Professional Documents
Culture Documents
1st Quarter Notes in KOMUNIKASYON
1st Quarter Notes in KOMUNIKASYON
Ang kwento sa Tore ng Babel na makikita sa aklat ng Genesis sa lumang kasunduan ng bibliya ay
nagsasaad kung paano nagsimula ang ibat ibang wika sa sanlibutan.Noon ay iisa lang ang wika na
sinasalita ng tao kung kaya madali ang pagkakaintindihan ng bawat isa at sila ay gumawa ng tore na abot
hanggang langit na siyang ikinagalit ng Panginoon kaya ginulo ang kanilang wika at doon nag-umpisa ang
ibang wika sa sanlibutan.
1.Teoryang ding-dong. Ang mga bagay sa kapaligiran ay may tunog na kumakatawan sa nasabing bagay.
Hal: tunog ng kampana, tren, relo
2. Teoryang bow-wow. Tunog na nalilikha ng kalikasan
Hal: tunog ng kulog, ihip ng hangin, pagbagsak ng alon, kahol ng aso, at tibok ng puso
3. Teoryang pooh-pooh.tunog na nagmula mula sa nadarama ng tao oa kanyang emosyon
Hal: pagtawa, pag-iyak, pagkabigla, pagtataka, at iba pang bulalas ng damdamin
4. Teoryang yo-he-ho. Mga salita na nababanggit ng tao kapag nagagamita ng kanyang pisikal na lakas
Hal: pagluwal ng sanggol ng babae, kapag nagbubuhat, tunog ng isang atleta
5. Teoryang ta-ta. Ito ay nangangahulugang paalam o goodbye na nakasentro sa tunog na nalilikha sa
kumpas ng kamay
6. Teoryang ta-ra-ra-boom-de-ay. Tunog na nalilikha sa pagkilos, pagsigaw, pagbulong ng taong
gumagawa ng ritwal, pangingisda, pakikidigma at pagtatanim.
7. Teoryang Yum-yum -Katulad ng teoryang ta-ta, sinasabi rito na ang tao ay tutugon sa pamamagitan
ng pagkumpas sa alinmang bagay na nangangailangan ng aksiyon. Ang pagtugong ito ay isinasagawa sa
pamamagitan ng bibig ayon sa posisyon ng dila. Katulad halos ng teoryang tata ang paliwanag ng mga
proponent ng teoryang ito sa pinagmulan ng wika.
8. Teoryang Sing-song - Iminungkahi ng linggwistang si Jesperson na ang wika ay nagmula sa paglalaro,
pagtawa, pagbulong sa sarili, panliligaw at iba pang mga bulalas-emosyunal. Iminungkahi pa niya na
taliwas sa iba pang teorya, ang mga unang salita ay sadyang mahahaba at musikal, at hindi maiikling
bulalas na pinaniniwalaan ng marami.
9.Teoryang Hey you! -Hawig ito ng teoryang pooh-pooh. Iminungkahi ng linggwistang si Revesz na
bunga ng interpersonal na kontak ng tao sa kanyang kapwa tao ang wika. Ayon kay Revesz, nagmula ang
wika sa mga tunog na nagbabadya ng pagkakakilanlan (Ako!) at pagkakabilang (Tayo!). Napapabulalas
din tayo bilang pagbabadya ng takot, galit o sakit (Saklolo!). Tinatawag din itong teoryang kontak.
10. Teoryang Coo Coo - Ayon sa teoryang ito,ang wika ay nagmula sa mga tunog na nalilikha ng mga
sanggol. Ang mga tunog daw na ito ang ginaya ng mga matatanda bilang pagpapangalan sa mga bagay-
bagay sa paligid, taliwas sa paniniwala ng marami na ang mga bata ang nanggagaya ng tunog ng mga
matatanda.
11. Teoryang Babble Lucky - Ayon sa teoryang ito, ang wika raw ay nagmula sa mga walang kahulugang
bulalas ng tao.
12. Teoryang Hocus Pocus - Ayon kay Boeree (2003), maaaring ang pinanggalingan ng wika ay tulad ng
pinanggalingan ng mga mahikal o relihiyosong aspeto ng pamumuhay ng ating mga ninuno.
13. Teoryang Eureka! - Sadyang inimbento ang wika ayon sa teoryang ito. Maaari raw na ang ating mga
ninuno ay may ideya ng pagtatakda ng mga arbitraryong tunog upang ipakahulugan sa mga tiyak na
bagay. Nang ang mga ideyang iyon ay nalikha, mabilis na iyong kumalat sa iba pang tao at naging
kalakaran sa pagpapangalan ng mga bagay-bagay (Boeree, 2003).
14. Teoryang La-la - Mga pwersang may kinalaman sa romansa. Ang salik na nagtutulak sa tao upang
magsalita.
15. Teoryang Mama - Ayon sa teoryang ito, nagmula ang wika sa mga pinakamadadaling pantig ng
pinakamahahalagang bagay. Pansinin nga naman ang mga bata. Sa una’ y hindi niya masasabi ang
salitang mother ngunit dahil ang unang pantig ng nasabing salita ang pinakamahalaga diumano, una
niyang nasasabi ang mama bilang panumbas sa salitang mother. (Marquez Jr, 2016)
dinamiko ang wika. ibig sabihin ang wika ay nagbabago, dumarami at nadaragdagan sa bawat
henerasyon
may lebel o antas. Ito ay maaring pormal (pambansa at pampanitikan)o di pormal(balbal at
kolokyal)
wika ay komunikasyon. Ito ay ginagamit sa pakikipag-usap at pakikipag-interaksyon sa kapwa.
malikahain at natatangi. Ang wika ay walang katulad kundi namumukod tangi.
wika ay kaugnay ng kultura. Ang sining, paniniwala, kaugalian, karunungan, at kinagawian na
bumubuo sa kultura ay nagpapakita kung ano ang wika ng isang bansa
wika ay gamit sa lahat ng uri ng disiplina o propesyon. May partikular na wikang ginagamit ang
isang propesyon.
May walong pangunahing wika na ginagamit sa ibat ibang panig ng kapuluan ng Pilipinas:
Tagalog, Cebuano, Ilocano, Hiligaynon, Bikol, Waray, Kapampangan, at Pangasinense. Sa ilalim ng
proramang Mother –Tongue Based- Multilingual Education (MTB-MLE) ng Kagaawarn ng Edukasyon,
tinutukoy ang 19 na wika upang gamiting medium sa pagtuturo bilang isang signature ng mag-aaral.
Ayon kay Jose Villa Panganiban, ang wika ay paraan ng pagpapahayag ng ng damdamin at
opinion sa pamamagitan ng mga salita upang magkaunawaan.
Finnocchiaro (1964) – ang wika ay isang sistemang arbitraryo ng simbolong pasalita na nagbibigay
pahintulot sa mga taong may kultura o ng mga taong natutunan ang ganoong kultura upang
makipagtalastasan o di kaya’y makipag-ugnayan.
Sturtevant (1968) – ang wika ay isang Sistema ng mga simbolong arbitraryo ng mga tunog
para sa komunikasyong pantao.
Hill (1976) – ang wika ay ang pangunahin at pinakaelaboreyt na anyo ng simbolikong pantao. Ang mga
simbolong ito ay binubuo ng mga tunog na nalilikha ng aparato sa pagsasalita at isinasaayos sa mga
klase at padron na lumilikha at simetrikal na estraktura.
Brown (1980) – ang wika ay masasabing sistematiko. Set ng mga simbolikong arbitraryo, pasalita,
nagaganap sa isang kultura, pantao, at natatamo ng lahat ng tao.
Bouman (1990) – ang wika ay isang paraan ng komunikasyon sa pagitan ng mga tao sa isang tiyak na
lugar, para sa isang partikular na layunin na ginagamitan ng mga verbal at viswal na signal para
makapagpahayag.
Webster (1990) – ang wika ay kalipunan ng mga salitang ginagamit at naiintindihan ng isang maituturing
na komunidad.
Pormal
wikang ginagamit sa mga seryosong publikasyon, tulad ng mga aklat, mga panulat na akademiko
Di – Pormal
Halimbawa:
Daku –Cebu
Buwak – Waray
Halimbawa:
Yosi- sigarilyo
Atab- bata
Halimbawa:
Halimbawa:
Ang tinatawan na “mga wika ng Pilipinas” ay ang ibat ibang wikang katutubo o diyalekto na
sinasalita sa buong kapuluan ngunit hindintiyak ang bilang ng mga ito, may nagsasabing 86 ang iba
naman ay nagsasabi na 170.
Wikang katutubo ang tawag sa wika nakinamulatan ng isang indibidwal mula sa kanyang
kapanganakan hanggang sa paglaki, ito rin ay tinatawang na unang wika o inang dila.
Republic Act No. 7104 ang lumikha sa Komisyon sa Wikang Filipino (KWF)
Republic Act No. 7104, Sec. 3. Nakasaad dito na ang mga wika sa Pilipinas ay tumutukoy sa
wikang katutubo at ang pambansang wika.
Nakasaad dito na ang wiakng opisyal ay ang wikang ginagamit sa loob at labas sa lahat ng sangay
at ahensiya ng gobyerno sa pakikipagtalastasan o pakikipagtalakayan.
1899 Konstitusyon (Republika ng Malolos) - Espanyol at opsiyonal ang mga wikang sinasalita sa
kapuluan
1935 Konstitusyon- Ingles at Espanyol
Hunyo 7, 1940 (Batas Komonwelt Blg. 570 )- ang wikang opisyal ay ang wikang Pambansa mula
Hulyo 4, 1946
1959- Pilipino ang opisyal na panagalan ng ng wika ng gobyerno at pagtuturo
1987 Konstitusyon- Filipino ang wikang opisyal , at Ingles hanggang pinapahintulutan ng batas.
Executive Order No. 335 – iniutos ng batas na ito ang pagsasalin ng “Panunumpa sa
Katungkulan” , pangalan ng opisina, gusali, at mga karatula sa wikang Filipino
Mayo 3, 1940- iniatas ni Direktor CeledonioSalvador ang pagtuturo sa Wikang Pambansa bilang
regular na asignatura sa Ikaapat na taon sa paaralang sekundarya o (fourth year high school).
Pagkaraan ng World War II ay unti-unting itinuro sa elementary ang Wikang Pambansa
Sa pagpili ng wikang Pambansa, ang ginagawang batayan ay ang sinasalita ng mga dominante at
pinakamaraming pangkat
Bilingguwalismo
Ang Patakarang Bilingguwal ng KWF ay pagtupad sa Artikulo XV, Seksiyon 2-3 ng 1973
Konstitusyon hinggil sa Pilipino at Ingles bilang mga opisyal na wika ng komunikasyon at
pagtuturo.
Sa Artikulo XIV, Sek 6 ng 1987 Konstitusyon ay nakasaad sa ikalawang talata nito ang patuloy na
paggamit sa Filipino sa pagtuturo na itinaguyod sa pamamagitan ng Executive Order No. 335.
Sa Patakarang Bilingguwal ng 1974 ay hinati sa dalawa ang wikang ginamit sa pagtuturo sa mga
asignatura sa sekundarya at elementary. Ang ibang asignatura ay ituturo gamita ang Pilipino at
ang iba ay ituturo gamit ang Ingles.
Ang bilingguwalismo ay tungkol sa paggamit ng dalawang wika.
Multilingguwalismo
Ito ay tungkol sa pagtuturo gamit ang tatlong wika, ang unang wika o ang katutubong wika, Filipino
at Ingles.
Homogenous na Wika
Tungkol sa pagkakatulad ng wika dahil magkapareho ang ginagamit na wika ng mga grupo ng
tao, interes, pamumuhay, paniniwala.
Heterogenous na Wika
Tungkol sa pagkakatulad ng wika dahil hindi magkapareho ang ginagamit na wika ng mga grupo
ng tao, interes, pamumuhay, paniniwala.
Register ng Wika- ito ay ang pagbabago ng depinisyon ng salita batay sa larangang pinaggamitan
2. Idyolek-ang personal na pamamaraan ng tao sa paggamit ng wika. Ito ang nagsisilbing wika na
nagging tatak na sa tao.
“Mga Varayti ng Wika”- papel ni Nilo Ocampo na salin mula sa orihinal na aklat ni George Yule na The
Study of Language na nagbigay diin sa na ang pagkakaiba ng wika ay napakahalaga at kinikilalang bahagi
ng pang-araw-araw na paggamit ng wika sa ibat ibang komunidad na rehiyonal at panlipunan.
Rehiyonal
Istandard na wika. Itinuturing na wasto uri at gamit ng wika- bumubuo sa batayan ng varayting
nakalimbag at wikang panturo
Punto/aksent at diyalekto. Ang punto ay ang tono ng pagkakasabi ng tao sa kanyang
sinasalitang diyalekto
Hal: Ang mga Ilonggo ay may malambing na tono ng boses kapag nagsasalita. Ito ang kanilang
aksent
b. Edad at kasarian- iba-iba ang sinasalita ng isang matanda sa bata dahil pipiliin ng mga
matatanda ang malalim na uri ng mga salita sa pagpapahayag kasi ito ang nakasanayan nila,
samantala iba naman sa mga bata dahil mas gusto nila ang mga uso na salita sa kanilang
henerasyon
Sa modyul na ito tatalakayan ang pitong gamit ng wika sa lipunan ayon kay M.AK. Halliday
sa kanyang Explorations in the Functions of Language. Hinati ni Halliday sa dalawang pangkat ang gamit
nga wika.
Ang unang pangkat ng gamit ng wika sa lipunan ay nakatuon na malinang ang katangian ng
isang bata. Tumutugon ito sa pangangailangang pisikal, emosyonal, at sosyal.
UNANG PANGKAT
Gamit ng wika Depinisyon Halimbawa
Pang- Tumutugon sa pangangailangan ng tao gaya ng Liham-pangangalakal,
instrumental pakikipag-usap sa iba lalo na kung may katanungan advertisement
na kailangang sagutin
Panregulatori Tumutukoy sa pagkontrol ng ugali. Direksyon sa pag-inom g
gamot, panuto sa pasulit,
babala
Pang- Pakikipag-usap o pakikipagkapwa Pagbabahagi ng damdamin,
interaksyunal pagbibiruan
Pampersonal Pansarili na gamit ng wika, kuro-kuro, palagay Pagsulat ng talaarawan,
journal
UNANG PANGKAT
Gamit ng wika Depinisyon Halimbawa
Pangheuristiko Pagkuha ng impormasyon Interview, pakikinig sa radio, panonood sa
telebisyon
Pang- Pagbibigay ng impormasyon Pag-uulat o pagtuturo
impormatibo
Pang- Tungkol sa malikhaing guni-guni Mga matatalinghagang mga salita
imahinasyon ng tao