oa es om “ | J Tre ane Sux> red Re6,Bk22/ 10% ABEDER oattiint £4 oe: Sb area 1 ora | _s0% sae kn en x 019 15% : 0 [x ta seo fl 1 |x 108 2% | 00-105 K setsnoo ne 2 x 100 2 12% +50-10°°/°K aa 3 x Tha £15-10°°/°K, 4 x 10k +25-10°/°K = [x to0ka | v0a% 6 x 1MQ +10,25% +10-10°°/°K 7 x 10M 20,19) 25-10)" “TK: tomperaturni koeficijent Siva a a eeaTaT ars ote 4 Sat) | APRESS a S112, Obeletevnf por: iol tprnia na ernie fomaman,b—tperal fete patene, (c= ofparmik sa pet prstonava, d~ SMD ofpornik ciindricnog oblika, e~ SMD oipornk u abl placice rancijama, Prva ri prstena oznatavaju prvetrcifre, pa su prve dv cifte broja koji oznaéava otpornost 6 18 ‘TroGa boja je crvena, to znati da se otpomost dabija tako Sto sebroj 68 pormozisa 1000ma, Znati, otpor- ‘nos je 6800 0, odnosno 6,8 kA, Boja etvrtog prstena je srebmna, pa je tolerancja jednaka 10%, Moze ina, ‘pominjani, druginagin, Broju 68 se dopisu dve mule, Jer treéa boja (crvena), prema drugoj koloni, ima vvrednost 2 Obelezavanje otpomosti pomoéu pet prsteno- va (s.1.2c) koristi se kod otporika sa manjim tole- raneijama, Prva ti prstena oznatavaju prve tri cifte, detviti je multiplikator, pet tolerancija Ako je otpornost otpomike obeleZena sa samo tviprstena, otpornost se tita kao i kod otpornika sa 6e- tiriprstend,atolerancijaje 20%, Pri izradi minijatumih uredaja, Koriste se tev SMD (Surface Mounted Device) komponente. To su otpornici, kondenzator, diode, ranzistori, integrisana ola itd, zazeto malih dimenzija koji su tako kon- struisani da se leme direktno na bakarne linije na Sta- mpanoj loti (zanijih se na Stampanoj plogine buse ru- pice). SMD otpornici se prave u obliku malog valjka (1.24) ilu obliku male plotice (sl. 1.2e). Obelezavanje otpomostivaljkastih SMD otpo- mika se vrli sa Sest prstenovea, Prvih pet se "titaju" kao i kod obignih otpornika sa pet prstenova. Sesti prsten ‘omazava temperaturni koeficijent (TK) koji pokazu- {e za koliko se menja otpornost pri promeni tempera turezajedan stepen ‘Otporostplogastih SMD otpomika seobele?a- ‘va pomoéu broja koji je mepisan sa njihove gornje stra- ne, Prve dve eifte tog broja su prve dve cifre otporno- sti atreéa cia predstavlja bro) mula. Na primer, ako je nna otporniku broj 683, njegova otpomost je 68 0002, ‘odnosno 68 kilooma, broj 471 oznatava otpomost od 470 oma, broj 394 otpomost od 390 kilooma, itd. Samo se po sebi razume da se otpomici svih ‘moguéih otponosti ne proizvode serijski. NajéeSée se koriste otpomici iz tzv. serije E24, kod kojih je toleraneija 5 % To su otpomici kod kojih su prve dve cifreneki od parova iz niza: 10, 11, 12, 13, 15, 16, 18,20, 24, 22,27, 30, 33,36, 39,43, 47,51, 56, 62,68, 75,82 1 91 Proizvode se i otpornici sa manjim tolerancijama, 48 (2%), £96 (1%) itd. Sta, zapravo, znate brojevi iz ovih nizova, na primer broj 39 iz niza 24? Jednostavno, to znavi da se proizvode otpornici éije su otpomosti 0,39 9; 3,9 9; 39.0; 390.0, 3,9 kO, 39 KO, itd, Ista stvar je i sa ‘ostalimrojevima iz svih serija, U mnogim elektrignim Semama, toleraneija ‘otpomnika nije od velikog znataja, pase ine navodi. U takvim slutajevima, najteSée se koriste otpomnici sa toleraneijom od 5%, Medutim, postoje i uredaji kod kkojih neki od otpornika treba da ima vrlo malu tolera- neiju i tada se potrebna vrednost ili oznaéi na Semi, ii navede utekstu u kome je ta Sema opisana Postoji i serija E6:10, 15, 22, 33, 47 1 68, kod koje je tolerancija 20%, ali se ona koristi za poten- ciometre i kondenzatore, neiza obicne otpomike.