េមេរៀនទី ៦

Extripation of the root pulp

(Extripation de la pulpe
radiculaire)
Major General Doctor CHAN SINA.DDs
• Deputy Director of Health Science Institute Of Royal Cambodian Armed force
Responsible for faculty of Dentistry.
• .Post Graduate Diploma in Periodontology
• .Cert.Implantology (AIC).Korea & Malaysia
• . Cert.Orthodontic.Malaysia
Email: chansinadb@gmail.com
Tel: 015/ 090 68 66 68
 Student Learning Outcomes

After the completion of this lesson, students will be able:

-To identify the Length of teeth
-To identify how to Take the pulp
-To identify the Determinethe distance of canal
- To comprehend the Extripation of the root pulp
 ការទាញយក pulpe radiculaire
• សំភារៈមាន៖
-tirenerf (barbed broach )
-broche (reamer or k-
reamer)
-lime (K file and H file)
• K file
H-file or hedstrom file
I-្របែវងឫសេធ�ញ( Length of teeth)
A-Maxillaire supérieure(upper maxillary)
 incisive central supérieur (upper or
maxillary central incisor) :
• 22.5mm(Moyenne) , 27mm( Maximum) ,18mm(Minimum)
 incisive latérale supérieur (upper
or maxillary lateral incisor )
• 22mm(Moyenne) , 26mm( Maximum) ,17mm(Minimum)
 canine supérieur (upper or
maxillary canine or cuspid)

• 26.5mm(Moyenne) , 32mm( Maximum) ,20mm(Minimum)

1éreprémolair
1° prémolaire maxillaire
e supérieur
(upper or
maxillary
first
premolar or
bicuspid)
20.5mm(Moyenne)

22.5mm( Maximum)

17mm(Minimum)
2émeprémolair
e supérieur
(upper or
maxillary
second
premolar or
bicuspid)
21.5mm (Moyenne)

27mm(Maximium)

16mm(Minimium)
1éremolaire
supérieur
(upper or
maxillary
first molar )
20.8mm (Moyenne)

24mm(Maximium)

17mm(Minimium)
2émemolaire
supérieur
(upper or
maxillary
second
molar )
20mm (Moyenne)

24mm(Maximium)

16mm(Minimium)
3émemolaire
supérieur
(upper or
maxillary
third molar
or wisdom
teeth)
17.1mm (Moyenne)

22mm(Maximium)

14mm(Minimium)
B- Maxillaire inférieure ou mandibulaire
(lower maxillary or mandibular)
 incisive central inférieur (lower or
mandibular central incisor) :
• 20.7mm(Moyenne) , 24mm( Maximum) ,16mm(Minimum)
 incisive latérale inférieur (lower
or mandibular lateral incisor )
• 21.1mm(Moyenne) , 27mm( Maximum) ,18mm(Minimum)
 canine inférieur
(lower or Mandibular canine
or cuspid)
• 25.6mm(Moyenne) , 32.5mm( Maximum),20mm(Minimum)
-1éreprémolaire
inférieur
(lower or
mandibular
first premolar
or bicuspid)

21.6.mm(Moyenne)

26mm( Maximum)

18mm(Minimum)
2émeprémolair
e Inférieur
(lower or
mandibular
second
premolar or
bicuspid)
22.3mm (Moyenne)

26mm(Maximium)

18mm(Minimium)
1éremolaire
inférieur
(lower or
mandibular
first molar )
21mm (Moyenne)

24mm(Maximium)

18mm(Minimium)
2éme molaire
Inférieur
(lower or
mandibular
second
molar )
19.8mm (Moyenne)

22mm(Maximium)

18mm(Minimium)
3éme molaire
Inférieur
(lower or
mandibular
third molar
or wisdom
teeth)
18.5mm (Moyenne)

20mm(Maximium)

16mm(Minimium)
II-Take the pulp
 Technique
រន�ឫសេធ�ញមន ិ មានទំហប ំ ុន
៉ ៗគា�េទ មានតូចមានធំ
េទតមេធ�ញនម ី យួ ៗ។
​ចេំ ពះរន�ឫសធំៗគង ឺ យ្រស�លក�ុងករប��ូ ល tirenef
េដម ី ្បទ
ី ញយក pulpe ​ ប៉ុែន�ចេំ ពះេធ�ញមានរន�ឫស
តូចៗចេង��តគព ឺ បាិ កក�ុងករប��ូ ល​tirenef វអចេធ�ី
េអយបាក់ tirenef ក�ុងរន�ឫសេទៀតផង។
អ្រស័យេហតុេនះ េគ្រត�វេចះ េ្រជស
ី
េរសយកtirenef
ី ណាែដលមានលក�
ណៈសម្រសបល�មនង ិ រន�ឫស គេឺ គ
េធ�យាី ៉ ងណាប��ូ លtirenef េទក�ុង
រន�ឫស បានេដយងយ្រស�ល គា�ន
ជាប់ ឬទក់អេ�ី ឡយី ។Tirenef មាន
េ្រចន ី ពណ៌ គព
ឺ ណ៌ស ពណ៌េលឿង
ពណ៌្រកហម ពណ៌េខៀវ ្រត�វនង ិ
ទំហរំ បស់ខ�ត lime នងិ reamer ។
េដយ tirenef មានបនា�្រស�ចៗកល
ណាេគ ប��ូ លេទក�ុងរន�ឫសវអចទក់
ជាប់ផា�ច់ pulpe បានេន្រតង់
constriction បានេដយមន ិ ចំបាច់
ប��ូ លដល់ចុងឫសេទ។ដូចេនះេពល
ប��ូ ល tirenefេហយ ី េពលមាអរម�ណ៍
ថាវប៉ះេទ paroi canal radiculaire
េគមន ិ ្រត�វ បង�រំ ញុ ប��ូ ល tirenef េនាះ
េទៀតេទ ​( េជៀសវងហួស
constriction) គេឺ គ្រគាន់ែតមួលដង
tirenef ​ 1/4 ជុឬ ំ 1/2 ជុំ
 េហយី ទញេចញមកpulpe radiculaire
េនាះអចបានទំងមូលគា�នដច់រែហកេទ។
េ្រកយេពល ទញយក pulpe េចញមក
ែតងែតជួប្របទះ េឃញ ី មាន ឈមេចញ
បន�ចិ បន�ួច រយៈេពលពី ​2 េទ 3 នាទេី ហយ ី
វកកេទវញ ិ េដយឯកឯងវញ ិ េនះជា
បាតុភូតធម�តេទ គ្រឺ គាន់ែតយក méche
សំឡស ី � តេទជូតផ�តិ ជាេ្រចន
ី ដង ជាករ
្រគប់្រកន់កុ ងករបំ
� បាត់ឈមបាន ។ ប៉ុែន�
ជួនកលេដយករេធ�ស្របែហសក�ុងករ
រុញ្រចន tirenef េចញផុតចុងឫស ក៏ជាមូល
េហតុបណា � លេអយឈមេចញេ្រចន ី រយៈ
េពលជាងមួយេមា៉ងេទប ី កក។ ែតេពលខ�ះ
្របសន ិ េបក
ី រទញយក pulpe មន ិ អស់ (គឺ
េនសល់ pulpe) ក៏ជាមូលេហតុ េធ�េី អយ
េចញឈមយូរែដរ។ ចំេពះបាតុភូតឈម
ហូរយូររេបៀបេនះ គេឺ គមន ិ អច obturer
បានភា�មៗ ក�ុងមួយេពលែតម�ងជាមួយគា�
បានេទ េគ្រត�វព្យោបាល លុបបំបាត់េរគ
ស��សន ិ (គបឺ បា
ំ ត់ឈម)។
 ជាទូេទេនេលេី ធ�ញែដលមានឫសមួយ ករ
ព្យោបាលរន�ឫសេធ�ញក៏ដូចជាករទញយក
pulpe មន ិ សូវជួប្របទះករលំបាកដូចជា
េធ�ញមានឫសេ្រចន ី េទ។ចំេពះេធ�ញមានឫស
េ្រចន
ី េ្រកយេពលេចះទំលយេបក ី ចំហរ
chambre pulpaire េហយ ី េគ្រត�វេមលី េអយ
ច្បោស់នូវ orifice របស់ canaux ​េអយបាន
្រគប់្រគាន់េហយ ី យកsonde រុករករន�ឫស រួច
យក tirenef ែដលមានទំហស ំ ម្រសប េទនងឹ
រន�ឫសេដម ី ្បទ
ី ញយក pulpe ។
III- Determinethe distance of canal

ជំ េរសំរប់ េចះចូ ល puple

ជំេ�របស់ fraise ហួ ស Plafond

 ករកំណត់្របែវងឫសសំរប់ព្យោបាល

• ករព្យោបាលរន�ឫសេធ�ញ គជា
ឺ យុទស
� �ស�កត់ផា�ច់
pulpeទំងអស់េចញ(េដម
ី េធ�ញនង
ិ ឫសេធ�ញ)េហយ
ី
បទ
ិ បំេពញថា�ែំ ដលមន
ិ រលដលេអយេពញដូចេដម
ី ។្រពំ
្របទល់ថា�ែំ ដល្រត�វបទ
ិ គថ
ឺ ត ់ ណ
ិ េន្រតងច ំ ុ constriction
មន
ិ ្រត�វបទ
ិ េអយហួសេទ។
េដម
ី ្បេី ធ�ក
ី រកំណត់្របែវងរន�ឫសបាន្រតម
ឹ ្រត�វេគ្រត�វពន
ិ ត
ិ ្យ

េហយ
ី ពន
ិ ត
ិ ្យេទៀតតមរយៈរូបថតកំរស�​ី X េអយបានេ្រចន
ី

film េនមុន នង
ិ េ្រកយេពលព្យោបាលរន�ឫស។ករយល់

ដង
ឹ ពត
ិ ្របាកដៃន្របែវងរន�ឫស គជា
ឺ ករប��ក់ថាករ

ព្យោបាលរន�ឫសនង
ឹ ទទួល បានលទ�ផលល�។
្របសនិ េបកី រេរៀបចំរន�ឫសមន
ិ ដល់ចំ
នុច constriction េទេនាះករបទ ិ
បំេពញរន�ឫស (obturer) អចមាន
ចេនា�ះចំហរ បណា � លេអយបង�េរគ
េទៃថ�េ្រកយ។ម្យោ៉ងេទៀត្របសន ិ េបី
ករបទ ិ បំេពញរន�ឫសេហៀរផុតចុង
ឫស ក៏អចបណា � លេអយមានប��
រលកេនចុងឫសែដរ។អ្រស័យ
េហតុេនះគមា ឹ នបេច�កេទសក�ុងករ
កំណត់្របែវងរន�ឫសសំរប់េធ�ក ី រ
ព្យោបាលៈ
 1-Technique de moyenne :
គជាឺ បេច�កេទសែដលពុព ំ ង
ឹ ែផ�កេទេលី
រូបថតកំរស�X ី ។េគវស់្របែវងេធ�ញតម
ករបា៉នស�ន គម ឺ ុនដប ំ ូងេគ្រត�វកំណត់
្របែវងរបស់េធ�ញ(េមល ី ក�ុងតរងខងមុខ)
េហយ ី េគដក 2mm រួចេគស៊ក reamer
េលខ10 េដយភា�ប់ stop (កំណត់្របែវង)
ចូលក�ុងរន�ឫសេដយថ�មៗរហូតដល់អក ំ ឺ
� ជង
្របាក់ថាឈ( ឺ េទះឈត ឺ ចិ តួចក៏េដយ)
 េពលេនាះេយង ី ដក reamer េចញ នង ិ
ដកេចញ 1mm​-2mm េនាះគជា ឺ ្របែវងរន�
ឫសែដលេយង ី ្រត�វេធ�កី រព្យោបាល។ ផ�ុយ
េទវញ ិ ្របសន ិ េបេី យង ី ប��ូ ល reamer
ែដលមាន stopេហយ ី េពលមន ិ ទន់ដល់
stop ែតអ�កជង ំ ្រឺ បាប់ថាឈឺ េពលេនាះ
េយង ី ្រត�វទប់ reamer េអយជាប់េហយ ី
េយង ី រុញstop េអយប៉ះ face occlusion
(ចំេពះេធ�ញថា�ម) ឬ face bord libre
(ចំេពះេធ�ញមុខ)​ េហយ ី ដកreamerេចញ
នងិ ដកេចញ 1mm-2mm ែថមេទៀត។
 2-Technique de la sonde
millimétre
គជាឺ បេច�កេទសែដលពង ឹ ែផ�កេលរី ប
ូ ថតកំរស�Xី ។
ដប ំ ូងេគយក lime េលខ10ឬេលខ 15 ែដលមាន
stop កំណត់្របែវង minimum របស់េធ�ញ រួចប��ូ ល
ក�ុង រន�ឫសេដយថ�មៗ បនា�ប់មក ថតកំរស�X ី ។
្របសន ិ េបី រូបថតកំរស�X
ី បង�ញេអយេឃញ ី ្របែវង
lime េស�ឫ ី សេធ�ញ េពលេនាះេយង ី យក lime េចញ
េហយ ី ដក 1mmឬ 2mm េនាះគជា ឺ ្របែវងរន�ឫសសំ
រប់េធ�ក ី រព្យោបាល។
ផ�ុយេទវញ្របស
ិ និ េបlី imeមន
ិ ដល់ឬក៏ហស
ួ ចុងឫស េពល

េនាះេយង
ី មាន 2 ករណីែដល្រត�ចគត
ិ គៈឺ
a.េប្រី បែវង​ lime ពត
ិ េស�ន
ី ង
ឹ ្របែវង lime ក�ុងរូបថតកំរស�ី
X េនាះបានន័យថា ្របែវងេធ�ញក�ុងរូបថតគជា ឺ ្របែវង
េធ�ញពត ិ ្របាកដ ដូចេនះេយង ី វស់យក្របែវងេធ�ញក�ុងរូប
ថតកំរស�X ី េហយ
ី ដក 1mmឬ 2mm ែតម�ង។
b-េប្រី បែវង limeែវងជាងឬខ�ជា
ី ង្របែវងlime ក�ុងរូប

ថតកំរស�X
ី េនាះេយង
ី ្រត�វអនុវត�នត
៍ មរូបមន�ដូច

ខងេ្រកមៈ

D = L => D = D’xL
D’ L’ L’
D : ជា្របែវងេធ�ញពត ិ ្របាកដ
D’ : ជា្របែវងេធ�ញក�ុងFilm
L : ​ជា្របែវង Lime ពត ិ ្របាកដ
L’ : ជា្របែវង Lime ក�ុង Film
 េ្រកយបាន្របែវងDេហយ ី
េយង ី ដក 1mm-2mេនាះ
េហយ ី ជា្របែវងរន�ឫស
សំរប់េអ�ក ី រព្យោបាល។
ចំេពះេធ�ញែដលមានឫស
េ្រចនី េយង ី គួរថតអយបាន
េ្រចន ី film ្របេសរី ជាងថត
មួយ film េជៀសវង
déplacer stop ។
 3-បេច�កេទសតាមរយៈមា៉សុនី វាស់ចងុ ឫស(
apexlocateur)
• un appareil de 3ème génération
ករកំណត់នង ិ រក្សោបាន្របែវងរន�ឫសគជា ឺ
ករងរចំបាច់នង ិ សំខន់បផ ំ ុត ជួយដល់ករ
្រត�តពន ិ ត
ិ ្យ នង ិ េជៀសវងប��ស�ុគស�ញក�ុង
ដណាំ ក់កលេរៀបចំរន�ឫស។
ករថតកំរស�X ី គជា ឺ មេធ្យោបាយមួយែដល
បានេ្រប្រី បាស់។ ប៉ុេន�ជាធម�ត ករេ្រប្រី បាស់
កំរស�Xី ទមទរករចំណាយេ្រចន ី ដូចជា
ករចំណាយេលមា ី ៉ សុនី ចំណាយបន�បស ់ រ
ំ ប់
ថត ចំណាយេលស ី ភា
ំ រៈេផ្សងៗេទៀត ជា
េ្រចនី ជាពេិ សសករប៉ះពល់ជាតវិ ឡ ិ សកម�
ុ
ជាប��ចំបង។
អ្រស័យេហតុេនះេដម ី ្បជ
ី ល ួ សំរលួ នង ិ ជរំ ះុ
េចលនូវប��ខងេលេី ទប ី េគបេង�ត ី
apexlocateur។Apexlocateur មានេ្រចន ី
្របេភទដូចជាៈ Sonxplorer , Endometer
Forameter , Propex ជាេដម ី ែត្របេភទ
Propex(របស់dentsply)ងយេ្រប្រី បាស់
ជាងេលឿនជាង នង ិ សន្សំសៃំ ចរយៈេពល
ប៉ុែន� ក៏មានករណីមួយចំនន ួ ែដលេយង ី មន ិ
អច េ្របមាី ៉ សុនី បានដូចជា ករណី calcifier
(1/3ចុងឫស) ចុងឫសេបក ី ចំហរធំ ចុងឫស
មានករខូចខច(résorption)ឈមហូរ
េចញេ្រចន ី ជាេដម ី ។សរុបេសចក�ម ី កថ�េី បី ករ
ថតកំរស�X ី ចំណាយេ្រចន ី
 ខតេពលេវល ក�ុងករព្យោបាល ប៉ុែន�
វអចេអយេយង ី ដង ឹ ពទ
ី សិ េដរបស់
េធ�ញ កំរតេកងរបស់
ិ ឫស ចំនន ួ ឫស
េធ�ញ ទំហន ំ ង
ិ រូបរងរបស់ឫសេធ�ញ។
ទន�មឹ នង
ឹ េនះេដម ី ្បី វស់្របែវងឫស
េធ�ញ អរម�ណ៍ៃន្រមាមៃដរបស់អក �
ព្យោបាលក៏ជាគន�ះឹ មួយដស ៏ ខំ ន់ែដរ។
THE END