10. SINIF 5.

ÜNİTE: YORUMLAR DEĞERLENDİRME TESTİ-1

1. 6.
İslam düşüncesinde “dinin inanç esaslarını veya amelî İlk dönem Müslümanlar arasında, inanç ve ibadetle ilgili
hükümlerini anlama ve yorumlama konusunda kendine özgü ortaya çıkan soru ve sorunlara Hz. Muhammed doğrudan
yaklaşımlara sahip düşünce ekollerine” verilen ad veya vahiy aracılığıyla çözüm getirdiği için farklılaşmaya
aşağıdakilerden hangisidir? neden olacak fikir ayrılıkları yaşanmamıştır. Fakat Hz.
Muhammed’in vefatından sonraki süreçte karşılaşılan
A) Tarikat durumlara çözüm arama çabaları İslam düşüncesinde farklı
B) Mezhep yorumların ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır.
C) Hizb Aşağıdakilerden hangisi bu durumun sebeplerinden
D) Tasavvuf biri değildir?
E) Topluluk
A) Dinî metinlerdeki bazı ifadelerin farklı anlamlara gelmesi
2. B) Kur’an’ın çoğaltılarak farklı şehirlere gönderilmesi
İslam düşüncesindeki yorum farklılıklarıyla ilgili C) Fetihlerle birlikte Müslümanların farklı kültürel ortamlarla
aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? karşılaşması
D) İnsanların farklı düşünce yapısına sahip olması
A) Din değil, dinin anlayışıdır. E) Müslümanlar arasında çeşitli siyasi ve sosyal olayların
B) Sorunlara çözüm arayışıdır. yaşanması
C) Bir metodolojiye dayanan fikirlerdir.
D) İnsan kaynaklı olduğundan hata içerebilir. 7.
E) Dört mezhebin ortaya çıkmasıyla son bulmuştur. İslam tarihinde ortaya çıkan problemlere âlimlerin çözüm
üretmeye çalışması ve dine aykırı düşmeyen farklı bütün
3. yorumlar hakikatin ortaya çıkmasına katkı sağlayan çabalar
 İnsanın, aklıyla Yaradan’ını idrak edebileceğini olarak görülmelidir. Bunun için de İslam dünyasında ortaya
vurgulamıştır. çıkan ve vahyin özüne ters düşmeyen tüm yorumlar,
 Amelin, imanın bir parçası olmadığını ve büyük günah farklılıkları temsil eden bir kültürün zenginliği olarak
işleyenin dinden çıkmadığını savunmuştur. görülmeli ve hoşgörü temelinde değerlendirilmelidir.
 Genellikle fıkıhta Hanefi olanların benimsediği itikadi bir Buna göre İslam düşüncesindeki farklı yorumlarla
mezheptir. ilgili aşağıdaki sonuçların hangisine varılamaz?
Yukarıda özellikleri ve görüşleri verilen mezhep
aşağıdakilerden hangisidir? A) Kolaylık sağladığına
B) İnsan ürünü olduğuna
A) Malikilik C) Din değil dinin yorumu olduğuna
B) Maturidilik D) Düşünce zenginliğini gösterdiğine
C) Caferîlik E) Sorunlara çözüm arayışı olduğuna
D) Nusayrilik
E) Eşarilik 8.
Kur’an-ı Kerim’de;
4. • tek manalı olup yoruma ihtiyacı olmayan,
İslami oluşumlar içerisinde; • manası başka bir açıklamaya ihtiyaç duyurmayacak ölçüde
 Sıffin Savaşı sonrasında ortaya çıkan, açık seçik olan ayetlere ne ad verilir?
 hem Hz. Ali’ye hem de Muaviye’ye cephe alan,
 ameli, imanın ayrılmaz bir parçası olarak gören, A) Mesânî
 din anlayışlarında bedevî kültürün izlerini taşıyan B) Muhkem
mezhep aşağıdakilerden hangisidir? C) Mekkî
D) Müteşabih
A) Şafiilik E) Medenî
B) Şiilik
C) Haricilik 9.
D) Hanbelilik Nisa suresinin 59. ayetinin inişi sebebi olarak şu olay
E) Mutezile gösterilir: Hz. Peygamber gönderdiği bir birliğin başına
Abdullah b. Huzâfe’yi görevlendirmişti. Abdullah bir sebeple
5. öfkelenmiş, emri altındakilere odun toplayıp yakmalarını,
Hicri ikinci asırdan itibaren âlimler; İslam coğrafyasının ateş yanınca da içine girmelerini emretmişti. Emri alanlar
genişlemesi ve zamanın farklılaşmasıyla birlikte ortaya çıkan tereddüt içinde kaldılar. Bir kısmı “Komutana (Ulu’l-emre)
ibadet ve günlük hayatla ilgili soru ve sorunlara, İslam itaat edilir.” diye ateşe girmeye teşebbüs ediyorlar, bir kısmı
dininin temel kaynaklarına dayanarak çözümler üretmiş ve ise “İtaatin, buyruğun meşrû olmasına bağlı bulunduğunu”
bunlarla ilgili hükümler geliştirmişlerdir. Âlimler tarafından düşünerek onları engelliyorlardı. Bu çekişme devam ederken
üretilen bu hükümler, onların yetiştirdiği öğrencilerin de ateş söndü, seferden dönünce durumu Hz. Peygamber’e arz
katkılarıyla geniş kitlelere ulaşmış ve zamanla ettiler. “Ateşe girseydiler kıyamete kadar ondan kurtulup
sistemleşmiştir. Bu şekilde ortaya çıkan düşünce akımları, çıkamazlardı...” buyurdu.(Buhârî, Ahkâm, 4; Megâzî, 59.)
İslam düşüncesinde fıkhi yorumlar olarak isimlendirilmiştir. Yukarıdaki metinde verilmek istenen mesaj nedir?
Aşağıdakilerden hangisi parçada sözü edilen yorum
türlerinden biri değildir? A) Her ayetin belirli bir iniş nedeni olduğunu bilmeliyiz.
B) Her birliğin ve grubun başında bir yönetici olmalıdır.
A) Hanefilik C) Yöneticilere isyan etmeyenler kıyamete kadar
B) Şafiilik cezalandırılırlar.
C) Caferilik D) Yöneticilerin emirlerini her zaman tartışmak gerekir.
D) Maturidilik E) Yöneticilerin emirleri ve istekleri, meşru ise yerine
E) Malikilik getirilmelidir.
10.
İmam Şafii, dönemin ilim merkezlerini gezerken gördüğü
farklı bölgelerin geleneklerini tanıdıkça daha önce bir
konuyla ilgili verdiği bazı fetvalarını bulunduğu çevrenin
şartlarına göre gözden geçirmiş ve fetvalarında değişikliğe
gitmiştir.
Bu durumun gerekçesi aşağıdakilerden hangisi
olabilir?
A) Fetvaların her bölge için geçerli olması
B) İslam’ın her kültüre özel ilkelerinin olması
C) Doğruların kültürden kültüre farklılık göstermesi
D) Âlimlerin yararlandıkları kaynakların farklı olması
E) İslam’ın zaman ve mekâna göre yeniden yorumlanması
ihtiyacı
11.
Pek çok Arap kabilesi Arap yarımadasındaki çöllerde göçebe
hayatı yaşamaktaydı; pek azı ise yerleşik hayata geçmişti ve
olaylara bakışları buna göre şekillenmişti.
Bu parçada İslam düşüncesindeki yorum
farklılıklarına etki eden;
I. sosyal,
II. coğrafi,
III. insanın yapısı
gibi faktörlerden hangileri vurgulanmıştır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve II
D) II ve III
E) I, II ve III
12.
Peygamberimizin vefatından sonra kimin halife olacağıyla
ilgili tartışmalar, ileri sürülen görüşler ve her görüşün ayet
ve hadislerle delillendirilmesi çabaları birçok mezhebin
ortaya çıkmasına sebep olmuştur.
Bu parçada İslam düşüncesinde yorum farklılıklarına
etki eden;
I. siyasi,
II. dini metinler,
III. insanın yapısı,
IV. kültürel farklılık
gibi faktörlerden hangilerine vurgu yapılmıştır?
A) Yalnız I
B) Yalnız III
C) I ve II
D) II ve III
E) II ve IV
13.
Müfessirler Kur’an’ın doğru anlaşılması ve yorumlanması
için belli bir metodoloji geliştirmişlerdir. Öyle ki tefsir bu
metodolojiye bağlı kalarak yapılabilir. Arapçanın çok iyi
bilinmesi, ayetlerin nüzul sebepleri ve vahyin indiği dönemin
özelliklerinin iyi bilinmesi, ayetleri birbirleri ile bağlantısını
anlama faaliyeti bu metodolojinin ilkelerinden bazılarıdır.
Dolayısıyla belli bir yönteme bağlı kalmadan yapılan
yorumların sağlıklı olmayacağı gerçeği göz ardı
edilmemelidir.
Bu parçada vurgulanan husus aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Müfessirde bulunması gereken niteliklerin neler olduğu
B) Kur’an’ı doğru anlamanın nasıl gerçekleştirileceği
C) Dinî metinleri anlamanın kolay olduğu
D) Kur’an’ın doğru anlaşılması gerektiği
E) Tefsir ilminin niçin gerekli olduğu
14.
Lise öğrencisi Safa, tesadüfen açtığı bir televizyon kanalında
“İslam’da İmamet” konusunun tartışıldığını görür ve merakla
programı izlemeye başlar. Programdaki konuşmacılardan
biri, imameti bir inanç esası kabul ettiğini söyler. Ayrıca, Hz.
Ali’nin, Hz. Muhammed’den sonra ilk imam (yönetici) olması
gerektiğini, bunun ayet ve hadislerden de çıkarılabileceğini
ve imametin Hz. Ali’nin soyundan gelenlerin hakkı olduğunu
dile getirir.
Bu parçadaki konuşmacının bahsettiği mezhep
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hanbelilik
B) Maturidilik
C) Eşarilik
D) Şia
E) Malikilik
15.
Hz. Muhammed (s.a.v.) hayatta iken Müslümanların
ibadetlere ilişkin sorularını cevaplıyor ve günlük hayatla ilgili
sorunlarını çözümlüyordu. Onun vefatından sonra ise ortaya
çıkan yeni durumlar, sorular ve sorunlara dinî çözümler
bulma işini din bilginleri üstlendi. Bu âlimler, Kur'an ve
sünnette yer alan hükümleri esas alarak, karşı karşıya
kalınan problemlerin çözümü için yorumlar yaptılar. Onlar
hiçbir zaman bir mezhep kurmak amacında olmadılar. Ancak
onların görüşlerini benimseyenler, zamanla o yorumların
sahiplerinin adları ile anılmaya başladılar. Örneğin İmam
Malik'in görüşlerini benimseyenlere Malikiler denildi.
Yukarıdaki metnin konusu nedir?
A) Fıkıh mezheplerinin oluşumu
B) İtikadi mezheplerin ortaya çıkışı
C) Dinî yorum farklılıklarının nedenleri
D) İnsan yapısının, farklılıklara etkisi
E) Müslümanların gruplaşmalarının nedenleri
16.
İslam düşüncesinde ortaya çıkan farklı yorumlar ve
mezheplere ilişkin olarak aşağıda verilen
tutumlardan hangisi yanlıştır?
A) Bu farklılıklara, düşünce zenginliği gözüyle bakmalıyız.
B) Hak mezhebin bir tane olacağını bilmeli ve onu
bulmalıyız.
C) Mezheplerin, din değil dinin yorumu olduğunu bilmeliyiz.
D) Mezhepçilikten ve mezhep taassubundan uzak
durmalıyız.
E) İnsanların tercih ettikleri yorumlara saygı duymalıyız.
17.
Bir yolculukta sahabeden biri başından yaralanır. Yol
esnasında gusül abdesti alması gerekir ve arkadaşlarına
“Benim teyemmüm yapmam konusunda ruhsat olduğunu
düşünüyor musunuz?” diye sorar. Onlar da su varken
teyemmüm edemeyeceğini, dolayısıyla bir ruhsat olmadığını
söylerler. Bunun üzerine adam gusletmiş ancak yarası su
alıp kötüleştiğinden dolayı ölmüştü. Durum Resulullah’a
bildirilince onlara şöyle çıkışmıştı: “Onu öldürdüler...
Bilmiyorlarsa sorsalar ya! Muhakkak ki cehalet hastalığının
ilacı sormaktır…”
Bu hadisten aşağıdaki yargılardan hangisine
ulaşılabilir?
A) Bir konuda hüküm vermek için uzman olmak gerekmez.
B) Dinin hükümleri hiçbir gerekçe ile değiştirilemez.
C) Soru sormanın zamanı ve yeri iyi bilinmelidir.
D) Doğru uygulama doğru bilgiye bağlıdır.
E) Kişi bilmediğinden sorumlu değildir.
 10. SINIF 5. ÜNİTE: YORUMLAR DEĞERLENDİRME TESTİ-2
1. 5.
İslam düşüncesinde mezhepler siyasi-itikadi ve ameli-fıkhi “Halife’nin (devlet yöneticisi) masum (günahlardan
olmak üzere ikiye ayrılır. Bu ayrıma sebep olan durum ise bu korunmuş) ve en üstün kişi” olması gerektiğini savunan
mezheplerin görüş belirttiği konulardır. İnanç alanıyla ilgili siyasi-itikadi ekol aşağıdakilerden hangisidir?
konularda düşünceler ileri süren ekoller itikadi mezheplerdir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi amelî-fıkhî A) Şafiilik
mezheplerden biri değildir? B) Hanbelilik
C) Eşarilik
A) Hanefilik D) Şiilik
B) Şiilik E) Maturidilik
C) Malikilik
D) Hanbelilik 6.
E) Şafiilik İslam düşüncesinde yorum farklılıklarının sebeplerinden
biri de dini metinlerdeki bazı ifadelerdir.
2. Buna göre Ku’an’da geçen;
Türkler arasında İslam’ın yayılmasında etkisi olan I. “Allah’ın kudreti”,
düşünürlerden; II. “Allah’ın yüzü”,
 dokuzuncu asırda Semerkant’ta dünyaya gelen, III. “Allah’ın eli”
 dini, akılcılık ve hoşgörü temeline dayalı olarak gibi ifadelerden hangileri bunlardandır?
yorumlayan,
 kendisine siyasi-itikadi bir ekol nispet edilen, A) Yalnız II
 Allah’ın akılla bilineceğini ve insanın ancak güç B) Yalanız III
yetirebileceği şeylerden sorumlu olduğunu savunan C) I ve II
âlim aşağıdakilerden hangisidir? D) I ve II
E) II ve III
A) Şafii
B) Eş’ari 7.
C) Ebu Hanife Hz. Muhammed’in vefatından sonra İslam
D) Maturidi dünyasında yorum farklılıklarının ortaya çıkmasının
E) Ahmet Yesevi öncelikli sebebi aşağıdakilerden hangisidir?

3. A) İslam’ın farklı kültürel havzalara yayılması

İslamiyet, Hz. Peygamber'in vefatından hemen sonra
Arabistan Yarımadası’nın dışına yayıldı. Kısa zamanda Suriye,
İran, Irak, Mısır gibi bölgeler İslam coğrafyasının bir parçası
hâline geldi. Müslümanlar bu bölgelerde yaşayan Hristiyan,
Yahudi, Mecusi ve Zerdüşt dinine mensup halklarla tanıştılar.
Bu durumun bir sonucu olarak da İslam dininin anlaşılması,
yorumlanması ve yaşanmasında farklı yaklaşımlar ortaya
çıktı. Ayrıca bu bölge halklarından Müslüman olanlar da dini
anlamada ve yorumlamada eski inançlarının etkisinde
kalmışlardır. Örneğin itikadi tartışma konuları arasında yer
alan Allah’ın (c.c.) zatı ve sıfatları gibi konular, İslam'dan
önceki dinlerin mensupları tarafından da tartışılmıştır.
Yukarıdaki metin dini yorum farklılıklarının
nedenlerini hangi açıdan ele almaktadır?
A) İnsanın yapısı
B) Sosyal
C) Kültürel
D) Dini metinler
E) Coğrafi
4.
Akla değer veren bir âlimdir. Bu sayede akıl ve nakil (ayet ve
hadisler) arasında kendine has bir denge kurmuştur. İmam-ı
Azam Ebu Hanife’nin anlayışı doğrultusunda gelişen yorum
biçimini sistemleştirerek bu düşünceye itikadi alanda yeni bir
boyut kazandırmıştır. Kurduğu ekolün bazı görüşleri şu
şekildedir: İman, dil ile ikrar ve kalp ile tasdikten ibarettir.
Amel imana dâhil edilemez. Çünkü yüce Allah, Kur’an’ın
birçok ayetinde iman ve amele ayrı ayrı değinmiştir.
Bu parçada sözü edilen âlim aşağıdakilerden
hangisidir?
B) Müslümanların yeni problemlere çözüm arayışları
C) Dinî metinlerin yapısı gereği yorumlanmaya açık oluşu
D) Müslümanların farklı düşünce sistemleriyle karşılaşması
E) Problemlerin artık peygamber tarafından çözülemeyecek
olması
8.
• Allah, ahiret gününde müminler tarafından
görülebilecektir.
• Kendilerine dini tebliğ ulaşmayan kimseler, akıllarıyla
Allah’ı bulmak ve iman etmekle yükümlü değildir.
• Ahiret hayatıyla ilgili konular ancak vahiyle bilinir ve akıl
ise bunların imkân dâhilinde olduğunu kabul eder.
• İyi ve kötü, güzel ve çirkin akıl ile değil vahiyle bilinebilir.
Bir şey Allah emrettiği için güzel, yasakladığı için çirkindir.
Temel görüşlerinden bazıları verilen bu itikadi ekol
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Maturidilik
B) Şia
C) Eşarilik
D) Zeydilik
E) İmamiye
9.
Hz. Ali ile Hz. Aişe arasında meydana gelen Basra savaşı ile
Hz. Ali ve Muaviye bin Ebu Süfyan arasında meydana gelen
Sıffin Savaşı’nda ölen ve öldürülen Müslümanların dünya ve
ahiretteki durumlarının ne olacağıyla ilgili tartışmalar
birtakım itikadi yorumların doğmasına zemin hazırlamıştır.
Bu parçada İslam düşüncesinde yorum farklılıklarına
etki eden faktörlerden hangisine vurgu yapılmıştır?

A) Caferi Sadık A) Siyasi sebepler

B) İmam Mâlik B) Dini metinler
C) İmam Eş’ari C) İnsanın yapısı
D) İmam Matüridî D) Kültürel farklılık
E) İmam Şafii E) Coğrafi etkenler
10.
• Görüş ve uygulamalarında tabiin sözlerini de kaynak kabul
eder.
• Medine halkının uygulamalarına diğer mezheplerden daha
fazla önem verir.
• Günümüzde Mısır, Tunus, Cezayir, Fas ve Sudan’da
yaşayan Müslümanlar arasında yaygındır.
• Dinin doğru anlaşılmasında, Hz. Peygamberin
denetiminden geçtiği için Medine halkının örfü öncelikli bir
konuma sahiptir.
Bu bilgiler aşağıdaki amelî-fıkhî yorumlardan
hangisine aittir?
A) Şafilik
B) Malikilik
C) Caferilik
D) Hanefilik
E) Hanbelilik
11.
 Sözlükte “çaba göstermek, bütün gücünü kullanmak, ısrarlı
olmak, zahmet çekmek” anlamına gelir.
 Bir konuda elden gelen çabayı sarf etmek, bir şeyi elde
edebilmek için olanca gücü harcamak demektir.
 İslam fıkhında ise bir âlimin herhangi bir dinî konuda
hüküm verebilmek için bütün gücünü harcaması anlamında
kullanılmıştır.
 En genel anlamıyla, İslam âlimlerinin Kur'an ve sünnetten
hüküm çıkarmak için yaptıkları çalışmaları ifade eder.
Yukarıda sözü edilen kavram hangisidir?
14.
Hz. Peygamberin vefatından sonra birtakım sebeplere bağlı
olarak ayet ve hadislerin yorumlarından ortaya çıkan farklı
görüş ve düşünceler farklı din anlayışlarını oluşturmuştur. Bu
anlayışlar ilk zamanlarda dağınık bir şekilde kendini
göstermişse de sonraları her anlayış kendine has bir yöntem
geliştirerek sistemleşmiştir.
İslam düşüncesinde sistemleşen bu dini anlayışlara
verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?
A) Din
B) İçtihat
C) Mezhep
D) Tasavvuf
E) Tarikat
15.
Mezhepler;
• Allah’ın varlığı ve birliği,
• Hz. Muhammed’in (sav.) peygamberliği,
• Namaz, hac, zekât ve oruç gibi temel ibadetlerin farz
olduğu konularında ittifak etmiştir.
Bu bilgilerden, İslam düşüncesiyle ilgili aşağıdaki
yargıların hangisine varılabilir?
A) Dinin temel ilkelerinde ihtilaf edilmemiştir.
B) İhtilaflar daha çok fıkhî konularda ortaya çıkmıştır.
C) İnanç konusunda konuşmaktan uzak durulmuştur.
D) İnançla ilgili hususlarda hiçbir fikir ayrılığı olmamıştır.
E) Farklı fikirler kendilerini ifade etme imkânı bulamamıştır.

A) Akaid 16.
B) İcma İslam dünyasında ortaya çıkan farklı din anlayışları
C) İçtihat ve yorumlar konusunda
D) Kıyas  İslam'ın farklı bölge ve kültürlerde yaşanmasına katkıda
E) Tefsir bulunmuştur.
 İslam'ın daha iyi anlaşılmasını ve uygulanmasını
12. sağlamıştır.
Amelî-fıkhî yorumların önderlerinin telif ettiği bazı  İslam'ın çoğulculuğa ve farklılıklara verdiği önemin
eserler şunlardır: göstergesidir.
• Muvatta  Müslümanlar arasında çatışma ve savaşlara neden
• er-Risale olmuştur.
• el-Müsned  İslam ülkelerinin ekonomik ve siyasi alanda rakip
• Fıkhu’l-ekber olmalarına yol açmıştır.
Aşağıdaki âlimlerden hangisinin eseri burada  Mezhepler her konuyu açıkladığı için artık yeni yorumlara
verilmemiştir? ihtiyaç kalmamıştır.
yargılarından kaç tanesi doğrudur?
A) İmam Şafii
B) Ebu Hanife A) 1
C) İmam Malik B) 2
D) Cafer-i Sadık C) 3
E) Ahmed bin Hanbel D) 4
E) 5
13.
Hz. Peygamberin vefatından sonra zamanla ortaya çıkan 17.
belli görüş ve düşünceler çerçevesinde farklı din anlayışları İslam düşüncesinde, özgürlük kavramı “kader” ve
oluşmuştur. Bu farklı anlayışlar dinin kendisi değil onun bir “irade” ile olduğu kadar “akıl” kavramı ile de ilişkili olarak ele
yorumu olarak kabul edilmiş ve bu kabul dolayısıyla alınmıştır. İmam Maturidi, insanın aklını kullanarak
Müslüman toplumlarda canlı bir düşünce ortamı oluşmuştur. davranışlarının iyi ve kötü olup olmadığını kavrayabileceğini
Bu parçada, İslam düşüncesindeki yorumlarla ilgili; ve akılla kendi davranışlarını seçtiğini, seçimlerini de
I. Farklı yorumların kaynağının Kur’an ve sünnet olduğuna, iradesiyle eyleme geçirdiğini ve bunun sonucu olarak da
II. Farklı dini yorumların fikri bir zenginlik olduğuna, davranışlarından sorumlu olduğunu öne sürmüştür.
III. Din ve din anlayışının birbirinden farklı olduğuna Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine
durumlarından hangilerine ulaşılabilir? ulaşılabilir?

A) Yalnız I A) İnsanın, istediğini seçecek bir iradesi yoktur.

B) Yalnız II B) İnsan, alın yazısına göre eylemlerini gerçekleştirir.
C) I ve II C) İnsan özgürlüğünün temelinde akıl yer alır.
D) II ve III D) İnsan, seçimlerinden sorumlu tutulamaz.
E) I, II ve III E) İrade, iyi ve kötüyü belirlemekle ilgilidir.
 10. SINIF 5. ÜNİTE: YORUMLAR DEĞERLENDİRME TESTİ-3
1. 5.
Amelî-fıkhî yorumlarla ilgili aşağıdakilerden Dini ve siyasi liderliğin en üst makamına imamet denir.
hangisinde bilgi yanlışı yapılmıştır? Hz. Peygamberin vefatından sonra bu makamın Hz.
Ali’nin hakkı olduğunu ileri süren siyasi-itikadi ekol, bu
A) Peygamberimizden sonra ortaya çıkan problemlere konuyu dinin temel ilkesi olarak görmüştür.
çözüm arayışları sonucu oluşmuşlardır. Bu parçada sözü edilen siyasi-itikadi ekol
B) Caferilik, problemlerin çözümünde diğer dört mezhepte aşağıdakilerden hangisidir?
kullanılmayan deliller kullanmıştır.
C) İslam düşünce tarihinde günümüze ulaşmayan amelîfıkhî A) Hanefilik
yorumlar da ortaya çıkmıştır. B) Eşarilik
D) Farklılık, problemlere çözüm üretme yöntemlerinden ileri C) Malikilik
gelmiştir. D) Şia
E) Her amelî-fıkhî yorumun takip ettiği ayrı bir siyasi-itikadi E) Maturidilik
yorum vardır.
6.
2. Aşağıdaki olaylardan hangisi siyasi nedenlerin din
Asıl adı Muhammed bin İdris’tir. Dönemin birçok ilim anlayışında farlılıklara yol açmasına örnek
merkezlerini gezen ve buralardaki gelenekler hakkında bilgi gösterilemez?
sahibi olmuştur. Bazı fetvalarını, bulunduğu çevrenin şartları
doğrultusunda zaman zaman gözden geçirmiştir. A) Hz. Peygamber’in vefatından sonra kimin halife olacağıyla
Bundan dolayı da onun Bağdat’ta bulunduğu dönemde ilgili tartışmalar
yaptığı içtihatlar için “eski görüşü”, Mısır’daki içtihatları için B) Hz. Ali ile Hz. Aişe arasında meydana gelen Cemel Vakası
de “yeni görüşü” tabirleri kullanılmıştır. C) Hz. Ömer'in İranlı bir köle tarafından öldürülmesi
Kendi adıyla bir fıkhî-amelî mezhep bulunan bu âlim D) Hz. Ali ve Muaviye arasında meydana gelen Sıffin Savaşı
aşağıdakilerden hangisidir? E) Müslümanlar arasındaki savaşlarda ölenlerin ahiretteki
durumlarına ilişkin tartışma
A) Ebu Hanife
B) İmam Şafii 7.
C) İmam Malik Aşağıdakilerden hangisi Caferilikle ilgili yanlış bir
D) Cafer-i Sadık bilgidir?
E) Ahmed bin Hanbel
A) Günümüzde İran, Azerbaycan, Irak ve Suriye’de yaşayan
3. Müslümanlar arasında yaygındır.
Sözlükte “bir şeyi bilmek, iyi ve tam anlamak, derinlemesine B) Namazda Kunut okumak ve ayaktayken elleri aşağıya
kavramak” anlamına gelen fıkıh kelimesi İslam’ın ilk salıvermeyi sünnet kabul ederler.
dönemlerinde aynı anlamlarda kullanılmıştır. Ancak Kur’an C) Kur’an-ı Kerim ve sünnetin yanı sıra masum kabul edilen
ve hadisin İslam toplumunun iki temel bilgi kaynağı olması on iki imamın sözlerini de delil kabul ederler.
sebebiyle kelime, genelde Kur’an ve hadis merkezli dini D) Cafer-i Sadık’ın inanç, ibadet ve muamelat konusundaki
bilgiyi ve anlayışı ifade etmektedir. İslam toplumunda dini görüşlerini esas alan bir oluşumdur.
bilginin gelişip alt ilim dallarının oluşmasına paralel olarak E) Her Müslümanın, dinî konularda içtihat edebilecek bir
fıkıh, hicri II. yüzyılın sonlarından itibaren İslam’ın düzeye ulaşmasını zorunlu görürler.
uygulanmasına dair çözüm üretme anlamında sistemli bir
ilim haline gelmeye başlamıştır. Sonuç olarak fıkıh, İslam’ın 8.
bireysel ve toplumsal hayata dair amelî hükümlerini bilmeyi İslam düşüncesinde;
ve bu konuyu inceleyen ilim dalını ifade eden bir terim I. meleklerin var olduğu,
olmuştur. II. namazın kılınma şekli,
Bu parçadan fıkıh kavramıyla ilgili aşağıdaki III. orucun başlangıç ve bitiş vakti
sonuçların hangisine varılamaz? konularından hangilerinde görüş ayrılığı olduğu
söylenebilir?
A) İslam düşüncesinde ortaya çıkan ilk ilim dalıdır.
B) Kur’an ve sünnete bağlı dini bir anlayışı ifade eder. A) I ve II
C) İslam’ın amelî yönüyle ilgili bir ilim dalının adı olmuştur. B) I, II ve III
D) İslam’ın uygulama alanına dair geliştirilen çözümleri C) Yalnız II
kapsar. D) II ve III
E) İlim dalı olarak Hz. Peygamberden çok sonraları E) Yalnız III
sistemleşmiştir.
9.
4. Aşağıdakilerden hangisi, coğrafi şartların dinin
İslam toplumunda ortaya çıkan problemlere fıkıh ilmi anlayış ve uygulama biçimine etki ettiğine örnek
çözüm üretirken; gösterilebilir?
I. kıyasa başvurmak,
II. icmayı dikkate almak, A) Müslümanların iklim koşullarına göre değişik işler
III. Roma hukukunu incelemek yapmaları
gibi yollarından hangilerine başvurmuştur? B) Coğrafi şartlara göre Müslümanların evlerinin farklı olması
C) Farklı iklimlerde yaşayan Müslümanların kıyafetlerinin
A) Yalnız II farklı olması
B) Yalnız III D) Değişik bölgelerdeki Müslümanların ulaşım araçlarının
C) I ve II değişmesi
D) I ve III E) Farklı ülkelerdeki Müslümanların dillerinin farklı olması
E) I, II ve III
10.
Bugün Yemen’de yoğun olarak yaşayan ve imamet
konusundaki bazı görüşleriyle diğer Şii fırkalardan
ayrılan grup aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hariciler
B) İmamiyye
C) İsna Aşeriyye
D) Mutezile
E) Zeydiyye
11.
Müslümanlar arasında siyasi açıdan görüş ayrılığına
neden olan ilk konu aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hz. Ali ile Hz. Aişe arasındaki Cemel vakası
B) Hz. Peygamber'den sonra halifenin kim olacağı
tartışmaları
C) Müslümanlar arasındaki savaşlarda ölenler hakkındaki
tartışma
D) Emevilerin, Hz. Ali'nin halifeliğine karşı çıkmaları
E) İslam Devletinin başkentinin Bağdat olması
12.
İnsanın hayata bakışı içinde yaşadığı topluma göre şekillenir.
Köy yaşamı ile şehir yaşamının yapısı birbirine benzemez.
Bundan dolayı şehir ve köylerde yetişen insanların dinî
hayatı ve dinî anlayışlarının birbirinden farklı olması doğaldır.
Ayrıca, toplumları derinden etkileyen savaş, doğal afet,
siyasi ve ekonomik krizler de çeşitli yorumların ortaya
çıkmasında etkili olmuştur. Toplumsal hayatın dinamik yapısı
nedeniyle de yeni durumlar ve sorunlar ortaya çıkmakta ve
bunlara çözümler aranmaktadır. Bu da var olan din
anlayışlarını değiştirdiği gibi yeni anlayışların ve yorum
farklarının ortaya çıkmasına neden olur.
Yukarıdaki metnin konusu nedir?
A) Sosyal hayattaki çeşitliliğin nedenleri
B) Dini yorumların sosyal hayata etkileri
C) Sosyal hayatın din anlayışına etkileri
D) Toplumsal şartların sürekli değişimi
E) Sosyal yaşamın birey üzerindeki etkileri
13.
Kur’an, insanları düşünüp araştırmaya teşvik etmiştir. Hz.
Peygamber de kesin hüküm bildiren ayetler dışındaki
konularda farklı düşünce ve yorumlara açık olmuştur.
Aşağıdakilerden hangisi bu durumun bir sonucu
olamaz?
A) Bağnazlığın artması
B) Hoşgörünün yaygınlaşması
C) Bilimsel çalışmaların gelişmesi
D) Düşünce zenginliğinin oluşması
E) Din anlayışında farklılıkların doğması
14.
İslam düşünce tarihinde ortaya çıkan farklı dini
yorumlar genel olarak değerlendirildiğinde bu
yorumlarla ilgili,
I. Evrensel ilkeler haline gelmişlerdir.
II. Sorunlara çözüm arayışının sonucudur.
III. Farklı yorumlar dinin kendisini de etkilemiştir.
yargılarından hangilerinin doğru olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve III
D) II ve III
E) I, II ve III
15.
Müslümanlar arasında meydana gelen görüş ayrılıkları, dinin
farklı yönlerini açığa çıkarmış, görüşler arasındaki tartışmalar
bu alanda geniş bir literatürün ortaya çıkmasına sebep
olmuştur. Dünyanın çeşitli bölgelerinde yaşayan
Müslümanlar, İslam’ın temel inanç ve uygulama esaslarını,
kendi kültürleriyle yoğurmuş, onları kendi örf ve adetleriyle
şekillendirmişlerdir. Bunun neticesinde yüzlerce kültürü
içinde barındıran bir İslam medeniyeti ortaya çıkmıştır.
Yukarıdaki metnin vermek istediği mesaj nedir?
A) Müslümanların görüş ayrılıkları, farklı mezhepleri ortaya
çıkarmıştır.
B) İslam medeniyeti çok çeşitli kültürleri barındırmaktadır.
C) Medeniyetlerin ortaya çıkması için farklı kültürlerin
karışması gerekir.
D) Farklı din anlayışlarının oluşmasının nedeni kültürel
farklılıklardır.
E) Din anlayışındaki farklılıklar zenginliktir ve medeniyete
katkıdır.
16.
İslam düşüncesindeki yorum farklılıklarıyla ilgili
aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Dinin yalnızca uygulamayla ilgili konularını
kapsamaktadır.
B) Vahye uyumlu her farklı yorum düşünsel bir zenginliktir.
C) Tutarlı bir düşünce sistemine sahip olan fikrî ekollerdir.
D) Siyasî-itikadî ve amelî-fıkhî gibi çeşitleri vardır.
E) İnsan ürünü olup değişim ve gelişime açıktır.
17.
Dinî konularda hüküm veren âlimler kendi kafalarına göre
yorum yapmazlar. Hüküm verirken belirli kaynakları ve
yöntemleri kullanırlar. İslam'da dinî hükümlerin dayandığı
kaynaklara edille-i şer'iyye (şer’î deliller) denir. İslam
fıkhının temeli ve kaynağı olan bu şer'î deliller dört tane
olup, hüküm çıkarmada başvurulan esaslar olarak da ifade
edilir. İslam âlimlerinin büyük çoğunluğu, bu kaynaklar
konusunda görüş birliği içindedirler.
Aşağıdakilerden hangisi metinde sözü edilen
kaynaklardan biri değildir?
A) İcma
B) Kıyas
C) Kur'an
D) Sünnet
E) Tefsir
18.
Müslümanlar arasında, Hz. Peygamber'in vefatından hemen
sonra siyasi tartışmalar başlamış ve sonraki dönemlerde de
hep devam etmiştir. Bu siyasi tartışmalar, dini yorum ve
anlayışların farklılaşmasına doğrudan veya dolaylı olarak
neden olmuştur. Siyasi iktidarların bu tartışmalara katkısı
değişik yollarla olmuştur.
Aşağıdakilerden hangisi metinde sözü edilen
yollardan biri değildir?
A) Yöneticilerin bir mezhebi veya görüşü ön plana
çıkarmaları
B) Siyasi iktidarların, uygulamalarını dini bir yorumla
meşrulaştırmaya çalışmaları
C) Siyasilerin kendi görüşü ve mezhebinden olmayanlara
baskı uygulamaları
D) İktidarların halk üzerinde hâkimiyet sağlamak için dinî
gerekçeler kullanmaları
E) Yöneticilerin din adamlarını ve dini eğitim veren kurumları
desteklemeleri
 10. SINIF 5. ÜNİTE: YORUMLAR DEĞERLENDİRME TESTİ-4
1.
İslam dünyasında ortaya çıkan fıkhi yorumlar
hakkında aşağıda verilen ifadelerden hangisi
yanlıştır?
A) Çeşitli dönemlerde ortaya çıkan fıkhi mezheplerin çoğu
günümüzde varlığını devam ettirmektedir.
B) Müçtehit âlimlerin görüşleri, zaman içinde mezhep olarak
adlandırılmıştır.
C) Ameli konulardaki yorumların farklı olmasında siyasi
nedenlerin etkisi azdır.
D) İçtihat yapan âlimlerin asıl amacı bir mezhep kurmak
değildir.
E) Fıkhi yorumlar, itikadi yorumlar gibi Müslümanlar
arasında çekişme ve kavgalara neden olmamıştır.
2 ve 3. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
İslam’ın ilk yıllarında Müslümanlar, dinî konularla ilgili
sorunlarını Hz. Peygambere danışıyorlardı. Hz. Peygamberin
vefatından sonra İslamiyet, Arap Yarımadası dışındaki
bölgelere yayıldı. Böylece Müslümanlar farklı inanç, kültür,
örf ve âdetlere mensup insanlarla karşılaştılar. Bu durum,
yeni sorunların ortaya çıkmasına neden oldu. Evrensel bir
dinin mensubu olmak bu sorunların üstesinden gelmeyi
zorunlu kılıyordu. Bu aşamada Müslüman bilginler birtakım
farklılıklarla beraber, İslam’ın temel kaynakları Kur’an ve
sünneti yorumlayarak oradan ilkeler çıkarıp bu ilkeler
çerçevesinde karşılaştıkları sorunları çözmeye çalışmışlardır.
2.
Bu parçada vurgulanan husus aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Farklı kültürlerin Müslümanların dinî anlayışlarına etki
ettiği
B) Hz. Peygamberin rehberlik görevini hakkıyla yerine
getirdiği
C) İslamiyet’in farklı coğrafyalara ulaşmasının birtakım
sorunlara yol açtığı
D) Müslüman âlimlerin yeni durumlara İslami anlayışa
uygun çözüm ürettiği
E) Hz. Peygamberin ortaya koyduğu çözümlere
Müslümanların itiraz etmediği
3.
Bu parçada İslam düşüncesinde yorum farklılıklarına
etki eden,
I. Coğrafi,
II. Kültürel,
III. İnsanın yapısı
gibi sebeplerden hangilerine değinilmiştir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve II
D) II ve III
E) I, II ve III
4.
“Dini anlama ve yaşamada Kur'an'ı, Hz.
Peygamber'in sünnetini ve sahabelerin takip ettikleri yolu
benimseyenler” şeklinde tanımlanan ve Müslümanların
çoğunluğunu oluşturan grup hangisidir?
A) Hanefiler
B) Şia
C) Zeydiler
D) Ehl-i Kur'an
E) Ehl-i sünnet
5.
Mezhepler gerekli ve faydalıdırlar. Çünkü hayat akıp
gitmektedir ve sürekli yeni olaylar meydana gelmektedir. Bu
da yeni çözümleri zorunlu kılmaktadır. Olumsuz olan şey
mezhepçilik yani mezhep çatışmalarıdır. Mezhepçiliği
olumsuz yapan şey, mezhebi çatışma ve üstünlük sağlama
aracı haline getirmektir. Bir mezhebin görüşlerini benimseyip
de tek doğrunun o mezhep olduğunu söylemek, başka
mezhepleri ve görüşleri yanlış olmakla suçlamaktır sorun.
Verilen metinde eleştirilen tutum aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Mezhep taraftarlığı
B) Mezhep bağlılığı
C) Mezhep tartışmaları
D) Mezhep taassubu
E) Mezhep farklılığı
6.
İslam düşüncesinde ortaya çıkan itikadi ve fıkhi
yorumlar hakkında aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) İslam'ın akla, düşünmeye ve fikir özgürlüğüne verdiği
önemin göstergesidirler.
B) Bu yorumlar birçok ilim dalının ortaya çıkmasına zemin
hazırlamıştır.
C) İslam dünyasında bilimsel gelişmenin duraklamasına
neden olmuşlardır.
D) İslam'ın her duruma ve döneme uyum sağlayan dinamik
yapısını gösterirler.
E) Bu farklı din anlayışları ve yorumlar, dinî düşüncedeki
zenginliklerdir.
7.
İmam Mâlik'in fıkıh usulünü diğer mezheplerden ayıran en
belirgin fark, Medîne halkının uygulamalarını, icmadan sonra
bağlayıcı bir delil olarak kabul etmesidir. "Medîne halkının
uygulamaları" ifadesi, Hz. Peygamber’den sonraki iki nesli
içine alan zaman dilimi içerisinde Medineliler’in üzerinde
görüş birliği ettikleri fıkhîi görüş ve uygulamaları kapsar.
Maliki mezhebinin bu kabulünün dayandığı düşünce
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Medine halkı, Hz. Peygamber'den ve onun yakın
arkadaşlarından gördükleri uygulamaları koruyarak sonraki
nesillere aktarmıştır.
B) Hz. Peygamber uzun süre Medine'de yaşadığı, orada
vefat ettiği ve defnedildiği için kutsal bir şehirdir.
C) Medine, Emeviler dönemine kadar İslam Devletinin
başkenti olduğu için orada yaşayanların uygulamaları
Müslümanlara örnek olmalıdır.
D) İslam'ın ilk eğitim kurumları Medine'de kurulduğu ve
burada birçok âlim yetiştiği için burada yaşayanların
uygulamaları mutlaka doğrudur.
E) Kur'an'ı ve sünneti en iyi bilen âlimler Medine'de
yaşamayı seçtikleri için onların düşünceleri bu şehirde etkili
olmuştur.
8.
Fıkıh bilgisindeki derinliği ve birçok konudaki pratik
çözümleri nedeniyle Ebu Hanife için kullanılan
"İmamı Azam" lakabının anlamı aşağıdakilerden
hangisidir?
A) En azimli imam
B) En bilgili imam
C) En büyük imam
D) En çalışkan imam
E) En zeki imam
9.
"Sana kitabı indiren O’dur. Onun (Kur’an) bir kısım ayetleri
muhkemdir, ki bunlar kitabın esasıdır; diğerleri ise
müteşâbihtir. Kalplerinde eğrilik bulunanlar, fitne çıkarmak
ve onu (kişisel arzularına göre) te’vil etmek için ondaki
müteşâbihlerin peşine düşerler. Hâlbuki onun te’vilini ancak
Allah bilir; bir de ilimde yüksek pâyeye erişenler. Derler ki:
Ona inandık, hepsi rabbimiz katındandır. (Bu inceliği) yalnız
aklıselim sahipleri düşünüp anlar."(Âl-i İmrân suresi, 7. ayet)
Verilen ayette İslam düşüncesinde yorum
farklılıklarının ortaya çıkışına etki eden
I. insan yapısı,
II. sosyal ortam
III. kültürel farklılık,
IV. dini metinler
nedenlerinden hangilerine değinilmiştir?
A) I ve III
B) I ve IV
C) II ve III
D) II ve IV
E) Yalnız IV
10.
Caferi mezhebi hakkında aşağıda verilen bilgilerden
hangisi yanlıştır?
A) On iki imama inanmayı dinin asli bir hükmü olarak kabul
eder.
B) Dinî konularda on iki imamın sözlerini de delil olarak
değerlendirir.
C) İmamların görüşlerini bilen herkesin içtihat yapabileceğini
savunur.
D) İmamların masum yani günahsız olduğu fikrini benimser.
E) Şii Müslümanların çoğunluğunun ve İran'ın resmi
mezhebidir.
11.
“Ey iman edenler! Allah’a itaat edin, peygambere itaat edin,
sizden olan ülü’l-emre de. Eğer bir hususta anlaşmazlığa
düşerseniz -Allah’a ve âhirete gerçekten inanıyorsanız- onu,
Allah’a ve peygambere götürün. Bu, elde edilecek sonuç
bakımından hem hayırlıdır hem de en güzelidir.”(Nisa, 59)
Verilen ayetle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Allah’a (c.c.) itaat, O’nun emir ve yasaklarına uymak
demektir
B) Hz. Peygamber’e itaat, tebliğ ettiği Kur’an’a ve sünnete
uymaktır.
C) Müslümanlar, kendi içlerinden yöneticilerin her emrini
yerine getirmelidirler.
D) Müslümanlar arasında değişik konularda görüş ayrılıkları
olabilir.
E) Bir konunun “Allah’a (c.c.) götürülmesi” Kur’an’a,
“peygambere götürülmesi” ise sünnete başvurmaktır.
12.
Dindeki yorum ve anlayış farklılıkları olan mezhepler
arasındaki farklı görüşlerin ve bunlara ilişkin tartışmaların
konusu, İslam'ın temel ilkeleri olmayıp ayrıntı sayılacak
noktalar olmuştur.
Aşağıdakilerden hangisi tüm mezheplerin görüş
birliği içinde olduğu bu temel ilkelerden biri değildir?
A) Allah'ın (c.c.) varlığı ve birliği
B) Kur'an'ın İslam'ın temel kaynağı olduğu
C) Hz. Muhammed'in (s.a.v.) peygamberliği
D) Ölümden sonra bir hayatın varlığı
E) Allah'ın (c.c.) isimleri ve sıfatları
13.
Tüm İslam mezheplerinin kabul ettiği temel ilkeler vardır.
Dolayısıyla bunları kabul etmeyen Müslüman sayılmaz. Bu
ilkelerden biri de Allah'ın insanları uyarmak için
peygamberler gönderdiğini kabul etmek ve peygamberlerin
hepsinin tebliğ ettiği prensiplere iman etmektir.
Metinde anlatılan inanç esası aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Ahiret
B) İmamet
C) Kader
D) Nübüvvet
E) Tevhid
14.
İslamiyet bir din iken Hanefilik ve Şafiilik birer mezheptir.
Din tek olur ama mezhepler çok olabilir. Mezhepler dinin
yorumlarıdır. Din herkes için aynıdır, yorumlar ise kişiden
kişiye değişebilir.
Metinde anlatılmak istenen düşünce aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Din iyidir ama din anlayışı kötüdür.
B) Din ve din anlayışı bir birinden farklıdır.
C) Herkes bir mezhep benimsemelidir.
D) Dini yaşamak için mezheplere gerek yok.
E) Herkes kendi din anlayışını oluşturmalıdır.
15.
Mezhepler hakkında aşağıda verilen bilgilerden
hangisi yanlıştır?
A) Düşünce zenginliğidirler.
B) Sorunlara çözüm arayışlarıdır.
C) Din değil, dinin yorumlarıdır.
D) Değişime kapalıdırlar.
E) Her dinde görülürler.
16.
Hanbeli mezhebi hakkında aşağıda verilen
bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Bağdat’ta ortaya çıkmış daha sonra İslam dünyasının
diğer bölgelerine de yayılmıştır.
B) Zorunlu olmadıkça kişisel görüşle karar verme
(rey) tercih edilmemiştir.
C) Malik b. Enes'in ve öğrencilerinin görüşleri etrafında
oluşmuştur.
D) Günümüzde daha çok Hicaz bölgesi, Irak, Suriye,
Filistin ve Mısır’da yaygındır
E) Daha çok hadislere dayalı bir fıkıh anlayışı hâkimdir.
17.
Nisa suresinin 59. ayetinde geçen "Eğer bir hususta
anlaşmazlığa düşerseniz -Allah’a ve ahirete gerçekten
inanıyorsanız- onu, Allah’a ve peygambere götürün."
ifadesinden çıkarılacak en doğru sonuç
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Allah'a (c.c.) ve ahirete inananlar her sorunları için
Allah'a dua etmelidirler.
B) Her sorunun çözümüne ve cevabına Kur'an'da ve
hadislerde yer verilmiştir.
C) Allah'a (c.c.) ve ahirete gerçekten inananlar anlaşmazlığa
düşmemelidirler.
D) Bütün anlaşmazlıkların çözümüne ışık tutacak ilkeler
Kur'an ve sünnette vardır.
E) Bütün anlaşmazlıklar, Allah ve ahiret inancının zayıf
olmasından kaynaklanmaktadır.
 10. SINIF 5. ÜNİTE: YORUMLAR DEĞERLENDİRME TESTİ-5
1.
Hangisi İslam dünyasında farklı din anlayışlarının
ortaya çıkmasının nedenlerinden biri olamaz?
A) Kur'an ayetlerinin, farklı yorumlanabilecek ifadeler
içermesi
B) Ayet ve hadislerin başka dillere çevrilirken farklı anlamlar
kazanması
C) Hz. Peygamber'in değişik ortamlardaki farklı uygulamaları
D) Hz. Peygamber'in muhatabına göre farklı ifadeler
kullanması
E) Ayet ve hadislerin siyasi nedenlerle farklı yorumlanması
2.
Fıkhi yorumlardan biri olan Maliki mezhebi
hakkında aşağıda verilen bilgilerden hangisi
yanlıştır?
A) Malik b. Enes’in görüşlerine dayanır
B) Ehl-i sünnet mezheplerinden biridir.
C) Mısır'da ortaya çıkmış ve yayılmıştır.
D) Endülüs Emevi Devletinin resmi mezhebi idi.
E) Mısır, Kuzey Afrika ve Sudan’da yaygındır.
3.
I. Eşarilik
II. Haricilik
III. İmamiye
IV. Maturidilik
V. Mutezile
VI. Zeydiye
Yukarıda verilen itikadi mezheplerden hangileri
ehl-i sünnet mezhepleridir?
A) I, III ve IV
B) I ve IV
C) III ve IV
D) IV, V ve VI
E) IV ve VI
4.
Hanefi mezhebini diğer mezheplerden ayıran ve
taraftarlarının "ehl-i rey" olarak adlandırılmasına
neden olan temel özellik nedir?
A) Akla ve akıl yürütmeye önem vermesi
B) Çoğunluğun görüşüne göre karar vermesi
C) İran'ın Rey şehrinde ortaya çıkmış olması
D) Müslümanların çoğunluğu tarafından benimsenmesi
E) Kişisel yorumlara öncelik vermesi
5.
Hz. Muhammed (s.a.v.), hayatta iken inanç ve ibadet
alanıyla ilgili tüm soruları cevapladığı için Müslümanlar
arasında dini konularda görüş ayrılıkları ortaya çıkmamıştır.
Hz. Peygamber’in vefatından sonra ise Müslümanlar
arasında bu konularda fikir ayrılıkları oluşmuş ve farklı din
anlayışları gelişmiştir.
Aşağıdakilerden hangisi bu durumun nedenlerinden
biri değildir?
A) İslam'ın yayıldığı coğrafi bölgelerdeki şartların farklı
olması
B) Farklı inanç ve kültürlere mensup insanların
Müslüman olması
C) Diğer din mensuplarının Müslümanlara sorular ve
eleştiriler yöneltmesi
D) Müslümanların daha iyi ekonomik imkânlara kavuşması
E) Kur'an ve sünnette değinilmeyen yeni durumların ortaya
çıkması
6.
Herkes dini bir konuda kendine has bir görüş ve düşünceye
sahip olabilir. Ancak bu görüş bir temele yani Kur'an ve
sünnete dayanmalıdır. Kur'an ve sünnete dayanmayan ve
bilgi sahibi olmadan yapılan yorumların ve ileri sürülen
görüşlerin bir önemi ve değeri olmaz. Din âlimleri bir konuda
görüş belirtirken kendi kafalarına göre değil, Kur'an ve
sünnetin temel ilkeleri çerçevesinde belli bir yöntem ile
yorumlarını yapmışlardır.
Verilen metinde vurgulanan düşünce aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Dini konular herkesin anlayabileceği şeyler değildir.
B) Dini anlamak ve yaşamak uzmanlık gerektiren bir iştir.
C) Dini konularda uzman olmayanlar dini doğru yaşayamaz.
D) Dini konuları yorumlamak uzmanlık ve yöntem gerektirir.
E) Kur'an ve sünnetin temel ilkelerini bilen herkes dinî
konularda uzman olur.
7.
Pek çok ortak özellikleri olsa da insanların anlayış ve
düşünceleri birbirinden farklıdır. Aynı resme bakan kişiler,
birbirinden farklı duygular hissedebilir. Aynı gazete, dergi
veya kitabı okuyanlar, onu değişik şekilde yorumlayabilir ve
farklı sonuçlar çıkarabilir. Bu durum, yaratılıştan gelen
farklılıkların yanı sıra insanların olay ve olgulara farklı
yaklaşımlarının bir sonucudur. Dolayısıyla insanın yapısındaki
farklılıklar, dini anlama ve açıklamalarına da yansır.
Verilen metin için en uygun başlık aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Din Anlayışındaki Farklılıkların Kültürel Nedenleri
B) Dini Yorumlardaki Farklılıklara Kültürün Etkisi
C) İnsanın Yapısının Din Anlayışına Etkisi
D) Din Anlayışının Sosyolojik Temelleri
E) Farklı Din Ekollerinin İnsan Anlayışı
8.
A) Caferilik
B) Hanefilik
C) Haricilik
D) İmamiye
E) Mutezile
9.
Aşağıdakilerden hangisi din ile din anlayışı
arasındaki farklardan biri değildir?
A) Dinin kaynağı vahiydir. Din anlayışı bireyin anlayış ve
yorumuna dayanır.
B) Din tektir. Din anlayışı göre birden çok olabilir.
C) Din insanlığa hitap eder, evrenseldir. Din anlayışı
bireyseldir.
D) Din değişmez ilke ve kurallardan oluşur. Din anlayışı
zamana göre değişebilir.
E) Dini kabul etmek zorunludur. Din anlayışı tercihe bağlıdır.
10.
• “Andolsun, biz bu Kur’an’da insanlar için her türlü misali
değişik şekillerde açıkladık. Fakat insan tartışmaya her
şeyden daha çok düşkündür.” (Kehf suresi, 54. ayet)
• “… Onun (Kur’an) bir kısım ayetleri muhkemdir ki bunlar
kitabın esasıdır, diğerleri ise müteşâbihtir. Kalplerinde sapma
meyli bulunanlar, fitne çıkarmak ve onu kişisel arzularına
göre te’vil etmek için ondaki müteşâbihlerin peşine düşerler.
Hâlbuki onun te’vilini ancak Allah bilir; bir de ilimde yüksek
pâyeye erişenler. Derler ki: Ona inandık, hepsi rabbimiz
katındandır. (Bu inceliği) yalnız aklıselim sahipleri düşünüp
anlar.” (Âl-i İmrân suresi, 7. ayet)
Bu ayetlerde İslam düşüncesindeki yorum
farklılıklarına etki eden;
I. insan yapısı,
II. dini metinler,
III. kültürel farklılık,
IV. coğrafi farklılık
gibi faktörlerden hangilerine işaret edilmiştir?
A) Yalnız I
B) Yalnız IV
C) I ve II
D) II ve III
E) III ve IV
11.
İslam düşüncesindeki fıkhi mezhepler konusunda
aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Âlimlerin dinî uygulamalara ilişkin sorulara verdikleri
cevaplar, zamanla fıkhi mezhepleri oluşturmuştur.
B) İslam âlimleri arasındaki görüş ayrılıkları, İslam’ın kesin
hükümleri konusunda değildir.
C) Âlimler Kur’an ve sünnete bağlı kalarak yorumlar
yapmışlar ve meselelere çözümler bulmuşlardır.
D) Farklı görüşler halkın ibadetleri daha rahat anlayabilmesi
ve uygulayabilmesine yardımcı olmuşlardır.
E) Ayet ve hadislerin farklı yorumlanması ve uygulamada
ortaya çıkan farklılıklar İslam toplumunu parçalamıştır.
12.
Yüce Allah, Nisâ Suresi 59. ayette "Eğer bir hususta
anlaşmazlığa düşerseniz -Allah’a ve âhirete gerçekten
inanıyorsanız- onu, Allah’a ve peygambere götürün."
buyurmaktadır.
Bu ifade, müçtehit âlimlerin bir konuda karar
verirken başvurdukları ve edille-i şeriye (İslam
hükümlerinin kaynakları) olarak adlandırılan;
I. İcma
II. Kıyas
III. Kitap
IV. Sünnet
ilkelerinden hangilerine işaret etmektedir?
A) I, III ve IV
B) II ve III
C) II ve IV
D) II, III ve IV
E) III ve IV
13.
Aşağıdakilerden hangisinin görüşleri bir fıkıh
mezhebinin kuruluşuna öncülük etmemiştir?
A) Ahmed b. Hanbel
B) Cafer es Sadık
C) Malik b. Enes
D) Numan b. Sabit
E) Zeyd b. Harise
14.
Pek çok ortak özellikleri olsa da insanların anlayış ve
düşünceleri birbirinden farklıdır. Aynı resme bakan kişiler,
birbirinden farklı duygular hissedebilir. Aynı gazete, dergi
veya kitabı okuyanlar, onu değişik şekilde yorumlayabilir ve
farklı sonuçlar çıkarabilir. Bu durum, yaratılıştan gelen
farklılıkların yanı sıra insanların olay ve olgulara farklı
yaklaşımlarının bir sonucudur. Dolayısıyla insanın yapısındaki
farklılıklar, dini anlama ve açıklamalarına da yansır.
Verilen metin için en uygun başlık aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Din Anlayışındaki Farklılıkların Kültürel Nedenleri
B) Dini Yorumlardaki Farklılıklara Kültürün Etkisi
C) İnsanın Yapısının Din Anlayışına Etkisi
D) Din Anlayışının Sosyolojik Temelleri
E) Farklı Din Ekollerinin İnsan Anlayışı
15.
Hanefi mezhebini diğer mezheplerden ayıran ve
taraftarlarının "ehl-i rey" olarak adlandırılmasına
neden olan temel özellik nedir?
A) Akla ve akıl yürütmeye önem vermesi
B) Çoğunluğun görüşüne göre karar vermesi
C) İran'ın Rey şehrinde ortaya çıkmış olması
D) Müslümanların çoğunluğu tarafından benimsenmesi
E) Kişisel yorumlara öncelik vermesi
16.
İslam düşüncesinde yorum farklılıklarının ortaya
çıkış sebeplerine ilişkin aşağıda verilen örneklerden
hangisi yanlıştır?
A) İnsan kaynaklı sebepler: İnsanların ekonomik
düzeylerinin farklılığı
B) Coğrafi sebepler: Sıcak ve soğuk bölgelerin tesettür
tarzındaki değişiklik
C) Dini metin kaynaklı sebepler: Birden çok anlama
gelen ifadeler
D) Kültürel sebepler: İslam'ı sonradan kabul edenlerin
eski inançlarının etkileri
E) Sosyal sebepler: Şehir hayatı ve köy hayatından
kaynaklanan bakış açısı farkı
17.
Günümüzde İran'ın resmi mezhebi olan itikadi
mezhep aşağıdakilerden hangisidir?
A) Eşarilik
B) Haricilik
C) İmamiye
D) Mutezile
E) Zeydiye
18.
Kitabü’t-Tevhid adlı eseri kelam ilminin klasiklerinden biri
hâline gelmiştir. İmam Azam'ın inançla ilgili görüşlerinden
etkilenmiştir. Döneminde var olan yanlış inanç ve
düşüncelerle, akli önermeler ve mantıki delillendirmeleri
çokça kullanarak mücadele etmiştir. Ehl-i Sünnet inancının
sistemleştirilmesinde çok büyük rolü vardır.
Hakkında bilgi verilen büyük âlim aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Cafer es Sadık
B) Ebu Hanife
C) Eş’arî
D) Maturidî
E) Şafiî
 CEVAPLAR
TEST-1 TEST-2 TEST-3 TEST-4 TEST-5
1- B 1- B 1- E 1- A 1- B
2- E 2- D 2- B 2- D 2- C
3- B 3- C 3- A 3- C 3- B
4- C 4- D 4- C 4- E 4- A
5- D 5- D 5- D 5- D 5- D
6- B 6- E 6- C 6- C 6- D
7- A 7- E 7- E 7- A 7- C
8- B 8- C 8- D 8- C 8- D
9- E 9- A 9- C 9- B 9- E
10- E 10- B 10- E 10- C 10- C
11- C 11- C 11- B 11- C 11- E
12- C 12- D 12- C 12- E 12- D
13- B 13- D 13- A 13- D 13- E
14- D 14- C 14- B 14- B 14- C
15- A 15- A 15- E 15- D 15- A
16- B 16- C 16- A 16- C 16- A
17- D 17- C 17- E 17- D 17- C
18- E 18- D
19-
20-

Mehmet ERDEM
https://www.mehmeterdem.biz/