KHUTBAH JUM’AH

NOMOR Dikaluarkeun ku : TAUN

30 Seksi Bimas Islam

Kantor Kementerian Agama Kota Banjar
2022

MAPAG TAUN HIJRIYAH KU MUHASABAH

ِ ‫ ﻓَﺠﻌﻞ ﺷﻬﺮﻋ‬.‫ﻀﻞ ﺑـﻴﻦ اﻟ ﱡﺸﻬﻮِر واْﻻَﻳ ِﺎم‬

‫ﺎع ﺑَـْﻴ َﻦ اْﻻَﻧَ ِﺎم‬
َ ‫ﻀﻠُﻪُ ﻗَ ْﺪ َﺳ‬ ْ ‫ﻀﻠِ َﻬﺎﻓَـ َﻔ‬
َ ْ‫ﺎﺷ ْﻮَراء ِﻣ ْﻦ اَﻓ‬ُ َ َْ َ َ َ َ َ َ ْ ُ ْ
َََ ْ ‫ﱠ‬ ‫ﻓ‬
َ ‫ى‬ ِ ‫ﻟﻠﻪ اﻟﱠ‬
‫ﺬ‬ ِ ‫اَﻟْﺤﻤ ُﺪ‬
َْ
ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِِ ِِ ِ ِ
ُ‫ اَ ْﺷ َﻬ ُﺪ اَ ْنﻵاﻟﻪَ اﻻﱠاﻟﻠﻪُ َو ْﺣ َﺪﻩ‬.‫ﱠﻞ ﻳَـ ْﻮَم َﻋ ُﺸ ْﻮَراء َﻋﻠَﻰ َﺟﻤْﻴ ِﻊ اْﻻَﻳَﺎﻣﻪ َو َﺟ َﻌﻠَﻪُ ﻟﻌ ْﻘﺪ اَﻳﱠﺎم اﻟ ﱠﺸ ْﻬ ِﺮ َواﺳﻄَﺔ اﻟﻨّﻈَﺎم‬ َ ‫َوﻓَﻀ‬
ِ
‫ﻀ ُﻞ‬ َ ْ‫ف ُﻣْﺮ َﺳ ٍﻞ َواَﻓ‬ ُ ‫ َواَ ْﺷ َﻬ ُﺪ اَ ﱠن َﺳﻴِّ َﺪﻧَﺎ ُﻣ َﺤ ﱠﻤ ًﺪا َﻋْﺒ ُﺪﻩُ َوَر ُﺳ ْﻮﻟُﻪُ اَ ْﺷَﺮ‬,‫ﻚ ﻟَﻪُ اﻟْ ُﻤْﻨـ َﻔ ِﺮُد ﺑِﺎﻟْ َﻜ َﻤ ِﺎل َواﻟْﺒَـ َﻘﺎء َواﻟ ﱠﺪ َو ِام‬َ ْ‫ﻻَ َﺷ ِﺮﻳ‬
‫ﺼﺎﺑِْﻴ ِﺢ‬ ِ ِ ِ ِ َ‫ﻚ ﻣﺤ ﱠﻤ ٍﺪ وﻋﻠَﻰ اَﻟِِﻪ وا‬ ِ ِ ِ ٍ ِ
َ ‫ﺻ َﺤﺎﺑِﻪ اْﻻَ ﺋ ﱠﻤﺔ اْﻻَ ْﻋﻼَم َﻣ‬ ْ َ َ َ َ َ َ ‫ﺼ ِّﻞ َو َﺳﻠّ ْﻢ َوﺑَﺎ ِرْك َﻋﻠَﻰ َﻋْﺒﺪ َك َوَر ُﺳ ْﻮﻟ‬ َ َ‫ اَﻟﻠّ ُﻬ ﱠﻢ ﻓ‬.‫ا َﻣﺎم‬
ِ ِ‫ اَﻋﻮذُ ﺑ‬:‫ﺎل اﻟﻠﻪ ﺗَـﻌﺎﻟﻰ ﻓِﻰ ﻛِﺘَﺒِ ِﻪ اﻟْ َﻜ ِﺮﻳ ِﻢ‬
‫ﺎﻟﻠﻪ ِﻣ َﻦ‬ َ ‫ﻗ‬
َ ‫ﺪ‬ ‫ﻘ‬ ‫ـ‬
َ‫ﻓ‬ , ‫اﻩ‬‫ﻮ‬ ‫ﻘ‬
ْ ‫ـ‬‫ﺗ‬ ‫ﻖ‬
‫ﱠ‬ ‫ﺣ‬ َ
‫ااﻟﻠﻪ‬
‫ﻮ‬ ‫ﻘ‬ ‫ﱠ‬
‫ـ‬‫ﺗ‬ِ‫ ا‬,‫اﻟﻠﻪ‬
ِ ‫ﺎﻋﺒﺎد‬ ِ ‫ﻓَـﻴ‬:‫ اَﻣﺎﺑـﻌ ُﺪ‬.‫اﻟﻈﱠﻼَِم‬
ُْ ْ َ َ ُ ْ َ ُ َ َ َ ُ َ َ َ َْ َ
َ ْ َ ۡ ْ َ ْ َ ّ َ
َ ۢ ُ َ َ َّ ‫ َّ َ َّ َ ۡ ِ َ َوٱ ّ ُ ا ٱ َّ َ إ ّن ٱ‬ٞ ۡ َ ۡ ُ َ ‫ َٓ ٰ ُّ َ ٱ ِ َ َءا َ ُ ا ٱ ّ ُ ا ٱ َّ َ َو‬.‫ﺎن اﻟﺮِﺟﻴ ِﻢ‬ ِ
ِ ِ ِ ۚ ٖ ْ ‫اﻟ ﱠﺸْﻴﻄَ ﱠ‬
َ ُ َ
.‫ۡ َ ن‬

Hadirin jamaah jum’ah Rohimakumulloh,

Langkung tipayun mangga urang sami-sami sanggakeun puji sareng syukur ka hadzirat Allah SWT., nu
parantos maparinan rohmat sareng kanikmatan ka urang sadaya, sahingga dina danget ieu urang sadaya
bakal dugi kana sasih anu enggal nyaeta Muharrom 1444 H, kalayan disarengan ku sehat wal-afiyat tiasa
ngalakonan parentah Allah SWT.

Salajengna solawat sinareng salam mugia didugikeun ka panutan urang sadaya nyaeta kangjeng Nabi
Muhammad SAW., sareng ka kulawargina, para sahabatna, tabi’it tabi’in dugi ka urang sadaya salaku
umatna.

Hadirin jamaah jum’ah Rohimakumulloh,

Dina dinten enjing insya Alloh bakal gentos taun anu enggal nyaeta 1444 H. Janten urang teh bakal
ngantunkeun taun 1443 H. Ku datangna bulan Muharrom, hartosna urang asup kana taun anyar, saperti
anu geus diterangkeun dina ajaran Islam, anu mangrupikeun bulan nalika Rosulullah SAW., aya dina
kajayaan nalika ngalaksanakeun Syi’ar Islam sareng da’wahna khususna dina ngadugikeun kalimat tauhid
Laailaaha Illalloh. Sajabi ti eta bulan muharom teh mangarupikeun bulan pergantian taun Islam nu biasa
ku urang disebut taun Hijriah atanapi taun baru Islam.

Anapon maksud urang ngayakeun peringatan dina nyambut taun anu munggaran ieu, sajabi ti ngarayakeun
taun baru Islam pikeun ngalaksanakeun syiar Agama Islam. Oge urang kudu daek ngitung atanapi
muhasabah kana diri jeung nimbang diri urang sorangan samemeh urang di-itung sakabeh amal urang boh
anu hade atawa nu goreng dipayuneun Allah SWT., dina poean wawales, sapertos dina salah sawios
katerangan anu disaurkeun dina Al-Qur’an :
َ ُ َ َ َ ّ َّ َ ّ ْ ُ َ ّ َ ََ َ ۡ َ ُ ۡ َّ ْ ُ َّ ْ َّ ُ َ َٓ
١٨ ‫ ّ ّ َ ۡ ِ ٖ َوٱ ا ٱ َ ۚ إِن ٱ َ ِ ُ ۢ ِ َ ۡ َ ن‬ٞ ۡ َ ‫ٰ ّ َ ٱ ِ َ َءا َ ُ ا ٱ ا ٱ َ َو‬
Hartosna: Yeuh inget jalma-jalma nu ariman, kudu taqwa aranjeun kabeh ka Alloh jeung kudu merhatikeun
diri kana naon-naon anu geus dilakonan pikeun poe isuk jeung kudu tarakwa aranjeun kabeh ka Alloh
saestuna Alloh anu waspada kana naon perkara anu ku aranjeun dipigawe. (al-Hasr: 18)
Oge dawuhan sahabat Umar bin Khothob:
‫ﺎﺳﺒُـ ْﻮا‬ ِ
َ ‫َﺣﺎ ﺳﺒُـ ْﻮااَﻧْـ ُﻔ َﺴ ُﻜ ْﻢ ﻗَـْﺒ َﻞ اَ ْن ﺗُ َﺤ‬
“kudu diperhitungkeun hade goreng diri aranjeun samemeh aranjeun ditimbang ku Allah SWT.”

Hadirin jamaah jum’ah Rohimakumulloh,

Supaya dina ngamimitian hirup dina taun anu anyar ieu urang kalebetkeun jalmi anu dirahmat ku Alloh,
anu kurang alus sing bisa jadi alus jeung naon anu rusak di omean sarta sadaya nu tos sae supaya bisa
dilakonan kalayan istiqomah, teras diamalkeun, dilestarikeun jeung diamankeun kalayan ditingkatkeun
kunu langkung sae timbatan nu geus kaliwat.

Kukituna dina mayunan taun anu enggal ieu, hayu urang sami-sami nyeueurkeun amal-amalan anu sae.
Meungpeung urang sadaya aya dina waktu anu laluawasa keneh, hayu urang gunakeun sareng
ngempelkeun amal ibadah ka Alloh SWT. Dawuhan Kangjeng Rosul dina salah sawios hadisna:
ِ ِ ‫ و ِﺻﺤﺘﻚ ﻗَـﺒﻞ ﺳ َﻘ ِﻤ‬،‫ ﺣﻴﺎﺗَﻚ ﻗَـﺒﻞ ﻣﻮﺗِﻚ‬:‫ﺲ‬ ِ
‫ﻚ ﻗَـْﺒ َﻞ‬
َ َ‫ َو َﺷﺒَﺎﺑ‬،‫ﻚ‬
َ ‫ﻚ ﻗَـْﺒ َﻞ ُﺷ ْﻐﻠ‬ َ َ َ ْ َ َ َ َ َ ْ َ َ ْ َ َ َ ٍ ‫ا ْﻏﺘَﻨِ ْﻢ َﺧ ْﻤ ًﺴﺎ ﻗَـْﺒ َﻞ َﺧ ْﻤ‬
َ ‫ َوﻓَﺮا َﻏ‬،‫ﻚ‬
َ َ‫ َو ِﻏﻨ‬،‫ﻚ‬
.‫ﺎك ﻗَـْﺒ َﻞ ﻓَـ ْﻘ ِﺮَك‬ َ ‫َﻫَﺮِﻣ‬
Hartosna : “Jaga lima perkara samemeh datang lima perkara (1) meungpeung hirup samemeh datang
maot, (2) meungpeung cager samemeh gering, (3) meungpeung nyalse samemeh riweuh, (4) meungpeung
ngora samemeh kolot, (5) meungpeung beunghar samemeh sangsara”.

Ku cara ngagunakeun waktu hirup samemeh datang ajal, dianggo kasempetan ibadah sareng amal sholeh,
etateh ngandung hartos urang kedah bebekelan engke dimana urang mulih ka jati mulang ka asal, ka alam
kalanggengan, di akherat mah moal aya nu manfaat pikeun manusa kajabi hate anu salamet tina panyakit
hate jeung pamusyrikan, oge anu midamel amal sholeh nalika hirup di alam dunya.

Rupina khutbah akhir taun hijriyah sakitu anu tiasa kapihatur, dina raraga ngamulyakeun sasih anu mulya
anu dimulyakeun kunu maha mulya nyaeta Alloh SWT. mudah-mudahan Alloh SWT ngahapunten kana
sadaya dosa nu parantos dilakonan ku urang dina taun anu kalangkung, kalayan Alloh salamina mugi
maparin pituduh sareng rahmat ka urang sadaya sahingga aya dina kasalametan dunya rawuh akherat.
Aamiin ya Rabbal alamin.

‫ﺑَ َﺎرَك اﻟﻠﻪُ ﻟِﻰ َوﻟَ ُﻜﻢ‬

= KHUTBAH KADUA =
ِ ِ ِ ِ ‫اﻟﻠﻪ واﺟﺘِﻨ‬ ِ ‫ﻟﻠﻪ اﻟﱠ ِﺬى اَﻣﺮﻧَﺎ ﺑِ َﻜﺜْـﺮةِ ِذ ْﻛ ِﺮ‬
‫ﻚ‬ َ ْ‫ اَ ْﺷ َﻬ ُﺪ اَ ْن ﻵاﻟﻪَ اﻻﱠاﻟﻠﻪُ َو ْﺣ َﺪﻩُ ﻻَ َﺷ ِﺮﻳ‬.‫ﺎب ﻧـَ َﻮاﻫْﻴ ِﻪ‬ َ ْ َ ِ ‫اﻟﻠﻪ َو ْاﻣﺘِﺜَ ِﺎل اََو ِاﻣ ِﺮ‬ َ َ َ ْ
ِ ‫اَﻟْﺤﻤ ُﺪ‬
َْ
‫ﻚ َﺳﻴِّ ِﺪﻧَ ُﺎﻣ َﺤ ﱠﻤ ٍﺪ ِناﺑْ ِﻦ‬ ِ ِ ِ
َ ‫ اَﻟﻠّ ُﻬ ﱠﻢ‬,ُ‫ َواَ ْﺷ َﻬ ُﺪ اَ ﱠن َﺳﻴِّ َﺪﻧَﺎ ُﻣ َﺤ ﱠﻤ ًﺪا َﻋْﺒ ُﺪﻩُ َوَر ُﺳ ْﻮﻟُﻪ‬,ُ‫ﻟَﻪ‬
َ ‫ﺻ ِّﻞ َو َﺳﻠّ ْﻢ َوﺑَﺎ ِرْك َﻋﻠَﻰ َﻋْﺒﺪ َك َوَر ُﺳ ْﻮﻟ‬
ِ ‫ اِﺗﱠـ ُﻘﻮااﻟﻠﻪ ﺣ ﱠﻖ ﺗَـ ْﻘﻮاﻩ واَﺣﺜﱡ ُﻜﻢ واِﻳﱠﺎيﻋﻠَﻰ ﻃَﻌ ِﺔ‬,‫اﻟﻠﻪ‬
‫اﻟﻠﻪ َوﻃَ َﻌ ِﺔ‬ ِ ‫ﺎﻋﺒﺎد‬ ِ ِ َ‫اﻟﻠﻪ وﻋﻠَﻰ اَﻟِِﻪ وا‬ ِ ِ
َ ََ َ ْ ُ َ َُ َ َ َ َ َ‫ ﻓَـﻴ‬:‫ اَﱠﻣﺎﺑَـ ْﻌ ُﺪ‬.‫ﺻ َﺤﺎﺑِﻪ‬ َ َ َ َ ‫َﻋْﺒﺪ‬
‫ﺎت اَﻻَ ْﺣﻴَ ِﺎء‬ ِ ‫ﺎت واﻟْﻤﺴﻠِ ِﻤﻴﻦ واﻟْﻤﺴﻠِﻤ‬
َ ْ ُ َ َ ْ ْ ُ َ
ِ َ‫ اَﻟﻠّﻬ ﱠﻢ ا ْﻏ ِﻔﺮ ﻟِْﻠﻤ ْﺆِﻣﻨِﻴﻦ واﻟْﻤ ْﺆِﻣﻨ‬.‫ﺖ ﻟﱠﻌﻠﱠ ُﻜﻢ ﺗُـ ْﻔﻠِﺤﻮ َن‬
ُ َ َ ْ ُ ْ ُ ْ ُ ْ َ
ٍ ْ‫رﺳﻮﻟِِﻪ ﻓِﻰ ُﻛ ِﻞ وﻗ‬
َ ّ ْ ُْ َ
َ ۡ َ ۡ َ
ُ ۡ َ َ ‫َ ّ َوأ‬ َ ۡ َ ۡ َ ‫ َر ّ َ ٱ َ ۡ َ ۡ َ َ َو‬.‫ رﺑـﻨﺎأَﻧ ِﺰﻟﻨﺎ ﻣﻨـﺰﻻ ﻣﺒﺎرﻛﺎ وأَﻧﺖ ﺧﻴـﺮ اﻟﻤﻨ ِﺰﻟِﻴﻦ‬.‫ات‬ ِ ِ
ِ ِ ِ َ ْ ْ ُ ْ ُ ْ َ َ ْ َ ً َ َ ُ ً َ ْ ُ َْ ْ َ‫ﻣْﻨـ ُﻬ ْﻢ َواْﻻَْﻣ َﻮ َﱠ‬
ِ‫ﻻﺧﺮة‬ ِ ْ‫ رﺑـﱠﻨَﺎاﺗِﻨَﺎ ﻓِﻰ اﻟﺪﱡﻧﻴﺎﺣﺴﻨَﺔً ﱠوﻓﻰ ا‬.‫ٱ ۡ َ ٰ ِ ِ َ رﺑﱠـﻨَﺎأَﻓْ ِﺮ ْغ ﻋﻠَﻴـﻨَﺎﺻﺒـﺮاوﺛَﺒِﺖ أَﻗْ َﺪاﻣﻨَﺎواﻧﺼﺮﻧَﺎﻋﻠَﻰ اﻟْ َﻘﻮِم اﻟْ َﻜﺎﻓِ ِﺮﻳﻦ‬
َ ََ َ َ َ ْ َ ُْ َ َ ْ ّ َ ًَْ ْ َ َ
ِ ِ ِِ ِ
. ‫ب اﻟْ َﻌﺎﻟَ ِﻤْﻴﻦ‬ّ ‫ﻚ ﻳَﺎاَْر َﺣ َﻢ اﻟﱠﺮاﺣﻤْﻴ َﻦ َواﻟْ َﺤ ْﻤ ُﺪ ﻟﻠﻪ َر‬ َ ِ‫ ﺑَِﺮ ْﺣ َﻤﺘ‬.‫َﺣ َﺴﻨَﺔً ﱠوﻗﻨَﺎ َﻋ َﺬاﺑَﺎﻟﻨﱠﺎ ِر‬
Disusun Ku: Jamal Shidiq, S.Pd.I