ACİL

DURUM GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ

MÜHENDİSLİK VE DOĞA
EYLEM BİLİMLERİ FAKÜLTESİ

PLANI İşyeri Adresi

Bağlarbaşı mevkii 29100 GÜMÜŞHANE/MERKEZ

NACE KODU : 85.42.01

27 KASIM 2018 - 27 KASIM 2024

GÜMÜŞHANE

,
 1. AMAÇ:

Bu planın amacı, yangın, su baskını, deprem, , patlama, göçük, kimyasal tehlikeler zehirli veya
zararlı gaz yayılması ve terörist saldırı gibi istenmeyen bir olay olduğunda, Acil Durumlarda
yönetimin süratli ve doğru karar almasını sağlayacak verilerin toplanması, çalışma planının
oluşturulması, can ve malı koruyacak önlemlerin alınması, hasar tespit, acil müdahale ve kurtarma
ekiplerinin faaliyetlerinin organize edilmesi, insan, malzeme, araç, gereç ve ekipmanın daha fazla
zarara uğramadan ilk yardımın yapılması ve kurtarma işlemlerinin aksatılmadan yürütülmesidir.
Hazırlanmış olan acil durum planları; tehlike sınıfına göre çok tehlikeli, tehlikeli ve az tehlikeli
işyerlerinde sırasıyla en geç iki, dört ve altı yılda bir yenilenir.

ACİL DURUM TANIMLARI VE ETKİLERİ:

Yönetimin acil müdahalesini ve olayı kontrol altına alıp sonlandırmak için gerekli kaynakların olaya
dâhil edilmesini gerektiren durumlar aşağıda sıralanmıştır.
 Yangın
 Patlama
 Sabotaj ve terör eylemleri
 Deprem
 Gıda zehirlenmesi
 İş kazaları
 Sızıntı- Dökülme (Kimyasal)

Meydana gelebilecek bu acil durumların sonuçları

 Ciddi yaralanma ve ölümlere,
 Saha içi veya dışı ciddi mal ve malzeme hasarlarına,
 İşin devamlılığını tehdide
 Şirket varlığını tehdide
 Ciddi çevresel hasarlara neden olabilir.

1.1. ACİL DURUM UYARISININ (ALARMININ) VERİLMESİ:

Herhangi bir acil duruma maruz kalan ve/veya zarar görmediği durumlarda gören herhangi biri; ilk
müdahale için bulunduğu yerde varsa telefon veya telsizle, yoksa koşarak ilk amirine ve/veya amire
haber verecektir. Haberi alan ilk amir de, İş Güvenliği yöneticisine (Sağlık ve Güvenlik Temsilcisi)
ve/veya acil durum ekip amirine durumu bildirecektir.

1.2. KRİZ MASASI

Kriz masası oluşturulacaktır. Acil durum bilgisini alan yetkililer kriz masasında toplanacaktır.
İlkyardım ve Kurtarma araç gereçleri bu bölümde bulundurulacaktır.

1.2. TOPLANMA YERİ

Çıkış kapısından çıktıktan sonra yandaki basketbol sahasının olduğu boş alan.

2. ACİL DURUM OLUŞTUĞUNDA

İş Saatleri İçinde Acil Durum Oluştuğunda;
a. Tüm çalışanlar en güvenli ve yakın yerden çıkarak (acil durum sırasında veya sonrasında) İşyeri
Toplanma Alanı'nda ( Daha önce belirlenen) toplanır.
b. Liderler ve yöneticiler kendilerine bağlı çalışanların yoklamasını yapar.
c. İşyeri üst yönetimi bir araya gelerek, Kriz Masası ve ilgili koordinasyonun kurulması için buraya
katılır.
d. İşyeri Hasar Tespit Ekipleri;
- Liderleri tarafından oluşturulur.
- Kriz Masasından gelen komutla çalışmaya başlar.
e. Çalışmalarını ve gözlemlerini Kontrol Formları ile Kriz Masasına raporlar.

,
 - Kurtarma Ekipleri, İlk Yardım Ekipleri, Destek Ekipleri ve Kriz Merkezindeki diğer Şirket
temsilcileri; Derhal, İşyeri Kriz Merkezi'ne giderler ve kendi gruplarına katılırlar.

İş saatleri dışında acil durum oluştuğunda;

a) İşyeri Acil Durum Yönetim Kadrosu: Şirket Kriz Masası ile temasa geçerek, en hızlı şekilde, kendi
güvenliklerini sağlayarak gelirler.
b) Kriz Masası temsilcileri, Kurtarma, İlkyardım Ekipleri: Şirket Kriz Masası ile temasa geçerek, en
hızlı şekilde, kendi güvenliklerini sağlayarak gelirler.
c) Toplanan bu kişiler, kendi ekiplerine katılırlar ve Kriz Merkezi tarafından gelen direktiflerle
çalışırlar.

2. ACİL DURUMLARA MÜDAHALE VE ALINACAK ÖNLEMLER:

ACİL ALINACAK KULLANILACAK

YER MÜDAHALE ŞEKLİ SORUMLULAR
DURUM ÖNLEM EKİPMANLAR

-Çalışma ortamında -Telefon ile 110’a yangın

yangın söndürücüler bildirimi yapılır
bulundurulur -Yangın eğitimi almış kişi
-Yangına karşı ikaz veya kişiler tarafından
levhaları konulur Şirket/Şehir itfaiyesi
-Çalışma alanlarına gelene kadar yangına acil -Yangın söndürme
Yangın ihbar telefon olarak müdahale edilir tüpleri
TÜM İŞYERİ ALANI

no’ları konulur -Yangın bölgesindeki -Söndürme

-Söndürme ve elektrik, gaz, yakıt -Yangın söndürme Kurtarma
kurtarmadan sorumlu vanaları kesilir köpüğü Koruma ve
YANGIN

olacak kişiler -Görevli olmayan personel İlkyardım eğitimi

belirlenir; isim ve yangın yerinden -Şirket / Şehir almış kişiler
telefon numaraları uzaklaştırılır İtfaiyesi ve
görünecek şekilde -Yangında kurtarılacak ekipmanları -İşveren/ işveren
asılır. kıymetli demirbaşlar vekili
-Söndürme ve tahliyeden sorumlu kişi -Hasar tespit kontrol
kurtarmada sorumlu belirlenerek tahliye işlemi listesi
kişilere eğitim verilir gerçekleştirilir
-Acil durum kaçış -Yangın sonrası hasar
planı hazırlanır tespit çalışması yapılarak
-Eğitim amaçlı rapor hazırlanır
tatbikat yapılır  

3. ACİL DURUM PLANININ DEVREYE SOKULMASI:

a) Meydana gelen bir acil durumda, müdahale planı ayrıca talimat beklenmeksizin devreye sokulur.
b) Emniyet maksadıyla işyeri elektrik enerjisinin ve doğal gazın kesilmesi gerekiyorsa, gerekli
emniyet tedbirleri alınmak kaydıyla elektrik ve doğal gaz kesilir.

4. ACİL DURUMDA YÖNETİM VE EKİPLER:

İşveren; işyerlerinde tehlike sınıflarını tespit eden Tebliğde belirlenmiş olan çok tehlikeli sınıfta yer
alan işyerlerinde 30 çalışana, tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde 40 çalışana ve az tehlikeli sınıfta
yer alan işyerlerinde 50 çalışana kadar;
a) Arama, kurtarma ve tahliye,
b) Yangınla mücadele,

,
Konularının her biri için uygun donanıma sahip ve özel eğitimli en az birer çalışanı destek elemanı
olarak görevlendirir. İşyerinde bunları aşan sayılarda çalışanın bulunması halinde, tehlike sınıfına göre
her 30, 40 ve 50’ye kadar çalışan için birer destek elemanı daha görevlendirir. 10’dan az çalışanı olan
ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde yükümlülüğü yerine getirmek üzere bir kişi
görevlendirilmesi yeterlidir.
Acil durumlar için aşağıda belirtilen ekipler koordineli bir şekilde oluşturulmalı ve görevleri
tanımlanmalıdır.
a- İşyeri Kriz Masası
b- İşyeri Acil durum Yönetim Kadrosu
c- Yangın ve tahliye ekipleri (Söndürme, kurtarma, koruma)
d- Hasar tespit ekipleri
e- İlk yardım ekibi

Acil durum yönetim kadrosunun görevleri:

a. Panik ortamı oluşmamasını sağlamak, ortamı sakinleştirmek ve çok hızlı değerlendirmelerle, acil
durumu yönetmek, acil durum planını devreye sokmak
b. Yönetim Kadrosunun başkanlığını İşyeri Müdürü yapar. İşyeri Kriz Masasında görevlidir ve kriz
masasından koordinasyonu sağlar. Acil durumda derhal Kriz Masasına gelir.
c. Bir kişi başkan seçilir.
d. Yoklamanın alınmasından sonra, eksiklerin ve bilinen diğer sorunların Kriz Masasına bildirilmesi
e. Şirket hasar tespit ekiplerinin oluşturulmasını sağlamak
f. Kriz masasından gelecek bilgilere göre personelin sevk ve idaresini yapmak.

Ekiplerin görevleri
Ekiplerin görevleri aşağıda belirtilmiştir.

a) Söndürme Ekibi: Görevleri binada çıkacak yangına derhal müdahale ederek söndürmek
ve/veya genişlemesine mani olmaktır.
1. Kimlerden oluştuğu ve görevleri Yangın Söndürme Ekipleri formlarında belirtilmiştir
2. Söndürme ve kurtarma ekipleri en az 3'er, koruma ve ilk yardım ekipleri ise en az 2'şer
kişiden oluşur.
3. Yangın, deprem ve sel baskını hallerinde 110 acil yangın ihbar hattı ve 112 acil ilk yardım
hattı aranmalıdır.

b) Kurtarma Ekibi: Görevleri yangın vukuunda can ve mal kurtarma işlerini yürütmektir.
1. Bu ekip üyeleri özel eğitimli kişilerden oluşur. Bu kişiler acil durum oluştuğunda derhal
Kriz Merkezi'ne gider, yoklamalarını buradan verirler ve buradan yönetilirler.
2. İşyeri kurtarma ekibi, İşyeri Acil Durum Kriz Merkezi tarafından görevlendirilir.
3. Kurtarma çalışmalarının yapılabilirliği, bu ekipler tarafından yapılacak hasar tespit
çalışmalarının raporlamasından sonra belirlenir.
4. Kriz Merkezi'nin belirlediği yere, özel ekipmanları ile giderek, kurtarma çalışmalarına
başlarlar.
5. Çalışmalarını Kriz Merkezi'ne rapor ederler

c) Koruma Ekibi: Görevleri kurtarma ekibince kurtarılan eşya ve evrakı korumak, yangın
nedeniyle ortaya çıkması muhtemel panik ve kargaşayı önlemektir.

d) İlk Yardım Ekibi: Görevleri yangın nedeniyle yaralanan veya hastalan

e) an kişilere ilk yardım yapmaktır
1. İlk yardım sertifikalı çalışanlardan oluşur. Bu kişiler İş yeri Acil Durum Planında
açıklanan ekiplerin üyeleridir. Kriz Merkezi'nin yönlendirdiği Kurtarma Ekipleri içinde bu
ilk yardım ekibi görevlileri bulunmaktadır.

,
 2. Acil durumun çalışma saatleri içinde olması veya olmaması haline göre ayrıca çağrı
beklemeksizin kriz masası ile temas kurar, alacağı bilgiye göre işyerine gelir.

5. İLK YARDIM- KURTARMA ARAÇ ve GEREÇLERİ

Toplanma Merkezinin Bulunduğu alan, İlk Yardım için, müdahale edilecek alandır. Kriz Masasının
bulunduğu alana, ecza Dolabı, temin edilip, gerekli müdahale burada gerçekleştirilir.

5.1 İlk Yardım Araç ve Gereçleri:

1. Sedye
2. Tansiyon ölçme cihazı
3. Boyunluk
4. El ve Ayak Kırıkları için Atel
5. Genel Pansuman malzemeleri (Steril gazlı bez, Oksijenli su, batikon vb.)
5.2 Kurtarma Araç ve Gereçleri:
1. Alarm Cihazı
2. Kurtarma ve Çekme Halatı
3. Yangın söndürücüler

6. İŞ KAZASI OLDUĞUNDA KURTARMA OPERASYONU

 Herhangi bir kazada derhal alarm cihazı çalıştırılacak ve çağrı duyurusu yapılacaktır. Bu
alarmı duyan ilk yardım başkanı (varsa sağlık memuru) ve diğer kurtarma ekibi derhal kaza
mahalline gidecektir.
 Yaralanma küçük ise mevcut ilkyardım malzemeleri ile müdahale yapılır. Gerek duyulması
halinde yaralı sağlık kurumuna götürülür.
 Yaralanma büyük çapta ise acil yardım kuruluşuna (112) önceden haber verilerek ambulansın
acilen gelmesi sağlanır. Ambulans gelene kadar gerekli ilkyardım müdahalesi yapılır.
 Yaralı kapalı bir alanda ise (tünel, koğuş, depo vs.) sedyeye uygun bir biçimde tutularak
yatırılacak ve kayışlardan sıkıca bağlanacaktır.

7. YANGIN, DEPREM, ÇÖKME, YIKILMA, PATLAMA, GAZ YAYILMASI veya

TERÖRİST SALDIRIDA KURTARMA OPERASYONU
a. Yapılmakta olan iş yetkililer tarafından derhal durdurulur
b. Acil yardım ve kurtarma ekibine haber verilerek beklenir.
c. Yetkililer çalışanları telaşlandırmayıp, aksine sakinleştirmelidir,
d. Hiçbir kimse yetki ve emir verilmedikçe tehlike bölgesine girmemelidir,
e. Kaza yerinde bulunan çalışanlar yetkililerin vereceği talimata göre hareket etmelidir.

8. TATBİKAT UYGULAMALARI
Hazırlanan acil durum planının uygulama adımlarının düzenli olarak takip edilebilmesi ve
uygulanabilirliğinden emin olmak için işyerlerinde yılda en az bir defa olmak üzere tatbikat yapılır,
denetlenir ve gözden geçirilerek gerekli düzeltici ve önleyici faaliyetler yapılır

9. ACİL DURUMDA HABERLEŞME

Bir acil durumda gerekli veya faydalı olabilecek telefon numaraları uygun yerlere asılacak ve
güncel tutulmaları sağlanacaktır. Normal yollarla haberleşme sağlanamaması halinde işletme
dâhilinde uygun alternatif haberleşme yollarına başvurulacaktır. Telefon veya Telsiz sistemi
kullanılacaktır.

,
 10. YANGINDAN KORUNMA
 Sıcak işlerin kontrolü için düzenlemeler,
 Yangın söndürme cihazlarını kullanacak kişilerin belirlenmesi ve görevlendirilmesi,
 Tutuşabilir ve patlayabilir atıkların kontrolünün sağlanması,
 Yanıcı (varsa LPG vb.) ve uçuşucu malzemelerin depolanması,
 Yapıların içinde bulunmasına izin verilen alev alabilen gazların ve sıvıların miktarı, dikkate
alınacaktır.

11. YANGIN TİPLERİ

 A Tipi Yangınlar ( Katı Madde Yangınları )

Yanıcı basit katı maddeler yangınıdır. ( Mesela; odun, kömür, kağıt, ot, kumaş vb.) Temel özellikleri kor
oluşturmalarıdır. Bu tür yangınların temel söndürme prensibi soğutma, temel söndürme maddesi su ’dur.
Kor bütün A sınıfı yangınlarda ısı vericidir. Bu yangınlara müdahale daha kolaydır. Yanan yüzeyin söndürücü
madde ile  kaplanması ve oksijenle ilişkisinin kesilmesi yeterli olabilir. Yangınların bazılarında  kalan atık
pamuk ve kömürde olduğu gibi içten yanmada olabilir. Bu tür yangınların söndürülmesinde en etkili ve en çok
kullanılan söndürücü sudur. Bununla birlikte yangının özelliğine göre soğutma etkisi yanında yüzeyi saracak
oksitleyici ortamla ilişkiyi kesmek oksijen konsantrasyonunu düşürmek ve zincir reaksiyonlarını kırmak
şeklinde etki eden söndürücüler kullanılmaktadır.

 B Tipi Yangınlar ( Sıvı Madde Yangınları )

Yanıcı sıvı maddeler yangınıdır. (mesela; benzin, benzol, makine yağları, laklar, yağlı boyalar, solvent, katran
vb.). Temel özellikleri korsuz, alevli yanmalarıdır. Bu tür yangınların temel söndürme prensibi boğma, temel
söndürme maddesi köpük ve BC tipi Kuru Kimyevi Tozdur.
Sıvı yanıcı maddeleri üç sınıfa ayırmak mümkündür. Bunlar:
1- Su ile karışmayan sıvı yanıcılar: Petrol, benzin, yağlar, boyalar vb. Bunların özgül ağırlıkları sudan hafif
olduğu için devamlı suyun üstüne çıkarlar ve yanmaları suyun üzerindedir. Bu tür yangınlarda zincirleme
reaksiyonların kırılması ve yüzeyin oksitleyici ortamla ilişkinin kesilmesi yada seyreltme önemlidir.
2- Katran, asfalt, gres gibi ağır yağlar. Bunların yangınlarında soğutma, boğma ve zincir reaksiyonlarının
kırılması yönünde etkili söndürücüler kullanılır.
3- Su ile karışabilen sıvı yanıcılar: Alkoller. Bunların sebep olduğu yangınlarda soğutma, boğma,
konsantrasyonlarını düşürme, zincir reaksiyonları kırmak için etkili söndürücüler kullanılır. Sıvı yangınlar için
en ideal söndürücü köpüktür. Fakat  başlangıç ve küçük çaplı yangınlarda CO2 ve KKT kullanılabilir.

 C Tipi Yangınlar ( Gaz Yangınları )

Yanıcı gaz maddeler yangınıdır. ( Ör; Metan, propan, bütan, LPG, asetilen, havagazı, doğalgaz ve hidrojen
vb.) Temel özellikleri patlamadır. Temel söndürme prensibi boğma, temel söndürme maddesi BC tipi Kuru
Kimyevi Tozdur.

 D Tipi Yangınlar ( Hafif Metal Yangınları )

Yanabilen hafif metaller yangınıdır. (Mesela; alüminyum, magnezyum, titanyum, zirkonyum, lityum, çinko,
sodyum, potasyum ve kalsiyum vb.) Temel özellikleri korlu, alevsiz ve yüksek sıcaklıkta yanmalarıdır. Temel
söndürme prensibi boğmadır. A,B,C türü söndürücüler faydasızdır. Su kesinlikle kullanılmamalıdır. Özel D
tipi söndürme tozları kullanılır. D tozu bulunamadığında kuru kum ile örtülerek söndürülür.
D türü yanıcı maddelerin toz hali daha tehlikelidir. Yanıcı metal tozlarının hava ile uygun karışımları tutuşma
sıcaklığını yakaladığında güçlü patlamalara yol açabilir. Bazı yanıcı metallerin aşırı yüksek sıcaklık

,
oluşturmaları suyun ve diğer yaygın söndürücülerin etkisini yok eder. Bazı yanıcı metaller su ile reaksiyona
girerek Hidrojen ve Asetilen gazları üretirler. Bu ise yangının daha da artmasına ve patlamalara yol açar. D
sınıfı yangınlar için genel bir söndürme maddesi yoktur. Yanıcı metallerin her biri ile ilgili yangını kontrol
edebilecek özel söndürücüler vardır ve bunların işaretini taşır. Bu söndürücü maddeler yanan metali örtmeye
ve yangını boğmaya yarar.

 E Tipi Yangınlar ( Elektrik Yangınları )

* Türkiye ve Avrupa Mevzuatında E sınıfı yangın diye bir ayrım bulunmamaktadır. Ancak E
sınıfı yangınlar Amerikan NFPA (National Fire Protection Assosiation) sınıflamasında olduğundan
belirtilme gereği duyulmuştur.

Elektrik trafosu, pano vb… yerlerde çıkan yangınlardır. Elektrik sistemini doğrudan doğruya etkilediği için
son derece tehlikeli bir yangındır. Yangınla birlikte elektrik çarpması durumu ile de uğraşmak zorunda
kalınmaktadır. Bu tip bir yangınla karşılaşıldığında ilk iş ana elektrik girişini kesmektir. Bu yangınlar, kuru
kimyevi, köpük veya karbondioksit yangın söndürücüleri ile söndürülebilinir. Kablo vb… gibi petrol türevi
malzemelerde beraberinde yandığı için zehirlenme de meydana gelebilir.

 F Tipi Yangınlar ( Mutfak Yangınları )

Mutfak yangınlarıdır. Yağ yangınlarında su ile söndürme yapılmaz. Boğma en kestirme söndürme şeklidir. Bu
tür yangınların temel söndürme prensibi boğma, temel söndürme maddesi köpük ve BC tipi Kuru Kimyevi
Tozdur.

11.1. SÖNDÜRME TEKNİKLERİ

Yanmayı meydana getiren unsurlardan en az bir tanesini saf dışı ederek söndürme gerçekleştirilir
 Soğutma,
 Boğma,
 Yakıtı Giderme,
 Zincirleme Reaksiyonu Engelleme,
olmak üzere dört ana söndürme yöntemi vardır.

Soğutma: Yanıcı maddeden ısı alınarak, sıcaklığını tutuşma derecesinin altına düşürmektir. Mesela Yün’ün
tutuşma sıcaklığı 600 oC dır. Yanmakta olan yün 550 oC a soğutulduğunda söner.
Boğma: Oksijen konsantrasyonunu yanma için gerekli oranın altına indirmektir.

Yakıtı Giderme: Bazı durumlarda, yakıt kaynağını ortadan kaldırarak yangın etkin şekilde söndürülür. Yakıt
kaynağını yok etmek için sıvı ya da gaz akışı durdurulur. Mesela Doğalgaz vanasının kapatılması ile yakıt
kesilecektir. veya yangının yolu üzerindeki katı yakıt ortadan kaldırılır. Orman yangınlarındaki karşı ateş
metodu ve şaplak bu yönteme dayanır. Ya da yanıcı maddenin yüzeyi kaplanılarak yanıcı buhar çıkışı
engellenir. ABC tozu eriyerek katının gözeneklerini öter ve yanıcı gaz çıkışını engeller. AFFF tipi köpük
boğma ve soğutmanın yanı sıra sıvı üzerinde su filmi oluşturarak yanıcı gazların buharlaşmasını engeller.
Dolayısıyla yangın devam edemez. Ayrıca bazı söndürme maddelerinin kimyasal ve fiziksel etkilerle yanıcı
maddenin tutuşma sıcaklığını yükseltmesi ve yanmaz hale getirmesi ile yangının devam etmesi engellenir.
Mesela alkol yangınında su sıkılarak yapılan seyreltme yangının devam etmesini engelleyecektir.

Zincirleme Reaksiyonu Engelleme: Kuru Kimyevi Tozlar ve Halojenli Hidrokarbonlar gibi bazı söndürme
maddeleri yanıcı madde ile ısı üretmeyen reaksiyonlar meydana getirerek, alev üreten kimyasal reaksiyonu
keserler, alevlenmeyi durdururlar. Mesela Halon gazı uygulandığında halojenlerle reaksiyon oluşur ve
oksidasyon ani olarak durur.
Söndürme maddelerinden bazıları bu yöntemlerden sadece birini bazıları ise birkaçını birden kullanarak
söndürme etkisi gösterirler.

,
YANGIN ACİL EYLEM PLANI

,
,
,
YANGIN İÇİN ÖNLEYİCİ VE SINIRLANDIRICI TEDBİRLER

Yangın İçin Belirlenmiş Önleyici Tedbirler

Önleyici Tedbirler

 Elektrik tesisatının periyodik kontrolü ve olası arıza durumunun derhal yetkili kişilerce
Giderilmesi

 Sigara içilebilen alanların sınırlandırılması ve bu alanların işaretlerle belirtilmesi

 Gaz detektörü bulundurulması (gerekli işyerleri için)

 İşyerinde kullanılıyorsa gaz tüplerinin ve gaz hatlarının periyodik kontrolü

 Paratonerin işlevsel hale getirilip periyodik kontrollerinin yapılması

 Elektronik cihazların fişlerinin mesai saatleri dışında prizden çekilmiş olması

 Kazanların periyodik kontrolünün yapılması

 Kazan dairesi içine yetkili kişiler harici kişilerin girmesinin önlenmesi

 Kullanılan kimyasal maddelerin uygun etiketlenmesi ve depolanması

 İşyerinde var ise laboratuvarlara yetkili kişi harici personelin girmesinin engellenmesi

 Kimyasal atıkların düzenli depolanması

 

Yangın İçin Belirlenmiş Sınırlandırıcı Tedbirler

Sınırlandırıcı Tedbirler

 Duman detektörleri

 Yangınla mücadele ekibi oluşturulması

 Yangınla mücadele ekibine gerekli eğitimlerin verilmesi/aldırılması

 Periyodik yangın tatbikatı yapılması

 Yangın durumunda çabuk tahliye için uygun acil çıkış kapıları

 Acil çıkışların ve söndürme ekipmanlarının gösterildiği tahliye planlarının işyerlerinde

gönünür şekide asılı olması

,
  Yangın söndürme ekipmanlarının işyeri içerisinde doğru konumlandırılması

 Uygun standartlarda yangın söndürme ekipmanı bulundurulması ve periyodik kontrolü

 Acil durum vanaları (doğal gaz akışını kesmek için)

 CO, CO2 detektörleri

 Işıklı ve sesli alarm sistemi

SÖNDÜRME MADDLERİNİN YANGIN TÜRLERİNE GÖRE

KULLANIM ŞEMASI

SÖNDÜRME MADDESİ A B C D 1000 V’a kadar Elektrik

Su X
Köpük X X
ABC Tozu X X X
BC Tozu X X X
CO2 X X X
Halon ve Alternatifleri X X
D Tozu X

SÖNDÜRME CİHAZLARININ KULLANIMI

Tetiğin üstündeki pimi çekiniz

Hortumu yuvasından çıkarınız ve tetiğe sonuna kadar basınız,

Hortumun ucundan çıkan yangın söndürücü maddeyi yangın bölgesine boşaltınız,

,
 Yanmakta olan maddelerin ortadan kaldırılması halinde, yanma üçgeni oluşamaz. Bu nedenle de
yangın sönmüş olur.

KULLANILMIŞ SÖNDÜRÜCÜLERİ YERİNE ASMAYIN TEKRAR DOLUM İÇİN

İLGİLİLERE BİLDİRİN!

,
 11.1. YANGINA KARŞI ALINACAK TEDBİRLER
Yangın kaçış yollarına ve kapılarının ön ve arkalarına malzeme
bırakmayınız

11.1.2. Elektrik Panoları, UPS, Trafo

 Temizlik ve bakım için kullanılan yağlı bez ve üstüpü parçaları ağzı kapaklı çöp bidonlarına
atılır.
 Paratonerler ve topraklama kabloları periyodik olarak kontrol edilir
 Uygun yerlere “sigara içmek yasaktır” ve “dikkat ateşle yaklaşma” levhaları asılır.
 Yeteri kadar uygun tipte (köpüklü ve/veya CO2 vb.) yangın söndürme tüpleri ve diğer yangın
söndürme araçları faal olarak kullanıma hazır bulundurulur.
 Otomatik yangın algılama detektörleri uygun yerlere yerleştirilir.

11.1.3. Malzeme / Teçhizat Depoları

 Depoların içinde ve malzemeler arasında sigara içilmesine izin verilmez.
 Çabuk parlayıcı ve sıcağa karşı malzemeler sık sık kontrol edilir.
 Depolardaki malzemelerin özelliğine göre uygun tipte Yangın söndürme tüpleri dolu ve
kullanıma hazır bulundurulur.
 Depoların uygun ve görülebilecek yerlerine “sigara içmek yasaktır” levhaları konulur.
 Elektrik tesisatı, kablo bağlantıları, fiş ve prizler her hafta bir plan ve kontrol listesine göre
devamlı kontrol edilir, arızalı ve hasarlı olanlar değiştirilir.

11.1.4. Açık Alanlar

 Çevredeki yabani otlar, kağıt, bez, parçası gibi yanıcı atıklar temizlenir, kesilen otlar
yakılmaz ve tesis dışına çıkarılır.
 Yangın hidrantları vana ve rögarlar devamlı bakımlı ve temiz tutulur.
 İtfaiye gelinceye kadar kullanılmak üzere, her 2-3 yangın hidrantı için uygun bir yere yeterli
uzunlukta hortum bulundurulur. Anılan hortumların güneş ve yağıştan korunması için kapalı
bir kutuya alınması (kullanılabilir duruma gelmesini zaman açısından riske atmayacak bir
düzen içerisinde) sağlanır.

11.1.5. Elektrik Tesisatları

 Elektrik tesisatına, proje harici fazla yüklü cihazlar takılmaz.
 Tüm bina ve tesislerin elektrik dağıtım panolarındaki sigortalar muhafazalı ve otomatik olur.
 Elektrikle çalışan cihazlardan, teknik dokümanına göre gerekli olanlar topraklanır.
 Bina ve tesislerde çıplak veya hasarlı kablo, priz, fiş v.b. gibi elektrik malzemesi derhal
yenilenir.
 Elektrik tesisatının periyodik kontrol ve bakımları yetkili personel tarafından yapılır.
 Çatılarda güvercin gübresi olup olmadığı, elektrik kablo kontrolü ve baca kontrolü yapılır.

11.2. YANGIN ESNASINDA YAPILACAK İŞLEMLER

Yangın esnasında önceden hazırlanmış olan Yangın Acil Durum Planına göre hareket
edilecektir. Her ne olursa olsun ilk düşünce kendi can güvenliğini almak ve yakınında bulunan
makine veya ekipmanın enerjisini keserek önceden belirlenmiş ve işyerinde duyurulmuş olan acil
çıkış yollarını kullanarak panik yapmadan “Acil Durum Toplanma Noktası’na gidilmesi
olacaktır.

1. Telaşlanmayınız.

,
2. Yangın küçük çaplı ise uygun söndürme ekipmanı ile müdahale ederek yangını söndürünüz ve
birim amiri ile Yangın Güvenliği Sorumlusuna haber veriniz.
3. Kullanmış olduğunuz tüpü doldurulması için Yangın Güvenliği Sorumlusuna bildiriniz

Yangın müdahale edemeyeceğiniz kadar büyük ise;

4. Sesli olarak etrafınızdakileri haberdar ediniz,
5. Bulunduğunuz yerde yangın ihbar düğmesi var ise ona basınız,
6. Güvenlik ve Santral Birimine haber veriniz
7. Çalışmış olduğunuz Makine-Ekipmanın enerjisini kesiniz,
8. Yangının yayılmasını önlemek için kapı ve pencereleri kapatınız,
9. İlkyardım sertifikanız var ise yaralılara ilk müdahaleni yapınız,
10. Yaralı yok ise acil çıkış güzergâhını kullanarak toplanma bölgesine doğru güvenli bir şekilde
hareket ediniz, (Yakınında yangında ilk kurtarılacak bir eşya var ise onu da yanında götür)
11. Bunları yaparken kendinizi ve başkalarını tehlikeye atmayınız,
12. Toplanma bölgesine geldiğinizde amirinize geldiğinizi bildirmeyi unutmayınız,

Bu arada ekipler ekip liderleri eşliğinde görev tanımları içerisinde olay yerine müdahale eder.
İtfaiye geldiği andan itibaren itfaiye memurlarının yardımcısı konumuna geçerler(ekip kurulacak
sayıya sahip işletmelerde)

a. Panodan yangın yerini tespit ediniz,

b. Telefon ve Telsiz vasıtasıyla yangının YERİ, CİNSİ VE BÜYÜKLÜĞÜ hakkında bilgi
alınız,
c. Yangın mahallinden aldığınız bilgiler doğrultusunda sırasıyla;
d. İtfaiyeyi arayarak, yangın yeri, cinsi, büyüklüğü ve adresi hakkında özet bilgi veriniz.
e. Tüm tesisler veya komşu işletmeleri olaydan telefon veya telsiz ile haberdar ediniz,
f. Elektrik, doğalgaz ve kimyasal hatlarının kesilmesini sağlamak maksadıyla, sorumlulara
haber veriniz.
g. Yangın Güvenliği Sorumlusuna haber veriniz.
i. Yangının meydana geldiği bölümün yangın ekip liderini ve bölüm müdürünü haberdar ediniz.
j. Gerekirse Ambulans Çağırınız (112)
k. Jandarmayı haberdar ediniz. (156)

EĞİTİM: Ekip kurulacak sayıya sahip yerlerde

 Acil durum ekiplerine görevlerine uygun eğitimler verilmelidir.
 Yangınla mücadele ekibine sertifikalı eğitim verilmelidir.
 Ayrıca hangi söndürme cihaz ve aletlerinin hangi tür yangına karşı kullanılması gerektiği
öğretilmelidir.
 En az yılda bir tatbikatlar yapılarak bu eğitimler yenilenmelidir.
 İlk yardım ve kurtarma elemanlarına yaralanma veya hastalanma hallerinde en yakın
sağlık kuruluşuna götürülünceye kadar hayat kurtarmak için nelerin yapılması gerektiği
hususunda ilgili uzmanlardan sertifikalı eğitim alınmalıdır.
 İlk yardım personeli kalbi yeniden canlandırma prosedürü ve cihazı üzerinde yeterince
eğitilmiş olmalıdır.
 10’dan az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde eğitim alarak
yükümlülüğünü yerine getirmek üzere bir kişi görevlendirilmesi yeterlidir.

ACİL DURUMDA
a) Sakin olun ve ne olduğunu anlamaya çalışın,
b) Size zarar vermesi muhtemel malzemelerden uzak durmaya çalışın,
c) Planlı ya da sizce en emniyetli kaçış yönünü seçmeye çalışın,
d) Unutmayın kaçmak her zaman en iyi çözüm değildir,
e) Başınızı ve yüzünüzü mutlaka emniyete alın,

,
 f)Bulunduğunuz mahalli terk ederken; Yangın ve su baskınında makine şalterini ve doğal gaz
vanasını kapatınız,
g) Dışarıya çıktıktan sonra derhal Acil Durum Toplanma Bölgesine gidin,
h) Liderinizi/yöneticinizi bularak yoklamanın yapılmasına yardımcı olun,
i) Acil Durum Yönetimince verilecek bilgilere göre hareket edin.

12.ACİL DURUM EKİPLERİ

12.1.SÖNDÜRME EKİBİ (YANGINLA MÜCADELE)

ADI SOYAD NUMARASI EKİP EKİPTEKİ GÖREVİ

ELEMAN
LARI
ENGİN BULUT Ekip Acil bir durumda (yangın, deprem vb.) ilk
Başkanı müdahaleyi yapmak üzere görevli olan
söndürme ekibini yönlendirme, içeride
kalmış kişilerin tahliyesini sağlamak.
BAYRAM İLTER Ekip Ekip başkanına yardım etmek, ekip başkanı
Başkan bulunmadığı durumlarda, onun görevini
Yardımcıs yerine getirmek
ı
ERKAN ÇELİK Asıl Üye
Acil bir durumda, ekip başkanının
HAKKI YOKUŞ Asıl Üye
talimatları doğrultusunda yangına ilk
MEHMET EREN Yedek müdahaleyi sağlamak
Üye

12.2.KURTARMA EKİBİ

ADI SOYADI NUMARASI EKİP EKİPTEKİ GÖREVİ

ELEMAN
LARI
ORHAN BAYRAM Ekip Söndürme ekibinden alacağı talimat ile acil
Başkanı bir durumda öncelikle acil durumdan zarar
görmüş kişileri daha sonra önemli belge ve
malzemeleri kurtarmak üzere ekibi
yönlendirmek
Ekip Ekip başkanına yardım etmek, ekip başkanı
RECEP YILMAZ Başkan bulunmadığı durumlarda, onun görevini
Yardımcıs yerine getirmek
ı
ORHAN BAY Asıl Üye Ekip başkanının talimatı ile zarar görmüş
kişilerin ve malzemenin tahliyesini
BURHAN ALTI KARDEŞ Asıl Üye
sağlamak
ÖMER YALÇIN Yedek
Üye

,
12.3.KORUMA EKİBİ

ADI SOYADI NUMARASI EKİP EKİPTEKİ GÖREVİ

ELEMAN
LARI
Ekip Acil durumda kişilerin toplanma bölgesinde
H.İBRAHİM SARAÇOĞLU Başkanı sayımlarını yapmak, eksik olup olmadığını
tespit etmek. Eksikleri söndürme ve
kurtarma ekiplerine bildirmek, can ve mal
güvenliğini sağlamak
Ekip Ekip başkanına yardım etmek, ekip başkanı
Başkan bulunmadığı durumlarda, onun görevini
H.MEHMET SEVİNDİK
Yardımcıs yerine getirmek
ı
ALİ DAĞCI Asıl Üye Ekip başkanının yönlendirmesinde can ve
mal güvenliğini sağlamak
MUHAMMET GÜNER Asıl Üye
KEMAL COŞKUN Yedek
Üye

12.4.İLK YARDIM EKİBİ

ADI SOYADI NUMARASI EKİP EKİPTEKİ GÖREVİ
ELEMAN
LARI
İBRAHİM TEMUÇIN Ekip Yaralı personele sağlık ekipleri gelinceye
Başkanı kadar almış olduğu eğitim doğrultusunda ilk
yardımda bulunmak, gerektiğinde sağlık
ekiplerine yardım etmek
Ekip Yaralı personelin bulunduğu alanda, diğer
Ç.PINAR ÖZÜİŞÇİ Başkan personeli kontrol altına alıp paniği önlemek;
Yardımcıs ilk yardım eğitimi almamış personelin
ı müdahalesine engel olmak
HÜLYA KURUŞ Asıl Üye
ERCAN YALÇIN Asıl Üye Ekip başkanının talimatı doğrultusunda
yardımda bulunmak
M.OĞUZHAN KÜÇÜK Yedek
Üye

İLK YARDIM EKİBİ İÇİN ACİL EYLEM PLANI

,
 YARALANMA ZEHİRLENME

HABER İLETME

BİLİNÇ KAYBI SOLUNUM

KIRIKLAR OLAY SİNDİRİM
KANAMALAR İNCELEME CİLT

TEHLİKE YARATAN
ETKENİN
ÖNLENMESİ

REVİR
TIBBI MÜDAHALE

HAYIR HAYATİ EVET

TEHLİKE
VARMI?

İLERİ EVET
TEDAVİ KAZA RAPORU AMBULANS
GEREKLİMİ?

HAYIR
EN YAKIN
SAĞLIK KURULUŞU
İŞBAŞI

,
DEPREM ACİL EYLEM PLANI

BİNA İÇİNDEYSENİZ;

1. Kesinlikle panik yapmayınız.

2. Sabitlenmemiş dolap, raf, pencere vb. eşyalardan uzak durunuz.
3. Varsa sağlam sandalyelerle desteklenmiş masa altına veya dolgun ve hacimli koltuk, kanepe,
içi dolu sandık gibi koruma sağlayabilecek eşya yanına çömelerek veya uzanarak kendinize
hayat üçgeni oluşturun. Başınızı iki elinizin arasına alarak veya bir koruyucu (yastık, kitap
vb) malzeme ile koruyun. Sarsıntı geçene dek bekleyin. Güvenli bir yer bulup, diz üstü ÇÖK,
baş ve enseyi koruyacak şekilde KAPAN, düşmemek için sabit bir yere TUTUN hareketini
yapın. Deprem sırasında sarsıntı durana kadar olduğunuz yerde kalın.
4. Cam, pencere, dışarıya bakan duvar ve kapılardan, aydınlatma tesisatı veya armatürü gibi
üzerinize düşecek her tür eşyadan uzak durun.
5. Sarsıntı başladığında yataktaysanız orada kalın. Üzerinize düşecek ağır bir eşya yoksa bir
yastıkla başınızı koruyun; varsa en yakındaki güvenli alana geçin.
6. Size yakın çok sağlam ve yüke dayanıklı bildiğiniz bir kapı değilse, kapıyı kullanmayın. Çoğu
iç mekan kapısı basitçe inşa edilmiştir ve sizi korumaktan uzaktır.
7. Merdivenlere ya da çıkışlara doğru koşmayın. Sarsıntı bitene kadar içeride kalın, ancak
sarsıntı bitince dışarı çıkmak güvenlidir. Sarsıntı sırasında binayı terk etmeye çalışmayın.
8. Araştırmalar, çoğu yaralanmanın bina içinde hareket ederken veya dışarı çıkmaya çalışırken
oluştuğunu göstermektedir.
9. Balkona çıkmayın.
10. Balkonlardan ya da pencerelerden atlamayın.
11. Asansör kullanmayın.
12. ACİL DURUMLARI ve YANGINLARI bildirmek dışında
telefonları KULLANMAYIN. Kibrit ve çakmak YAKMAYIN, elektrik
düğmelerine DOKUNMAYIN.
13. Elektriklerin kesilebileceğinin; yangın alarmlarının çalışabileceğinin ve yangın söndürme
sistemlerinin devreye girebileceğinin farkında olun
14. Tekerlekli sandalyede iseniz tekerlekleri kilitleyerek başınızı ve boynunuzu korumaya alın.
15. Mutfak, imalathane, laboratuvar gibi iş aletlerinin bulunduğu yerlerde; ocak, fırın vb.
cihazları kapatın. Dökülebilecek malzeme ve maddelerden uzaklaşın.
16. Sarsıntı geçtikten sonra elektrik, gaz ve su vanalarını kapatın; soba ve ısıtıcıları söndürün.
Diğer güvenlik önlemlerini alın; daha önceden hazırlanmış acil durum çantası ile gerekli olan
eşya ve malzemeyi yanınıza alarak binayı daha önce tespit ettiğiniz yoldan derhal terk edip
toplanma bölgesine gidin.
17. Her büyük depremden sonra mutlaka artçı deprem olur. Artçı depremler zaman içerisinde
seyrekleşir ve büyüklükleri azalır. Artçı depremler hasarlı binalarda zarara yol açabilir. Bu
nedenle sarsıntılar tamamen bitene kadar hasarlı binalara girmeyin.
18. Artçı depremler sırasında da ana depremde yapmanız gerekenleri yapın.

,
BİNA DIŞINDA AÇIK ALANDAYSANIZ;

1. Dışarıda kalın.
2. Enerji hatlarından, diğer binalardan, direklerden, ağaçlardan ve duvar diplerinden uzaklaşın.
3. Açık arazide çömelerek etraftan gelen tehlikelere karşı hazırlıklı olun.
4. Deniz kıyısından uzaklaşın.
5. Toprak kayması, taş veya kaya düşebilecek yamaç altlarında bulunmayın. Böyle bir ortamda
bulunuyorsanız, en seri şekilde güvenli bir ortama geçin.
6. Binalardan düşebilecek baca, cam kırıkları ve sıvalara karşı tedbirli olun.
7. Toprak altındaki kanalizasyon, elektrik ve gaz hatlarından gelecek tehlikelere karşı dikkatli
olun.
8. En büyük tehlike binaların dış duvarlarının yıkılmasıdır. Depremlerdeki ölümlerin önemli bir
kısmını bina içinden dışarı kaçarak enkaz altında kalanlar oluşturabilmektedir. Deprem
sırasındaki yer hareketi nadiren ölüme veya yaralanmaya sebep olur. Depremle ilgili çoğu
ölüm çöken duvarlar, parçalanan camlar ve düşen eşyalardan kaynaklanmaktadır.

Doğal afetlerden deprem için önleyici herhangi bir tedbir yoktur ancak deprem meydana
geldiğinde sınırlandırıcı bazı tedbirler alınabilir.

Deprem İçin Sınırlandırıcı Tedbirler

Sınırlandırıcı Tedbirler

 Zemin güçlendirilmesi

 Ofis içerisindeki dolapların sabitlenmesi

 İşyerinde devrilmesi muhtemel büyük araç gereç ve ekipmanların güvenli biçimde

yerleştirilmesi

 İşyeri planlamasının deprem ve etkileri göz önünde bulundurularak yapılması

 Binanın deprem dayanıklılığının kontrolü

,
,
 GIDA ZEHİRLENMESİ ACİL DURUM PLANI

Herhangi Bir
Ortamda
OLAYI Acil Durum SEÇ Uzmanı
İşyeri Sağlık İnsan Kaynakları
GÖREN Ekipleri (sağlık, emniyet,
Birimi Müdürü
KİŞİ(LER) veya Ekipler Amiri çevre)
Zehirlenen
Personel
Zehirlenme
durumlarında
* İş yeri hekiminden
derhal İşyeri
personelin sağlık
Sağlık Birimine Duruma göre * ilk
kontrolü takip et
haber ver. Toplu Sağlık Memuru/ İş Olay yerine gel müdahaleyi
* Konunun üretim
zehirlenmelerde yeri hekimini çağır. yap
alanı içerisinde
ambulans çağır.
yayılmasını önle
(Ambulans çağrı
no: 112)
Ambulansa gerek
olmayan küçük
yaralanmalarda
Sağlık Merkezine * GIDA ise uygun
yollanan hastanın yöntemler ile alınmış
İlgili bölgedeki yanında refakatçi Tanıklarla ve İşyeri * Zehirlenme ve saklanan
İlk Yardımcıyı bulunmasını sağla. Sağlık Birimi ile sebebini tespit numuneleri resmi
çağır. Refakatçiler sırası görüş. et makamlarca ilgili
ile varsa İş Yeri laboratuvarlara
Hekimi veya Sağlık analiz için gönder.
Memuru, yoksa ilk
yardım eğitimi
almış personeldir.
Gerekli
Sağlık durumunun
hallerde * İçme suyu ise ilgili
Aşağıda sonuçlarını takip et,
ambulans su sebilinden
tanımlanan olayın vuku bulma
İnsan Kaynakları çağır. numune ve
durumlarda şeklini incele ve
ve SEÇ (Ambulans açılmamış su sebilini
ambulans çağır ve Kaza Analiz
Uzmanına bildir. çağrı no: 112) resmi makamlarca
Sağlık Merkezine Formunu doldurup
ve sağlık ilgili laboratuvarlara
transferini sağla. İnsan Kaynakları
merkezine sevk analiz için gönder
Müdürüne ilet
et
Kaza Analiz
Risk analizi ve * Hastanın
SEÇ Uzmanına ve Formuna göre
ilgili diğer tedavisini
  İnsan Kaynaklarına "Resmi Kaza
dokümanları yakından takip
haber ver. Bildirim Formunu"
güncelle et.
doldur
Saha Müdahale İlgili kurumları
  Koordinatörüne     yazılı olarak
haber ver. bilgilendir.

,
Ambulans çağırılacak durumlar: Toplu zehirlenmelerde,
baygınlık hallerinde

* Hastanın
* Mümkünse durumunu takip et
Tanıklarla ve İşyeri acil polikliniğe * Mümkünse
En yakın acil
  Sağlık Birimi ile giderek hastanın yanına
polikliniğe git
görüş. hastanın giderek refakat et
takibini yap * Olay oluş şeklini
öğren
Sağlık durumunun
sonuçlarını takip et, * işletmeden
olayın vuku bulma kaynaklı içme suyu
İnsan Kaynakları *
şeklini incele ve zehirlenmesi ise
ve SEÇ   Zehirlenmenin
Kaza Analiz hemen işletme
Uzmanına bildir. sebebini öğren
Formunu doldurup içindeki suları
İnsan Kaynakları toplat
Müdürüne ilet
* Hastanın
durumu ve * Yönetmeliklere
Risk analizi ve
zehirlenme uygun numune al ve
ilgili diğer
    sebebini resmi makamlarca
dokümanları
öğrenerek İK ilgili laboratuvarlara
güncelle
& SEÇ'e bilgi analize gönder
ver
* İlgili satıcıdan
içme suyuna ait
        analiz sonuçlarını
ve uygunluk belgesi
al
* İşletmeden
kaynaklı gıda
zehirlenmesi ise
yemek
        numunelerinin
alınması sağla ve
resmi makamlarca
ilgili laboratuvarlara
analize gönder

,
GIDA ZEHİRLENMESİ İÇİN ÖNLEYİCİ VE SINIRLANDIRICI TEDBİRLER

Gıda Zehirlenmesi İçin Önleyici Tedbirler

Önleyici Tedbirler

 Gıda ürünlerinin son tüketim tarihlerinin kontrolünün yapılması

 Yemeklerin hijyenik koşullarda taşınması

 Yemek servisi yapılan tabak, çatal, tepsi vs. temiz tutulması

 Yemeklerden numune alınması

 Yemek servisi yapan personele eğitim verilmesi

 Tüm personele genel hijyen eğitimi verilmesi

 

Gıda Zehirlenmesi İçin Sınırlandırıcı Tedbirler

Sınırlandırıcı Tedbirler

 Acil durum irtibat numaraları listesinin görünür yerlerde asılı olması

 Yemek servisi yapan kişilerin uygun eldiven, bone, iş kıyafeti vb. kullanması

,
 ACİL DURUM HAREKET TARZI ( Patlama)
SESLİ OLARAK ETRAFTAKİLERİ UYAR
EN YAKIN ALARM BUTONUNA BAS

ACİL DURUM AMİRİNİ ARA YARALI VARSA

BİLDİR YANGIN SÖNDÜRÜCÜ İLE İLK
MÜDAHALEYİ YAP

PATLAMANIN NİTELİĞİNE GÖRE GAZ

AKIŞI VE DİĞRE ENERJİLERİN
KESİLMESİ

YARALININ
PATLAMA İLK YARDIM
YARALI
EVET BÖLGESİ VE TIBBİ
VAR MI ?
DIŞINA MÜDAHALE
ALINMASI

HAYIR

PATLAMA YERİ
TAHLİYESİ EKSİK
ACİL DURUM
YANGIN EKSİK KİŞİLERE AİT
TOPLANMA EVET
SÖNDÜRME VAR MI ? ÇALIŞMA
YERİNDE SAYIM
EKİBİNİN BÖLGESİ
MÜDAHALESİ

HAYIR

İŞYERİ
İMKANLARI EKSİK KİŞİLER
HAYIR İTFAİYEYİ ARA
YANGINI BULUNDU
SÖNDÜRMEK

EVET

YANGININ YARALI
HAYIR
SÖNDÜRÜLMESİ VARMI ?

EVET

PATLAMA İLK YARDIM

BÖLGESİNDE VE TIBBİ
İNCELEME MÜDAHALE

KARŞI
ÖNLEMLERİN
UYGULANMASI

,
PATLAMA İÇİN ÖNLEYİCİ VE SINIRLANDIRICI TEDBİRLER
Patlama İçin Önleyici Tedbirler
Önleyici Tedbirler

 Patlamadan korunma dokümanı hazırlanması

 Patlayıcı ortam oluşabilecek yerlerin patlayıcı ortam oluşma sıklığı ve kalıcılığı esas alınarak
bölgeler halinde sınıflandırılması. Bu bölgelerde kullanılan elektrikli ve elektrikli olmayan

tüm ekipman ve koruyucu sistemlerin uygun kategorilere göre seçilmesi

 Kazanların periyodik kontrolünün yapılması

 Kazan dairesi içine yetkili kişiler harici kişilerin girmesinin önlenmesi

 Gaz detektörü bulundurulması (gerekli işyerleri için)

 İşyerinde kullanılıyorsa gaz tüplerinin ve gaz hatlarının periyodik kontrolü

 Kullanılan kimyasal maddelerin uygun etiketlenmesi ve depolanması

 İşyerinde var ise laboratuvarlara yetkili kişi harici personelin girmesinin engellenmesi

 Kimyasal atıkların düzenli depolanması

 Havalandırma sistemi bulundurulması

 Kullanılan kimyasalların güvenlik bilgi formlarının bulundurulması

 

Patlama İçin Sınırlandırıcı Tedbirler

 Sınırlandırıcı Tedbirler

 CO, CO2 detektörleri bulundurulması

 Işıklı ve sesli alarm sistemi bulundurulması

 Acil durum vanaları (doğal gaz akışını kesmek için)

 Acil çıkışların ve söndürme ekipmanlarının gösterildiği tahliye planlarının işyerinde

 görünür şekilde asılı olması

 Yangın söndürme ekipmanlarının işyeri içerisinde doğru konumlandırılması

 Uygun standartlarda yangın söndürme ekipmanı bulundurulması ve periyodik kontrollerinin yapılması

,
 SALDIRI – SABOTAJ ACİL DURUM PLANI
Eğer Şüpheli Bir Paket Bulunmuş İse
Herhangi Bir Acil Durum Ekipleri
İşletmelerde
Ortamda (Söndürme, kurtarma, ilk Acil Durum Ekibi Saha Müdahale
Bulunan
OLAYI yardım, haberleşme, Ekipler Amiri Koordinatörü
Kişiler
GÖREN KİŞİ lojistik, teknik ekip)
1. Saha
1. Pakete Kumandanı,
1. Saha Müdahale
kesinlikle 1. Pakete 1.Bölgedeki kişileri Güvenlik ve
Koordinatörüne haber
dokunma ve yaklaşma uzaklaştır Emniyet Güçleri
ver
hareket ettirme ile koordineli
olarak çalış
2. Paket
yakınında 2.Gereken durumda
2. Güvenliği ara, 2. Bölge emniyet 2. Olayla ilgili
kesinlikle bölgeden uzaklaştırılması
paket ve yeri güçlerine haber ver. yapılan
radyo dalgaları gereken eşyaları belirle
hakkında bilgi Bölge Jandarma Tel çalışmaları takip
yayan telsiz, ve bölgeden
ver no: 483 95 11 et/destek ver
cep telefonu çıkartılmasını sağla.
vb. kullanma
3. Paket
yakınında
3. Alandan
kesinlikle radyo 3. İDT
panik 3.Gereken ekipmanları 3. Alandaki kişileri
dalgaları yayan Yöneticisini
yapmadan bölgede hazır tur uzaklaştır
telsiz, cep bilgilendir.
uzaklaş.
telefonu vb.
kullanma
4. Olay sonrası
4.Saha Müdahale 4. Emniyet güçlerine tutulan kayıtları
    Koordinatörünün emirleri olay yerine götür ve incele ve gerekli
doğrultusunda hareket et talimatlarına uy. mercileri
bilgilendir.
5. Olay sonrası Olay
       
Raporunu düzenle

,
 Bomba İhbarı Yapılmış ise; İhbarı alan kişi vakit geçirmeden Saha Müdahale Koordinatörünü
arar.
Çalışılan
makineleri
1. Güvenlik ve
kapatarak
1.Bölgedeki 1. Saha Müdahale Emniyet Güçleri
  bölgeyi
kişileri uzaklaştır Koordinatörüne haber ver ile koordineli
kontrollü
olarak çalış
şekilde
boşaltınız
2.Gereken
durumda bölgeden
2. Olayla ilgili
uzaklaştırılması 2. Bölge emniyet güçlerine
yapılan
    gereken eşyaları haber ver. Bölge Jandarma
çalışmaları takip
belirle ve bölgeden Tel no: 483 95 11
et/destek ver
çıkartılmasını
sağla.
3. Binanın kontrollü
3.Gereken 3. İDT
boşaltılmasına destek ol.
    ekipmanları Yöneticisini
Olay bölgesine girişleri
bölgede hazır tur bilgilendir.
engelle.
4.Saha Müdahale 4. Olay sonrası
Koordinatörünün 4. Emniyet güçlerine olay tutulan kayıtları
    emirleri yerine götür ve talimatlarına incele ve gerekli
doğrultusunda uy. mercileri
hareket et bilgilendir.
5. Olay sonrası Olay
       
Raporunu düzenle

Şüpheli bir şahıs görüldüğünde/bir saldırıda

1. Güvenlik ve
1. Kişiye(lere)
1. Güvenliğe 1.Bölgedeki 1. Saha Müdahale Emniyet Güçleri
yaklaşma,
haber ver kişileri uzaklaştır Koordinatörüne haber ver ile koordineli
müdahale etme
olarak çalış
2. Olayla ilgili
2. Kişiye(lere) 2. Emniyetli 2.Gereken
2. Bölge emniyet güçlerine yapılan
yaklaşma, bir alana geç, ekipmanları
haber ver çalışmaları takip
müdahale etme seyirci olma bölgede hazır tur
et/destek ver
3.Saha Müdahale
3. Bölgedeki 3. Şüpheli kişi/saldırı
Koordinatörünün
çalışan yapan(ların) silahlı olup 3. Genel Müdürü
  emirleri
makineleri olmadığına göre olaya bilgilendir.
doğrultusunda
kapa müdahale et.
hareket et
5. Olay sonrası Olay  
     
Raporunu düzenle

SABOTAJ İÇİN ÖNLEYİCİ VE SINIRLANDIRICI TEDBİRLER

,
Sabotaj İçin Önleyici Tedbirler

Önleyici Tedbirler

 Giriş çıkışların kontrollü yapılması

 Bina girişlerine X-Ray cihazı yerleştirilmesi

 Bina dışında ve içinde güvenlik kameralarının bulunması ve sürekli olarak takibi

 İşyerinde bir güvenlik biriminin oluşturulması

 Patlayıcı malzeme ve ekipmanların bulunduğu kısımlara girişin sınırlandırılması

 İşyerlerine dışarıdan gelen kişilerin kaydının tutulması, girişte kimlik alınması ve ziyaretçi kartı verilm
 

Sabotaj İçin Sınırlandırıcı Tedbirler

Sınırlandırıcı Tedbirler

 Kolluk kuvvetleri ile derhal irtibata geçilmesi

 Acil durum sireni çalması

 Acil çıkışları gösteren tahliye planının görünür yerlerde asılı olması

,
 KAZA – SAĞLIK OLAYLARI
ACİL EYLEM PLANI
(Travma, Yaralanma, Yanık, Elektrik Çarpması, Zehirlenme vb.)

KAZA – OLAYIN GERÇEKLEŞMESİ

Olay Elektrik Çarpması ise;

önce elektrik akımını kes, akımı kesmek mümkün değil ise kazazedeyi yalıtkan bir madde (tah
İLKYARDIM SERTİFİKAN VAR MI ?

EVET HAYIR

Ortam Değerlendirmesi Yap Hasta/Yaralıya Müdahale Etme

(Ortam ve Kendi Güvenliği Sağla)

Gerekiyorsa
savcılık gelene kadar olay yerine müdahale İlkyardım
etme Uygula

Yaşam Desteği Ver

Ambulans Çağır

112 ARA
Birim Amirine ve Güvenlik Birimine Bildir / Bildirilmesini S

Ambulans Çağır

Birim Amirine ve Güvenlik Birimine Bildir / Bildirilmesini Sağla

İLKYARDIM VE TAHLİYE GEREKTİRECEK OLAY VE KAZALAR İÇİN ÖNLEYİCİ

TEDBİRLERİ

,
İlkyardım ve Tahliye Gerektirecek Olay ve Kazalar İçin Önleyici Tedbirler
Önleyici Tedbirler

 Risk değerlendirmesi yapılması

 Çalışanlara iş ile ilgili gerekli eğitimlerin verilmesi

 Çalışanlara gerekli iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin verilmesi

 Belirlenen zaman dilimlerinde çalışanların sağlık gözetimlerinin yapılması

 Ramak kala formları oluşturulması ve doldurulmasının sağlanması

 Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği yönünden fikir ve önerilerinin alınması

 İş sağlığı ve güvenliği konusunda ödül sistemi getirilmesi

 Zemin, yol ve merdivenlerin mevzuatta/standartlarda belirlenen kriterlere uygun olması

 Termal konfor şartlarının mevzuatta/standartlarda belirlenen kriterlere uygun olması

 Çalışanlara güvenlik kültürü aşılanması ile ilgili çalışmalar yapılması

 İşyeri içi güncel trafik planının bulundurulması

 

İlkyardım ve Tahliye Gerektirecek Olay ve Kazalar İçin Sınırlandırıcı Tedbirler

Sınırlandırıcı Tedbirler

 İlkyardım ekibi oluşturulması

 İlkyardım personeline profesyonel ilkyardım eğitimi aldırılması

 Ecza dolapları bulundurulması ve kullanıma uygun içerikte olması

 Uygun kişisel koruyucu donanım temini

 Kişisel koruyucu donanımların çalışanlarca doğru kullanımının sağlanması

 Acil durum irtibat numaralarının görünür yerlerde asılı olması

,
 SIZINTI -DÖKÜLME KİMYASAL ACİL DURUM EYLEM PLANI

Acil durum ekip yetkilisi Saha şefini bilgilendir

Normal durum (500 lt Ne

dentür
az)dökülme var? İSG yi bilgilendir

Acil durum Çevre il müdürlüğüne haber ver

(500 lt den çok)

E
Ciddi yaralanma var mı? Şantiye İSG

H
H
Yüzeysel su kaynaklarına karışan kimyasal var mı
Dökülme açık alanda mı oluştu?

E
H
E
İlgili birim ekibi tarafından, etkilenen alanda olayın kontrol altına alınması.
Daha fazla dökülme önlenmiş mi? Bütün kimyasallar kon
E

Dökülme kaynağının izolasyonu

Dökülen kaynağın içeriğinin tespiti Çevre Kaza Raporu düzenle ve
Kimyasalın absorbansının yapılması İSG Yöneticisine gönder
Kirlenmiş alanın temizlenmesi
Çıkan atıkların bertaraf yöntemlerinin tespiti ve bertarafı

,
TEHLİKELİ KİMYASAL MADDE YAYILIMI İÇİN ÖNLEYİCİ VE SINIRLANDIRICI
TEDBİRLER

Tehlikeli Kimyasal Madde Yayılımı İçin Önleyici ve Sınırlandırıcı Tedbirler

Önleyici Tedbirler

 Vanaların gaz sızıntısına karşı rutin kontrollerinin yapılması

 İşyeri için özel kimyasal depolama dolaplarının temin edilmesi

 Kimyasalların depolandığı bölümlerde sızıntıya yol açacak durumların engellenmesi,

 Havalandırmanın uygun olması

 Kimyasalların özellik ve tehlikelerine göre uygun şekilde depolanması

 İzni olmayan çalışanların kimyasalların depolandığı alana girmesinin engellenmesi (kartlı giriş vb.)
 

Tehlikeli Kimyasal Madde Yayılımı İçin Önleyici ve Sınırlandırıcı Tedbirler

Sınırlandırıcı Tedbirler

 Kimyasallar için çalışanlara uygun kişisel koruyucu donanım temini

 Kişisel koruyucu donanımları, çalışanların doğru şekilde kullanımının sağlanması

 Yangınla mücadele ve arama kurtarma tahliye ekipleri oluşturulması

 İlgili acil durum ekiplerine eğitimler verilmesi/aldırılması

 Olası kimyasal yayılımı veya sızıntısında işyerini çabuk tahliye edebilmek amacıyla tahliye planları olu

 Tahliye planlarının işyerinde görünür yerlerde asılı olması

,
 Tehlikeli Kimyasalların Etiketlenmesinde Kullanılan Tehlike Sembolleri,
İşaretleri, Tanımları, Özellikleri ve Alınması Gereken Önlemler

Sembol İşaret ve Tanım Özellikleri Önlemler

F Parlama noktası 21 °C nin altında olan "kolay Çıplak ateşten, kıvılcımdan,

alevlenen sıvılar ile kolay tutuşan katıları” oksitleyicilerden ve ısı kaynağından
Şiddetli belirtir. uzak tutulmalıdırlar
Alevlenen

F+ Alevlenme noktası 0 °C nın altında kaynama Çıplak ateşten, kıvılcımdan,

noktası maksimum 35 °C olan sıvılardır. Normal oksitleyicilerden ve ısı kaynağından
Çok Şiddetli basınç ve oda sıcaklığında havada yanıcı olan uzak tutulmalıdırlar.
Alevlenen gaz ve gaz karışımlarıdır.

O Kendileri yanıcı olmadıkları halde yanıcılarla Yanıcı maddelerden uzak

temasında yangına ve patlamaya sebebiyet tutulmalıdırlar. Bu tür maddeler
Oksitleyiciler, verirler. Organik peroksitler ise herhangi bir yangına sebebiyet verdikten sonra
Yükseltgenler yanıcı madde ile temas etmeseler bile patlayıcı müdahale etmek zordur.
özelliği olan yükseltgen maddelerdir.

T Solunduğunda, yutulduğunda ve deriyle temas İnsan vücuduyla teması engellenmeli,

ettiği durumda sağlığa zarar verebilir hatta aksi halde tıbbi yardıma
Zehirli öldürücü olabilir. başvurulmalıdır.

T+ Solunduğunda, yutulduğunda ve deriyle temas İnsan vücuduyla teması

ettiği durumda sağlığa zarar verebilir hatta engellenmelidir. Temas edilmesi
Çok Zehirli öldürücü olabilir. halinde derhal tıbbi yardım alınmalıdır.

C Canlı dokulara zarar verir Gözleri, deriyi ve kıyafetleri korumak

için özel önlem alınmalıdır. Buharları
Aşındırıcı solunmamalı, aksi halde tıbbi yardıma
başvurulmalıdır,

E Ekzotermik olarak reaksiyona giren Ateşten, ısıdan, darbeden,

kimyasallardır. Ateşe yaklaştırıldıklarında sürtünmeden uzak tutulmalıdır.
Patlayıcı patlayabilirler

Xn Solunduğunda, yutulduğunda ve deriyle temas İnsan vücuduyla teması

ettiği durumda sağlığa zarar verebilir. engellenmelidir uzak tutulmalıdırlar.
Zararlı

Xi Aşındırıcı olmamasına rağmen deriyle ani, uzun Göz ve deriyle teması engellenmelidir.
süreli veya tekrarlı teması iltihaplara yol
Tahriş Edici açabilir.

N Bu tür maddelerin ortamda bulunması, doğal Risk göz önüne alınarak bu tür
dengenin değişmesi açısından ekolojik maddelerin toprakla ve çevreyle
Çevre için sisteme kısa yada uzun süre içinde zarar teması engellenmelidir.
zararlı. verebilir.

,
 Tehlikeli kimyasallar gruplarına göre depolanmalıdır. Aynı gruba ait kimyasallar birlikte
depolanabilirken, birbiriyle uyuşmayan, etkileşen ve karışmaması gereken kimyasallar birbirinden
ayrı yerlerde depolanmalıdır. Özellikle oksitleyici ve kolay yanıcı kimyasallar birbirinden uzakta
depolanmalıdır. Aşağıda tehlikeli kimyasalların gruplarına göre bir arada depolanabilme matrisi
verilmiştir;

TEHLİKELİ KİMYASALLARIN BİR ARADA DEPOLANABİLME MATRİSİ

+ - - +

0 - + -

+ + - -

+ + 0 +
(+) Bir arada depolanabilir (-) Bir arada depolanamaz
(O) Belli şartlar sağlandığında bir arada depolanabilir

Laboratuarlar başta olmak üzere tehlikeli kimyasalların kullanıldığı ve depolandığı yerlerde

önem arz eden bazı kimyasalların adı veya kategorilerine göre uyuşmadığı ve karışmaması gereken
diğer kimyasalların listesi aşağıda verilmiştir;

BİRBİRİYLE KARIŞMAMASI GEREKEN KİMYASALLAR

Kimyasal Karışmaması Gereken Kimyasallar
Aktif karbon Kalsiyum hipoklorit, oksitleyici maddeler
Alkali metaller Su, karbontetraklorür, halojenli alkanlar, karbondioksit, halojenler
Amonyak Cıva, klor, iyot, brom, kalsiyum hipoklorit, hidroflorik asit
Toz halindeki metaller, yanıcı sıvılar, kükürt, kloratlar, tüm asitler, nitritler, kükürt,
Amonyum nitrat
ince tanecikli organik veya yanıcı başka maddeler
Anilin Hidrojen peroksit, nitrik asit
Kromik asit, nitrik asit, hidroksilli bileşikler, etilen glikol, perklorik asit, peroksitler,
Asetik asit
permanganatlar
Asetilen Flor, klor, brom, bakır, cıva, gümüş
Aseton Derişik nitrik asit, derişik sülfürik asit
Azid Asitler
Bakır Asetilen, hidrojen peroksit
Brom Amonyak, asetilen, bütan ve diğer petrol gazlan, turpentin, benzen
Cıva Asetilen, amonyak, fulminik asit
Flor Bütün maddeler
Fosfor [beyaz] Hava, oksijen, indirgen maddeler, alkaliler
Gümüş Asetilen, okzalik asit, tartarik asit, amonyum bileşikleri, fulminik asit
Hidroflorik asit Amonyak
Bakır, krom, demir, metal ve metal tuzları, yanıcı sıvılar, anilin, nitrometan, alkoller,
Hidrojen peroksit
aseton, organik bileşikler
Hidrojen sülfür Nitrik asit, yükseltgen maddeler, oksitleyici gazlar
Hidrokarbonlar Flor, klor, brom, kromik asit, sodyum peroksit
Hidrosiyanik asit Nitrik asit, alkaliler
İyot Asetilen, amonyak, hidrojen

,
Kalsiyum oksit Su
Klor Amonyak, asetilen, bütan ve diğer petrol gazları, turpentin
Amonyum tuzları, asitler, toz halindeki metaller, kükürt, ince tanecikli organik veya
Kloratlar
yanıcı maddeler
Kromik asit ve krom Asetik asit, naftalin, kamfer, gliserin, bazı alkoller, yanıcı sıvılar, benzin
Nitratlar Sülfürik asit
Asetik asit, anilin, kromik asit, hidrosiyanik asit, hidrojen sülfür, yanıcı sıvılar ve
Nitrik asit
gazlar, bakır, ağır metaller
Oksijen Yağlar, gres, hidrojen, yanıcı sıvılar, yanıcı katılar ve yanıcı gazlar
Okzalik asit Gümüş, cıva
Perklorik asit Asetik anhidrit, bizmut ve bileşikleri, alkoller, kağıt, tahta, yağ
Peroksitler Asitler
Potasyum Karbon tetraklorür, karbondioksit, su
Potasyum permanganat Gliserin, etilen glikol, benzaldehit, sülfürik asit
Selenitler İndirgen maddeler
Etil ve metil alkol, glasiyal asetik asit, asetik anhidrit, benzaldehit, karbon disülfür,
Sodyum peroksit
gliserin, etilen glikol, etil asetat, metil asetat, furfural
Sodyum nitrit Amonyum nitrat, diğer amonyum tuzları
Sülfürik asit Kloratlar, perkloratlar, permanganatlar
Amonyum nitrat, kromik asit, hidrojen peroksit, nitrik asit, halojenler sodyum
Yanıcı sıvılar
peroksit, diğer yükseltgen maddeler

Tehlikeli kimyasalları kategorilerine göre ele alırsak; tanım ve özelliklerini, güvenli depolama
tedbirlerini, oluşturabilecekleri tehlikeleri ve piyasada yaygın bulunan örneklerini aşağıdaki şekilde
sıralayabiliriz;

1- ASİTLER
Tanımı: Bir veya daha fazla sayıda H+ iyonları içeren ve kimyasal yönden oldukça aktif olan
bileşikler.
Depolama Tedbirleri
1. Alçak raflarda veya asit kabinlerinde, geniş asit şişelerinde muhafaza ediniz.
2. Oksitleyici maddeleri, organik asitlerden ve yanıcı maddelerden ayrı olarak muhafaza ediniz.
3. Asitleri, bazlardan ve sodyum, potasyum, magnezyum vs. gibi aktif metallerden ayrı tutunuz.
4. Asitleri, temas olduğunda sodyum siyanür, demir sülfür vs. gibi toksik (zehirleyici) gazlar çıkaran
kimyasal maddelerden ayrı bir yerde muhafaza ediniz.
5. Asit şişelerini taşımak için özel şişe taşıyıcılar kullanınız.
6. Asit sızması halinde, asit kontrol yastıkları veya asit nötralizerleri kullanınız.

Muhtemel Tehlikeler: (Asitler) Aşındırıcı, paslandırıcı, toksik, yanıcı, suya tepkir ve kararsızdır.
Organik Asitler; Genellikle yanıcı, toksik ve kararsızdırlar.

Asetik asit
Akrilik asit
Benzoik asit
Karbolik asit (fenol)
Kloroasetik asit
Hidrosiyanik asit
Metakrilik asit
Parasötik asit

,
Pikrik asit
İnorganik Asitler - Genellikle daha kuvvetli, kimyasal yönden daha reaktif ve suya tepkir.
Klor içeren oksiasitler (ör. perklorik asit)
Kromik asit
Halojen asitler (hidroflorik, hidroklorik, hidrobromik, hidroiyodik asitler)
Nitrik asit
Fosforik asit
Sülfürik asit

2- BAZLAR
Tanımı: OH- iyonları içeren ve kimyasal yönden aktif olan bileşiklerdir.
Depolama Tedbirleri
1. Bazları, asitlerden ayrı yerde tutunuz.
2. İnorganik hidroksitlerin çözeltilerini polietilen kaplarda muhafaza ediniz.
3. Kostik sızıntılar için sızıntı kontrol yastıkları veya kostik nötralizerler kullanınız.

Amonyum hidroksit
Bikarbonatlar, tuzları (ör potasyum bikarbonat)
Kalsiyum hidroksit
Karbonatlar, tuzları (ör. sodyum karbonat)
Lityum hidroksit
Potasyum hidroksit
Sodyum hidroksit (kostik)

3- PİROFORİK MADDELER
Tanımı: Normal koşullarda kendiliğinden yanan maddelerdir.
Depolama Tedbirleri
1. Serin ve kuru yerde muhafaza ediniz.

Alkilaluminyumlar (trietilaluminyum, trimetilaluminyum vs.)

Sezyum
Lityum
Dimetil arsin
Nikel karbonil
Fosfor
Sodyum
Potasyum
Tetraetil kurşun
Rubidyum

4- YANICI MADDELER
Depolama Tedbirleri
1. Uygun emniyetli varillerde veya kabinlerde muhafaza ediniz.
2. Paslandırıcı asitlerden ve oksitleyicilerden ayrı tutunuz.
3. Alev, sıcaklık veya kıvılcım gibi tutuşturucu kaynaklardan uzak tutunuz.
4. Yanıcı sıvı ihtiva eden varil veya kabinler kullanılırken topraklanmalı veya bağlanmalıdır.
5. Yangın söndürme cihazlarını her zaman kullanıma hazır tutunuz.
6. Yüksek oranda uçucu, yanıcı maddeleri özel olarak donatılmış bir soğutucuda muhafaza ediniz.

,
Katılar: Patlayıcı maddeler dışında, sürtünme yoluyla, imalat veya işlem sonrasında kalan ısı ile
temas ederek yangına yol açabilen veya kolaylıkla tutuşabilen ve tutuştuğunda da ciddi bir tehlike
yaratacak kadar şiddetle ve devamlı olarak yanan her türlü katı madde.

Selüloz (oksijenle kombine)

Fosfor
Sodyum sülfit
Berilyum
Organik madde
Pikrik asit

Gazlar: Kolaylıkla tutuşabilen ve hızla yanan bir gaz.

Asetilen - Hidrojen
Bütan
Karbon monoksit
Etilen oksit
Formaldehit
Hidrojen
Hidrojen sülfür
Metan
Doğal gaz
Propan

Sıvılar: 37.7 °C'ın altında bir parlama noktasına sahip olan sıvılar.

Alkoller (etil, metil, izopropil)

Aldehidler (asetaldehit, akrolein, propionaldehit)
Aminler (bütil, etil, izopropil)
Esterler (etil asetat, etil format, metilasetat, vinil asetat)
Eterler (dietil, metil etil, izopropil etil)
Hidrokarbonlar (akanlar, alkenler, alkinler, aromatikler, çakmak sıvısı, neft, petrol ispirtoları,
çözücüler)
Ketonlar (aseton, metil etil keton, metil izobutil keton)

5- SU İLE TEPKİYEN KİMYASALLAR

Tanımı: Su ile temas ettiğinde bazı hallerde tepkimeye giren maddelerdir.
Depolama Tedbirleri
1. Serin ve kuru bir yerde muhafaza ediniz.
2 Yangın durumunda, kesinlikle su kullanmayın, bilakis suyu derhal uzaklaştırın.
UYARI: Bu kimyasal maddeler, yanıcı veya zehirli gazlar veya diğer tehlikeli durumlar yaratacak
şekilde su ile tepkimeye girerler.

,
Alkali Metaller (sezyum, lityum, potasyum, rubidyum, sodyum), kerosen altında muhafaza
edilmelidir.
Alkalin Toprak Metalleri (Baryum, berilyum, kalsiyum, magnezyum, radyum, stronsiyum)
Karpitler (alüminyum karpit, kalsiyum karpit vs.)
Hidritler (lityum hidrit, sodyum hidrit vs.)
İnorganik Klorürler (alüminyum klorür, bor triklorür vs.)
Nitritler (lityum nitrit, magnezyum nitrit vs.)
Peroksitler (lityum peroksit, potasyum peroksit, sodyum peroksit)
Fosfitler (alüminyum fosfit, kalsiyum fosfit vs.)

6- OKSİTLEYİCİLER
Tanımı: Klorat, permanganat, inorganik peroksit veya nitrat gibi kolayca oksijen yapan maddelerdir.
Bunlar, organik maddelerin yanmasını hızlandırırlar.
Depolama Tedbirleri
1. Serin ve kuru bir yerde muhafaza ediniz.
2. (Kağıt, tahta vs.) gibi yanıcı ve tutuşturucu maddelerden uzak tutunuz.
3. Çinko, alkalin metaller ve formik asit gibi indirgeyici ajanlardan uzak tutunuz.

Kloratlar,
Klorürler,
Perkloratlar,
Hidrojen peroksit
Nitratlar,
Sodyum peroksit,
Nitritler
Oksijen,
Sodyum permanganat,
Amonyum nitrat

7- PEROKSİT YAPAN KİMYASALLAR

Tanımı: Uygun koşullara ulaşıldığında, darbe veya ısı sonucunda tutuşabilme özelliğine sahip
patlayıcı peroksitler oluşturan maddelerdir.
Depolama Tedbirleri
1. Hava geçirmez kaplarda, karanlık, serin ve kuru yerlerde muhafaza ediniz.
2. Teslim alma, açma ve kullanım tarihlerini belirtir etiketleri kaplara yapıştırınız.
3. Yerel düzenlemelere göre peroksit oluşturucu kimyasalları ilk peroksit oluşumunun beklendiği
tarihten önce elden çıkartınız.
4. Peroksitlerin varlığını düzenli olarak tespit ediniz.

Asetaldehit
Akrilaldehit
Krotonaldehit
Siklohekzan
Etil eter
İzopropil eter
Potasyum
Kükürt dioksan

,
Tetrahidrofuran

8- HASSAS KİMYASALLAR
Tanımı: Işığa maruz kaldıklarında bir şekilde tepkimeye giren maddelerdir.
Depolama Tedbirleri
1. Işığa maruz kalmasını önleyiniz.
2. Serin ve kuru yerlerde amber şişelerde saklayınız.

Brom
Etil eter
Ferrik amonyum sitrat
Hidro bromik asit
Cıva tuzları (civa klorür, civa iyodür vs.)
Cıva nitrat
Oleik asit
Potasyum ferrosiyanür
Gümüş tuzları (Gümüş asetat, Gümüş klorür vs.)
Sodyum iyodür

9- TOKSİK BİLEŞİKLER

Tanımı: İnsan vücudunda veya vücuda yakın bir yerde uygun koşullara sahip bir bölgeye ulaştığında
yaralanmalara yol açıcı nitelikteki kimyasal bileşiklerdir.
Depolama Tedbirleri
1. Gerektiğinde uygun emniyet tedbirlerini alarak, kimyasal maddenin tehlikeli mahiyetine göre
muhafaza edilir.
2. Telefonun yanına acil yardım telefon numarası yazınız.

UYARI: Bu kimyasal maddeler solunduğunda, yutulduğunda, cilt teması sonucunda vücuda nüfuz
ettiğinde insan sağlığı ve yaşam için tehlikeli veya son derece tehlikelidir. Patlamaya yol açmamak
için gerekli tedbirleri alınız.

Tahriş Ediciler: Vücuttaki mukoza zarına zarar veren çürütücü maddelerdir.

Halojen asit gazları (hidrojen bromür, hidrojen klorür, hidrojen florür, hidrojen iyodür, sülfür dioksit)
Halojenler (flor, klor, brom, iyot buharı, fosfor triklorür, ozon)
Azot oksitler (nitrik oksit, azot dioksit vs.)
Trikloretilen

Boğucular: Bilhassa gazlar olmak üzere, kana oksijen gitmesini engelleyen ajanlardır.

Anilin (kanın oksijensiz kalması)

Karbon dioksit
Karbon monoksit (kanın oksijensiz kalması)
Hidrojen
Hidrojen siyanür (dokunun oksijensiz kalması)
Nitrobenzen ( kanın oksijensiz kalması)

,
Azot
Asal gazlar (helyum, neon, argon, kripton, ksenon)
Doymuş hidrokarbonlar (metan, etan, propan, bütan, doğalgaz)

Solunumu Felç edenler: Vücuda girdikleri zaman solunum sinir sisteminin işlev kaybına yol açacak
olan maddelerdir.

Aseton Etil alkol

Asetilen Etilen
Karbondisülfür
Hidrojen Sülfür
Dietil eter

Sistemik Zehirler: Hayati vücut işlemlerini engelleyen maddelerdir.

Arsenik
Benzen
Kadmiyum
Karbonsülfür
Halojen Hidrokarbonlar
Kurşun
Ksilen
Cıva
Metil Alkol
Naftalin
Organik Fosfatlar
Strisin
Toluen

10- KANSEROJENLER
Tanımı: Canlı dokularda kanserli hücrelerin büyümesine yol açan her türlü madde.
Depolama Tedbirleri
1. Konteynerlerin tümünü (Kansere Yol Açabilir Madde) ibaresi ile etiketleyiniz.
2. Gerektiğinde uygun emniyet tedbirlerini alarak, kimyasal maddenin tehlikeli içeriğine göre
muhafaza ediniz.

Bilinen Kanserojenler (İnsan için) Muhtemel Kanserojenler (İnsan için)

Arsenik bileşikler Akrilonitril
Asbest Kadmiyum bileşikleri
Benzen Karbon tetraklorür
Benzidin Kloroform
Beta-natfalinamin Etilen oksit
Kromoksit Nikel tozu
Krom tozu o-Toluidin
Kurşun arsenat Vinil klorür

ACİL DURUMLARDA ARANACAK NUMARALAR

TOPLULUK DIŞI KAYNAKLAR TELEFON NUMARALARI

,
İLK YARDIM ( AMBULANS ) 112

YANGIN 110

POLİS 155

JANDARMA 156

0 (456) 213 73 00
GÜNÜŞHANE İTFAİYESİ HİZMET 0(456) 213 73 06
HATTI

GÜMÜŞHANE İLÇE JANDARMA 0 (456) 213 51 22 / 23

KOMUTANLIĞI

GÜMÜŞHANE İLÇE EMNİYET 0 (456) 213 10 45

MÜDÜRLÜĞÜ

GÜMÜŞHANE DEVLET HASTANESİ 0 (456) 213 15 56

KARADEVİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ 0 (462) 377 3000

TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ

HASAR ANALİZİ

İNSANA MALA İŞE İÇSEL DIŞSAL TOPL

OLASILIK OLAN OLAN OLAN KAYNAK KAYNAK AM
ETKİSİ ETKİSİ ETKİSİ LAR LAR SKOR

,
 YÜKSEK YÜKSEK YÜKSEK YÜKSEK ZAYIF GÜÇLÜ
DÜŞÜK DÜŞÜK DÜŞÜK DÜŞÜK KAYNAK KAYNAK
ETKİSİ ETKİSİ ETKİSİ ETKİSİ
YANGIN 4 4 3 3 4 1 19
DEPREM 3 4 4 5 1 3 20
PATLAMA 3 5 4 4 3 2 21

İŞ KAZASI 4 5 3 2 4 2 19
GIDA 2 4 1 1 3 4 15
ZEHİRLEN
MESİ
SABOTAJ 1 4 3 3 2 4 17

EN YAKIN SAĞLIK KURULUŞLARI

İL HASTANE TELEFON ADRES

NUMARASI
GÜMÜŞHANE G.HANE DEVLET 0 456 213 43 46 Hasanbey Mahallesi,
HASTANESİ Daltaban semti,
29000 Gümüşhane
Merkez/Gümüşhane
GÜMÜŞHANE TORUL DEVLET 0 456 611 28 66 Tuğrulbey
HASTANESİ Mahallesi, 29800
Torul/Gümüşhane
GÜMÜŞHANE KELKİT DEVLET 0 456 317 10 29 Atatürk Cad.17
HASTANESİ Şubat Bulv. No:104 -
Kelkit / Gümüşhane
TRABZON KTÜ HASTANESİ 0462 377 50 00 KALKINMA
MAH.ORTAHİSAR/
TRABZON

1. ACİL DURUM TOPLANMA BÖLGESİ

,
 ACİL ÇIKIŞ KAPISINDAN ÇIKTIKTAN
SONRA KARŞIDAKİ BOŞ ALAN

2.ACİL DURUM TOPLANMA BÖLGESİ

,
ACİL ÇIKIŞ KAPISINDAN ÇIKTIKTAN
SONRA YANDAKİ BOŞ ALAN