Nome: ______________________________________________________________________

Grupo: ______________________________________________________________________
 Código: 01
CIFP
Práctica 1
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Elaboración dun biopolímero.”

PNT: “Elaboración dun

biopolímero.”

Copia Controlada Nº
X Copia non Controlada

Realizado por: Revisado por: Aprobado por:

Pilar Midón Martínez U.X.C

Fdo: Fdo: Fdo:

Data Data Data
 Código: 01
CIFP
Práctica 1
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Elaboración dun biopolímero.”

1. OBXECTIVO.
Coñecer alternativas ó uso de plásticos derivados do petróleo.

2. REFERENCIAS.

3. XERAL.
Chámaselle bioplásticos a un tipo de plásticos derivados de produtos vexetais, tales
como o aceite de soia ou o millo, a diferenza dos plásticos convencionais, derivados do
petróleo.

O plástico tradicional está composto por un polímero chamado polietileno,

sintetizado a partir do petróleo pola industria petroquímica. A carestía deste
combustible fósil, a súa resistencia á degradación natural e o feito de que é unha fonte
que, máis cedo que tarde, acabará esgotándose, levou a algunhas partes da industria a
buscar alternativas. O ácido poliláctico sintetizado a partir do millo, é unha das máis
prometedoras.

Un dos principais problemas do plástico convencional constitúeo as emisións de

efecto invernadoiro que se producen como resultado da súa fabricación. O bioplástico
emite entre 0,8 e 3,2 toneladas menos de dióxido de carbono por tonelada que o
plástico derivado do petróleo.

Ademais, algúns bioplásticos son biodegradables como o PLA (ácido poliláctico

patentado por DOW Chemical e cedido a Nature Works), PSM (Plastarch Material) e
PHB (Poly – 3 – hydroxybutyrate). Tamén existen bioplásticos non biodegradables
como a Quitrina, o PA – 11 (poliamida 11) ou o polietileno que se obtén 100% a partir
de etanol de caña de azucre.

A produción é relativamente limitada e o prezo aínda non é competitivo. Pero isto

pode cambiar rapidamente, tendo en conta a escalada de prezos do petróleo e os
últimos desenrolos no campo dos plásticos vexetais, que fan cas súas características de
 Código: 01
CIFP
Práctica 1
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Elaboración dun biopolímero.”

dureza e resistencia ó calor se acheguen, cada vez máis, ás do polietileno.

No ano 2004 NEC desenrolou un plástico vexetal baseado no ácido poliláctico que
presentaba unha alta resistencia ó lume e non precisaba compoñentes químicos
tóxicos como halóxenos ou derivados do fósforo.

No ano 2005, no Xapón compañías como Fujitsu empezaron a introducir

bioplásticos na fabricación dalgúns ordenadores portátiles.

Entre 2005 e 2006 presentáronse varios modelos de disco DVD no formato Blu – ray
elaborados a partir de bioplásticos.

4. MATERIAL E PRODUTOS.

MATERIAL PRODUTOS
Culler Maizena
Vaso de precipitados Glicerina
Variña de vidro Vinagre
Cristalizador Colorante
Placa para quentar Auga

5. PROCEDEMENTO.
5.1 MÉTODO OPERATORIO.
1) Coller dúas culleradas de maizena e botalas nun vaso de precipitados.
2) Engadir unha cullerada de vinagre enriba da fariña e axitar cunha variña
de vidro. Con esta mestura vaise producir unha reacción ácida ó romper os
enlaces da amilopectina Ξ hidrólise ácida.
3) Engádese agora unha cullerada de glicerina e remóvese coa variña de
vidro. A glicerina actúa como lubricante a nivel molecular para que o plástico
sexa maleable: canto mais maleable queiramos que sexa, mais glicerina se debe
 Código: 01
CIFP
Práctica 1
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Elaboración dun biopolímero.”

engadir.
4) Engadir oito culleradas de auga destilada e continuar removendo a
mestura.
5) Engadir unas gotas de colorante para darlle a cor desexada ó noso
bioplástico.
6) Quéntase a mestura nunha placa para quentar ata que empece a
espesar e bótase, estendéndoa, no cristalizador.
7) Esperar a que arrefríe.
5.2 DIAGRAMA DE FLUXO.
 Código: 01
CIFP
Práctica 1
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Elaboración dun biopolímero.”

6. INTERPRETACIÓN DE RESULTADOS.
 Código: 02
CIFP
Práctica 2
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Tratamiento de imágenes.”

PNT: “Tratamiento de imágenes.”

Copia Controlada Nº
X Copia non Controlada

Realizado por: Revisado por: Aprobado por:

Pilar Midón Martínez U.X.C

Fdo: Fdo: Fdo:

Data Data Data
 Código: 02
CIFP
Práctica 2
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Tratamiento de imágenes.”

TUTORIAL PROGRAMA ImageJ

A.- INSTALAR PROGRAMA
Descargar programa para el sistema operativo adecuado en la página:
https://imagej.nih.gov/ij/download.html

B.- SELECCIONAR Y TRABAJAR IMAGEN

1.- SELECCIONAR IMAGEN

Seleccionamos la imagen con la que queremos trabajar, en nuestro caso:
https://vacaero.com/information-resources/metallography-with-george-vander-
voort/1269-grain-size-measurement-the-jeffries-planimetric-method.html

La imagen que vayamos a utilizar es importante tenga la escala correspondiente.

 Código: 02
CIFP
Práctica 2
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Tratamiento de imágenes.”

2.- ABRIR PROGRAMA.

- Abrimos el programa:

Nos aparece:

Le damos a EDIT  PASTE (control+V) y ya tenemos la imagen para trabajar con ella:

3.- ESCALAR IMAGEN.

-Ampliamos la foto con la lupa (aumentamos con botón izquierdo sobre la escala) 
seleccionamos línea  ponemos el cursor en la esquina de la escala, presionamos shift hasta
llegar al final de la escala y soltamos los 2 botones y nos queda la línea marcada.

-Introducimos la medida: Analyze  set scale:

y a continuación OK.

-Comprobamos escala: seleccionamos en la imagen con la línea la mitad de la escala y

miramos el valor: Analyze  measure
 Código: 02
CIFP
Práctica 2
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Tratamiento de imágenes.”

*Si no nos aparece la pantalla de resultados vamos a: Window  results.

- Recuperamos el tamaño de la imagen volviendo a la lupa y con el botón derecho del
ratón.

4.- AJUSTAR IMAGEN.

Image  adjust  brightness/contrast
Movemos y forzamos para que se vea muy intenso el borde de grano
SET  OK.

A continuación: Image  type  8 bit.

 Código: 02
CIFP
Práctica 2
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Tratamiento de imágenes.”

5.- CONVERTIR IMAGEN EN 0 Y 1.

Image  adjust  threshold: marcamos la opción Dark background movemos los
cursores hasta que estén bien diferenciados los límites de grano. A continuación cerramos
ventana.

De esta forma las medidas las va a hacer sobre la zona roja.

 Código: 02
CIFP
Práctica 2
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Tratamiento de imágenes.”

C.- MEDICIONES A REALIZAR.

1.- MEDIDA BORDES DE GRANO.

-Lo primero es seleccionar los parámetros que vamos a medir: Analyse  set
measurements seleccionamos area, perimeter, feret’s diameter, decimal places: 2 a
continuación OK

- Medir: Analyze  analyze particles y seleccionamos:

Damos a OK y ya nos aparecen los resultados: tanto la imagen con las límites de grano
como los resultados en una tabla:
 Código: 02
CIFP
Práctica 2
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Tratamiento de imágenes.”

Ahora podemos llevar esos resultados a una hoja de Excel para hacer cualquier tipo de
tratamiento de datos, para ello en la pantalla de results: edit  select all  edit  copy

Abrimos la hoja de Excel y pegamos los datos como texto para no tener problemas:
pegado especial  texto. A continuación ponemos nombre a las columnas: insertar una fila y
reemplazamos los puntos por comas: control+B buscar . reemplazar por ,  reemplazar todos
 Código: 02
CIFP
Práctica 2
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Tratamiento de imágenes.”

2.- MEDIDA DE FASES.

Repetimos todos los pasos anteriores del punto B, la imagen del ejemplo es
https://en.wikipedia.org/wiki/Nital#/media/File:Pearlite1.jpg
y una vez que tenemos el polígono seleccionado vamos a analyze  set measure y
seleccionamos: area, área fraction, limit to threshold (con este valor marcado nos va a dar
elporcentaje de la fase que está en rojo).

A continuación analyze  measure y ya aparecen los resultados

D.- EDITAR UNA IMAGEN Y ENTREGARLA:

Buscar dos imágenes de internet a una de ellas realizar el cálculo del número de grano y
a la otra la medida de fases.
Entregar un informe con los pasos realizados y las capturas de pantallas, así como los
resultados obtenidos.
Para la imagen del número de granos, determinar el tamaño de grano austenítico de un
acero.
 Código: 03
CIFP
Práctica 3
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Ensaio metalográfico.”

PNT: “Ensaio metalográfico.”

Copia Controlada Nº
X Copia non Controlada

Realizado por: Revisado por: Aprobado por:

Pilar Midón Martínez U.X.C

Fdo: Fdo: Fdo:

Data Data Data
 Código: 03
CIFP
Práctica 3
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Ensaio metalográfico.”

1. OBXECTO.
- Establecer a técnica de preparación de probetas metalográficas.

- Observación e caracterización da microestrutura de materiais metálicos coa

axuda dun microscopio óptico metalográfico.

2. ALCANCE.
Este procedemento poderase aplicar ao estudo de calquera material metálico.

3. REFERENCIAS.
- Manual de instrucións cortadora metalográfica
- Manual de instrucións prensa metalográfica

4. XERAL.
A Metalografía é ciencia que estuda as características estruturais dun metal ou
aliaxe relacionándoas coas propiedades físicas ou mecánicas que ten o material. Os
estudos metalográficos microscópicos proporcionan máis información sobre as
características estruturais da aliaxe e do seu comportamento nun fin específico;
asemade, permiten coñecer o tamaño de grao, o número, forma e distribución das
fases presentes, as segregacións e outras heteroxeneidades que inflúen sobre o
comportamento da aliaxe nunha aplicación.
 Código: 03
CIFP
Práctica 3
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Ensaio metalográfico.”

5. MATERIAL E PRODUTOS.
MATERIAL PRODUTOS
Cortadora metalográfica Mostras de aceiros e fundicións
Prensa metalográfica Nital 2%
Papel abrasivo de diferentes Etanol
granulometrías
Máquina pulidora Suspensión de alúmina
Microscopio metalográfico
Secador de pelo
Material de uso corrente no laboratorio

6. PROCEDEMENTO.
6.1 MÉTODO OPERATORIO.
8) Observación da material-problema (macrofotografía, se procede).
9) Corte da mostra coa cortadora metalográfica.
10) Empastillado da mostra na resina polimérica na prensa metalográfica (80-90ºC
e 150 – 200 kg/cm2). Consultar as instrucións do equipo.
*Tamén se poden empregar resinas líquidas para facer a pastilla
11) Coa axuda dunha lima eliminamos as rebabas do corte.
12) Desbaste con papel abrasivo, de maior a menos granulometría, ao tempo que
se lubrica con auga. Ao cambiar de papel, xírase a mostra 90º respecto da
posición anterior.
13) Lavar a mostra con auga e logo con alcohol e secar rapidamente para evitar a
corrosión.
14) Atacar a probeta (campá de extracción) pasándolle un algodón impregnado no
Nital 2%.
15) Proceder a observación microscópica.
 Código: 03
CIFP
Práctica 3
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Ensaio metalográfico.”

6.2 DIAGRAMA DE FLUXO.

 Código: 03
CIFP
Práctica 3
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Ensaio metalográfico.”

7. INTERPRETACIÓN DE RESULTADOS.
 Código: 03
CIFP
Práctica 3
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Ensaio metalográfico.”
 Código: 04
CIFP
Práctica 4
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE TRACCIÓN.” Páxina 1 de 92

PNT: “Ensaio de Tracción.”

Copia Controlada Nº
X Copia non Controlada

Realizado por: Revisado por: Aprobado por:

Pilar Midón Martínez U.X.C

Fdo: Fdo: Fdo:

Data Data Data
 Código: 04
CIFP
Práctica 4
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE TRACCIÓN.” Páxina 2 de 92

1. OBXECTO
Realización do ensaio de tracción a probetas metálicas e determinación das seguintes propiedades
mecánicas: límite elástico, módulo de elasticidade, resistencia a tracción, alongamento (%) e
estricción (%).
2. ALCANCE
Este procedemento pódese aplicar a probetas doutros materiais, por exemplo, plásticos.
3. REFERENCIAS

- SMITH, “Fundamentos de la Ciencia e Ingeniería de Materiales”. Editorial Pirámide

- RODRIGUEZ, J.L.”Ensayos Físicos y Físicoquímicos”. Editorial técnica CANO PINA S.L.

- UNE-EN ISO 6892-1: Materiales metálicos. Ensayos de tracción. Parte 1: Método de ensayo a
temperatura ambiente.
4. XERAL
Describir brevemente en que consiste o ensaio de tracción. ¿Que características do material nos
permite coñecer?
Descrición das probetas normalizadas.
Equipo necesario para levar a cabo este ensaio.
5. MATERIAL E PRODUTOS

MATERIAL Nº PRODUTOS
Máquina universal de ensaios 1 Probetas metálicas
Calibre ou pé de rei 1
Regla 1
Rotulador permanente 1
 Código: 04
CIFP
Práctica 4
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE TRACCIÓN.” Páxina 3 de 92

6. PROCEDEMENTO
6.1 MÉTODO OPERATORIO
1) Córtase ou prepárase unha probeta dunha lonxitude entre 150 e 200 mm. No caso de que se
mecanice deberá ter unha curva suave entre a zona calibrada e as cabezas de amarre.
2) Márcase a lonxitude inicial entre puntos ( L0) unha distancia de 100 mm.
3) Mídese o diámetro ou o lado da probeta para calcular a sección inicial da mesma (S0).
4) Colócase a probeta entre as mordazas dentadas, de forma que quede perfectamente vertical.
Axústase a máquina para que non haxa tensión nin quede floxa a probeta.
5) Axustar a 0 a célula de carga, 0 de alongamento e o rexistro tamén na posición 0.
6) Aplicar a carga axialmente a unha velocidade que permita seguir o proceso.
7) Seguir o proceso ata que a probeta rompa. Se a probeta non rompe entre puntos, hai que repetir
o ensaio.
8) Retírase a probeta das mordazas e mídese o diámetro máis pequeno que queda onde rompeu a
probeta para determinar o coeficiente de estricción (%Z).
9) Recompoñer as metades da probeta e medir a lonxitude final entre as marcas (Lf) para determinar
o alongamento porcentual de rotura (%A).
10) Examinar o tipo de rotura (dúctil ou fráxil).
6.2 DIAGRAMA DE FLUXO
 Código: 04
CIFP
Práctica 4
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE TRACCIÓN.” Páxina 4 de 92

7. CÁLCULOS
Coa gráfica carga – alongamento determinar os seguintes parámetros:

 Carga máxima (Fm) Ξ maior carga que soporta a probeta despois de pasar o límite elástico.

 Carga de rotura (Fr) Ξ carga que soporta a probeta cando rompe.

 Resistencia á tracción (Rm) Ξ cociente entre a carga máxima e a área da sección inicial da
probeta, Rm = Fm/S0
 Resistencia á rotura (Rr) Ξ cociente entre a carga de rotura e a área da sección inicial da
probeta, Rr = Fr/S0
 Límite elástico (RP) Ξ tensión á que se produce o cambio no comportamento do material: de
elástico a plástico.
 Límite elástico convencional 0,2 (RP0,2) Ξ tensión á que corresponde unha extensión non
proporcional do 0,2% da lonxitude inicial (L0).

 Alongamento porcentual de rotura (A%): (Lf –L0 /L0) · 100

 Coeficiente de estricción (Z%): (S0 – Sf/S0) · 100

 Módulo de elasticidade ou módulo de Young: E
 Código: 04
CIFP
Práctica 4
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE TRACCIÓN.” Páxina 5 de 92
 Código: 04
CIFP
Práctica 4
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE TRACCIÓN.” Páxina 6 de 92
 Código: 04
CIFP
Práctica 4
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE TRACCIÓN.” Páxina 7 de 92
 Código: 04
CIFP
Práctica 4
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE TRACCIÓN.” Páxina 8 de 92
 Código: 04
CIFP
Práctica 4
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE TRACCIÓN.” Páxina 9 de 92
 Código: 04
CIFP
Práctica 4
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE TRACCIÓN.” Páxina 10 de 92
 Código: 04
CIFP
Práctica 4
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE TRACCIÓN.” Páxina 11 de 92
 Código: 04
CIFP
Práctica 4
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE TRACCIÓN.” Páxina 12 de 92
 Código: 04
CIFP
Práctica 4
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE TRACCIÓN.” Páxina 13 de 92
 Código: 04
CIFP
Práctica 4
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE TRACCIÓN.” Páxina 14 de 92
 Código: 04
CIFP
Práctica 4
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE TRACCIÓN.” Páxina 15 de 92
 Código: 04
CIFP
Práctica 4
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE TRACCIÓN.” Páxina 16 de 92
 Código: 04
CIFP
Práctica 4
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE TRACCIÓN.” Páxina 17 de 92
 Código: 04
CIFP
Práctica 4
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE TRACCIÓN.” Páxina 18 de 92
 Código: 04
CIFP
Práctica 4
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE TRACCIÓN.” Páxina 19 de 92
 Código: 04
CIFP
Práctica 4
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE TRACCIÓN.” Páxina 20 de 92
 Código: 04
CIFP
Práctica 4
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE TRACCIÓN.” Páxina 21 de 92

8. INTERPRETACIÓN DE RESULTADOS
Para un mesmo material, discutir a influencia do diámetro/ancho da probeta nos resultados.
Para diferentes materiais,
o ver cal é máis dúctil segundo os valores que se obtiveron para A% e Z%
o comparar límites elásticos e módulos de elasticidade
o cargas máximas e resistencias a tracción
 Código: 04
CIFP
Práctica 4
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE TRACCIÓN.” Páxina 22 de 92
 Código: 04
CIFP
Práctica 4
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE TRACCIÓN.” Páxina 23 de 92

9. ANEXOS
 Código: 04
CIFP
Práctica 4
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE TRACCIÓN.” Páxina 24 de 92
 Código: 04
CIFP
Práctica 4
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE TRACCIÓN.” Páxina 25 de 92
 Código: 04
CIFP
Práctica 4
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE TRACCIÓN.” Páxina 26 de 92
 Código: 04
CIFP
Práctica 4
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE TRACCIÓN.” Páxina 27 de 92
 Código: 04
CIFP
Práctica 4
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE TRACCIÓN.” Páxina 28 de 92
 Código: 05
CIFP
Práctica 5
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE COMPRESIÓN.” Páxina 1 de 92

PNT: “Ensaio de Compresión.”

Copia Controlada Nº
X Copia non Controlada

Realizado por: Revisado por: Aprobado por:

Pilar Midón Martínez U.X.C

Fdo: Fdo: Fdo:

Data Data Data
 Código: 05
CIFP
Práctica 5
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE COMPRESIÓN.” Páxina 2 de 92

1. OBXECTO
Realización do ensaio de compresión a probetas de madeira e determinación das seguintes da
resistencia da madeira á compresión axial.
2. ALCANCE
Este procedemento pódese aplicar a probetas de diferentes tipos de madeiras e tamén materiais
metálicas modificando o tamaño e forma das probetas.
3. REFERENCIAS

- SMITH, “Fundamentos de la Ciencia e Ingeniería de Materiales”. Editorial Pirámide

- RODRIGUEZ, J.L.”Ensayos Físicos y Físicoquímicos”. Editorial técnica CANO PINA S.L.

- Norma UNE 56-535-77.

4. XERAL
Describir brevemente en que consiste o ensaio de compresión. ¿Que características do material nos
permite coñecer?
Descrición das probetas normalizadas.
Equipo necesario para levar a cabo este ensaio.
5. MATERIAL E PRODUTOS

MATERIAL Nº PRODUTOS
Máquina universal de ensaios 1 Probetas de madeira
Calibre ou pé de rei 1
Regla 1
Rotulador permanente 1
 Código: 05
CIFP
Práctica 5
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE COMPRESIÓN.” Páxina 3 de 92

6. PROCEDEMENTO
6.1 MÉTODO OPERATORIO
1) Córtase ou prepárase unha probeta coas seguintes dimensións: 20x20x60 mm.
2) Medir as dimensións exactas das probetas.
3) Colocar as probetas entre os pratos de compresión, coa dirección lonxitudinal perpendicular ós
pratos.
4) Axustar a 0 a célula de carga, 0 de alongamento e o rexistro tamén na posición 0.
5) Aplicar a carga á velocidade uniforme de 200-300 kg/cm2 por minuto.
6) Manter a carga ata rotura.
7) Anotar a carga de rotura en kg.
6.2 DIAGRAMA DE FLUXO
 Código: 05
CIFP
Práctica 5
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE COMPRESIÓN.” Páxina 4 de 92

7. CÁLCULOS
RESISTENCIA Á COMPRESIÓN AXIAL:

CH = Resistencia á compresión axial

Cr = carga de rotura (kg)
S = área da sección recta do prisma (cm2)
*o valor de CH é a media aritmética dos valores das distintas probetas
 Código: 05
CIFP
Práctica 5
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE COMPRESIÓN.” Páxina 5 de 92
 Código: 05
CIFP
Práctica 5
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE COMPRESIÓN.” Páxina 6 de 92

Probeta Nº Especie

Dimensións:

Humidade

Rotura
 Código: 05
CIFP
Práctica 5
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE COMPRESIÓN.” Páxina 7 de 92
 Código: 05
CIFP
Práctica 5
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE COMPRESIÓN.” Páxina 8 de 92

Probeta Nº Especie

Dimensións:

Humidade

Rotura

__________________________________________________________________________________
Probeta Nº Especie

Dimensións:

Humidade

Rotura
 Código: 05
CIFP
Práctica 5
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE COMPRESIÓN.” Páxina 9 de 92

Probeta Nº Especie

Dimensións:

Humidade

Rotura

__________________________________________________________________________________

Probeta Nº Especie

Dimensións:

Humidade

Rotura
 Código: 05
CIFP
Práctica 5
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE COMPRESIÓN.” Páxina 10 de 92

Probeta Nº Especie

Dimensións:

Humidade

Rotura
 Código: 05
CIFP
Práctica 5
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE COMPRESIÓN.” Páxina 11 de 92

8. INTERPRETACIÓN DE RESULTADOS
Para os diferentes materiais comparar os resultados obtidos.
 Código: 06
CIFP
Práctica 6
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE FLEXIÓN.” Páxina 1 de 92

PNT: “Ensaio de Flexión.”

Copia Controlada Nº
X Copia non Controlada

Realizado por: Revisado por: Aprobado por:

Pilar Midón Martínez U.X.C

Fdo: Fdo: Fdo:

Data Data Data
 Código: 06
CIFP
Práctica 6
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE FLEXIÓN.” Páxina 2 de 92

1. OBXECTO
Realización do ensaio de flexión a probetas de madeira e determinación da resistencia da madeira á
flexión estática.
2. ALCANCE
Este procedemento pódese aplicar a probetas de diferentes tipos de madeiras e tamén materiais
metálicas modificando o tamaño e forma das probetas.
3. REFERENCIAS

- SMITH, “Fundamentos de la Ciencia e Ingeniería de Materiales”. Editorial Pirámide

- RODRIGUEZ, J.L.”Ensayos Físicos y Físicoquímicos”. Editorial técnica CANO PINA S.L.

- Norma UNE 56-537-79.

4. XERAL
Describir brevemente en que consiste o ensaio de flexión. ¿Que características do material nos
permite coñecer?
Descrición das probetas normalizadas.
Equipo necesario para levar a cabo este ensaio.
5. MATERIAL E PRODUTOS

MATERIAL Nº PRODUTOS
Máquina universal de ensaios 1 Probetas de madeira
Calibre ou pé de rei 1
Regla 1
Rotulador permanente 1
 Código: 06
CIFP
Práctica 6
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE FLEXIÓN.” Páxina 3 de 92

6. PROCEDEMENTO
6.1 MÉTODO OPERATORIO
1) Córtase ou prepárase unha probeta coas seguintes dimensións: 20x20x60 mm.
2) Medir as dimensións exactas das probetas.
3) Colocación das probetas sobre os apoios separados 240 mm.
4) Axustar a 0 a célula de carga, 0 de alongamento e o rexistro tamén na posición 0.
5) Aplicación da carga (100kg/cm2) á velocidade constante de 5mm/min.
6) Manter a carga ata rotura.
7) Anotar a carga de rotura en kN.
6.2 DIAGRAMA DE FLUXO
 Código: 06
CIFP
Práctica 6
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE FLEXIÓN.” Páxina 4 de 92

7. CÁLCULOS
CÁLCULO DA RESISTENCIA Á FLEXIÓN ESTÁTICA

σH = Resistencia á flexión estática (kg/cm2)

L = lonxitude da probeta entre apoios (cm)

b = medida na dirección radial da probeta (cm)

h = medida na dirección tanxencial da probeta (cm)

 Código: 06
CIFP
Práctica 6
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE FLEXIÓN.” Páxina 5 de 92
 Código: 06
CIFP
Práctica 6
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE FLEXIÓN.” Páxina 6 de 92

Probeta Nº Especie

Dimensións:

Humidade

Cálculos

Rotura
 Código: 06
CIFP
Práctica 6
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE FLEXIÓN.” Páxina 7 de 92
 Código: 06
CIFP
Práctica 6
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE FLEXIÓN.” Páxina 8 de 92

Probeta Nº Especie

Dimensións:

Humidade

Cálculos

Rotura
 Código: 06
CIFP
Práctica 6
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE FLEXIÓN.” Páxina 9 de 92

Probeta Nº Especie

Dimensións:

Humidade

Cálculos

Rotura
 Código: 06
CIFP
Práctica 6
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE FLEXIÓN.” Páxina 10 de 92

Probeta Nº Especie

Dimensións:

Humidade

Cálculos

Rotura
 Código: 06
CIFP
Práctica 6
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE FLEXIÓN.” Páxina 11 de 92

Probeta Nº Especie

Dimensións:

Humidade

Cálculos

Rotura
 Código: 06
CIFP
Práctica 6
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE FLEXIÓN.” Páxina 12 de 92

Probeta Nº Especie

Dimensións:

Humidade

Cálculos

Rotura
 Código: 06
CIFP
Práctica 6
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “ENSAIO DE FLEXIÓN.” Páxina 13 de 92

8. INTERPRETACIÓN DE RESULTADOS
Para os diferentes materiais comparar os resultados obtidos.
 Código: 07/
CIFP
Práctica 7
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Determinación de dureza Brinell coa MUE.” Páxina 1 de 92

PNT: “Determinación de dureza Brinell

coa MUE.”

Copia Controlada Nº
X Copia non Controlada

Realizado por: Revisado por: Aprobado por:

Pilar Midón Martínez U.X.C

Fdo: Fdo: Fdo:

Data Data Data
 Código: 07/
CIFP
Práctica 7
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Determinación de dureza Brinell coa MUE.” Páxina 2 de 92

1. OBXECTO
Realización do ensaio de dureza Brinell coa MUE a probetas metálicas.
2. ALCANCE
Este procedemento pódese aplicar a probetas de diferentes tipos de materiais metálicas.
3. REFERENCIAS

- SMITH, “Fundamentos de la Ciencia e Ingeniería de Materiales”. Editorial Pirámide

- RODRIGUEZ, J.L.”Ensayos Físicos y Físicoquímicos”. Editorial técnica CANO PINA S.L.

4. XERAL
Describir brevemente en que consiste o ensaio de dureza. ¿Que características do material nos
permite coñecer?
Descrición das probetas normalizadas.
Equipo necesario para levar a cabo este ensaio.

5. MATERIAL E PRODUTOS

MATERIAL Nº PRODUTOS
Máquina universal de ensaios 1 Probetas de madeira
Calibre ou pé de rei 1
Regla 1
Rotulador permanente 1
 Código: 07/
CIFP
Práctica 7
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Determinación de dureza Brinell coa MUE.” Páxina 3 de 92

6. PROCEDEMENTO
6.1 MÉTODO OPERATORIO
1) Limpar a superficie da peza.
2) Colocar a peza sobre a base da zona de compresión.
3) Aplicación da carga de 3000 KN durante 15 s e liberar a probeta.
5) Medir coa lupa o diámetro da pegada.
6) Determinar o valor da dureza.
6.2 DIAGRAMA DE FLUXO
 Código: 07/
CIFP
Práctica 7
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Determinación de dureza Brinell coa MUE.” Páxina 4 de 92

7. CÁLCULOS E INTERPRETACIÓN DE RESULTADOS.

 Código: 08/
CIFP
Práctica 8
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Determinación de diferentes tipos de durezas cos durómetros.” Páxina 1 de 92

PNT: “Determinación de diferentes

tipos de durezas cos durómetros.”

Copia Controlada Nº
X Copia non Controlada

Realizado por: Revisado por: Aprobado por:

Pilar Midón Martínez U.X.C

Fdo: Fdo: Fdo:

Data Data Data
 Código: 08/
CIFP
Práctica 8
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Determinación de diferentes tipos de durezas cos durómetros.” Páxina 2 de 92

1. OBXECTO
Realización dos ensaios de dureza Brinell, Vickers e Rockwell B e C segundo a normativa para
distintos materiais.
2. ALCANCE
Este procedemento pódese aplicar a probetas de diferentes tipos de materiais.
3. REFERENCIAS

- SMITH, “Fundamentos de la Ciencia e Ingeniería de Materiales”. Editorial Pirámide

- RODRIGUEZ, J.L.”Ensayos Físicos y Físicoquímicos”. Editorial técnica CANO PINA S.L.

- Instruccións equipos HOYTOM TIPO MINOR 69 e CENTAUR MOD RB2/200.

- EN 10003-1, UNE 7-423-84 e UNE 10109-1.

4. XERAL
Describir brevemente en que consiste o ensaio de dureza a realizar.
¿Que características do material nos permite coñecer?
Equipo necesario para levar a cabo este ensaio.

5. MATERIAL E PRODUTOS

MATERIAL Nº PRODUTOS
Medidor de durezas HOYTOM TIPO MINOR 69 1 Cobre ou latón
Medidor de durezas CENTAUR MOD RB2/200 1 Aceiro, aluminio ou chumbo
LUPA con regra 1 Probeta rectangular de aceiro
Rotulador permanente 1 Patrón aceiro e aluminio
 Código: 08/
CIFP
Práctica 8
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Determinación de diferentes tipos de durezas cos durómetros.” Páxina 3 de 92

6. PROCEDEMENTO
6.1 MÉTODO OPERATORIO
1) conectar o Durómetro á rede.
2) Limpar a superficie da probeta a ensaiar
3) Elixir a carga (P ou F) na porta lateral do durómetro segundo o ensaio a realizar e a probeta
que se vaia a ensaiar.
4) Colocar o penetrador correspondente para cada ensaio:
a. Rockwell C cono de diamante (120º) e Rockwell B bola de 1/16´´
b. Brinell bola de aceiro 2,5mm (aplicarse a forza axeitada para esa bola)
c. Vickers pirámide diamante 136º
5) Aplicar a precarga (10kgf) sobre a probeta colocada na meseta ou soporte correspondente
6) Aplicar a carga restante
a. No Rockwell será de 90kgf ou 140kgf manténdoa 4s ±2s e volver a situación de
precarga e observar na esfera o valor da dureza directamente.
b. No Vickers aplicara a carga total correspondente ó material a ensaiar pero de 10 a
15s, logo liberar a probeta e medir as diagonais da pegada para ir ás táboas e saber o
valor da dureza. Empregar tamén a fórmula correspondente para observar se o
resultado se corresponde co valor tabulado.
c. No Brinell aplicase a carga durante 10 a 15s, logo liberar a probeta e medir o
diámetro de pegada (2 diámetros contrapostos e facemos a media) para ir ás táboas
para determinar o valor da dureza. Empregar tamén a fórmula correspondente para
observar se o resultado se corresponde co valor tabulado.
ANOTACIÓNS EXPLICATIVAS DOS ENSAIOS SEGÚN NORMA.
o A Tª de ensaio debe estar comprendida entre 18 e 28 ºC.

o Aparello libre de choques e vibracións, a probeta nun soporte ríxido e as superficies

deben estar limpas e libres de corpos extraños.
o A distancia do centro de cada pegada ó borde da probeta debe ser de ó menos 3 veces o
diámetro medio da pegada. A distancia entre os centros de dúas pegadas adxacentes
debe ser ó menos igual a 6 veces o diámetro medio da pegada.

o Deben realizarse sempre a lo menos 3 réplicas de cada ensaio para ser válido.

o Os ensaios de dureza Rockwell B e Brinell fanse con materiais máis brandos soamente
o Os ensaios de dureza Rockwell C e Vickers fanse con materiais de maior dureza (aceiro
e aleacións)
 Código: 08/
CIFP
Práctica 8
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Determinación de diferentes tipos de durezas cos durómetros.” Páxina 4 de 92

6.2 DIAGRAMA DE FLUXO

 Código: 08/
CIFP
Práctica 8
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Determinación de diferentes tipos de durezas cos durómetros.” Páxina 5 de 92

7. CÁLCULOS

Cos datos obtidos nos ensaios coas táboas, realiza os cálculos correspondentes.
Expón o resultado nunha táboa.
 Código: 08/
CIFP
Práctica 8
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Determinación de diferentes tipos de durezas cos durómetros.” Páxina 6 de 92

8. INTERPRETACIÓN DE RESULTADOS.

Para un mesmo material, discutir se os resultados son equivalentes e senon o son

porqué.

Para diferentes materiais, ver cal é máis duro.

 Código: 09
CIFP Práctica 9
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Determinar a dureza superficial do formigón in situ.
Páxina 1 de 92
Resistencia cúbica á compresión.”

PNT: “Determinar a dureza superficial

do formigón in situ. Resistencia cúbica
á compresión.”

Copia Controlada Nº
X Copia non Controlada

Realizado por: Revisado por: Aprobado por:

Pilar Midón Martínez U.X.C

Fdo: Fdo: Fdo:

Data Data Data
 Código: 09
CIFP Práctica 9
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Determinar a dureza superficial do formigón in situ.
Páxina 2 de 92
Resistencia cúbica á compresión.”

1. OBXECTO
Realización do ensaios de dureza polo método de rebote.

2. ALCANCE
Este procedemento pódese aplicar a todo tipo de materiais metálicos.

3. REFERENCIAS

- SMITH, “Fundamentos de la Ciencia e Ingeniería de Materiales”. Editorial Pirámide

- RODRIGUEZ, J.L.”Ensayos Físicos y Físicoquímicos”. Editorial técnica CANO PINA S.L.

- UNE - EN 12504.2:2001
-
4. XERAL
Describir brevemente en que consiste o ensaio a realizar.
¿Que características do material nos permite coñecer?

5. MATERIAL E PRODUTOS

MATERIAL Nº PRODUTOS

Esclerómetro ECTHA 1000 e accesorios 1 Probetas formigón.

 Código: 09
CIFP Práctica 9
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Determinar a dureza superficial do formigón in situ.
Páxina 3 de 92
Resistencia cúbica á compresión.”

6. PROCEDEMENTO
6.1 MÉTODO OPERATORIO
1. Sacar o esclerómetro da funda, desenroscar a tapa de seguridade, empurrar lixeiramente a
asta de percusión cara o interior apertando cara unha superficie ríxida.
2. Por en marcha o instrumento polo menos tres veces antes de facer a lectura.
3. Marcar na superficie (300 mm x 300 mm) do formigón, previamente alisada, unha serie de
puntos onde se ten que realizar a proba.
4. Apertar de xeito gradual e crecente ata que o martelo se desenganche. Manter apertado con
forza o aparato contra a superficie examinada, pulsar o botón de parada e ler o valor do
índice de rebote.
5. Utilizar un mínimo de nove medidas para obter un índice esclerométrico válido para unha
zona examinada.
6. Se máis do 20% das medidas está lonxe da media en máis de 6 unidades, hai que descartar
toda a serie de medidas.

6.2 DIAGRAMA DE FLUXO

 Código: 09
CIFP Práctica 9
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Determinar a dureza superficial do formigón in situ.
Páxina 4 de 92
Resistencia cúbica á compresión.”

7. CÁLCULOS E INTERPRETACIÓN DE RESULTADOS.

 Código: 010
CIFP
Práctica 10
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Determinar a dureza leeb (método de rebote).” Páxina 1 de 92

PNT: “Determinar a dureza leeb

(método de rebote).”

Copia Controlada Nº
X Copia non Controlada

Realizado por: Revisado por: Aprobado por:

Pilar Midón Martínez U.X.C

Fdo: Fdo: Fdo:

Data Data Data
 Código: 010
CIFP
Práctica 10
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Determinar a dureza leeb (método de rebote).” Páxina 2 de 92

1. OBXECTO
Realización do ensaios de dureza polo método de rebote.
2. ALCANCE
Este procedemento pódese aplicar a todo tipo de materiais metálicos.
3. REFERENCIAS

- SMITH, “Fundamentos de la Ciencia e Ingeniería de Materiales”. Editorial Pirámide

- RODRIGUEZ, J.L.”Ensayos Físicos y Físicoquímicos”. Editorial técnica CANO PINA S.L.

4. XERAL
É un ensaio dinámico de dureza polo método de rebote. O seu principio básase en que no seu
interior reside un corpo esférico feito de carburo de tungsteno, éste é propulsado contra a superficie
dunha mostra mediante unha forza e logo rebota cara atrás. A unha distancia de 1 mm da superficie
da mostra , o equipo obten o valor da velocidade de impacto e de rebote polo método seguinte:
Existe un imán permanente integrado no corpo de impacto do equipo, cando pasa a través da bobina
que ten no seu interior, indúcese nela unha tensión eléctrica proporcional ás velocidades do imán do
corpo de impacto. Expresándose a dureza Leeb da seguinte maneira:
HL= 1000.(VB -VA)
Sendo HL a dureza Leeb, VB a velocidade de rebote sobre a mostra e VA a velocidade de
impacto sobre a mostra.
Este equipo a empregar é un durómetro dixital que nos da a dureza Leeb (HL) e a súa vez
tamen podemos obter outros tipos de durezas como a Brinell, Vickers, Rockwell e Shore coas debidas
conversións. Só é válido para materiais metálicos.
O equipo é o da figura coas súas partes ou compoñentes:
 Código: 010
CIFP
Práctica 10
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Determinar a dureza leeb (método de rebote).” Páxina 3 de 92

Significado dos iconos da pantalla dixital do equipo:

5. MATERIAL E PRODUTOS
MATERIAL Nº PRODUTOS
Durómetro dixital Leeb 1 Probetas metálicas.

6. PROCEDEMENTO
6.1 MÉTODO OPERATORIO
a. Encender o equipo: pulsar (POWER/MENU). Pódese empezar a medir directamente, eso sí
recordar que as 2 ou 3 primeiras medidas non se consideran válidas.
b. Dirección no que se fai o ensaio? Para elexir isto pulsar (DIR/SHIFT) e veremos como
cambian as flechas coas direccións ata atopar a que queremos (parte inferior dereita da
pantalla)
c. Material co que vai traballar? Se coñecemos o noso material esto é importante, xa que
temos que seleccionalo no equipo para que realiza o ensaio co impacto debido según o
material. Para elexilo pulsar (DIR/SHIFT) e ó mesmo tempo pulsaro botón do cursor (RD/Δ)
e vai cambiando o número (esquina inferior dereita) ata elexir o correspondente:
 Código: 010
CIFP
Práctica 10
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Determinar a dureza leeb (método de rebote).” Páxina 4 de 92

d. Tipo de dureza coa que se vai traballar? Pulsar (DIR/SHIFT) e logo o cursos cara abaixo
(DEL/V ) para elexir entre: HL-HRC-HRB-HV-HB-HS.(na dereita do valor da dureza)
e. Nºréplicas que imos facer de cada peza? Para seleccionar o nº de réplicas a realizar
pulsamos (POWER/MENU) co que parece que o equipo se apaga pero se seguimos co
botón pulsado de repente na pantalla aparecen as letras AVE co cal pulso (RD/Δ) ou
(DEL/V) para seleccionar o número elexido dende 2 ata 9. Feito isto para volver ó menú
principal pulso (POWER/MENU) para sair.
f. Se agora queremos proceder á medida, debemos comprobar de novo que o elexido está
correcto e ter o valor de dureza en 0 senón teremos que pulsar (POWER/MENU) unha vez.
g. Para facer unha medida pulsamos o botón de liberación, logo metemos cara o interior o
tubo de carga saíndose para fora e pulsamos de novo o botón de liberación facéndose a
medida. É moi importante que o momento da medida se realice na dirección indicada e
perfectamente perpendicular á peza de ensaio. Tamén é importante que se realice o
ensaio por varias zoas da peza e sempre suxeitando con firmeza o equipo para non desviar
o impacto e erre a medida. O valor final obtido será a media das réplicas realizadas cun
marxe por arriba e por abaixo de 15 HL.
h. CALIBRADO? Para realizar o calibrado deste equipo, faise a medida da dureza co bloque
patrón directamente, se éste sae correcto xa está listo. Senon da correctamente teremos
que realizar o calibrado. Para isto pulso (POWER/MENU) durante uns segundos, parecerá
que se apaga pero volverá a imaxe primeiro aparecerá AVE e logo CAL. Xa estaría listo para
calibrar (Debe aparecer na parte superior esquerda CAL). Collemos a peza patrón da que
coñecemos a súa dureza. Facemos o ensaio descartando as primeiras medidas e coa
medida máis repetida pulsamos os botóns cursores (RD/Δ) e (DEL/V) para axustar ó valor
correcto que debería sair. Feito isto, pulsamos (POWER/MENU) de xeito que saímos do
modo calibración.
É recomendable realizar o calibrado da peza cada día
6.2 DIAGRAMA DE FLUXO
 Código: 010
CIFP
Práctica 10
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Determinar a dureza leeb (método de rebote).” Páxina 5 de 92

7. CÁLCULOS E INTERPRETACIÓN DE RESULTADOS.

 Código: 010
CIFP
Práctica 10
POLITÉCNICO
DE ENSAIOS FÍSICOS E MATERIAIS. Data:
SANTIAGO Título: “Determinar a dureza leeb (método de rebote).” Páxina 1 de 92