B1.032 / 1-I-1970
PANJA ! Oprez kod ispitivanja stiljivosti. to prije prei na BS
23
BS 1377, PART 5, PART 6
24
JUS U.B1.034 / 1-I-1970
DA Kapilare, Volumometri
PANJA!
VODOPROPUSNOST u EDOMETRU NIJE PREMA STANDARDU I VIE JE NEMA U BS. to prije prei na BS
U SLOVENIJI SE NE IZVODI IAKO BI SE MORALO NEUPOTREBLJIV, zamjenjuje DIN
JUS U.B1.036/68
Odreivanje kapilarnog podizanja
DA kapilare
26
JUS U.B1.038/68
27
DIN 18127 / Februar 1993
28
JUS U.B1.042 / 1-I-1970
Odreivanje optimalne vlanosti prema Proctorju Versuche und Versuchsgerte (Proctorversuch) (Proctora provjera) (Determination of maximum dry density and optimum moisture content) Odreivanje kalifornijskog DA Dinamometri, indeksa nosivosti (Determination of the Mikrometri California Bearing Ratio) Odreivanje CBR vrijednosti u laboratoriju Odreivanje CBR vrijednosti za nosive slojeve kolnikih konstrukcija za koje je propisana zbijenost 95 %, od optimalne zbijenosti prema modifikovanom Proktorovom opitu
PANJA ! VIDI DIN 18127
strana 31 od 35
Oznaka standarda Zap. (potpuna ili br. djelomina, take, poglavlja) ili oznaka nestandardne metode ispitivanja 29 32 JUS U.B1.044 / 69 JUS U.B1.048 / 1-VII-1969
Naslov standardne ili nestandardne metode Kalibracija ispitivanja i eventualne veze opreme* sa drugim standardima ili metodama Odreivanje kapilarne vodopropusnosti i kapilarnog dizanja Odreivanje optimalnog sadraja vode cementom stabilizovanog tlA (Determination of optimal water content of a soil stabilized by cement) Odreivanje otpornosti cementom stabilizovanog tla prema mrazu
Napomene
NE IZVODI SE
PANJA! VIDI DIN 18127
33
JUS U.B1.050 / 69
NEADEKVATAN
Obavezna je kalibracija opreme. Uz obavezne poetne kalibracije potreban je i periodini pregled i kontrola mjerila. Obim kontrole mjerila i opreme, kojeg odreuje Eurocode 7, obiman je i znai veliki finansijski teret za male komercijalne laboratorije. Do prijema odgovarajueg BS standarda preporuujemo slijedeu minimalnu uestalost kontrole mjerila: Vage: svake 2 godine Dinamometri i el. mjerai sile: svake 2 godine Mikrometri: poetna, zatim vlastita svakih 6 mjeseci sa etalonom Elektronski mjerai pomaka: svake 2 godine Volumenometri: vlastita kontrola, svakih 6 mjeseci Suare: poetna, zatim vlastita kontrola, svakih 6 mjeseci sa kalibriranim termometrom
Klasifikovanje i opisivanje uzoraka

Opis uzoraka i klasifikovanje zemlje osnovni su podaci laboratorijskih pretraga kojima se nadograuju terenski opisi jezgri buotina. Pri opisivanju uzoraka treba koristiti podatke obavljenih ispitivanja i zakljuke makroskopskog pregleda. Glavni opis uzorka obuhvata podatke:
Primjer:
Vrsta tla: Stanje gustoe i konsistencije: Boja: Pomoni opis obuhvata: Vana opaanja: Sastav zrna: Druge posebnosti: Zrna do 30 mm Zrna od kvarcnog pjeara Zrna vidljivo isprana, glatka Dobro graduisan ljunak, zaobljen Srednje gusto Siva
Opis se moe dopuniti i sa drugim podacima ako su isti vani za razmatrani materijal. Pri opisivanju zemljanih tla je potrebno izbjegavati specijalne nazive koji su inae poeljni kod drugih grana geo-nauke, npr. deluvijalni ljunak, argilitna glina isl.
strana 32 od 35
2.7.3 IZVJETAVANJE O GEOTEHNIKIM ISTRAIVANJIMA 2.7.3.1 Openito U ovom dodatku navedeni su zahtjevi glede izvjetavanja o pojedinim geotehnikim ispitivanjima. Prikazani su uzorci formulara za upisivanje vanih podataka za vrijeme ispitivanja. Osnovni podaci koje treba navesti za svako istraivanje, su sljedei: o naziv poduzea koje izvodi istraivanje o naziv lokacije (gradilita) o broj pod kojim se vode istraivaki radovi (radni nalog, br. ugovora,...) o oznaka buotine, sonde o vrsta ispitivanja sa referencijom koritenog standarda o datum ispitivanja o koordinate buotine (sonde) o kote terena o metoda buenja i promjer buotine (za ispitivanja koja se izvode u buotinama) o podaci o kalibraciji opreme (datum i broj certifikata, kalibracijske konstante) o sva odstupanja od standardnog postupka, napomene operatera o ime i potpis operatera i rukovodioca istraivakih radova 2.7.3.2 Uzimanje uzoraka Za svaki uzorak treba u duplikatu ispuniti donji obrazac. Jedan primjerak prilae se uz uzorak dok se drugi spremi kao referencija za primjer oteenja originala. Uz to treba uz uzorak priloiti jo i jedan ili vie listova sa brojem uzorka (ovisno od naina uvanja, rukovanja i transporta, da se pouzdano sauva barem jedna oznaka). Prema donjem predlogu istraivako preduzee moe izraditi blokove sa numerisanim listovima (duplikati imaju isti broj). Isprekidana linija oznaava mjesto perforacije.
Br. 0001
PODACI O UZORKU Lokacija (gradilite)............................................................................. Datum:...............................................................Tip uzorka:........................................ Buotina:.............................................................Dubina:....................... Br. uzorka:.............................................................. Napomena: Br. 0001 Ime i potpis: Br. 0001 Br. 0001
strana 33 od 35
2.7.4 SADRAJ GEOTEHNIKOG ELABORATA 2.7.4.1 GEOTEHNIKI ELABORAT ZA IDEJNI (GLAVNI) PROJEKT PUTA
SVESKA 1 ELABORAT ZA TRASU:

1. 2. 2.1. 2.2. 2.2.1. 2.2.2. 3. 3.1. 3.2. 3.2.1. 3.2.2. 3.3. 3.4. 3.5. 3.6. 4. UVOD VRSTE I OBIM ISTRANIH RADOVA Pregled ranije izvedenih istraivanja Istraivanja za projekt puta. Terenska istraivanja Laboratorijska ispitivanja PRIKAZ OSNOVNIH REZULTATA ISTRAIVANJA Geomorfoloke karakteristike terena Geoloka graa terena Litostratigrafski sastav Tektonski sklop Hidrogeoloke karakteristike terena Rezultati ispitivanja fiziko-mehanikih karakteristika uzoraka tla i stena sa prognozom svojstava stenskih masa u klopu terena Savremeni geoloki procesi i pojave (klizita, odroni, erozija idr.) Seizminost terena ANALIZA GEOTEHNIKIH USLOVA ZA TRASU Opis trase sa rejoniranjem i geotehnikim modelima za svaki rejon Izbor parametara za geotehnike proraune Uslovi izvoenja useka i zaseka Uslovi izvoenja nasipa Specifini problemi trase (zatita od povrinske i podzemne vode, deonice na malo nosivom tlu, na nestabilnom terenu) Upotrebljivost lokalnih materijala
4.1.1. 4.2. 4.3. 4.4.

4.5.
4.6.
5. ZAKLJUCI
6. PROGRAM ISTRAIVANJA ZA SLEDEU FAZU PROJEKTOVANJA

7. OSNOVNI GRAFIKI PRILOZI: Geoloka i inenjerskogeoloka karta Puduni inenjerskogeoloki profil du trase Karakteristini popreni profili (obavezno na lokacijama svih useka i nasipa, svih klizita i malonosivih tla) Rezultati laboratorijskih ispitivanja, terenskih mjerenja, buenja, geofizikih ispitivanja i sl.
SVESKA 2 ELABORAT ZA MOST (MOSTOVE):

1. 2. 3. 3.1. 3.2. 3.3. 3.4. UVOD VRSTE I OBIM ISTRANIH RADOVA PRIKAZ OSNOVNIH REZULTATA ISTRAIVANJA NA LOKACIJI MOSTA Osnovne geoloke karakteristike terena Hidrogeoloke karakteristike terena Fiziko-mehanika svojstva tla i stena i izbor parametra za proraune Savremeni geoloki procesi stabilnost terena
3.5. 4. 4.1. 4.2. 4.3. 4.4. 4.5. 4.6. 4.7. 5. 6.
Parametri seizminosti za lokaciju mosta ANALIZA GEOTEHNIKIH USLOVA GRAENJA MOSTA Osnovne konstruktivne karakteristike mosta Geotehniki modeli terena na lokaciji izbor naina fundiranja Uslovi iskopa temeljnih jama Stabilnost objekta Specifini problemi trase (zatita od povrinske i podzemne vode, deonice na malo nosivom tlu, na nesatbilnom terenu) Proraun sleganja Preporuke za zatitu i osmatranje objekta ZAKLJUCI PROGRAM ISTRAIVANJA ZA SLEDEU FAZU PROJEKTOVANJA
7.
PROGRAM OSMATRANJA TOKOM GRADNJE I U EKSPLOATACIJI
SVESKA 3 ELABORAT ZA TUNEL (TUNELE):

1. UVOD 2. VRSTE I OBIM ISTRANIH RADOVA U PODRUJU TUNELA 3. PRIKAZ OSNOVNIH REZULTATA ISTRAIVANJA NA PODRUJU TUNELA 3.1. 3.2. 3.3. 3.4. 3.5. 3.6. 4.1. 4.2. 4.3. 4.3.1. 4.3.2. 4.3.3. Osnovne geoloke karakteristike terena Tektonski sklop, ispucalost, parametri ispucalosti Hidrogeoloke karakteristike terena Fiziko-mehanika svojstva tla/stenskih masa i izbor paerametra za proraune Savremeni geoloki procesi stabilnost terena Parametri seizminosti za lokaciju tunela
4. ANALIZA GEOTEHNIKIH USLOVA GRAENJA MOSTA Prognozni profil terena du trase sa geotehnikim zoniranjem Geotehnika klasifikacija stenskih masa Analiza uslova graenja po geotehnikim zonama Uslovi iskopa Razrada profila fazni iskop tunela Privremena stabilnost iskopa (analiza kinematskih mogunosti pojave lokalnih blokova, naponsko-deformacijska analiza iskopa bez podgrae i sa primarnom podgraom 4.3.4. Trajna stabilnost tunela 4.3.5. Prognoza dotoka podzemnih voda i predlog naina zatite
4.3.6. Prognoza pojave tetnih gasova i predlog naina zatite
4.3.7. Analiza uslova graenja portala i preduseka 4.4. Mogunost korienja materiala is iskopa i upotrebljivost lokalnih materiala za gradnju tunela 4.5. Uticaj izgradnje na okolni teren i objekte (uticaj vibracija od miniranja i rada maina, promene reima podzemnih voda, sleganje povrine terena, uslovi deponovanja materiala iz iskopa) 5. ZAKLJUCI 6. PROGRAM ISTRAIVANJA ZA SLEDEU FAZU PROJEKTOVANJA 7. PROGRAM KARTIRANJA I MERENJA TOKOM GRADNJE I U EKSPLOATACIJI
strana 35 od 35

1-1-2 Inzinjersko-Geoloska I Geotehnicka Istarzivanja I Ispi

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

1-1-2 Inzinjersko-Geoloska I Geotehnicka Istarzivanja I Ispi

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Bosna i Hercegovina

DIREKCIJA CESTA FEDERACIJE BiH

Javno preduzee PUTEVI REPUBLIKE Banja Luka SRPSKE

SMJERNICE ZA PROJEKTOVANJE, GRAENJE, ODRAVANJE I NADZOR NA PUTEVIMA

Smjernice za projektovanje puteva

Ininjersko-geoloka i geotehnika istraivanja i ispitivanja

PRISTUP IZVOENJU GEOTEHNIKIH ISTRAIVANJA ......................................... 5

TIJEK GEOTEHNIKIH ISTRAIVANJA ................................................................ 7

SADRAJ GEOTEHNIKIH IZVJETAJA ............................................................. 10

VRSTE I OPISI ISTRAIVANJA ......................................................................... 12

RS-FB&H/3CS DDC 433/04

knjiga I - dio 1 poglavlje 2

Smjernice za projektovanje puteva

Ininjersko-geoloka i geotehnika istraivanja i ispitivanja

RS-FB&H/3CS DDC 433/04

knjiga I - dio 1 poglavlje 2

Ininjersko-geoloka i geotehnika istraivanja i ispitivanja

Smjernice za projektovanje puteva

Uz te tri faze poznajemo i: o o

Pretpripreme za istraivanja, koje su potrebne za izradu konkursa za prethodne faze

Tekua (pratea) istraivanja koja se vre u skladu sa izvoenjem geotehnikih

Kontrolna istraivanja, sa kojima potvrujemo projektne pretpostavke i kontroliemo

knjiga I - dio 1 poglavlje 2

RS-FB&H/3CS DDC 433/04

Smjernice za projektovanje puteva

Ininjersko-geoloka i geotehnika istraivanja i ispitivanja

PRISTUP IZVOENJU GEOTEHNIKIH ISTRAIVANJA

prema potrebi i ostale)

RS-FB&H/3CS DDC 433/04

knjiga I - dio 1 poglavlje 2

Ininjersko-geoloka i geotehnika istraivanja i ispitivanja

Smjernice za projektovanje puteva

Smjernice za projektovanje puteva

Ininjersko-geoloka i geotehnika istraivanja i ispitivanja

TIJEK GEOTEHNIKIH ISTRAIVANJA

struni pregled projekta prethodne faze geotehnikih istraivanja.

i) Arhivski geotehniki podaci (ako su na raspolaganje).

Ininjersko-geoloka i geotehnika istraivanja i ispitivanja

Smjernice za projektovanje puteva

Smjernice za projektovanje puteva

Ininjersko-geoloka i geotehnika istraivanja i ispitivanja

Cilj: Analizirati rezultate svih izvrenih istraivanja i odrediti uslove izvedbe

institucija koja je vrila glavna istraivanja)

istraivanja Posebni zahtjevi odgovornog voe projekta ili odgovornog projektanta

RS-FB&H/3CS DDC 433/04

knjiga I - dio 1 poglavlje 2

Ininjersko-geoloka i geotehnika istraivanja i ispitivanja

Smjernice za projektovanje puteva

prijedlogom mjera i daljnjih mjerenja

SADRAJ GEOTEHNIKIH IZVJETAJA

knjiga I - dio 1 poglavlje 2

RS-FB&H/3CS DDC 433/04

Smjernice za projektovanje puteva

Ininjersko-geoloka i geotehnika istraivanja i ispitivanja

RS-FB&H/3CS DDC 433/04

knjiga I - dio 1 poglavlje 2

Ininjersko-geoloka i geotehnika istraivanja i ispitivanja

Smjernice za projektovanje puteva

VRSTE I OPISI ISTRAIVANJA

Minimalni zahtjevi obzirom na istraivanja podzemne vode prema EC-7 su slijedei: o o o

Smjernice za projektovanje puteva

Ininjersko-geoloka i geotehnika istraivanja i ispitivanja

Osnovna svrha IG istraivanja: