ΟΜΑΔΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΙΑΝΟΥ | ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΟΣΜΑ ΛΑΠΑΤΑ | KLAPATAS@WEEBLY. COM | KLAPATAS@GMAIL.

COM | 6972 844 207

ΟΜΑΔΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΙΑΝΟΥ

ΔΙΑΜΟΡΦΩΜΕΝΑ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ

ΥΠΟΔΟΜΗ-ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ-ΕΚΠΟΝΗΣΗ-ΕΠΙΒΛΕΨΗ-ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ

ΚΟΣΜΑΣ ΛΑΠΑΤΑΣ
ΣΟΛΙΣΤ-ΜΟΥΣΙΚΟΠΑΙΔΑΓΩΓΟΣ-ΜΟΥΣΙΚΟΛΟΓΟΣ-ΜΟΥΣΙΚΟΤΕΧΝΟΛΟΓΟΣ

1
 ΟΜΑΔΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΙΑΝΟΥ | ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΟΣΜΑ ΛΑΠΑΤΑ | KLAPATAS@WEEBLY. COM | KLAPATAS@GMAIL.COM | 6972 844 207

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Η ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΜΟΥ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΠΙΑΝΟ και σχολείο
Διάσημοι που έπαιζαν μουσικό όργανο

ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΙΑΝΟΥ & ΠΑΙΔΙ

ΤΟ ΠΙΑΝΟ
Λίγα λόγια για το Πιάνο
Τα μαθήματα Πιάνου
Διδασκαλία Πιάνου
Πιάνο και σωστή ηλικία
Πιάνο και πρόοδος
Φυσικό Πιάνο, ψηφιακό πιάνο ή αρμόνιο?
Πιάνο και διδακτέα ύλη
Πιάνο και έτη φοίτησης
Ελληνικό και διεθνές σύστημα Πιάνου
Πιάνο και τάξεις
Πιάνο και βαθμολογικό σύστημα

ΥΛΗ ΠΙΑΝΟΥ
Προκαταρκτική
Κατωτέρα
Γενικά Μαθήματα

ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΚΟΣΜΑ ΛΑΠΑΤΑ

Πως διδάσκω ολιστικά

2
 ΟΜΑΔΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΙΑΝΟΥ | ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΟΣΜΑ ΛΑΠΑΤΑ | KLAPATAS@WEEBLY. COM | KLAPATAS@GMAIL.COM | 6972 844 207

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Ονομάζομαι Κοσμάς Λαπατάς. Σπούδασα Πιάνο, Ανώτερα Θεωρητικά,

Μουσικολογία και Μουσική Τεχνολογία. Διδάσκω επί 20 συναπτά έτη Πιάνο, σε
ωδεία, σχολεία, κολλέγια και ιδρύματα. Έχω βραβευτεί από το Υπουργείο
Πολιτισμού, τη Διεθνή Ακαδημία Τεχνών και το Classic CD Magazine. Έχω δώσει
ρεσιτάλ στις διάσημες αίθουσες Αττικό, Παλλάς, Παρνασσός, Ευελπίδων,
Μερκούρη, Μινωτής, Pierce, Deree, ΤΕΙ Αθηνών καθώς και στα πνευματικά κέντρα
Ιμβρίων, Νίκαιας, Κορυδαλλού και Νέας Ιωνίας Βόλου. Έχω διδάξει στα
εκπαιδευτήρια Δ. Τσέτου, Ζηρίδη, 16ο Δ.Σ. Αιγάλεω και 4ο Δ.Σ. Βούλας, στα ωδεία
Φ. Νάκας, Ι. Συγγελάκη και Απόλλων, στην ΕΚΨ&ΨΥ και στο ΙΨΥ Παιδιών και
Εφήβων. Έχω μαθητεύσει δίπλα σε παγκόσμιες φυσιογνωμίες όπως Τουφεξής,
Καρά και Τραγάνα (Juilliard), Αλεξίου, Χριστόφιλλος και Δέλλιος (HCMA),
Χατζηνίκος (Mozarteum), Παπαγεωργίου (Royal Academy), Μηνακούλη
(Guildhall), Συμεωνίδης (Opera National de Paris), Nosina και Tkatch (Gnessin
Academy), Speidel (Hochschule fur Musik), Jones (Manhattan School of Music), Ward
(York), Robison και Cuthbert (ΜΙΤ), Dennis, Miller και Owsinsky (BOMG). Επίσης
παρακολούθησα μαθήματα Στυλιστικής Πρακτικής, Ορατόριου, Μουσικής
Σημειογραφίας, Σχολικής Παιδαγωγικής, Φιλοσοφίας και Αισθητικής, Ιστορίας
Τέχνης, Λογοτεχνίας, Ποίησης και Δράματος με αυθεντίες όπως Tackley και Barker
(Open), Coopersmith και Ludwig (Curtis), Kelly (Harvard), Wright (Yale), Brooks (UCL),
Gikas (Emory), Gassenschmidt (Oxford), Langridge (Princeton), Zengos (Tufts) και
Psilopoulos (Edinburgh). Έχω συγγράψει βιβλία για την Διδακτική του Πιάνου, τη
Μουσική Τεχνολογία & Ηχοληψία, τη Μουσικοθεραπεία και πάνω από 100 άρθρα
για την Παιδαγωγική του Πιάνου. Έχω ηχογραφήσει πιανιστικά έργα των Albeniz,
Bach, Beethoven, Chopin, Debussy, Mendelssohn, Mozart, Rachmaninov, Satie,
Scarlatti, Schubert, Schumann, Scriabin, Shostakovich και Szymanowski, αλλά και δικές
μου μινιμαλιστικές συνθέσεις στην ONErpm. Συνεντεύξεις μου έχουν δημοσιευτεί
στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο και συγκεκριμένα στους Παλμός, Career,
Classical Buzz, Orange Twist και Daily Post. Είμαι αρωγό μέλος των AMS, EPTA, GSME,
HeJMEC, IAC, ISPCI, ISPME, MPG, NAfME, NEMA.

3
 ΟΜΑΔΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΙΑΝΟΥ | ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΟΣΜΑ ΛΑΠΑΤΑ | KLAPATAS@WEEBLY. COM | KLAPATAS@GMAIL.COM | 6972 844 207

Η ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΜΟΥ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

Ο σκοπός της ΜΟΥΣΙΚΗΣ εκπαίδευσης είναι να διδάξει μια παγκόσμια γλώσσα για
τα παιδιά που θα είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν οπουδήποτε και για το
υπόλοιπο της ζωής τους. Η ΜΟΥΣΙΚΗ πηγαίνει στον δεξιό εγκέφαλο και διεγείρει
συναισθήματα, επιτρέποντας στους ανθρώπους να αισθάνονται τα ίδια
πράγματα. Το ΠΙΑΝΟ είναι ένα απαραίτητο εργαλείο για κάθε παιδί. Πιστεύω ότι
το ΠΙΑΝΟ θα πρέπει να διδάσκεται σε όλους, χωρίς εξαίρεση. Το ΠΙΑΝΟ συνδέει
τα παιδιά με το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον και τους δίνει κάτι για το οποίο
να είναι υπερήφανοι. Όλα τα παιδιά πρέπει να είναι σε θέση να κατανοήσουν και
να εκτιμήσουν το ΠΙΑΝΟ και τη σημασία του στη ζωή τους. Αυξάνει τη
συγκέντρωσή του και την αυτοπειθαρχία και επίσης βελτιώνει την γενική
ακουστική και τις κοινωνικές τους δεξιότητες. Το ΠΙΑΝΟ προσφέρει μια τεράστια
οργανωτική ποιότητα στον εγκέφαλο και βοηθά στην ανάπτυξη της μνήμης, στο
συναίσθημα και στη διάθεση. Τα παιδιά που εμπλέκονται στο ΠΙΑΝΟ έχουν
δυνατά μυαλά και είναι λιγότερο πιθανό να υποστούν πνευματική εξασθένηση.
Ένα πολυφωνικό όργανο -όπως το ΠΙΑΝΟ- βελτιώνει την ικανότητά τους να
εντοπίσουν τα λάθη και να τα διορθώσουν γρήγορα. Παιδιά που παίζουν ΠΙΑΝΟ
έχουν σημαντικά υψηλότερη χωρική και συναισθηματική νοημοσύνη. Το ΠΙΑΝΟ
δίνει σε ένα παιδί αυξημένες δεξιότητες σε τομείς όπως τα μαθηματικά και οι
επιστήμες. Παιδιά, έφηβοι και ενήλικες που παίζουν ΠΙΑΝΟ, έχουν αυξημένες τις
δεξιότητες εκτελεστικής λειτουργίας. Αυτό περιλαμβάνει τις διανοητικές
διαδικασίες που επιτρέπουν στο μυαλό να σχεδιάζει, να εστιάζει την προσοχή, να
θυμάται οδηγίες και να εκτελεί επιτυχώς πολλαπλές εργασίες. Το ΠΙΑΝΟ
επιτρέπει την αύξηση της απόδοσης και των γνωστικών λειτουργιών. Κάνει κάθε
ανθρώπινο ον να λειτουργεί πιο αποτελεσματικά από μια γνωστική προοπτική,
για αυτό οι εγκέφαλοι των μουσικών μαθαίνουν πιο γρήγορα, υπερέχουν σε πιο
σύνθετα θέματα και σκέφτονται πιο δημιουργικά και λύνουν πιο γρήγορα
προβλήματα. Όσοι παίζουν ΠΙΑΝΟ είναι πιο διορατικοί από τους άλλους όταν
ακούνε μουσική, παρατηρώντας τις αποχρώσεις και περιπλοκές που εμπλέκονται
ανάλογα με το ρεπερτόριο. Η ΜΟΥΣΙΚΗ και το ΠΙΑΝΟ στα σχολεία είναι άκρως
απαραίτητα, επειδή βοηθούν τα παιδιά να αναπτύξουν δεξιότητες, όπως η
διαχείριση του χρόνου, η επικοινωνία, η υπομονή, και η επιμονή. Ως καλλιτέχνης-
διδάσκαλος έχω ως πρωταρχικό μέλημα να εμπνεύσω, να εμφυσήσω και να
μεταδώσω στους μαθητές μου ότι καλύτερο έχει να προσφέρει η ΜΟΥΣΙΚΗ στη
διάνοια και στην ψυχή τους.

4
 ΟΜΑΔΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΙΑΝΟΥ | ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΟΣΜΑ ΛΑΠΑΤΑ | KLAPATAS@WEEBLY. COM | KLAPATAS@GMAIL.COM | 6972 844 207

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

“Από την αρχαιότητα οι άνθρωποι που έπαιζαν κάποιο μουσικό όργανο

θεωρούνταν πιο έξυπνοι“

“Από όλα τα δώρα με τα οποία μπορεί ένα άτομο να είναι προικισμένο κανένα
δεν αναδύεται νωρίτερα από το μουσικό ταλέντο’’.

‘’Η εκμάθηση μουσικού οργάνου σε μικρή ηλικία μπορεί να ευνοήσει την

έκφραση της ιδιοφυΐας”.

(Gardner)

ΠΙΑΝΟ και σχολείο

“Τα παιδιά που παίζουν πιάνο, τα πάνε πολύ καλύτερα στο σχολείο. Το πιάνο
αυξάνει το δείκτη νοημοσύνης τους, το μυαλό τους είναι σε εγρήγορση, και έχουν
ισχυρότερη μνήμη. Είναι πιο χαλαροί, έχουν λιγότερο στρές, έχουν συγκέντρωση,
πειθαρχία, οργάνωση, υπομονή, περηφάνια, αυτοπεποίθηση, πολλαπλές
δεξιότητες, μεγαλύτερη δυνατότητα μάθησης, ενισχυμένη ομιλία, ανάγνωση και
μαθηματική σκέψη, δημιουργικότητα, κοινωνικότητα, υπευθυνότητα και
καλύτερη διαχείριση χρόνου. Επίσης έχουν μεγαλύτερο εύρος συναισθηματική
έκφρασης, και είναι πιο ευτυχισμένα.“ (Gardner)

Διάσημοι που έπαιζαν μουσικό όργανο

Albert Einstein, Neil Armstrong, Graham Bell, Thomas Edison, Benjamin Franklin,
Thomas Jefferson, Charles Dickens, Mark Twain, Stephen King, Woody Allen, Steven
Spielberg, Clint Eastwood, Antony Hopkins, Hugh Laurie, Johnny Depp, Meryl Strip,
Dustin Hoffman, Bruce Willis, Όμηρος, Πάνας, Απόλλων, Ορφέας, Aσκληπιός,
Πλάτωνας, Aριστοτέλης, Eυριπίδης, Πυθαγόρας, Βάκχος, Δημόκριτος,
Αριστοτέλης.

5
 ΟΜΑΔΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΙΑΝΟΥ | ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΟΣΜΑ ΛΑΠΑΤΑ | KLAPATAS@WEEBLY. COM | KLAPATAS@GMAIL.COM | 6972 844 207

ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΙΑΝΟΥ & ΠΑΙΔΙ

Τα ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΙΑΝΟΥ αποβλέπουν ταυτόχρονα στη νοητική, πνευματική,

συμπεριφορική και σωματική ανάπτυξη του παιδιού.

 Αποτελούν σημαντική πηγή έκφρασης, χαράς, ευτυχίας, φαντασίας,

επικοινωνίας, διασκέδασης, δημιουργικότητας, προσωπικότητας,
επίτευξης, αυτογνωσίας, αυτοεκτίμησης, αυτοπεποίθησης,
αυτοσυγκέντρωσης, αυτοπειθαρχίας, συνεκτικότητας, συνεργατικότητας,
κοινωνικότητας, ομαδικότητας, υπεθυνότητας.

 Αποτρέπουν φόβους, αμφιβολίες, άγχος, απομόνωση, επιθετικότητα,

ανυπακοή, παραβατικές συμπεριφορές, εθισμό σε ουσίες κλπ.

 Βοηθούν τους μαθητές να καλλιεργήσουν μαθηματικές κι επιστημονικές

έννοιες, τη μάθηση, την ανάγνωση, τη γραφή, τον αναλογικό συλλογισμό,
τη γεωμετρία., την ομιλία, τη διαχείριση του χρόνου, τη μαθηματική και
χωροχρονική συλλογιστική, τη μνήμη, τις δεξιότητες κατανόησης, τις
λεκτικές δεξιότητες, την εγκεφαλική λειτουργία, την ικανότητα
προσανατολισμού

 Εκτοξεύουν το δείκτη ευφυίας, την κριτική σκέψη, το σχεδιασμό και

αυτοσχεδιασμό, την επίλυση προβλημάτων, τις ακαδημαϊκές επιδόσεις στο
σχολείο και στο πανεπιστήμιο, στις ξένες γλώσσες, στους βαθμούς στα
τεστ, στα διαγωνίσματα, και σε όλη την ακαδημαϊκή ζωή

 Ενισχύουν δραματικά ακοή, όραση, αφή, κίνηση, μνήμη, επεξεργαστική

ικανότητα, γνωστικές και γλωσσολογικές δεξιότητες, τα 8 επίπεδα
ευφυίας, τη μαθηματική σκέψη, την πνευματικότητα, τη διασφάλιση της
υγείας, τις ακουστικές, αντιληπτικές, γλωσσικές και κινητικές ικανότητες.

 Θεραπεύουν συναισθηματικές και αγχώδεις διαταραχές, κατάθλιψη,

ψυχοσωματικές διαταραχές, αναπτυξιακές διαταραχές, αυτισμό, νοητική
υστέρηση κτλ, μαθησιακές δυσκολίες και νευρολογικές παθήσεις

 Παρέχουν 46% περισσότερη επιτυχία ακόμα και σε μαθητές που έχουν

δυσκολία με πτυχές του σχολικού προγράμματος και 36% περισσότερη
επιτυχία από ότι οι υπολογιστές και οι ξένες γλώσσες.

6
 ΟΜΑΔΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΙΑΝΟΥ | ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΟΣΜΑ ΛΑΠΑΤΑ | KLAPATAS@WEEBLY. COM | KLAPATAS@GMAIL.COM | 6972 844 207

ΤΟ ΠΙΑΝΟ
Λίγα λόγια για το ΠΙΑΝΟ
Το πιάνο είναι σήμερα από τα πλέον δημοφιλή μουσικά όργανα στον κόσμο. Η
ταχεία καθιέρωση του πιάνου και η επικράτησή του στο φιλόμουσο κοινό,
οφείλεται

 στη μεγάλη ποικιλία των μουσικών ειδών που μπορεί να αποδώσει

(κλασική, παραδοσιακή, λαϊκή, σύγχρονη, τζαζ)
 στη συνοδεία (τραγούδι, σύνολα, ορχήστρα, κλπ)
 στη μεγάλη έκταση των ήχων που μπορεί να παραγάγει, αλλά και
 στη δυνατότητά του να παρέχει στον ερμηνευτή απεριόριστες
δυνατότητες έκφρασης, λόγω της εύκολης εναλλαγής στην ένταση του
ήχου.

Το κυριότερο πλεονέκτημα του πιάνου (έναντι των άλλων οργάνων) είναι η

πολυφωνία, δηλαδή η ιδιότητά του να παράγει ταυτόχρονα πολλούς ήχους. Με
τον τρόπο αυτό, παρέχει τη δυνατότητα της εκτέλεσης σύνθετων έργων με πολύ
πλούσιο μουσικό αποτέλεσμα.

Τα μαθήματα ΠΙΑΝΟΥ
Τα μαθήματα πιάνου για το παιδί, τον έφηβο και τον ενήλικα είναι μία μαγευτική
εμπειρία με συνεχείς εκπλήξεις. Το ρεπερτόριο που διδάσκεται είναι το
πλουσιότερο που υπάρχει στην μουσική εκπαίδευση. Έργα για πιάνο έχουν
γράψει τεράστιοι μουσουργοί όπως οι Mozart, Beethoven, Liszt, Chopin αλλά και
Έλληνες όπως Χατζιδάκις, Θεοδωράκης, Ξαρχάκος, Πλέσσας και αμέτρητοι άλλοι.

Διδασκαλία ΠΙΑΝΟΥ
Στη διάρκεια των μαθημάτων ο σπουδαστής διδάσκεται την πιανιστική τεχνική
και δεξιότητα και μαθαίνει να ερμηνεύει έργα μεγάλων κλασικών, ρομαντικών,
αλλά και μοντέρνων δημιουργών, τα οποία έχουν γραφτεί ή μεταγραφτεί για
πιάνο. Η εκμάθηση αυτή, πέρα από την ευχαρίστηση της καλλιτεχνικής
δημιουργίας, προσφέρει ταυτόχρονα και σημαντική πνευματική εξάσκηση,
βοηθώντας τον σπουδαστή να εκπαιδεύει και να βελτιώνει τη σκέψη, τη
συγκέντρωση, αλλά και τη μνήμη του. Ειδικότερα, επιτυγχάνεται σταδιακά ο
πλήρης διαχωρισμός της κίνησης του κάθε χεριού, αλλά και του κάθε δαχτύλου
ξεχωριστά και βελτιώνεται η ικανότητα αποκωδικοποίησης σύνθετων κειμένων
(παρτιτούρες)οι οποίες απαιτούν οριζόντια και κάθετη ανάγνωση ταυτόχρονα.

7
 ΟΜΑΔΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΙΑΝΟΥ | ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΟΣΜΑ ΛΑΠΑΤΑ | KLAPATAS@WEEBLY. COM | KLAPATAS@GMAIL.COM | 6972 844 207

ΠΙΑΝΟ και σωστή ηλικία

Από τα τέσσερα κιόλας έτη της ηλικίας ενός παιδιού, μπορούν να ξεκινήσουν οι
σπουδές πιάνου, αφού τότε έχουν πλέον εξελιχθεί σε ικανοποιητικό βαθμό οι
απαραίτητες νοητικές λειτουργίες για την εκμάθησή του.

ΠΙΑΝΟ και πρόοδος

Η πρόοδος ΔΕΝ καθορίζεται από την ηλικία αλλά από α) τη συγκέντρωση κατά
τη διάρκεια της μελέτης, β)την προσοχή στο μάθημα του πιάνου, γ) τη συχνή,
μεθοδική και συστηματική μελέτη και βέβαια δ) την υπομονή. Όλα τα ανωτέρω
στοιχεία ΔΕΝ εξαρτώνται από την ηλικία, αλλά από τη διαχείριση του ελεύθερου
χρόνου.

Φυσικό ΠΙΑΝΟ, ψηφιακό πιάνο ή αρμόνιο?

Εάν πρόκειται για αρχάριο μαθητή, δεν είναι απαραίτητο να έχει δικό του πιάνο
από την αρχή των μαθημάτων του. Η απαιτούμενη μελέτη, τουλάχιστον κατά
τους πρώτους μήνες της εκμάθησης, μπορεί να γίνει και με τη βοήθεια αρμονίου
ή ηλεκτρικού πιάνου. Στο πιάνο, λόγω του ιδιαίτερου βαρυκεντρισμού που έχουν
τα πλήκτρα, ο σπουδαστής μετά από τα πρώτα 2-3 έτη σπουδών θα πρέπει να
αναπτύξει μια τεχνική που θα του επιτρέπει να παίζει γρήγορα και δυνατά χωρίς
να κουράζονται τα χέρια του. Στο αρμόνιο αυτή η ιδιαίτερη τεχνική δεν χρειάζεται
να αναπτυχθεί, αφού τα πλήκτρα είναι πολύ μαλακά. Αυτός είναι και ο λόγος που
ανέκαθεν ο σπουδαστής του αρμονίου ΔΕΝ μπορεί να παίξει πιάνο ενώ ο
σπουδαστής πιάνου μπορεί να παίξει αρμόνιο αλλά και οποιοδήποτε άλλο
πληκτροφόρο όργανο (ψηφιακό, τσέμπαλο, εκκλησιαστικό, συνθεσάιζερ κλπ).

ΠΙΑΝΟ και διδακτέα ύλη

Η διδακτέα ύλη (όπως αυτή ορίζεται από το ΥΠΠΟ στο ΦΕΚ: 229/57)δεν
περιορίζεται, ούτε και εξαντλείται στα προβλεπόμενα. Αντιθέτως, λαμβάνεται
υπόψη η επιθυμία του σπουδαστή (αλλά και των γονέων και κηδεμόνωντου) σε
επιλογές κομματιών, τα οποία μπορεί να μελετά ταυτόχρονα με την
προβλεπόμενη ύλη. Η ύλη του πιάνου προσδιορίζει το επίπεδο των γνώσεων και
την εξέλιξη των σπουδών. Επειδή δεν είναι δυνατόν (πρακτικά) να μελετηθεί όλη
η ύλη που αναγράφεται, γίνεται επιλογή από τον διδάσκοντα και πάντα σε
συνεργασία με τον σπουδαστή, προκειμένου να ξεπεραστούν τα τεχνικά και
ερμηνευτικά προβλήματα. Όσο περισσότερη αφομοιωθεί από τον σπουδαστή,
τόσο μεγαλύτερο ρεπερτόριο γνώση, εμπειρία και μουσική αισθητική θα
αποκτήσει.

8
 ΟΜΑΔΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΙΑΝΟΥ | ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΟΣΜΑ ΛΑΠΑΤΑ | KLAPATAS@WEEBLY. COM | KLAPATAS@GMAIL.COM | 6972 844 207

ΠΙΑΝΟ και έτη φοίτησης

Για τα μαθήματα πιάνου τα ελάχιστα έτη φοίτησης είναι:

 12 έτη για το πτυχίο,

 13 έτη για τη δεξιοτεχνία,
 14-15 έτη για το δίπλωμα και
 16-17 για το μεταπτυχιακό τμήμα.

Το πτυχίο πιάνου (ή αλλιώς πτυχίο διδασκαλίας) είναι ο πρώτος τίτλος σπουδών

που μπορεί να αποκτήσει ο σπουδαστής, ενώ το μεταπτυχιακό τμήμα είναι ο
ανώτατος δυνατός τίτλος μουσικών σπουδών. Πρέπει να διευκρινίσω, ότι τα έτη
φοίτησης δεν είναι απολύτως δεσμευτικά για τον σπουδαστή που έχει ταλέντο,
επιμονή, σπουδή, πρόοδο και εξελίσσεται με γρήγορους ρυθμούς, αφού έχει τη
δυνατότητα να διεκδικήσει υψηλότερη τάξη λαμβάνοντας μέρος σε
κατατακτήριες εξετάσεις.

Ελληνικό και διεθνές σύστημα ΠΙΑΝΟΥ

Στο διεθνές σύστημα

 Το πτυχίο πιάνου είναι ισοδύναμο με Diploma (Dip)

 Το πτυχίο δεξιοτεχνίας είναι ισοδύναμο με Associate (AMus/AAMus)
 Το δίπλωμα σολίστ είναι ισοδύναμο με Bachelor (BMus/BAMus)
 Το μεταπτυχιακό τμήμα είναι ισοδύναμο με Fellowship (Master).

Όλοι οι ελληνικοί τίτλοι σπουδών είναι κρατικά αναγνωρισμένοι και έχουν άμεση
ισχύ από την επόμενη μέρα των εξετάσεων.

9
 ΟΜΑΔΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΙΑΝΟΥ | ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΟΣΜΑ ΛΑΠΑΤΑ | KLAPATAS@WEEBLY. COM | KLAPATAS@GMAIL.COM | 6972 844 207

ΠΙΑΝΟ και τάξεις

Αναλυτικά οι τάξεις είναι οι παρακάτω:

 Α προκαταρκτική
 Β προκαταρκτική
 Γ προκαταρκτική
 Α κατωτέρα
 Β κατωτέρα
 Γ κατωτέρα
 Α μέση
 Β μέση
 Γ μέση
 Α ανωτέρα
 Β ανωτέρα
 Γ ανωτέρα
 Προκριματικές πτυχίου
 πτυχίο
 πτυχίο δεξιοτεχνίας
 δίπλωμα σολίστ
 μεταπτυχιακό τμήμα

ΠΙΑΝΟ και βαθμολογικό σύστημα

Όλοι οι τίτλοι (πλην του μεταπτυχιακού) βαθμολογούνται με

 καλώς
 λίαν καλώς
 άριστα
 άριστα παμψηφεί
 διάκριση
 2ο βραβείο
 1ο βραβείο
(η ανώτερη διάκριση που δίδεται από το ΥΠΠΟ).

10
 ΟΜΑΔΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΙΑΝΟΥ | ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΟΣΜΑ ΛΑΠΑΤΑ | KLAPATAS@WEEBLY. COM | KLAPATAS@GMAIL.COM | 6972 844 207

ΥΛΗ ΠΙΑΝΟΥ

Επειδή απευθύνομαι σε παιδιά δημοτικού η ύλη που διδάσκω αντιστοιχεί στις

πρώτες έξι (6) τάξεις της Σχολής Πιάνου όπως αυτές ορίζονται από το Υπουργείο
Πολιτισμού στο ΦΕΚ: 229/57 (Διεύθυνση Καλλιτεχνικής Εκπαίδευσης, Μουσικής
Εκπαίδευσης &Αγωγής). Για το γυμνάσιο και λύκειο, η ύλη αντιστοιχεί στις έξι
(6)επόμενες τάξεις της Σχολής Πιάνου σύμφωνα με το ίδιο ΦΕΚ.

Προκαταρκτική (ελάχιστη φοίτηση τριετής) ΦΕΚ: 229/57

 Μέθοδοι: Beyer, Reiser, Alfred, Waterman,Herve/Poulliard, Der Junge Pianist

 Ασκήσεις: Germer, Schmitt
 Κλίμακες: Μείζονες και ελάσσονες απλές (Z’lica)
 Σπουδές: Czerny (100 recréations), Kôhler, Duvernoy, Lemoine, Bertini
 Bach: Der erste Bach
 Σονατίνες: Clementi, Smitt, Diabelli, Dussek
 Κομμάτια: Oesten, Wilm, Gurlitt, Kœhler, Schytte, Gretchaninoff,
Grossvaterbuch, D' Indy, Diller I, Bartok

11
 ΟΜΑΔΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΙΑΝΟΥ | ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΟΣΜΑ ΛΑΠΑΤΑ | KLAPATAS@WEEBLY. COM | KLAPATAS@GMAIL.COM | 6972 844 207

Κατωτέρα (ελάχιστη φοίτηση τριετής) ΦΕΚ: 229/57

 Ασκήσεις: Der KleinePischna-Wolf, Plaidy, Lœsehorn: Clavier technik, Hanon

 Κλίμακες: Μείζονες και ελάσσονες, απλές και σε τρίτες, έκτες και δέκατες.
Αρπισμοί μείζονες και ελάσσονες (Hanon).
 Σπουδές: Bertini, Phillip, Czerny, Berens, Czerny, Études, Heller.
 Bach και προκλασσικοί: Händel, J.S. Bach
 Σονάτες: Kuhlau, Clementi, Beethoven, Schumann, Dussek, Haydn, Mozart
 Κομμάτια: Schumann, Grieg, Beethoven, Tchaikovsky, Mendelssohn, Schubert,
D' Indy, Diller,Kullak,Reger,Jensen,Wetchy και έργα Ελλήνων Συνθετών.

Γενικά Μαθήματα ΦΕΚ: 229/57

Τα μαθήματα στις τάξεις των οποίων οφείλουν να φοιτήσουν κατά τη διάρκεια
των σπουδών τους οι μαθητές του πιάνου, είναι:

 Θεωρία I-II-III(Φοίτηση τριετής)

 ΣολφέζI-V(Φοίτηση πενταετής)
 Αρμονία Ι-ΙΙ-ΙΙΙ (Φοίτηση τριετής)
 Μουσική δωματίου (Φοίτηση τριετής)
 Ιστορία της μουσικής (Φοίτηση διετής)
 Χορωδία (Φοίτηση διετής)
 Prima Vista (Φοίτηση διετής)
 Μορφολογία (Φοίτηση ενός έτους)
 Οργανολογία (Φοίτηση διετής)
 Πρακτικό Διδασκαλείο (Φοίτηση διετής)

12
 ΟΜΑΔΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΙΑΝΟΥ | ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΟΣΜΑ ΛΑΠΑΤΑ | KLAPATAS@WEEBLY. COM | KLAPATAS@GMAIL.COM | 6972 844 207

ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΚΟΣΜΑ ΛΑΠΑΤΑ

(προσαρμοσμένη σε ομαδικά μαθήματα παιδιών δημοτικού)

Όσοι γνωρίζουν από μαθήματα μουσικής, τόσο σε μουσικές σχολές όσο και σε
ωδεία, γνωρίζουν ότι το μάθημα είναι ατομικό, με διάρκεια δύο 20λεπτων ή ενός
40λεπτου την εβδομάδα. Στα ομαδικά μαθήματα του σχολείου αντίστοιχα, η
διάρκεια είναι 60’ την εβδομάδα για κάθε γκρούπ 4-8 μαθητών. Τα γκρούπ
χωρίζονται ανάλογα με την ηλικία (τάξη) των παιδιών ώστε να υπάρχει
ομοιογένεια στο επίπεδο και την πρόοδο τους. Φυσικά, πολύ συχνά ένα παιδί 1ης
δημοτικού μπορεί να παρουσιάσει εξαιρετική προόδο και σπουδή, και δεν είναι
καθόλου ασυνήθιστο να μεταφερθεί και σε γκρούπ της 4ης δημοτικού.

Το κύριο χαρακτηριστικό της ολιστικής μου διδασκαλίας, και αυτό που την
καθιστά μοναδική στα ελληνικά δεδομένα, είναι ότι από τα πρώτα κιόλας
μαθήματα, δεν περιορίζομαι μόνο στο πιάνο, αλλά εισάγω και όλα αυτά τα
υποχρεωτικά μαθήματα που διδάσκονται στο ωδείο (Θεωρία, Σολφέζ, Αρμονία,
Μουσική δωματίου, Prima Vista, Μορφολογία, Οργανολογία και Πρακτικό
Διδασκαλείο). Η ιστορία της μουσικής και η χορωδία καλύπτονται ήδη από το
μάθημα της μουσικής του σχολείου. Έτσι η μουσική εκπαίδευση είναι πλήρης και
δεν περιορίζεται μόνο στο να παίζει το παιδί κάποια κομμάτια.

Χωρίς όλα τα ανωτέρω μαθήματα, τα οφέλη της μουσικής παιδείας στο παιδί
μειώνονται ή καθυστερούνται δραματικά. Είναι γνωστό ότι η καλλιτεχνική
αντίληψη και η μουσική ευφυΐα στο παιδί ολοκληρώνεται στα 9-11 (το πολύ)
χρόνια, και αν δεν γίνει μέχρι τότε δεν γίνεται δυστυχώς ποτέ. Αν λάβει λοιπόν
κανείς υπόψη ότι τα παραπάνω μαθήματα διδάσκονται στο ωδείο από την ηλικία
των 16 ετών και άνω, καταλαβαίνει κανείς τι έχει στερηθεί το παιδί από την πλήρη
μουσική παιδεία.

Αυτήν την μεγάλη παράλειψη λοιπόν των ελληνικών ωδείων καλύπτω εγώ με τη
μέθοδο μου, ενώ ταυτόχρονα διατηρώ ευλαβικά όλα τα θετικά στοιχεία του
ωδειακού συστήματος που ισχύει από το 1957 (βλέπε ΦΕΚ). Επιπλέον εισάγω και
μάθημα Οργανολογίας που στο ωδείο διδάσκεται αποκλειστικά για το πτυχίο
Αντίστιξης στην ηλικία των 22 (το νωρίτερο). Επίσης εισάγω στοιχεία βασικής
σύνθεσης, ένα μάθημα που στο ωδείο το διδάσκεται μόνο μαθητής που έχει
προηγουμένως λάβει πτυχία Αρμονίας, Αντίστιξης και Φυγής (στην ηλικία των 24
το νωρίτερο).

13
 ΟΜΑΔΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΙΑΝΟΥ | ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΟΣΜΑ ΛΑΠΑΤΑ | KLAPATAS@WEEBLY. COM | KLAPATAS@GMAIL.COM | 6972 844 207

Πως διδάσκω ολιστικά

Παράλληλα με το πιάνο (φυσικό, ψηφιακό) χρησιμοποιώ whiteboard αλλά και
ηλεκτρονικούς υπολογιστές (φορητούς ή σταθερούς) στους οποίους έχω
εγκατεστημένα τα πασίγνωστα προγράμματα Finale και Sibelius, (όπου διδάσκω
μουσική σημειογραφία και σύνθεση), LenMus και ArsNova (όπου διδάσκω θεωρία,
σολφέζ και ακουστικά) και Microsoft Instruments (όπου διδάσκω οργανολογία,
μορφολογία και πρίμα βίστα).

Το μάθημα της μουσικής δωματίου, ένα μάθημα που στο ωδείο διδάσκεται το
νωρίτερο στην ηλικία των 16, εγώ το εισάγω από τα πρώτα κιόλας μαθήματα,
χωρίζοντας τα παιδιά σε γκρουπ των 2 ή 3 και δίνοντας τους κομμάτιαπιάνου
για 4-6 χέρια. Έτσι, όχι μόνο εξασκώ εκπληκτικά την ακοή και την όραση τους
(διδάσκοντας ρυθμό και συγχρονισμό), αλλά προωθώ με τον καλύτερο τρόπο την
ομαδικότητα και όλα τα οφέλη που συνεπάγεται αυτή στο ήθος και την
συμπεριφορά του παιδιού, τόσο στα σχολικά του χρονιά όσο και σε όλη του τη
ζωή.

14
 ΟΜΑΔΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΙΑΝΟΥ | ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΟΣΜΑ ΛΑΠΑΤΑ | KLAPATAS@WEEBLY. COM | KLAPATAS@GMAIL.COM | 6972 844 207

Τέλος, το πρακτικό διδασκαλείο, ένα μάθημα που στο ωδείο διδάσκεται το

νωρίτερο στην ηλικία των 16 για το πτυχίο διδασκαλίας, εγώ το εισάγω από τους
πρώτους κιόλας μήνες. Για κάθε γκρουπ παιδιών διαλέγω το πιο προχωρημένο,
και το καθιστώ ‘’βοηθό διδασκαλίας’’. Του διδάσκω πώς να χειρίζεται να
φροντίζει, να συντηρεί, να προστατεύει και να ασφαλίζει τα υλικά του μαθήματος
(πιάνο, αρμόνιο, πίνακες, μουσική βιβλιοθήκη, ηλεκτρονικοί υπολογιστές,
περιφερειακά, ακουστικά, παρτιτούρες) και φυσικά πώς να επιβλέπει και να βοηθά
στη μελέτη και την πρόοδο των άλλων μαθητών.

Έτσι ο κάθε βοηθός διδασκαλίας από παθητικός γίνεται ενεργός δέκτης

διδασκαλίας, γίνεται δηλαδή ‘’δάσκαλος’’, με όλα τα οφέλη που συνεπάγεται αυτό
(ευθύνη, οργάνωση, πρωτοβουλία, πνευματικός και σωματικός συγχρονισμός) και
εγώ γίνομαι ‘’μέντορας’’ που επιβλέπω το έργο και την πρόοδο του ιδίου και των
‘’μαθητών’’ του.

Δραστηριότητες δηλαδή που κάνει ένας μεταπτυχιακός η διδακτορικός φοιτητής

εγώ τις εισάγω ήδη σε παιδιά δημοτικού. Είναι νομίζω ξεκάθαρο πόσο μια τέτοια
ολιστική μέθοδος εκτινάσσει τη νοητική, πνευματική, συμπεριφορική και
σωματική ανάπτυξη του παιδιού.

15
 ΟΜΑΔΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΙΑΝΟΥ | ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΟΣΜΑ ΛΑΠΑΤΑ | KLAPATAS@WEEBLY. COM | KLAPATAS@GMAIL.COM | 6972 844 207

Τέλος, οργανώνω τουλάχιστο τρείς (3) μαθητικές συναυλίες μέσα στο σχολικό
έτος, τόσο στους πολυχώρους συναυλιών του σχολείου όσο και σε διακεκριμένες
αίθουσες όπως η Βίβιαν Βουδούρη στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Επίσης
οργανώνω μουσικές βραδιές με πιάνο, τραγούδι, και μουσική δωματίου. Έτσι οι
μαθητές της σχολής πιάνου, αλλά και οι γονείς και κηδεμόνες τους, έχουν
ολοκληρωμένη επαφή με την τέχνη της μουσικής και τη μοναδική ευκαιρία να
καμαρώσουν και να ενθαρρύνουν το ταλέντο των παιδιών τους.

HTTP://KLAPATAS.WEEBLY.COM
WWW.HELLOSTAGE.COM/KLAPATAS
HTTP://KLAPATAS.WORDPRESS.COM

ΑΘΗΝΑ 2016

16
 ΟΜΑΔΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΙΑΝΟΥ | ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΟΣΜΑ ΛΑΠΑΤΑ | KLAPATAS@WEEBLY. COM | KLAPATAS@GMAIL.COM | 6972 844 207

ΠΗΓΕΣ
Bartel, Lee R. “The Effect of Preparatory Set on Musical Response in College Students.”
Journal of Research in Music Education 40, no. 1 (Spring 1992):47–61.

Eisman, Lawrence Warren. “The Formulation and Testing of a ProblemSolving

Approach to the Development of Perceptive Listening Skills in
34 Journal of Music History Pedagogy. Selected College Music Appreciation Classes.”
EdD diss., New York University, 1975.

Finnäs, Leif. “How can Musical Preferences be Modified? A Research Review.”

Bulletin of the Council for Research in Music Education 102 (1989): 1–58.

Gordon, Lewis. “College Music Appreciation: Pedagogical Approaches and

Preliminary Findings.” College Music Symposium 36 (1996): 103–13.

Halpern, Jessica. “Effects of Historical and Analytical Teaching Approaches on

Music Appreciation.” Journal of Research in Music Education 40, no. 1
(Spring 1992): 39–46.

Hash, Phillip M. “Undergraduate Non-Music Major Preferences for Western

Art Music.” Contributions to Music Education 36, no. 1 (2009): 9–24.

Holloway, Martha. “The Use of Cooperative Action Learning to Increase

Music Appreciation Students’ Listening Skills.” College Music Symposium
44 (2004): 83–93.

Holz, Richard. “The Effect of Behavioral Instruction on Music Achievement,

Attitudes, and Music Selection Behavior in an Introductory College Music
Course.” EdD diss., Columbia University, 1978.

17
 ΟΜΑΔΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΙΑΝΟΥ | ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΟΣΜΑ ΛΑΠΑΤΑ | KLAPATAS@WEEBLY. COM | KLAPATAS@GMAIL.COM | 6972 844 207

Hosterman, Glenn Lewis. “Cooperative Learning and Traditional

Lecture/Demonstration in an Undergraduate Music Appreciation Course.”
EdD diss., The Pennsylvania State University, 1992.

Jumpeter, Joseph. “Personalized System of Instruction Versus the

LectureDemonstration. Method in a Specific Area of a College Music Appreciation
Course.” Journal of Research in Music Education 33, no. 2 (Summer 1985):113–22.

Keston, Morton J. “An Experimental Evaluation of the Efficacy of Two Methods

of Teaching Music Appreciation.” Journal of Experimental Education
22, no. 3 (March 1954): 215–26.

LeBlanc, Alfred. “The Effect of Maturation/Aging on Music Listening Preference: A

Review of the Literature.” Paper presented at the Ninth National
Symposium on Research in Music Behavior, Cannon Beach, OR, March
1991.

LeBlanc, Albert, Wendy Sims, Carolyn Siivola, and Mary Obert. “Music Style
Preferences of Different Age Listeners.” Journal of Research in Music Education
44, no. 1 (Spring 1996): 49–59.

Lewis, Barbara E., and Charles P. Schmidt. “Listeners’ Response to Music as a

Function of Personality Type.” Journal of Research in Music Education 39,
no. 4 (Winter 1991): 311–21. Empirical Research 35

McCoy, Claire W., and Mark C. Ellis. “The Effects of Short-Term Instruction
on the Ability of College Nonmusicians to Discriminate Meter.” Bulletin
of the Council for Research in Music Education No. 114 (Fall 1992): 35–45.

Price, Harry E. “The Effect of a Music Appreciation Course on Students’ Verbally

Expressed Preferences for Composers.” Journal of Research in Music
Education 36, no. 1 (Spring 1988): 35–46.

18
 ΟΜΑΔΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΙΑΝΟΥ | ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΟΣΜΑ ΛΑΠΑΤΑ | KLAPATAS@WEEBLY. COM | KLAPATAS@GMAIL.COM | 6972 844 207

Price, Harry E., and Pamela Swanson. “Changes in Musical Attitudes, Opinions,
and Knowledge of Music Appreciation Students.” Journal of Research
in Music Education 38, no. 1 (Spring 1990): 39–48.

Smialeck, Thomas, and Renee Boburka. “The Effect of Cooperative Listening

Exercises on the Critical Listening Skills of College Music-Appreciation
Students.” Journal of Research in Music Education 54, no. 1 (Spring 2006):
57–72.

Smith, Camille M. “Effects of Two Music Appreciation Texts on Students’

Musical Perception and Aesthetic Judgment.” College Student Journal 16,
no. 2 (Summer 1982): 124–30.

Woody, Robert H., and Kimberly J. Burns. “Predicting Music Appreciation

with Past Emotional Responses to Music.” Journal of Research in Music
Education 49, no. 1 (Spring 2001): 57–70.

Wright, Marylyn Riley. “Texas Community College Music Appreciation

Courses, Online and Traditional.” EdD diss., Texas A&M UniversityCommerce,
2007.

Zalanowski, Annette. “The Effects of Listening Instructions and Cognitive

Style on Music Appreciation.” Journal of Research in Music Education 34,
no. 1 (Spring 1986): 43–53.

19