You are on page 1of 8

NASKAH DRAMA KETOPRAK DAMARWULAN LAN MINAK

JINGGO

Damarwulan inggih menika putra setunggaling tiyang bekas patih majapahit, inggih menika
hawa . piyambakipun dipunwedalaken lan dipunagengaken wonten Dhusun Paluhamba wonten
ngandhap asuhan ibu lan kakangipun begawan mustikamaya. midhereki nasihat eyang
kakungipun, piyambakipun tindak dhateng istana majapahit madosi pandamelan. Wonten
ngrika piyambakipun ngabdi ing pamanipun , Patih Logender. Patih Logender, ingkang mboten
ngajeng-ajeng Damarwulan saingan kaliyan peputranipun piyambak, netepaken piyambakipun
dados pemotong rumput lan penjaga kuda istana. Sanadyan mboten ngangge ageman endah,
pasuryanipun taksih ketingal tampan sanget. Lebeting pengabdianipun Damarwulan menderita
sanget, sanadyan taksih kemenakanipun piyambak, dening Logender, Damarwulan diperlakukan
kados budak kaliyan sedaya penderitaan, nampi siksa lan penghinaan. Punapa malih
dipuntambah kalih putra Patih Logender, Layang Seto lan Layang Kumitir membencinipun
sanget. Kejawi Dewi Anjasmoro, lare estri Patih Logender, ingkang sukakaken panggalih kalih
Damarwulan. Dewi Anjasmoro dhawah panggalih ing Damarwulan wiwiting pertami
nyumerepi. Lajeng Patih Logender terpaksa nguculi Anjasmara kagem diperistri Damarwulan,
sanadyan panggalihipun mboten rela.

Sawentawis puniku Kerajaan Majapahit dipunlanda pemberontakan Minakjingga, Adipati


Blambangan, ingkang nyatakaken dhiri dados raja berdaulat kagungan gelar Prabu Urubisma.
Pokok persoalan pemberontakan kasebat inggih menika amargi minak jinggo badhe
memperistrikan Ratu Ajeng Kencanawungu nanging dipuntolak amargi pasuryan Minakjinggo
kados rasaksa lan ngrebat tahta krajanipun . Lebet kawontenan tertekan, Ratu Kencanawungu
ngumumaken menawi sinten nggih ingkang nyedani Menakjinggo lan kasil memenggal
mustakanipun ajeng dados semahipun. Piyambakipun nampi wahyu menawi setunggaling tiyang
ksatria enem asmanipun Damarwulan angsal ngawonaken Menakjinggo. Damarwulan ingkang
sampun dipunemah-emahaken kaliyan Anjasmoro dipun-utus dhateng blambangan kagem
nyedani utawi samboten-mbotenipun menangkap Minakjinggo . Kados menika sumerep
Damarwulan, kaping kalih garwa Minakjinggo , Dewi Wahita lan Dewi Puyengan dhawah
penggalih Damarwulan. Kaliyan rencangan kaping kalih garwa Minakjinggo , pungkasanipun
damarwulan kasil memenggal mustaka Minakjinggo kaliyan dedamel gada wesi kuning
kagunganipun Minakjinggo piyambak ingkang dicuri dening Dewi Wahita.
Lebeting perjalanan wangsul, Damarwulan dihadang Layang Seto lan Layang Kumitir. Kaliyan
kelicikanipun , Layang Seto lan Layang Kumitir kasil ngrebat mustaka lan gada wesi kuning.
Damarwulan ingkang dipunbucal dhateng jurang dening Layang Seto lan Layang Kumitir, kasil
dipunsugengaken dening arwah ramanipun lan dipunmantunaken luka-lukanipun. Layang Seto
lan Layang Kumitir majeng Ratu Ayu Kencana Wungu sinambi maringaken mustaka
Minakjinggo lan gada wesi kuning lan nglaporaken menawi piyambakipun sedaya ingkang
saged nyedani Minakjinggo. Damarwulan ingkang sampun mantun lan kasil minggah saking
dhasar jurang, ugi rawuh dhateng Majapahit kaliyan ngasta dhateng kalih garwa Minakjinggo ,
lan melapor menawi piyambakipunlah ingkang sampun nyedahi Minakjinggo kaliyan
seksinipun lan bukti kaping kalih garwa Minakjinggo. timbul keraguan sinten ingkang nyedani
Minakjinggo wonten benak Ratu kencanawungu. pungkasanipun Damarwulan diadu berduel
nglawan Layang Seto lan Layang Kumitir. Tamtu mawon bilih tanpa tipu muslihat Layang Seto
lan Layang Kumitir mboten saged ngawonaken Damarwulan. Kemenangan nggih berpihak
dhateng Damarwulan, lan piyambakipun nggih berhak angsal bebingah minggah tahta
Majapahit lan memperistri Ratu Kencanawungu lan kagungan tiga selir, inggih punika Dewi
Anjasmoro, Dewi Wahita lan Dewi Puyengan.

Damarwulan inggih punika lare setunggaling tiyang bekas patih majapahit inggih punika hawa .
piyambakipun dipunwedalaken lan dipunagengaken ing dhusun paluhamba ing ngandhap
asuhan ibu lan embah kakungipun begawan mustikamaya. midhereki nasihat embah
kakungipun, piyambakipun kesah dhateng istana majapahit madosi pandamelan. ing ngrika
piyambakipun ngenger ing pamanipun , patih logender.

Begawan Tunggul Manik : Damarwulan, budhalo menyang Majapahit, ketemu pamanmu sing
dadi gubernur ing kana.

Damarwulan : Kanggo apa simbah dhawuh ketemu paman?

Begawan Tunggul Manik : Krungu- krungu kraton butuh prajurit akeh, kowe bisa nambah
pengalaman ing kono lan iso golek gaweyan

Damarwulan : Nggih menawi miturut mbah kakung kados makaten kula badhe tindak dhateng
kerajaan Majapahit nemoni paman.

Begawan Tunggul Manik : Pangestuku tansah sumarah

Damarwulan : Matur nuwun


Nuruti piwelinge simbah banjur tindak menyang kraton Majapahit golek gaweyan. Ing ngriku
ngladosi pamane, Patih Logender.

Patih Logender : Dadi kowe jenenge Damarwulan saka Paluhamba?

Damarwulan : Leres Patih, kula Damarwulan saking Pertapan Paluhamba.

Patih Logender : Nggih Damarwulan, apa tujuanmu teka ing Majapahit lan apa kowe ketemu
aku?

Damarwulan : Sengaja kula sowan mring Patih awit saking piwelingipun eyang Begawan
Paluhamba supados saged nambahi pengalaman gesang kula ngabdi dhateng perdana menteri.

Patih Logender : Damarwulan, leladi ing Majapahit ora segampang ngulihake telapak tangan,
apa kowe seneng karo pagawean sing bakal dakwenehake mengko?

Damarwulan : Tugas menapa pak patih? Kula badhe nindakaken kanthi sae.

Patih Logender : Pegaweyan ingkang badhe kula aturaken inggih menika minangka tukang
potong suket lan juru jaran keraton, piye Damarwulan? (karo wajah serius lan penasaran karo
reaksie damarwulan)

Damarwulan: (damarwulan mikir sedhela), Inggih Pak, menawi pancen panjenengan kedah
dados tukang potong suket lan juru jaran, mboten napa-napa, kula badhe nindakaken dhawuh
panjenengan. (wangsulane tanpa mangu-mangu).

Patih Logender: Hebat ngono Damarwulan, kowe pancen satriya sejati, ora isin nyambut gawe
sing dianggep nistha.

Damarwulan: Saniki kula kedah pripun?

Patih Logender: Tindakake tugas kaya sing dakprentahake sadurunge.

Damarwula: Injih Patih.

Patih Logender, ingkang mboten ngajeng-ajeng Damarwulan saingan kaliyan lare-larenipun


piyambak, pungkasanipun netepaken piyambakipun dados pemotong suket lan juru jaran.
lebeting pengabdianipun damarwulan menderita sanget, sanadyan taksih kemenakanipun
piyambak, dening Logender, damarwulan diperlakukan kados budak kaliyan sedaya penderitaan,
nampi siksa lan penghinaan. Punapa malih dipuntambah kalih putra Patih Logender, Layang Seto
lan Layang Kumitir nyengiti sanget. Kejawi dewi Anjasmoro, lare estri patih logender, ingkang
sukakaken manah dhateng damarwulan wiwiting kaping sapisan nyumerepi.
Layang Seta : Heh, kowe kuwi pembantu kerajaan sing anyar kok ora dipangani jaran-jarane,
kowe arep jaran-jarane mati kaliren, haa?!

Damarwulan : Nuwun sewu , kula nembe ngethok suket dereng wonten wekdal kangge pakan
jaran.

Layang Kumitir : O...dadi kowe sing dadi prajurit anyar ing kerajaan, aku anak e patih Logender,
dadi kowe yo kudu nuruti perintahku, Ngerti?!!

Damarwulan : Nggih, kula ngertos

(Mengko Seta lan Kumitir ninggalake Damarwulan)

Dewi Anjasmoro : (Nalika mlaku ora sengaja weruh Damarwulan) Sopo wong enom iku?

Wiwit patemon kapisan mau, dina-dina, Damarwulan lan Anjasmoro saya cedhak, lan nganti
pungkasane wiji-wiji tresna ing antarane wong loro mau. Nanging, gubernur logender ora
setuju karo hubungane wong loro mau. Nanging bareng weruh gedhene rasa tresnane putri
Anjasmoro marang Damarwulan, sang patih sarujuk. Banjur Patih Logender kepeksa nglilani
Anjasmara rabi karo Damarwulan, sanajan atine ora gelem. Dene karajan Majapahit kena
pambrontakan Minakjingga, Adipati Blambangan, sing ngaku dadi raja kang duwe gelar Prabu
Urubisma. Masalah utama kraman iku amarga Minak Jinggo arep rabi karo Ratu Ayu Kencana
Wungu nanging ditolak amarga pasuryane Minak Jinggo kaya raksasa lan pengin ngrebut tahta
kerajaane.

Minakjingga : (Teka ing Majapahit arep nglamar Ratu Ayu Kencana Wungu, padahal wektu iku
wis duwe selir 2 yaiku Dewi Wahita lan Dewi Puyengan), Hei, Ratu Ayu Kencana Wungu, kula
rawuh mriki badhe nglamar panjenengan (karo swara banter), Punapa panjenengan kersa
nampi lamaran kula, dhuh ratu?

Ratu Ayu Kencana Wungu : Piye iki Paman Patih, aku kudu piye? Nampa apa nolak lamarane
Adipati Blambangan?

Patih Logender : Nuwun sewu gusti ratu, miturut kula lamaran adipati blambangan kedah
dipuntampik. Alasan saka abdi dalem ana 2, sepisan, amarga sadurunge nglamar Blambangan
wis ngrayah wilayah Majapahit ing Bang Wetan. Kapindho, tumindake Adipati Blambangan iku
cetha kraman marang pamarentah.
Ratu Ayu Kencana Wungu : Nggih Patih , Aku pancen ora kudu nampa lamarane Minakjinggo.
(Ratu metu nemoni MinakJinggo)

Ratu Ayu Kencana Wungu : Nuwun sewu Adipati MinakJinggo, sayangipun kula mboten saged
nampi lamaran panjenengan

Minakjinggo : Do...kowe wani nolak lamaranku ratu. Iki ngenyek aku, aku ora trima penolakan
iki. (karo nada nesu lan jengkel)

Ratu Ayu Kencana Wungu: pangapunten adipati ,sanes maksutipun kula menolakipun
panjenengan, nanging estu kula mboten saged nampi lamaran puniki

Minakjingga : Halah, akeh alasanmu ratu, aku arep mrentah wong Blambangan supaya nyerang
Majapahit, entenono balesanku. Hahaha

Minakjinggo lunga lan nyiapake perang nglawan Majapahit. Dene ratu ing Majapahit
nganakake musyawarah kanggo ngrembug ancaman lan usul Minakjingga sangking
Blambangan. akhire ratu nganakake sayembara ngalahake minakjingga. sing bisa ngalahake
dheweke bakal didadekake bojo.

(ing kahanan musyawarah)

layang Seta: Dhuh ratu, kula aturi atur wadyabala kangge nyerang Blambangan.

layang Kumitir: Lan miturut kula, kados pundi menawi kita ugi nyuwun tulung dhateng negari-
negari sakiwa tengenipun, kados ta Kraton Sriwijaya utawi Kraton Sundha kangge numpes
kraman Blambangan. (sambungane)

Ratu Ayu Kencana Wungu: Lajeng kados pundi pamikiripun Patih Logender?"

Patih Logender: Punika, gusti ratu. sasampunipun mireng pinten-pinten pendapat, kula
berkesimpulkan menawi peperangan ageng mboten mungkin dipunlampahaken. Kados pundi
menawi kita wontenaken sayembara ratu?

Ratu Ayu Kencana Wungu: Sayembara??? sayembara napa Patih?

Patih Logender: Kados puniki, 'sapa kang bisa ngalahake Menakjingga, yen wong lanang,
didadekake garwane ratu, lan yen wadon didadekake sadulur."

Ratu Ayu Kencana Wungu: (Mandheg sedhela), Paman Patih, sawise aku pikir2 ora ana dalan
kang luwih apik maneh. Maka saya nampa gagasan paman patih, yen mangkono Layang Seta lan
Layang Kumitir lunga lan sebarkan sayembara iki marang rakyat Majapahit

Layang Seta lan Layang Kumitir : Inggih Gusti Ratu, badhe ngaturaken sayembara menika.
Sayembara punika sampun dipunbiwarakaken dhateng sedaya warga Majapait. Nanging ora ana
sing bisa ngalahake minakjingga. nganti sawijining bengi ratu entuk wangsit yen sing bisa
ngalahake minakjinggo yaiku wong enom jenenge damarwulan.

Damarwulan : Nuwun sewu ratu, wonten menapa, ratu sampun nimbali kula?

Ratu Ayu Kencana Wungu : Aku nyeluk kowe mrene kate ngekei tugas.

Damarwulan : menawi kula tanggled, tugas menapa Gusti Ratu?

Ratu Ayu Kencana Wungu : Tugasmu arep ngalahake Minakjingga lan digawa mrene urip utawa
mati.

Damarwulan : “Menawi kawula pitados, mugi-mugi kanthi idin Hyang Maha Agung, kawula
saged nglampahi, Gusti Ratu.

Ratu Ayu Kencana Wungu : Iya, saiki ndang siyaga

Damarwulan : Inggih Gusti Ratu, nyuwun pangapunten

Damarwulan kesah menyusup dhateng blambangan kangge nglampahaken ayahan ingkang


dipunsukakaken dening ratu ajeng kencana wungu. nanging kesahipun damarwulan dhateng
blambangan, mendel-mendel dipuntumuti dening kaping kalih lare patih logender ingkang estu
sampun ngrencanakaken punapa-punapa ingkang jahat kalihdamarwulan. ngantos
pungkasanipun damarwulan dugi dikerajaan blambangan.

damarwulan : Hai minakjingga! Bilih wantun, lawanlah aku !

minakjingga : Kowe sopo? Wantun-wantun nantang aku.

damarwulan : Ngertio, hai pemberontak! aku damarwulan ingkang dipun-utus dening Ratu
Ajeng Kencana Wungu kangge numpas sampean.

minakjinggo : "Ha…ha…ha…!”(Ngguyu banter), Sia- sia wae kowe rene damarwulan. kowe ora
bakal mampu ngadepi kesaktian pusakaku, gada wesi kuning . (Pertarungan kedados)

Pertarungan sengit antawis kalih pendekar sakti puniku nggih kedados. kaping kalih ipun silih
gumantos nyerang . nanging, pungkasanipun damarwulan kawon lebeting pertarungan puniku
ngantos pingsan kenging senajata gada wesi kuning . damarwulan dipunlebetaken dhateng
penjara. rupinipun , kaping kalih selir minakjingga, dewi wahita lan dewi puyengan, terpikat
tingal ketampanan damarwulan. piyambakipun sedaya kalih mendel-mendel njampeni luka
nem-neman puniku. malah , piyambakipun sedaya ugi mbikak wados kesaktian minakjingga.
Dewi Wahita : Kekuatan Minakjingga dumunung ing gada wesi kuning . piyambakipun mboten
saged punapa-punapa tanpa pusaka puniku.

Dewi Puyengan : Leres. Bilih panjenengan badhe ngawonaken minakjingga, panjenengan kedah
ngrebat pusakanipun , ”

Damarwulan :Bbanjur, kados pundi kula saged ngrebat pusaka puniku? (taken damarwulan).

Dewi Wahita lan Dewi Puyengan : Kita bakal ngrencangi panjenengan angsalaken pusaka
puniku. (janji kaping kalih selir minakjingga puniku).

Ing dalu dintenipun, Dewi Wahita lan Dewi Puyengan mundut pusaka gada wesi kuning wekdal
minakjingga terlelap. Pusaka puniku lajeng piyambakipun sukakaken dhateng Damarwulan.
sasampunipun nggadhahi pusaka puniku, damarwulan wangsul nantang Minakjingga. Alangkah
kagetipun minakjingga wekdal sumerep sejata pusakanipun wonten ing tangan Damarwulan.

Minakjingga: Heh, Damarwulan! Kepeiye kowe iso ngolehnol senjata pusaku? (Taken
Minakjingga heran).

Damarwulan mboten mangsuli, piyambakipun enggal nyerang minakjingga kaliyan dedamel


gada wesi kuning ingkang wonten ing astanipun. Minakjingga nggih mboten saged nindakaken
perlawanan mila kaparing kaliyan ngampil dipunkawonaken. Pungkasanipun, Adipati
Blambangan puniku seda dening dedamel pusakanipun piyambak. Damarwulan memenggal
dhateng Minakjingga kagem dipunpersembahaken dhateng Ratu Ayu Kencana Wungu. Lebeting
perjalanan tumuju Majapahit, Damarwulan dihadang dening Layang Seto lan Layang Kumitir.
Piyambakipun sedaya badhe ngrebat mustaka Minakjingga supados dipunakeni dados pemenang
sayembara.

Layang Seta: Hai, damarwulan! Paringaken mustaka Minakjingga punika dhateng kita! (Seru
Layang Seta).

Damarwulan: Mboten ajeng kuserahno mustaka Minakjingga punika kagem sampeyan-


sampeyan.
Pertarungan nggih mboten terelakkan. Layang Seta lan Layang Kumitir ngroyok Damarwulan lan
kasil ngrebat mustaka Minakjingga. Mustaka menika lajeng piyambakipun sedaya asta dhateng
Majapahit. Ing wekdal piyambakipun sedaya badhe mersembahaken mustaka menika dhateng
sang ratu, ndadak Damarwulan rawuh lan enggal ngaturaken keleresan.

Damarwulan: Ampun, gusti! Samba sampun kasil nindakaken ayahan kaliyan sae, nanging,
wonten tengahing, ndadak Layang Seta lan Layang Kumitir nggadang hamba lan ngrebat
mustaka menika saking asta hamba. (Lapor Damarwulan).

Layang Kumitir: Ampun, gusti! Ngendikan Damarwulan menika dora mawon. Kamilah ingkang
sampun memenggal mustaka Minakjingga, ”

Ratu Ajeng Kencana Wungu: Sudahlah, sampeyan-sampeyan mboten betah paben malih! (Ujar
Ratu Ayu Kencana Wungu), Sekarang kula badhe bukti ingkang kantenan, bertarunglah
sampeyan-sampeyan sinten ingkang kasil dados pemenangipun mesthi lah piyambakipun
ingkang sampun membinasakan Minakjingga.

Kaliyan dipunpriksani dening sang ratu lan sedaya rakyat Majapahit, pertarungan menika nggih
kedados seru sanget. kaping kalih belah pihak miyosaken sadayaning kekiyatan piyambak-
piyambak demi menangaken pertandingan. Pertarungan menika pungkasanipun
dipunmenangaken dening Damarwulan. Layang Seta lan Layang Kumitir nggih ngakeni
kelepatan piyambakipun sedaya lan dipunlebetaken dhateng penjara.

Ratu Ayu Kencana Wungu: Kasunyatanipun sampun kebukti menawi sampeyanlah ingkang kasil
ngawonaken Minakjinggo. Kalih mekaten kula angkat sampeyan dados Raja Majapahit sekaligus
kagem medampinginipun kula cocog sayembara kasebat.

Damarwulan: Nanging pangapunten nuwun sewu saderengipun gusti ratu, kados pundi kaliyan
putri Anjasmara, Dewi Wahita lan Dewi Puyengan?

Ratu Ayu Kencana Wungu: Tenang Damarwulan, kula ijinkan sampeyan untuk tetep menikahi
piyambakipun sedaya lan dados garwa seliripun sampeyan, amargi piyambakipun sedaya
sampun berjasa dhateng sampeyan.

Damarwulan: Matur nuwun gusti ratu, hamba badhe tansah kagungan sikap adil, tetep andhap
panggalih lan mboten sombong.

Mekaten lah pengangkatan Damarwulan dados Raja Majapahit, ngiras garwa saking kaping
kawan estri elok dipuntindakaken kanthi meriah.

You might also like