Β’ Γυμνασίου

Σημειώσεις Μαθήματος

Α΄ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ

«Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη» :

Η εξάπλωση της Εκκλησίας στην οικουμένη

2. Ιεροσόλυμα: Η πρώτη χριστιανική κοινότητα

• Ορισμός της λέξης «Εκκλησία» :

- «εκ» + «καλώ» = προσκαλώ
«Εκκλησία» = η πρόσκληση όλων των πιστών για συγκέντρωση στον ίδιο
τόπο
• Ιστορική καταγωγή της λέξης :
- Η «Εκκλησία του Δήμου» στη αρχαία Αθηναϊκή Δημοκρατία

Απεικόνιση της «Εκκλησίας του Δήμου» στην αρχαία Αθήνα\

• Χρήση του όρου απ’ τον Χριστιανισμό :

- «Εκκλησία»
α) αποκτά την έννοια του «Σώματος», στο οποίο ανήκουν όλοι οι βαπτισμένοι
β) εκφράζει μια βασική αλήθεια για τους χριστιανούς : συμμετοχή στη Θεία
Ευχαριστία, δηλαδή στο Σώμα και στο Αίμα του Χριστού
• «όπως το ανθρώπινο σώμα είναι ένα, αλλά έχει πολλά μέλη, όλα δε τα μέλη του
ενός σώματος, αν και πολλά, αποτελούν ένα σώμα, έτσι και ο Χριστός με το
πλήθος των πιστών είναι ένα σώμα πνευματικό» (Α’ Κορ. 12, 12)

Ο Χριστός ως η άμπελος που ενώνει και αποτελεί το Σώμα της Εκκλησίας

• Χριστός και Εκκλησία :

- Σκοπός του Χριστού Σωτηρία του Ανθρώπου
- Χριστός δημιουργεί την Εκκλησία
- Σκοπός της Εκκλησίας Προσωπική συνάντηση και ένωση κάθε
βαπτισμένου με τον Χριστό

• Η ζωή της Εκκλησίας :

- Κοινή πεποίθηση η πίστη στον Χριστό μεταμορφώνει τους ανθρώπους και
τη κοινωνία
- Οι πρώτοι χριστιανοί
Α) αφοσιωμένοι στη διδασκαλία των Αποστόλων,
Β) ενότητα μεταξύ τους,
Γ) τέλεση της Θείας Ευχαριστίας,
 Δ) προσευχή,
Ε) κοινή χρήση των αγαθών,
Στ) τελούσαν τις «Αγάπες» και
Ζ) έμπρακτη αγάπη μεταξύ τους

- Πηγή προβλημάτων στην κοινότητα

Α) ελληνιστές (Ιουδαίοι που μιλούσαν ελληνικά και είχαν επηρρεαστεί απ’ τον
ελληνικό πολιτισμό)
Β) ιουδαϊστές (Ιουδαίοι που μιλούσαν μόνο εβραϊκά και παρέμεναν
προσηλωμένοι στις εθνικές και θρησκευτικές τους παραδόσεις)

• Οργάνωση της Εκκλησίας και αντιμετώπιση προβλημάτων :

- Εκλογή των επτά Διακόνων
Α) Παράπονα ελληνιστών για παραμέληση των χήρων στη καθημερινή διανομή
τροφίμων.
Β) Οι Απόστολοι ζητούν απ’ τους πιστούς να επιλέξουν επτά άνδρες με καλή
φήμη και σοφία, ώστε ν’ ασχολούνται αυτοί με την οργάνωση των δείπνων της
«Αγάπης».
Γ) Εκλέγονται επτά άνδρες, τους χορηγείται το Άγιο Πνεύμα απ’ τους
Αποστόλους και ονομάζονται πλέον Διάκονοι (διακονώ = βοηθάω, προσφέρω
υπηρεσία).
Δ) Όλοι είχαν ελληνικά ονόματα (Στέφανος, Φίλιππος, Πρόχορος, Νικάνορας,
Τίμωνας, Παρμενάς, Νικόλαος). Αυτό αποδεικνύει πόσο μεγάλη επιρροή είχε
ο ελληνορωμαϊκός πολιτισμός στη διαμόρφωση της Εκκλησίας.
Ε) Γρήγορα οι Διάκονοι αρχίζουν να βοηθούν τους Αποστόλους
αναλαμβάνοντας καθήκοντα κηρύκων του Ευαγγελίου έξω απ’ τα όρια της
Παλαιστίνης.
Στ) Πολλοί απ’ αυτούς έδωσαν έως και τη ζωή τους για τον Χριστό
(μαρτύρησαν) με πρώτον απ’ όλους τον Διάκονο Στέφανο, ο οποίος στο εξής
ονομάζεται Πρωτομάρτυρας.
 Αριστερά : «Το μαρτύριο του Στεφάνου»,
Giorgio Vasari (1560)
Δεξιά : «Λιθοβολισμός του
Πρωτομάρτυρος Στεφάνου», Φιλόθεος
Ιερομόναχος (1650-1699)

• Οι πρώτοι χριστιανοί παράδειγμα για το σήμερα :

- Ένας απ’ τους λόγους μεταστροφής πολλών ανθρώπων στον χριστιανισμό
εκείνη την εποχή, ήταν ο τρόπος ζωής με την αγάπη και την κοινή χρήση των
αγαθών να κάνουν τεράστια εντύπωση.
- Αυτός ο τρόπος ζωής υπάρχει ακόμα μέσα στην Εκκλησία χάρη στο
φιλανθρωπικό έργο που επιτελεί.

«Γιατί λοιπόν μέχρι τώρα δεν έχουν πιστέψει όλοι;... Τα πράγματα

χειροτέρευσαν και φταίμε εμείς γι’ αυτό... Αν γινόταν και τώρα αυτό [δηλαδή
η πρακτική της κοινοχρησίας και της ενότητας των πρώτων χριστιανών],
ολόκληρη η οικουμένη θα είχε πιστέψει και χωρίς να γίνουν θαύματα».

(Ι. Χρυσοστόμου, Ομιλία ΣΤ΄ στην Α΄ προς Κορινθίους Επιστολή, PG 61, 52­53/
σελ. 17, βιβλίο Α’ Γυμν.)