CUăPRIVIREăLAăACTIVITATEAăC MINELORă

CULTURALEăÎNăBASARABIAăANILORă1918-1940:
CAГULăC MINULUIă„DEŞTEPTAREA”ă
DINăCOMUNAăCOLIBAŞI,ăJUDE ULăCAHUL
AЧНrОТăCHICIUC,ăFКМultКtОКăНОăFТlШlШРТОăşТăIstШrТО,
UniЯОrsТtКtОКăНОăStКtă„B.P.ăHКsНОu”ăНТЧăCКСul
CШЦЮЧТМКrОКăКЛШrНОКг ăprШЛХОЦКăЦЮЧМТТăМЮХЭЮrКХОăХКăЬКЭО,ăьЧЭrОp-
rinЬ ă ьЧă BКЬКrКЛТКă КЧТХШră 1918-1940,ă rОХТОПсЧНă КМЭТЯТЭКЭОКă c ЦТЧЮХЮТă
МЮХЭЮrКХăМКăШrРКЧăНОă„ЭЮЭОХ ăЦШrКХ ”ăКЬЮprКăЬКЭЮХЮТ,ăМОКăЦКТăТЦpШrЭКЧЭ ă
„ТЧЬЭТЭЮ ТОă ХШМКХ ă pОЧЭrЮă ЦЮЧМКă НОă rТНТМКrОă МЮХЭЮrКХ ”ă Кă МШЦЮЧТЭ ТХШră
rЮrКХОă НТЧă КМОКă pОrТШКН .ă C ЦТЧЮХă МЮХЭЮrКХă МКă ТЧЬЭТЭЮ ТОă НОă МШЧНЮМОrОă
МЮХЭЮrКХ ă Кă ЬКЭЮХЮТă КЯОКă „РrОКЮКă şТă ПrЮЦШКЬКă МСОЦКrОă Ь ă ШrРКЧТгОгОă
ЯТК Кă ЬКЭЮХЮТă ьЧă prТЯТЧ Кă Ь Ч Э ТТ,ă Кă ЦЮЧМТТ,ă Кă ЦШrКХТЭ ТТă şТă Кă
prОШМЮp rТХШră ТЧЭОХОМЭЮКХО”,ă Кr ЭсЧНă prТЧă КМЭТЯТЭ ТХОă НОă prШpКРКrО,ă
prОМЮЦă şТă prТЧă КМ ТЮЧТă prКМЭТМО,ă М ă МООКă МОă ЬОă ЧЮЦОşЭОă МЮХЭЮr ă
ьЧЬОКЦЧ ăЬЭ pсЧТrО:ă„ЬЭ pсЧТrОăКăЯТО ТТăьЧăМКrОăЭr ТОşЭТăşТăКăp ЦсЧЭЮХЮТă
НТЧăМКrОăЭr ТОşЭТ”.ăC ЦТЧЮХăМЮХЭЮrКХăЬ-a ЦКЧТПОЬЭКЭăьЧăКМОКăpОrТШКН ăМКă
ТЧЬЭТЭЮ ТОă НОă МОЧЭrКХТгКrОă şТă МШШrНШЧКrОă Кă КМЭТЯТЭ ТХШră ЬpОМТКХОă Ь ЭОşЭТ,ă
ЮrЦ rТЧНă Ь ă rОНОКă ЬКЭЮХЮТă МсЭă ЦКТă ЦЮХЭă НТЧă ЯОМСОКă ХЮТă НОprТЧНОrОă НОă
МШЧНЮМОrОăprШprТО,ăШrРКЧТгсЧНЮ-ТăpОăЬ ЭОЧТăьЧЭr-ШăМШЦЮЧТЭКЭОăПТrОКЬМ .
ÎЧă BКЬКrКЛia anilor 1918-1940,ă М ЦТЧОХОă МЮХЭЮrКХОă Ь ЭОşЭТă Ь-КЮă ьЧ-
fiin КЭăХКăТЧТ ТКЭТЯКăЬ ЭОЧТХШr,ăКЮăПЮЧМ ТШЧКЭăpШЭrТЯТЭăprШРrКЦОХШrăНОăКМЭТ-
viЭКЭОă МЮХЭЮrКХ ă КХОă FЮЧНК ТОТă CЮХЭЮrКХОă RОРКХОă „PrТЧМТpОХОă CКrШХ”,ă КЮă
conХЮМrКЭă rОЮşТЭă МЮă EМСТpОХОă RОРКХОă ЬЭЮНОЧ ОşЭТ,ă pКЭrШЧКЭОă НОă КМООКşТă
FЮЧНК ТОărОРКХ .ă
DШМЮЦОЧЭОХОă НОă ОpШМ ă rОХОЯ ă ЭОЧНТЧ ОХОă НОă ОНТПТМКrОă МЮХЭЮrКХ ă şТă
КМ ТЮЧТХОăprКМЭТМОăКХОăМ ЦТЧОХШrăМЮХЭЮrКХОăьЧăЬТЭЮК ТКăНОРrКНКЧЭ ăşТăьЧК-
pШТКЭ ăКăЬКЭОХШrăЛКЬКrКЛОЧО,ăЦШşЭОЧТЭ ăНТЧăКЧТТărОРТЦЮХЮТă КrТЬЭ,ăКr ЭсЧНă
imporЭКЧ Кă НОШЬОЛТЭ ă Кă КМЭТЯТЭ ТТă КМОЬЭШră ТЧЬЭТЭЮ ТТă pОЧЭrЮă ХШМКХТЭ ТХОă
ЛКЬКrКЛОЧОăНТЧăpОrТШКНКăТЧЭОrЛОХТМ .ăSОăМШЧЬЭКЭ ăМ ăХКăЦШЦОЧЭЮХăШrРК-
niг rТТ, ХЮЧКăЧШТОЦЛrТОă1936,ăКăRОРТШЧКХОТăЛКЬКrКЛОЧОăКăFЮЧНК ТОТăCЮХ-
turКХОă RОРКХОă „PrТЧМТpОХОă CКrШХ”,ă ьЧă BКЬКrКЛТК ПЮЧМ ТШЧКЮă 560ă НОă
М ЦТЧОăМЮХЭЮrКХОăЬ ЭОşЭТăşТă9ăМ ЦТЧОăМЮХЭЮrКХОăУЮНО ОЧО.ăDОăЧШЭКЭăМ ăНТЧă
ЭШЭă МЮprТЧЬЮХă ЬЭКЭЮХЮТă ЮЧТЭКră rШЦсЧă „ьЧă BКЬКrКЛТКă Ь-au constituit pri-
ЦОХОăМ ЦТЧОăМЮХЭЮrКХОăКХОăFЮЧНК ТОТăRОРКХОă,,PrТЧМТpОХОăCКrШХ”…ăЬ-au
ТЧКЮРЮrКЭăprТЦОХОăМ ЦТЧОăУЮНО ОЧО”ăşТăЭШЭăьЧăBКЬКrКЛТКăЬ-КăьЧПТТЧ КЭăМОКă
НТЧЭсТăRОРТШЧКХ ăМЮХЭЮrКХ ăКăFЮЧНК ТОТ.

74
 CШЦЮЧТМКrОКă НОгЯ ХЮТОă ТЧПШrЦК ТТă ТЧОНТЭОă prТЯТЧНă МШЧЬЭТЭЮТrОКă
М ЦТЧОХШră МЮХЭЮrКХОă ьЧă ХШМКХТЭ ТХОă НТЧă МЮprТЧЬЮХă УЮНО ЮХЮТă CКСЮХă НОă
КЭЮЧМТă şТ,ă ьЧă ЦШНă ЬpОМТКХ,ă prОгТЧЭ ă МШЧХЮМrКrОКă C ЦТЧЮХЮТă МЮХЭЮrКХă
„DОşЭОpЭКrОК”ăНТЧăМШЦЮЧКăCШХТЛКşТ,ăУЮНО ЮХăCКСЮХăМЮăEМСТpОХОărОРКХОă
ЬЭЮНОЧ ОşЭТăМКrОăКЮăКМЭТЯКЭăpХКЧТПТМКЭăьЧăКМОКЬЭ ăХШМКХТЭКЭОăpОăpКrМЮrЬЮХă
anilor 1936-1940.
UЧă ЬpК ТЮă НТЬЭТЧМЭă ьЧă МКНrЮХă МШЦЮЧТМ rТТă ШМЮp ă НОгЯ ХЮТrОКă
probleЦОХШrăНОЭОМЭКЭОăьЧăКМЭТЯТЭКЭОКăC ЦТЧЮХЮТăМЮХЭЮrКХă„DОşЭОpЭКrОК”,ă
МКrОă КЮă ьЦpТОНТМКЭă rОКХТгКrОКă ЦЮХЭШră КМЭТЯТЭ Тă ьЧЬОЦЧКЭОă pОЧЭrЮă ОНТ-
ПТМКrОКăМЮХЭЮrКХ ăşТăОМШЧШЦТМ ăКăМШЦЮЧОТăCШХТЛКşТăНТЧăУЮНО ЮХăCКСЮХ.ă
Recomandat
Liudmila CHICIUC, lect. sup.

FENOMENUL DEPORT RILORăSTALINISTEă

DIN RAIONUL LEOVA: CAZUL FAMILIEI RUSU
Ana CRASILNIC, FКМultКtОКăНОăFТlШlШРТОăşТăIstШrТО,
UЧТЯОrsТtКtОКăНОăStКtă„B.P. HКsНОu”ăНТЧăCКСul
CШЦЮЧТМКrОКă КЛШrНОКг ă ЭОЦКă НОpШrЭ rТХШră ЬЭКХТЧТЬЭОă КpХТМКЭОă
pШpЮХК ТОТă НТЧă МЮprТЧЬЮХă BКЬКrКЛТОТ НЮp ă КЧОбКrОКă КМОЬЭОТКă НОă М ЭrОă
URSSăьЧă1940ăşТ rОКЧОбКrОКăьЧă1944.ăEЬЭОărОХТОПКЭăМЮăprОМ НОrОăМОХăНО-
КХăЭrОТХОКăЯКХăНОăНОpШrЭ rТă(НТЧăКЧЮХă1949),ăТЧМХЮгсЧНăЮЧăЬЭЮНТЮăНОăМКгă
ХШМКХăНТЧăЬКЭЮХăBОşЭОЦКМ,ărКТШЧЮХăLОШЯК.ăDrКЦКăpШpЮХК ТОТăЛКЬКrКЛОЧОă
ЬЮpЮЬ ă НОpШrЭ rТХШră ЬЭКХТЧТЬЭОă ОЬЭОă ТХЮЬЭrКЭ ă prТЧă Эr ТrТХОă ПКЦТХТОТă
ЧЮЦОrШКЬОăКăРШЬpШНКrЮХЮТăEПТЦăRЮЬЮăНТЧăКМОКЬЭ ăХШМКХТЭКЭО.ă
SЮПОrТЧ ОХОăПКЦТХТОТăRЮЬЮăНОЧШЭ ăМКХЯКrЮХăprТЧăМКrОăКЮăЭrОМЮЭăЬЮЭОХОă
НОăЦТТăНОăЛКЬКrКЛОЧТăьЧМКНrК ТăНОăМ ЭrОăКЮЭШrТЭ ТХОăМШЦЮЧТЬЭОăьЧăМКЭО-
gorТКă НЮşЦКЧТХШră pЮЭОrТТă ЬШЯТОЭТМОă şТă ЬЮprКЧЮЦТ Тă МШlКЛШrК ТШЧТştТ,ă
chiaburi, elemente periculoase etc.
PШЭrТЯТЭăМОrМОЭ rТХШrăьЧЭrОprТЧЬО,ăЬ-КăМШЧЬЭКЭКЭăМ ăьЧăЮrЦКăШНТШКЬОХШră
pХКЧЮrТăşТăКМ ТЮЧТăКХОăpЮЭОrТТăЬШЯТОЭТМОăНТЧăpОrТШКНКăКЧТХШră1940-1953,
ЧЮЦ rЮХă pОrЬШКЧОХШră НОpШrЭКЭОă НТЧă ХШМКХТЭ ТХОă rКТШЧЮХЮТă LОШЯКă Кă ПШЬЭă
НОă1ă219ăШКЦОЧТ,ăНТЧЭrОăМКrО:ă398ăНОăЛ rЛК Т;ă304ăПОЦОТ;ărОЬЭЮХă– 517 –
au fost copii; 10ăpОrЬШКЧОăНТЧăЧЮЦ rЮХăЭШЭКХăЧЮăКЮăПШЬЭăТНОЧЭТПТМК ТăЧТМТă
pсЧ ă КЬЭ гТ.ă AprШКpОă УЮЦ ЭКЭОă НТЧЭrО НОpШrЭК ТТă НТЧă ХШМКХТЭ ТХОă
rКТШЧЮХЮТă LОШЯКă ОrКЮă rОprОгОЧЭКЧ Тă КТă ОЭЧТТХШră МШЧХШМЮТЭШКrО:ă ОЯrОТ,ă
ЛЮХРКrТ,ăР Р ЮгТ,ăЮМrКТЧОЧТ,ărЮşТ.

75

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)