Professional Documents
Culture Documents
Araling Panlipunan 5 - Q2 - Mod2 - PagsasailalimNgKatutubongPopulasyonSaKapangyarihanNgEspanya (PwersangMilitarAtKristiyanisasyon) - vFINAL
Araling Panlipunan 5 - Q2 - Mod2 - PagsasailalimNgKatutubongPopulasyonSaKapangyarihanNgEspanya (PwersangMilitarAtKristiyanisasyon) - vFINAL
Araling Panlipunan
Ikalawang Markahan – Modyul 2:
Pagsasailalim ng Katutubong
Populasyon Sa Kapangyarihan ng
Espanya (Pwersang Militar at
Kristiyanisasyon)
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito
ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay
ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito
ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang
makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at
mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito ay
kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.
Araling Panlipunan
Ikalawang Markahan – Modyul 2:
Pagsasailalim ng Katutubong
Populasyon Sa Kapangyarihan ng
Espanya (Pwersang Militar at
Kristiyanisasyon)
Paunang Salita
Ang Self-Learning Module o SLM na ito ay maingat na inihanda para sa ating
mag-aaral sa kanilang pag-aaral sa tahanan. Binubuo ito ng iba’t ibang bahagi na
gagabay sa kanila upang maunawaan ang bawat aralin at malinang ang mga
kasanayang itinakda ng kurikulum.
Ito ay may kalakip na paunang pagsusulit upang masukat ang nalalaman ng mag-
aaral na may kinalaman sa inihandang aralin. Ito ang magsasabi kung kailangan
niya ng ibayong tulong mula sa tagapagdaloy o sa guro. Mayroon ding pagsusulit
sa bawat pagtatapos ng aralin upang masukat naman ang natutuhan. May susi
ng pagwawasto upang makita kung tama o mali ang mga sagot sa bawat gawain
at pagsusulit. Inaasahan namin na magiging matapat ang bawat isa sa paggamit
nito.
Pinapaalalahanan din ang mga mag-aaral na ingatan ang SLM na ito upang
magamit pa ng ibang mangangailangan. Huwag susulatan o mamarkahan ang
anumang bahagi ng modyul. Gumamit lamang ng hiwalay na papel sa pagsagot
sa mga pagsasanay.
Subukin
Panuto: Basahin ang mga tanong sa ibaba at piliin ang titik ng tamang sagot
sa mga pagpipilian. Isulat sa papel ang iyong sagot.
1
CO_Q2_Araling Panlipunan 5_ Module 2
3. Paano naakit ang mga Pilipino sa Kristiyanismo?
A. Binigyan ng sertipiko ang mga Pilipino.
B. Binigyan sila ng mga lupaing sasakahin.
C. May libreng pabahay ang mga dayuhan.
D. Gumawa ng paraan ang mga prayle para matanggap sila.
2
CO_Q2_Araling Panlipunan 5_ Module 2
9. Bakit kailangang pilitin ng mga Espanyol ang mga Pilipino sa bagong
paniniwala?
A. Para maging pari din ang mga Pilipino
B. Para sila ay makapunta sa mga bundok
C. Para ganap na maipapatupad ang kolonyalismo
D. Para makakuha sila ng mga agimat sa mga Pilipino
10. Ano ang tawag sa sapilitang pagpapalipat ng mga katutubo sa mga
pueblo o sentro ng populasyon?
A. Falla
B. Polo Y Servicio
C. Reduccion
D. Residencia
3
CO_Q2_Araling Panlipunan 5_ Module 2
Aralin
Pwersang Militar (Divide and Rule)
1
Sa araling ito ay malalaman mo ang paraang Divide and Rule na ginamit
ng mga Espanyol na lalong nagdudulot ng kahinaan sa mga Pilipino dahil
pinag-aaway sila ng kapwa Pilipino sa ibang pangkat. Mararahas na parusa
ang matatanggap sa mga lumaban sa Espanyol at sa kasamaang-palad ay
pinatay ng kapwa Pilipino ang kanilang mga kasama.
Balikan
Tuklasin
4
CO_Q2_Araling Panlipunan 5_ Module 2
Iginuhit ni: Brian Jessen M. Dignos
Suriin
Ang pagdating ng mga Espanyol sa bansa ang naging hudyat sa iba’t
ibang mga pagbabago sa buhay ng mga katutubong Pilipino. Ito ang naging
daan upang sila’y mapasailalim sa kapangyarihan ng mga dayuhang
Espanyol.
Ang mga sumusunod ay ilan sa mga dahilan upang mapasailalim ang mga
Pilipino sa kapangyarihan ng mga Espanyol:
5
CO_Q2_Araling Panlipunan 5_ Module 2
❖ Itinatag ni Miguel Lopez de Legaspi ang pamayanan sa Cebu
matapos nabigong ipaglaban ng mga katutubo ang kanilang lugar.
❖ Isinuko ni Humabon ang kanilang lugar at tinanggap ang mga
Kastila.
❖ Sumunod ang iba pang ekspedisyon na naglalayon ding sakupin ang
bansa sa paraang pwersa militar, kapag hindi ito makukuha sa
kasunduan.
❖ Nilusob ni Legaspi ang Kamaynilaan at napasailalim ito sa mga
Espanyol.
❖ Nagpatuloy ang kanilang pananakop sa mga lalawigan sa timog at
hilagang Luzon sa pamumuno ni Juan de Salcedo.
❖ Ang kawalan ng pagkakaisa ng mga katutubo ang naging daan
upang pahinain ang mga pag-aalsang ginawa ng mga Pilipino. Kung
hindi noon mahihimok ang mga katutubo sa pamamagitan ng
diplomasya, lakas-militar ang ginamit nila.
❖ Sinisimbolo ng espada ang kapangyarihan at lakas ng mga Espanyol
sa kanilang pananakop.
❖ Ang paraang Divide and Rule na ginamit ng mga Espanyol ay lalong
nagdudulot ng kahinaan sa mga Pilipino dahil pinag-aaway sila sa
kapwa Pilipino sa ibang pangkat. Mararahas na parusa ang
matatanggap ng mga lumaban sa Espanyol at sa kasamaang-palad
ay pinapatay ng kapwa Pilipino ang kanilang mga kasama.
Pagyamanin
2. Sino ang pinuno ng Cebu nang sakupin ni Legaspi ang kanilang lugar?
A. Humabon
B. Kolambu
C. Lapu-lapu
D. Martin de Goite
6
CO_Q2_Araling Panlipunan 5_ Module 2
3. Ano ang kadalasang nangyari sa mga lumalaban sa mga Espanyol?
A. biniyayaan
B. pinaparusahan
C. naging opisyal
D. naging sundalo
4. Ano ang ginagawa ng mga Espanyol kung hindi sila tinatanggap ng mga
katutubo sa kanilang lugar?
A. lumilisan sila
B. nagpaalipin sila
C. nagmamakaawa sila
D. gumamit sila ng pwersa
7
CO_Q2_Araling Panlipunan 5_ Module 2
Aralin Kristiyanisasyon ng mga
2 Katutubo
Malaki ang naging papel na ginampanan ng simbahan sa
pagpapatupad ng kolonisasyon. Pilit na ipinaunawa ng mga Espanyol sa mga
katutubo na ang kanilang katutubong relihiyon ay hindi na dapat pang
ipagpatuloy sapagkat di umano ito ay paganismo, o pagsamba sa maraming
diyos at diyosang pinaniniwalaan sa kalikasan.
Balikan
8
CO_Q2_Araling Panlipunan 5_ Module 2
Tuklasin
A B
Iginuhit ni: Nelson C. Ponce Simbahang Nuestra Senora de la Luz sa Loon, Bohol
(Larawang kuha ni Ric V. Obedencio)
1. _______________________________________________________________
2. _______________________________________________________________
3. _______________________________________________________________
9
CO_Q2_Araling Panlipunan 5_ Module 2
Suriin
Maraming ginawa ang mga prayle para maakit ang mga katutubo tulad
ng pagbibinyag at pagbibigay ng biyaya. Nagtayo din sila ng malalaking Krus
sa mga lugar na kanilang napasok at nasakop. Nagpatupad ng Reduccion o
sapilitang paglilipat ng mga katutubo sa pueblo o sentro ng populasyon
upang madali silang matawag sa pagtitipon gaya ng misa at iba pang gawaing
panrelihiyon. Ang sinumang hindi lumipat ay hindi mabibinyagan at
mapaparusahan ang mga lumaban. Nagkaroon ng konsepto ang mga
katutubong Pilipino na ang kanilang paniniwala sa relihiyon at Kristiyanismo
ay mahalaga sa pagpapatibay ng ugnayan sa pamilya dahil sila ay
nagsasama-sama sa pagdarasal. Ang Kristiyanisasyon ang naging
mahalagang paraan na ginamit ng mga Espanyol upang maging matagumpay
ang Kolonisasyon sa bansa.
10
CO_Q2_Araling Panlipunan 5_ Module 2
Pagyamanin
11
CO_Q2_Araling Panlipunan 5_ Module 2
Isaisip
Panuto: Punan ng tamang salita ang mga patlang. Piliin ang sagot sa loob ng
kahon. Isulat ang sagot sa inyong papel.
12
CO_Q2_Araling Panlipunan 5_ Module 2
Isagawa
13
CO_Q2_Araling Panlipunan 5_ Module 2
Tayahin
A B
1.Ginamit ng mga Espanyol sa pagsakop
sa bansa maliban sa pakikipagkaibigan. A. Cebu
L. Lapu-lapu
14
CO_Q2_Araling Panlipunan 5_ Module 2
Karagdagang
Gawain
Sa iyong papel gumuhit ng hugis puso at isulat sa loob ang mga titik
na nagpapahayag ng pagpapatupad ng Kristiyanisasyon. Gumuhit ka rin ng
espada at isulat sa loob nito ang mga titik na nagpapahayag ng dahas sa
pananakop sa mga pamayanan ngayon.
15
CO_Q2_Araling Panlipunan 5_ Module 2
CO_Q2_Araling Panlipunan 5_ Module 2
16
Balikan-Aralin 2
1. M
Pagyamanin-Aralin 2 2. M
3. T
1. C
4. M
2. B
5. T
3. B
4. A
5. C
Tuklasin- Aralin 1
(Maaring sagot)
Pagyamanin-Aralin 1
✓ Naglabanan/ Nag-
1. A
aaway
2. A
✓ Mga Espanyol
3. B
✓ Mga itak, pana at sibat
4. D
✓ Mga Espanyol
5. B
Subukin
1. C 6. B
2. B 7. C
Balikan-Aralin 1 3. D 8. C
4. A 9. A
A, C, D, F, G
5. C 10.C
Susi sa Pagwawasto
CO_Q2_Araling Panlipunan 5_ Module 2
17
Karagdagang gawain
a, c, f
b, g
Tuklasin- Aralin 2
➢ pagbibinyag
➢ simbahan
Isaisip ➢ pagmimisa
• Diyos ➢ pagdarasal
➢ pagtuturo ng doktrina
• Kalikasan
➢ pagbibinyag
• Simbahan
➢ pagpapakasal
• Pwersa-militar
➢ at iba pang gawaing
• Pilipino
panrelihiyon
Isagawa
Tayahin ❖ Pagsisimba at pagdalo sa misa
❖ Pagpapabinyag sa pari
1. F 6. K
❖ Paniniwala sa mga santo
2. D 7. J
❖ Paggamit ng armas sa
3. E 8. H
pagpasok sa mga lugar
4. C 9. I
❖ Pananakot sa mga tao gamit
5. A 10.G
ang lakas
Sanggunian:
• Gabuat, M., Mercado, M. and Jose, M., 2016. Araling Panlipunan Pilipinas Bilang
Isang Bansa Batayang Aklat 5. 1253 Gregorio Araneta Avenue, Quezon City,
Philippines: Vibal Group, Inc p. 206 p.112-115, 112-123
• Obedencio, R., 2011. File: Roman Catholic Church Of Municipality Of Loon, Bohol,
Philippines.JPG - Wikimedia Commons. [online] Commons.wikimedia.org.
Available at:
<https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Roman_Catholic_church_of_munici
pality_of_Loon,_Bohol,_Philippines.JPG> [Accessed 17 June 2020].
18
CO_Q2_Araling Panlipunan 5_ Module 2
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa: