H αντσταση
της κυπριακς
κοινωνας και
η αφομοωση
των κυριρχων
Tου A ¡Δfl¡∏ ¶ Õƒ¢√À
Iστορικο , ερευνητ
στο IBE του EIE ÁÔ˘˜ ÙÔ˘˜, ›¯·Ó ÌÂÙ·‚ÏËı› Û ÊÂÔ˘-
H
∫∞ÿƒπ∞, ÚˆÙ·Ú¯È΋ ÛÙÚ·ÙËÁÈ-
΋ ÛËÌ·Û›· Ù˘ ÁˆÁÚ·ÊÈ΋˜
ı¤Û˘ Ù˘ K‡ÚÔ˘, Ô˘ Î·È Û‹-
ÌÂÚ· ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÙ·È Ì·˙› ÌÂ ÙËÓ KÚ‹-
ÙË ˆ˜ «·‚‡ıÈÛÙÔ ·ÂÚÔÏ·ÓÔÊfiÚÔ Ù˘
AÓ·ÙÔÏÈ΋˜ MÂÛÔÁ›Ԣ», ›¯Â ·fi Óˆ-
Ú›˜ ÂÈÛËÌ·Óı› ·fi ÙÔ˘˜ ¢˘ÙÈÎÔ‡˜
ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ Ù˘ Â¤ÎÙ·Û‹˜ ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ
AÓ·ÙÔÏ‹. A˘Ù‹ Ë «ÙÂÚ¿ÛÙÈ· Âͤ‰Ú·»
¿Óˆ ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ· ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó ··-
Ú·›ÙËÙË ÁÈ· ÙÔÓ ¤ÏÂÁ¯Ô Ù˘ M¤Û˘
AÓ·ÙÔÏ‹˜, ÛÙËÓ ÔÔ›· η٤ÏËÁ·Ó ÔÈ
ÌÂÁ¿ÏÔÈ ÂÌÔÚÈÎÔ› ‰ÚfiÌÔÈ Ù˘ AÛ›·˜.
EÙÛÈ, Ë ÂÌÏÔ΋ Ù˘ K‡ÚÔ˘ ÛÙËÓ Â-
ÚÈ¤ÙÂÈ· ‹Ù·Ó ˙‹ÙËÌ· ¯ÚfiÓÔ˘ ‹‰Ë
·fi ÙËÓ ¶ÚÒÙË ™Ù·˘ÚÔÊÔÚ›· ÙÔ˘
1098, ·˘Ù‹ Ô˘ Ô‰‹ÁËÛ ÛÙËÓ ›‰Ú˘ÛË
ÙÔ˘ Ï·ÙÈÓÈÎÔ‡ ‚·ÛÈÏ›Ԣ Ù˘ IÂÚÔ˘Û·-
Ï‹Ì. K·È ÚÈÓ Û˘ÌÏËÚˆı› ¤Ó·˜ ·ÈÒ-
Ó·˜, Ë MÂÁ·ÏfiÓËÛÔ˜ ¤ÂÛ ÛÙ· ¯¤ÚÈ·
ÙÔ˘˜ ÙÔ 1191.
MÂٷʇÙ¢ÛË Î·ıÂÛÙÒÙÔ˜
AÏÏ¿ Ë ·fiÂÈÚ· Ó· ÂÁηıȉڇÛÔ˘Ó
ÛÙËÓ K‡ÚÔ ¤Ó· ÎÚ¿ÙÔ˜ «ÛÙ·˘ÚÔÊÔÚÈ-
ÎÔ‡ Ù‡Ô˘» ·Ó·ÙÚ¿ËΠۯ‰fiÓ ·Ì¤-
Ûˆ˜, Ì ÙËÓ ·ÈÌ·ÙËÚfiÙ·ÙË ÂͤÁÂÚÛË
Ù˘ §Â˘ÎˆÛ›·˜ Î·È ÙËÓ ¿‰ÔÍË ·Ô¯Ò-
ÚËÛË ÙˆÓ N·˚ÙÒÓ ÈÔÙÒÓ, ÛÙÔ˘˜
ÔÔ›Ô˘˜ Ô Pȯ¿Ú‰Ô˜ ›¯Â Ô˘Ï‹ÛÂÈ ÙÔ
ÓËÛ› ÁÈ· 100.000 ˘¤Ú˘Ú·. O‡ÙÂ
fï˜ Î·È ÎÚ¿ÙÔ˜ ηı·Ú¿ ‰˘ÙÈÎÔ‡ Ù‡-
Ô˘ ÂÁηıȉڇıËÎÂ: M ÙËÓ ÒÏËÛË
Ù˘ K‡ÚÔ˘ ÛÙÔÓ ¤ÎÙˆÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿
Ù˘ IÂÚÔ˘Û·Ï‹Ì °Ô˘›‰Ô §Ô˘˙ÈÓÈ¿Ó ¤ÁÈ-
Ó ÌÂٷʇÙ¢ÛË Ù˘ «Ï‚·ÓÙ›ÓÈ΢»
ÊÂÔ˘‰·Ú¯È΋˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ Ô˘ ÙÔÓ
ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ ·ÈÒÓ· ›¯Â ·Ó·Ù˘¯ı›
ÛÙË M¤ÛË AÓ·ÙÔÏ‹. MÈ·˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜
Ô˘ ›¯Â ‹‰Ë ÚÔÛ·ÚÌÔÛÙ› ÂΛ ÛÂ
ÌÈ· ÔÈÎÔÓÔÌ›· Ôχ ·ÓÂÙ˘Á̤ÓË Î·È
¤ÓÙÔÓ· ÂίÚËÌ·ÙÈṲ̂ÓË, fiÔ˘ ÔÈ ¢˘-
12 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H
ÙÈÎÔ› ¿Ú¯ÔÓÙ˜, ·fi ‰˘Ó¿ÛÙ˜ Ù˘
˘·›ıÚÔ˘ Ì ٷ οÛÙÚ· Î·È ÙÔ˘˜ ‡Ú-
‰¿Ú¯Â˜ ÙˆÓ fiÏÂˆÓ Î·È ÙˆÓ ÏÈÌ·ÓÈÒÓ:
AÓÙÏÔ‡Û·Ó Ù· ÂÈÛÔ‰‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘˜ fi¯È
·fi ÙË ÁˆÚÁ›·, ·ÏÏ¿ ·fi ÊÔÚÔÏfiÁË-
ÛË ÂÌÔÚÈÎÒÓ Î·È ‚ÈÔÙ¯ÓÈÎÒÓ ‰Ú·-
ÛÙËÚÈÔًوÓ. ZÔ‡Û·Ó fiˆ˜ ÔÈ ·ÛÙÔ›,
ÔÏÏÔ› ·fi ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ Ì¿ÏÈÛÙ·
‹Ù·Ó Ôχ ÏÔ˘ÛÈfiÙÂÚÔ› ÙÔ˘˜.
H ÂͤÁÂÚÛË ÙÔ˘ 1192 ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ
N·˚ÙÒÓ ÂȂ‚·ÈÒÓÂÈ fiÙÈ ÛÙËÓ K‡ÚÔ,
fiˆ˜ Î·È ÁÂÓÈο ÛÙ· ‰¿ÊË Ù˘ ÂÏÏË-
ÓÈ΋˜ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜, ˘‹Ú¯Â ÌÈ· ·-
ÚfiÌÔÈ· ÔÈÎÔÓÔÌ›·: T· ·ÛÙÈο ΤÓÙÚ·
ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÙfiÛÔ ·Û‹Ì·ÓÙ·
fiÛÔ ¤¯ÂÈ ÂÈÎÚ·Ù‹ÛÂÈ Ó· ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙Ô-
ÓÙ·È, ¿Û¯ÂÙ· ·Ó ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÁÓÒÚÈ-
Û·Ó Ôχ ÈÔ ÌÂÁ¿ÏË ·Ó¿Ù˘ÍË. ™Â
·ÓÙ›ıÂÛË fï˜ Ì ÙË M¤ÛË AÓ·ÙÔÏ‹,
Ô ÏËı˘ÛÌfi˜ ÛÙËÓ K‡ÚÔ «‹Ù·Ó Ôχ
ÈÔ ÔÌÔÈÔÁÂÓ‹˜, ۯ‰fiÓ Î·ı’ ÔÏÔÎÏË-
Ú›·Ó ÂÏÏËÓÈÎfi˜ Î·È ÔÚıfi‰ÔÍÔ˜». °È· Ó·
ÂÍ·ÛÊ·Ï›ÛÔ˘Ó ÙË Û‡Ó‰ÂÛË Ù˘ ÂÍÔ˘-
Û›·˜ Ì ÙÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜, ÔÈ ÚfiÛÊ˘Á˜
¢ÁÂÓ›˜ Ô˘ ›¯Â ‰ÈÒÍÂÈ Ô ™·Ï·ÓÙ›Ó
·fi ÙËÓ ¶·Ï·ÈÛÙ›ÓË ¯ÚÂÈ¿˙ÔÓÙ·Ó ÌÈ·
ÂӉȿÌÂÛË Ù¿ÍË Ô˘ ı· ·Ó·Ï¿Ì‚·ÓÂ
Ù· ÎÚ·ÙÈο Î·È ¿ÏÏ· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ‹Ì·Ù·.
MÂÙ¤ÊÂÚ·Ó ÏÔÈfiÓ Î·È ÙÔ˘˜ Ï·Ù›ÓÔ˘˜
·ÛÙÔ‡˜, ·ÏÏ¿ Î·È ¿ÏÏÔ˘˜ ÌÂÛ·Ó·ÙÔÏ›-
Ù˜ Û˘ÓÂÚÁ¿Ù˜ ÙÔ˘˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜, ΢-
Ú›ˆ˜ ™‡ÚÔ˘˜.
AÔÎÏÂÈÛÌfi˜ ÙˆÓ EÏÏ‹ÓˆÓ
O ÛÙfi¯Ô˜ ‹Ù·Ó Ó· ·ÔÌÔÓˆıÔ‡Ó ÔÈ
EÏÏËÓ˜, Ô˘ ˘Ô‚·ıÌ›ÛÙËÎ·Ó ÈÛÔÂ-
‰ˆÙÈο ÛÙÔ Ó¤Ô Î·ıÂÛÙÒ˜: ÔÈ ¿ÚÔÈ-
ÎÔÈ ˘Ô‰Ô˘ÏÒıËÎ·Ó ÙÒÚ· ÛÙÔÓ ÊÂÔ˘-
‰¿Ú¯Ë ·¢ı›·˜ Î·È ÔÈ ·ÁÁ·Ú›˜
·fi 12 ̤Ú˜ ÂÎÙÔ͇ÙËÎ·Ó ÛÙȘ 104
ÙÔÓ ¯ÚfiÓÔ. OÈ ·ÏÈÔ› ¿Ú¯ÔÓÙ˜ ÌÂÙ¤-
ÂÛ·Ó ÛÙËÓ Î·ÙËÁÔÚ›· ÙˆÓ «·ÛÙÒÓ»
(bourgeois), ÂÓÒ ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ ÙˆÓ fi-
ÏÂˆÓ ·fi ·ÛÙÔ› ¤ÁÈÓ·Ó «Ï·fi˜» ¯ˆÚ›˜
ÔÏÈÙÈο ‰ÈηÈÒÌ·Ù· (populari), ·ÏÏ¿
1 6 ™ E ¶ T E M B P I O Y 2 0 0 1
H Eσωτερικ του καθεδρικο ναο της Aγας Σο-
φας στη Λευκωσα. H επιρρο του λατινικο κλ-
ρου σταδιακ εξασθενε και δη απ το 1368 ο κα-
θεδρικ ς να ς της Λευκωσας Kυριακς και αργες
εναι δειος, καθς λες οι γυνακες εκκλησιζο-
νται σε ορθ δοξους ναος, εν οι βασιλες, απ το
1237 ακ μη, εκκλησιζονται στο παρεκκλσι του
παλατιο (φωτ. I.Π. Φσκολο, περ. 1880).
Î·È ¯ˆÚ›˜ ‰Èη›ˆÌ· Ó· ÌÂÙ·‚È‚¿˙Ô˘Ó H ¿ÏË ÎÚ¿ÙËÛ ¿Óˆ ·fi ¤Ó·Ó ·ÈÒ-
ÙËÓ ÂÚÈÔ˘Û›· ÙÔ˘˜: £ÂˆÚ‹ıËΠfiÙÈ Ó· Î·È ÌÈÛfi. H‰Ë fï˜ ÚÈÓ ÎÏ›ÛÔ˘Ó
‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÂχıÂÚÔÈ, ÁÈ·Ù›, ϤÂÈ, Ï‹- 70 ¯ÚfiÓÈ· Ë Ï·ÙÈÓÈ΋ ÂÎÎÏËÛ›·, Ì ÌÈ·
ÚˆÓ·Ó ÙÔÓ ÊfiÚÔ Ù˘ ÛÙÚ·Ù›·˜, ¿Ú· ‡ÚÚÂÈ· Ó›ÎË Ô˘ ¤Ù˘¯Â ÙÔ 1260, ÔÚÈ-
fiÊÂÈÏ·Ó ÊÂÔ˘‰·Ú¯ÈÎfi ‰fiÛÈÌÔÓ ÛÙÔ ÛÙÈÎÔÔ›ËÛ ÙÔ ¯¿ÛÌ·. Eͤ‰ˆÛ ηÓÔ-
‚·ÛÈÏÈ¿. EÏ¢ıÂÚ›· ›ÛÔÓ ·Û˘‰ÔÛ›·! ÓÈÛÌfi Ù˘ ÔÚıfi‰Ô͢ ÂÎÎÏËÛ›·˜, ÙËÓ
Constitutio ‹ Bulla Cypria, Ô˘ ˘¤Ù·Û-
¢Â‡ÙÂÚÔ˜ ÛÙfi¯Ô˜: ˘ÔÙ·Á‹ Û ÙÔ˘˜ ÔÚıfi‰ÔÍÔ˘˜ ÂÈÛÎfiÔ˘˜ ÛÙÔ˘˜
Ï·Ù›ÓÔ˘˜, ·ÏÏ¿ ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË ÙÔ˘˜ ·Ó·-
ÛÙË Ï·ÙÈÓÈ΋ ÂÎÎÏËÛ›· ÁÓÒÚÈ˙ ‰ÈηÛÙÈΤ˜ ‰ÈηÈÔ‰Ôۛ˜ Û ¢-
Ú›˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ ÙÔ˘ ÔÈÎÔÁÂÓÂÈ·ÎÔ‡, ÎÏË-
™ÙËÓ Ô˘Û›·, Ô ÛÙfi¯Ô˜ Ù˘ ÚÔÛ¤Ï΢- ÚÔÓÔÌÈÎÔ‡ Î·È ·ÛÙÈÎÔ‡ ‰Èη›Ô˘. M ¿Ï-
Û˘ ÙˆÓ ÔÚıÔ‰fiÍˆÓ ÛÙÔ Ï·ÙÈÓÈÎfi Ï· ÏfiÁÈ·, Ì’ ·˘Ù‹Ó ÙË ÓÔÌÈÌÔÔ›ËÛË Ë
‰fiÁÌ· ¤ÌÂÈÓ ÛÙ· ÏfiÁÈ·. EÍ¿ÏÏÔ˘, ÔÈ ¿ÏË ÙˆÓ Ï·Ù›ÓˆÓ ¤ÊÙ·Û ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜
ÊÂÔ˘‰¿Ú¯Â˜ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ Â›¯·Ó ÂÈ- Ù˘. Afi ÂΛ Î·È ¤Ú· Ô ÌfiÓÔ˜ ÂÊÈÎÙfi˜
Ûı› ‹‰Ë ηٿ ÙËÓ ·Ú·ÌÔÓ‹ ÙÔ˘˜ ÛÙfi¯Ô˜ ÙÔ˘˜ ı· ‹Ù·Ó Ë ÚÔÛˆÈ΋ ÌÂ-
ÛÙËÓ ¶·Ï·ÈÛÙ›ÓË fiÙÈ ·ÚfiÌÔȘ ÚÔ- Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÌÂÌÔÓˆÌ¤ÓˆÓ ÔÚıÔ‰fi͈Ó
ı¤ÛÂȘ ·Ó¿ÁÔÓÙ·Ó ÛÙË ÛÊ·›Ú· Ù˘ ÎÏËÚÈÎÒÓ, Ë ÚÔÛ¯ÒÚËÛ‹ ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ
Ô˘ÙÔ›·˜. EÙÛÈ, ·ÓÙ› ÁÈ· ÙËÓ ÔÚÁ¿Óˆ- «Ô˘Ó›·». KÈ ·ÊÔ‡ ·˘Ùfi ‹Ù·Ó ‰‡ÛÎÔÏÔ,
ÛË ÈÂÚ·ÔÛÙÔÏÒÓ, ÂÊ·ÚÌfi˙ÔÓÙ·È ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ ·ÓÙ›‰Ú·Û˘ ÙÔ˘ Ï·Ô‡, ‰ÂÓ
Û¯¤‰È· ˘ԉԇψÛ˘: ™ÊÂÙÂÚÈÛÌÔ› ¤ÌÂÓÂ Î·È ¿ÏÈ ·Ú¿ ÌÔÓ¿¯· Ô ‰ÚfiÌÔ˜
ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎÒÓ ÎÙËÌ¿ÙˆÓ, ıÂÛÌÈ΋ ÙÔ˘ Â΂ȷÛÌÔ‡ Î·È Ù˘ ˆÌ‹˜ ‚›·˜.
˘ÔÙ·Á‹ ÙÔ˘ ÔÚıfi‰ÔÍÔ˘ ÎÏ‹ÚÔ˘, «... Û˘ÓËıÈṲ̂ÓÔÈ Ó· ÙÔ ÛÙÔ¯·˙fi-
Û˘ÚÚ›ÎÓˆÛË ÙˆÓ ÂÈÛÎÔÒÓ ·fi 14 Ì·ÛÙ ·ÏÏÈÒ˜
Û 4, ηٿÚÁËÛË Ù˘ ·Ú¯ÈÂÈÛÎÔ‹˜, ÙÔ IËÛÔ‡˜ XÚÈÛÙfi˜ ÓÈο...»
ÂÚÈÔÚÈÛÌÔ› ÛÙË ¯ÂÈÚÔÙÔÓ›· Î·È ÙȘ OÈ ȤÛÂȘ Ô‰ËÁÔ‡Û·Ó Û˘¯Ó¿ ÙÔ˘˜
ÎÈÓ‹ÛÂȘ ÙˆÓ ÈÂÚ¤ˆÓ, Ô˘ ÂÈϤÔÓ ÔÚıfi‰ÔÍÔ˘˜ ÈÂڿگ˜ ÛÙËÓ ·˘ÙÔÂÍÔ-
ıˆÚÔ‡ÓÙ·È ÂÈΛӉ˘Ó· Î·È «ÛηӉ·- Ú›· (1223 Î·È 1240). K¿ÔÙ fï˜ Ô‰Ë-
ÏÔÔÈ¿» ÛÙÔȯ›·. ÁÔ‡Û·Ó Î·È ÛÙË ı˘Û›·, fiˆ˜ Û˘Ó¤‚Ë

ÙÔ 1231 Ì ÙÔ Ì·ÚÙ‡ÚÈÔ ÙˆÓ ‰ÂηÙÚÈÒÓ
ÌÔÓ·¯ÒÓ Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜ Ù˘ K·ÓÙ·ÚÈÒ-
ÙÈÛÛ·˜ ÙˆÓ ‰È¿ ˘Úfi˜ ÙÂÏÂȈı¤ÓÙˆÓ ·-
Ú¿ ÙˆÓ §·Ù›ÓˆÓ ...
Âı¤ÏËÛ ӷ Ô›ÛË ÙÔ˘˜ ڈ̷›-
Ô˘˜ Ï·Ù›ÓÔ˘˜...
Î·È ÂÁ›ÓËÓ Ì¤Á· ÛοÓÙ·Ï·Ó ...
AÏÏ¿ ÔÈ ·fiÂÈÚ˜ ‚›·ÈÔ˘ ÚÔÛËÏ˘-
ÙÈÛÌÔ‡ ÚÔηÏÔ‡Û·Ó ÙË ‰Ú·ÛÙÈ΋
Â¤Ì‚·ÛË ÙÔ˘ Ï·Ô‡, Ô˘ ÍÂÛËΈÓfi-
Ù·Ó Î·È ÏËÌ̇ÚÈ˙ ÙÔ˘˜ ‰ÚfiÌÔ˘˜
¤ÙÔÈÌÔ˜ ÁÈ· fiÏ·. A˘Ùfi Û˘Ó¤‚Ë ÙÔ 1314,
·ÏÏ¿ Î·È ÙÔ 1360, ÔfiÙÂ Ô ÏÂÁ¿ÙÔ˜ ÙÔ˘
¿· ¤ÎÏÂÈÛ ÙÔ˘˜ ÔÚıfi‰ÔÍÔ˘˜ ÎÏËÚÈ-
ÎÔ‡˜ ÛÙÔÓ Ó·fi Ù˘ AÁ›·˜ ™ÔÊ›·˜ ı¤ÏÔ-
ÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ÎÔ˘ÊÂÚÌÈ¿ÛË, fiˆ˜ ϤÂÈ Ô
§ÂfiÓÙÈÔ˜ M·¯·ÈÚ¿˜. ¶¿ÓÙÔÙ fï˜ ÔÈ
ÔÏÈÙÈΤ˜ ·Ú¯¤˜ ηÙ‡ӷ˙·Ó Ù· ÂÍ·-
ÁÚȈ̤ӷ Ó‡̷ٷ ·ÂÁÎψ‚›˙ÔÓÙ·˜
ÙÔ˘˜ ÔÚıfi‰ÔÍÔ˘˜ ÎÏËÚÈÎÔ‡˜.
O Ï·fi˜ ˘ÂÚ·Û›˙ÂÙ·È ÙÔÓ ÎÏ‹ÚÔ
ÙÔ˘ ‰fiÁÌ·Ùfi˜ ÙÔ˘, ·ÏÏ¿ Î·È ‰ÂÓ ÙÔÓ
·Ê‹ÓÂÈ Ó· ÌÂÙ·ÛÙÚ·Ê›. TÈ̈Ú› ·Ì›-
ÏÈÎÙ· ÙÔ˘˜ Ï›ÁÔ˘˜ ÈÂÚ›˜ Ô˘ ÚÔÛ¯ˆ-
ÚÔ‡Ó ÛÙË Ï·ÙÈÓÈ΋ ÂÎÎÏËÛ›·, ·ÔÌÔ-
ÓÒÓÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘˜ ˆ˜ ·ÈÚÂÙÈÎÔ‡˜ Î·È Û¯È-
ÛÌ·ÙÈÎÔ‡˜, ‰ÂÓ ÙÔ˘˜ ÂÈÙÚ¤ÂÈ ÙËÓ Â›-
ÛÔ‰Ô ÛÙÔ˘˜ Ó·Ô‡˜ Î·È ÁÎÚÂÌ›˙ÂÈ Ù·
Û›ÙÈ· ÙÔ˘˜ Î·È Î·Ù·ÛÙÚ¤ÊÂÈ Ù· ·Ì¤-
ÏÈ· ÙÔ˘˜. AÊÔ‡ ÂΛÓÔÈ ‰ÂÓ ·Ú·ÈÙÔ‡-
ÓÙ·È ·fi ÙÔ ÏÂÈÙÔ‡ÚÁËÌ· ÙÔ˘ ÔÚıfi‰Ô-
ÍÔ˘ ÎÏËÚÈÎÔ‡, Ë ÚÔÛ¯ÒÚËÛ‹ ÙÔ˘˜ ıÂ-
ˆÚÂ›Ù·È ÚÔ‰ÔÛ›· Î·È fi¯È ‰Èη›ˆÌ·
ÂÏ¢ıÂÚ›·˜ Ù˘ Û˘Ó›‰ËÛ˘.
H ¿ÏÏË fi„Ë
H ·ÔÊ·ÛÈÛÙÈ΋ ÛÙ¿ÛË ÙÔ˘ Ï·Ô‡, Ô˘
ÊÙ¿ÓÂÈ Ò˜ ÙË ‚›·, ‰ÂÓ ÂÂÎÙ›ÓÂÙ·È ÌÂ
ηӤӷ ÙÚfiÔ ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ Ï·˚ÎÔ‡˜ ÙÔ˘
Ï·ÙÈÓÈÎÔ‡ ‰fiÁÌ·ÙÔ˜, Ô‡ÙÂ Î·Ó ÚÔ˜
ÂΛÓÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÔÚıÔ‰fiÍÔ˘˜ Ô˘, ÁÈ·
ÔÈΛÏÔ˘˜ ÏfiÁÔ˘˜, ÚÔÛ¯ˆÚÔ‡Ó ÛÙÔÓ
ηıÔÏÈÎÈÛÌfi ‹ ÚÔÛÔÈÔ‡ÓÙ·È fiÙÈ
ÚÔÛ¯ˆÚÔ‡Ó. AÓÙ›ıÂÙ·, Ì ·˘ÙÔ‡˜
·Á·Ó·ÎÙ› ηْ ÂÍ·ÎÔÏÔ‡ıËÛÈÓ Ô Ï·ÙÈ-
ÓÈÎfi˜ ÎÏ‹ÚÔ˜, ÁÈ·Ù›, ·ÚfiÙÈ ¤¯Ô˘Ó ‚·-
ÊÙÈÛÙ› Î·È ÙÂϤÛÂÈ Á¿ÌÔ Ì ÙÔ Ï·ÙÈÓÈ-
Îfi ‰fiÁÌ·, fï˜ ÂÎÎÏËÛÈ¿˙ÔÓÙ·È Ì ٷ
·È‰È¿ ÙÔ˘˜ Î·È ÎÔÈÓˆÓÔ‡Ó Û ÔÚıfi‰Ô-
ÍÔ˘˜ Ó·Ô‡˜. ¶¿ÓÙˆ˜, ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ì ̷Ú-
Ù˘Ú›Â˜ ÁÈ· ÙË ÛÙ¿ÛË Ô˘ ÎÚ¿ÙËÛÂ
·ÓÙ›ÛÙÔȯ· Ô ·ÓÒÙÂÚÔ˜ ÔÚıfi‰ÔÍÔ˜
ÎÏ‹ÚÔ˜ Û ·˘Ù¤˜ ÙȘ ÂÚÈÙÒÛÂȘ ÌÈ-
ÎÙÒÓ Á¿ÌˆÓ, Ô˘ ‹Ù·Ó Û˘¯ÓÔ›. O ΢-
ÚÈ·Îfi˜ ÏËı˘ÛÌfi˜ fï˜ Ê·›ÓÂÙ·È
ˆ˜ ¤‰ÂÈÍ ·ÓÔ¯‹.
¶·Ú·ÎÌ‹ Î·È Û˘ÚÚ›ÎÓˆÛË
H‰Ë ·fi ÙÔ 1223 fiÛÔÈ ÊÚ¿ÁÎÔÈ Î·ÙÔÈ-
ÎÔ‡Ó ÛÙËÓ ‡·ÈıÚÔ ‰ÂÓ ÂÎÎÏËÛÈ¿˙Ô-
ÓÙ·È Û ϷÙÈÓÈÎÔ‡˜ Ó·Ô‡˜. ™Ù· 1237 Ô
›‰ÈÔ˜ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ·›ÚÓÂÈ ¿‰ÂÈ· ·fi
ÙÔÓ ¿· Ó· ÂÎ-
ÎÏËÛÈ¿˙ÂÙ·È ÛÙÔ
·ÚÂÎÎÏ‹ÛÈ ÙÔ˘
·Ï·ÙÈÔ‡ – Ô Î·ıÂ- ™Ù·‰È·Î¿ ·fi ÙÔÓ
‰ÚÈÎfi˜ Ó·fi˜ ÙÔ˘
¤ÊÙÂÈ Ôχ Ì·-
12Ô ¤ˆ˜ ÙÔÓ 16Ô ·È.
ÎÚÈ¿! OÈ ‚·ÚfiÓÔÈ Ô ÂÏÏËÓÈÎfi˜ ÏËı˘-
‰ÂÓ ÏËÚÒÓÔ˘Ó
ÙÔÓ ÊfiÚÔ ÛÙÔ Ï·ÙÈ- ÛÌfi˜ ·ÔÚÚÔÊ¿
ÓÈÎfi ÎÏ‹ÚÔ Î·È
ÙÔ˘˜ §·Ù›ÓÔ˘˜
·‰È·ÊÔÚÔ‡Ó ÁÈ·
ÙÔ˘˜ ·ÊÔÚÈÛÌÔ‡˜
Ô˘ ÂÎÙÔ͇ÔÓÙ·È
ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘˜. H ËıÈ΋ ηٿÛÙ·ÛË
ÙˆÓ Ï·Ù›ÓˆÓ ÎÏËÚÈÎÒÓ Â›Ó·È ·ÍÈÔıÚ‹-
ÓËÙË. ™‡ÓÙÔÌ· ÔÈ Ó·Ô› ÙÔ˘˜ ·‰ÂÈ¿˙Ô˘Ó
Î·È ·fi ÙÔÓ 14Ô ·ÈÒÓ· ÔÈ Â›ÛÎÔÔÈ
Î·È ·Ú¯ÈÂ›ÛÎÔÔÈ ‰È·Ì¤ÓÔ˘Ó ÛÙËÓ
IÙ·Ï›·, ‰ÈÔÚ›˙ÔÓÙ·˜ ¤Ó·Ó ‚ÈοÚÈÔ ÁÈ·
Ó· ‰È·¯ÂÈÚ›˙ÂÙ·È Ù· ÔÈÎÔÓÔÌÈο Î·È Ó·
ÙÔ˘˜ ÛÙ¤ÏÓÂÈ Ù· ÂÈÛÔ‰‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘˜.
AÎfiÌ· Î·È Ô ›‰ÈÔ˜ Ô Î·ı‰ÚÈÎfi˜ Ó·fi˜
Ù˘ §Â˘ÎˆÛ›·˜ ‹‰Ë ÛÙ· 1368 ›ӷÈ
¿‰ÂÈÔ˜ K˘ÚȷΤ˜ Î·È ÁÈÔÚÙ¤˜, ηıÒ˜
fiϘ ÔÈ Á˘Ó·›Î˜, ¢ÁÂÓ›˜ Î·È Ï·˚Τ˜,
ÂÎÎÏËÛÈ¿˙ÔÓÙ·È ·ÔÎÏÂÈÛÙÈο ÛÙÔ˘˜
ÔÚıfi‰ÔÍÔ˘˜ Ó·Ô‡˜.
T· fiÚÈ· Ù˘ ·ÊÔÌÔ›ˆÛ˘
Oˆ˜ Â›Ó·È Ê˘ÛÈÎfi, Ë ÛÙ·‰È·Î‹ ·ÔÚ-
ÚfiÊËÛË Ù˘ ÌÂÈÔÓfiÙËÙ·˜ ÙˆÓ Ï·Ù›ÓˆÓ
ÊÙ¿ÓÂÈ ÙÔÓ 15Ô ·ÈÒÓ· ÛÙÔ ·fiÁÂÈfi
Ù˘. E¯Ô˘Ó ÂÌϷΛ ÛÙÔÓ ÂÏÏËÓÈÎfi
ÙÚfiÔ ˙ˆ‹˜, ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó Î·È ÌÈÏÔ‡Ó ÂÏ-
ÏËÓÈο, Û˘ÌÌÂÙ¤¯Ô˘Ó ÛÙȘ ÎÔÈÓˆÓÈΤ˜
ÂΉËÏÒÛÂȘ Î·È ÙÂÏÂÙÔ˘ÚÁ›Â˜ –Ô˘
ۯ‰fiÓ fiϘ Û˘Ó‰¤ÔÓÙ·È Ì ÙÔ Ï·-
ÙÚ¢ÙÈÎfi Ù˘ÈÎfi–, Ì ¤Ó· ÏfiÁÔ Û˘ÌÂ-
ÚÈʤÚÔÓÙ·È ÛÙËÓ Ú¿ÍË ˆ˜ ÔÚıfi‰ÔÍÔÈ,
·ÎfiÌ· ÎÈ fiÙ·Ó ‰ÂÓ Â›Ó·È. O Û˘ÌÊ˘ÚÌfi˜
Â›Ó·È ÙfiÛÔ ÌÂÁ¿ÏÔ˜, ÒÛÙ ·ÎfiÌ· ηÈ
·ÓÒÙ·ÙÔÈ ÎÏËÚÈÎÔ› –fiˆ˜ Ô ·Ú¯ÈÂ›-
ÛÎÔÔ˜ §Â˘ÎˆÛ›·˜ O‡ÁÔ˜, Ô˘ ¤ÊÙ·-
Û ӷ Á›ÓÂÈ Î·Ú‰ÈÓ¿ÏÈÔ˜– Ó· ıˆÚÔ‡-
ÓÙ·È ·fi ÙÔ˘˜ Ï·Ù›ÓÔ˘˜ Ù˘ ¢‡Û˘
«Ì¿ÏÏÔÓ ÂÏÏËÓÔÚıfi‰ÔÍÔÈ ·Ú¿ ڈ̷È-
ÔηıÔÏÈÎÔ›».
H ¤ÓˆÛË ÙˆÓ EÎÎÏËÛÈÒÓ ÛÙË Û‡ÓÔ-
‰Ô ºÂÚÚ¿Ú·˜–ºÏˆÚÂÓÙ›·˜ (1439) ı·
··ÏÏ¿ÍÂÈ Ì¿ÏÈÛÙ· ÙÔ˘˜ Ï·Ù›ÓÔ˘˜ Ù˘
K‡ÚÔ˘ ·fi ‰ÈÛÙ·ÁÌÔ‡˜ Î·È ‰ÈÏ‹ÌÌ·-
Ù· Û˘Ó›‰ËÛ˘, ηıÒ˜ ·fi ÙfiÙ ٷ
‰‡Ô ‰fiÁÌ·Ù· ÂÍÈÛÒÓÔÓÙ·È –ÙÔ˘Ï¿¯È-
ÛÙÔÓ ÛÙ· ÏfiÁÈ·– ÎÈ ÂÔ̤ӈ˜ ÌÔÚÔ‡Ó
ÔÈ ÈÛÙÔ› Ó· Ù· ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ·‰È¿ÎÚÈÙ·
‹ Î·È ÂÓ·ÏÏ·ÎÙÈο! EÙÛÈ, . ¯., ÔÈ Â-
ÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ Ï·Ù›ÓÔÈ Ù˘ K‡ÚÔ˘ ÚÔ-
ÛʇÁÔ˘Ó ÛÙ· ÔÚıfi‰ÔÍ· ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ-
ο ‰ÈηÛÙ‹ÚÈ·, ȉ›ˆ˜ ‚¤‚·È· ÛÙȘ ÂÚÈ-
ÙÒÛÂȘ ‰È·˙˘Á›ˆÓ... K·ÏÔ‡Ó ÔÚıfi‰Ô-
ÍÔ˘˜ ÈÂÚ›˜ ÛÙÔ˘˜ Á¿ÌÔ˘˜, ÛÙ· ‚·ÊÙ›-
ÛÈ·, ÛÙȘ Îˉ›˜. K·È ÔÈ ›‰ÈÔÈ ÔÈ ‚·ÛÈ-
ÏÈ¿‰Â˜ ÂÎÎÏËÛÈ¿˙ÔÓÙ·È ¿ÏÏÔÙ ÛÙÔ˘˜
Ï·ÙÈÓÈÎÔ‡˜ ÎÈ ¿ÏÏÔÙ ÛÙÔ˘˜ ÔÚıfi‰Ô-
ÍÔ˘˜ Ó·Ô‡˜.
¶ÚÔ˜ ¤Ó· ÂÏÏËÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜;
M¤Û· Û' ·˘Ùfi ÙÔ Îϛ̷, ÛÙ· ̤۷ ÙÔ˘
15Ô˘ ·ÈÒÓ· ‹Ù·Ó ÌÈ· Ê˘ÛÈ΋ ÂͤÏÈÍË
Ô Á¿ÌÔ˜ ÙÔ˘ Iˆ¿ÓÓË Bã Ì ÌÈ· EÏÏËÓ›-
‰· ÚÈÁΛÈÛÛ·, ÙËÓ EϤÓË ¶·Ï·ÈÔÏÔ-
Á›Ó·. O ÚfiÏÔ˜ Ù˘ ‰˘Ó·ÌÈ΋˜ ·˘Ù‹˜
‚·Û›ÏÈÛÛ·˜ ¤¯ÂÈ ˘ÂÚÙÔÓÈÛı›. AÓ·Ì-
Ê›‚ÔÏ· Ë ·ÚÔ˘Û›· Ù˘ ÂÌ„‡¯ˆÛÂ
ËıÈο ÙÔ˘˜ EÏÏËÓ˜. ™ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈ-
ÎfiÙËÙ· ¿ÓÙˆ˜ ‰ÂÓ ¤Î·Ó ıÂÛÌÈΤ˜
·ÏÏ·Á¤˜, ‰ÂÓ ·¿ÏÏ·Í . ¯. ÙËÓ ÔÚ-
ıfi‰ÔÍË ÂÎÎÏËÛ›· ·fi ÙËÓ ˘ÔÙ·Á‹
ÛÙË Ï·ÙÈÓÈ΋. OÛ· Ù˘ ÚÔÛ¿ÙÔ˘Ó
Ù· ›¯·Ó ηٷÎÙ‹-
ÛÂÈ ÔÈ EÏÏËÓ˜
ÚÈÓ ·fi ÙËÓ ¿ÊÈ-
Í‹ Ù˘. ™ÙȘ ̤Ú˜
Ù˘ fï˜ ‰ڷÈÒ-
ıËηÓ, ÒÛÙ ÔÔÈ-
ÔÛ‰‹ÔÙ ÎÈ ·Ó
ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û ÌÂÙ¿
ÙÔÓ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘
Iˆ¿ÓÓË Bã, Ë ÎfiÚË
ÙÔ˘ K·ÚÏfiÙ· ‹ Ô
I¿Îˆ‚Ô˜ Bã, ÎÂÚ‰È-
Ṳ̂ÓÔÈ ı· ‹Ù·Ó ÔÈ
EÏÏËÓ˜ Î·È ı· ¤ÏÂÁ¯·Ó ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜
·ÎfiÌ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ. K¤Ú‰ÈÛ·Ó fï˜
ÔÈ BÂÓÂÙÔ›.
¶Ò˜ ·fi ÙËÓ ·ÔÌfiÓˆÛË Ù˘ ÊÚ·-
ÁÎÈ΋˜ ηٿÎÙËÛ˘ ‚Ú¤ıËÎ·Ó ‰›Ï·
ÛÙËÓ ÂÍÔ˘Û›·;
H ÔÚ›· ÚÔ˜
ÙËÓ ÂÈÎÚ¿ÙËÛË
™ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ÔÈ ·Ú¯ÈΤ˜ ÚÔ-
ı¤ÛÂȘ ÁÈ· ·ÔÎÏÂÈÛÌfi ÙˆÓ EÏÏ‹ÓˆÓ
¤ÌÂÈÓ·Ó ÏfiÁÔ˜ ÎÂÓfi˜: °È·Ù› A). A̤ۈ˜,
Ì ÙÔ ÌÔ›Ú·ÛÌ· ÙˆÓ ÊÂÔ‡‰ˆÓ, ‰È·È-
ÛÙÒÓÂÙ·È Ë ·Ó¿ÁÎË Ó· ·Ó·Û˘ÛÙ·ı› Ë
ÂÏÏËÓÈ΋ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ˘ËÚÂÛ›· ÙÔ˘
ÛÂÎÚ¤ÙÔ˘ (ÛÈÁÎÚ›ÙÔ˘), Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜
ÙÔÓ Ú¿ÎÙÔÚ·. OÈ EÏÏËÓ˜, ÏÔÈfiÓ,
ÂÈÛ‰‡Ô˘Ó ÛÙËÓ ÎÚ·ÙÈ΋ Ì˯·Ó‹ ˆ˜ ÔÈ-
ÎÔÓÔÌÈÎÔ›–‰ÈÔÈÎËÙÈÎÔ› ˘¿ÏÏËÏÔÈ Î·È
ÁÚ·Ê›˜.
B). OÈ ÊÂÔ˘‰¿Ú¯Â˜ ‹‰Ë ÛÙ· 1237
‰ÈÒ¯ÓÔ˘Ó ·fi Ù· ÎÙ‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘˜ ÙÔ˘˜
Ï·Ù›ÓÔ˘˜ ÂÈÛٿ٘ Î·È ‰ÈÔÚ›˙Ô˘Ó ÛÙË
ı¤ÛË ÙÔ˘˜ EÏÏËÓ˜ –ÔÈ ÓÙfiÈÔÈ ı· ‰È-
ÔÈÎÔ‡Û·Ó ÈÔ ·Ô‰ÔÙÈο ÙÔ˘˜ ÔÌÔÁÂ-
Ó›˜ ÙÔ˘˜ ηÏÏÈÂÚÁËÙ¤˜.
°). H ‰È›ۉ˘ÛË ÛÙËÓ ·ÁÚÔÙÈ΋ ÔÈ-
ÎÔÓÔÌ›· ¢ÓÔ› ÙËÓ Â›‰ÔÛË ÛÙÔ
ÂÌfiÚÈÔ –ÛÂ Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Ì ÙÔ˘˜ ÔÌfi-
‰ÔÍÔ˘˜ ™‡ÚÔ˘˜– Î·È ·ÔÙÂÏ› ÙË ‚¿ÛË
ÁÈ· ÙËÓ Â·ÎfiÏÔ˘ıË ·fiÎÙËÛË ÎÙË-
Ì¿ÙˆÓ Ì ·ÁÔÚ¤˜, ÂÈÁ·Ì›Â˜ Ì Ϸٛ-
ÓÔ˘˜ Î.Ï.
¢). H ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ¿ÓÔ‰Ô˜ ÂÈÙ›ÓÂÈ
ÙË ÌÔÈÚ·›· ·ÔÚÚfiÊËÛË ÙˆÓ ÌÂÈÔÓÔ-
Ù‹ÙˆÓ Ì¤Û· ÛÙÔ ÙÂÚ¿ÛÙÈÔ ÛÒÌ· Ù˘
ÂÏÏËÓÔÚıfi‰Ô͢ ÏÂÈÔÓfiÙËÙ·˜ ηÈ
ÙËÓ ·ÔÌfiÓˆÛË Ù˘ ËÁÂÙÈ΋˜ Ù¿Í˘
–Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÙË ‰È¿Û·ÛË ÙˆÓ
ÛÙÂÁ·ÓÒÓ Ù˘.
E). TÔ Ï·ÙÈÓÈÎfi ÛÙÔÈ¯Â›Ô ·ÊÔÌÔÈÒÓÂ-
H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H
Ù·È ·fi ÌÈ· Û˘ÓÂÎÙÈ΋ ·Ú¯·›· ÎÔÈÓˆ-
Ó›· Î·È ·fi ÙË ıÚËÛ΢ÙÈ΋ Î·È ÔÏÈ-
ÙÈÛÌÈ΋ ÏËÚfiÙËÙ· ÂÓfi˜ ÙÚfiÔ˘ ˙ˆ‹˜,
Ô˘ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı› Î·È Û˘ÌÏËÚÒÓÂÈ
ÙÔ ÎÔÈÓˆÓÈÎfi Á›ÁÓÂÛı·È Ì ÂÚÈÛÛfiÙÂ-
ÚË ·ÓÂÎÙÈÎfiÙËÙ·, ·Ê‹ÓÔÓÙ·˜ ÌÂÁ·Ï‡-
ÙÂÚ· ÂÚÈıÒÚÈ· ÂÏ¢ıÂÚ›·˜.
™T). ¢È·ÌÔÚÊÒÓÂÙ·È Û˘Ó›‰ËÛË «Î˘-
Úȷ΋˜ Èı·Á¤ÓÂÈ·˜» ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜
›‰ÈÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ¢ÁÂÓ›˜ ÙÔ˘ Û˘Ì‚Ô˘Ï›Ô˘
ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿, Ô˘ Ô‰ËÁ› ÛÙ· 1369
ÛÙËÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÈ΋ ·fiÊ·ÛË Ù˘ η-
Ù¿ÚÁËÛ˘ ÙˆÓ ÛÙ·˘ÚÔÊÔÚÈÒÓ ÛÙËÓ
Ú¿ÍË Î·È ÙÔ˘ ÂÚÈÔÚÈÛÌÔ‡ Ù˘ ¿Ì˘-
Ó·˜ ÛÙÔ ›‰ÈÔ ÙÔ ÓËÛ› Î·È ÌfiÓÔ.
1369, Ô ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ÛÙ·ıÌfi˜
H‰Ë Ë Ï¿ÛÙÈÁÁ· ¤¯ÂÈ Á›ÚÂÈ ÔÚÈÛÙÈο
ÚÔ˜ ÙË ÌÂÚÈ¿ ÙˆÓ Î·Ù·ÎÙË̤ӈÓ: OÈ
΢ڛ·Ú¯ÔÈ ÓÈÒıÔ˘Ó ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎÔ› ÎÈ fi¯È
·ÏÏËϤÁÁ˘ÔÈ Ì ÙÔ˘˜ ÔÌÔÁÂÓ›˜ ¢˘ÙÈ-
ÎÔ‡˜, ÔÈ Á˘Ó·›Î˜ ÙÔ˘˜ ·Ê‹ÓÔ˘Ó ¿‰ÂÈ-
Ô˘˜ ÙÔ˘˜ Ó·Ô‡˜ ÎÈ ÂÎÎÏËÛÈ¿˙ÔÓÙ·È Ì·-
˙› Ì ÙÔ˘˜ «Û¯ÈÛÌ·ÙÈÎÔ‡˜» (·Ó·ÙÚ¤ÊÔ-
ÓÙ·˜ ·Ó¿ÏÔÁ· Î·È Ù· ·È‰È¿ ÙÔ˘˜). KÈ Ô
‚·ÛÈÏÈ¿˜ ·ÂÏ¢ıÂÚÒÓÂÈ Û˘Ó¯Ҙ ÎÈ
¿ÏÏÔ˘˜ ·ÚÔ›ÎÔ˘˜, ÁÈ· Ó· Ì·˙¤„ÂÈ
¯Ú‹Ì·Ù·: O ÎÔÈÓˆÓÈÎfi˜ ¯¿ÚÙ˘ ·ÏÏ¿-
˙ÂÈ ·fiÙÔÌ·, ÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ÛÙÔÈ¯Â›Ô ‰˘-
Ó·ÌÒÓÂÈ.
H Â·Ó¿ÛÙ·ÛË
ÙˆÓ ·ÚÔ›ÎˆÓ ÙÔ 1426
O ‚Ú·¯Ó¿˜ Ù˘ ‰Ô˘ÏÔ·ÚÔÈΛ·˜ –Ù˘
ÈÔ ¿ÁÚÈ·˜ Î·È ·Ó·¯ÚÔÓÈÛÙÈ΋˜ Û fiÏË
ÙË ¢˘ÙÈ΋ E˘ÚÒË– ‰È·ÙÚ¤¯ÂÈ ÌfiÓÈÌ·
ÙËÓ Î˘Úȷ΋ ÈÛÙÔÚ›· Ù˘ ÂÔ¯‹˜. H
ÛÙ˘ÁÓ‹ ÂÎÌÂÙ¿ÏÏ¢ÛË ÙÔ˘ ·ÚÔ›ÎÔ˘
–Ô˘ ·Ô‰›‰ÂÈ 100 ‰Ô˘Î¿Ù· ÙÔÓ ¯Úfi-
ÓÔ, ›Û· ‰ËÏ·‰‹ Ì ÙÔ˘˜ ÌÈÛıÔ‡˜ ÂÓfi˜
ηıËÁËÙ‹– ÚÔηÏ› ·Ù¤ÏÂȈÙ˜ ‰Ú·-
ÂÙ‡ÛÂȘ Î·È ÂÈÎÂÚ‰¤ÛÙ·ÙÔ Î˘Ó‹ÁÈ
ÎÂÊ·ÏÒÓ. OÈ ¿ÚÔÈÎÔÈ ı· ¿ÚÔ˘Ó ÙËÓ
ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ 1426 ÌÂÙ¿ ÙË ‰È¿Ï˘ÛË ÙÔ˘
ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ·fi ÙÔ˘˜ M·ÌÂÏÔ‡ÎÔ˘˜ ηÈ
ı· ÙË ‰È·ÙËÚ‹ÛÔ˘Ó Ì ÂÓÙ˘ˆÛȷ΋
ÔÚÁ¿ÓˆÛË ÁÈ· 8 Ì‹Ó˜, ÒÛÔ˘ ÔÈ Î˘-
Ú›·Ú¯ÔÈ ı· ÎÚÂÌ¿ÛÔ˘Ó ÙÔÓ ·Ú¯ËÁfi
ÙÔ˘˜, ÙÔÓ Ú‹Á· (ÚÂ) AϤÍË.
K·È Ë ÔÈÎÙÚ‹ ηٿÛÙ·ÛË ÙˆÓ ·-
ÚÔ›ÎˆÓ –ÙÔ˘˜ Ô˘Ï¿ÓÂ, ÙÔ˘˜ ¯·Ú›-
˙Ô˘Ó, ÙÔ˘˜ ·ÓÙ·ÏÏ¿˙Ô˘Ó, ÙÔ˘˜ ·›-
˙Ô˘Ó ÛÙ· ¯·ÚÙÈ¿– ı· ‰È·ÙËÚËı›
·Ó·ÏÏÔ›ˆÙË Ì¤¯ÚÈ ÙÔÓ ÂÚ¯ÔÌfi ÙˆÓ
OıˆÌ·ÓÒÓ ÛÙ· 1570. TfiÙ ÔÈ BÂÓÂÙÔ›
ı· ı˘ÌËıÔ‡Ó Ó· ‰È·ÎËÚ‡ÍÔ˘Ó ÙËÓ Î·-
Ù¿ÚÁËÛË Ù˘ ‰Ô˘ÏÔ·ÚÔÈΛ·˜! TÔ ›‰ÈÔ
ı· ˘ÔÛ¯ÂıÔ‡Ó fï˜ Î·È ÔÈ Â›‰ÔÍÔÈ
ηٷÎÙËÙ¤˜ –Ô˘ ‚¤‚·È· fiÙ·Ó ı· ÂÈ-
ÎÚ·Ù‹ÛÔ˘Ó, ı· «ÙÚÔÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó» ÙËÓ
˘fiÛ¯ÂÛ‹ ÙÔ˘˜.
OÈ ·ÈÒÓȘ ‚·ÛÈΤ˜ ·Ú¯¤˜
TÚÈ¿ÓÙ· ¯ÚfiÓÈ· ·ÚÁfiÙÂÚ· Ë ÌÓ‹ÌË
Ù˘ ‰Ô˘ÏÔ·ÚÔÈΛ·˜ ÛÙÔȯÂÈÒÓÂÈ ·Îfi-
Ì· Î·È ÙȘ ÔÏÈÙÈΤ˜ ÚÔÛ¿ıÂȘ ÙˆÓ
K˘Ú›ˆÓ ÁÈ· ·ÔÙ›Ó·ÍË ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈ-
ÎÔ‡ ˙˘ÁÔ‡: ™˘ÓÔ„›˙ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ÂÌÂÈ-
Ú›· ÙÔ˘˜ ·fi ÙË Ï·ÙÈÓÈ΋ ΢ÚÈ·Ú¯›·,
˙ËÙÔ‡Ó ·fi ÙÔ˘˜ E˘Úˆ·›Ô˘˜ ËÁÂÌfi-
Ó˜ Ï‹ÚË ıÂÛÌÈ΋ ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛË
ÙˆÓ ·ÚԛΈÓ. ZËÙÔ‡Ó Â›Û˘ Ï‹ÚË
ÚˆÙÔ‚¿ıÌÈ· Î·È ‰Â˘ÙÂÚÔ‚¿ıÌÈ· ·˘-
ÙÔ‰ÈÔ›ÎËÛË, –·ÏÏ¿ Î·È ‰ËÌfiÛÈ· ·È-
‰Â›· ÚÔÛÈÙ‹ Û fiÏÔ˘˜: TÔ ·fiÛÙ·Á-
Ì· Ù˘ ÓÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ ÔÏÈÙÈ΋˜ Û˘Ó›-
‰ËÛ˘.
1 6 ™ E ¶ T E M B P I O Y 2 0 0 1 13