You are on page 1of 24

Aksara Jawa

Dosen Pengampu : Dr. Sri Sukasih, S.S., M. Pd.

Anggota Kelompok 4 :
Lola Amalia ( 1401420017)
Rosli Fadhilah ( 1401420237)
Zhyahira Mourischa F. A ( 1401420291)
Sugeng mirsani
video niki

https://youtu.be/ZUYkcbIDe0I
https://youtu.be/aMpZlxyFdO4
Isi Materi
Aksara Legena

Aksara Pasangan
AKSARA JAWA

Aksara Jawa yaiku sistem panulisan kanggo nyukupi basa


Jawa. Ana sawetara perangan, yaiku aksara legena
sandhangan, pasangan, angka Jawa, murda, kanca, lan swara.

Wonten ing pirembagan menika badhe dipunrembag babagan


aksara legena saha aksara pasangan.

AKSARA LEGENA

Aksara legena, yaiku aksara ingkang murni utawa tanpa


sandhangan. Aksara legena uga diarani Dentawyanjana.
Tembung denta tegese untu, lan wyanjana tegese ukara.
Dadi teges tembung dentawyanjana yaiku aksara untu.
Ananging aksara dentawyanjana lumrahe ditegesi carakan
yaiku urut-urutane aksara Jawa wiwit saka “ha” tekan
“nga”.
Cacahe aksara legena ana rong puluh, yaiku:
Miturut kedaling pakecapane, aksara legena kaperang dadi
5(Padmosoekotjo, 1992:13), yaiku:
a. Aksara Gorokan (Tenggorokan) : ha, ka, ga, nga
b. Aksara Untu (Gigi) : na, da, ta, sa
c. Aksara Cethak (Langit-langit) : ca, ja, ya, nya
d. Aksara Ilat (Lidah) : ra, la, dha, tha
e. Aksara Lambe (Mulut) : wa, pa, ma, ba
AKSARA PASANGAN
Pasangan jawa iku cacahe ana kalih dasa kados ing aksara legena. Bentukipun dados menika:
Kaping kalih dasa aksara jawi wonten inggil ngagungani
pasanganipun piyambak- piyambak. Pasangan dipunserat
wonten tengahing tembung utawi ukanten ingkang berfungsi
kagem mematikan aksara ingkang diiringipun supados dados
konsonan.
Tuladha: “aksara jawa”
Huruf 'ka' ing tembung aksara kedah dimatikan supados dados
konsonan, mula ing aksara 'sa' ingkang nderek betah dipun-
gantos kagem pasangan.
Pasangan jawi menurut bentukipun dipunperang dados enem. Kaping nem
jinis kasebat , diuraikan dados :
1. Aksara Utuh (Aksara Wetah)
Pasangan jawi ingkang kelebet aksara wetah inggih menika aksara ra, ya, ga,
lan nga. Dipunserat wonten ngandhap aksara. Tuladhanipun:
2. Aksara Pecahan lan Dipunserat Wonten Wingking
Pasangan jawi ingkang kelebet aksara pecahan lan dipunserat wonten wingking
yaiku aksara ha, pa, lan sa. Tuladhanipun:
3. Aksara Pecahan Dipunserat Wonten Ngandhap lan Mboten Disambung
Pasangan jawi ingkang kelebet aksara pecahan dipunserat wonten ngandhap lan
mboten disambung yaiku aksara ka, ta, lan la. Mboten disambung aksara legena.
Tuladhanipun:
4. Aksara Pecahan Dipunserat Wonten Ngandhap lan Disambung
Pasangan jawi ingkang kelebet aksara pecahan dipunserat wonten ngandhap lan
disambung yaiku aksara dha, ba, lan tha. Disambung kalih aksara legena.
Tuladhanipun:
5. Aksara Benten Bentuk lan Disambung
Pasangan jawi ingkang kelebet aksara benten bentuk lan disambung yaiku aksara
na, wa, lan nya. Papan wonten ngandhap lan disambung kalih aksara legena.
Tuladhanipun:
6. Aksara Benten Bentuk lan Mboten Disambung
Pasangan jawi ingkang kelebet benten bentuk yaiku aksara ca, da, ja, lan ma.
Tuladhanipun:
Tata Cara Nulis/Nyerat Aksara Jawi

a. Bentuk aksara jawi iku mirip, antawis aksara setunggal kalih ingkang sanes.
b. Penyeratan adhedhasar wanda aksara latin.
c. Aksara konsonan pungkasan menika sandhangan panyigeg wanda.
Sandhangan panyigeg wanda iku wignyan, layar lan cecak.
d. Aksara konsonan pungkasan sanes sandhangan panyigeg wanda. Upama wonten
aksara
(“h”, “ng”, lan “r”) dipunserat kalih cara nambah setunggal aksara legena lan
diparingi
pangkon.
e. Penyeratan pasangan jawi, taksih ngagem aturan a, b, c, lan d. Pasangan aksara
jawi
dipunagem nalika lebet sa-tembung, frasa, utawi ukanten dipunpanggihaken kalih
konsonan ingkang gandengan .
LATIAH SOAL AKSARA PASANGAN
DAFTAR PUSTAKA

Nisa, P. L. K., Maknunah, J., & Syaifulloh, A. (2017, September). Game Aplikasi Pengenalan Aksara
Jawa “Hanacaraka” Berbasis Android. In Seminar Nasional Sistem Informasi (SENASIF) (Vol. 1, pp.
756-765).
Damariswara, R. 2020. Belajar Bahasa Daerah (Jawa). Karanganyar: Surya Pustaka Ilmu
Dika, P, dkk. 2022. Modul Sadewa Sinau Aksara Jawa.
https://www.google.co.id/books/edition/MODUL_SADEWA_Sinau_Aksara_Jawa/wwWlEAAAQBAJ?
hl=id&gbpv=0
Darusuprapta, dkk. 2003. Pedoman Penulisan Aksara Jawa. Yogyakarta: Yayasan Pustaka
Nusatama. https://luk.staff.ugm.ac.id/bahasa/Jawa/1996-PedomanPenulisanAksaraJawa.pdf
Situs Belajar Bahasa Jawa. 2012. Aksara
Legena.https://kawruhbasa.wordpress.com/2012/01/15/aksar diakses pada 6 Maret 2023
Bene Ngerti. 2020. Penulisan Aksara Jawa (Legena/Carakan).
https://benengerti.blogspot.com/2020/08/penulisan-aksara-jawa-legenacarakan.html diakses
pada 6 Maret 2023
https://id.scribd.com/document/367086598/Kumpulan-Soal-Aksara-Jawa
Matur
Suwun

You might also like