Professional Documents
Culture Documents
Punarudaya Grade 08 History Lesson 03
Punarudaya Grade 08 History Lesson 03
e- ඉයෙෙනුම් ොසල
යෙ ොරණ අධ්යාෙන කලාෙන
1
පුනරුදන ැඳි්වීම
4
පුනරුදන ඇතිවීමට යෙ ේතු
2. යෙවළදාම දියුණු වීම ා ධ්නවතු් පිරිසක් බිහි වීම.
• ක්රි.ව. 12 වන සියවයසේ සිට යුය ෝපයේ යවළඳාම
සම්බන්ධ්යයන් ඇති වූ දියුණුව පුනරුදයට බලපෑ දිගුකාලීන
යහේතුවකි.
• යප දිග හා අප දිග ටවල් අෙ පැවති යවළදාම නිසා
ඉොලියේ ප්යලෝ න්ස්, ජියනෝවා, වැනීසිය වැනි දියුණු යවළඳ
නග බිහිව පැවතිණි.
• එම නග වල සිටි ධ්නවතුන්ට කලාත්මක අං යකය හි
අවධ්ානය යයොමු කිරීමට වියේකය යමන්ම අනුග්රහය දැක්වීමට
ධ්නය ද තිබිණි.
නිදසු්: ප්යෙලෝර්ස් නෙරයෙේ සිටි යෙමඩිසි ෙවුල
5
පුනරුදන ඇතිවීමට යෙ ේතු
3. බුද්ධි ප්රයෙබෝධ්න
• ය ෝමය බිඳ වැටීයමන් පසු ගෙ වූ කාලය තුළ යුය ෝපයේ ක්රිස්තු
සභාව හා පූජකවරුන් යක්න්ද්ර යකොටගත් අධ්යාපන ක්රමයක්
පැවතිණි.
6
පුනරුදන ඇතිවීමට යෙ ේතු
7
• යමම වි ව
් විදයාලවල පැ ණි සාහිෙය, ඉතිහාසය, නාටය වැනි
• වි ව
් විදයාල ආශ්රිෙව අධ්යයන සදහා අව ය ග්රන්ථ පිටපත්
8
යජොහැන්නස්
ගුයටන්බර්යග්
මුද්රණ යන්ත්රය
9
පුනරුදන ඇතිවීම
නව උෙතු් බිහිවීම
• පුනරුදයට යප යුය ෝපා ටවල භාවිෙ වූයේ එක් එක් ටවලට
යහෝ ප්රයේ යන්ට සීමා වූ භාෂාවන් යේ.
10
පුනරුදන ඇතිවීම
11
මානවවාදන ඉස්මතුවීම
පුනරුද සමයට යප සියල්ලටම වඩා යදේයන් උතුම්ය යන
සංකල්පය පැවතිණි.
12
කලා ශිල්ෙ
පුනරුද සමනට යෙෙර අවධියෙේ කලා පුනරුද සමයෙේ කලා ශිල්ෙ
ශිල්ෙවල ස්වභාවන
ආගමික මුහුණුව ක් ගැනීම. යලෞකිකත්වයට ූලලිකත්වය ලබා දීම.
ක්රිස්තුස් වහන්යසේයග්, කනයා මරියතුමිය යහෝ ජනප්රිය ජවරුන්, බියසෝවරුන්, කුම කුමරියන්,
සාන්තුව යන් නිර්මාණ වලට වස්තු විෂය වීම. ධ්නවත් පවුල්වල අයද වස්තු විෂය ක
ගැනීම.
පල්ලිය පමණක් කලා නිර්මාණලට අනුග්රහය දැක්වීම. විවිධ් ධ්නවතුන් අනුග්රහය දැක්වීම.
ආගමික භක්තියක් ජනිෙ කිරීම ූලලික අ මුණ වීම. ස වින්දනය ඇති කිරීම ූලලික ප මාර්ථය
වීම.
ඉොලි ජාතිකයයකි.
14
චිත්ර කලාව
යෙමොනාලිසා
15
• යමොහු විශිෂ්ට චිත්ර ශිල්පියයකි.
• එයමන්ම, ඔහු ූලර්ති ශිල්පියයකු යමන් ම ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පියයකු
යලස ද ප්රකටය.
16
17
මූර්ති කලාව
• පුනරුද සමයේ කිරිගුරුඩින් ප්රතිමා යනීමම කැපීයපයනන ලක්ෂණයකි.
• මයිකල් ආන්ජියලෝ පුනරුද සමයේ සිටි අග්රගණය ූලර්ති ශිල්පියයකි.
නිදසුන් - පියයටා ප්රතිමාව, යේවිේයග් ප්රතිමාව, යමෝයසස්යග් ප්රතිමාව
18
ෙෘ නිර්මාණ
• පුනරුද සමයේ යගොඩනැගිලි ඉදි කිරීයම් දී පැ ණි ය ෝම
ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පයේ යම් යම් ලක්ෂණ අනුක ණය
කිරීම කැපී යපයන්.
• ය ෝම යගොඩනැගිලි ෙැනීයම් දී භාවිෙ කළ වටකුරු
ආරුක්කු, උස් කුලුණු, අර්ධ් යගෝලාකා ශිඛ සහිෙ
යගොඩනැගිලි ඉදි කිරීම යමකල දැකගෙ හැක.
නිදසුන් - ය ෝමයේ ාන්ෙ පීෙ යදේ මැදු
19
ෙෘ නිර්මාණ
ය ෝමයේ ාන්ෙ පීෙ යදේ මැදු
• මයිකල් ආන්ජියලෝ හා දක්ෂ ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පියයකු වූ
ෆායල්යග් නිර්මාණ රැසක් යමහිදී දැකගෙ හැක.
20
විශ්වන පිළිබද ඉදිරිෙත් වූ නව මත
නිකලස් යෙකොෙර්නිකස්
පෘථීවිය යගෝලාකා බවත්
පෘථිවිය හා අයනකුත් ග්රහ වස්තූන්
සූර්යා වටා ගමන් ක න බවත්
යමොහු යසොයා ගන්නා ලදී.
ඒ අනුව පෘථිවිය පැෙලි වස්තුවක්
යන මෙය නි ්ප්රභා විය.
යමොහුයග් යසොයාගැනීම් ො කා
හා ග්රහයලෝක පිළිබඳ විදයානුකූල
අධ්යයනයකට මං විව කයළේය.
ො කා විදයාවට යමොහුයගන් සිදු
වූ යසේවාව නිසා ො කා විදයායේ
පියා යලස යමොහු හඳුන්වයි.
21
යෙජො ැ්නස් යෙකප්ලර්
යකොපර්නිකස් ඉදිරිපත් කළ අදහස් යකප්ලර් විසින් ෙව දු ටත්
ඉදිරියට යගන යන ලදී.
22
ෙැලීලලියෙනෝ ෙැලලි
වි ්ව විදයාල ආචාර්යව යයකු වු යමොහු දුයර්ක්ෂය නිපදවා
ආකා වස්තු නිරීක්ෂණය කයළේය.
23
වවදය විදයායෙේ දියුණුව
විලිනම් ායෙේ - මිනිස් සිරුයර් රුධි සංස ණ පේධ්තිය යසොයා ගැනීම.
24
ආෙමික ප්රතිසංස්කරණ
• පුනරුද සමයේ ඇති වූ චින්ෙන විප්ලවය නිසා සෑම අං යක් යදසම
විචා ාත්මකව බැලීමට ජනොව පුරුදු විය.
• යම් තුළ ආගමික ඉගැන්වීම් හා ක්රිස්තු සභාව භුක්ති විඳි අසීමිෙ බලය
යදස විචා ාත්මකව බලමින් පල්ලියේ බලයට එය හිව නැගී සිටින
ලදී.
• යමම කණ්ඩායම් යප්රොයෙස්ෙන්ත්රවාදීන් යහවත් ය ප මාදුවාදීන්
යලස හැදින්යේ.
• පූජකයන්යග් දූෂණවලට එය හිව වියේචන එල්ල කළ පුේගලයින්
අෙ එංෙල්තයෙේ යෙජෝ් වයික්ලිෆ්, ප්රංශයෙේ ඉරාස්මස් යේ.
• පුනරුද සමයෙේ ක්රිස්තිනානි ෙල්ලිනට විරුද්ධ්ව මතු වූ ප්රතිසංස්කරණ
වයාොරන මාටි් ලූතර්, යෙජෝ් කැල්වි් වැනි නානකන්යෙේ
මූලිකත්වයෙන් තව දුරටත් ඉදිරිනට යෙෙන නන ලදී.
25
මාටි් ලූතර්
ජර්මනියේ උපන් යමොහු වියටන්බර්ග් වි ්වවිදයාලයේ
මහාචාර්යව යයකු විය.
26
මාටි් ලූතර්
එහි ප්රතිඵලයක් යලස ලූෙර්
කයෙෝලික සභායවන්
යන පීය.
මුද්රණ යන්ත්රය යසොයාගැනීමත්
සමග යමොහුයග් අදහස්
ජර්මනියේ යමන්ම මුළු
යුය ෝපයේම වයාප්ෙ විය.
යමොවුන්යග් යමම අදහස්
ඇතුළත් ප්රතිසංස්ක ණ
වයාපා ය හැදින්වූයේ
යෙරෙරමාදු යෙ වත්
යෙප්රොයෙතස්ත්ත්ර වයාොරන
යලසයි.
27
සවිශ්යන් ශ්පරට අපි එකට
e- ඉශ්ගනුම් පාසල
ශ්හොරණ අධ්යාපන කලාපය
ශ්රේණිය විෂයය වාරය පාඩම
8 ඉතිහාසය 2 03. පුනරුදය - ඇගයීම
1
8. පහත සඳහන් පුද්ගලයින් විසින් පුනරුද සමකේ කසොයාගන්නා ලද නව කසොයාගැනීම්
ෙවකර්ද යන්න ලියා දක්වන්න.
i. නිෙලස් කෙොපර්නිෙස් -
ii. ක ොහැන්නස් කෙප්ලර් -
iii. ගැලීලිකයෝ ගැලිලි -
iv. විලියම් හාකේ -
v. වවදය පැරසල්සස් -
vi. මයිෙල් සර්කටස් -
9. පුනරුද සමකේ සිදුවූ ආගමිෙ කවනස කෙබඳු දැයි කෙටිකයන් විස්තර ෙරන්න.
10. හිස්තැන් පුරවන්න.
i. ක්රි.ව. 0 - 10 ත් අතර ොලය යුකරෝපකේ ................................... යුගය
කලස හඳුන්වයි.
ii. ................................ වර්ෂකේ දී තුර්කි ාතිෙයින් විසින්
කෙොන්ස්තන්තිකනෝපලය අල්ලා ගන්නා ලදී.
iii. ප්කලෝරන්ස් නගගරකේ විසූ .................................. පවුල එහි ෙලාත්මෙ
ෙටයුතුවලට අතහිත දුන් ධ්නවත් පවුලකි.
iv. ........................................ විසින් මුද්රණ යන්ත්රය නිපදවන ලදී.
v. කලෝෙ ප්රසිද්ධ් කමොනාලිසා චිත්රය අඳින ලද්කද්
................................................... විසිනි.
vi. ............................................ තාරො විදයාකේ පියා කලස ද හඳුන්වයි.
vii. මධ්යතන යුගය අවසාන භාගකේ පූ ෙයින්ක ූෂෂණවලට එකරහිව
එංගලන්තකේ ..................... හා ප්රංශකේ ................................ යන
පුද්ගලයින් විවකේචන එල්ල ෙක ේය.
viii. පල්ලිකේ බලයට එකරහිව නැගීසිටි න ෙණ්ඩායම් කරපරමාදුවාදීන් කහවත්
.................................... කලසද හැඳින්කේ.
2
සවිශ්යන් ශ්පරට අපි එකට
e- ඉශ් නුම් පාසල
ශ්හොරණ අධ්යාපන කලාපය
1
6.
පුනරුද සමයට ශ්පර අවධිශ්ේ පුනරුද සමශ්ේ කලා ශිල්ප
කලා ශිල්පවල ස්වභාවය
7.
කලා ශිල්පය නිර්මාණශ්ේ නම නිර්මාණ ශිල්පියාශ්ේ නම
2
8.
I. පෘථිවිය රගෝල ක හ බව පෘථිවිය අරනකුත් ග්ර වස්න්න් සූර්ය වට ගමන්
ගන්න බවත් රසොය ගන්න ලදී.
II. රසෞ ග්ර ම්ඩලරේ ග්ර රලෝක හ සියල්ල ුරර්යය වට තලිප්ස ක හ ව ගමන් ගන්න
බව
III. දු දක්නය නිපදවීම
IV. මිනිස් සිරුරර් රුධි සංස ණ පද්ධතිය රසොය ගැනීම.
V. රලඩ ර ෝග සෑදීමට තුඩු රදන ර ේතු ඒව ට ප්රතික හර්ම අත් ද බැලීම.
VI. රුධි ය දවරත් දකුණු රක හෝෂරයන් පිටවී රගොස් රපන ැලි මගින් පිරිසිදු වී යළිත්
දවතට පැමිණ සිරු පු විසිරී ය ම පිළිබද රතො තුරු රසොය ගත්රත්ය.
9. * පුනරුද සමරේ ඇති වූ චින්තන විප්ලවය නිස සෑම අංශයක් රදසම විච ත්මක හව
බැලීමට ජනත ව පුරුදු විය.
* රම් තුළ ආගමික හ තගැන්වීම් ක්රිස්තු සභ ව ක්ක්තිවිදි අසීමිත බලය රදස විච ත්මක හව
බලමින් පල්ලිරේ බලයට එර හිව නැගී සිටින ලදී.
* රමම ක හ්ඩ යම් රප්රොරතස්තන්තව දීන් ර වත් ර ප ම දුව දීන් රලස ැදින්රව්.
* පූජක හයන්රේ දූෂණවලට එර හිව විරව්චන එල්ල ක හළ පුද්ගලයින් අත එංගලන්තරේ
රජෝන් වයික්ලිෆ්, ප්රංශරේ ත ස්මස් රව්.
* පුනරුද සමරේ ක්රිස්තිය නි පල්ලියට විරුද්ධව මතු වූ ප්රතිසංස්ක හ ණ වය ප ය ම ටින්
ලූතර් , රජෝන් ක හැල්වින් වැනි න යක හයන්රේ මූලික හත්වරයන් තව දු ටත් තදිරියට රගන
යන ලදී.
10.
I. මධයතන යුගය
II. ක්රි.ව. 13
III. රමඩිසි
IV. රජො ැන්නස් ගුරටන්බර්ේ
V. ලියන රඩෝ ඩ වින්චි
VI. නික හලස් රක හොපර්නික හස්
VII. රජෝන් වයික්ලිෆ් / ත ස්මස්
VIII. රප්රොරතස්තන්තව දීන් ර වත් ර ප ම දුව දීන්