Pusula Düzelti̇mi̇

11.07.
2021 PUSULA DÜZELTİMİ
http://www.turkdenizcileri.com/attachment.php?aid=137 dosyasının HTML sürümüdür. Googlet aradığı belgelerin HTML sürümlerini otomatik olarak oluşturur.
İpucu: Bu sayfada arama teriminizi kolayca bulabilmek için Ctrl+F veya ⌘-F (Mac) tuşlarına basın ve bulma çubuğunu kullanın.
Page 1
PUSULA
DÜZELTİMİ
Page 2
PUSULA DÜZENİ
∎ Pusulaya etkiyen iki kuvvet :
webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:ElkWEOWLNjsJ:www.turkdenizcileri.com/attachment.php%3Faid%3D137+&cd=3&hl=tr&ct=… 1/38
11.07.2021 PUSULA DÜZELTİMİ
* variation
*deviation
Page 3
DOĞAL SAPMA (VAR)
∎ Doğal sapma geminin bulunduğu

yere bağlıdır
∎ Bunu gözlemci kontrol edemez
Page 4
YAPAY SAPMA (DEV)
∎ Gemi bünyesindeki metallerin

pusuladaki etkileridir.
∎ Manyetik alan düzensizliğine ve

ağırlığa neden olur.
Page 5
DEV ;
∎ Geminin yalpasından ve baş-kıç

vurmasından,
∎ Manyetik enlem değişiminden

geminin
MANYETİK ALANINI DEĞİŞTİRİR.
Pusulada ki dev değeri de değişir.
Page 6
∎ Pusula üzerindeki magnetik alana

eşit büyüklükte ve kutbun tersinde
magnetik alan oluşturulurve dev.
Etkisizleştirilir.
Yumuşak demirler indüklenmiş

∎
magnetizmayı nötürler bu yüzden
düzenin kalıcılığı pruvanın ve
magnetik alanın değişimi ile değişir.
Page 7
ENLEM ETKİSİ
∎ Yerin manyetik alanı:
*manyetik ekvatorda yatay
*manyetik kutupta düşeydir
.
*herhangi bir yerde manyetik dipe
bağlıdır.
Page 8
DIRECTIVE FORCE
∎ Yer manyetik alanının yatay

elemanlarınca oluşturulur.
∎ Manyetik ekvatorda maximum
∎ Manyetik kutupta sıfırlanır.
Page 9
∎ Deviation directive force’un

değişimi ile değişir.
∎ Directive force’un azalması ile

dev. artar.
Page 10
Daimi manyetizma her enlemde

∎
aynıdır. Daimi manyetizma doğru ve
sürekli magnetlerle nötürleştirilirse
enlem değişikliği dev.’a neden olmaz.
Page 11
Pusula düzeltimi; her manyetik

∎
alanın kutbunun belirlenmesi ve buna
zıt ve eşit yoğunlukta bir kutup
kurmaktır.
∎ Böylece ;pusulanın doğusu mavi

kutup,pusula magnetinin kırmızı
ucunu çeker ve mavi ucunu iter.
Page 12
Bu iki etki pusula magnetinde

∎
rotasyona neden olur ve pusula
kartını saat istikametinde etkiler ve
doğulu dev yaratır.
∎ Pusulanın kırmızı kutbunun doğusu

yada mavi kutbunun batısı, batılı
dev’e neden olur.
∎ Eğer iki alan da eşit olursa; biri

diğerini yok edecek ve dev
görülmeyecektir.
Page 13
BİLEŞENLER
∎ Gemi alanında daimi özel elemanlar

vardır.
∎ Bu her eleman ayrı ayrı nötrlenebilir.
∎ * P Bileşeni
* Q Bileşeni
* R Bileşeni
Page 14
P BİLEŞENİ
∎ Baş-kıç elemandır.
∎ Pusula ibresinin kırmızı ucunu

pruvaya çekerse; + P
∎ Pusula ibresinin kırmızı ucunu kıça

çekerse; - P
Page 15
Q BİLEŞENİ
∎ Kemere yönündeki elemandır.

sancağa çekerse; + Q

sancağa çekerse - Q
Page 16
R BİLEŞENİ
∎ Dikey elemandır
∎ Pusula ibresinin kırmızı ucu aşağı

çekilirse; + R
∎ Pusula ibresinin kırmızı ucu yukarı

çekilirse; - R
Page 17
İNDÜKLENMİŞ MANYETİZMA
∎ 9 elemana sahiptir
İnce uzun demirler:
∎ Pusulanın önünde, sancağında yada

aşağıda ise pozitif;
∎ Pusulanın arkasında, iskelesinde

yada yukarısında ise negatiftir
Page 18
webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:ElkWEOWLNjsJ:www.turkdenizcileri.com/attachment.php%3Faid%3D137+&cd=3&hl=tr&ct… 10/38
a, b, c
∎ Baş-kıç istikametindedirler
∎ * a: Baş-kıç,
* b: Sancak iskele,
* c: Dikey istikametinde uzanır
Page 19
d, e, f
∎ Bunlar iskele-sancak hattınca etkiler
∎ * d: baş-kış
∎ * e: İskele-sancak
∎ * f: dikey istikamette uzanır.
Page 20
g, h, k
∎ Bunlar pusulayı dikey etkilerler
∎ * g: Baş-kıç,
* h: İskele-sancak
* k: Dikey istikamette uzanır
Page 21
EMSALLER
∎ Baştan itibaren 180º doğuya ve

batıya olan değişime yarı daire
deviation’ı denir.
∎ Dev, her çeyrek dairede işaretini

değiştirir.
Page 22
A EMSALİ
∎ b ve d çubuklarının sebep olduğu

yapay sapmadır.
∎ Bu yapay sapma + E olduğunda A

Emsali + A’ dır.
∎ Yapay sapma – olduğunda ise; A

Emsali – A’ dır.
Page 23
B EMSALİ
∎ P kuvvetinin ve c çubuğunun sebep
olduğu yarım dairevi yapay

sapmadır.
∎ Geminin pruvası, pusula ile Doğu (E)

olduğunda değer işareti (+), Batı
olduğunda ise (-)’dir.
∎ Değerler max. Olup pusula rotasının

sinüsü ile değişerek kuzey ve güney
yönlerde 0 olu.
Page 24
C EMSALİ
∎ Q bileşeni ile f çubuğunun meydana

getirdiği yapay sapmadır.
∎ ¼ dairevi sapmadır.
∎ Gemi pruvası pusula ile kuzeydeyken

meydana gelen yapay sapma doğu
ise +’dır.
Page 25
D EMSALİ
∎ - a ve –e ‘den meydana gelir.

∎ ¼ dairevi yapay sapmadır.
∎ Geminin pruvası pusula ile NE’de

iken emsal işareti doğu ise +’dır.
∎ Yumuşak demirlerin
mıknatıslanmasından kaynaklanır.
∎ Ara yönlerde max. olup; pusula
rotasının sin. değeri ile değişerek
asal yönlerde 0 olur.
Page 26
E EMSALİ
∎ b ve d çubuklarından meydana gelir.
∎ ¼ dairevi yapay sapmadır.
∎ Geminin pruvası pusula ile kuzeyde

olduğunda yapay sapma Doğu ise;
+’dır.
Page 27
DÜZELTMELER
Page 28
P BİLEŞENİ
Düzelme için pusula dolabının

∎
altındaki omurgaya paralel gözlere
mıknatıs çubuklar konularak bu etki
giderilir.
∎ - P’ yi düzeltmek için kırmızı ucu kıça

gelmek üzere mıknatıs çubuklar
konulur.
Page 29
Q BİLEŞENİ
∎ + Q bileşenini düzelmek için pusula

dolabının altına kemere
doğrultusundaki gözlere mıknatıs
çubuk konur.
∎ Bu çubukların kırmızı ucu sancağa

bakar.
Page 30
R BİLEŞENİ
∎ Meyil olduğunda etkilidir.
Page 31
c ÇUBUĞU
∎ c çubuğunu etkisi, pusulanın önüne

ve arkasına omurgaya dik durumda
yumuşak demirden yapılmış olan
Flinders çubuğu ile düzeltilir.
Page 32
FLINDERS ÇUBUĞU
∎ Silindir şeklindedir.
∎ 2/3 pus çapında 24 pus boyunda, 6

parçadan ibarettir.
∎ Düzeltme için düzenlenmiş özel

cetvelden c değerine karşılık boy
alınır.
Page 33
∎ Pusulanın önüne veya arkasına

konulur.
∎ Bu çubuklarda meydana gelebilecek

manyetizmanın kutupları ibre ile bir
hizaya gelmek üzere boylarının
1/12’sini kartın seviyesinden
yüksekte bulunduracak şekilde özel
suretle yapılmış ağaç takozlarla
düzenlenir.
Page 34
∎ Direk ve bacaların önünde bulunan

pusulalarda çoklukla – c tesiri
meydana gelir.
∎ Buna karşılık + c’yi göstermek üzere

Flinders çubuğu pusulanın ön tarafına
konulur.
∎Direk ve bacaların gerisinde olan

pusulalarda çoklukla + c tesiri
meydana gelir. Buna karşılık – c’yi
göstermek üzere Flinders çubuğu
pusulanın arka tarafına konur.
Page 35
KÜRELER
∎ Küreler – a ve + e’yi meydana
getirir.
∎ Bu çubukların sebep olduğu yapay
sapma aynı değildir. Çünkü – a
çubuğu pusulanın
ve + çubuğu enine durumunda
ise pusulanın ibresine
doğrudur. Bu nedenle + e çubuğu –
a çubuğunun iki katı tesir eder. + e
çubuğu – a çubuğuna eşit olunca
küreler – a tesirinin iki katı olarak +
e’ye tesir yapmaktadır.
Page 36
A EMSALİ
+a ve –a değerleri bütün pusula

∎
çevresinde bir sabit yapay sapmadır,
DÜZELTİLEMEZ.
∎ Dümenci pusulasında pruva hattını

değiştirmek veya pusula sehpasını
çevirmek sureti ile yok edilebilir.
Page 37
∎ Not:
yalnızca
Pruvapusula
hattınısehpasını
değiştirmek
çevirmek
için
lazımdır. b ve d çubuklarının sebep
olduğu ¼ dairevi yapay sapma (e
emsali) düzeltildikten sonra A
emsalinin değeri ve işareti
değişir.gemi mıknatısı enlemi
değiştirdiği zaman A emsali asla
değişmez. A emsali ancak yerine
düzgün konmamış bir pusulada
olabilir.
Page 38
∎ A emsalinin oluşum nedeni:

1. Yanlış manyetik kerteriz
kullanmak,
2. yanlış doğal sapma kullanmak,
3. Hatalı semt aynası kullanmak,
4. Dümenci pusulasının omurga
üzerinde olmaması,
5. Pusula düzeltimi sırasında geminin
çabuk saldırılması
Page 39
B EMSALİ
∎ B emsalinin;
* P’den ileri gelen kısmı daimi
mıknatıs çubuklarıyla,
* c’den ileri gelen kısmı Flinders
çubuklarıyla düzeltilir.
∎ Eğer; c’nin mıknatıslanmadığı
manyetik ekvatorda, geminin pruvası
doğu veya batı olduğu halde yapay
sapma görülürse bunun bütün yapay
sapmasının yalnız p’den ileri geldiği
anlaşılacaktır.
Page 40
C EMSALİ
∎ Yerine iyi yerleştirilmiş bir pusulada f

çubuğu yoktur. Pusula iyi
yerleştirilmediyse; f ve Q’yu ayırmak
gerekir.
∎ Q’ya ait olan kısmı kemere yönünde

konulan mıknatıs çubuklarıyla
∎ f’ye ait olan kısmı Flinders

ters çevirmekle çubuğunu
düzeltilir.
Page 41
∎ Eğer Q ile f ayrılamazsa; C emsalinin miktarına

göre yalnız kamara yönündeki pusula dolabı
içindeki deliklere mıknatıs çubuklar sürülür.
∎ Pruva kuzeydeyken meydana gelen dev doğu ise

C emsalinin işareti + olduğundan genellikle + Q
vardır. Bu durumda gemi pruvası pusula ile
kuzeye veya güneye alınarak kemere yönündeki
deliklere sancağa doğru olan çekiş sapması 0
oluncaya kadar KIRMIZI ve SANCAĞA gelecek
şekilde manyetik çubuklar sokulur.
∎ C emsali – ise; tersine olarak kırmızı ucu iskeleye

gelecek şekilde mıknatıs çubuklar sürülür.
Page 42
D EMSALİ
∎ Yumuşak demirlerden yapılmış için

boş olan ve pusula dolabının sancak
ve iskele yanlarında pusula tasına
yakın olarak bulunan iki küre ile

düzeltilir.
∎ Bu küreler yer manyetizması ile

mıknatıslanır.
Page 43
D emsalinin miktarına karşılık

∎
düzelme için kullanılacak kürelerin
bulunacakları mesafe cetvelden
alınır.
∎ D emsali + olduğu görülürse; küreler

az düzeltme yapmıştır ve küreler
pusulaya doğru yaklaştırılır.
∎ D emsali – olursa küreler pusuladan

uzaklaştırılır.
Page 44
E EMSALİ
∎ Yerine iyi konmuş bir pusulada E

emsali yoktur.
∎ E emsalini meydana getiren çubuğa

dik olmak üzere pusulanın her iki
tarafına yumuşak demir çubuklar
koyarak veya küreleri çevirerek
düzeltme yapılır.
Page 45
MEYİL HATASI
∎ Pusula kartı altına ve ortasına

konulan 7 gözlü bir bakraca düşey
durumda konulan daimi manyetik
çubuklarla düzeltilir.
∎ Çubukların bakraca düzgün

yerleştirilmesi önemlidir.
Page 46
HESAPLAMALAR
Page 47
FLINDERS ÇUBUĞUNUN
UZUNLUĞUNUN BULUNMASI
∎ K: λ H tand -H tand
2 2 1 1
Z -Z 2 1
∎ K: Flinders çubuğunda istenen orantılı uzaklık elemanı

∎ λ: Koruyucu faktör veya pusulada dünya alan etkisinin
oranı. Genelde değeri 0,7 ve 1,0 dır,pusulada gösterilen
pozisyon için ortalama 0,9dur. Metal köprü üstüne sahip
gemiler için 0,8 dır.

∎ H1 : Deviationun ilk okunduğu yerdeki manyetik alanın
yatay yoğunluğu.
∎ H2: Deviationun 2. okunduğu yerdeki manyetik alanın yatay
yoğunluğu. u.
Page 48
∎ d1: deviation’un ilk okunduğu yerde

manyetik doğu ve batılı rotalardaki
toplam deviation.
∎ d2:deviation’un ikinci okunduğu

yerde manyetik doğu ve batılı
rotalardaki toplam deviation.
∎ Z1: ilk okunun dev için yer manyetik

alanın düşey yoğunluğu
∎ Z2: ikinci okunan dev için yer

manyetik alanın düşey yoğunluğu
Page 49
ÖRNEK
∎ H: 0,170 ve Z: 0,539 olduğu bir alanda geminin rotası manyetik
doğudur ve manyetik pusulanın deviationu 1 E° dir.H: 0,311 ve Z:
0,260 olan yerde ise dev 9° E dir.Koruyucu faktör 0,8dir.
- İstenen: 1. Flinders çubuklarının gerçek uzunluğu
2. gözlem sırasında
- hiçbir flinders çubuğu yerinde değil
- 6 inch’lik Flinders bar pusulanın başına
yerleştirilmiş.
- Çözüm: K1=0,8(0,311*0,15838-0,170*0,01746)
0,260-0,539
= (-)0,133
K2=0 K= K1+K2= (-)0,133
(
Cevap: 1. 21 ¾ inchlik Flinders çubuğu pusulanın başına
yerleştirilir.
2. 24 inchlik çubuk pusulanın başına yerleştirilir. tirilir.
Page 50
DEVIATION’IN ANALİZİ
∎ Analiz 6 emsalin değerini saptamak

ve gemi manyetik mülklerini bulmak
içindir. Bu düzelticilerin yerlerine
temel sağlar.
∎ Analizde ilk adım geminin ara ve ana

yönlerdeki dev. kaydetmektir.
∎ Doğulu dev (+), batılı dev (–)dir.
Page 51
∎ A Emsali: bütün rotalardaki dev ortalaması

∎ B Emsali: 090º ve 270º de dev.in
ortalaması (270 de işaret değiştirir.)
∎ C Emsali: 000º ve 180ºde dev.in

ortalaması (180ºde işaret değiştirir.)
∎ D Emsali: ara yönlerdeki dev ortalaması

(135º ve315ºde işaret yön değiştirir.)
∎ E Emsali: ana yönlerdeki dev. ortalaması

(90º ve 270ºde işaret yön değiştirir.)
∎ J Emsali: gemi pusulası 000ºde iken meyil

1ºdeki dev.değişimi
Page 52
∎ ÖRNEK: düzeltilmemiş A manyetik

pusulası ara ve ana yönlerde
aşağıdaki gibidir.
Pusula
Rota kuzeyliyken gemi meyli
rotası Deviation
10ºsancakta olduğu zaman dev.
000º 1,5ºW 13º,5W dır.
045º 34º,0E
090º 31º,0E
135º 13º,5E
180º 8º,0E
225º 1,5ºW
270º 29º,0W
315º 36º,0W
Page 53
∎ İstenilen: her emsalin yaklaşık değeri

∎ Çözüm:
A= -1º,5+34º,0+31º,0+13º,5+8º,0-1º,5-2º,0-36º,0
8
=(+)2º,3
B=31º,0+29º,0= (+)30º,0
2
C= -1º,5-8º,0 = (-)4º,8
2
D=34º,0-13º,5-1º,5+36º,0=(+)13º,8
4
E=-1º,5-31º,0+8º,0+29º,0=(+)1º,1
4
J=-13º,5+1º,5=(-)1º,2
10
Page 54
∎ Çözüm: -A (+)2º,3
B (+) 30º,0
C (-) 4º,8
D (+) 13º,8
E (+) 1º,1
J (-)1º,2
Page 55
DÜZELTME
PROSEDÜRÜ
Page 56
1-HAZIRLIK ADIMI
∎ Bunun gemi demirde veya bağlı iken
yapılması daha verimlidir.
∎ Pusulanın manyetik çevresi incelenmeli,

manyetik etki yaratacaklar (aletler,
elektrik aletleri..vb.) uzaklaştırılmalıdır.
∎ Sürekli yüklenmiş manyetik malzemeler

(kreyn, silah ..vb.) denizdeki yerlerinde
tutulmalıdır.
Page 57
∎ Pusula kontrol edilmeli ve dolabın dikey

eksen üzerinde olduğundan emin
olunmalıdır.
∎ Gemi even keel ise, meyil magnetlerinde

bir değişiklik olmaz
∎ Pruva hattının, geminin boyuna ekseni ile

aynı hatta olduğu kontrol edilmedidir. Bu
kıç sancak gönderine bakılarak
yapılmalıdır.
Page 58
∎ Pelorus veya gyro ile dev saptanacaksa

pruva hattı kontrol edilmeli.
∎ Gyro kullanılacaksa; repeater lar buna

göre ayarlanmalı ve gyronun hız ve enlem
düzeltimi dikkatli kontrol edilmelidir.
∎ Düzeltme için kullanılan aletler kontrol

edilmeli, dolaptaki tepsi hareket etmemeli,
¼ düzeltici yaklaşık yerine konmalı,
flinders bar tübe yerleştirilmelidir.
Page 59
∎ Düzeltme yapılacağında plan

yapılmalı
∎ Uygun yer ve zaman seçilmeli
∎ Güneşin azimutu kullanılacaksa

güneş çok yüksekte olmamalıdır.
Page 60
2. SEYİRDE DÜZELTME
∎ Her şey ayarlanıp düzeltme yerine

gelindiğinde son ayar yapılır.
∎ Trim normal, gemi listesi hazır olmalı ve

yeni meyil hatası olmamalıdır.
∎ Bütün düzeltim pruvaları manyetik

olmalıdır.
∎ Her yeni pruva için yavaşça dönülmeli,

eğer gyro ile dümen tutulursa gyro hatası
her rotada kontrol edilmeli .
Page 61
∎ Her yeni rotada dev sapması için en

az iki dakika kalınmalı
∎ Gemi manyetizması yerleşik olmadan

gözlem yapılırsa, hataya neden olur
Buna GAUSSIN HATASI denir.
Page 62
∎ Eğer düzeltme doğru yapılmışsa:
1- manyetik rota 090º (270º)de viyala,

sürekli magnetleri pusula rotası manyetik
rotaya uyana kadar düzelt. Böylece bütün
B emsali bu rotada hareket edecek, seyirin
en düşük noktasında üstten tepsilerle
magnet çiftlerini kullan. Düzeltme fazlası
olursa en büyük iki magneti değiştir ve
bütün dev.ler yer değiştirene kadar
tepsileri kaldır. Eğer iki magnette de
düzeltme fazlası olursa tek magnet kullan.
Page 63
2- manyetik pruva 180º (000º)de viyala ve

kemere daimi magnetlerini, pusula rotası
manyetik rotaya uyuncaya kadar düzelt.
Böylece C emsalleri yer değiştirir. (1. deki
adım uygulanır)
3-manyetik rota 270º (eğer 270º 1. adımda
kullanıldıysa 090º)de viyala ve baş-kıç
magnetlerle deviation ı yarım hareket
ettir.
4-manyetik rota 000º (eğer 000º 2. adımda
kullanıldıysa180º)de viyala ve kemere
magnetleri deviation ını yarım hareket
ettir.
Page 64
5- ara manyetik yönlerde viyala ve

manyetik pruva ile pusula pruvası
uyana kadar ¼ düzelticilerin
pozisyonunu düzelt. Böylece bütün D
emsalleri bu rotada hareket eder. ¼
düzelticileri pusuladan eşit uzaklıkta
tut.
6- bütün düzelticilerin son durumunu
koru ve bunların numarasını,
büyüklüğünü, pozisyonunu dev.
Tablosunun üzerine kaydet.
Page 65
7- her durum için deviation tablosu

yap. Eğer max. Dev. Büyükse 15ºlik
pruva değerleri ile, eğer max. Dev.
Küçükse 45ºpruva değerleri ile
tabloyu oluştur. Yaklaşık yarım
dereceleri kaydet

Pusula Düzelti̇mi̇

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Pusula Düzelti̇mi̇

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

11.07.

2021 PUSULA DÜZELTİMİ

∎ Pusulaya etkiyen iki kuvvet :

DOĞAL SAPMA (VAR)

∎ Doğal sapma geminin bulunduğu

∎ Bunu gözlemci kontrol edemez

YAPAY SAPMA (DEV)

∎ Gemi bünyesindeki metallerin

∎ Manyetik alan düzensizliğine ve

∎ Geminin yalpasından ve baş-kıç

∎ Manyetik enlem değişiminden

∎ Pusula üzerindeki magnetik alana

Yumuşak demirler indüklenmiş

∎ Yerin manyetik alanı:

*manyetik ekvatorda yatay

*manyetik kutupta düşeydir

∎ Yer manyetik alanının yatay

∎ Manyetik ekvatorda maximum

∎ Manyetik kutupta sıfırlanır.

∎ Deviation directive force’un

∎ Directive force’un azalması ile

Daimi manyetizma her enlemde

Pusula düzeltimi; her manyetik

∎ Böylece ;pusulanın doğusu mavi

Bu iki etki pusula magnetinde

∎ Pusulanın kırmızı kutbunun doğusu

∎ Eğer iki alan da eşit olursa; biri

∎ Gemi alanında daimi özel elemanlar

∎ Bu her eleman ayrı ayrı nötrlenebilir.

∎ Pusula ibresinin kırmızı ucunu

∎ Pusula ibresinin kırmızı ucunu kıça

∎ Kemere yönündeki elemandır.

∎ Pusula ibresinin kırmızı ucunu

∎ Pusula ibresinin kırmızı ucunu

∎ Pusula ibresinin kırmızı ucu aşağı

∎ Pusula ibresinin kırmızı ucu yukarı

İnce uzun demirler:

∎ Pusulanın önünde, sancağında yada

∎ Pusulanın arkasında, iskelesinde

∎ Bunlar iskele-sancak hattınca etkiler

∎ Bunlar pusulayı dikey etkilerler

∎ Baştan itibaren 180º doğuya ve

∎ Dev, her çeyrek dairede işaretini

∎ b ve d çubuklarının sebep olduğu

∎ Bu yapay sapma + E olduğunda A

∎ Yapay sapma – olduğunda ise; A

olduğu yarım dairevi yapay

∎ Geminin pruvası, pusula ile Doğu (E)

∎ Değerler max. Olup pusula rotasının

∎ Q bileşeni ile f çubuğunun meydana

∎ Gemi pruvası pusula ile kuzeydeyken

∎ - a ve –e ‘den meydana gelir.

∎ Geminin pruvası pusula ile NE’de

∎ b ve d çubuklarından meydana gelir.

∎ ¼ dairevi yapay sapmadır.

∎ Geminin pruvası pusula ile kuzeyde

Düzelme için pusula dolabının

∎ - P’ yi düzeltmek için kırmızı ucu kıça

∎ + Q bileşenini düzelmek için pusula

∎ Bu çubukların kırmızı ucu sancağa

∎ Meyil olduğunda etkilidir.

∎ c çubuğunu etkisi, pusulanın önüne

∎ 2/3 pus çapında 24 pus boyunda, 6