MODERNiTE NEDIR? ABEL JEANNIERE (Geo: Ngan Tata = Ke Moc nitelemesinn en yaygin kt klaus oldu muglak: Modeen ritelemestaih kitaplarmim bax bolumlrineveriln Saiklacdan Bl ‘lbli: Oracag ve Ronesansin ardindan Modern Zamenia? gel Kt fer itabn bu son bolimundn pek kalnlgtigindganerek yen bi basin geser: Postmodern. Ama, SO2ctn en yy Klara elena Ra Dave Hi ac, Csi Ba, Aron et Kulhors 6 L, 95 ,sua leis baskalagmasny et gsterdigine ince kaveay haar were arom, radial bir degimeden sonra ortaya canna and ams sida kadarceresine de uygulan: Modern any tard appa yen al andi ncsayerelebagdestinaat ‘mere rg goal belied Medete ce isan, daa nen 55 ye un euler O fale moderne sacs bl i nla, at Potala mimidndir: ada sz konusu lan pe il “ete aplean en isansl eB rar fr Meda oak, tk une a cmayan ve baba O- eae ete aivmastgerekan bir dnyada yoswmak deme er eek acak xen gepkien sonra karan ete cojnsonnrd eyguinr. Ba mnt dot aye linda alee Ae eee omoalanalizeiiestylacaen olay olmaba x edu da, Her deve! gesisten sonra diayann Pala 6 STA Dang atk es! adn okcomen isan dnyay ve Hans Sent manu inde daginmeye bala an a ayn grtgune apanstzgeimer Altst ou fk Dag samen Neon event aun bi och i ‘kip emi, Ext cay seaon deine gin lire dab snes DS sana orandysh. Boyle dopayla gk, yoluzct Reari arwindal igh dil YE 23° tagroranan bell bi faz ve Dunn. son an ty sreL tutu dni ortays ghamayacak oan {Bika bie bind allanyord sen ent dunya gorsans, bu yet mann btieriie aregiabl gr yon olmayan yap art isk alan tain patemlemek zoruniodur, Bu alanann bile rile aoe eeler Lorena bingenee aye ide grees rere got eller dort devin bills, sysa, kt el kil ve endstsye devrierdit Bunlardan her bi agama 12 tha alana az yada cok modern olunabii. Oke yandan, Seige devrnder slentmeder, bia abiok devin! perce de er jande Yala sderitey yaratarun ne oldu an aT Yonuenoldufunda, drt devsmin neceres gba ab) Aa be yeni mang ve yr in egigkliberin kava Te Attar vrduma ne Baska bi srundur, Ama, modeled 6 ae 3857 ah ind deep ond ere moder tay eck a yan sey bu ye mint. Burda se olan, bu mantigin ortaya ciktgt yerlerin saptanmasdsr. eae int sori Bilimsel devrimi Newton baglatt scl de st on ape eta Doprudan os Seppo ipa ir gok mekanigine cok 7 anata Isang aul Bu iy er her ‘eden Goce Tan metoen = igl simgesel bir ddzendir. "Dunya Kitabr’, insana te ns invert. Oragain ev, sa ve nya nun ‘ne bah bir gergeklik olarak ee nk gore ve go "andl de Sts r rp de alge v oye lave ogee ta a ein Sehnert ene Maeva selina tna een yg noid busing i fl Br ye a sso mal ra dls deni yen oe Sen yl ee rh a even hk eyo Bn Kaige er tom nna mpeg Os ance karla cs sent sl hue sana ben hana ee kde, gle ark see Lendl ‘Rr ay “ler Tao om dpe yu Nee tel ainda Pes, Be sour sei bent kta rent sons ayn eed ean rk 5S tin rn Syl Ree mew ua Pope eS Eoin Spe dt(9, du nn Spo Md ye fran errs ina ie etn tak ehgin tytve aga eti bna do ube ect ve teri cas vg nla gap Dna sn mete nati een area it Danse ere dees yey, fade edebilied, Bu yOzden, soncadan Leibniz'in yetkinlest rece “agiklakler hesabins icat etmest gerekliyd vei aa nr tt wah ve eh de od hn iret ap etn en er gene ent ce ‘alik Kuramuna gecildl. Determinizm her zaman kural olarel i vem dys agnnla ht [i myaser gorecain i Smob ee nr maki yan noe nia Sel Bo anna en i er oD Ket Sao a edd ve ratemate sealing Sain te auyann yy ra bene es enone ye rk Sa ier hsb Labsn ere on Gy eae a par ab Ards Hb er eatin sleayn abu aah Grow ase ‘Tin paradoksian ve ardindan, -bzellikle- Godel teorgmiyie, aoe gin toa da martin ikelerndebickize yo 2 ne atone aneak yeterince zamanu- aa eb wort tabulermek — ee ete pen aerate ree tiie emer seri ei a ee A il dopa jun tari EO ns Bunn can, mann kes eda eit a ae Resmi Sad Yen 1 ea on erence oid ai Sa Sctiatayrome iin alos ata ann fer bute se etc uc yc sn ona ie eae ebro See mina ve arn dogs bargin Yale Be key gar se portin = ae me ber gyn iiire vary = ns ee eee danjennn nig ve etn brine le Higbic global sistema tsalanamazoldugun 8renmek zor bir de neyimal Sonu, hig dese ak alaninds,yontem kine hapanmak ve ‘lasik uzerinde daha Buyuk bir haklmiyeteergm oldu, Baga alan Janda ise ileern gegersilemesigogu duanara belie bir dekons- {eaksiyon'deneyimine gotircken, Basalan gemign kesikierinds dha iy ratunmak ic ern arya, Bilisel deveim dzerinde rar etmek gerekiyondu; ote devin: ir, tam die devrimler onda ter, Sisal Deri Kabaca sents, slyasal devrimde kopug madern demokrasinn once Ingltere ve Amerita'da, ardindan da Fanaa belive damgala. Duradal yeni, demokrasinin otlller rains yaa be yoneti bi ‘imi olmay brakap (Platon ve Arsto‘dan bes boyy), Devlin tok ‘asyonel bis haline gels. Artie modem Devle sneak demokratik lab Bunn bet, demokratk karla bir defada ty blien- ‘nigel. Du devrimde Snel olan, setidarin temelipch, Otoitenin ddogasnt ve itiari kaynogins,radikal bie digi etkliyordu Art ikadarn kaya Karizma del ya da aneak knell olarak ie Tiidann kaynagh, cenein Tan ib bash bie yerden gelmivorde halk tan geliyor, tar hala iki. htdae, vatana coq bagi, selenekie veya bic soy sop lise Ka slmas, Yl,“ haline ele ir alk orayyta mesruyetkazanabil, Megralyet halla gli, ancak kaynagu allt alan itidarn sadece esta oles yeteer ak lo ayn da olmaldr.Artkhikimdann, gelenekse koala uygun ‘olarak thidara gees yell dei, devin egemen hall iisksnin demokratkrasyonalite pind kurulmas ve uygulanmas: gree Ctorteninhalka ya da ulusa iki, cok fark igen ortaya ‘gkacak, Ama ark syasitorleria macy sidan demokaaik big 1 ala femellendiemok ola, adr! Dein Kultirel dvr Stele gi apanste ikmadh ota. Kaltel devi, yeni ise diya gorusindn iin cok gil bi geld kok salen bit Augunce haeketidie Almanyada Aufilaung, Anglo-salson dényasia Enlightenment, Frans'daysa Lumiers olarak adlandinliyord, Dain. 9sei itegres her nd tr es asyonelegei o- ce a nmr dn cee lark es cust lum de ace Horny th Sn er yt eric brie rd 1 nme yori, ken nig 8 Fat tac etree oe Ese Bet es grea Oar. ai see a Ge reve run ever SO mel eta any ED oan cin rg nusdn ana ns a re nop ysl on alk, Bi eer tye ayn ve ars een ct ies sa lla 7 a son, opamp mai a rei gure Bair, de ak Se re lb tra snd, are deen Yo tn Ati din gluman tenes Yer alana . “Aufklarung, insarun aragtenimasiny tim totes rosin ara so toes sr Fe a eg len Do eek dei anh sie i Eve nha arm Ys A as anwun an urdu eB an ee at deine sin inde Tara Es nrg Deon Ends, ginden insanin dog bu dann fet sind dev epee rad felt Bu deve emein seytanmasy karakterize eae as incnle dogs erasnda aac konurda bulunan tek y8pin Sige da yb nak Karanman lara gl. ie ddd Fe alten makinaya gai olarak rtelendiribli. Ark ere vipat dogradan tretic insana el, makina baBlyhSoyutanma, we. saecnin parclorinn bi2zat kendilerinin mekaniKesmesiye e- rie esr had Fas Span ote me rt 1, Ml hut Le Dent ot air 1 0 their ble ki, makinaya ayarlaslar: be, makina bibidesgle aplants, ance azernde emekginin hrekeerinin ayrsunimas, mek ‘ik yeniden kurulmasina,yaniTaylovizme vardgindatamamiani.Bit- Dirlerine bag makinalarin Gzorkligi,blgisayarlagma ve robotlagmaya bilgi ve emepin orgoienmesitimayle metaniMeptiibilic kn 22- rman en ug noktasina ecg. Oyle ki, tekikyprrn Seri sayesinde insan, iat secinin dina aslabiiyrde. Ve ark insan, eke yap diye adlaninlabilecek bir landa, yan kendyle dogaarasinda arate feden bir alana cereyan edn bir sorecn bast dele ‘Ends devsimininsahalan,dogayl,bilimsal ve kltirel devin Jecn betiledii yen ight pine hem elk ede, hem de ona yapiand ‘nr. Bunlarinemeginorglenmesne getrikier deggie, bu safe Tar emia mara ald Ksamalarin insane ds bie mack rafindan baliendigiin fakediies! oranda alglanabile Kata, Ve kit, nial olarak, dretimei mantiga oyun eign siasthkmeti olarak Delve. Ginkk modereqmeninsafalan Buran yagend, daa yt fark ve ayrica,Gaeikle ends slaninda, “moder” elimesinin ‘vr! gundelik did daha boysk bir ghia bela. Ble demieylla ‘ebekesn Kurulugu,endoatt modernitesine geile Gneml bi safha Dlstruyord ama bugin eek bahar okomotfer minedeler. Ayr {hile Taylorizm de emein soyutlanmatinin safhalandan byl akbugtin modernlegineyolunda bir gckme olarak alglanyor. Vine de ‘Tayloramin Chari Chaplin tarafndan reed min act, "Mode Zamanla ala erste devrm ering, erik devrimelen se eilebiie Var- su boyece tehrkeyapi ve onun Ozeki ering. Bu bait, whale Hlecomeni,emek rgillenmesnd ve daa cok da, tak yapunin Boy yen ozekligint olarak llan cinamizme geri altist olen dha 2 dikkat srt ban rai sathas,erformasyon llama, o> Sernlsme strec icine eernin baytinesine, Wzecinde hakiiyet kx rulmssina ve tajrmesina et atta daha stn bir Gnem kazanmasing dayne - Bu doe devi bigbseine bald ama eanek bie tarda, Her b- rey burlardan fark yoldan eller. Br elanda mader, bt bask alan- da geleneksel inabli, alan bitbirine bog olsa da Sscgeimi ya ‘tte modem olunurken, ayn amanda oldu gelenelsel bir zetim a. ‘una da bag Fliablr h alanbrbreiye daa az fargiikh bagi luk igh gine okdugurda, mesafeer daha da buyk labile. Sozge ri bi ilim dams, ken Szllarinds modern en kal bakamdan asume glee! labile tannbis de, ims! deri inde Maa terselern sorgulanmast konusunda hihi se alan ra nl benimaeyebiit Bieyezde egal olarak gligmeyen Ba nr ger oyun, modern topmda kendi bagi syasal bi sor ret geet Bu sora bu salar een ederim ainda Bei baling Blain he inde az ya da cok moder olurabligt Kin da- tere araagkagyor. Danyayn modern basa, simliden geride be an Oyte i barn post moderiteden sz edyore. Past Moderate St Ei i? apeetien bs de lan assum rind ve ioe A ay qn el icp chu A fae ae shar san ar maj ain aman sone a on ve Eatin dangesnn Orta wre Se nn rh ld kaa at ye Ly mag? ogra, gostmadeiaen seeder darn Kale pe ae Rie eine poping, Bek ewinin se te oun i onan One “oder: VSO = ie dh em em et Kop rior gt BOUNCY Tl resremente rag alte apy St waa ata spk oaya cit. donende Sse dae Fa gency gute Ana herr elenyonet et usa jun "dekstop Yo yg ona Lobeka deere stn ui 2 tim noo eleenekonorak had S- op ro byes Keds srglayan punta reared enein engine din Seine lk bulk a aa al bie deimter nerd aS yOTez Ye ste gesaye dyn anc a. Fa ayy coal en sonata pose 70- a ec qigong ve tnd etn endstinn buyumesiletaratrze en bi moder an puma ei. ve para bamseyen De pone i ee at Kierie pe posemoderlsesormat- fin otaya agylabeiteniyorde,Pos-madem 5, enformisyonun Exist i or lan, ees apes karat ‘iby ut ondan da Dy One ast anan bare ba tora Bi run ae! dnene belmdemek kn kabul een it ern lr sur iret Kanemea moderne gv eal stron ueened tr postmodern vrian sterato {nage tie der Heb Vatmaca, Naa eon eel dls avrtoplayta dinyadan ayes modernt de ere Clin denn ir ope, Bog bic aha dnc e- tnne rl gyrus? Srunbudut Bann, Newton deve le jel tan, samen seine mode salnndan atk te mek tech er gyo. osetia bsg ei bib a is ve bs turan past madem dle alanine te Konus sorunotadar nel dal Vine de, etetin eli celmedi sorb, Ba et rns bir eg yp green Era diner fn tarnyorigode. Boron ede karma i ee, Hct cle need positing gece vebiey- Giga defer laa her alanda tee elern gerne," onsrayonan ta nan oli exeminin alm sen ay pu be bets baker Dene pet node, male ir pox lind ela sinden genletiimiy bt blisnige geil lark eel Tovtacrin entna syne iin done de eects Yager {Skah ule anc ages Kee ke ta geese nn ncn balan daa 4 ee gc Di darunabulnajr- Ondmiade sla psec. {Ss ei apne tnd ba ee apes germane ctsgrinay dgernds tetas ape bite nel degre alitemede ger lan sain Daan yo tags large duyuan bir abate del olan takai go ns i ogi ye ae iin i ei ie lca postajsin eee Langs bale yelenne nate pelt medetden sr eden ton gone dons tuna br Cunandan geete cd sptaracty yepmaliadt Bia lan eal olmak see yo erent sie sein kybeikernde hin mode reir mi? aEpistenoloi de agi bir burghmin iin, kaghusu en yt Paul Feyerabend ola bie bunalim? “Ten ks epistemalojinin buna Onerl bir desi ara. Ama, byl bir banal stdit Kaa deri ve genelletiril ofsun, ye bie Fechse donems asltacag diginaebie mui Belk buna, yen BE ‘Range gorugunde sonolawnayacak kadar cid. Kim bili? Bu aed, fmodenite evar eden bie ait. “hu Joneme ne zaman son verlcek ve fark bie tarthin asta ence Bana dye glior bu dela da dell yalrz Haken Sie Noe ik bie defi bie gibt de x sity Bog ii fk ae Bunlrdan iki makroskopl: gel gore lig matemate inde ye ve gOk csleinnhareeterin nee {er lnciyse mikroskopiktir; kayragin uantum mekaniginden alan (Cornmlor arciigiyta dogayla karlabilecok tk diyatogun modelint hefur Araanda isan blmeilerinin de oldu pk cok Ks bu Hk sraseralt stance oveketetmeye ve gevelliin Faybetmeden Once aidharn olan Newton tip le evren inde diglinmeye devam ediyor- ed ger tigin tan kuantum mekanih evresinde billie 1k oluts, gewgelten postmodera bir donee giediimiz kabul eet lie Sain Merit eine imal bir ya da brgok alana dere siren Great bests flu fame da, modern olundoguna inarlabii, atta modem de luna Bur sonucu olan futum ve davansarcatsmalar doer. ee augmalr, ana hata belilemeye climes dore devin Meubg sasumunan el alma olanagi vermedigi degerledortaye ckan. Splyee, baka bir sora ora gayor: Moderstenin fark sirelernde eran alive yet defer hanger? Ve deren altat og SIE Ducytern dei, ay zamanda gruplann, asian, ulusiaein tak dlnsel nals bah groplagmalainkaltel Kok sana 850 ‘erme yapmaktadi, ‘Sealer syste ve zr, Hig defile, modertein goin satan tun yell yeringeurtalmasy, bu sorta agk ve stem bir fred ele aces eae pet Seis = 4 ‘ambi sees Si node nu oe den mademcnin get e old biter deer ees Gade oray slr ve pone dryeman lara Ean ‘Sst oe mylar ode me Screens gid sllemer ae alr Onl bug “tani ome a bien itrmctan Anu cclieonun lend halim lp i oii ouraninat peat ‘Yaznin aids kaynale ud, Kasi 155, 5, 499-510