You are on page 1of 6
ABD’ de Katihmei Kirsal Planlama Uygulamalart: Toplum Tasarimi Arastirma Merkezi (TTAM) Ornegi ‘iniimiiade ABD‘ nin kuzey dogusundai ursal yerlesimlerde gounlukla iki genel senaryo ile karplagii. Birinci farm sektOrinin bat, ABD'ye kuymast ve makine- ‘egineyle meyelinn gikan kusaliggGicD fast, gencler ig rama igin kersalyerlesimleribayOk ‘anda terkeimele zorunda kari. iger tarafian ‘ral alanlann romatik ve dogal gekiciligi met- fopolitan alankirdan Kaganlarn akinna ugra ‘ici tarm ulanlan BOltnerek genis babgeli ‘karakter olmayan biyde yapularia dolar. Kig ve ‘az nis forkinhyla yerlesimterde ekonorik bir sek oad gibi yeni devlet yotimion da nifus achgs nedeniyle yapitamaz. Vere! y8ne- ticiler ve halk gelecekton bihaber, yerlesimerini planemoda 362 sahibi olomazlar, Rereden nas ‘yardimaimalan gerektiginbilemerler ve geleoek Elif KARAKURT FRANCO ve Michael FRANCO keonvnmnda pe govenceleri kale Ise bu gibi planlama itiyaglan kargsinda New York Byalet Gniversitesi bunyesinde, 1998 yaindn Topium ‘Tasariemt Arastimma Merkezi (TAM) kurulut ‘TTAM halle ve yerel yOneticilere ploniama ve (ssa konulaninda gereken yerdms saflasken agelecegin tasarim ve plancilann da yetistirecek tir, Bugine kadar TTAM yflerce OBrencisine tuygulamaltkatshines planloma e@itimi saglamus, birgok demi Ks pltama projesine da imza- nate. Hoalltarafindn tasirmin deBerinin anlagimast ve neat itetisimin kunitmas, kersal katkimma ve lara igin bir 6 kogulds, Phancilarla halkan fain planlame yoluyla bisikle: gaigmosim veeditimini saflayan Topluen Tasarm Arasterma Merkezi (TTAMY'nin kurweusu ve baskarn Prof. ‘Yoko Set Panay, yea finan PLANLAMA 2003/4 35 Halk tara- findan tasarimin degerinin anlagtlmast ve gerekli iletigimin kurulmasi, karsal al- koinma ve plantama icin bir dn kosul- dur. PLANLAMA 20034 36 fiyord. Aya zumanda, New York Byalet Oni- vetstesi Peyzaj Mimarlige Bolima'nde Ogrotim sGrevlisi olan Prof, Doble’ bir sragtirma meckezi hurmaya kedar gitOren wzun da benzer sebepler olmus. miyorlardh, planlamamin lusarmilsrimla biraz da ols yardim ediyordum, ama bu yeterli dil, egitim olmaya fam diyalagunun kurulmas: gerediya diyor ve ekliyor:“Toplumiarm savunueularashiyacs var, ‘osarimeilann toplumtan savunmas: gerek", Prof. Doble on yiliksonat effienligininardin- ‘dan Peyzaj Mimarlgi Ydksek Lisansint tamam~ lor. Ardindan da bir sire New York Eyaleti*nin kuzeyindeki karsal yerlesimlerinde danigmanhke s0revinde bulunur. New York Eyaiet Oniver- es (NYEU)‘den ald profess tei bilgi -ve deneyimlerini paylngmak ve thiversi ‘bdayesinde kat lies planlamaaragtrma mck ‘karma firsatios yokalayabilmele dmidiyle kabul cdr, lik senclerde her udnem agtags derslere ek tak Fann ise atime palin std itmjtcoms stn ky era i sla. Ama ‘TAM’ agmak digdndagi kadar da kolay olmaz. kul yanetimi hoyle bir merkezin gre iigind ve smaglarn baslarda anlayamaz. Bu sonuna gz olmast amaciyia Prof, Doble katiime planlama stGdlyo projelerinin toplandsbirkitpekcakartie ve idarenin kapasia hayamr.Idatedekiler proje- ‘oxi befenip bundan sonra'TTAM igin gerel her UOrle destegi gasteritler, “Bir de baktim rektr ve bolam baskamyla birlikie Aibany'de devletten ‘TIAM projesi icin $100,000" ilk anlagmaya invearmia alyoru2" diyorda Prof. Doble. “HHergeyde oldugu gibi, Smindzde bat kapilar pili: ve birtakom olanaklar kendini-gasterir, ‘oem olan bu durum igin hnzrikh olmak. Biz hare, gnka bu fy igin uzun zamandie gok saliiyorduk ve analtar olacak kararlan éneeden vermistik” demisti sbyleyimizin devamisda. Avatar kararlardan bir de eftimin need, “TTAM' Ameria’ dai ier benzcemeckealenlen aywran da zatea bu Szellgi, eogu diger merkezler sadece ekrik konularda yarn salarken, TTAM cfitim komusuna Szelikle alk veriyar, Mer keade Ogrenciterin ve galigaklan toploluklanin editimini tema alan projeter seiliyor. Projelere ‘freacitorinexalums ve ort petrdikler enejt Merkezigin gk nema, gok faz Bfrenciyk, cok fazin ener ve yen! fikrin galgilan toptuluga geti- reco sakincelar da var tabi ki, Doble bu sommun Blind ign projebitimindecalilan toplutukln birkomitenin olusturulmas: gerektigi girisinde. Bugline kadar gergckieytiilen TAM projeerinde en bagarit sonuglan da Vizyon Kemitesi kuran loplulular kaydetmig, BBylece Vizyon Plans ‘mada alinan kararlarn uygulanmasin koaylag- tun bir ai tam, ‘Kuruldugundan beri TTAM gok yollar katetmig ve yakin geloceigin de birtakim yeni yapitanma alanlan diséndldyor. Bunlarin basumda yarn cediten topluluktarnn hazscladiklart uygilama [rojelerini hayata goginneter ign gruplara daha ‘aria destek snglan:nasi geliyor. Busa bah olarak daha gok Bfrenciye asistanhle firsats vermeyi, yeas master ve doktora progrimlary gelistiril- ‘mesiyle birlkte yOksek lisans Ofrencilerinin de Katbmylabieikte daha wun sire toplaluklacla salipma firsat yokalayabilmeyi amaghyortar. ‘Ayrica TTAM, sertifika programnlan agara ji .yoct olan bei konularda-(yardim basvuras, huztlame grant writing, otskhk pets, asarin v6.) dala sn sire etm almnalara sugluyabilic ‘Bunn yaninda Prof. Doble Mere2‘in gu anki ‘linden genelde hosmut, “KOgtie Olan Glizellie” sloganma inanyor (Sal! is Beautiful" Selu- rmacker, 1999), Baydk program ve projekrin bir verde ukendgina ve ortaya birgey gkaramudigina ole tami lms. Oysa Merkez su anki haliyle Herkesin ayn: ili Konupup yapret tari York kararlarn go fala slagesten yopmeden alinabildigiOretken birhizmet ortamu, Bu yizden ‘Meriez’in yeni projeler yelistirbileoghaldegok fala ve bl boydimemesi ve Gniversit igi bir Bitim kaynagsolmaya devam clmesi gerektigine dduyulan ina tar, “ins Trine ra Werke ive (non Hal large pve! tpi sola ates eke tm ve aaa yoy yaimda baler, + Sable es gn yn lpi gino. “Raye bi bands lps ii ata Tolar pgs svn she inetomek ego olan Boeck Ts cis alk run pik ep sarin eels deri lk find seen slk. TT eye ernie Ab tt ed oaks edie ork nanan ire gala geek aad yoni ve wn oj sje gear el yor evep vere Fak eve rece, ples yl oth gle liga: 1) Gaps Oren: Top belay ebb ertbell sajna Kk groplar halide ben fae yeas oly apa arson Gl nonnateseie TTAM pln ein eet, beleoen or | enlstpt fleet tpi. 2) Teel tiyolaeToplm prjleremel hyping pene irs salamat 29 sai | lesan ute ry in gare yltom, ni we beeen elise ines nu: Tophn yn ‘neki! kaplan Orso TTAM, kel Bie farm thdylanmn aden eel e bce supe gore «epee yr Sindy ame e se geal seve chyark eine, gine ve pole ge rte Ofer ‘tides Gallen, Projerpeogemlamaan opr lan atari Klar ame. Sido poi! tpt trim sli br i tein ve elect tcl sens plac biggrin aa. 3) Kama! Sidyolsr Kosual bjoar stele beyones bli han komen drole arn ‘opal lian kona oka ve gn som dou Pable Opee geil Baglin vp TTAM

You might also like