You are on page 1of 214
Chuong 1 TRUYEN BONG CO KHE 1.1. NHUNG VAN BE CHUNG VE TRUYEN BONG CO Kani 1.LL. Cong dung va phan loai [4], [5] ‘Trong qué trinh lam vige eiia méy mée di chung va cla may xdy dung ni ring, nguon c6ng suat do b6 phin dng, te sinh ra can phi duge truyén t6i cde bb phan chite ning (goi tit la b6 céng tic) d& cho cdc bd c6ng tic hoat déng. Co céu lam nhiém vu truyén céng sudt duge goi lab} phan truyén dong (hay hé thong truyén 6ng) (hinh 1.1). Bé phan trayén déng Hinh 1.1. H@ théng truyén ding te dong co Wi b6 cong the Truyén Gng cg khi 18 mét trong nhéing dang co edu truyén cong suét cia may xy dung, Su cn thigt phai dura co cfu truyén dng thanh mot khu trung gian gita dng oo vi. bG e6ng tie 06 lién quan t6i qu trinh lam vige eda my. Vi da ne Khi mét chiée may di chuyén cn phai thay d6i te 46 va phuong chuyén dong, con khi may len déc hog khi bat dau chuyén dng thi cn phai ting mé men quay 6 béilh xe chii dng In dén mOt gid trj cin thiét. Ban than dong co khéng ty thye hign doe yéu céu nay béi vi nd Lam vige dn dinh chi trong Pham vi thay d6i kbiong nhiéu cba tr s5 m6 men quay va van t5c gic. Khi sur thay d6i vugt qué pham vi gidi han, dng, co sé bi ngimg lam vige. Su tuong tmg gitta ché;d9 lam vige cla déng co véi ché d6 lam vige eta b6 cng tée duge bo dam nhe od cu truyén dong. Nhu vay, truydn déng co khi lé co edu bién 461 cée thong sé chuyén ding etia ong co trong khi truyén eéng suat cho b6 céng tae cla méy, ‘Trong mét s6 trubng hyp, vige digu chinh dng co ciing o6 thé xAy ra, nhumg didu dé khng c6 loi, béi vi trong trudmg hop nay dOng co sé co higu suat rat thap khi vuptqua gidi han ché 46 lam vige dinh mite Cing céng suat nhu nhau, trong Iuong va gid thanh cia dong co sé giém néu tang tc d6 quay cla dong co. Néu sit dung mot déng co cao tdc 6 b6 truyén déng aim t6c thi sé higu qua hon so v6i sir dung m6t dong oo toc dé thap ma khéng c6 cor céu truyén dong, Vai tr cla oo edu truyén dng gidm tée trong linh vue ché tao may khong nging duge nang cao cing véi sy phat trién rong rai etia déng co-téc 46 cao. TD ~MXD * 5 cdu truyén dong duge sir dung nhu 1a mot b6 bién Trong moi sé trudng hop, a in déng tinh tién, chuyén déng dang xoan ren vit v.v. bi chuyén dng quay thanh chur Hign nay, trayn dong eo khi van duge si dung rng ri trong ee nginh céng ngigp ché tao may, dic biét chiém uu thé trong nganh ché tao 6t6, my kéo, may xay dung va xép 46. Cung véi xu thé hign dai héa nginh cing nghigp, cor cu truyén d6ng co khi ngay nay e6 rat nhigu tinh uu vigt duge thé hign boi cée dc trung sau day: - Higu suit truyén dong cao; ~ BO bén va d6 tin cy kim vige lon; ~ Gia thanh ré hon cae dang truyén dng khdc. Truyén ddng co khi duge phén oai nhw sau: I- Phin logi theo cdu tao - Truyén dong dua trén sy te dung cla tyre ma sét (truyén déng dai, trayén dng ma sat). b- Truyén dong dua ttén sur an khép (trayén déng banh rang, bénh vit - true vit, trayén dng xich, truyén dng banh rang - thanh rang, truyén dng true vit - dai 6¢). Su phan loai trén day duce mé ta bing so dd sau day: Truyén dong co khi [ || revtnaonime st two | [tate] [em] [sum] [Tei] [Ton] [Tone vit ong ving: | it dong 0g 00g Bal ban trann || Tye wich ban | ai be ang ring | vit || stare 1 | | ma sét = — ae Ba ete oe Sau day la cic théng 36 corbin dc trung cho truyén déng co khi: Trong mdi co cdu truyén dng (hinh 1.2) c6 hai true chinh: true vo va trye ra (hoc truc din déng va tryc bj dan). Trong co cdu truyén dong nhigu cdp, gitta hai tryc chinh cdn c6 cae truc trung gian Cée théng so co ban ciia co cau trayén dong bao gim: © Céng suat Ni & truc vao va'Np 6 truc ra, kW; © Sé ving quay ny & tryc vao va np 6 truc ra, w/phit. 6*TD-MXD Nhiing thong sé trén dy la diéu kin can va di d& tién hanh tinh todn thiét ké mét co cau trayén dng ca khi bat ky Ngoai cdc théng sé co ban néu trén, cdn c6 nhiing thong s6 phy try sau day: Diu vaop 2 hoa » Ni Se (1 1 N, y trong 46: Nn céng suat bj tiéu hao trong’ co cdu truyén dong, kW. {Diu a Na te _ © Ty 86 truyén dong (goi tit 1a ty 86 truyén) Hinh 1.2. Nhitng thong sé co bin cia co eu trayén dong (1.2) 2- Phan loai theo bj sé truyén: a- Khi i> 1, ny > nz ta cé co cu truyén.dong giam tho; b- Khii<1.m 1,8 vi sé lam phite tap viée chuyén truyén déng khi khai dong may. Tinh ton bén cia méi an khép banh rang, cita tryc va 6 dé cia hp sé duge tién hanh dua theo céc mé men tinh todn trén tryc thir nhat. Mé men tinh toan 6 thé lm6 men bj khéng ché bai site bam gita banh xe chi dng vi nén dat, hog la mé men durge truyén tir dng co théng qua ly hgp. Trung hgp thir nhét ding cho téc d6 s6 thap, truémg hop thr hai ap dung cho t5c dé trung gian va tc d6 di chuyén s6 cao. M6 men tinh theo bém: Goh im, M + kGem (13) TD-MXD* 13 trong 46: G, - trong lugng cba mAy trén banh xe chi dng, kG; ne ban kinh dng lye hoe ctia banh xe chit déng, em; tys6 truyén & cdp truyén dong sé 1; ‘n,-higu sudt truyén dong & cdp truyén déng 36 1; p-hé sé bam gitta banh xe vidi nén dat. M6 men tir dng co: (Na = Nui, = 71260: * kG.em (14) ‘Us trong dé: ‘Nec- ong suat tir dng co, KW: Neer cOng sudt duge xae dinh tir banh da, kW; n,g- 86 Vong quay cita true din dong ly hop, v/phut; Ty higu sudt cha ly hop (1, = 0,97 + 0,98). © H6p phan phéi truyén dong Hop phan phéi truyén dng duge tmg dung cho cdc cau din dong ximg cia hé thing di chuyén, Cée edu doi ximg duge din dng truc tigp tr hgp 56, lic 46 hop phan phd truyén déng duge logi titra khi hé thong truyén déng. Trong hop phan phi truyén d6ng c6 thé c6 sur ngit dan dng ca mét edu di chuyén nao 46 cha may. Trong trudng hop hép phan phoi truyén dong bi loai trir ra khéi hé thing truyén dong thi kha ning nay duge thyc hign trong hép ‘Trong hép phn phéi truyén ding c6 thé thue hign gdm hanh trinh dat t6i tée d “trugt”. truyén déng cho co cau Tinh toan bén eée thinh phin eta ea edu gidm hinh trink va hop phan phéi truyén déng duge tién hanh tuong ty nhu tinh toan bén cho ede chi tiét cla hép 36. © Cau chi dong Cau-cht dong ¢6 nhigm va truyén mé men quay cho ed banh xe théng qua b6 truyén dng chinh hoge théng thuong I théng qua hop gidm t6e mayo. Hp giim tbe mayo thurémg cé hai logi: loaj trung tam va logi hanb tinh. © B@ truyén dong chinh B6 truyén dng chinh 6 chiie nang ting m6 men xodn va phan chia m6 men 46 ra hai ban truc, dong thi thOng qua co céu vi sai diéu chinh tc 46 ctia cdc bah ‘xe & hai bén cho phi hgp véi diéu kign di vao dutng cong cila xe - may BO trayén dong chinh c6 thé [a mét c4p hole hai cdp cling v6i 4 di ximmg ban ring nén (xem hinh 1.5). Bé logi tie hign tugng trugt cha ban xe ki xe di vao dug cong, co edu vi sai duge lip theo kiéu khéa chuyén, Dang dom gian nat ela khéa chuyén la ndi cing mOt ban true wi nip day 6 vi sai. Din dng cho 14* TD -MXD khéa chuyén 6 thé 12 co khi, khf nén, thiiy Iue hoe dign tt (cdc logi din dng nay due trinh bay trong cde chuong sau). Pho bien nhat 1a loai vi sai ma sat cao, loai niy nuyén duge 20% céng suit cho banh xe khéng tugt. G mot s6 may lam at (vi du nhu may san) khéng cé eo edu vi sai vi khoang cach tryc di chuyén cia may Ién. Cae edu di chuyén duge lién két véi khung may. Trong cdc cau di chuyén cita méy xy dug ngudi ta siy dung cée ban true dn dng theo kiéu khong ti, the 18 chting chi truyén mé men xoan, con m6 men udn tir tai trong thing dimg va tai trong gang cia cée bénh xe du do vd hop (tie lé eécte) ella cau ebju. Cée binh ring nén cia bG truyén dong chinb thudng e6 dang rang xoin, con binh rang tru thi cd dang rang xign, Bé tink ton mdi an khép bénh ring cia b} truyén dng chinh edn phai biét m6 men déu v2o trong hop gidm t8e eta no. My =Miginiytos kG.cm (1.15) trong dé: Mis- m6 men trén trye So edp cha hGp s6, kG.m; igs jp tuemg img la ty 86 truyén edie hi 7,- higu sud chung cla hdp sé va hép phan phdi truyén dong. ‘Dudng kinh ban true chi dng cita banh xe duge tinh todn theo diéu kién xodn: (16) trong 46; ty s6 truyén cha bé truyén dong chinh; ‘nye higu sudt eta b6 trayén dong chinh; 7,4 higu suat eta co cau vi sais r-tmg suat xo&n cho phép, kG/em* (+ thuong ly dy phong gap 2,5 + 3 lan so vai d6 chéng xoiin), 1.1.3.3. Truyén dong cdép © Hé théng truyén ong cép (hinh 1.7) i L 7 Hé thing truyén Peale as dong cép c6 cong dung * eae dan dng lye cho céc b6 iT @ 1 | céng tac chuyén déng va TANG I'd dat ching vao vj tri lam aes vige trong qué tinh may o xiy dymg thuc hign cae s Hae chite ning céng nghé. Hin 1.7. So dé nguyén lj cita hi thing truyén dong cdp J- Toi; 2- Cap; 3,4,5- Cée puly din hung ed 6- Cum di ding cita hé paling: 7- Cum cé dinh cia hé paling; & Cored diéu Khién 16. TD-MXD* 15 © Hé paling Nguoi ta sir dung hé palang don hode hé palang tée dung kép (hinh 1.8). Boi voi hé paling don, b6 duge nang Ken hay ha g cach dich chuyén tryc tigp theo cum puly di dng. Con 61 vi hé paling tae dung kép thi sur chuyén dng cia bd céng tac ¢ hign théng qua sy dich chuyén gin vao nhau ca cée eum puly dit dng. Khi dich gin vio nhau, cde cum puly di dong can phai duge nang cao lén mot chit do, c6 d} cing cia cée nhanh cép, Pere eee Ht i iéu nay lam gid sy tigp xtic ma Minh 1.8. So dé h@ théng paling téc dung kép sit voi co cau dan huéng (6). 1-Puly cb dink; 2- Cum puly di dong: 3- Cae puly 6 moi hé paling, 66 céng the dan iucing: 4- BO cing tac: 5- Bau kep chit cia duge ha xuéng do trong iugng bin _ cdp: 6- Co-edu dan hnating cho cdc cum puly di thén cia nd. Trong truting hop bo ding: 7- Cap phu; 8- Khe her gita cum puly di dong cng tée dich chuyén, theo. phurong vi eo edu dan huong ngang hoc phuong nghiéng theo cco clu dn hugng thi phai c6 cer cfu 1d xo dé tgo ra hank trinh nguge cho b6 c6ng tac. Trén cdc may lim duémg, throng duge img dung ede hé palaing c6 di suat tir 2 +8, rdt hiém 6 b9i sudt én hon 10, béi vi khi tang boi suat sé lam gid higu sudt cia hé théng truyén déng cap. © Tai may kéo Toi may kéo 1a mét b6 phan thudc hé téng truyén dong cap, duge img dung, trén cac may lam dat va may kéo théng dung, Nhigm vy ctia tai 16 din dng cho hé théng cap tao nén mot Ie kéo cho may trong qué trinh lam vige, Toi méy kéo dutoe phén loai nhur sau: 4 i sere + Theo sy lip dat cha tang ti trén \ ffs may kéo so véi duéng tam cita may: L = Toi dat doc. - Toi dat ngang. + Theo vj tri dat ti 6 trén mAy kéo - Toi dat phia true, ~ Toi dat phia sau. + Theo sé lugng tang toi: ~ Logi toi mét tang. Hinh 1.9. So dé dng cia ti ~ Loai toi hai tang, 1- True din ding; 2- V6 hop giam 16c; So d& ddng cia mot loai ti kip trén 3+ Cade bah ring truyén dng: 4. Co edu snfy ko dre biG thi teén hi 1 gr ing mt: 5 Ly hep mas: 6- Phanh do 7- Tang: 8 Truc; 9- Céc 6 a. 16* TD-MXD. 113.4, Co cit ma sét © Ly hgp ma sat Ly hop ma sat duye phén chia thinh céc loai sau diy Theo de diém | Theo hinh dang Theo s6 lwong Theo 86 lugng, lam viée cia bé mit ma sat ia ma sat cén ma sat Co edu ma sitkhd | -Cocduma sat | -Loaicocduma | -Loai co cduma - Co cau ma sat Kam kiéu dia sat mot dia sat mot cén. vie trong dau. -Cocéumasét | “Loaieocduma | -Loaico cduma hhinh c6n, sit mhigu dia, sit hai cén, sn hank, Vige déng ly hop ma sit ¢6 thé duve ding), hoge bang khién (ly hgp cia 184), hoe bing sy téc dung cia chan ngudsi Iai thong qua ban dap (ly hop khong thudng d6ng etia mot s6 may san). Vige ngit ly hop duge thye hign bang lye vie dung cha ngudi lai téc dng vio can gat hog bin dap eta co cau digu khién ly hop. Ly hop thuréng)déng bing 1 xo cé mé men truyén bj han ché, con mo men iruyén cia ly hop déng, bing tay hoe bing ban dap it bj han ché. Dan dong bing tay ode bing ban dap c6 thé duge trang bj céc co cau trg luc (Khuyéch dai luc) hode co cdu dao chiéu déng, diéu dé bio dim d6 chinh x4c vé mite han ché cia md men truyén gidi han; tie 1h nhiy 66 efe ec cfu diéu Khién ny, ngudi Iai 66 thé didu chinh mé men truyén cia ly hop dén mite 4 chinh xéc nhat dink, ing 16 xo (ly hop thutmg clu don bly duge dn dong béi luc téc dung & tay nguoi diéu Ly hop ma sat duge tinh todn theo mé men truyén tinh toan (Mu): M,, =kM,,kG.cm (17) trong dé: My- mé men truyén cilia ly hop, kG.cm; k- hé s6 dy tt. 1,15 + 1,25- déi voi ly hgp cia tai nang; k= 1,30 1,80- déi di ly hop ota may xay dyng va lim duimg lim vige trong didu kign di chuyén nhe va tyung binh (cae logi xe lu bé mat, may rai bé t6ng nhya nong, may duy tu dong 69 v.v.); k= 1,8+2,2- déi v6i ly hgp dio chiéu cla may xy dymg va [am duémg lim viée trong diéu kién di chuyén nang nhoe (may san, may ui, may ‘béc xi tyr hanh v.v.). Lue vong trén cdc bé mat ma sét: Mu kG (1.18) trong ¢6: Ra ban kinh trung binh ela bé mat ma sét, ban kinh niy bling trung binh cng cia ban kinh 16n hat va nho nhat cia vanh ma sat, cm. TD-MXD 17 Ap lye trung binh gitta cac tim ma sét (Py), Ive doc (P,) dé tao nén ap lye trung binh va hé s6 ma sét jt 6 méi quan hé nhu sau: + Déi véi ly hop nbiéu dia: Py kG (1.19) Nok” Trong a6: nae $6 long cdc bé mit ma sat cia ly hop. + D6i véi ly hop mét cén: (1.20) (21) (1.22) pi8e kG (1.23) B trong dé: @- géc dudng sinh cia cén ly hgp. Théng thuimg a =12+14°, béi vi néu 2. $11°30' s@ xdy ra higu img “xoay” cla cdc bé mat cén, gy kh6 khiin cho viée ngit ly hop. He 6 ma sat 1 phy thudc vao vat ligu ché tao cdc bé mat ma sat: vai ly hop nhiéu dia (cdc dia lam bang thép t6i) lim viée trong dau, b= 0,03 + 0,08 - Déi vdi ly hop c6 dia lam bing thép - gém, lam viée tiép xtc voi cdc dia thép 10i, 1 = 0,07+0,10. - Dé v6i ly hop dia khd va ly hgp c6n o6 cde tm lot bang bakelit amian kim vie tigp xii véi gang hode thép, = 0,35 (véi mhigt 46 t= 30 + 50°C). Néu nhiét 48 ting, ws sé gidm (t= 160°C, 1 = 0,15), trong truéng hgp nay bude phai c6 bign phép Lim mat ly hop. Khi tinh toan ly hop, edn phai xéc dinh lye ton phan dé déng ly hop. Mudn. vay, can phai ké dén tat ca cae lye cén do ma sat gitta cée chi tiét & giai doan cudi cing cia qué trinh déng ly hgp, ie nay ly hgp sé truyén 100% mé men tinh toén, Lue doe true toan phan aé déng ly hop: P, =P, +P, PY, kG (1.24) 18*TD-MXD. Lure doe P, dé tao nén Ap luc trung binh cho cée bé mat ma sat dure xde inh theo (1.21) va (1.23). Céo lye P! va PY duge xéc dinh nbur sau: ~ BOi véi ly hyp nhiéu dia: Pl=M,, i luc ma sét (kG) trén ede riinh then hoa ngoai cia dia ly hop. Pr =M,, £- tye ma sét (kG) trén ede rth then hoa trong ctia dia ly hop. r trong a6: R va r- bin kinh trung binh ctia rah then hoa ngoai va ranh then hoa trong cia dia ly hop, em. £= 0,08 +0,15- bé s6 ma sat tr2n cdc r8nh then hoa cia dia ly hgp. Hé sé nay phu thuée vao chat luong gia cOng ctia dia va ch4t béi tron, - Déi véi ly hop mét e6n: Pr=My i" uc ma sat (kG) trén cée rah then hoa hoje then bing cia trye ly hop r trong 46: f= 0,08 ¥0,15- hé s6 ma sat; ++ ban kinh trung binh ctia rainh then hoa ho§c,then bang, cm; Py = PyHeoset- hinh chiéu luc ma sat (kG) ca céc bé mst cOn trén dudmg tam ly hop (céc ky higu theo gidi thich nhu & trén), ~ Déi véi ly hop hai cén: My £+cbng nhur ly hop mGt eén P tam ly hop. 2P,yecosct- hinh chiéu lye ma sét (kG) iia hai bé mat c6n trén dudng Thong thudmg ngudi ta phai dya theo tr] sé Ive Py dé thiét ké va tinh todn oo cfu déng ly hgp, trong d6 khi sit dung ec cfu phanh (cha ti) thi cén pha ké dn ye mg phanh khi dng ly hop. Néu trong co cau déng ly hgp ¢6 thanh phan truc vit (tei kigu doc truc) thi can phai cha y dén higu suét cita cap true vit: ee (1.28) te(a' +9) trong a6: al’ g6c nghiéng cia ren tryc vit, °); - 6c ma sat cla cde bé mat ren vit. TD -MXD * 19 Khi déng ly hgp cén cila cdc Logi tai doe truc P; = 0, béi vi trong trudng bop nay khéng o6 then hoa ho¥e then bing. éi véi ly hgp ma sét, cn phai kiém tra trj 6 4p lye don vj trén céc tém ma sat (p): (1.26) trong dé: F- dién tich tm ma sat, em’ © Céc ogi phanh Phaah ofing la mot co edu ma sit dage ting dung nhiéu tn hau hét cde loa xe - may, né duge coi 14 mot b6 phn khOng thé thidu duuge trong he théng diu khién truyén déng cita xe va cia may. __ Tren cae Logi may Xay dumg c6 nhiéu loai phanh Khae nhaur phai dai, phanh guée, phanh dia. Phanh dai duge sir dung trén céc tang tai. Phanh gutéc'thudmg duge sir dung cho cae banh xe di chuyén. Phanh dia duge ding cho cae may chju tai ln. ‘Théng thuéng, phan dai sé lm vige v6i mé men toan phi 6 ché 49 tang phanh _quay mét chiéu, cdn phanh gude va phanh dia thi lam vige & ché d9 quay dao chieu ___Vige dng phanh c8 thé duge thy hign bing tay hoe bling ban dap, bang 10 x0, bing ép lye ca du (phanh thiy tye) hoe bang ap Iue clia khi nén (phan hi nén) Cang twong ty nhu ly hop, co cu phanb cfing c6 cée théng s6 vé luc tac dung ‘ma chiing ta can quan tim. © Mé men tée dung én phanb: M, = Prin, kG.om aan trong 46: P- ly téc dung lén thanh kéo (hode thanh enh tay don cia lye téc dung, em; '), kG: ji va n- tuong img [a ty sé truyén va higu sudt ti lye tac dymg dén phanh. © Mé men tinh tofn clia phanh: .M,,kG.em (1.28) trong a6: Ke hé 96 dy tri. 20* TD -MXD. = Déi véi phanh thi K, = 1.25 + 1.75 - Déi voi phanh dimg cia cde co edu khéc Ky = 1,5 +2,0; - Déi v6i phanh cita bénh xe di chuyén K, = 2,0 +2,5 © Lye ving eta phanh: Lye vong ca phanh Ia mét dai lugng cn duge quan tim khi tinh todn thiét ké phanh. Gié tri ctia Ie vong ¢6 vai tr lam co sé xéc dinh lye him phanh khi can dimg co cau cdng tée cha may hoc co edu di chuyén, D6i voi mdi m@t Jogi phanh Kkhée nhau s€ 66 phutong phép khde nhau 48 xée dinh Ive ving eta phanh, diéu 46 phy thude vao két cdu cua phan. Trong thye té, Khi tinh toan Tue vong cia phanh ngudi ta phan chia phurong phap tinh toan theo timg trudng hop cu thé dua vao két cdu cia phan, cy thé la - Tinh todn lye vong cho phanh dai - Tinh toan lye vong cho phank guéc. = Tinh toan lué vong cho phanh dia, Sau day chiing ta xem xét cée phuroné phép tinh todn cho timg loai phanh. a- Déi vGi phanh dai: ® = (T-1),kG (1.29) trong 46: Dr- Dudng kinh tang phanb, om; fink phanh dai, kG; t- Luc kéo cing dau di dong ciia dai va clia 10 xo phanh, kG. ‘Tu (1.29) ta suy ra: T- Luc kep chat ctia dau (1.30) (3) trong dé: .- 6c 6m cia tang phan, thong thudng a = 340+350°; y= hg s6 ma sit, théng thudng ldy = 0,35 Dy theo gia tri Ie T nguéi ta thiét ké cde chi tidt lién két (chi tiét kep chat) cha du od dinh phanh dai, cdn theo gid tr luc t dé thiét ké co cau kéo cang dau di dng cia dai va 16 xo ota phan, TD-MXD #21 ERE Ap lye don vj trén bé mat ma sat cia phanh dai: 2 Glen? (1.32) P, trong dé: B- chidu rong ca dai, em. b- Déi véi phanh guéc: (1.33) Lye trung binh cn thiét dé fam cho gu xe dinh nhur sau phanh ap chit vo tang phanh duge P, Py =5h5kG 134 NTS (34) Ap lye don vi trén bé mat ma sat ciia guée phanh: (1.35) Trong thye t, ap lve dan vi én bé mgi.me sét ela gude phanh (1.35) khi ap dung cho cdc co edu edng tae khac nhau sé c6 gia tri khéc ohau, oy thé la: ~ éi v6i gude phanh cia phanh co cdu di chuyén (y= 35 + 50°) My Py=2 +5 kG/em?, ~ Déi véi guée phanh cia phanh ti P, phanh khdc Py =7 +10 kG/em* - Déi voi phanh dia: Phanh dia duge tinh toan gidng nbur ly hgp ma sit nhiéu dia, .35 voi nbiét 46 t= +13 kGlem’, adi vai cée loai Déi voi nhiing ly hop va phanh din dong bing tay, khi thiét ké cée co edu don bay cdin dam bao lye téc dung cia tay khong duege t6m hon 11 kG véi hanh trinh dich chuydn cia tay khéng Win hon 400 cm vé mdi chiéu dich chuyén, con lye téc dung len ban dap khéng In hon 20 kG véi hanh trinh dich chuyén ea chan khéng 16n hon 200 cm. 1.2. TRUYEN DONG HANH TINH 1.2.1. Cong dung va phan loai 1.2.1.4, Khéi nigm va phiin logi chung Trong mét sé oo cdu truyén dOng banh ring nhiéu cép, 06 nhting banh rang dac bigt voi tam quay di dng trong qué trink lam vige cia b6 truyén, Mot vi du minh hoa cho bé truyén dng kiéu nay durge thé hign tén hinh vé 1.10. 22* TD -MxD ‘Trong co cau truyén dong nay, banh rang (1) khong chuyén dOng, con banh rang 2) c6 tim quay 02 di dong. Co céu truyén déng banh ring ma trong 46 ft nhét m6t banh ring cé tm quay di dng duge goi la co edu truyén dng hanb tinh, Trong co céu truyén dong hanh tinh hu trén hinh 1.10, khdu (H) duge goi la can, banh rang (1) duge goi la banh ring trang wong (hofe binh ring mit ti), cdn DAT a aa sad eo edu trapd Hang (2) la bénh ring vé tinh, fink 1.10. So db co cn truyén ing (2) Ta bin ring v6 tin dong hank tink ba khiu Co céu truyén déng hanh tinh duge sir dung réng rai trong linh vue ché tao may. Vi dy nhw co cdu trén hinh 1.10, néu ching ta si dung né thi cé thé tgo nén su chuyén dong dc biét cho b6 cOng téc ctia may khi dO cOng téc duge gin véi bénh ring (2), chiing han nhu chuyén d6ng quay cho cénh trn cla mét thing trén bé tong (hodc vita), cho toa quay cila mét can trye hose cho 9 cOng téc e6 chuyén dong hén hyp cita mot may thi cOng ndo dé, Phé bién hon ca Ja co cdu nay duge ding trong céc hdp gidm tc hinh tinh voi mue dich tgo ra mét ty sé truyén dong can thiét gitta true din va truc bi Trong nganh co khi giao théng, co cdu ‘ruyén dng hanh tinh cing duge sit dung trong co cau quay cla may di chuyén banh xich, trong co cu quay cho banh xe chti déng cia 6t6 hoe trong nhigu thiét bj khée cia nganh ché tgo hang khong, Co edu truyén d6ng hanh tinh duge phan chia thanh ba logi - Co cdu truyén déng hanh tinh vi sai (hinh 1.11). ~ Co edu trayn dng hin tinh vi sei hép kin (hinh 1.12), = Co edu truyén dng hanh tink don gién (binh 1.13). Co edu trayén dong hanh tinh vi sai'cé hai ging 1.11, Co cdu truydn dong bic tu do, bai vi ed hai banh rang mat 18 (banh ‘hank tink vi sai ring (1) va (3) trén hinh 1.11) déu chuyén dong. Néu tit cd hofe mét trong sé ede bénh rang mit troi va can (H) cba eo cau vi sai duge néi khép kin bo mt b6 truyén banh ring don gidn thi cor edu d6 doe goi la co edu vi sai Khép kin. Co cdu nay © mOt bie tur do (hinh 1.12) va n6 06 thé tao ra duge mot ty sé truyén I6n trong digu kign kich thude téng thé ciia bé truyén ¢ thé khéng én Lim. TD-MXD * 23 ‘Trén hinh vé 1.12, bé truyén déng vi sai chinh duge biéu thi bing nét dim, cn b6 truyén két néi duge biéu thj bang nét manh. 0) = J u a Hink 1.12. Cac b§truyén kink tinh vi sai khép kin Hink 1.13. B6 truyén dong a BG truyin khép'kin lien Rét cde bank rang rung wong ‘Ath tinh don gitin vii nhau; bc BG truyén khép kin lién ket mot bank réing (8 06 mot bée tye do) trung wong vei can (EH) Néu trong 66 truyén dong vi i trong sé cae banh ring mat tréi duge lién X€t 06 dinh (bénh sang (3) trén hinh vé 1.13) thi @ 66 m@t bO trayén anh tinh dom agian. BO ae nay c6 mét bie tr do. : 200 " che le oe Be , Retin Ve GZ Le wz 5 l NEL ag qe Hinh 1.15. B6 truyén dong hanh tink don gién gidm the cb can chit dong (H) va bink rang vé tinh (1) bi dong. See (06 truyén c6 36 truyén Ion) truyén chuyén déng quay cttw bank rang vé tink (1) sang truc bj dong (V) duege the hign nhérco chu tay quay song song. Hinh 1.14, B6 truyén dng hanh tink gidm the cb can che déng 24* TD - MXD. B6 truyén dng nw trén hinh 1.13 c6 de diém 18 kha nang ehju tai lon va 06 sua ruyén dong cao so véi céc 6 truyén bénh rng binh thutdmg khéc 06 cing Sh thude. Cée b9 truyén nbu trén hinh 1.14, 1.15 sé tao ta duge ty 36 truyén lin nnhung higu sudt trayén dng thép. 124.2, Kée dink 1) 86 truyén dong @) BG truyén déng héanh tinh vi sai (hinh 1.11) Ta ky higu van t6c gée cia banh rng va can'(H).1a a, 120; VA Oy (radls). Chuyén ding tuong a6i cle cdc thinh phin $8 khéng thay d0i néu ta tgo cho oo ef mét chuyén dong quay phy (bd sung) vdi van tc (~@,,) 06 cing tri s6 nhung nguoc: chidu véi van téc quay cia edn (H). Cac khau cia co edu sé cé van tée gc nh sau: Can (H) ©, —0, =0, banb ring (1) @, —@,, banh ring (2),.@, >@,, banh ring (3) ©, -@,. Nhu vay, edn (H) sé khéng chuyén dong va co edu vi sai s€ tr6 thanh b6 truyén dong banh rang don gian véi.ede truc dimg yén. Lic nay ty s6 truyén dng sé Ha ny 7 On i : (1.36) iy of @,- 04 ‘Truémg hop tng quat, khi b@ truyén vi sai 66 n banh ring: (1.37) trong d6: ith 1y 56 trayén dong gita ede bank rang mat tri (kK) va (n) khi edn (H) ding yén (tte a ty s6 truyén cia b6 truyén dng don gin véi banh rng chi dng (k) va bj déng (n)). » Va @y- van téc géc eila cdc bénh ring (Kk), (n) va cn (H). Khi xéo dinh ty s6 truyén déng i? cdn chi ¥ dén du: iff? <0 néu cde banh rang (k) va (n) quay nguge chiéu fue i? > 0 néu cde banh rang (k) va (n) quay cing chiéu. 1b) B6 truyén dong hank tinh don gién Néu trong b6 truyén hanh tinh vi sai (hinh 1.11) banb rang (3) durge bat chit thi ta s€ nhin duge b6 truyén dong hanh tinh don gidn (xem hinh 1.13), trong 46 @,=0 Trén co s6 chia cng thie (1.36): 8g jw OF =o 2) O-ag ah TD-MXD * 25 ‘Suy ra: ify = 1-4 (1.38) trong d6: iff] t 86 trayén dong gitta banh rang (1) va edn (H) Ikhi banh rang (3) dimg yén. Déi v6i trudng hop tng quet, khi bd truyén dng hanh tinh 6 n banh rang ig} =1-i? (1.39) Con gitta cn (H) va mét banh ring bat ky: (1.40) ‘Oi v6i bo wuyén d6ng theo hinh:1.13, khi bénh rang (3) dimg yén, banh ring (1) chit déng va edn (A) bi dng thi ty s6 trayén sé 1a: V2, AA tire la ty sO truyén ndy sé I6n hon 1 don vj so v6i b6 truyén déng don gin dugc céu thanh eting tir ede banh ring dy. Theo cde céng thtte (1.39) va (1.40) ofing e6 thé xée dinh duge van tc géc truc bi dong cia bG truyén vi sai cé hai true chit dong néu ta coi né déng thi nhu la hai bé truyén hanh tinh don gidn hodc 14 mét 6 truyén hanh tinh don gidn va mét b6 tuyén ¢6 cée truc banh rang dimg yén duge tao ra tir bG trayén vi sai khi bat chit m6t trong s6 cde banh ring mat trdi hode edn (H) (vi dy nbur cfc bénh rang (1), (2) hode edn (H) én hin 1.11). Lite d6 ta 6: i ain ip (aly Ca Sey 4 =0f +of) stad/s (1.42) iy int = oii! +O,i4), radis (1.43) in yi) +O,i,, rad/s (1.44) Néu ta coi can (H) la khau bj dOng, ta sé sir dung céng thtte (1.42), néu bénh rng mit trdi (n) la khau bj ding thi ta str dung cng thite (1.43), edn néu khdu bj dng Hi banh ring (k) thi str dung cng théte (1.44), ©) BG truyén dong vi sai khép kin Cac cng thite dé xac dinh ty s6 trayén dya theo céng thie (1.37) duge biéu thi trong bing 1.1 [4] 26 “TB -MXD Bang 1.1. Cong thite aé xtc djnk 1) sd truyén cita cdc truyén dong visal khép kin Céie khan Khii Ata Khiu eis /duge n0i béi| ina 1.12] Cong thite tinh tosn din bjdin | b6 truyén Kchép kin Kk H Hen b k n n-H b a H H-K c a k k-H c H n n-k a 4 kK ken a n k o-H b H k Hen b k n k-H b H no H-k c nity k H k-n a iy = Orie ie ie p H nek a bon =I Clic ky higu: i,,- ty sO truyén cia bd truyen dong khép kin tir banh rang| ‘trang uong (n} dén can (H); ij, - ty 86 truyén eda bd truyén déng khép kin tir banh Ping trung wong (k) dén cdn (H); ij, ty sé truyén cilia 6 truyén dong khép kin néi cdc banh rang (k) va (n). TD-MXD * 27 1.2.2. Nguyén tic ofa tgo,hogt dn a 12.21, Nguyén the chung Cac b6 truyén dng vi sai duge img dung trong hai truéng hep: Khi cdn tru: dong hye tir mét dng co cho hai Khaw bj Ong va khi can truyén Trong cae b6 truyén vi sai 06 hi true chi dong (node bj ding) va 6 ty 36 truyén giéng nhau sitta méi true cha déng Va true bi dong, tt hat nén ap dung so 46 nhu trén inh 1.16. $6 ring ‘cita cde banb ring uuong (bah Hing mat tri) can phai bing mhau (21= 23), Ty s6 truyén gitta cac banh rang mat toi (khi cdn (H) ding yén) i” ==1, cdn gitta mdi banh ring mat toi véi can (H) (khi bénh rang Hink 1.16, Sa & ci 8 truyén dong vi Ee Eee Pinevaaer, 804 06 5 86 trayén gi ng nhau giita cic tie ta aay 80 truyén ae : fhdw trang tam (1, 3 va Nhing so dé nay ciing s& duoc ap dung i naan in ‘ cho nhing trudng hop, khi ma véi nhing = & 26 vi sai hinh con; b- B6 vi sai hink wy 86c quay bing nhau cia cde banh ring ACUI, tY 50 géc quay cia cdn (H) so véi méi banh rang trong s6 ci banh rang mat trbi (khi bénh rang mat toi kia dimg yén) bang ttr 1 dén 3, Ty 56 va 5 6 rang ciia cic banh rang bang ty s6 cic géc quay cla can duge tao ra do syr quay cia mdi a ding yén, 8 69 doe lp cing cd thé ap dung so dé thi ede banb rang mat ui (1) va (3) la de gée cia cée trac bj dong chi phu thude vao tri s6 cde mé men phi 5. Khi céc mé men giéng nhau hal sinh tir ede banh ring mgt 8 (1) vA (3) vér ede (H) chit dong, 66 vi sai nhur trén hinh 1.16 (Ichi 2; = 25) 6@ khéng tao ra 46 léch van the gitta can (H) va cée bank rang mat tréi. 28 * TD -MxD So do nhw trén hinh 1.11, véi banh rang mat tréi ang mit toi (3) bj dOng, ki ny = - my sé tgo ram tuyén han tinh don gian: 1) cha déng, can (H) va banh ty 86 uuyén lén hon so véi bo (1.45) (1.46) 422 (1.47) a} (trong b§ truyén hanh tinh don gin if) =1+ uy Trong diéu kién a fing nhau: fcon| thi céng suat cita can (H) va banh ring mat troi (3) Ny =My-@,; Ny=My-@,,kW (1.48) trong 46: ‘My va Ms- tuong img ld mé men trén cin (H) va trén banh ring mat troi (3), kG.cm. Céc m6 men nay duge xdc dinh theo tinh toan ddng hoc ciia bé truyén d6ng, Chiéu quay eta khav cha dgng va khdu bi déng trong bé truyén déng vi s% duge xée dinh theo chiéu cia lye vong téc dung lén ching & ché d6 binh én: Khaw chi dong tac dung én khau bj dng theo chiéu quay cia khau cht dong, con khdu bi dng téc dung lén khdu chi dong theo chiéu nguge véi chiéu quay oi khau bi dng, Chiéu va tri sé cia luc vong tac dung lén cdc banh ring mat mi, Jén cdc banh ring vé tinh va lén edn (H) duge thé hign trén hinh 1.17, trén d6 cfc mbi ten nétlién biéu thi chiéu quay cla oe banh rang va can (H) khi ching thudc cdc ph ding, cOn céc mai tén nét ditt don bieu thi chiéu quay cua céc banh rang va can (H) khi ching thude cae phan tt bi ding. Tir hinh 1.17 ta suy ra ring khi banh rang mit mdi (1) ho¥e (3) chi dng var edn (H) bi dong thi chidu quay ca cn sé wing véi chiéu quay eita bénh rang mat tri chi dong, con banh eng mat trdi bj dong s€ quay theo chiéu nguge Iai. Khi can (H) cht dng thi chiéu quay cia edn (H) va cia cd hai banh ring mat wai bi déng 42 nhu nhaw, Khi cde banh rang mat trdi chi dng, edn ¢&n (H) bi dong thi chibu quay cba ca hai banh ring mat troi va edn (FD) sé tring nhau. Néu edn (H) va mét trong hai banh ing mat troi cha dOng, cén bénh rng mat troi kia bi dOng thi chiéu quay etia edn va banh ring mat trdi chi dng sé nguge mhau, edn banh ring mat troi bj dong sé quay theo chiéu quay ciia can (H). TD ~MXD * 29 Hink 1.17. Chibu quay cita cde véeto tyre 1.2.2.2. BG truydn dong hath tink don gién v6i' ce b} tuyén dng cé kich thudc nhé nbung higu suat lon hgudi ta thudng ting dung so. 48 truyen déng nhu hinh 7 13 v6i gid wi ca 8) tir 3 dén 8. DE 6 duge ty s6 truyén Lan, ngudi ta e6 thé tap ndi tip mot vai bé truyén nhur vay va0 chung trong m6 hp. BO truyén dong hanh tinh don gian nhu trén inh 1.13 s@ tign Igi hon cae bS truyén dong €6 cic true ¢6 dinh khong chi do cde dge diém dong hoc cba minh ma con do m6t diéu khée 1a tt cA ede khéu cia bé truyén dng déu phia trong banh ring mgt trio dinh (3), mgt khéc sO bénh rang ve tinh trong céc bé truyén a6 (bah rang s6 2) khong it hon 2 (théng thug tir 3 dén 5), nhd vay tai trong trong méi an khop ella méi cap banh ring s€ giém va lic d6 cdc bénh rang eta nhtmg b6 trayén “ Trong céc b6 truyén nhiéu cdp, ngudti ta phan bé ty sé.truyén cho ting cap theo cfc didu kign sau: hanh tinh ki nay s8 ¢6 hinh dang hoi hep (2 - Kich thuée phai gon. - Bao dim tinh céng nghé olla két cau, - Gée quay quan tinh cita tryc ra tir bé truyén la nhd nat. Dé cé duge kich thude etia bG truyén nhd gon va giém sé yong quay céc binh rng vé tinh cia cdp thir nhat thi ty sé truyén ca né phai tong di lén. ’im gc quay quén tinh cia true bj dng nén b6 tri cp truyén dong eudi cing iia bG trayén c6 ty sé truyén twrong di Kin va 06 khe he canh no. Bi véi nhimg b6 truyéh dong c6 ty sé truyén Kon va chiu sy tée dOng the thoi cia tdi trong nh, dOng thi déi véi nbting b§ truyn dng chi mang tinh Ang hye (Khong chiu tai, trong dé higu suit truyén dng kh6ng co ¥ nghia dOi véH BO truyen thi nén van dung theo so d6 nhw trén hinh 1.14 va 1.15. 30 * TD -MXD 1.2.2.3, Déc diém két cdu ciba cde 66 truyén dong kénh tink Két edu cia cfc b6 truyén dong vi sai bank rang va bo truyén hank tinh doe tao thanh xuét phat tir chite nang, tir so 43 d6ng va gid tr cia mé men truyén dong, Dé nhn duge nhiing b6 truyén dOng cd kich nhd (hur ede b6 truyén Iue tren hinh 1.11 va 1.13) nén ché tao céc binh rang vé tinh véi s6 lugng twong adi nhiéu. Cée bé truyén dng nhu so’d} trén hinh 1.14 chi.nén str dung trong trudng hop khi s6 rng ela cde banh ring an Khép chénh Iéch nhau khong mhiéu, boi vi véi Khoang céch gitta hai tam kh6ng lén, ta c6 thé ché tao can (H) theo dang nhu mgt ngOng truc Iéch tim, ma trén 46 c6 thé lip c&p ban ring vé tinh kép. Con trong cde bo truyén dong kiéu nay nhung 6 tbe d6 idm néu muén lp c&p bénh ring vé tinb kep cin phai thém d6i trong, ‘Trong khi ché tao cée b6 truyén dng, 46 khong chinh xc trong qué t cOng sé dan t6i sy phan bé tai trong khéng déu gitta cde bénh bring vé tinh, sé lam gidm kha nang chju tai eba b6 trayén dng. Bé lam efn bang sw phén b6 (3! ‘rong cho cdc bénh ring vé tinh, ngudi ta sir dung ba phuong phap co ban sau day. ‘Thit nhdt: Bat chat tat cd cdc chi tiét, bao dam tat ea cdc kich thude c6 d9 chinh fc cao, lap rap thét can than, chon cac bénh ring vé tinh theo khe hé trong cac méi ain khép v6i cdc bénh ring mat ti. ‘Thit hai; Nén lap ting mt trong s6 nhiing banh rang mit tri hoe cn (H), ‘Thi ba: Lip cdc banh ring mit trai voi vanh mém hode tao ra mdi lién két dan hdi gitta cdc vanh bao ctia cdc banh rang vé tinh kép. Dang két cfu phé bign hon 4 lé dang thir hai, Trén hinh 1.18 bigu thi mt h6p giém tée ¢6 banh rang mat tréi (1) lip ldng, c6n trén hinh 1.19 thi bank ring (3) duge lap !éng, Trong ca hai dang két cdu nay, d6 dich chuyén tu do cha cdc banh rang mat tréi theo phuong huéng kinh duge bao dim nha cée khop ndi binh rang, Sy phan b6 tai trong tt nat s€ dat duge trong két céu 6 ba ban ring vé tinh, Trén hinh 1.20 biéu thi 6t hop gid téc cd can (H) lap long. Két edu kiéu nay chi 4p dung tét trong trudng hop 0 trayén dng cé van téc nho va cin (H) c6 trong Ingng bé. Trong trudng hop ngugc lei, do sy mat cfn bang cita cain (A) sé phat sinh tai trong dong - trong khi bd truyén lam vige. Hinh 1.18, Két cdu cia m6t hop gittm toc hank tink cé bank rang mat tréis6 1 lip long D-MXD 31 Mink 1.19. Két edu cita mot hép gidm tée Hinh 1.20. KEt cau cia mot h6p gidm hank tink cé bank ring sé 3 lap ling téc hanh tink cé cin (8) ldp long Sy dich chuyén huéng kinh cia binh rang mat trai ciing cé thé duge tao ra do d6 cimg viing khéng di 1én tia true lp banh rang. Kiéu két cdu nay duge thé hién trén hinh 1.21, trong dé dau phia bén phai cia truc duge lap trén hai 6 bi, con dau bén wai cling voi banh rang mat tei (1) duge lap theo kiéu eng xon, Loai két edt nay s& tao nén su phan bé déu tai trong Jén cae banh rang vé tinh, nhung néu trong 6 truyén xéy ra hign tong léch true thi kha ning chju tai ctia bO truy€n sé bi gia. Do vay, dang két cdu nay chi ap dung duge khi ty s6 . 24 Hinh 1.21. Kés cl cia mt bp truyén dong hank tink véi truc lip bank ring mgt tdi cb chiéu dai (L) wrong déi lin, dan 16i d6 cing vitng ciia truc bj giém 32*TD-MXD Su giam d6 cimg ving cia truc lap banh ring mat trdi va cée truc olla bénh rang vé tinh sé tao dié ign lam cén bing tai trong cho cdc banh ring vé tinh. Nhung, Iie d6 cn phai chit ¥ dén anh hudng cta 46 bién dang dén syr phan bé tai trong theo bé rng cia cde banh ring. Hinh 1.22 biéu thi mét hép giam téc hanh tinh ba c4p co déng co dign lap ling. Trén true cia eae dng co dign lip banh rang (16) 7 cap truyén dOng thir nat. banh ring mat mi (11) va (13) eta yeaa cp truyén dng thir hai_va thit ba VW duge bé tri lign mét khdi véi true a Ce ra (7). Céc banh ring vé tinh 2), H i (3) va @) quay tn cde 6 d6 bicau. » 7 , Can (14) cla cp truyén d6ng thir ey = nat va bénh ring mat tréj (13) cba oN ri 1 cap truyén d6ng thir hai duge lap Saaz ng thit hai va banh rang mat ti pind 1.22, Hop sim thc hank tink ba cp (11) cba cap truyén dng thé ba duge lip déng tam bai truc cia cn (14), Dé gid ma sit gidta céc chi tiét nay nguii ta lip thém bac 16t (10) bing vat Higu chéng ma sat. Banh ring ngoai Tudn (15) duge bé tri lién khdi véi v6 h6p. Hop gidm t6e duge day kin bing nap s6 (8). Dé chan dau rd ri ra ngoai, nguéi ta lip thém vong phot chan dau sé (6). 1.2.2.4, Két edu cita cée bank rang ve tink ‘Trén hinh 1.23 biéu thj két cd banh rang vé tinh trén cac 6 lan, Trong phuong an (a), vong ngoai cia é bi duge lién két bing cdc ving dém dan hdi (1). Cée 6 bi duge lip dat lién nhau khéng c6 vong dém diéu chinh. Trong phuong én (b), 6 bi duge dinh vj theo chiéu doe trye bai vong dé din hi s6 (1) va Sng l6t phén cach s6 (2), c@e 6 bi e6 thé dich chuyén mét chit it so véi én ring ve tinh, nhis vay khoing céch gitia cdc 6 bi duge ting lén din t6i gidm a6 chéo truc phi sinh do khe hi ban dau trong cde 6 bi khéng bing ahau va dudng kinb lip rép khong gidng nhau. Tuy vay, khi sit dang phurong dn nay thi qué trinh théo 6 bi s€ phite tap hon phuong an (a). Trong trong hgp ede 6 bi duge Iya chon mt cch can than 6 th 6 chéo true trong méi ghép. V6i trudng hgp tai trong 1én ngudi ta cd thé lip cée banh rang vé tinh trén céc 6 bi dia hoge bi kim, ‘Trén hinh 1.23¢ biéu thi bénh rang vé tinh lip trén 6 bi kim. Dé dinh vj banh ing vé tinh theo chiéu doe true, gitta cae 6 bi kim 06 1p thém mét 6 bi cau. Két cau kidu nay ciing c6 thé duoc vin dung cho banh ring vé tinh kép. Néu khe hi huéng, h trong cde 6 bi kim lén hon so véi 6 bi cau thi 6 bi cau cd thé bi qua tai. Do vi dé lp 6 bi cau thi trén banh ring vé tinh nén ché tao 23. TD-MXD * 33 Hinh 1.23. Két céa ctta céc bénk ring vé tink trén cdc 6 dé lin Trén hinh 1.238 bi khe hd doc truc, nguoi ta thj m6t banh rang vé tinh lap trén 6 bi cn. Bé diéu chinh thém vong dm (1). Khi lp 6 bi phia trong cfc bénh rang vé tinh, kich thude theo chiéu doc true s& giidm, két cu va lip rip s don gin hon nhumg khé nang chju ti cla 6 bi sé bi gidm 1,35 lan Néu lap 6 bi trong can (Hf) nhurtrén hinh 1.23d thi kich thuée sé tang nhung 6 loi vé kha ning chiu tai cha 6 bi. + Naud tachi ché tao ede bsinh rang vé tinh kép lign trén mot ph6i trong train, hop dug kinh chénh nhau khéng nhigu (hinh 1.23d). Trong cdc truémg hop khac déu pha ché tg rigng timg chige téch rei. Lic nay sy lién két cfc bénh rng v6i nheu duge bao dim nho méi Lip rap chat va vit s6 (1), hoife nhé then hoa (hinh 1.24a,b). Hinh 1.24, Két edu ctia che bénh ving — Hinh 1.25. Két edu celia cic bdnh ring ¥@ tink kép v6 tinh kép cé chi tiét dink vi cho cée banh ring 34*TD-MXD Trén hinh 1.25 biéu ét cdu cia binh ring vé tinh kép, ma trong dé bénh rang Kin 06 thé quay twang dj so véi bénh rang nbd. Sau Kbi lép bin ring vio vi tr yéu cau, ngudsi ta sé xiét dai dc (1) dé dinh vj chat céc bénh rang. Trong trudng hop ‘ai trong fén ma Tye ma sat chua dui lim ngubi ta phai lap thém ch6t (2). 1.2.2.5. Két chu cita cin (H) ‘in (H) c6 thé ché tao lign mt khéi cing véi true, ¢ing v6i bénh ring mat toi cota edp truyén dong ké tiép hode ché tgo riéng bigt. ‘Trén hinh 1,26 biéu thi can (H) duge ché tao liém khoi v6i truc ra. Hinh 1.26. Can (A) dtuge ché tgo tie Hinh 1.27. Can (H) dug ché tgo tie phéi ron lién vai bink ring mat wei va phdi rén lide vii bank rang mit wai vd cé true kiéu cng xon cita binh ring 6 truc cttw bénh riing vé tink lip tren vé tink hai 6 bi Truc ca cdc banh ring vé tinh duge ché tao kigu céng xon va cé ren trong lién két vong dém chin cia yong trong 6 bi. Dudng tam cia 18 ren nim léch so véi tém true cia banh rang, vé tinh mt khoang e, diéu nay sé lam cho vong dém chan khdng bi long ra, con ban than vit thi duge xiét chit vao. ‘Trén hinh 1.27 biéu thi két cdu cha cdc loai cin (H) duge ché tao lign khdi voi bénh rang mat trdi ola cap truyén déng ké tiép, trén d6 vi tri “Phay” la bac dé lap banh ring vé tinh, Truc ota cde banh rang vé tinh durge lap trén hai 6 6, 1.2.3; Phuong trinh dng hgc cia b@ ¢ruyn dgng hanh tinh don gidn (Hg hanh tink chi din khép ngoai) [4] a) Phuong trink dong hoe ‘da b6 truyén déng hanh tinh nbw sau: Ta ky higu céc thong R, Z, n, «- twong ting Ja bén kinh vong tron chia, sd ring, sé vong quay va van téc géc cia banh rang mit trdi, (R = cm, n = w/phiit, w= rad/s). R4Z',n',@'- tuong tng 1é ban kinh vong tron chia, sé ring, sé vong quay va van téc gée cia ban ring ngosi luan. RysZasMgs@p- tuong tng 1a bin kinh vong tron chia, sd ring, sé vong quay va vin tc géc ca banh rang vé tinh. TD ~MXD € 35 R,.n,,0,- tuong tng la ban kinh vong tron chia, sé vong quay, van tée gée cita edn (H1). Phuong trinh déng hoc cita bé truyén déng hanh tinh la phuong trinh biéu dién méi quan hé van t5c géc ca cd ba thanh phan chinh trong bé trayén déng hanh tinh, Dé thiét lap duoc phuong trinh déng hoc cita bO truyén déng hanh tinh don gin ta gid sir cho cd bd truyén dong quay thém v6i van tbe aée bing v4n te géc cla can (H) (hinh 1.28) nhung theo chiéu nguge Igi. Nhu vay, ta da bién di b6 truyén ddng hanh tinh thanh bo truyén dng thudng gid dinh, trong a6 chuyén déng duge truyén tir banh ring mat tréi (1) dén banh ring ngoai luan (2) qua cde banh ring ngoai luan (3). Ta cé: (n,—ng,)- S6 vong quay cia banh ring mat toi trong bé truyén déng gid dinh (hé e6 gid quay), wiphits (nm, —n,,)- S6 vong quay cua banh rang ngoai ludn trong bd truyén dng gia dinh, viphitt Trong b6 trayén ng hanh tinh ba khéu thi méi quam hé gida sé vong quay cia ba khéu. chinh 1a ty séeba sé vong quay tuong déi thude cic khéu nay trong mét bg hanh tink don 1 gin, tc la khi cdn (F) ding yén. =o, IT 1; = const. (1.49) ni No, trong dé: fe i : Minh 1.28. BG truyén if} ~ty 86 truyén trong c6 din tir khéu fink don gidn (1) dén khau (2) khi edn (H) dhitng yén. RG ring la di voi mot bo truyén dong hanb tinh bat ky s8 c6 mot ty s6 truyén trong hoan toan xéc dinh tir banh ring mgt tri dén banh ring ngogi Luin khi can dn ding yén. ng hank Ty sé truyén dng ij, co thé mang dau (-) hoge du (+) (ti) va duge goi la théng sé K cia b6 truyén ddng hanh tinh. Nhé 06 théng sé nay ta dé ding dénh gid tinh chat cia céc b6 truyén déng hanh tinh va né durge ding lam théng sé ché tao dé xde dinh ede kich thude etia toan bé co cau va cla cdc banh ring vé tinh. Gid tri cita thng s6 K d8 ding duge xéc dinfi théng qua ban kinh ca cée vong tron chia hoge thang qua s6 réng cita céc banh rang nhu doi véi mét bd truyén dong, nhiéu cép théng thudng. Dau cia théng sé K thudng fa (+) néu cé hai co edu banh ring don gidn tao nén b6 truyén dng hanh tinh e méi an khép eling togi (chi an kh6p trong hog an Khop ngoai). Con khi b@ truyén dng hinh tinh c6 méi an khép khac loai thi thong s6 K ¢6 36 * TD -MXD. du (2. Bidu ndy_ phi hop véi mot tinh chit eo ban eta b9 tuyén dng hanh tin Khi théng s6 K co gi trj duomg thi banh rang mat tri va banh rang ngoai tuan (név cin (H) dimg yén) sé quay cing chiéu, edn néu K c6 gi tr} am thi nguge I. Khi méduyn an khép olla céc bah rang nhu nhau thi thong sé K elta cfc b6 truydn dng han tinh ba khdu duge xc dinh theo bang 1.2. Bang 1.2. Céc cng thive dé xc dink thang sb K So do truydn d6ny a b c a ee e ft Cong thie dé) Z, | Z,Zy Z,Z4 ZZ, | _Z.24 Ly ee Z, ZZ, | ZZ, | 22, ZZ, | 2 thong 86 K Cac so dé tuong tng vai bang 1.2 duge thé hién twén hinh 1.29 Hinh 1.29. Céc so dé 66 iruyén ding hank tink ba khate L- Bénh rang mat irda; 2- Binh ring ngoai tudn; 3- Can (H); 4,4° ~ Cac bank ring ve tinh in kbp v6i Binh réing mde trdi va Banh rang ngoai lun Voi b@ truyén déng ma ching ta dang xem xét, thong s6 K duge xéc dinh theo Ong thie: stel 1,50) RB (1.50) ‘Ty s6 truyén ca bs truyén dng hanh tinh dang xét duge tinh theo céng thre: (sl) ut khae nhau vé chiéu quay ctia banh ring m&t wi va banb rng ngoai ludn khi edn (H) diimg yén, TD~MXD * 37 di céng thie (1.51) ta sé nhan duge phuong trinh dng hoe ctia bo truyén déng hanh tinh nhur sau: n, -(+K)ng +K-nj =0 (1.52) trong dé: 1 m).n9, tuong tng 1a sé vong quay cia banh rang mat trai, bénh ring ngoai ludn va ctta can (H); K.- théng s6 cia b6 truyén déng hanh tinh. Tré lai voi b6 truyén dong théng thudng cé Banh ring ngoai Iwan (2) 6 dinh, tite la ta ham bénh ngoai ludn lai, hic dé bénh mat tri (1) l&-banh dn dOng, ean (H) 1a khau bj dan. Tir céng thie (1.52) véi_n{ =D, ta c6: (1.53) ta 06: (1.54) ‘Trong céc bé truyén dng hanh tink thye t8, thong s6 ché tao K c6 gid tri trong khoang tir 1,5 dén 4,0. ‘Tom Iai, tit phuong trinh déng hoc (1.52) cia bé truyén dong hanh tinh ta 0 thé lap duge cée phuong an sir dung b} wuyén dong hinh tinh don gian (théng thuong) Ichi thay ddi chiie nang cita cd ba khdu trong bé truyén déng 45 cho nhau (bang 1.3) Bang 1.3. Cic phuong an sit dung 66 trayén dong hanh tinh don gidn (thing thicing) [4] | Stina | Céng thire phn) Bank ring | Béak ring | cg, pp) Ng mat trot | agogi usm 1a Phuong sn’ cae ong : 1 Din _ Bi dan Ham _| = (1,5 +40) ‘i Din | Ham Bi dan 2,525,0 3 Bj din Din Ham ig | 40254067 4 Bidin | Ham bin |-iz— | 0202040 = ass eK a I+K jos Ham Bidin | i= 1,254 1,67 EEE eee - 6 Ham Bj din Din 0,60-=0,80 7___|_Khéa lién dng hai trong ba thanh phan = truyén thang 1 38* TD-MXD. Tir o6t “gid han cua ty sé truyén d6ng” trong bang trén ta thay rang kh6ng thé aban duge ty sé truyén déng trong cde khoang i = 1,67 +2,50;i = 0,80 + 1,25. Khi khéa lién dng hai trong ba thanh phan véi nhau ta sé nbn durge mét b6 truyén dong thang c6 ty s6 truyén i= 1 Ching han khi khéa banh rang mat trai i (1) va can (H) voi nhau, tire 14 hai khéu nay sé chuyén dOng voi cing mét van téc ay = Ba Tir céng thite (1.52) voi ny = Nyy, ta0d: : -Ka,+Kn/=0 Suy =n, van vay n) Cling ¢6 mét vai truimg hyp dae biét str dung b@ truyén dng hanh tink don gin sau d - Trudng hop thir nhit: Trong 69 truyén dong e6 mét thanh phan din dng, hai thanh phin bj dan, lic nay e6 sw phiin bd cng suat va c6 thé c6 ba phuong an truyén dong, - Truong hop thir hai’Trong bd truyén dng e6 hai thinh phan din dig, mot thanh phan bj dan, lic nay céng suat duge téng hop lai va cing ¢6 ba phuong an iruyén dng. ‘Theo phirong phap tinh togn b6 truyén dOng gid dinh nhu da trinh bay & trén ta cling ¢6 thé Ip duge phuong trinh déng hoc cho 6 truyén dng hanh tinh chi cé an khop ngoai (hinh 1.30). Déi véi bé truyén déng nay ta c6: Ay = Ae ny =n, K (1.55) trong dé: nh, —ng- 86 vong quay cia banh rng mat toi Lk (1) trong bé truyén dng gid dinh (can dln 06 dinh), ny — ny ~86 Vong quay cla banih rang mat tro (2). [ Z Ze Thong sé K luén 6 déu (+) vi tong b> 4 Zz iF truyén dong chi cé mt logi'an khdp, d6 1a an kop ngoai. Trong trudng hop nay khéu dn va khau bi dn du quay cing chiéu nhau, 5 Bign déi cng thife (1.55) ta sé nhin duge jae phuong tinh dong hg¢ eta b6 trayén dng dang xét [| 2, -(+K)n, -K.n, =0 (1.56) a Ta eiing c6 thd Hip duge ning phuong én siz dung b9 truyén dng hénh tinh chi e6 an khép ngoai khi thay déi chire nang cia ca ba khau. Cac phuong an nay duge trinh bay trong bang 1.4. Hinh 1.30. BG truyén dong hanh tinh. chi cé an khép ngo TD-MXD * 39 Bang 1.4. Céc phuong én sit dung b6 truyén ding hank tink chi cd dn khép ngodi {J 7 ered Banh ring | Banh rang Céng thie | Giéi hen cia e mattrai | macerai | Can (iH) n tsb | ty sd trayén Phuong ai @ @ trayén dgng dong _| Bi dan Ham 1,5+4,0 2 Dan Ham Bi dan (0,5 3,0) 3 Bi dan Din Ham z 0,66 + 0,25 4 Bi dan Ham Dan era ~(2,0+0,33) 5 0.33+0,75 6 3,013 7 1 186 truyén dng hinb tinh chi o6 an khép ngoai cho ta kha nding thudn gi d& thye hién hanh trinh lai (chay fii), c6 kha nang nhén duge ty so truyén ién vi thong 86 K ofa b6 truyén dong c6 thé tien gan toi 1. 1.2.4, Vi dy ng dung b@ treydn dng hanh tinh trong may xy dyng {16] Trong cdu tao olla may xdy dung, b6 truyén déng hanh tinh duge tng dung rat phd bién. Nhimg b6 phin chi yéu oda may xiy dymg 6 truyén déng hinh tinh thutmg la: Co cau di chuyén cia céc loai may banh lép (6 vi sai cu sau, 6 vi sai b} truyén dOng cudi), cor cau nding cita céc loai can true va che may néing - chuyén khéc. Sau day ta xét m6t sé vi dy minh hoa cho cdc co cau ctta may x4y dug cd truyén déng hanh tinh, 1.24.1. Paling dién cé truyén déng hénh tink Vai mye dich tgo ra duge vi t6e d6 cia qué trinh nang hang, ngoai phuong an thng thudng la sir dung co céu nang hang c6 dong co dign hai t6c 46, trong cong, nghé ché tao may xdy dumg ngudi ta 4p dung co edu nang la paling vi din déng (paling c6 truyén dng hin tinh). Hinh 1.31 bigu thj edu tao cia mét paliing dign nang hang c6 truyén dng hanh {inh va so dd co cu nding cia cén truc 06 vi tbe €6, Trén hinh 1.31a ta cé bé truyén banh rang (1) va b6 truyén dong hanh tinh (2), khop néi dign tir kiéu dia (3) va hai dng co dign (4), (5). Dé nang hang vdi téc 46. binh thudmg ta cho déng ca dign (5) Lam vide. Lie nay khép ndi (3) sé bj ngit va md men quay tir dng co (5) duge truyén qua 69 truyén dng bénh rng (1) va duge truyén ti vanb rang (7) cla tang (Gi. Mudn gitrhang & vj ti, ta cho phianh ign «(6) lim vige. D8 tgo ra duge vi téc d§ ngudi ta déng dng co dign (4), Ide may khép n6i (3) eding duge déng ding thoi cing véi dong co dign (4). M6 men quay tir déng cor 40 * TD -MXD dign (4) duge trayén qua bé truyén dong hinb tinh (2), qua khép ndi (3), qua b6 truydn bénh rang (1) va duge trayén dén vanh ring (7) cia tang ti. Phanh (6) tie nay duge mé ra, edn truc eita dong co (5) sé ty quay. 7 Te RP es 4 wos 8 ” Hink 1.31. Cée co cu nang cé vi toc ab a) Paling dién: b) Co edu néng ctia edn true, Co cfu nfing cia edn tye o6 vi tbe d duye bieu thj bing so d@ wen hinh 1.31, Co edu nay bao gém céc déng co dign (9) va (14), phanh (10) va (15), hép gidm tbe m@t efp (11) va hop aim te hai ep (17), tan, toi (18) va Khp n6i hin tinh (12) i mue dich ngit khi khép ni hank tinh bj gay. Khi xdy ra m@t trong, hai hign tugng néu trén sé dn Wi vige tang dot bién toc 6. Cac 6 ngat s& hoat dng hi téc d6 tong duong véi hai lin sé vong quay cita dng co néi véi ching, Dé cho co cdu lam vige véi tée 46 binh thudg thi phanh (10) s€ déng lai, con phan (15) va (13) s8 mé ra. Truc cua dong co dién (9) dimg yén. Truc cia dng co dign (14) thong qua vige trayén m6 men guay sang tang tai (18) sé lam quay can (H) ca khop néi hénb tinh (can nay duge noi v6i true etia dong co (14)). Lie nay banh Ting trung tém cilia khép noi ma duge n6i v6i truc cba dng co (9) sé dimg yén, con cae bénh ring vé tinh (cée banh ring nay quay durge nhd ¢6 edn (H)) sé lan theo banh Hing trung tém va lam quay vanh ring eta khép ndi hanh tinh, 1.2.4.2. Co eli di chuyén cia céc loi may banh lbp cé truyén dong hank tinh Hé théng truyén déng di chuy8n cla cde loai may banh lop o6 thé duge ché tao theo mét trong ba so dé sau day (hinh 1.32): TD -MXD * 41 ed _ ~ Truyén chuyén déng cho céc banh xe chi déng durge néi véi nhau (khong 06 co edu hanh tinh) bang phuong phap co hoc (hinh 1.32a) - Truyén chuyén dng cho cae bénh xe chti dng duge néi véi nhau théng qua co cfu hanh tinh bing phuong phap co hoc (hinh 1.32b). - Truyén chuyén dng ring biét cho méi banh xe chit dng (hinh 1.326) 1 fe | Hink 1.32. H@ thong iruyén dong di chuyén cia méy bank lép i a- Khéng cb 6 vi sai; b- Co 6 vi sai; c- Hé théng truyén dng riéng biét méta - banh xe. B- Déng co dét rong; A,B, C- Cc 6 vi sai; E- May phat dién; M- Méte - ban xe; T- Lye kéo. H MGi méuphuong an két cdu néu trén déu 06 nhng wu diém vi nhuge diém nat dinh. Céc wu, nhuge diém nay 6 thé tém tit nhu sau: ___Méy 06 hé théng di chuyén khéng 6 6 vi sai khi chuyén déng theo duding thing va trén bé mat bang phiing sé tao durgc 46 dn dinh bén tot va voi cong suat xéc ‘ dinh cita dng co sé phat trién yc kéo t6i dé cho banh xe. Lyc kéo toan b6 sé bing tOng lye kéo cia mdi banh xe: T=3°7, kG (157) Tuy vay, khi may chiyén d6ng vio dung cong sé x4y ra hién tung mot trong 86 banh xe bj trugt so véi mat durdng, diéu nay lam tiéu hao céng suét cia may va cé hai cho Iép xe. Tuong ty nhu vay, khi xe di trén bé mat khéng bang phang cling xdy ra hin tong va tiéu hao nhu vay nhung voi mite 46 thap hon. Cén déi v6i may 06 4 truyén dong vi sai, cae banh xe ddng true chi cé thé phat frign duge cée m6 men bing nhau, cdc mé men nay 06 gid tr] 1ém nhat duge xéc inh (v6i ede bénh xe 06 dung kinh nhu nhau) bing trong tong bam va hé sé bam cia banh xe cé tich $6 clia cde thong sé trén 1A bé nhét. Néu luc kéo duge phat trién do banh xe 46 la Tre thi Iyc kéo tng eng ca n banh xe chit dong sé 1 T=nTooia, kG ‘hi may di vio dudng cong ho&e dudng khéng bang phiing thi sé long chuyén déng truyén lén 6 vi sai sé duge phan bé theo céc banh xe va ty 1é nghich vai mé men tac dung lén ching, tic la: M, ttn M+M,"" (nM, +n,M,) (1.58) 42*TD-MXD Hink 1.33. Két clu cu sass céta may kéo bénk tp Nhd c6 dig kig nhur (1.58), cho nén khi xe ~ méy di vio duéng cong khong, xy ra hign tugng truot cita banh xe so véi mat during, kim giém tiéu hao va gidm tée hai cho banh xe, Mét nhuec diém co ban eta hé théng truyén dng di chuyén c6 6 vi sai la. van hank higu qué khong cao 6 diéu kién di chuyén qué nang nhoc (vi du nhw khi can vugt ra khdi céc ho trfing su hoe ti trong phan b6 KhOng déu gitia eée banh xe). Sau day la mét s6 vi du vé b§ truyén dGng hinh tinh trong hé théng di chuyén cha may bénh lop: a) Két cd truyén dng hanh tinh trong hé théng di chuyén cha may bénh Ip duge thé hign trén hinh 1:33. Trong két cau nay e6 mOt.s6 dic diém nhur sau: 66 oo cau vi sai kiéu hd; img dung bo truyén dOng cudi nhiéu cap, trong 46 cdp truyén

You might also like