See discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.

net/publication/329969447

Nomophobia Prevalence among University Students in Kosovo

Conference Paper · December 2018

CITATION READS

1 203

2 authors:

Deniz Mertkan Gezgin Cansu Parlak

Trakya University Bartin University
78 PUBLICATIONS   814 CITATIONS    3 PUBLICATIONS   70 CITATIONS   

SEE PROFILE SEE PROFILE

Some of the authors of this publication are also working on these related projects:

The Relationship between Nomophobia and Loneliness View project

Nomophobia View project

All content following this page was uploaded by Deniz Mertkan Gezgin on 28 December 2018.

The user has requested enhancement of the downloaded file.

 Kosova’da öğrenim gören öğrenciler arasında nomofobi yaygınlığı

Nomophobia prevalence among university students in Kosovo

Deniz Mertkan GEZGİN115a, Cansu PARLAK116b

Özet

Çalışmanın amacı, Kosova’da öğrenim gören üniversite öğrenciler arasındaki nomofobi yaygınlığının
sosyal ağ sitelerinin kullanımı açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Tarama modeli ile betimlenen
çalışmanın çalışma grubunu Kosova ülkesinin Priştine ve Prizren şehirlerindeki üniversitelerde farklı
bölümlerde okuyan 142 üniversite öğrencisinden oluşmaktadır. Veriler, 2015-2016 eğitim-öğretim bahar
döneminde Nisan-Mayıs ayları boyunca internet üzerinden çevrimiçi anket vasıtasıyla gönüllülük esasına
göre toplanmıştır. Çalışmada veriler, Nomofobi ölçeği(NMP-Q) ve demografik bilgi formu aracılığıyla
toplanmıştır. Verilerin analizi SPSS 23.0 (The Statistical Package for the Social Sciences) paket programı
kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizinde, betimsel istatistikler, bağımsız örneklem t-testi, tek
yönlü varyans analizi(ANOVA) ile Pearson korelasyon katsayısından faydalanılmıştır. Elde edilen
bulgulara göre üniversite öğrencilerinin nomofobi düzeylerinin nomofobi ölçeğinden alınan puana göre
ortalamanın altında olduğu tespit edilmiştir. Nomofobi ölçeğinin alt boyutlarından “Bilgiye erişememe” ve
“İletişime geçememe” boyutlarının öğrenciler arasında diğer boyutlara göre önem arz ettiği ortaya
çıkmıştır. Üniversite öğrencileri arasından cinsiyet açısından nomofobi düzeyleri arasında anlamlı bir
farklılık bulunmamıştır. Yaş değişkeni açısından yapılan korelasyon analizi sonuçları incelendiğinde yaş
ile nomofobi düzeyi arasında anlamlı düzeyde negatif bir ilişki olduğu ortaya çıkmıştır. Akıllı telefonlarında
gün içerisinde sosyal ağ site uygulamalarında çevrimiçi olan üniversite öğrencilerinin, çevrimiçi
olmayanlara göre nomofobi düzeyleri anlamlı şekilde yüksek olduğu bulunmuştur. Son olarak akıllı
telefonlarında 5-7 saat arası sosyal ağ siteleri ile zaman geçiren öğrencilerin 1-3 saat arası zaman geçiren
öğrencilere göre nomofobi düzeylerinin yüksek olduğu ortaya çıkmıştır. Öğrenciler arasında sosyal ağ
uygulaması olarak son olarak, Facebook, Instagram, Snapchat ve Twitter en yoğun kullanılan uygulamalar
olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Kosova, nomofobi, üniversite öğrencileri, akıllı telefon.

1. GİRİŞ

Akıllı telefonların bireylerin neredeyse organı olduğu bu çağda, akıllı telefonlar bireylerin
hayatına getirdikleri kolaylıklar yanında bazı olumsuzluklar da getirmiştir. Özellikle de mobil
internetin gelişmesi ve mobil sosyal ağ site uygulamaları sayesinde bireyler akıllı telefonları ile
yoğun bir şekilde zaman geçirmektedirler. Bu yüzden son dönem de nomofobi yani kısaca “mobil
telefondan yoksunluk” olarak karşımıza çıkan bir sendrom giderek toplum içinde yayılmaktadır.
Nomofobi yüzünden bireyler artık mobil telefonlarını gece kapatmaz olmuşlar, daha sık mobil
telefonlarını kontrol eder oluşlardır(Akıllı ve Gezgin,2016). Zaman içerisinde daha da ilerleyen
bu durum bireyin hayatını olumsuz etkilemektedir. Özellikle gençler mobil telefonsuz

115a
Trakya Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi, Edirne –Turkey,
mertkan@trakya.edu.tr
116b
Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Engelli Çalışmaları Doktora Programı, Edirne-Turkey,
cansuuparlak@gmail.com

155
kaldıklarında panik, kaygı ve korku seviyeleri artmakta(King ve ark.,2013; King ve ark.2014),
yalnızlaşmakta(Gezgin ve ark.,2018) ve derslerine, hayatlarına konsantrasyonları
düşmektedir(Hamutoğlu ve ark.,2018). Dünya ve Türkiye’de yapılan çalışmalar nomofobinin
riskinin özellikle gençler arasında daha riskli bir hal aldığını ortaya koymaktadır(Szpakow,
Stryzhak ve Prokopowicz,2011; Kaur ve Sharma,2015; Sharma, Sharma, Sharma ve Wavare,
2015; Uysal, Ozen ve Madenoglu, 2016; Adnan ve Gezgin, 2016; Akilli ve Gezgin,2016; Erdem,
Kalkın, Turen ve Deniz, 2016; Hoffner, Lee ve Park, 2016; Gezgin ve ark., 2017; Argumosa-
Villar,, Boada-Grau ve Vigil-Colet,2017; Hoşgör, Tandoğan ve Hoşgör Gündüz, 2017; Gezgin,
Sahin ve Yildirim, 2017; Durak, 2018). Fakat yapılan çalışmalar incelendiğinde bir Avrupa ve
Balkan ülkesi olan fakat Türk kültürünün devam ettiği Kosova gibi ülkelerde böyle çalışmaların
yürütülmediği ortaya çıkmaktadır. Bu açıdan yürütülen bu çalışma, balkanlarda Türk kültüründe
yaşayan ve öğrenim gören gençler arasında nomofobi ile ilgili sonuçların ortaya konulması
açısından önemlidir. Ayrıca, bu çalışmanın sonuçları, kültür açısından ileri ki çalışmalara da yön
verecektir.
Bu amaç doğrultusunda aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır.

1. Kosova’da öğrenim gören üniversite öğrencilerinin nomofobi düzeyleri nedir?

2. Kosova’da öğrenim gören üniversite öğrencilerinin nomofobi düzeylerinde cinsiyet açısından
fark varmıdır?
3. Kosova’da öğrenim gören üniversite öğrencilerinin nomofobi düzeylerinde mobil sosyal
ağlarda gün içerisinde çevrim içi olma durumu açısından fark varmıdır?
4.Kosova’da öğrenim gören üniversite öğrencilerinin nomofobi düzeylerinde mobil sosyal
ağlarda gün içerisinde geçirilen zaman açısından fark varmıdır?
5.Kosova’da öğrenim gören üniversite öğrencilerinin nomofobi düzeyleri ile yaş değişkeni
arasında bir ilişki varmıdır?

2. YÖNTEM

Bu çalışmada tarama modeli kullanılmıştır. Tarama modelleri, geçmişte var olmuş ya da

var olan bir durumu mevcut şekliyle betimlemeyi amaçlayan modellerdir. Araştırmaya konu olan
olay, birey ya da nesne, kendi koşulları içinde ve olduğu gibi tanımlanmaya çalışılır. Onları,
herhangi bir şekilde değiştirme, etkileme çabası gösterilmez. Önemli olan anlaşılmak istenen
durumu uygun bir biçimde belirlemektir (Karasar, 2005). Çalışmada, Bilgisayar Kosova’da
öğrenim gören üniversite öğrencilerinin nomofobi düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından
incelenmiştir.

156
2.1. Çalışma Grubu
Çalışma grubu, Kosova ülkesinin Priştine ve Prizren şehirlerindeki üniversitelerde farklı
bölümlerde okuyan Türk kökenli ve Türkçe öğrenim gören 142 üniversite öğrencisinden
oluşmaktadır. Veriler, 2015-2016 eğitim-öğretim bahar döneminde Nisan-Mayıs ayları boyunca
internet üzerinden çevrimiçi anket vasıtasıyla gönüllülük esasına göre toplanmıştır. Öğrencilerin
99’u kadın (%69.7), 43’ü erkektir (% 30.3). Yaş ortalaması 23.03 olarak bulunmuştur. Ayrıca her
öğrencinin akıllı telefonu ve en az bir sosyal ağ hesabı bulunmaktadır.

Tablo1. Öğrencilerin Demografik Verileri

N %
Cinsiyet
Kadın 99 69.7
Erkek 43 30.3
Mobil Sosyal Ağ sitelerinde Çevrimiçi olma durumu
Evet 77 54.2
Hayır 65 45.8
Mobil Sosyal Ağ sitelerinde gün içerisinde geçen süre
1 saatten az 25 17.6
1-3 saat arası 52 36.6
3-5 saat arası 32 22.5
5-7 saat arası 33 23.2
Toplam 142 100,0

2.2. Veri Toplama Araçları ve Analiz Süreci

Veriler, 2015-2016 eğitim-öğretim bahar döneminde Nisan-Mayıs ayları boyunca

internet üzerinden çevrimiçi anket vasıtasıyla gönüllülük esasına göre toplanmıştır. Çalışmada
Yıldırım ve Correia (2015) tarafından geliştirilen ve Yıldırım, Şumuer, Adnan ve Yıldırım (2016)
tarafından Türkçeye uyarlanmış Nomofobi ölçeği(NMP-Q) ve demografik bilgi formu
aracılığıyla toplanmıştır. Orijinal ölçeğin Cronbach’s alpha kullanılarak hesaplanan güvenirlik
katsayısı .95, Türkçe’ye uyarlanmış ölçeğin güvenirlik katsayısı ise .92 olarak verilmiştir.
Ölçeğin, Bilgiye Erişememe (4 madde), Bağlantıyı Kaybetme (5 madde), İletişime Geçememe (6
madde) ve Rahat Hissedememe (5 madde) olmak üzere dört alt boyutu bulunmaktadır. Orijinal
ölçekte bu alt boyutların güvenirlik katsayıları sırasıyla. 94, .87, .83 ve. 81 olarak verilmiştir.
Ölçeğin Türkçeye uyarlanmış hali için alt boyutların güvenirlik katsayıları ise sırasıyla 90, .74,
.94 ve .91 olarak raporlanmıştır. Çalışmada güvenirlik katsayısı .96 olarak bulunmuş ve ayrıca
ölçeğin alt boyutlarının güvenirlik katsayıları ise sırasıyla 84, .87, .94 ve .93 olarak tespit
edilmiştir. Toplanan verilerin analizi SPSS 23.0 (The Statistical Package for the Social Sciences)
paket programı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Normal dağılım varsayımını kontrol etmek için
Kolmogorov-Smirnov sınaması kullanılmış olup, normal dağılım değerinin istatistiksel anlamlılık

157
düzeyinden büyük çıktığı tespit edilmiştir (p>.05). Çalışmada bu sebeple parametrik testler
kullanılmıştır. Verilerin analizinde, betimsel istatistikler, bağımsız örneklem t-testi, tek yönlü
varyans analizi(ANOVA) ile Pearson korelasyon katsayısından faydalanılmıştır.

3. BULGULAR

Çalışmada elde edilen bulgular, araştırma problemleri sırasında ele alınacak ve

raporlanacaktır. Nomofobi ölçeğinden alınan toplam puan ve alt boyutlarından alınan puanlar
incelendiğinde toplam nomofobi puanı, Bilgiye Erişememe ve İletişime geçememe alt
boyutlarının ölçekten alınabilecek ortalama puanın üzerinde olduğu tespit edilmiştir.

Tablo 2. Nomofobi Ölçeğinden alınan ortalama değerler

N Min Max 𝑋̅ SS
Bilgiye Erişememe 142 4,00 28,00 15,27 6,80
Bağlantıyı Kaybetme 142 5,00 35,00 17,65 8,81
İletişime Geçememe 142 6,00 42,00 24,60 10,70
Rahatsız Hissetme 142 5,00 35,00 15,03 9,11
Toplam Nomofobi 142 20,00 140,00 72,54 30,80

3.1. Cinsiyet
Cinsiyete göre üniversite öğrencileri arasında nomofobi açısından fark olup
olmadığını belirlemek için bağımsız örneklem t-test analizi yapılmıştır. Bulgular
sonucunda, cinsiyete göre anlamlı bir fark tespit edilmemiştir [t(140)=1.22, p=.23]. Bu
bulguya göre öğrencilerin cinsiyeti açısından nomofobi düzeyleri arasında bir fark
olmadığı söylenebilir.
Tablo 3. Nomofobi Düzeyinin Cinsiyete Göre t-Testi Analiz Sonuçları
N 𝑋̅ SS Sd t p
Kadın 99 74.62 29.84 140 1.22 .23
Erkek 43 67.77 32.77
Not. *p<0.05 ise anlamlı bir farklılık vardır.

3.2. Sosyal ağ site uygulamalarında çevrimiçi olma durumu

Mobil Sosyal ağ sitelerinde gün içerisinde çevrimiçi olma durumuna göre üniversite
öğrencileri arasında nomofobi açısından fark olup olmadığını belirlemek için bağımsız örneklem
t-test analizi yapılmıştır. Bulgular sonucunda, gün içerisinde mobil ağ sitelerinde çevrimiçi olan
öğrencilerle, çevrim içi olmayan öğrenciler arasında anlamlı bir fark tespit edilmiştir
[t(140)=2.87, p=.01]. Bu bulguya göre mobil ağ sitelerinde gün içerisinde çevrimiçi olmak
nomofobi düzeyinin artmasına olumsuz yönde yarar sağlamaktadır.
Tablo 4. Nomofobi Düzeyinin Mobil Sosyal ağ Sitelerinde Gün İçerisinde Çevrimiçi Olma
Durumuna Göre T-Testi Analiz Sonuçları

158
 N X SS Sd t p
Evet 77 79.18 30.25 140 2.87 .01*
Hayır 65 64.68 29.78
Not. *p<0.05 ise anlamlı bir farklılık vardır.

3.3. Mobil Sosyal ağ sitelerinde gün içerisinde geçirilen süre

Üniversite öğrencilerin gün içerisinde mobil sosyal ağ sitelerinde geçirdikleri süreye göre
nomofobi düzeylerinin farklılaşıp farklılaşmadığını ortaya koymak amacıyla tek yönlü varyans
analizi (ANOVA) yapılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, üniversite öğrencilerinin nomofobi
düzeyleri arasında gün içerisinde sosyal ağlarda geçirilen süre açısından anlamlı fark ortaya
çıkmıştır[ F(3,138)=6.86, p=.00]. Farkın hangi gruplar arasında olduğunun belirlenmesi için
çoklu karşılaştırma (Post-Hoc) testlerinden Tukey HSD testi kullanılmıştır. Tukey HSD testi
sonuçlarına göre akıllı telefonlarında 3-5 saat arası (𝑋̅=76.44, SS=28.20), 5-7 saat arası(𝑋̅=88.61,
SS=31.06), zaman geçirenler ile 1 saatten az (𝑋̅=53.36, SS=34.15) zaman geçirenler arasında, 3-
5 saat arası ve 5-7 saat arası geçirenler lehine fark bulunmuştur. Bu bulguya göre akıllı telefon
üzerinde daha çok süreler sosyal ağ hesapları ile zaman geçiren öğrencilerin nomofobi düzeyinin
daha yüksek olduğu söylenebilir.

Tablo 5. Nomofobi Düzeyinin Mobil Sosyal Ağ Sitelerinde Gün İçerisinde Geçirilen Süre
Açısından ANOVA Testi Analiz Sonuçları
𝑋̅ SS sd F p Anlamlı Fark

1 saatten az 53.36 34.15 138 6.86 .00 3>1, 4>1

1-3 saat arası 68.21 25.39

3-5 saat arası 76.44 28.20

5-7 saat arası 88.61 31.06

3.4. Üniversite öğrencilerinin nomofobi düzeyleri ile yaşları arasındaki ilişki

Üniversite öğrencilerinin nomofobi düzeyi ile yaş değişkeni arasından bir ilişki olup
olmadığını test etmek için Pearson Korelasyon Katsayısı tekniği kullanılmıştır. Bulgular bize yaş
ile nomofobi arasından anlamlı bir ilişki olduğu göstermiştir(r=-.16, p=.04. Buna göre yaş
azaldıkça nomofobinin gelişme riski artmakta olduğu söylenebilir.

Tablo 6. Nomofobi ile Yaş değişkeni arasındaki Pearson Analizi sonuçları

Nomofobi -.16* 1
Yaş 1 -.16*
p=.04
Not. *.05 düzeyinde anlamlılık.

159
4. TARTIŞMA ve SONUÇ

Kosova’da öğrenim gören öğrencilerin nomofobi düzeylerinin çeşitli değişkenler

açısından incelenmesini amaçlayan bu çalışmada elde edilen bulgulara göre üniversite
öğrencilerinin nomofobi düzeylerinin nomofobi ölçeğinden alınan puana göre ortalamanın altında
(𝑋̅=72,54) olduğu tespit edilmiştir. Nomofobi ölçeğinin alt boyutlarından “Bilgiye erişememe”
ve “İletişime geçememe” boyutlarının öğrenciler arasında diğer boyutlara göre önem arz ettiği
ortaya çıkmıştır. Türkiye’de yapılan birçok çalışmada aynı sonuçlara rastlanmaktadır (Adnan ve
Gezgin,2016; Akilli ve Gezgin,2016; Erdem ve ark., 2016; Gezgin ve ark., 2017; Hoşgör,
Tandoğan ve Hoşgör Gündüz, 2017; Gezgin, Sahin ve Yildirim, 2017). Üniversite öğrencileri
arasından cinsiyet açısından nomofobi düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır.
Bunu destekler şekilde Adnan ve Gezgin (2016) tarafından yapılan çalışma üniversite
öğrencilerinin nomofobi düzeylerinin cinsiyet açısından değişmediği rapor edilmiştir. Yaş
değişkeni açısından yapılan korelasyon analizi sonuçları incelendiğinde yaş ile nomofobi düzeyi
arasında anlamlı düzeyde negatif bir ilişki olduğu ortaya çıkmıştır. Bunu destekler şekilde Gezgin
ve ark.(2016) tarafından 818 öğretmen adayını kapsayan çalışmada öğrenci gruplarında yaş
açısından en genç olanların daha nomofobik davranış sergiledikleri ortaya çıkmıştır. Akıllı
telefonlarında gün içerisinde sosyal ağ site uygulamalarında çevrimiçi olan üniversite
öğrencilerinin, çevrimiçi olmayanlara göre nomofobi düzeyleri anlamlı şekilde yüksek olduğu
bulunmuştur. Son olarak akıllı telefonlarında 3-5 saat arası ve 5-7 saat arası sosyal ağ siteleri ile
zaman geçiren öğrencilerin 1 saatten az zaman geçiren öğrencilere göre nomofobi düzeylerinin
yüksek olduğu ortaya çıkmıştır. Bu sonucu destekler şekilde Kalaskar (2015) tarafından yapılan
çalışmada bu bulguya paralel sayılabilecek şekilde, günün 5-6 saatini akıllı telefon ile geçiren
öğrencilerin nomofobi nedeniyle oluşabilecek problemlere (kaygı, uykusuzluk, stres, derslere ilgi
kaybı vb.) daha eğilimli oldukları ifade edilmiştir. Ayrıca Gezgin, şahin ve Yıldırım (2017)
tarafından 1151 sosyal ağ kullanıcısı arasında yapılan çalışmada yoğun bir şekilde akıllı
telefonunu ve mobil interneti kullanan kullanıcılarda nomofobi düzeyinin yüksek olduğu ortaya
çıkmıştır.
Çalışmanın bulguları ele alındığında Türk kültürünün yoğun yaşandığı Kosova ülkesinde
ki sonuçlar Türkiye’de ki nomofobi çalışmalarıyla aynı sonuçları ortaya çıkarmıştır. Sosyal ağ
hesaplarının ve mobil internet kullanımının nomofobi düzeyini arttırdığı söylenebilir. İleri de
yapılacak çalışmalarda kültür, coğrafya açısından farklı bölgeler ile Türkiye’deki öğrenciler
arasında nomofobi düzeyi karşılaştırmalı olarak ele alınabilir.

160
 5. KAYNAKLAR
Adnan, M., & Gezgin, D. M. (2016). Modern Çağın Yeni Fobisi: Üniversite Öğrencileri Arasında Nomofobi Prevalansı.
Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,49(1),141-158.
Akilli, G. K., & Gezgin, D. M. (2016). Üniversite Öğrencilerinin Nomofobi Düzeyleri ile Farklı Davranış Örüntülerinin
Arasındaki İlişkilerin. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(40), 51-69.
Argumosa-Villar, L., Boada-Grau, J. & Vigil-Colet, A. (2017). Exploratory Investigation of theoretical predictors of
nomophobia using the Mobile Phone Involvement Questionnaire (MPIQ). Journal of Adolescence, 56, 127-
135.
Durak, H. Y. (2018). Investigation of nomophobia and smartphone addiction predictors among adolescents in Turkey:
Demographic variables and academic performance. The Social Science Journal.
Erdem, H., Kalkin, G., Turen, U., & Deniz, M. (2016). Üniversite Öğrencilerinde Mobil Telefon Yoksunluğu
Korkusunun (Nomofobi) Akademik Başarıya Etkisi. The Journal of Faculty of Economics and Administrative
Sciences,21(3).
Gezgin, D. M., Cakir O., & Yildirim S. (2017). The Relationship between Levels of Nomophobia Prevalence and
Internet Addiction among Adolescents. . International Journal of Research in Education and Science.
Gezgin, D. M., Hamutoglu, N. B., Sezen-Gültekin, G., & Ayas, T. (2018). The Relationship between Nomophobia and
Loneliness among Turkish Adolescents. International Journal of Research in Education and Science, 4(2),
358-374.
Gezgin, D. M., Sahin, Y. L., & Yildirim, S. (2017). Sosyal Ağ Kullanıcıları arasında Nomofobi Yaygınlığının Çeşitli
Faktörler Açısından İncelenmesi. Education Technology Theory and Practice, 7(1),1-15.
Hamutoğlu, N. B., Gezgin, D. M., Samur, Y., & Yıldırım, S.(2018). Genç nesil arasında yaygınlaşan bir bağımlılık:
akıllı telefon bağımlılığının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve
Uygulama, 8(2), 212-231.
Hoffner, C. A., Lee, S., & Park, S. J. (2016). “I miss my mobile phone!”: Self-expansion via mobile phone and
responses to phone loss. New Media & Society, 18(11), 2452-2468.
Hoşgör H., Tandoğan Ö., & Hoşgör Gündüz D.(2017). Nomofobinin Günlük Akıllı Telefon Kullanım Süresi ve Okul
Başarısı Üzerindeki Etkisi: Sağlık Personeli Adayları Örneği. The Journal of Academic Social Science, 5(46),
573-595.
Kalaskar, P. B. (2015). A study of awareness of development of NoMoPhobia condition in smartphone user
management students in Pune city. INCON 2015. E-issn-2320-0065.
Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Ankara: Nobel Kitabevi.
Kaur, A., & Sharma, P. (2015). A Descriptive Study to Assess the Risk of Developing Nomophobia among Students
of Selected Nursing Colleges Ludhiana, Punjab. International Journal of Psychiatric Nursing, 1(2), 1-6.
King, A. L. S., Valença, A. M., Silva, A. C., Baczynski, T., Carvalho, M. R., &Nardi, A. E. (2013).Nomophobia:
dependency on virtual environments or social phobia? Computers in Human Behavior,29(1), 140-144.
King, A. L. S., Valença, A. M., Silva, A. C., Sancassiani, F., Machado, S., &Nardi, A. E. (2014).“Nomophobia”: Impact
of cell phone use interfering with symptoms and emotions of individuals with panic disorder compared with a
control group. Clinical Practice and Epidemiology in Mental Health, 10,28-35
Sharma, N., Sharma, P., Sharma, N. & Wavare, R. R. (2015). Rising concern of nomophobia amongst Indian medical
students. International Journal of Research in Medical Sciences, 3(3), 705-707. doi:10.5455/2320-
6012.ijrms20150333.
Szpakow, A., Stryzhak, A., &Prokopowicz, W. (2011). Evaluation of threat of mobile phone – addition among
Belarusian University students. Prog Health Sci, 1(2), 96-101.
Yildirim, C. & Correia A-P. (2015). Exploring the dimensions of nomophobia: Development and validation of a self-
reported questionnaire. Computers in Human Behavior, 49,130–137.
Yildirim, C., Sumuer, E., Adnan, M., & Yildirim, S. (2015). A growing fear: Prevalence of nomophobia among Turkish
college students. Information Development, doi:10.1177/0266666915599025

161

View publication stats