Professional Documents
Culture Documents
د ژبو او ادبیاتو پوهنځۍ ستراتیژیک پلان
د ژبو او ادبیاتو پوهنځۍ ستراتیژیک پلان
سرتاتیژیک پالن
( ) ۱۳۹۹-۱۴۰۳
لړلیک
فهرست ..................................................................................................................................................الف
رسیزه......................................................................................................................................................ج
لومړی برخه
الف
. ۱جدول :د ژبو او ادبیاتو پوهنځی د ديپارمتنتونو ،تحصييل درجې او علمي رتبو په تفکيک د استادانو.......
احصايه۷............................................................................................................................................
د علمي څیړنې ،نوښت او انتقادي تفکر عمومي والی ۱۰..................................................................... ۱. ۳
د پروګرام بیا کتنه ،پرمختیا او د کریکومل متدید کول ۱۳..................................................................... ۶. ۴
پنځمه برخه۱۳...............................................................................................................................................
ب
رسیزه
څرنګه چې تضمین کیفیت نه یوازې دا چې ميل بلکې یوه نړیواله پروسه ده چې زمونږ په ګران هیواد کې هم د لوړو زده کړو
وزارت په چوکاټ کې د ټولو دولتي او غیر دولتي پوهنتونونو لپاره د کیفیت د لوړاوي په موخه رامنځته شوې ده ،تر څو په ټولو
علمي او اداري ساحاتو کې یو مثبت بدلون او پرمختګ رامنځته رايش .نو په دې برخه کې څرنګه چې په جنوب ختیځ زون کې د
پامیر لوړو زده کړو د انګلیيس ادبیاتو پوهنځی هم په نوموړي پروسه کې شامل ده ،او اوس مهال د دوهم پړاو په درشل کې قرار
لري .د پامیر لوړو زده کړو د انګلیيس ادبیاتو پوهنځی په پوره ډول د نوموړي پرويس څخه مالتړ کوي او په بشپړ ډول رسه به
خپلې هڅې کوي چې د کیفیت د تضمین ټول معیارونه ،موارد او ټاکل شویو موخو ته ځان ورسوي .
د تضمین کیفیت او اعتبار ورکونې پدې پړاو کې د پامیر لوړو زده کړو مؤسسه د انګلیيس ادبیاتو پوهنځي د کیفيت د تضمین
فرعي کميټه او نوري فرعي کمیټې په خپل زیار رسه غواړي چې د پوهنځي په کچه د کيفيت د تضمین ټول یوولس ګوونې
معیارونو تطبیق ته په اعظمي ډول ورسیږي نو د ددې چارې د بهبود په موخه د پوهنځي په کچه یو کميټه تشکیل شوي چې یو
ج
۱. ۱د ژبو او ادبیاتو پوهنځي د ریس پیغام
څرنګه چې زمونږ ګران هیواد له ډیرې مودې راهیيس په مختلفو برخو کې د ډیرو سختو کړاوونو رسه مخ دی ،چې یو یې هم
د زده کړو څرنګوالی او کیفیت دی ،چې په اوسنۍ نړۍ کې د زده کړو د کیفیت ښه والی هغه څه دي چې ډیر زیات ټینګار
پرې کیږي .نو پوهنتون ونه او د لوړو زده کړو مؤسسې نه یوازي دا چې د کمیت برخه پیاوړي کړي ،بلکې د کیفیت برخې ته
هم زیاته توجه وکړي .نو په دې اساس څو کالونه کیږي چې د لوړو زده کړو محرتم وزارت په تشکیل کې د کیفبت د ښه وايل
او اعبتار ورکونې ریاست جوړیدنه او د کیفیت د رامنځته کیدو پ ه موخه د یو لړ معیارونو په راوستلو رسه خوشبختانه اوس په
دې برخه زیات ټینګار کیږي چې زمونږ ټولنې ته داسې څوک وړاندې نه يش چې د ټولنې د اوږو بار يش .
نو په دې اړه مونږ ټول دې ته ژمن یو چې د کیفیت د لوړاوي په موخه به په ګډه کارکوو تر څو د ننۍ تحصیيل او ښوونیزې
نړۍ رسه ځانونه سیال کړو او په دې رسه به خپلو تحیقايت چارو ته الزیات پرمختګ ورکوو ،چې په واقعي شکل رسه د
اکاډمیکو مرکزونو جوړښت رامنځته کړو .د کیفیت د تضمین په ټولو معیارونو په عميل کولو رسه به انشاهللا وکوالی شو د ننۍ
نړۍ غوښتونکي محصالن وړاندې کړو نو پدې اساس د پامیر لوړو زده کړ مؤسسې د ژبو او ادبیاتو پوهنځی ټول علمي کادري
غړي او کارکوونکي دې پروسې ته ژمن دي .او د کیفیت د بهبود لپاره به تل خپلو هڅو ته دوام ورکوي.
په درنښت
محمدریحان سعید
د ژبو او ادبیاتو پوهنځي رئیس
د
.۱.۲د تضمین کیفیت مسؤل پیغام
له هر څه مخکې د ژبو او ادبیاتو پوهنځي د رهربي ،د څانګو آمرینو او ټولو درنو استادانو او کارمندانو څخه مننه کوم چې د کیفیت
د تضمین پروسې ته ژمن او د کیفیت د تضمین کمیټې رسه یې وخت په وخت دوامداره همکاري کړیده.څرنګه چې د پامیر لوړو
زده کړو مؤسسه د کیفیت د تضمین او اعتبار ورکوونې په پروسه کې د دوهم پړاو لپاره کاندید ده .مونږ به په خپل ټول توان او
قدرت د یوولس ګوونو معیارونو په تطبیق کې خپلې هڅې نه سپموو .که د هیواد موجوده وضعیت ته توجه وکړو نو د بیکارۍ پراخه
کچه او د هیواد څخه د کار قوي فرار او داسې نورې ستونزې ورځ تر بلې زیاتیږي او له بله اړخه پوهنتونونه او علمي او اکاډمیک
نهادونه په کم لحاظ په زیات تعداد فارغان ټولنې ته د خدمت په موخه وړاندې کوي خو د کیفیت په برخه کې له یوې لويې خال
رسه مخامخ دي هغه څ ه چې د مارکیټ رضورت یې ایجابوي په هغه شکل فارغان مو ټولنې ته ندې وړاندې کړي ،نو پدې اساس
مونږ د لوړو زده کړو وزارت د ددې نیک اقدام چې د کیفیت د بهبود په موخه یې په دې ورستیو کلنو کې ډیر زیات زیار ایستلی ده
مننه کوو او مونږ له خپله اړخه پدې برخه کې پوره ډ اډ او اطمینان ورکوو چې د کیفیت د لوړاوي په موخه به په ګډه کار کوو تر
څو هغه اسايس ستونزه چې ټولنه مو رنځ ترې وړي حل او فصل شوي وي د ژبو او ادبیاتو پوهنځي د کیفیت د تضمین کميټه یو
ځل بیا د لوړو زده کړو محرتم وزارت د کیفیت د تضمین او اعتبار ورکونې د ریاست د ټولو اصولو او مقرراتو پابندي او تطبیق بیا
هم ابالغ کوي او ژمنه کوي د کیفیت د تضمین د لوړاوي په موخه به خپلې هڅې نه دریغوي.
په درنښت
اجمل ځالند
د تضمین کیفیت کمېټې مسؤل
هـ
لومړی برخه
د ژبو او ادبیاتو پوهنځی مرشتابه په دوامداره توګه هڅې کوي ترڅو دخپلو استادانو دعلمي سویې دلوړوايل په خاطر ډیری
استادان دماسرتي او دوکتورا له پاره بهرنیو هیوادونو ته ولیږي ،چې پدې برخه کې دماسټري زده کړو لپاره یې تر اوسه استادان نه
دي لږيل ،خو پالن لري .همدارنګه د ژبو او ادبیاتو پوهنځی ددې څخه عالوه کوشش کوي چې په داخل او خارج کې خپلو
استادانو او کارمندانو ته دلنډ مهاله کورسونو زمینه مساعده کړي؛ ترڅو یې په مسلکي ډول ظرفیتونه لوړ يش.
الف :قوي ټکي (:)Strengthsد ژبو او ادبیاتو پوهنځي قوي نقطې په الندې ډول دي:
۷. ۱لرلید ()Vision
د پامیر لوړو زده کړو مؤسسې د انګلیيس ادبیاتو پوهنځی به د هیواد په کچه د ( انګلیيس ) په برحه کې د برشي رسمایې د زده
کړې کور وي.
۸. ۱رسالت ()Mission
د پامیر لوړو زده کړو مؤسسې د انګلیيس ادبیاتو پوهنځی به د بازار د غوښتنو مطابق په نړیواله ژبه ( انګلیيس ) کې ادبیان،
لیکواالن ،کره کتونکې ،شنونکي ،ویونکي ،ژباړونکي ،پنځونکي او خپرونکي د غوره باکیفیته خدماتو له الري روزي.
.۱.۹ارزښتونه ()Values
.1اسالمي ،ميل او انساين اصولو ،مقدساتو او ارزښتونو ته درناوى.
.2د لوړو زده کړو لوايحو ،مقرراتو او اصولو ته غاړه ایښودل.
.3ډاډمن دريس او اداري چاپېریال رامنځته کول.
.4معنوي ارزښتونو او نظم ته ترجیح ورکول.
.5علمي او مسلکي معيار په نظر کي نيول.
د ژبو او ادبیاتو پوهنځی ماموريت او لرليد په ۱۳۹۹/ /نیټه ( ) پروتوکول د ژبو او ادبیاتو پوهنځي د انګلیيس څانګې په علمي
شورا کې د رایو په یوايل رسه تائيد شوی دی .او د مؤسسې په کچه په ( ) پروتوکول او ۱۳۹۹/ /نیټه غونډه کې ثبت او تائید
دی.
.۱.۱۳اداري بیروکرايس
اداري بېروکرايس د یوه اداري واحد د چارو د ښه سمبالښت او د کړنو په شکل تررسه کولو لپاره مهمه وسیله ګڼله کېږي ،خو
ځینې وخت له بیروکرايس نه په ښه شکل نه استفاده د چارو په وخت او ښه شکل تررسه کېدلو په وړاندې خنډونه ایجابوي .ژبو او
ادبیاتو پوهنځی د لوړو زده کړو وزارت ټولو مقرراتو ،لوایحو او طرزالعملونو ته ژمن تحصیيل-اداري واحد دی ،خو کچېري ددې
اداري بیروکرايس له وجې د خدماتو په عرضه کې ستونزې راوالړېږي ،ژبو او ادبیاتو پوهنځی د لوړو زده کړو وزارت او پامیر لوړو زده
کړومؤسسې د لوایحو په نظر کې نیولو طرزالعملونو څخه استفاده کوي.
.۱.۱۴باکیفیته لوړې زده کړې
د یوه هیواد پرمختګ او انکشاف مستقیام د لوړو زده کړو د څرنگوايل رسه تړاو لري .هیڅ هیواد او ملت به تر
هغې پورې تعلیمي وده او پرمختګ ونه کړي؛ ترڅو چې د یوه ښه او با کیفیته لوړو زده کړو څخه برخمن نه وي.
لکه څرنګه چې په تعلیمي وده او پرمختګ کې کيفيت مهم رول لري ،له دې امله د ژبو او ا دبیاتو پوهنځی د
پامیر لوړوزده کړو مؤسسه او دلوړو زده کړو وزارت د پالیسیو او سرتاتیژیو په رڼا کې هڅې کړیدي چې د کیفیت
د ښه کیدو دپاره ځانګړي موخې په ګوته کړي ،هڅه او کوښښ کوي چې ښه تعلیمي نصاب ولري او د استخدام
یو شفافه سیستم ولري .څیړنیز او نرشايت پروګرامونه رامنځته اوپیاوړي کړي .هڅه کوي چې کتابتونونو او
معلومايت ټیکنالوژۍ او انټرنیټ ته الس رسی پیدا کړي .د ماسټرۍ او د انګلیيس ژبې د زده کړې د پاره
پروګرامونه په کار واچوي.
.۱.۱۶اخالق او کرامت
د انګلیيس ادبیاتوپوهنځی ټول تعلیمي څانګه اخالقي ارزښتونو ته ژمنه ده .انساين کرامت او متقابل احرتام
کامال په خپل چوګاټ کې لري او د اخالقي کرامت يوه منونه ده او وي به ،چې د ژبو او ادبیاتو پوهنځی دغه
اخالقي کرامت څخه به محصالن الهام واخيل او د راتلونکې لپاره به ښه رهربان وروزل يش .لوړې زده کړې،
څېړنیزې کړنې او نور اړوند خدمات ددې دپاره تررسه کیږي ،چې د ټولنې د خیر ښېګڼې په خاطر حقیقتونه
راپیدا کړي پېچيل مشکالت حل کړي او په ننګونو بر اليس يش .باالخره هغه محصالن چی د لوړو او عايل
اخالقو او کرامت درلودلو رسه په څنګ کې علم اوپوهه هم ولري او دیو وګړي په توګه به د ګران افغانستان په
سمسورتیا او سوکالۍ کې رغنده رول ولوبوي.
.۱.۱۷برابري
د ژبو او ادبیاتو پوهنځی د زړه له تله هلې ځلې کوي ،چې د مؤسسې په چوکاټ کې ټولنیز عدالتونه رامنځته
کړي ،بې وزله او هغو محصلینو ته چې په لیرې پرتو سیمو کې استوګن دي د تحصیل زمینه برابر ه کړي.هغه غیر
انډولیز او بې انصافه حالتونوته ،چې په ټولنه کې په مېراث پاته دي با ید د پای ټکی ورته کیښودل يش .هغه
ښځینه قرش چی تراوسه د لوړو زده کړو څخه بې برخې پاته دي ،د لوړو زده کړو زمینه نده ورته مساعده شوي ،د
پوهنتون په همغږۍ کې به د عامه پوهاوي څخه په ګټه اخيستو رسه د اناثو طبقه دې ته وهڅوي ،چې په لوړو
تحصيالتو کې ونډه واخيل او هڅه به وکړي چې په علمي کادر کې يې هم جذب کړي .متاَسفانه اوس مهال په
علمي کادر کې ښځينه کارکوونکې نشته.
د ژبو او ادبیاتو پوهنځی به د متقابلو ليدنو په ترڅ کې د نورو لوړوزده کړو مؤسساتو څخه تجربې تر السه کړي او
هم به خپلې تجربې د نورو رسه رشيکې کړي.
د موثریت او مثمریت د پاره يو ښه او سامل اداري چاپرييال په کار دى .علم به پورته اصل ته په کتو رسه هلې
ځلې وکړي ،چې موجوده امکاناتو ( برشي ،مايل )..څخه په اغېزمن او ګټور ډول کارواخيل ،چې خپلې ټاکلې
موخې په ښه ډول الس ته راوړي.
.۱.۱۹حساب ورکونه
د ژبو او ادبیاتو پوهنځي ژمن ده ،چې خپلې ټولې اړوندې چارې په يوه شفافه چاپرييال کې تر رسه کړي .د ژبو
او ادبیاتو پوهنځي به زيار وبايس چې دولت ،کارمندانو ،خلکو او محصالنو ته د خپلو کړنو حساب ورکړي ژبو او
ادبیاتو پوهنځي به ډیرې زياتې هلې ځلې وکړي ،چې ټولنې ته داسې فارغان وړاندې کړي چې ټولنې لپاره د
خدمت کولو وړتیا او استعداد ولري.
د پامیر لوړو زده کړو مؤسسه څرنګه چې یوه خصويص لوړو زده کړو مؤسسه ده ،نو په مايل برخه کې خپلواکه ده
او هر وخت یې دولت ته خپل مکلفیت په خپل وخت ادا کړیده او ټول مالیات یې په ټاکيل وخت دولت ته
سپاريل دي او هیڅ ډول باقیات نه لري.
درجه
دپالرنوم تخلص نوم
لیسا نس انګلیيس څانګه د پوهنځي رئیس محمد نعیم خان سعید محمد ریحان ۱
لیسا نس انګلیيس څانګه امر محمد ګل ځالند اجمل ۲
ماسرت ا نګلیيس څانګه استاد سید خان نیکمل سیدکریم شاه ۳
لیسا نس انګلیيس څانګه استاد رسول خان ځدراڼ شمس الرحمن ۴
لیسا نس انګلیيس څانګه استاد عبداملنان عادل رحیم هللا ۵
.10د ژبوووو او ادبیووواتو پووووهنځي د ټولوووو تشوووکیل شووووو کمیټوڅخوووه نظوووارت او څارنوووه ،د دريس
سمسرت لپاره د مهالويش ترتيب ،او د محصلينو تر منځ د سامل رقابت لپاره زمينه برابرول.
.11د استادانو ترمنځ د تحقيق او څيړنې روحيه پياوړې کول.
10 .12دنظوووري درسوووونو ترڅنوووګ د عمووويل تووودريس لپووواره د يوووو مووونظم پوووالن جووووړول ،د الزموووو
اسوووانتياوو او عرصوووي تجهيزاتوووو (کمپیووووټر لوووب) برابووورول او لوووه مقامووواتو څخوووه يوووې پوووه کلکوووه
غوښتنه.
.13د ۱۱ګونو معيارونو رسه سم د ټاکيل زماين مهالويش په نظر کې نيولو رسه د پوهنځی په سطحه د
ځانې ارزونې د پروسې تطبيق او په اړه د اسنادو راټولول.
: .14د پوهنتون رياست او علمي شورا ته د پوهنځی د فعاليتونو په اړه د ګزارش وړاندې کول.
دریمه برخه
. ۳اکاډمیکې کړنې
ژبو او ادبیاتو پوهنځی چې د پامیر لوړو زده کړو مؤسسې له څلورګونو پوهنځیو څخه شمیرل کیږي پخپل
چوکاټ کې یو دیپارمتنت لري چې عبارت دي له :انګلیيس دیپارمتنت څخه دي .چې په نوموړې برنامه کې
عمال محصلین ټولنې ته د لیسانس په کچه د خدمت په موخه وړاندې کوي.
څلورمه برخه
. ۴ظرفیت لوړونه
ژبو او ادبیاتو پوهنځی د ظرفیت لوړونې په پار ډیرې هڅې او کوششونه تررسه کړیدي ،چې دا کړنې او
کوششونه به دوام ولري .ژبو او ادبیاتو پوهنځی پخپله برخه کې اداري او تدریيس سیمنارونه دایر کړیدي ،ترڅو
د نویو استادانو او اداري کارمندانو په ظرفیت لوړونه کې موثر متام يش.
د ژبو او ادبیاتو پوهنځي په چوکاټ کې د پښتو او دري نويو څانګو ایجاد کول غواړي.
کړنالره:
کړنالره:
د ژبو او ادبیاتو پوهنځی د نصاب لپاره د پوهنځي په کچه کمېته لري ،چې د پالن رسه سمې غونډې دایروي او
همدارنګه لوړو زده کړو وزارت هم د کریکومل په متدید او توحید باندې عمال کار پیل کړی دی ،چې ژبو او
ادبیاتو پوهنځی به په راتلونکی یو جامع او واحد کریکومل ولري ،چې پدې رسه به یو اندازه د محصالنو ستونزې
رفع شوي وي.
پنځمه برخه
. ۵مايل خپلواکي
څرنګه چې د لوړو زده کړو وزارت پالیيس هم همدا ده چې پوهنتونونو او مؤسسو ته مايل خپلواکي ورکړل يش
نو څرنګه چې د پامیر لوړو زده کړو مؤسسه یوه خصويص مؤسسه ده نو پدې اساس د پامیر لوړو زده کړو مؤسسه
کامالً مايل استقاللیت لري او هر ډول علمي پرګرامونه او تحقیقات چې وغواړي د متویل په موخه یې د خپلو
شخيص مصارفو په اساس پلی کوي او متویيل منابع یې د محصالنو څخه د ټاکيل فیس اخیستل دي چې د
همدغو عوایدو له الرې خپل ټول فعالیتونه تر رسه کوي .او د کوم خارجي مدرک څخه هیڅ ډول کوم عایدايت
منابع نه لري.
شپږمه برخه
. ۶بودیجه
څرنګه چې د پامیر لوړو زد ه کړو مؤسسه یوه خصويص مؤسسه ده نو کامآل مايل استقاللیت لري؛ نو د ژبو او
ادبیاتو پوهنځی هم د بودیجې د مرصف کامآل صالحیت لري.پدې برخه کې پوهنځی د پشنهاد کوي او بیا
مؤسسه ورته متویل الرې چارې پیدا کوي او سمد ستي یې په اجرآتو اقدام کوي .دا چې د پامیر لوړو زده کړو
مؤسسې تشکیالت او جوړښت کوچنی ده ،نو د مؤسسې په کچه یې مايل پالن او بودیجه تعین کړیده چې د ژبو
او ادبیاتو پوهنځي د مايل پالن او بودیجې ارقام د مؤسسې په کچه په مايل پالن کې تخمین او ځای په ځآی
شویدي.
د پامیر لوړو زده کړو مؤسسې ژبو او ادبیاتو پوهنځی انګلیيس څانګې پنځه کلن سرتاتیژیک پالن د پوهنځي په
)پروتوکول او ۱۳۹۹/ /نېټه کې ثبت او تائید ده .او وروسته د علمي شورا کې بحث کولو وروسته په (
مؤسسې په علمي شورا کې تر بحث وروسته تائید شولو ،چې د مؤسسې په ( ) پروتوکول او ۱۳۹۹/ /نېټه
کې ثبت شویده.