You are on page 1of 9

17 Fatma Yaprak

19 Bunyan Anatolian High School


Kayseri, Turkey
fatmayaprak38@hotmail.com

Intelligence and
Zeka Ve Zeki İnsan
Intelligent
People have made an effort to untie the limitless İnsanlar asırlar boyu insan zekasının akıl almaz
power of man’s intelligence for ceturies. Capacity of gücünü çözmek için çaba harcamışlardır.
people’s intelligence have been an investigation İnsan zekasının kapasitesi, yaptıkları ve
subject for scientists. yapabilecekleri bilim dünyası için hep bir merak ve
They are curious about what the intelligence had araştırma konusu olmuştur.
done and what it can do. En iyi makinelerden bile iyi çalışan insan
So why what is the intelligence working better beyninin mucizesi olan zeka nedir peki? Nasıl
than the best machine? çalışır, nasıl gelişir? Çeşitleri nelerdir?
How does it work and how does it develop?
What sorts of Zeka ile ilgili
intelligence are birçok tanım
there? yapılmakta ama
There are a lot of yinede kesin bir
definitions of s o n u c a
intelligence but there ulaşılamamaktadır.
isn’t a certain one. Bu tanımlardan
The most ençok kabul
acceptable of them is görenlerden birisi ise
the ability of şöyledir:
establishing relation Kavramlar ve
between abstract and algılar yardımıyla,
concrete object with soyut ya da somut
the help of concepts nesneler arasında
and perception; ilişki kurabilme; soyut
abstract thinking, düşünme, muhakeme
judging and using the etme ve bu zihinsel
mental treatment işlemleri uyumlu
cordantly. şekilde bir amaca
Although it is the SCHEMA
yönelik olarak
general definition of kullanabilme
mental; there are a lot yetenekleridir.
of different definitions made by various scientists. Bu, zekanın genel bir tanımı olsa da; değişik
One of them is made by Prof. Howard araştırmacılar tarafından zekanın çeşitli tanımları
Gardner. yapılmıştır.
Prof. Gardner has a different point of view Bu tanımlardan biri Prof. Howard Gardner
about the intelligence and he is adopting a different tarafından yapılmıştır. Prof. Gardner zekaya farklı

epm 44 epm
EPM
17 History of
19
Science and Technology

definition of intelligence. bir açısı getirmiş ve zekayı yeniden tanımlamıştır.


Intelligence according to Gardner is the whole Gardner’a göre zeka; değişen dünyada
ability which is proper to each person with the aim yaşamak ve değişimlere uyum sağlamak amacıyla,
of living in changing world and adapting to her insanda kendine özgü bulunan yatenekler ve
change. It’s the capacity of being beneficial for our beceriler bütünüdür. Yaşadığımız topluma faydalı
society. Each person have the ability of solving şieyler yapabilme kapasitesidir.
problems, learning in a different way and Her insan sahip olduğu zekalarla birlikte farklı
communicating with their intelligence. öğrenme, problem çözme ve iletişim kurma
As far as these definitions are concerned we can yöntemine sahiptir.
say that: Bu tanımları göz önünde bulundurursak şunları
Intelligence is an söyleyebiliriz.
abstract object, there is no Zeka soyut bir kavramdır
connection between ve kafatası ile ilgisi yoktur.
intelligence and skull. Zeki olmak yetenekli
It’s necessary being olabilmeyi gerektirir.
skillful for being intelligent. Zeka insana özgüdür ve
It’s special for every insanların kapasitesiyle
person and there is a ilgilidir.
connection between ability Zekanın tanımından
and intelligence. sonra merak edilen diğer bir
After defining konu ise; zekanın biyolojik
intelligence, scientists are temelleri dir.
curious about its biological Bu anlamda beyin-zeka
base. ilişkisi göz önünde
To understand this, it is bulundurulmalıdır.
necessary to take into Zeka ile beyin arasında
consideration the relation of çok yakın bir ilişki vardır.
brain and intelligence. Zekanın beyinde olduğu
There is a close relation kabul edilir. Bir insan
HOWARD GARDNER
between brain and eyninde on milyardan fazla
intelligence. beyin hücresi bulunmaktadır.
It is accepted that intelligence is centered in the Her bir hücre on bin hücre ile bağlantı içindedir.
brain. Bir kısım bilim adamları belirli işlerden beynin
There are 10 billions cells in a person’s brain. belirli bölgesindeki hücreleri sorumlu tutmaktadır.
Each cell has a connection with the all other cells. Fakat ünlü nörolog Karl Pribram Hologram
Some scientists hold certain part of Teorisi nde şu sonuçlara ulaşmıştır:
responsibility for certain work. Beyin bilgileri sınıflandırmaz, bilgiler
But famous neurologist Karl Pribram attains karmaşıktır.
this results in his theory of hologram: Alınan bu bilgileri dalgalar halinde holografik
The brain doesn’t classify the information, olarak kaydeder.
information is complex. Bilgileri zamana ve mekana bağlı olarak
The brain enrolls the information as a wave. düzenler.

epm 45 epm
EPM
17 History of
19
Science and Technology

The brain organizes the information according to Peki zekanın yaşa ve çevreye göre ilişkisi nasıl
time and place. olur? Yaş ve çevre zekayı nasıl etkiler? Şimdi bu
If so, what are the soruların cevaplarını verelim;
connections between Zekanın yaşa göre gelişimi.
intelligence, eye and Zeka, yaşamın ilk on yılında
environment? büyük gelişme kaydeder. Bu
How do age and süre içrisinde en hızlı gelişme
environment effect the ilk iki yıl içerisinde olur.
intelligence? Now, here are Sembollerle düşünebilme on
some answers: bir yaşında başlar. On iki
yaşından sonra zekanın hızında
Development of azalma olsa dagelişme devam
intelligence as a function of eder.
age: Gelişmenin en üst düzeyi 14
Intelligence enrols much -18 yaş arasında görülür.
development in the first 10 Zihinsel güç 30 yaşına kadar bu
years of life. düzeyde kalı. Bundan sonra
Much more development is yeni bir şey öğrenme zorlaşır
seen in the first 2 years of this ama hafıza güçlenir.
INDIVIDUAL
period. Zekanın çevreye göre
Thinking with symbols gelişimi.
starts at the age of 11. Çevrenin zeka üzerinde çok önemli bir etkisi
In spite of the decrease in the development of vardır. Bilim adamları tarafından yapılan bazı
intelligence after the age of 12, it still goes on. araştırmalara göre her insan zeka seviyesi olarak
The highest level of decelopment occurs eşit doğmaktadır.
between the ages 14 and 18. Sonraki dönemlerde insan
Mental power is fixed until zekasını etkileyen en önemli
a person is 30 years old. unsurun çevre olduğu
After 30, memory grows bilinmektedir. İnsanların sosyal
stronger, while learning durumu, ekonomik durumu,
becomes more difficult. eğitim durumu, aile yaşantısı
başlıca çevresel etkenlerdir.
Development of Örneğin; bebeklerin eline
intelligence according to t a kı lan eldivenlerin ve
environment üzerlerine örtülen örtülerin
Environment has got a bebeğin zekasını olumsuz
great effect on intelligence. yönde etkilediği bilinmektedir.
According to the Tek yumurta ikizleri
investigations done up to now, birbirlerinden ne kadar farklı
everyone is born with equal SOCIAL çevrede yetişirlese
level of intelligence. zekaseviyelerindeki farkta o
It is proved that the most important subject kadar artar.

epm 46 epm
EPM
17 History of
19
Science and Technology

which effects the intelligence is environment. İstatistiklere göre ana-baba evi zihinsel
Social situation, economical conditions, gelişmeyi etkilemektedir. Çeşitli eğitim
educational conditions are thought as environmental seviyesindeki ailelerin çocuklarının bir arada
factors. okuduğu bir okulda yapılan araştırmada, yüksek
For instance, if a person wear glove when she/he eğitimli ailereden gelen çocukların daha başarılı
is a baby his/her intelligence is negatively affected oldukları saptanmıştır.
by this. 1700-1910 yılları arasında yapılan araştırmada
The more single spawn twins grow up in 4421 başarılı ve zeki kişinin % 83 ‘ünün üstün
different environment, the more different tabakadan ve % 17’sinin alt tabakadan geldiği
intelligence level they acquire. ortaya çıkmıştır.
According to statistics, parent Çevre etkisiyle kaygılı ve
house effects mental korkak olan çocuklar başarı
development. gösterememektedir; dolayısıla bu
An investigation was done in çocukların zeka testleride düşük
a school in which there were çıkmaktadır. En düşük sosyo-
students from different families ekonomik çevre ile en yüksek
who had different level of sosyo-ekonomik çevre arasında
education. 20 puan fark vardır.
The results showed that the Zeka testlerinde bulunan sözel
students coming from high- bölüm sayesinde ; eğitim seviyesi
educated families were more LINGUAL yüksek olanlardaha yüksek puan
succesfull than the others. almaktadır. Sonuç olarak; bu
The investigations performed durumda yetişme tarzından gelen
from 1700 to 1910 proved that 83 % of intelligent bir avantaj söz konusudur.
people are in upper classes and only 17 % of them Zekayı etkileyen diğer unsur ise soya çekimdir.
are in lower classes. Kalıtımla zeka arasındaki ilişki birbirinden
Children who were afraid of their environmetnt ayrılamaz. Çoğu fiziksel faktör gibi zekada
got lower marks in their intelligence tests. genetiktir.
There are 20 points between the top class and Bebekken evlat edinen çocukların zekaları doğal
the lower class. üvey anne babalarıyla karşılaştırılmıştır. Bu
Thanks to the verbal part of the intelligence tests çocukların zekalarının doğal anne babalarına daha
people who have higher çok benzediği görülmüştür.
level of education got Bu deneyden şöyle bir
higher marks in the tests. sonuç çıkarabiliriz; Kalıtım
Another factor affecting zeka gelişiminde çok
intelligence is heredity. önemli bir rol oynar.
The relation between
heredity and intelligence ÇEŞİTLİ ZEKA
can be examined seperately. VISUAL ALANLARI
The intelligence in Günümüzde en yaygın
genetic such as many physical factors. testler olan Stanford-Binet ve Wais-R testlerinde
The level of intelligence of the people who are zeka ölçümü için Binet’in geliştirdiği yöntem

epm 47 epm
EPM
17 History of
19
Science and Technology

adopted were compared with their own parents and kullanılmasına karşın zekanın tanımında eksiklikler
their step parents. bulunmaktadır.
It wasseen that the level of adopted people’s Binet ekolüne göre zeka, kişinin test sonucunda
intelligence are more similar to their own parents aldığı derece ile ölçülmektedir.
that their step parents. En çok merak edilen sorulardan
We can conclude that there is a biride zekanın nasıl oluştuğudur.
great relationship between Zeka tek faktörden mi yoksa
intelligence and heredity. birden çok faktörden mi
oluşmuştur?
Various intelligence fields İlk psikologlar, zekanın g-
Although Stanford- Binet and faktörü denilen mental bir faktörden
Wais-R tests are used to measure oluştuğunuvar sayıyorlardı.
intelligence level, there are Daha sonraki araştırmacılar,
important deficiencies in the zekanın akıcı zeka ve kristalize
definition of intelligence. zeka olarak iki türlü olduğunu ileri
There is another question worth sürdüler.
of further research: how is LOGICAL Akıcı zeka; yeni problemleri ve
intelligence formed? It is formed durumları ele alabilme yeteneğini,
either by single factors or by groups of factors. Kristalize zeka ise; bilginin saklanması, beceriler
Previous psychologists claimed that intelligence ve tecrübeler elde edilmesiyle ilgilidir.
had two forms: fluid and crystallized intelligence. Bir grup bilim adamı dazekanın daha çeşitli
Fluid intelligence is about the ability of solving bölümlerden oluştuğunu ileri sürmüştür.
problems and situation, crystallized one is about the Örneğin, Howard Gardner, üstün zekalı
ability of experience and evaluation of the insanlar üzerinde yaptığı araştırmada yedi çeşit zeka
information. olduğunu ileri sürmüştür.
A group of scientists claimed that intelligence Bu zekalar bazı durumlarda aynı anda
has more that two sub-kinds. çalışabildiği gibi, ayrı ayrı da çalışabilmektedir.
For instance, Prof. Gardner made an Prof. Howard’a göre zeka çeşitleri şunlardır:
investigation on the intelligence of superior • Sözel ve Dilsel Zeka:
intelligent people and he asserted that intelligence is - dili etkili biçimde kullanabilme;
formed by 7 parts. - kelimelerle ve seslerle düşünebilme;
These parts and the properties of them are: - dildeki karmaşık anlamlarıkavrayabilme;
• Verbal-lingual intelligence: - İnsanları ikna edebilme;
- using the language effectively; - yeni yapılar oluşturabilme;
- thinking with words and sounds; - yeteneklerini içerir;
- understanding the complex concept; • Bu tür zekaya sahip olan insanlar şu
- persuading people; becerilere sahiptir:
- forming new structure; - etkili Okuma;
- effective reading,speaking,writing and - kendini ifade edebilme;
listening; - etkin dinleme;
- expressing oneself; - etkili konuşma ve yazma;
• Mathematical-logical intelligence: • Matematiksel-Mantıksal Zeka:

epm 48 epm
EPM
17 History of
19
Science and Technology

- working with numbers; - sayılarla Çalışma;


- solving problems; - problem Çözebilme;
- judging; - muhakeme edebilme;
- establishing reason-result connection; - bu tür zekaya sahip insanlar neden-sonuç
- ranging; ilişkileri kurarlar;
- commenting on an information in a - miktar tahmininde bulunabilirler;
table,graph..etc.; - sıralama yaparlar;
• Visual-residencel intelligence: - grafik ve şekillerdeki bilgileri
- thinking the Picture and the yorumlarlar;
shape; • Görsel-Mekansal Zeka:
- finding the direction easily; - resimlerle ve şekillerle
- creating objects in mind; düşünebilme;
- creating models and painting; - kolaylıkla Yön bulabilme;
• Social-individual intelligence: - kihinselobjeler üretebilme;
- communicating with people who - bu zekaya sahip olan insanlar;
has different characteristics; - çizmek, resim yapmak, boyamak
- persuading people, directing and ve model oluşturmaktan zevk alırlar;
working with people; • Kişiler arası-Sosyal Zeka:
- working in groups and teams; MUSICAL - çok farklı karakterdeki insanlarla
- being curious about different kolay iletişim kurabilme;
cultures and lives; - İnsanları yönetme,ikna edebilme ve insanlarla
- cracking a joke; beraber çalışabilme;
• Kinetic-corporal intelligence: - grup ve takım çalışması yapabilme;
- using brain and mind effectively; - farklı kültürlere ve yaşamlara meraklı olma;
- being puncture about physical work; - güçlü espri yeteneği;
- making role; • Kinetik-Bedensel Zeka:
- maving ability of dancing and athlethics; - zihin ve beyni etkili şekilde kullanabilme;
- remembering visual activities,not the audial - fiziksel işlerde; zerafet, maharet ve dakiklik
one; gösterme;
- organizing; - ra yapma, atletizm, dans alanlarında
• Personal- instinctive intelligence: yeteneklidirler;
- shaping the emotion and reflection about - söylenenden çok yapılanı hatırlarlar;
oneself; - organizasyon yapabilirler;
- forming the life philosophy; • Kişisel-İasel Zeka:
- forming desire and dreams; - kendimiz hakkında duygu ve düşünceleri
- expressing oneself in different ways; şekillendirebilme;
• Musical-rhytmical intelligence: - hayat felsefesi oluşturabilme;
- thinking with sounds and pictures; - İstek ve hayaller oluşturabilme;
- knowing different sounds and creating new - kendilerini farklı tarzlarda ifade edebilme;
sounds; - sesler, notalarve rsimlerle düşünebilme;
- being sensible for different sounds of - fraklı sesleri tanıma ve yeni sesler üretebilme;
environment; - çevreden gelen seslere,enstrümanlara duyarlı

epm 49 epm
EPM
17 History of
19
Science and Technology

- learning to play easily; olabilme;


- creating original; - orijinal müzik kompozisyonları oluşturabilme.
- musical compositions. Zekayı Geliştirmek için yapılması gerekenler:
Her insan farklı zeka alanlarında gelişmiş
What can we do in order to improve olabilir. Bu yüzden insanların özellikle de gençlerin
intelligence? hangi alanda gelişmiş olduğu tespit edilip bu alanda
All people can improve different kinds of gelişmesi gerekir.
intelligence. Zeka alanlarında gelişmek için şu yöntemler
Because of this, it should be known what kind of uygulanmalıdır:
intelligence people improve most. • Sözel ve dilsel zekayı geliştirmek için:
Here are some methods applied to improve - başkalarının fikirlerini dinlemek ve tartışmaya
different intelligence fields: girmek;
• Verbal-lingual intelligence: - yeni ve ilginç kelimelerin anlamlarının
- listen to other people and discuss ideas; öğrenipkullanmak;
- learn and use new words; - günlük tutmak;
- keep diary; - bir dergiye abone olmak;
- subscribe a magazine; - İlgilendiğimiz bir konuda söylev vermek;
• Mathematical-logical intelligence: • Matematiksel-Mantıksal zekayı geliştirmek
- make persuasive talks about silly subjects; için:
- be involved in projects that require scientific - saçma konularda ikna edici konuşmalar
effort; yapmak;
• Visual-residencel - bilimsel yöntem kullanımı gerektiren
intelligence: projelerde yer almak;
- use esthetic tools to • Görsel-Mekansal zekayı geliştirmek için:
connote ideas; - fikir ve düşünceleri ifade etmek için estetik
- dream consciously; araçlar kullanmak;
- prepare paintings, - bilerek hayal kurmak;
graphs, posters and - resim, maket, grafik veya posterler yapmak;
models; - hayal gücünü geliştirecek çalışmalar yapmak;
- work on topics that - çeşitli tasarımlar geliştirmek;
improve creativity; • Bedensel zekayı geliştirmek için:
- make creations; - dramatik bir oyunda görev almak;
• Social-individual - güncel ya da modern olayları incelemek;
intelligence: - halk dansı, koşma, yürüme, yüzme gibi fiziksel
PHYSICAL
- improve listening; aktiviteleri arttırmak;
- communicate without speaking; • Kişiler arası zekayı geliştirmek için:
- work in teams; - bir projede farklı görevler almak;
- guess the mimics; - dinlemeyi güçlendirmek;
• Kinetic-corporal intelligence: - konuşmadan iletişim kurabilmek;
- act in a dramatic play; - takım aktivitesi yapmak;
- examine modern and daily topics; - mimikleri tahmin etmek;
- make folk dance, walk, run; • İçsel zekayı geliştirmek için:

epm 50 epm
EPM
17 History of
19
Science and Technology

• Personal- instinctive intelligence: - yoğun dikkat göstermeye çalışmak


- concentrate carefully; Ben Kimim? sorusunu 25 kelimeyle ya da daha
- answer the questin Who am I? using 25 or less kısa cevaplamak;
words; - belirsiz durumları bilinen örneklerle
- explain açıklamak;
uncertain situations •Müziksel-
with known Ritmik zeka:
examples; - farklı türde
•M u s i c a l - müzikler dinlemek;
r h y t m i c a l - ailenizle ilgili
intelligence: basit bir şarkı
- listen different bestelemek;
kinds of music; - doğadan farklı
- compose a sesler içeren kasetler
simple song about çalmak.
your family; Prof. Gardner’ın
- play casettes teorisine göre bu tür
that contains y ö n t e m l e r i
different sounds of uygulamak hangi
nature. zeka alanında
According to geliştiğimizi
Gardner’s theory, öğrenmek için
applying this ways etkilidir.
show us which kind Peki üstün zekanın
of intelligence we tüm bunlarla alakası
have. nedir? İnsanların
What is the kaçı, niçin üstün
relationship betweeen these fields and people of zekalıdır? İşte bu soruların cevabı:
high intelligence? How many people are super Yapılan istatistiklere göre toplumu oluşturan
intelligent and why? Here are the answers of these kişilerin ancak %2’lik bölümü 130 ve üzerinde IQ
questions: derecesine sahiptir.
According to the researches done, only 2% of Üstün zekalı insanlarsakar, utangaç ve uyumsuz
the people in a community have IQ level of 130 or olarak bilinse de, aslında onlar iyi, uyumlu ve
more. sevilen kişilerdir.
Super intelligents are known as shy, unfriendly Levis Terman’ın bu konudaki araştırması hala
and sakar; but they are good, friendly and loved devam etmektedir.
peole, in fact. The research of Levis Terman on this Bu çalışmada IQ derecesi 140’ın üzerinde olan
topic is still going on. He has followed 1500 super 1500 üstün zekalı insan 60 yıl boyunca takip
intelligent who have IQ level of 140 and more for edilmiştir.
60 years. These people are one step forward than Başından beri bu kişiler akranlarına göre hep
the people at the same age as themselves. ileride olmuşlardır. Genellikle daha sağlıklı, daha
It is obseved that they are more powerful, more uzun, daha ağır ve daha kuvvetli oldukları

epm 51 epm
EPM
17 History of
19
Science and Technology

healthy, heavier and taller. gözlenmiştir. Bu insanlar okulda daha başarılı


They are more succesful at school. These people, olmuşlardır. Örneğin bu gruptaki kişiler 40 yaşına
on avarage, wrote 50 books, 375 plays and short geldiklerinde toplam olarak 50 kitap, 375 oyun ve
stories, 2000 articles. Also, they had more than 200 kısa hikaye, 2000 makale yazmışlardır. 200 ve
patents. This research also showed that super üzerinde de patente imza atmışlardır.
intelligents don’t always perform succesfull life. Bu çalışma üstün zekalıların her zaman başarılı
There are sometimes great failures. High IQ level bir grafik çizmediğini de göstermiştir. Yüksek IQ
never means success everytime. But super derecesi her konuda başarılı olmak anlamına
intelligents show special performs on some areas. gelmez. Fakat, üstün zekalılar her konuda olmasa da
bazı konularda özel yetenek gösterebilirler.
What is IQ (Intelligence Quotient)?
IQ is an intelligence index measured by a test IQ NEDİR? ( Intelligence Quotient )
prepared by Alfred Binet. The aim of this test was IQ Alfred Bred tarafından hazırlanan bir zeka
to educate children who had low level of testidir. Bu zeka testinin başlangıçtaki amacı zeka
intelligence. Binet applied this test on children and seviyesi düşük olan çocuklara daha iyi bir eğitim
found the difference between them. By then, a lot of verebilmekti. Binet bu testi çocuklara uyguluyor ve
different tests to identify the level of IQ was onlar arasındaki farkı belirliyordu. Böylece aynı
prepared. In Binet tests, the intelligence age of yaştaki ileri ve geri seviyedeki grupları ayırt etmek
children was found, too. For example, if a 10 - year- üzere birçok sorudan oluşan testler elde edilmiş
old child gets 45 points and if this result is the same oldu.
with 8 - year - old children, then his intelligence Binet testlerinde çocukların zeka yaşları
age is 8, not 10. As the time passed, intelligence age belirleniyordu. Örneğin; 10 yaşındaki bir çocuk
was left and IQ started to be used. The formulae of testten 45 aldıysa ve bu şu an 8 yaşındaki
IQ was as this: IQ = (intelligence age / real age) x çocukların ortalama puanına karşılık geliyorsa bu
100. Later on, more complex formulas were used. durumda bu çocuğun zeka yaşı 8’dir.
Prof. Gardner abandoned IQ concept. According Zamanla zeka yaşı yerine IQ kullanılmaya
to him, every field of intelligence is a way for başlandı. Budeğeri elde etmek için şu formül
people to live, learn and become a human. This kullanılıyordu:
explanation arises this question: What is Multiple IQ = ( Zeka Yaşı / Gerçek Yaş) x 100
Intelligence Theory? Multiple intelligence theory is Zamanla bu formülün yerini daha karmaşık
philosophy that is oriented to finding and improving formüller aldı. Prof. Gardner IQ denilen zeka
child’s natural and hidden powers, potentials and anlayışını kırmıştır. Ona göre insanların sahip
talents. Finally, I believe that the secret of olduğu çoklu zekadan herbiri yaşamak, öğrenmek
intelligence will be revealed by the help of science ve insan olmak için kullanılan etkin birer araçtır. Bu
and technology. açıklama aklımıza şu soruyu getirebilir:
Çoklu Zeka Teorisi nedir?
Bibliography and Iconography Çoklu Zeka Teorisi, bütün çocukların sahip
http://www.brain-salad.com olduğu doğal ve gizli güçleri, potansiyelleri ve
http://coe.sdsu.edu/eet/articles/multiintell/ yetenekleri bulmaya ve onları geliştirmeye yönelik
http://prosites-vickyo81.homestead.com/files felsefedir. Son olarak şunu söyleyebilirim ki; tüm
Howard Gardner: zeka türleri bilim ve teknoloji sayesinde açıklığa
http://www.infed.org/images/people/gardner.jpg kavuşacaktır.

epm 52 epm

You might also like

  • Adventure of Camera
    Adventure of Camera
    Document4 pages
    Adventure of Camera
    European Pupils Magazine Editorial Board
    100% (1)
  • Erciyes
    Erciyes
    Document7 pages
    Erciyes
    European Pupils Magazine Editorial Board
    100% (1)
  • Editorial 32009
    Editorial 32009
    Document10 pages
    Editorial 32009
    European Pupils Magazine Editorial Board
    No ratings yet
  • Euthanasia
    Euthanasia
    Document12 pages
    Euthanasia
    European Pupils Magazine Editorial Board
    100% (1)
  • Brain Waves
    Brain Waves
    Document4 pages
    Brain Waves
    European Pupils Magazine Editorial Board
    No ratings yet
  • Avicenna
    Avicenna
    Document6 pages
    Avicenna
    European Pupils Magazine Editorial Board
    No ratings yet
  • Locomotive
    Locomotive
    Document4 pages
    Locomotive
    European Pupils Magazine Editorial Board
    No ratings yet
  • Avicenna
    Avicenna
    Document6 pages
    Avicenna
    European Pupils Magazine Editorial Board
    No ratings yet
  • Editorial2 08
    Editorial2 08
    Document6 pages
    Editorial2 08
    European Pupils Magazine Editorial Board
    No ratings yet
  • 34 40 Genetic
    34 40 Genetic
    Document7 pages
    34 40 Genetic
    European Pupils Magazine Editorial Board
    No ratings yet
  • Dünü Bugüne Aktaran Araç: Kalem The Tool Which Conveys Past To Present: Pen
    Dünü Bugüne Aktaran Araç: Kalem The Tool Which Conveys Past To Present: Pen
    Document5 pages
    Dünü Bugüne Aktaran Araç: Kalem The Tool Which Conveys Past To Present: Pen
    European Pupils Magazine Editorial Board
    No ratings yet
  • 14 20 General
    14 20 General
    Document7 pages
    14 20 General
    European Pupils Magazine Editorial Board
    No ratings yet
  • 34 40 Genetic
    34 40 Genetic
    Document7 pages
    34 40 Genetic
    European Pupils Magazine Editorial Board
    No ratings yet
  • 21 31 Leonardo
    21 31 Leonardo
    Document11 pages
    21 31 Leonardo
    European Pupils Magazine Editorial Board
    100% (1)
  • 6 11 Editorial
    6 11 Editorial
    Document6 pages
    6 11 Editorial
    European Pupils Magazine Editorial Board
    No ratings yet
  • 17 Eclipse
    17 Eclipse
    Document5 pages
    17 Eclipse
    European Pupils Magazine Editorial Board
    No ratings yet