You are on page 1of 7
Copyright 9196, Hermann Luchteriund Verlag Coprrigh: ©196,TeNerter ElaeSticiing, Asters Publigio,notod cu emparte, constn lado dedietosauto a 95) Grif aalzade rapsitindo 9 r0¥> do Droprdico dr Lingua Portiguest Capa: Strgiocemy asra;te de cape: Pee Pl ‘las Norbert, 1897-950 ‘Ascinde de crt inet gag soe clologiedsreleae ca aristocrate co | Particularidades da figuracae aristocratica de corte 1. Como vemos, as implicagdes da existéncia social de amma camaca ociosa nio so menos opressivas ¢ inevitéveis do que as implicagées que levam a ruina uma canada tabalhedora. & essa simagio que se expressé nas pilevias do duque de Croy: “Ce sent les meisons gus ont écvasé'a plupart des grandes faniles” ("Foran as casas que esmagarim a ma‘otia das grandes fa A figuracio especifca que cultiva umm ‘al aituce, e necesits Cela para se manter fez-sevisivelaté equi apenas como uma indica¢é tipo de investigacio a proprit atiudeespectica que surge do entrelagamento na socecas de decorte eparece de um medo mais chiro, para o observacor, uande se deisa para tras < sobrepcsijao peio: valores hete‘oromos, c encobrimento pelo ethos evonémico éa burgucsia Esse =thos economico nao ¢ algo ébvic, Oshomensnern Sempre agem de acordo com seus randamentos, indepeadente de qual sta a secindade 2m que vivem, desde que possem pensar democo *raconal” ou", £0" O fatode a acitace da arisocraci de certs ser diferente da at tude burguesa, ‘em relagic a0 ganko ¢ ao gasto de dinheiro, nio se expica simplesmente pela Stposicao 4eum actinulo de arrose falas pesscais Ce 10mens sirgulares. Nio se {ts agui de uma epidemia daasbitrariedace, ner: do anfraquecimento la cep cilade de previsio = de auteconrcle por parte dos inlividuos ervalvidos, gal excentrans um onto sistema social de normes ¢ valores, eujos mandamertos S40 obigatbrios para >sindividuns, a nioser quandc ees renunciam aconvivéne 8 em seu cireulo de sociededr, i participagac em seu grupo social ‘eis nornes So 2oderr ser esclarecidas a puetir de um mis:érioencrrado no peito de grande pumero dehomens singulares;cls s6 pocem ser esclateidas era sonexi com a "aslo especifica que os muites indivicuos forman cenjunte mente, ¢ com ae lendependéacias especiticas que os ligam unsaos outros, In est o ehos scil dos profisionais burgueses, cui normas obri- familias a submeteras dspesas is recta, mantende sempre que pose vel consumo didvio abso do rivel do que se recebe. ce modo gue vd stitua uma econonia ser invest da, na expect, Fo Nese caso,agarantia da posi angaia esobretdo aga 40 éxito social, da obtengao de mcis statuse pre dzpende, 4 genhos = despesas a longo prazo, ra qual ox 86 Nwcedide ce one tendéncias consumistas efmerts, sem grandes divergércias, ao thos de pouzar para gaabps futuros ‘saving-for future: projt etho:). ‘0 consumo de srestigio diferencia-sc desse cinone Durgués de comport mento. Em scciedaces nas qusis predom na o ou:re ethos, 0 do consumo er fargio do status (satus-consut mento da pesigao socia! ce uma famila — assinr como ura melhora da aparéncia e do é&xto na sociedace — dependem da capacidade de tornar os custas d ‘onsus me, as despesis em geral, deperder tes em primeira instincia do nivel sacial, do ou prestigio possuico ou elmejado Alguém que niio pode mostrarse de cordo com seu nivel perde o respeito di sociedad. Permancce atris de sets concorventes nema disputa ineessante For status e prestigio, courendo 0 risco de ficar arruinado e terde a>andorar a esferade corvivencia do grupo de pessoas ée seu nivel status. Esa obrigacte de gastar de acordo com onivel socia.reqaar uma discipline no uso de dinheiro que diferente da burguess. Ume expressio para~ dignatica desse ethos social encontra-se numa descrita por Taine': Ele dé a seu flho wma gastar como un: grand seigzeur como. jovem traz de vol A bolsapelajancla diarte dos oles desea flho. Trata-se de socialzagio ditala por sama tradiio social que marcao indivicuo com a idéa de que seu nivel social Ihe irpoeuma obrigacio de prodigalidade. Avéo fm do século xvitt eocasionslmen- te mesmo depois di Revo ugao, 9 termo “é-ouomie” no sentido de submeter os gastasacs rend mentos ¢& resticio plancjada do coasumoa fim de econcmizar, tem um sabor de desprezo nis boces de aristocrats da corte “reta-se de um. simboo da virtude de gente peqneaa. Como vermos, em suc investigacdo do “constivo de p-estisio” Veblenainda € ofuscado pelo uso, sem: adevida eritica, de -valora;Oes burguesis cemo perimetio pire 0s comportamentes ecor:bmicos de ‘uma outta soeisdace, Com iss, ele obstrai o caninko pare uma anilise sociol®~ agica do consume ce prestigia Nao enxirgi claramente ar co o constmo em fargo do Prestigio ea ccergao parareprest mente mais priratizado: nas camadas superiore: de socieddes indlustizis lade: absolutistas de corte. Seu vinculo eam a Litas pelo poder no selo das sociedades industriais 6 mnuito mais frowo. Em tais socieddes, eles nao seerceixam diretumente no aparethodc daminacao equase nzo servern como instramenios de 2oder. Em consequéncis disso, corrjao social fara 0 consumo er fungie do prestigio ¢ pari a representagio do status 4, comparativaminte, snuito mais rsstriasela no € Portarto, entre a: propriclatles estreturais que mais distingvem as socieda- des industricis, ¢ gue sio reltivamente novas e espantosas quando vista: da perspective de sociedides do passado, esié 9 fato de que mesmo os g-us0s coin res cendimentos,mesmo os mais rics econamizan ¢ invzstem uma parte CO ve “ecchen dle mode que se tornam cadk vez mai ries (caso niinvistem mal), fe queirim ou nao. As sociedades de corte ricas e aederesas geralmente gst vam tudo o que recstiam no consumo reptesentativo. A dminuiao da coercao para represertar, mesmo entre o: grupos deelite mais poderosos « mais ticos das sociedades industriais desenvolvides, pascou a ter ificado decisivo 25ra.a conformacio da arquizetura doméstica, de vestuério, assim come pura c desenvol- vimenlo do gosto artistiea em zeral disso, 08 poderosos ¢ ricos dessas sosiedades nacionais no s6 ecanomizan Ja mesma maneica que 05 podrs ¢ ‘menos poderosos, mas também trabalhara ca -nesma nmaneira que eles, Fodemos izer que, sob muitos asectos 05 ricos de hoje em dia vivem ccmo 9s pobres de antigamenke,enquanto os pobies vive com 0s ricos 5. Nas sociedades pré.industrtis, «riqueza mais respcitada ere aquela que 180 aavia sido conquistadh pelo esfo:s0, aquela pela qual aao era preciso trabalvas, portanto uma riqueza herdade, principalmente as rendas proverientes de uma terra herdada. Nao 0 crabalho era dem-recebido, eeupava 05 2 is beixosma eseale de valoresdas camadhssuperiores 198 sociedades pré-indus- rials, Bra 6 que oeoria com uma énfase especial na sociedace de corte mais nnfluente des séculos >i e XVi:a francesa. Ao assinaht que muitas familias da ‘oblssed'épée vivian do seu capital, Montesquieu quer dizes,em primeirainstin- ‘gue ela: vendiam terras, ¢ tive: joias ot outros abetos de i de pegar dividas. Seus remlimen:os ciminuiam, nas a lidede ho. dam mais terns, sua renca continawa a decrescet é-1a por meio ce uma partic;pagioative en empreendimentos corrercais ierativos era nao sé froibid> sor modo que (08 gastos com a casa 9¥ co competigiopor status, prestigic eques quanto a cempeticio raga de capi age de sorte seneere et na 2 sua ceputarde. Como dissemcs, em muites casos <0 a mundo dis sociedaces nereésdo rei ou de acessivel para familias em ci nimezo (embera eke tenba sua significega0}, mas sobretuda a estrur Saeerem desgraya era pe-ceptivel mesno quando urra familie consegtia ijtos cases, pertencar 4 sociedade ce corte ou ter rdafdes com pesseas cue sito emolvidos deve ter suficieme para introduriro 2rablema de 1ma forma, 39 arent ewe 6 diferente, em mustes aspectos,das formaydes de socedades facus- rico de ca raanter 0 curso em mei is corre 's, especalmense fami oo fate €e termos escoliido, eqns a tara emdia a dade” eo que denorrinarnes tainbér um Perticularidades da figurcio ariorrtca ce cone 93 10 reduzinos a prazer el a socedades que estio em ulla de modo bistante consideravel a tice ligedo 4 arquitetura da corte, jcado artistico, 20 investiga’ a situago torial dos coitesds e a entre a figurasao social ¢ aestrutuna das casas, Para a rede de dependéncias que condu2 da estruturade pocer para ¢ estrutura habitacional,¢ igniiicatve acons- tagio da Encidopédic de que nenkum outro 2alécio podiaiguala: ¢ palicio real termes de decoragio. Como vires, a regr: s2 aplica a tedos 0: niveis sociais. se queuna fi Jnaltanobrezade onre,nzopertencent a familia rel, guarlea devidadistincc, ua decercgio de suaresidéncia,em relagio aresicéncia de um principede singve.O mesruo vale para to¢os os paamares, até os nives sociais mais ‘baizos. Assim,a tolerarcia aos desvios da norma, como por exemplo no cise dosfinancistarios, sob a pressioda concorréncia porstatas depende da divisio de poder que teclrent2 esti am jogo, Nas sociecadee que roiiaces, a interdependéacia da divisio de peder eo divesosespectes do que clessficamoscomro “vid particula’incuinde portant 4 estutura hadiaciona, :omparacnarnents ndtetae mediada, Nas wciedades de certs esa inerdependéaciaé mito mas dicta; cla se apeesentaimedistamsm. te 29a 0s envolvides. E como, em zomsaragaa com as soc ecadesinduistriais. « diferenga entre o lado “2(blico” e © “particular” é muito nenos ace sociedad dle cot, a dstinglo concsiial rigorasu entre as eferas ca vida ‘particular’ usada democo cerrigue ro rassociedaces industri nit eabimento quando eplcida coscurtestes 8. Aprencemes i entender melhor occntexto social de ql cniexto social de nasiapropria viea quardo hos aprofundamos no depessoas pertencentes sums outa: pe sccisdade. Ainvestiga- ide, que nossa de interdependéncias a feate ise sorielogicas erdace quais valores juios de valor oa pergumta sobre a or gem dosylores cur es nor ra que as criangas ndo pergartam de © fe ond: ¢ c-yotha tran es 2eD6s. Terde-s 1 submetidas pels valores, 208 presentes 0 eas eergbes a fees de valor je te uma melacr som- @ que foi dite aqui sobre 4 sociedede de cor 2 re esruturas dedomin: sao das talegbes entre esruteras = Trala-ce de uma scciedade na qua. a posse de um titul aque apse de ua rguers aun smo ter o privilégio de comparzeer 3 preser oder exisienes —-€ algo extruordinaramente dificil escapax Aexighncia de exter corte dio reeds omar Tepnerosenes ape janes poss com orn = aera soGas eae De 28 soars prea 8 pose Sa dea % oa rerinte, nunci ¢ determinado, a e de valor proporcio- pana um met as tember pl expected uma eres oud acres de ten Spelt digne dest, do empento pers esos proprio: dho nod por cada P90 confemasio dot prop ‘eeathon do ouwos. io pede Haver ara um easeepinciasbeoltaente scoseaforscs eigen, sce utroshomens caintercependecl indlnsnansvcuace omission neohome a gunna pes ooh de gar recompense nr suma na form de ume jo acréscimo de sits Tak deena imagem serou no confieada pela ftutive dos jufzos de valor emitidos por muitos nposs.vel ara os homens sin} tee aportniade algun, oi form etn con eon cles er ese Em ots pal i le de que um homem dasoceiade veniam afizr parte desea dade de que um inved comin "an a slgum de compet poreporunidads lor yta cc cu, smn GROCUFO 4 Mhode que he asegure una comp eae Nan seniotedes— sponte edie de corte hrsat,Fequentemente oe mportiria Comoaspessos oe evo caro de perguntar— corfirmase e elevagio tf .cia des valores resrriage + possibilid Sngularcresga sem qs¢ os juzosde val preprioser.E-maito pequenaa proba terse isolado, sem paticipr em setico al gq ee senie e considera como algo de ¥ Teiizagic de sens esforgpsde seus valores porperted es pes qu of indvos da svi Geta os wh sa. ram peed tenses parcausa dessesinhaias sepa See soa dae pacacsit me sem setdo? Con 2 ortho de muites valoze:derados tha s amg der que thes cava sent, oa je mode claro e vivido, .do junt> com a extrutura Ge icuos em tal socielade nainvestigacio sociolégica tam:bem para indi ea socedade, O mesmo vale para a comprceasio, ligada ¢ tal es que Winculain aos homens s ngulares 0 sus ng s9c-edade. Nio € preci certencer que fazer paste das ia doservelvidos, "adi jependéncia dos val Pertiulaidds da gurajao aisocrsice de core 9 no impessiveles:apar ca zompeticdo pelas oportenidades consideradas valicsat socialmente. Na sociedade de corte, a sensido dé vida para um duque edara ne fato deser um: duque, paraum conde,ne fato ce se um cond para eadaprivile: siado, 1 fato de ser um priv legiado. Qua que: ameaga a posisao priv unca determiradacasa,assin.como ao sistema aierercuizado ce pr: tum tods,significava urna ameasa igaio que dava valor, imp individaos dessa sociedade, + seus aréprios olhos e a0s olhos das pesscas com rivilégies. Corzespondendoasgrada- 5s dos niveissodais e as posigbes nessa sociedade estratificada, havia polarida- es de valor dos tipos ma's divetscs. Toco o sstemaera catregado de tensies. Era impregaado de inumeraveis rivaliledes por parte dos Homens cue procaravarr Protege" sucs pesizors, derrarcandle-ss contra o: tentassem, 20 mesino temps, ‘0 as canradas sugeriores, di- ‘mirindo as distircias. Sate feisca de todos os lados.Entretante apesar de grapos tslectusis da corte teren comegado 2 quastioncr o prép-ie sistema de privi- egios, amassa dosprivilegindos havia ficaco firmenent: etal, como racstrare- mos adiarte, 2 sue propria exgrenagem, Enguante b: conilito: em torno de determinadas regalias, a ameaia as regalics como ficava, para a meicria dos privilegiads, uma ameasa genér-ce aquilo que dava sentido ¢ valor asstas vides. Como-em ou:res sociededes,ne socedadeabsclutista a Franca também havia luga: para horrens que procuzavama ealizagio pes- seal dasviande-se dos campos centrais de oportunidades e vilores, des lu ‘competisdes por etsas oportunidedes.Cs mosteirese algumas outrcs esipoes gre): ofereciamntais ross bilidades ce desvio ¢ rete. Mas namaioria das vezes ‘fam caminho, por seu led, para oat-as formas de competigio por si icin € serido 20s iveis inferiores, € que talver 9. Dissemos que muitas cosas 1 ue 0s cortesios censideravan dignas de seus es‘orgose desea en ¥n120 penleram o srlho, parecendo quasese-n valor. 3ntre- fanto nem todas as coisas se desvalcriza-am, Intimanente uicds d> corte que nio perderam cormpletamente su ‘oda umn série de cbras de arte ¢ de {eager das formes quardo se compreend> 6 tpo ée de sensibilidade estéica caracte itico dessa sozie ferndmencs sociais que nA0 valor sido ligeds a outros que se dlestalarizaram. Endo, como se «videncie nessa arlise igurscisnal,a hitado também ntnica perde ‘otal os coesgdes indiv duais sae ¢e outro género, luos com a: coerges de sus ignificaco, mesmo quan- se de conte 96 Asoceda concpicesblshunams costa cada on one traci ilsfs em do prpes cnet que vormalnene so SGnpeend doncon Stamens pte Frei ge os ss Stopes ume ut co upesasin seer omen scala esnantscsngita iinet oe corelagioentie stra dF : ise crasompanka ste ae dene gates qu esos fend disci dew ree alt ds ro 2 oto no cea ee Site pore ra. cue temo dferdenio an ana ds valves ‘Rincon ens ea ubshsr om eter eis quepedim oaaacsvadas errantilas 10 longo dk prépria pesquisa cient aes dain Sfestloststaicnas en ost srilenseBatant eae srotlemts que encontrarro: no decorter d psa wc ee ae iplexos e satis do queessas aatiteses sinplis'as sug: ate Beara ra aservigo de valcres efimeros, mes que na ¢ ee Sierado rox poe evade smd pate ceervehimext da See ecaa ‘as vezes as vitimas sac-ificadas em nore cede is contfonem pes actiagio deobtas humana ou de grace res fraloure Socom » aude vestiggbes compares, insaas comelorduralour. enrea nogio de vacores do sigrifica nada mais ‘hadas também na zomoreensio de estru uras de poder e escales de valores sentido, Fodemos te: esperange de chegara uma ima fue acabaram perdendo » rovave er motives que ero discutidos mais tarde, a fragmenta i socal a consinuizaa de cfrculs fora da corte — embora fosse inposshel evit lo te —+ 4 Nida social concentrive-se em grande medidi na proprit corte Weate-w de um processo gratual, em que o cule facade ca vida sock fo ¢ dlesagregendo apés sun nore? Os locais mais 8 Part o convivia soc Gz2m pot cos. Umdeles era 0 Palas Royal, onde o rogente moravas oxtroo 2 du Temple, onde « grao-puior ce Vendée, descenente de un ilho beeoedo t qensidue 1, resicia na Spyea de Lait IV, excet pelo perisdo sin qus ese HiRido ext-e 1708 ¢ 1714, que foi habitado em segue pels dugue te Cont {Ravi tmbérs an castelo do duque de Mine, um dos mais poserose tastardos de Luis xiv ‘que passou a dispetar 6 poder polities & ans apés a racrte do re:),e de sua esposa,de lustre casa dos C ya @ maridoem termosde lin ‘ses céiculos ndo «ram nach menos Solo reinaco de Luis xv. o centre de gravidede cesloc fara os xdres a reidénciasdearistocrtas da corte que rte so de medo algan dirsinuiua impor-anca da core ‘eagrenazens da sox pecali sobretudo er 1 a corte nio er ‘ourse de tai palicios lade aca>avatn se ju certs 2onto, 0: 12 corte passcu a dividi com os cre apenas sea signiica- a. wrvivio social ¢ expendinds-se istas. Foi nesse «stig.

You might also like