Professional Documents
Culture Documents
Farmakoloji
Farmakoloji
• Astım tedavisinde kullanılan beta2 agonistlerin önemli yan etkileri... Tremor, taşikardi
• Hem bronkodilatatör hem de antiinflamatuvar etkisi olan astım ilaçları... Teofilin, aminofilin
• Tip 4 fosfodiesteraz enzimini inhibe ederek etki gösteren astım ilacı... Roflumilast
• Mukozaları çok belirgin tahriş ettiği için, inhalasyon yoluyla kullanılmayan... Metilksantin
• Hemoglobine affinitesi, oksijene göre daha fazla olan ve bu nedenle doku hipoksisine yol
açan gaz... Karbon monoksit
• Mağara ve silo gibi tahıl ürünlerinin bulunduğu kapalı ortamlarda daha çok bulunan ve akut
olarak akciğer irritasyonu ve çok hızlı pulmoner ödem gelişebilen gaz... Nitrojen oksid
• Yüksek dozda bozuk yumurta kokusu, koku duyusunun kaybı, ani ölüm oluşturabilen gaz...
Hidrojen sülfür
• Akut zehirlenmede karın ağrısı, daire ve konstipasyon, feçeste siyah renk değişikliği,
parestezi ve kas güçsüzlüğü oluşturan metal... Kurşun
• Hangi zehirlenmelerde nefeste badem kokusu, koma ve anormal EEG görülür... Siyanür
• Bakır zehirlenmesi, Wilson hastalığı ve romatoid artrit tedavisinde kullanılan ilaç... Penisilamin
• İnterferon-α: KML, malign melanoma, hairy cell lösemi, kaposi sarkomu, renal kanser, lenfoma
ve karsinoid sendrom tedavisinde kullanılır.
• Trabectedin: MarineTunicate adlı deniz hayvanı kökenli tek antineoplastiktir. Pankreas, over,
sarkoma ve miksoid liposarkom tedavilerinde kullanılır.
• Mitotan: DDT adlı insektiside yapı olarak benzer. Adrenal korteks tümörlerinin tedavisinde
kullanılır.
• Vemurafenib / Dabrafenib: Oral BRAF serin threonin kinaz inhibitörü. Braf (V600E)
mutasyonu olan metastatik melanomalı hastalarda kullanılır.
• Crizotinib: Mezenkimal epitelyal tranzisyon faktör (c-MET) tirozin kinaz ve anaplastik lenfoma
kinazın ATP kompetetif oral inhibitörüdür. Lokal yayılmış veya ileri veya metastatik non-smal
akciğer kanseri tedavisinde kullanılır.
• Omecetaksin mepesüksinat: Protein sentezinde elongasyonu durduran alkaloiddir. Yetişkinlerde
KML tedavisinde, tirozin kinaz inhibitörlerine direnç varsa kullanılır.
• Kolon kanseri tedavisinde 5-FU ile birlikte kullanılan, antihelmintik, immünstimülan ilaç...
Levamizol
• T hücrelerin antijenik ve mitojenik etkilere verdikleri yanıtta değişikliğe yol açan, multiple
myelom tedavisinde kullanılan ilaçlar... Talidomid / Lenalidomid
• Paryetal hücreden asid salınımını artıranlar: Asetilkolin (M1 ve M3), Gastrin (CCKB), Histamin
(H2)
• Paryetal hücreden asid salınımını azaltanlar: Somatostatin (SST reseptörleri), PGI ve PGE
(EP3 reseptörü)
• Proton pompası inhibitörlerinin en önemli yan etkisi... Refeks olarak gastrin salıverilmesine,
atrofik gastrit ve mide tümörü oluşumuna yol açabilir.
• Mukoza koruyucu ülser ilaçları... Sukralfat, Bizmut bileşikleri, misoprostol, rebapimid, sodyum
karbeneksolon
• Vestibüler sistemin uyarılmasına bağlı olarak gelişen taşıt tutmalarının önlenmesi için kullanılan
antiemetik... Skopolamin, Antihistaminikler
• Kusturucu etkisi içinde bulunan emetinin mide mukozasını tahrişine bağlı olan... Emetin
• Stimülan laksatifler... Bisakodil, fenolftaleyn, Antrakinon türevleri (aloe, senna, kaskara), hint
yağı…
• Kitle oluşturucu laksatifer... Psylium, kalsiyum polikarbofil, kepek, agar, basorin, metilselüloz
• Oral kullanılan ilaçlar içerisinde en çabuk etki oluşturan purgatifer... Osmotik etkili ilaçlar
• Toksoplazma gondii tedavisinde ilk tercih kombinasyon... Primetamin + sulfadiazin + folik asid
• Kan ve primer karaciğer tutulumuna karşı etkili olan ilaç... Atovakuon, proguanil
• Analjezik, antiaritmik, antipiretik, nöromusküler blokör (kürar benzeri etki) ve oksitosik etkili
antimalaryal... Kinin
• Wuchereria bancrofti, Brugia malayi ve Loa loa gibi mikrofilarya oluşturan parazitlere karşı ilk
tercih... Dietilkarbamazin
• Asetilkolinde blokaj ortaya çıkartarak ve GABA‛yı aktive ederek flask felç oluşturan...
Piperazin
• Fumarat redüktaz enzimini inhibe eden ve immünstimülan etkili ilaç... Levamizol
• Akut HIV enfeksiyonunun tedavisinde etkili olan, kronik HIV enfeksiyonlarında etkili olmayan
ilaçlar... Revers transkriptaz inhibitörleri
• Aktive olmak için hücre içinde fosforillemeye ihtiyaç duyan antiviraller... Nükleozid revers
transkriptaz inhibitörleri
• Hem akut hem de kronik HIV enfeksiyonunun tedavisinde kullanılan ilaçlar... HIV proteaz
inhibitörleri
• Doz bağımlı olarak, periferik nöropati ve pankreatit tablosu oluşturan antiviral... Didanosin
• Hepatit B virusa ait DNA polimeraz enzimini inhibe eden, HIV tedavisinde de kullanılan...
Lamivudin
• AIDS‛li annelerden doğan bebeklere enfeksiyonun bulaşmasını önlemek için kullanılan ilaçlar...
Zidovudin, nevirapin
• Hem influenza A hem de B enfeksiyonlarının akut tedavisinde kullanılan sialik asid analoğu
nöraminidaz inhibitörleri... Oseltamivir, zanamivir
• Hem RNA hem DNA viruslarına etkili, geniş spektrumlu antiviral ilaç... Ribavirin
• Kronik aktif hepatit C‛de ve Kırım Kongo Hemorajik Ateşi tedavisinde... Ribavirin
• Hepatit C tedavisi... Boseprevir / Teleprevir (serin proteaz inhibitörü), İnterferon alfa, ribavirin,
sofosbuvir (RNA bağımlı RNA polimeraz inhibitörü)
• Alkilleyici neye dönüşerek etki gösterir... Karbonyum iyonuna dönüşerek etki gösterir.
• Tüm alkilleyiciler arasında en fazla kanserojen olan, DNA zincirinde H2O2 oluşturarak
kırılmalar yaratan, MAO inhibisyonu yapan... Prokarbazin
• Genitoüriner sistem solid tümör tedavisinde kullanılan, en nefrotoksik olan, en fazla bulantı
kusma yapan, myelosüpresyonu az yapan, hipomagnezemi oluşturan... Sisplatin
• Metotreksat yan etkisini azaltmak için ne verilir... Lökoverin (folinik asid) ve Glukarpidaz
• MAO inhibisyonu oluşturabilen, oralbiyorarlanımı %100 olan, 50S rRNA‛ nın 23S
parçasına bağlanarak protein sentezini inhibe eden, MRSA, VRSA, VRE tedavisinde kullanılan,
antibiyotik... Linezolid
• Aminoglikozidlerin etki mekanizması... Ribozomların hem 30S, hem de 50S alt birimlerine
bağlanarak protein sentez inhibisyonu, mRNA yanlış okunur
• Nöromusküler blokör, ototoksik ve nefrotoksik yan etkileri en fazla olan ve bu nedenle ameliyat
öncesi bağırsak temizliği ve hepatik ensefalopati de oral yoldan verilen aminoglikozid...
Neomisin
• MRSA nazal taşıyıcılıgında lokla olarak kullanılan protein sentez inhibitörü antibiyotik...
Mupirosin
• Kinolon grubu antibiyotiklerin etki mekanizması... DNA giraz (bakteriyel topoizomeraz II) ve
topoizomeraz IV enzim inhibisyonu
• En uzun etkili, böbrek yetmezliğinde doz ayarlamasına gerek olmayan, idrar yolu
enfeksiyonunda kullanılmayan, anaeroblara etkili olan kinolon... Moksifloksasin
• Prostatit gibi alt idrar yolu enfeksiyonlarının tedavisinde ilk tercih... Kinolonlar
• Kinolon grubu antibiyotiklerin en sık oluşturduğu yan etki... Gastrointestinal sistem irritasyonu
• Membranda fosfatidiletanolamine bağlanarak deterjan özelliği gösteren, sadece gram (-) aerob
tedavisinde kullanılan ve nöromuskuler blokaj yapan antibiyotik... Polimiksin B
• Nitrofurantoinin (üriner antiseptk) yan etkileri... Hem motor hem de duyusal sinirlerde
demiyelinizasyon/ dejenerasyon (polinöropati), interstisyel pulmoner fibrozis ve pulmoner
infiltrasyon, G6PD eksikliği olanlarda hemoliz
• Steroid hormon sentezini inhibe eden ve erkeklerde jinekomasti, kadınlarda ise menstrüel
düzensizlik yapan antifungal... Ketokonazol
• Mikrozomal enzim inhibisyonu en az yapan ve renal yol ile atılan azol türevi... Flukonazol
• Böbrek yoluyla atılan ve karaciğer yetmezliği olan hastalarda kullanabilen azol türevi...
Flukonazol
• Skualen epoksidaz enzimini inhibe edip ergosterol sentezini bloke eden ve membranda skualen
birikimine neden olan; dermatofitlere karşı en güçlü ilaçlar... Terbinafin – Naftifin
• Fidaksomisin.. PSEK tedavisinde oral vankomisin kadar etkili, protein sentez inhibitörü
• Güçlü antiinflamatuvar etkisi olan, gut artritinde kullanılan, kemik iliği depresyonu
yapabilen NSAİ ilaç... Fenilbutazon
• Antispazmotik etkisi belirgin olan, tansiyonnu düşürebilen, aplastic anemi yapan nonsteroid
antiinfamatuar ilaç... Metamizol
• PDA tedavisinde kullanılan ve doz bağımlı toksik körlük yapabilen NSAİİ... İbuprofen
• Dişli çark belirtisi, ataksi gibi yan etkilere neden olabilen, oftalmik preparatı
intraoperative myozisi engellemek için kullanılan NSAİİ... Fluribuprofen
• Daha az GİS yan etki, daha fazla kardiyotoksik etki oluşturan... COX-2 selektif inhibitör
• Güçlü analjezik etkisinden dolayı, postoperatif dönemde morfin yerine kısa süreli kullanılabilen
NSAİİ... Ketorolak
• Romatoid artrit tedavisinde kullanılan, non selektif janus kinaz inhibitörü... Tofacitinib
• Gut tedavisinde kullanılan, ksantin oksidaz enzimini inhibe edip ürik asid sentezini azaltan
ilaçlar... Allopürinol (pürin yapıda), febuksostat (non-pürin apıda)
• Gut tedavisinde kullanılan, Ürik asit‛in tübüler reabsorbsiyonunu azaltan, ürikozürik ilaçlar...
Propenesid, sülfinpirazon, benzbromaron
• Gut tedavisinde kullanılan, Ürat oksidaz enziminin rekombinanı olan ve ürik asidi suda
çözünebilir formu olan allantoine çeviren... Rasburikaz, peglotikaz
• Transpeptidaz enzimini, PBP (penisilin bağlayıcı protein)‛ yi inhibe eden antibiyotikler... Beta
laktamlar (Penisilinler, Sefalosporinler)
• Penisilinlere karşı en sık görülen direnç gelişme mekanizması... Bakterilerin beta laktamaz
enzimi salgılaması
• Beta laktamaz inhibitörleri... Klavulonik asid (Amoksisilin ile kombine), Sulbaktam (Ampisilin
ile kombine), Tozabaktam (Piperasilin ile kombine)
• Epilepsisi olan hastalarda kontrendike olan antibiyotikler... Yüksek doz penisilin, kinolon
• Kemik dokusunda iyi biriken ve osteomyelit tedavisinde etkili olan sefalosporin... Sefazolin
• En uzun etki süresine sahip olan ve gonokok enfeksiyonlarında ilk tercih olan sefalosporin...
Seftriakson
• K vitaminine bağlı pıhtılaşma faktör sentezini inhibe edip koagülasyon zamanını uzatan
sefalosporin... Sefotetan, sefoperazon ve Moksalaktam
• En dar spektrumlu beta laktam antibiyotik, sadece gram (-) aeroblara etkili olan, diğer
beta laktamlara alerji olduğunda kullanılabilen... Aztreonam (Monobaktam)
• D-alanil-D-alanin‛e bağlanıp, peptidoglikan zincir sentezini inhibe ederek hücre duvar sentezini
durduran glikopeptid yapılı antibiyotik... Vankomisin, teikoplanin
• MRSA tedavisinde kullanılan, intravenöz kullanım sırasında histamin salınımına bağlı olarak
vücudun üst kısımlarında yaygın kızarıklık (“kızarık adam” sendromu) oluşturan, nefrotoksik ve
ototoksik etkili antibiyotik... Vankomisin
• Lipoglikopeptid yapıda, hücre duvar sentezini inhibe eden, MRSA tedavisinde kullanılan,
koagülasyon test sonuçlarında bozulma yaratan antibiyotik... Dalbavansin, Telavansin
• Alt üriner sistem enfeksiyonlarında tek doz kullanılan, gebelik kategorisi B olan ve hücre
duvar sentezini inhibe eden antibiyotik... Fosfomisin
• Sadece lokal olarak deri enfeksiyonlarında kullanılan hücre duvar sentez inhibisyonu yapan
antibiyotik... Basitrasin
• tRNA‛nın ribozomun A bölgesine bağlanmasını inhibe eden, 30S üzerinden etki gösteren
antibiyotik... Tetrasiklin
• ADH antagonisti etki göstererek diabetes insipidus‛a yol açan tetrasiklin... Demeklosiklin
• Motilin reseptörlerini aktive ederek prokinetik etki gösteren, kolestatik hepatit yapan...
Eritromisin
• Makrolidler gibi metilaz tarafından direnç gelişimine uğrayan, SSS hariç dokulara
iyi dağılan ve böbrek yetmezliğinde doz ayarlamasına gerek olmayan, abse de biriken
antibiyotikler... Linkozamidler (Klindamisin, Linkomisin)
• Eliminasyon yarı ömrü plazma bilirubin düzeyi ile korelasyon gösteren... Kloramfenikol
• Amfenikollere direnç nasıl gelişir... Bakterilerden salınan asetil transferaz enzimi ile
• Amfenikollerin yan etkileri... Kemik iliği depresyonu, aplastik anemi, gri sendrom,
Herxheimer reaksiyonu
• Glukokortikoidler tarafından inhibe edilen nitrik oksit sentetaz (NOS) enzimi... iNOS
• Nitrik oksitin sonuç etki mekanizması... Miyozin haff zincirinde defosforilasyon ve düz
kaslarda gevşeme
• Ürotensin reseptör antagonisti, diyabete bağlı renal yetmezlik tedavisinde kullanılan ilaç…
Palosuran
• NSAİ ilaçların ortak yan etkileri... Sıvı retansiyonuna bağlı ödem, kalp yetmezliği, ülser,
kanama, trombositopeni ,bronkokonstriksiyon, astım, hiperkalemi...
• Aspirin etkileri... Lipogenez ve lipolizde azalma, O2 tüketiminde artış, CO2 üretiminde artış,
hipoglisemi, yüksek dozda hiperglisemi (çocuklarda yapmaz), Düşük dozda antiagregan etkilidir,
doz artınca antiagregan etki azalır, düşük dozda ürik sit atılımında azalma, yükske dozda
ürikozürik etki, düşük dozda kanam zamanını yüksek dozda PTZ uzatır, hiperkalemi, su ve tuz
retansiyonu
• Belirgin antikolinerjik etki oluşturan, myozisi az ıoluşturan, taşikardi, (-) inotropik etkisi olan
opiyat... Meperidin
• Noradrenalin ve serotonin geri alım blokajına bağlı analjezik etkiler oluştururan ve doğum
ağrısı tedavisinde kullanılan… Tramadol, tapentadol
• Parsiyel agonist olan opiyat (daha az solunum depresyonu, bağımlılık)... Nalbufin, nalorfin,
butorfanol, buprenorfin, pentazosin
• Opiyat antagonistleri... Naloksan (kısa etkili, İV), naltrekson (uzun etkili, oral)
• Yağ asidi yapısında otakoidler... Trombosit aktive edici faktör (PAF) ve eikozanoidler
• Histamini etkileri… Asetilkoline benzer (farklı olarak histamine (+) inotropi, kronotropikdir)
• Mast hücrelerinin membranını stabilize ederek histamin salınımını inhibe eden... Kromolin
sodyum, ketotifen
• Serotonin etkileri… Çizgili kas arteriyolünü gevşeme, geri kalan yerleri kasar, (+) inotrop ve
kronotrop etki, 5HT3 reseptörü ile bezold jarısh refleksi, gastrik asid sekresyonunda azalma…
• MAK, yani potens değeri en düşük olan, yani en güçlü olan genel anestezik... Metoksifluran,
halotan
• MAK, yani potens değeri en fazla olan, yani en zayıf olan genel anestezik... Nitröz oksit
• T tipi Ca+2
kanal blokörü olan ve Absans
nöbetlerinin tedavisinde primer olarak
kullanılan antiepileptik... Etosüksimid
• Metilksantinlerin (kafein/teofilin/teobromin)
etki mekanizması… Adenozin reseptör blokajı,
fosfodiesteraz enzim inhibisyonu, katekolamin
salınımının stimülasyonu, sarkoplazmik retikulumdan
kalsiyum salınımında artış, IL-10 sekresyonunda
artış, histon deasetilaz aktivasyonu
• En az hipotansif antipsikotikler…Haloperidol,
Flufenazin, aripiprazoL
• En hipotansif antidepressan...Amitriptilin
• En az hipotansif antidepressanlar...
Venlafaksin ve SSRI‛lar
• GH analoğu... Somatrem
• GHRH analoğu... Sermorelin
•Dijitalin oluşturduğu ritm bozukluğu... Dijitaller; kalpte her tip (atriyal – ventriküler) aritmi
oluşturabilirler. En karakteristik olanı;VES ve AV bloklu atriyal taşikardidir.
•V1 + V2 blokör…Conivaptan
• Parasempatomimetiklerin endikasyonları...
Glokom, paralitik ileus, mesane atonisi, flask
tip nörojenik mesane, Alzheimer hastalığı,
kserostomi, supraventriküler aritmi, miyastenia
gravis, antikolinerjik ilaç intoksikasyonu
• Parasempatomimetiklerin kontrendikasyonları...
Üretra ve bağırsaklarda mekanik tıkanıklık,
astım, inkontinans, peptik ülser, bradikardi,
hipotansiyon, enürezis, Parkinson hastalığı
• Parasempatolitiklerin kontrendikasyonları...Dar
açılı glokom, prostat hiperplazisi, reflü özofajit,
mide veya bağırsak atonisi
• Azotiopürin ve 6-merkaptopürinin
metabolizmasında görevli Tiopürin-S-metil
transferaz aktivitesi yüksek ise ne oluşur …
Hepatotoksisite
• Azotiopürin ve 6-merkaptopürinin
metabolizmasında görevli Tiopürin-S-metil
transferaz aktivitesi düşük ise ne oluşur …
Myelotoksisite