PhÇn ®éng lùc häc(9 bµi)

Bµi 1
Cho M,Mc=const;
Khèi l−îng c¸c vËt 1;2;3 t−¬ng øng m1;m2;m3
BiÕt vËt 1 lµ h×nh trô ®Æc ®ång chÊt cã b¸n kÝnh R1
B¸n kÝnh vµnh trong vµ ngoµi cña vËt 2 lµ r2 vµ R2
B¸n kÝnh qu¸n tÝnh cña vËt 2 ®èi víi trôc quay lµ ρ2
T×m gia tèc cña vËt 3.

HD: Lµm theo c¸c b−íc trong vÝ dô

Bước1: Đưa gia tốc vào cơ hệ như hình
ε2

vẽ Mc qt
M2
-… M
-…
ε1
-…
1
Liên hệ gia tốc: qt
M1
ε2 =W 3/R2; 2

ε1= ε2.r2/R1= W 3.r2/(R1.R2); W3

Bước 2: Bổ xung lực quán tính như hình 3
vẽ.
F3qt=m3.W 3; qt
F3
M2qt=J02. ε2=m2. ρ22.W 3/R2;
M1qt=J01. ε1=(m1.R12/2). W 3.r2/(R1.R2)=….;
Bước 3: Giải phóng liên kết và lập các phương trình cân bằng tĩnh-động
*/ Tách vật (1) và giải phóng liên kết như
hình vẽ: Ft
(Lập phương trình mô men đối với O1)
Y1
M X1 N
ε1 O1
P1
qt
M1

Hướng dẫn giải Bài tập Cơ lý thuyết - Hệ: Liên thông – Trường ĐHGTVT Page 1
*/ Tách vật (2) và (3) rồi giải phóng liên kết: ε2
Mc qt

(Lập phương trình mô men đối với O2)

M2
Y2
N' X2
O2
Giải 2 phương trình với 2 ẩn số W 3 và lực tiếp P2
Ft'
tuyến Ft.

W3

P3 qt
F3
Nếu bài toán hỏi thêm lực căng của dây thì tách vật (3) và lập T
phương trình chiếu các ngoại lực và lực quán tính lên trục thẳng
đứng y.
W3

P3 qt
F3

Bµi 2
Cho Mc, P=const;
Khèi l−îng c¸c vËt 1;2;3 t−¬ng øng m1;m2;m3
BiÕt vËt 2 lµ h×nh trô ®Æc ®ång chÊt cã b¸n kÝnh R2
B¸n kÝnh vµnh trong vµ ngoµi cña vËt 1 lµ r1 vµ R1
B¸n kÝnh qu¸n tÝnh cña vËt 1 ®èi víi trôc quay lµ ρ1
T×m gia tèc cña vËt 3.

HD: Lµm theo c¸c b−íc trong vÝ dô

Bước1: Đưa gia tốc vào cơ hệ như hình vẽ
-…

Hướng dẫn giải Bài tập Cơ lý thuyết - Hệ: Liên thông – Trường ĐHGTVT Page 2
-…
ε1
-…
P qt
Liên hệ gia tốc: M1
ε1 =W 3/R1;
ε2= ε1.r1/R2= W 3.r1/(R1.R2); Mc
ε2 O1
qt
Bước 2: Bổ xung lực quán tính như hình vẽ. 2 M2
M1qt=J01. ε1=m1. ρ12.W 3/R1;
M2qt=J02. ε2=(m1.R22/2). W 3.r1/(R1.R2)=….;
W3

F3qt=m3.W 3; 1 3
qt
F3

Bước 3: Giải phóng liên kết và lập các phương trình cân bằng tĩnh-động
*/ Tách vật (1) và (3) rồi giải phóng liên kết như
ε1
hình vẽ:
(Lập phương trình mô men đối với O1)
P qt
M1
Ft

Y1
N X1
O1
P1

W3

1 3
P3 qt
F3

*/ Tách vật (2) và giải phóng liên kết:

Mc
(Lập phương trình mô men đối với O2)
N' Y2 X2 ε2
O2
Giải 2 phương trình với 2 ẩn số W 3 và lực tiếp qt
tuyến Ft. Ft' P2 M2

Hướng dẫn giải Bài tập Cơ lý thuyết - Hệ: Liên thông – Trường ĐHGTVT Page 3
Nếu bài toán hỏi thêm lực căng của dây thì tách vật (3) và lập T
phương trình chiếu các ngoại lực và lực quán tính lên trục thẳng
đứng y.
W3

P3 qt
F3

Bµi 3
Cho M,Mc=const;
Khèi l−îng c¸c vËt 1;2;3 t−¬ng øng m1;m2;m3
BiÕt vËt 1 lµ h×nh trô ®Æc ®ång chÊt cã b¸n kÝnh R1
B¸n kÝnh vµnh trong vµ ngoµi cña vËt 2 lµ r2 vµ R2
B¸n kÝnh qu¸n tÝnh cña vËt 2 ®èi víi trôc quay lµ ρ2
T×m gia tèc cña vËt 3.

HD: Lµm theo c¸c b−íc trong vÝ dô

qt
M2
Bước1: Đưa gia tốc vào cơ hệ như hình vẽ Mc ε2
-…
-… O2
-…
Liên hệ gia tốc: 2
ε2 =W 3/r2;
ε1= ε2.R2/R1= W 3.R2/(R1.r2); W3 qt
M1
3 ε1
Bước 2: Bổ xung lực quán tính như hình vẽ.
F3qt=m3.W 3; qt
F3
O1
M2qt=J02. ε2=m2. ρ22.W 3/r2;
M1qt=J01. ε1=(m1.R12/2). W 3.R2/(R1.r2)=….; 1
M

Hướng dẫn giải Bài tập Cơ lý thuyết - Hệ: Liên thông – Trường ĐHGTVT Page 4
Bước 3: Giải phóng liên kết và lập các phương trình qt
M2
cân bằng tĩnh-động Mc ε2
*/ Tách vật (2) và (3) rồi giải phóng liên kết như hình
vẽ: Y2
(Lập phương trình mô men đối với O1) X2
O2
P2
2
T'1

W3
3

P3 qt
F3
qt
T1 M1
*/ Tách vật (1) và giải phóng liên kết:
ε1
(Lập phương trình mô men đối với O2) Y1
X1
O1
Giải 2 phương trình với 2 ẩn số W 3 và lực căng dây
P1
T1. M
1

Nếu bài toán hỏi thêm lực căng của dây treo vật (3) thì tách vật (3) T
và lập phương trình chiếu các ngoại lực và lực quán tính lên trục
thẳng đứng y.
W3

P3 qt
F3

Hướng dẫn giải Bài tập Cơ lý thuyết - Hệ: Liên thông – Trường ĐHGTVT Page 5
Bµi 4
Cho Mc, P=const;
Khèi l−îng c¸c vËt 1;2;3 t−¬ng øng m1;m2;m3
B¸n kÝnh vµnh trong vµ ngoµi cña vËt 1 lµ r1 vµ R1
B¸n kÝnh vµnh trong vµ ngoµi cña vËt 1 lµ r1 vµ R1
B¸n kÝnh qu¸n tÝnh cña vËt 1 ®èi víi trôc quay lµ ρ1
B¸n kÝnh qu¸n tÝnh cña vËt 2 ®èi víi trôc quay lµ ρ2
T×m gia tèc cña vËt 3.
HD : Lµm theo c¸c b−íc trong vÝ dô M1
qt

Bước1: Đưa gia tốc vào cơ hệ như hình vẽ

ε1
Mc
-… ε2
-…
qt
-… M2
Liên hệ gia tốc: 2 1 P
ε2 =W 3/R2; W3
ε1= ε2.r2/R1= W 3.r2/(R1.R2); 3
Bước 2: Bổ xung lực quán tính như hình vẽ.
qt
F3qt=m3.W 3; F3

M2qt=J02. ε2=m2. ρ22.W 3/R2;

qt
M1
M1qt=J01. ε1=(m1.R12/2). W 3.r2/(R1.R2)=….;
ε1

Bước 3: Giải phóng liên kết và lập các phương trình

Y1
cân bằng tĩnh-động N' X1
O1
*/ Tách vật (1) và giải phóng liên kết như hình vẽ: P1
(Lập phương trình mô men đối với O1) Ft'
1 P

Mc Ft
Y2
ε2
*/ Tách vật (2) và (3) rồi giải phóng liên kết: X2 N
O2

(Lập phương trình mô men đối với O2)

qt
M2 P2

W3
Giải 2 phương trình với 2 ẩn số W 3 và lực tiếp tuyến Ft. 3

P3 qt
F3
Hướng dẫn giải Bài tập Cơ lý thuyết - Hệ: Liên thông – Trường ĐHGTVT Page 6
Nếu bài toán hỏi thêm lực căng của dây thì tách vật (3) và lập T
phương trình chiếu các ngoại lực và lực quán tính lên trục thẳng
đứng y.
W3

P3 qt
F3

Bµi 5
Cho M,Mc =const;
Khèi l−îng c¸c vËt 1;2;3 t−¬ng øng m1;m2;m3
BiÕt vËt 2 lµ h×nh trô ®Æc ®ång chÊt cã b¸n kÝnh R2
B¸n kÝnh vµnh trong vµ ngoµi cña vËt 1 lµ r1 vµ R1
B¸n kÝnh qu¸n tÝnh cña vËt 1 ®èi víi trôc quay lµ ρ1
T×m gia tèc cña vËt 3.
HD: Lµm theo c¸c b−íc trong vÝ dô
Bước1: Đưa gia tốc vào cơ hệ như qt
M1
hình vẽ ε2 qt
M2 ε1
-…
Mc M
-… O2 O1

-… 1
Liên hệ gia tốc: 2

ε1 =W 3/r1; W3
ε2= ε1.R1/R2= W 3.R1/(R2.r1); 3

qt
Bước 2: Bổ xung lực quán tính như F3

hình vẽ.
F3qt=m3.W 3;
M1qt=J01. ε1=m1. ρ12.W 3/r1;
M2qt=J02. ε2=(m1.R22/2). W 3.R1/(R2.r1)=….;

Hướng dẫn giải Bài tập Cơ lý thuyết - Hệ: Liên thông – Trường ĐHGTVT Page 7
 qt
Bước 3: Giải phóng liên kết và lập các phương M1
trình cân bằng tĩnh-động
T2 ε1
*/ Tách vật (1) và (3) rồi giải phóng liên kết như
hình vẽ: Y1 M
(Lập phương trình mô men đối với O1)
X1
O1
P1
1

W3
3

P3 qt
F3

*/ Tách vật (2) và giải phóng liên kết: ε2 qt

M2
(Lập phương trình mô men đối với O2)
Mc Y2
X2 T2'
Giải 2 phương trình với 2 ẩn số W 3 và lực căng
O2
dây T2. P2
2
T
Nếu bài toán hỏi thêm lực căng của dây treo vật (3) thì tách
vật (3) và lập phương trình chiếu các ngoại lực và lực quán W3
tính lên trục thẳng đứng y.

P3 qt
F3

Hướng dẫn giải Bài tập Cơ lý thuyết - Hệ: Liên thông – Trường ĐHGTVT Page 8
Bµi 6
C¬ hÖ gåm c¸c vËt A, B, D cã khèi l−îng t−¬ng
øng lµ mA, mB, mD, chuyÓn ®éng d−íi t¸c dông
cña träng lùc tõ tr¹ng th¸i tÜnh.
HÖ sè ma s¸t l¨n cña D víi sµn lµ k=0,15R.
X¸c ®Þnh vËn tèc cña A khi nã di chuyÓn ®−îc
mét ®o¹n b»ng s. (Vật A chuyển động xuống).
Cho α=300
B¸n kÝnh qu¸n tÝnh cña vËt B ®èi víi trôc quay lµ
ρ
VËt D lµ h×nh trô ®Æc ®ång chÊt cã b¸n kÝnh R
HD: Lµm theo c¸c b−íc trong vÝ dô ωB ϕB
*/ Ph©n tÝch chuyÓn ®éng:
- VËt (A) chuyÓn ®éng tÞnh tiÕn xuèng. O

-
-
sC ωD
(B)
ϕD
*/ T×m VA khi (A) dÞch chuyÓn ®−îc ®o¹n S:
PB

¸p dông ®Þnh lý biÕn thiªn ®éng n¨ng:

(D)
Ml
(A)

T1 – T0 = nAke (1)
Trong ®ã:
FmsD PD ND
VA
+/ T0=0 do ban ®Çu hÖ ®øng im (2) PA

+/ T1= T1(A)+ T1(B)+ T1(D)=mA.VA2/2 + JO.ωB2/2 + (mD.VC2/2 + JC. ωD2/2).

Víi J0=mB. ρ2 ; JC=mD.RD2/2.
Liªn hÖ vËn tèc:
ωB=VA/rB ;
ωD=ωB.RB/(2RD)=......
VC=ωD.RD=.....
Suy ra :
T1=……………………….= (……….).VA2= (A). VA2 (3)
+/ Tæng c«ng cña c¸c ngo¹i lùc:
nAke= PA.S – PD.sin30o . SC – Ml. ϕD
Ml = k.ND = k.mD.g.cos300
PA= mA.g ;
PD= mD.g ;

Hướng dẫn giải Bài tập Cơ lý thuyết - Hệ: Liên thông – Trường ĐHGTVT Page 9
Do
ωD=
VC=
TÝch ph©n ®−îc
ϕD=
SC=
Suy ra:
nAke=………………=(……..).S = (B).S (4)
Thay (2);(3)vµ (4) vµo (1) ®−îc:
(A).VA2 – 0 = (B).S
VA=……….

Bµi 7
C¬ hÖ gåm c¸c vËt A, B, D cã khèi l−îng
t−¬ng øng lµ mA, mB, mD, chuyÓn ®éng d−íi
t¸c dông cña träng lùc tõ tr¹ng th¸i tÜnh.
HÖ sè ma s¸t l¨n cña D víi sµn lµ k=0,2R.
X¸c ®Þnh vËn tèc cña A khi nã di chuyÓn
®−îc mét ®o¹n b»ng s. (Vật A chuyển động
xuống).
Cho α=300 vµ β=450
VËt D lµ h×nh trô ®Æc ®ång chÊt cã b¸n kÝnh R
VËt B lµ h×nh trô ®Æc ®ång chÊt .

HD: Lµm theo c¸c b−íc trong vÝ ωB ϕB

dô
*/ Ph©n tÝch chuyÓn ®éng: (A)

- VËt (A) chuyÓn ®éng tÞnh tiÕn

(B) FmsA
sC ωD

xuèng.
PB VA
ϕD
NA
- ……..
PA
Ml

- ………
(D)

*/ T×m VA khi (A) dÞch chuyÓn ®−îc

FmsD PD ND

®o¹n S:

Hướng dẫn giải Bài tập Cơ lý thuyết - Hệ: Liên thông – Trường ĐHGTVT Page 10
¸p dông ®Þnh lý biÕn thiªn ®éng n¨ng:
T1 – T0 = nAke (1)
Trong ®ã:
+/ T0=0 do ban ®Çu hÖ ®øng im (2)
+/ T1= T1(A)+ T1(B)+ T1(D)=mA.VA2/2 + JO.ωB2/2 + (mD.VC2/2 + JC. ωD2/2).
Víi J0=mB. RB2/2 ; JC=mD.RD2/2.
Liªn hÖ vËn tèc:
ωB=VA/RB ;
ωD=ωB.RB/(2RD)=......
VC=ωD.RD=.....
Suy ra :
T1=……………………….= (……….).VA2= (A). VA2 (3)
+/ Tæng c«ng cña c¸c ngo¹i lùc:
nAke= PA.sin450.S – FmsA.S – PD.sin30o . SC – Ml. ϕD
Ml = k.ND = k.mD.g.cos300
PA= mA.g ;
FmsA=f.NA = f. mA.g.cos450;
PD= mD.g ;
Do
ωD=
VC=
TÝch ph©n ®−îc
ϕD=
SC=
Suy ra:
nAke=………………=(……..).S = (B).S (4)
Thay (2);(3)vµ (4) vµo (1) ®−îc:
(A).VA2 – 0 = (B).S
VA=……….

Hướng dẫn giải Bài tập Cơ lý thuyết - Hệ: Liên thông – Trường ĐHGTVT Page 11
Bµi 8
C¬ hÖ gåm c¸c vËt A, B,E vµ 2 b¸nh D cã
khèi l−îng t−¬ng øng lµ mA, mB, mE, mD
chuyÓn ®éng d−íi t¸c dông cña träng lùc
tõ tr¹ng th¸i tÜnh.
HÖ sè ma s¸t l¨n cña D víi sµn lµ
k=0,1R.
X¸c ®Þnh vËn tèc cña A khi nã di chuyÓn
®−îc mét ®o¹n b»ng s. (Vật A chuyển động xuống).
Cho biÕt
VËt D lµ h×nh trô ®Æc ®ång chÊt cã b¸n kÝnh R
VËt B lµ h×nh trô ®Æc ®ång chÊt
SE

(E)
VE ωB
ϕB
(D) ωD
(D) VC VC O
C
Ml2 PD
PE C
Ml1 PD
ϕD
Fms2 Fms1
(B)
N2 N1
PB

(A)

VA
PA
HD: Lµm theo c¸c b−íc trong vÝ dô
*/ Ph©n tÝch chuyÓn ®éng:
- VËt (A) chuyÓn ®éng tÞnh tiÕn xuèng.
-
-
Hướng dẫn giải Bài tập Cơ lý thuyết - Hệ: Liên thông – Trường ĐHGTVT Page 12
*/ T×m VA khi (A) dÞch chuyÓn ®−îc ®o¹n S:
¸p dông ®Þnh lý biÕn thiªn ®éng n¨ng:
T1 – T0 = nAke (1)
Trong ®ã:
+/ T0=0 do ban ®Çu hÖ ®øng im (2)
+/ T1= T1(A)+ T1(B)+ T1(E) + 2.T1(D)=mA.VA2/2 + JO.ωB2/2 + mE.VE2/2 + 2.(mD.VC2/2 + JC. ωD2/2).
Víi J0=mB. RB2/2 ; JC=mD.RD2/2.
Liªn hÖ vËn tèc:
ωB=VA/RB ;
V C = V E = VA ;
ωD= VC/RD =......
Suy ra :
T1=……………………….= (……….).VA2= (A). VA2 (3)
+/ Tæng c«ng cña c¸c ngo¹i lùc:
nAke= PA.S – (Ml1+Ml2). ϕD ;
Ml1 = k.N1
Ml2 = k.N2
→ Ml1 + Ml2 = k.(N1+N2) = k.(PE+2.PD) = = k.(mE.g + 2.mD.g)
PA= mA.g ;

Do
ωD=
TÝch ph©n ®−îc
ϕD=
Suy ra:
nAke=………………=(……..).S = (B).S (4)
Thay (2);(3)vµ (4) vµo (1) ®−îc:
(A).VA2 – 0 = (B).S
VA=……….

Hướng dẫn giải Bài tập Cơ lý thuyết - Hệ: Liên thông – Trường ĐHGTVT Page 13
Bµi 9
C¬ hÖ gåm c¸c vËt A, B, D cã khèi
l−îng t−¬ng øng lµ mA, mB, mD chuyÓn
®éng d−íi t¸c dông cña träng lùc tõ
tr¹ng th¸i tÜnh.
HÖ sè ma s¸t l¨n cña D víi sµn lµ
k=0,2R.
X¸c ®Þnh vËn tèc cña A khi nã di
chuyÓn ®−îc mét ®o¹n b»ng s. (Vật A
chuyển động xuống).
Cho biÕt α=300 vµ β=600
VËt D lµ h×nh trô ®Æc ®ång chÊt cã b¸n kÝnh R
VËt B lµ h×nh trô ®Æc ®ång chÊt
HD: Lµm theo c¸c b−íc trong vÝ dô
Ta có thể thay thế bằng hình vẽ tương đương sau

ωB ϕB

(A)
(B) FmsA
sC ωD
PB VA
ϕD
NA
PA
(D) Ml

FmsD PD ND

*/ Ph©n tÝch chuyÓn ®éng:

- VËt (A) chuyÓn ®éng tÞnh tiÕn xuèng.
- ……..
- ………

Hướng dẫn giải Bài tập Cơ lý thuyết - Hệ: Liên thông – Trường ĐHGTVT Page 14
*/ T×m VA khi (A) dÞch chuyÓn ®−îc ®o¹n S:
¸p dông ®Þnh lý biÕn thiªn ®éng n¨ng:
T1 – T0 = nAke (1)
Trong ®ã:
+/ T0=0 do ban ®Çu hÖ ®øng im (2)
+/ T1= T1(A)+ T1(B)+ T1(D)=mA.VA2/2 + JO.ωB2/2 + (mD.VC2/2 + JC. ωD2/2).
Víi J0=mB. RB2/2 ; JC=mD.RD2/2.
Liªn hÖ vËn tèc:
ωB=VA/RB ;
VC= VA ;
ωD=VC/(RD)=......

Suy ra :
T1=……………………….= (……….).VA2= (A). VA2 (3)
+/ Tæng c«ng cña c¸c ngo¹i lùc:
nAke= PA.sin600.S – FmsA.S – PD.sin30o . SC – Ml. ϕD
Ml = k.ND = k.mD.g.cos300
PA= mA.g ;
FmsA=f.NA = f. mA.g.cos600;
PD= mD.g ;
Do
ωD=
VC=
TÝch ph©n ®−îc
ϕD=
SC=
Suy ra:
nAke=………………=(……..).S = (B).S (4)
Thay (2);(3)vµ (4) vµo (1) ®−îc:
(A).VA2 – 0 = (B).S
VA=……….
HÕt

Hướng dẫn giải Bài tập Cơ lý thuyết - Hệ: Liên thông – Trường ĐHGTVT Page 15