Xuctu.

com – Chuyên cung cấp sách tham khảo môn Toán THCS-THPT

Chủ đề: Rút gọn biểu thức

Dạng: TÌM x ĐỂ BIỂU THỨC RÚT GỌN LÀ SỐ NGUYÊN
a a
I/ BTRG có dạng A = hoặc A =
cx + d c x +d
LOẠI 1: Tìm x ∈ ℤ để A∈ℤ
Lập luận: A∈ ℤ ⇔ Mẫu thức là Ư(a)
Liệt kê Ư(a)
Lập bảng: Mẫu thức bằng Ư(a) tìm ra x
Chú ý: Giá trị x ∈ ℤ tìm được phải thoả mãn điều kiệncủa biểu thứcrút gọn mới nhận.
3
VD: Cho A = . Tìm x nguyên để A nguyên.
2 x +1
ĐK: x ∈ ℤ nên A ∈ ℤ ⇔ 2 x + 1∈ Ư(3)
2 x +1 -3 1 1 3
x -2 -1 0 1
x ∅ ∅ T/M T/M
a
LOẠI 2: Tìm x để A∈ℤ thường áp dụng với biểu thức rút gọn A = .
c x +d
Phương pháp:
+ Xuất phát từ điều kiện x ≥ 0 rồi suy ra miền bị chặn của A ( m ≤ A ≤ r )
+ Chọn các giá trị nguyên a1 thuộc miền chặn rồi giải phương trình A = a1 để tìm x .
+ Kết luận giá trị x thoả mãn.
7
VD1: Cho A = . Tìm x để A∈ℤ .
2 x +3
7 7 7
ĐK: x ≥ 0 ⇒ 2 x + 3 ≥ 3 ⇔ ≤ . Do đó 0 < A ≤ mà A ∈ ℤ ⇒ A ∈ {1; 2}
2 x +3 3 3
7
V ới A = 1 ⇒ =1⇒ 2 x + 3 = 7 ⇒ x = 4
2 x +3
7 7 1
V ới A = 2 ⇒ = 2⇒ 2 x +3= ⇒ x =
2 x +3 2 16
−5 −5
VD2: Cho A = . Tìm x để A∈ℤ . ĐK: x ≥ 0 ⇒ 2 x + 1 ≥ 1 ⇒ ≥ −5
2 x +1 2 x +1
Do đó −5 ≤ A < 0 mà A∈ℤ ⇒ A ∈ {−5; −4; −3; −2; −1} .
Giải phương trình A = giá trị nguyên => Tìm được x
a x +b
II/ Biểu thức rút gọn có dạng A =
c x +d

Phương pháp tách phần nguyên:

+ Lấy tử chia cho mẫu được thương là số k ∈ ℤ và dư số m∈ℤ

+ Ta có: A =
( )
k c x +d +m
=k+
m
c x +d c x +d
m
+ Việc tìm x để A nguyên quy về bài toán tìm x để nguyên như phần I)
c x +d
2 x +4
VD1: Cho A = tìm x ∈ ℤ để A∈ℤ
x +3
Phát hành toàn quốc- Miễn Phí SHIP- Xem và thanh toán tại nhà- ĐT: 0918.972.605(Zalo)
 Xuctu.com – Chuyên cung cấp sách tham khảo môn Toán THCS-THPT

Ta có A =
2 ( )
x +3 −2
= 2−
2
x +3 x +3
2
Với x ∈ ℤ ⇒ A ∈ ℤ ⇔ ∈ ℤ ⇔ x + 3 ∈ Ư(2) ⇒ x .
x +3
2 x +7
VD2: Cho A = . Tìm x để A∈ℤ
x +1

Ta có A =
2 ( )
x +1 + 6
6
=> A ∈ ℤ ⇔
= 2+
6
∈ℤ
x +1 x +1 x +1
6 6
Với x ≥0⇒0< ≤6 ⇒ ∈ {1, 2,3, 4,5, 6} ⇒ x .
x +1 x +1
TRỌN BỘ SÁCH THAM KHẢO TOÁN 9 MỚI NHẤT-2020-2021

Phát hành toàn quốc- Miễn Phí SHIP- Xem và thanh toán tại nhà- ĐT: 0918.972.605(Zalo)
 Xuctu.com – Chuyên cung cấp sách tham khảo môn Toán THCS-THPT

Bộ phận bán hàng: 0918.972.605

Đặt mua tại: https://xuctu.com/

FB: facebook.com/xuctu.book/
Email: sach.toan.online@gmail.com
Đặt trực tiếp tại:
https://forms.gle/ooudANrTUQE1Yeyk6

Đọc trước những quyển sách này tại: https://xuctu.com/sach-truc-tuyen/

BÀI TẬP VẬN DỤNG TÌM x ĐỂ BIỂU THỨC RÚT GỌN LÀ SỐ NGUYÊN
2x 2x x
Bài 1: Cho biểu thức A = 2 + 2 +
x − 3x x − 4x + 3 x − 1
a) Rút gọn biểu thức A. b) Tìm x nguyên để A nguyên.

a +2 5 1
Bài 2: Cho biểu thức: P = − +
a +3 a+ a −6 2− a

a/ Rút gọn P b/ Tìm a ∈ Z để P nguyên.


Bài 3: Cho biểu thức: P = 
3 a
−
3a
+
1
:
(
 (a − 1). a − b )
a + ab + b a a − b b a − b  2a + 2 ab + 2b
 

a/ Rút gọn P b) Tìm những giá trị nguyên của a để P có giá trị nguyên

Bài 4: Cho biểu thức: A =  − :

(
 x x −1 x x +1  2 x − 2 x +1 )
 x− x x + x  x −1

1) Rút gọn A. 2) Tìm x nguyên để A có giá trị nguyên.

 x +2 x − 2  x +1
Bài 5: Cho biểu thức: Q =  − , với x > 0 ; x ≠ 1.
 x + 2 x + 1 x − 1 
.
  x

2
a) Chứng minh rằng Q = b) Tìm số nguyên x lớn nhất để Q có giá trị nguyên.
x −1

2 2 x x
Bài 6: Cho biểu thức: A = + +
x −3 x − 4 x +3 x −1
a) Rút gọn A b) Tìm x∈ Z để biểu thức A nhận giá trị nguyên.

Phát hành toàn quốc- Miễn Phí SHIP- Xem và thanh toán tại nhà- ĐT: 0918.972.605(Zalo)
 Xuctu.com – Chuyên cung cấp sách tham khảo môn Toán THCS-THPT

 1 1  x −1
Bài 7. Cho biểu thức P = 2  − :
 x −1 x −1 + 1  x + x −1 −1

a) Rút gọn P . b) Tìm x để P là một số nguyên

 1 1  x −2
Bài 8*: Cho biểu thức A =  + .
 x +2 x −2 x
7
Tìm tất cả các giá trị của x để B = A đạt giá trị nguyên.
3

Phát hành toàn quốc- Miễn Phí SHIP- Xem và thanh toán tại nhà- ĐT: 0918.972.605(Zalo)