You are on page 1of 94

INSTITUTO DE EDUCACIÓN SUPERIOR CENT Nº 51

TECNICATURA SUPERIOR EN
ADMINISTRACIÓN PÚBLICA/PRIVADA

CUADERNILLO DE
INGRESANTES

2018

ESTUDIANTE:

CARRERA:


¡¡¡¡Bienvenid@!!!!

Los docentes y directivos del IES CENT N° 51 te damos la bienvenida a éste trayecto de formación
que iniciamos en el día de hoy. Nos proponemos acompañarte en el proceso formativo
compartiendo nuestra experiencia y saber.
Seguramente durante éste tiempo compartiremos momentos de alegría, de tensión, de ansiedades
y de triunfos. Queremos decirte que disponemos de lo mejor de cada uno de nosotros en éste
cometido y la riqueza está en la heterogeneidad que tenemos entre nosotros, la diversidad nos
enriquece y la diversidad de cada uno de ustedes nos enriquece a nosotros.
Te invitamos a ser protagonista de tu propio proceso de formación y no solo un mero espectador,
queremos oír tus inquietudes, dudas, reclamos, planteamientos. Esperamos que participes
activamente en la vida institucional.
¡Éxitos y Adelante!

¿Quiénes somos?
¿Cómo es la organización Institucional y sus funciones?

La Educación Superior está constituida por Instituciones de Educación Superior, sean


de formación docente, humanística, social, técnico-profesional o artística. La
Educación Superior tendrá una estructura organizativa abierta y flexible, permeable
a la creación de espacios y modalidades que faciliten la incorporación de nuevas
tecnologías educativas. (LEY NACIONAL N° 24.521).
Fines:
La educación superior tiene por finalidad proporcionar formación científica,
profesional, humanística y técnica en el más alto nivel, contribuir a la preservación
de la cultura nacional, promover la generación y desarrollo del conocimiento en todas
sus formas, y desarrollar las actitudes y valores que requiere la formación de
personas responsables, con conciencia ética y solidaria, reflexivas, críticas, capaces
de mejorar la calidad de vida, consolidar el respeto al medio ambiente, a las
instituciones de la República y a la vigencia del orden democrático. (LEY NACIONAL
N° 24.521)
La Educación Superior constituye una unidad pedagógica y organizativa que
comprende: los institutos de formación docente y los institutos de formación técnico
profesional. (Art. 45 ley 6691 Ley de Educación Provincial)

Reglamento Orgánico Institucional. Resolución N° 8910-MECCyT

Por lo tanto, ¿Dónde nos ubicamos?


El Instituto de Educación Superior CENT N° 51 sito en Juan De Dios Mena N° 60 de
Resistencia, provincia del Chaco. Teléfono 0362-4570940, sitio web: cent51.insup.com.ar
1.-Introducción:

El CURSO DE INGRESO es de cursado obligatorio para todos los estudiantes que ingresan al
Instituto de Educación Superior. Su finalidad es reflexionar sobre temas relacionados con el
quehacer del Técnico Superior, la vocación y las expectativas laborales.

El alumno deberá asistir a un Taller de ingreso inicial cuyos contenidos estarán relacionados
con la carrera por la cual ha optado el ingresante
Se realizará en el mes de marzo; comprende los ejes de: fortalecimiento de conocimientos en
matemáticas; introducción a la economía, administración, contabilidad y derecho; comprensión
y producción de escritos y técnicas de estudios.

Tendrá una duración de tres semanas y se podrá continuar con el desarrollo de los contenidos
en la continuidad del ciclo lectivo.

Los aspirantes estarán en condiciones de comenzar el cursado de las materias una vez que
acrediten haber asistido en un 80% del total de clases del taller de ingreso y realizado las
actividades propuestas en un 100% correspondientes a este Taller.

El taller será eliminatorio sólo en el caso en que los aspirantes no cumplan con los requisitos
detallados anteriormente.

3.- Acerca de la modalidad de cursado de Primer Año

Existen tres modalidades de cursado de las unidades Curriculares:


1) PRESENCIAL: dentro de esta modalidad se incluye la modalidad PROMOCIONAL.
2) SEMIPRESENCIAL.
3) LIBRE.

SE CONSIDERAN UNIDADES CURRICULARES DE CURSADO PRESENCIAL OBLIGATORIO LAS QUE:


Pertenecen al campo de las Prácticas Profesionalizantes.

CORRELATIVIDADES
El alumno deberá cumplir, para el cursado y acreditación de las unidades curriculares, con el
Régimen de Correlatividades establecido en los diseños o en norma complementaria al plan
de estudios correspondiente.

CONSULTAS DE CALIFICACIONES Y DESCARGA DE PROGRAMAS:


Sistema de Autogestión de Alumnos (SAE): cent51.insup.com.ar
Blog de descarga de materiales: ies-cent51.blogspot.com.ar
4.- Plan de Estudios de las Tecnicaturas

ESTRUCTURA CURRICULAR DE LA CARRERA: TECNICO SUPERIOR EN


ADMINSTRACIÓN PRIVADA
Resolución N° 2298/12-MECCyT

PRIMER AÑO:
1. Administración
2. Contabilidad
3. Economía
4. Informática
5. Introducción al Derecho
6. Matemática
7. Metodología de la Investigación
8. Práctica Profesionalizante I: Observación e Informes de Sistemas Organizativos.

SEGUNDO AÑO:
9. Administración de Recursos Humanos
10. Contabilidad de Costos y Administración de la Producción
11. Derecho Laboral
12. Estadística
13. Matemática Financiera
14. Práctica Profesionalizante II: Modelos de Gestión de Recursos
15. Problemáticas Socioculturales y el Rol del Estado

TERCER AÑO:
16. Administración Estratégica
17. Derecho Comercial y Formación Societaria
18. Ética en la Gestión
19. Formulación y Evaluación de Proyecto
20. Gestión Financiera y Presupuestaria
21. Inglés Técnico
22. Práctica Profesionalizante III: Análisis-Racionalización de Sistemas De Gestión
ESTRUCTURA CURRICULAR DE LA CARRERA: TECNICO SUPERIOR EN
ADMINSTRACIÓN PÚBLICA
Resolución N° 2299/12-MECCyT

PRIMER AÑO:
1. Administración
2. Contabilidad
3. Derecho Constitucional
4. Economía
5. Informática
6. Matemática
7. Metodología de la Investigación
8. Práctica Profesionalizante I: Observación e Informes de Sistemas Organizativos.

SEGUNDO AÑO:
9. Administración de Recursos Humanos
10. Administración Pública
11. Derecho Administrativo
12. Estadística
13. Matemática Financiera
14. Práctica Profesionalizante II: Modelos de Gestión de Recursos
15. Problemáticas Socioculturales y el Rol del Estado

TERCER AÑO:
16. Contabilidad Pública y Sistema de Contratación
17. Ética en la Gestión
18. Formulación y Evaluación de Proyecto
19. Gestión Financiera y Presupuestaria
20. Gestión Pública Municipal
21. Políticas Públicas y Ciudadanía
22. Práctica Profesionalizante III: Análisis-Racionalización de Sistemas De Gestión
TÉCNICAS DE ESTUDIO
HÁBITOS DE ESTUDIO

1. INTRODUCCIÓN
Al iniciar éste curso de técnica de estudio, lo primero es conocer la realidad para que, a partir de
ahí, puedas trabajar y así mejorar día a día. Para ello te pedimos que contestes con la MAYOR
SINCERIDAD POSIBLE las siguientes preguntas:
1. ¿Por qué elegiste ésta carrera?
2. ¿Sabes en qué trabaja o se desempeña un egresado de ésta carrera?
3. ¿Conoces el grado de dificultad que requieren los estudios de nivel superior?
4. ¿Estudias todos los días?
5. ¿Cuántas horas estudio dedicas por semana?
6. Cuando estudias, ¿preparas primero todo lo que necesito para estudiar?
7. ¿Estudias siempre a la misma hora?
8. ¿Estudias siempre en el mismo sitio?
9. ¿Con cuánto tiempo preparas un examen?
10. ¿Conoces los factores que influyen en el estudio?
11. ¿Cuántas horas dormís todos los días?
12. ¿Te alimentas correctamente todos los días?
13. ¿Conoces realmente el tiempo que tendrías que emplear en el estudio para poder alcanzar
el objetivo?

2. FACTORES INTERNOS:
A la hora de estudiar, en todo momento debemos tener claro que nuestro cuerpo no es una
"máquina", que la programamos y funciona al máximo durante un tiempo. Hay que tener claro que
hay que prepararlo para que se encuentre en unas condiciones óptimas a la hora de estudiar. Por
ello, tenemos que tener claro cuestiones como las siguientes:
 Descansar lo conveniente. Mínimo seis horas diarias.
 Intentar adquirir una rutina, es decir, procurar que las actividades a realizar sean a la misma
hora, para crear en nuestro organismo un HÁBITO.
 Comer correctamente y a la misma hora todos los días.
 Combinar tiempos de trabajo con tiempo libre, siempre que en todo momento se hayan
cumplido los objetivos marcados. PARA GANARSE EL TIEMPO LIBRE, ANTES HA HABIDO QUE
REALIZAR UN TRABAJO de la carrera.
 Tener claro que la carrera tiene cursos de mucha exigencia, en donde lo importante es llegar
a la meta. Es decir, no vale de nada deprimirse y hay que saber que es un camino largo, y
que el trabajo debe durar todo un año, y no únicamente los periodos de exámenes.

3. FACTORES AMBIENTALES:
Dentro de estos factores, va a ser clave el lugar de estudio.

LUGAR DE ESTUDIO:
El lugar de estudio se refiere a las condiciones físicas en que se desarrolla el trabajo intelectual del
estudio, tales como el mobiliario, la luz, la temperatura, la ventilación, etc.
Las características que debe presentar el lugar de estudio deben ser las siguientes:
• Tranquilo: No debe ser un lugar de paso. Lo mejor es tener un lugar para el estudio, y este
debe ser SIEMPRE EL MISMO, PARA QUE ASÍ INFLUYA POSITIVAMENTE EN LA
CONCENTRACIÓN.
• Bien iluminado: Normalmente la luz deberá venir de la izquierda si somos diestros y de la
derecha si somos zurdos. Hay que evitar que la luz (lámpara o ventana) venga del techo o
por detrás, ya que esto provoca sombras, haciendo que los ojos se cansen más rápidamente.
Siempre que se pueda, hay que trabajar con luz natural. Si no es así, si es posible, se debe
hacer con lámparas de color azul, especiales para leer.
• Temperatura adecuada: Para concentrarse con mayor facilidad, el lugar de estudio debe
estar BIEN VENTILADO y con una TEMPERATURA ADECUADA, que rondan los 16 - 22 grados.
• Funcional: a la hora de empezar a estudiar, se debe programar para saber lo que va a utilizar
y lo que no, y así evitar que continuamente se esté levantando a buscar algún material.
• Mobiliario adecuado: deben presentar las siguientes características:
 La mesa debe ser segura plana y amplia, que permita tener encima varias cosas a la
vez para no necesitar levantarse continuamente. Debe estar adaptada al desarrollo
fisiológico del estudiante. Se considera que es adecuado cuando estando sentado,
queda a la altura del estómago o codo. Por tanto, no es aconsejable estudiar ni de
pie ni tumbado en la cama de la habitación, como muchas veces ocurre.
 La silla SIEMPRE debe tener respaldo, y una altura que haga que los pies lleguen al
suelo, sin que se levanten las rodillas.

PLANIFICACIÓN DEL ESTUDIO:


En todo momento, se debe saber cuáles son las prioridades personales. Si estas son el estudio, tiene
que tener muy claro que antes de hacer otras actividades (deporte, música, idiomas, etc.) debes
estudiar.

Cuándo estudiar:
El ESTUDIO DEBE SER DIARIO (entre semana) y realizarse siempre a la misma hora, para crear un
HÁBITO.
Respecto a si es mejor estudiar por la mañana que por la tarde, va a depender mucho del biorritmo
del alumno. Lo que sí que se tiene que tener en cuenta es que:
• Por la mañana se aprende más deprisa, pero se olvida antes lo aprendido.
• Por la tarde se aprende más despacio, pero se olvida más difícilmente.

Cómo distribuir el tiempo de una sesión de estudio:


Es conveniente cambiar de actividad a lo largo de la sesión de estudio, pues favorece la
concentración. Es aconsejable, UNA HORA como el tiempo límite de trabajo que se recomienda
estar con la misma asignatura.

La secuenciación de actividades, basándose en la curva del rendimiento, sería la siguiente:

Comenzar con asignaturas de DIFICULTAD Entre 45 minutos y 1 hora


MEDIA
Descanso de 5 minutos. Hay que tener claro
que si el descanso es de más tiempo, la
concentración que había ganado el estudiante
la pierde.
Continuar con asignaturas de ALTA Entre 45 minutos y 1 hora
DIFICULTAD, ya que es cuando el estudiante
está más concentrado.
Descanso de 10 minutos
Terminar con asignaturas de DIFICULTAD BAJA, Aproximadamente 1 hora, aunque
debido a que es cuando el estudiante está más dependerá de la exigencia que
cansado. En este periodo es cuando se deben requiera cada día los deberes a
hacer los trabajos prácticos, ya que en teoría realizar.
requieren menos concentración.

TÉCNICAS DE ESTUDIO

TÉCNICAS DE MEMORIZACIÓN:
Al día de hoy, existen muchas técnicas de memorización que ayudan a la hora de estudiar. A
continuación se exponen las siguientes:

ORGANIZAR:
El primer recurso para memorizar es la organización del material que se desea asimilar. Si hay que
memorizar una gran cantidad de datos es importante dividirlos en grupos reducidos. Estos grupos
se pueden formar atendiendo a alguna relación que exista entre dichos datos.

GRABACIÓN:
Se trata de leer con mucha atención las líneas de texto (NO MÁS DE CUATRO) que se quieren
memorizar e intentar repetirlas exactamente, tras unos segundos de espera.
Si en el primer momento no se recuerda perfectamente, se vuelve a leer con la máxima
concentración. Si se falla, en una palabra clave, se repite varias veces mentalmente y se vuelve a
intentar.
Esta técnica sirve para textos que se deben recordar con exactitud como pueden ser algunas
DEFINICIONES o CONCEPTOS.
Es más eficaz hacer la lectura en voz alta y con énfasis en algunas palabras. A veces, como ejemplo,
andar mientras se lee y se repasa aumenta la eficacia de esta técnica.
Los alumnos que tienen buena memoria auditiva, o que son más eficaces por vía auditiva que visual,
es conveniente que graben la lectura y se escuche antes de iniciar la repetición. Si la lectura es muy
deficiente, se lo puede grabar otra persona y que él lo lea oyendo la grabación

ACRÓSTICOS:
Un acróstico es una palabra inventada y sin significado que se forma con las iniciales de una serie
de conceptos que nos interesa recordar. Por ejemplo la palabra PASERR (que no tiene significado),
se obtiene de nombrar una serie de características en las técnicas de estudio como:
Pre-lectura
Anotaciones marginales.
Subrayado
Esquemas
Revisión
Repaso

PARAFRASEADO:
Para memorizar textos o resúmenes algo extensos de forma no literal, se le el texto, y se reproduce
con otras palabras. Se puede intentar incluso traducir al lenguaje cotidiano, si es posible, los
términos más complicados. Así se logra memorizar una serie de ideas y a las vez se interiorizan las
relaciones existentes entre ellas.

TÉCNICA DE FICHERO:
Hace más ameno y ordenado el acto repetitivo que supone recordar una serie numerosa de datos
aislados (fórmulas, vocabulario, fechas...).
Se deben dar los pasos siguientes:
1. Escribir en un lado de una ficha la pregunta, y en el dorso, la respuesta, hasta obtener un
montón de fichas.
2. Se toma la primera ficha, se lee la pregunta y se intenta recordar la respuesta. Si se acierta,
se pasa la ficha a otro montón; si se falla, se mira la respuesta y se coloca al final del primer
montón.
3. Cuando se llega de nuevo a la primera ficha "no sabida", se toma el segundo montón y se
comprueba que se saben bien todas, si se ha olvidado alguna se pasa al primer montón.
4. Se vuelve al primer montón y se continúa el proceso por el paso 2.
5. Cuando el montón de "no sabidas" se acabe, se repasa hasta estar seguros de que no hay
riesgo de olvidarse.

EL PROCESO DE ESTUDIO: EL MÉTODO P.A.S.E.R.R.


A la hora de estudiar DIARIAMENTE, se puede emplear distintos modos de estudiar y afianzar las
asignaturas. Este método consta de seis apartados:
1. Pre-lectura.
2. Anotaciones Marginales.
3. Subrayado.
4. Esquemas - cuadro sinóptico - resumen - mapa conceptual.
5. Revisión.
6. Repetición activa.

1. PRE-LECTURA:
El objetivo de este primer paso es conseguir una especie de preparación de la mente antes de
entrar de lleno en el estudio pormenorizado. Es muy importante no saltarse este paso, ya que
ayuda a la concentración.
En este primer paso, no se trata de leer todo el tema, sino de dar una ojeada por encima, pues
el objetivo es obtener una visión global del tema y ver si el estudiante ya tiene conocimientos
anteriores de ese tema.
No se trata de analizar todo en profundidad, sino captar la idea general, ver de qué tema se
trata y los aspectos en que se desglosa el desarrollo del mismo.
Por tanto, lo que sí se debe leer es: el título, los subtítulos de los apartados, las palabras
destacadas en negrita o cursiva y, los gráficos o fotos.
Si el tema no queda perfectamente delimitado o aclarada, no importa porque este es el objetivo
de la siguiente fase.

2. ANOTACIONES MARGINALES:
Una vez realizada la pre-lectura, se trata de analizar la estructura del texto y captar las ideas
principales que se desarrollan. Las características de este segundo paso son:
 Es la primera lectura completa del tema.
 Debe realizarse teniendo en cuenta la idea general captada al realizar la pre-lectura. Es una
lectura rápida y comprensiva a la vez, realizada en silencio.
 Es el momento adecuado para aclarar todas las dudas que surjan, preguntando al profesor,
consultando el diccionario, enciclopedias, libros de texto, etc.

Para realizar este proceso se han de seguir las siguientes pautas:


 Leer párrafo por párrafo. Generalmente cada uno contiene una sola idea principal, aunque
hay párrafos que tienen más de una o incluso ninguna.
 Al leer contestar a este tipo de preguntas: ¿Cuál es la idea que desarrolla?
 La respuesta a esta pregunta, se debe poner en el margen izquierdo o derecho del párrafo
correspondiente. (por eso este apartado se llama ANOTACIONES MARGINALES).
 Utilizar en estas anotaciones palabras que sean más fácil de comprender que las que
aparecen en el libro.

3. SUBRAYADO:
El objetivo de esta fase del proceso de estudio es localizar las palabras o frases que contienen
la información básica o fundamental del tema, sin las cuales no es posible aprender la materia:
Las características que debe presentar un subrayado son:
• Es la segunda lectura completa del tema. Hay que insistir en este punto porque se tiende
a subrayar ya en la primera lectura y no conviene hacerlo.
• Al subrayar deben tenerse en cuenta las ANOTACIONES MARGINALES. Es más, el
subrayado es la respuesta a esas anotaciones.

¿Qué es lo que hay que subrayar?


 Tender a subrayar únicamente palabras aisladas y ocasionalmente frases, lo más breves
posibles.
 Estas palabras o frases deben ser claves para la COMPRENSIÓN del tema en estudio.
 Deben tener sentido por sí mismas.
 La mayor parte de las palabras subrayadas serán nombres o sustantivos.
 Es importante ir jerarquizando a la hora de subrayar, como por ejemplo del siguiente
modo:
IDEA GENERAL: En un recuadro.
IDEA PRINCIPAL: En un círculo.
IDEAS SECUNDARIAS: Subrayado con dos líneas.

Lo más idóneo es, si se tienen bolígrafos de colores, utilizar, por ejemplo, el rojo para las ideas
principales, el negro para las secundarias, etc.

Ventajas del subrayado:


• Hace que el estudio sea más activo y agradable.
• Facilita la concentración al estudiar.
• Fomenta la comprensión de lo estudiado.
• Deja "en bandeja" la realización del paso siguiente, sea éste la realización de esquemas,
resúmenes o mapas conceptuales.
• Desarrolla funciones mentales de análisis, observación y jerarquización, implicadas en el
proceso descrito.

4. ESQUEMAS
En esta fase, además de los esquemas se pueden trabajar mapas conceptuales o resúmenes,
que más tarde se explicarán. El objetivo es obtener una visión de conjunto del tema, global y
concreta a la vez, reconstruyendo el esqueleto del mismo.

Las características que debe presentar un esquema son:


 Ser claro. Debe "entrar por los ojos", captarse de un solo golpe de vista. Para ello:
Dejar amplios márgenes.
Utilizar solo palabras clave; ocasionalmente frases.
Jerarquizarlas ideas, básicamente por su colocación, aunque también se puede
recurrir al tamaño de letras, color, subrayado, etc.
 Estar archivado:
 Cada materia debe realizarse en el mismo tipo de papel, normalmente en folios
blancos.
 Almacenarlo ordenadamente en carpetas. EL ORDEN VA A SER CLAVE PARA
PODER ESTUDIAR.

La realización del esquema es muy sencilla; sólo hay que tener en cuenta:
 Que el armazón del esquema nos lo dan las anotaciones marginales, y se completa con
las palabras subrayadas, que no tienen que ser necesariamente todas, ni registrarse en
el esquema tal cual vienen en el texto.
 Se trata de ir colocando progresiva y jerárquicamente las palabras más importantes
subrayadas, coincidiendo las que conllevan ideas del mismo orden a la misma altura o
distancia del margen.

Las ventajas de la elaboración del esquema son:


 Desarrolla la capacidad de síntesis.
 Fomenta el estudio activo, más elaborado y personal.
 Evita la simple memorización al posibilitar un estudio más profundo de los temas.
 Fomenta el APRENDIZAJE SIGNIFICATIVO.
 Facilita el recuerdo, pues es la mejor base para repasos posteriores.

5. REVISIÓN:
El objetivo es comprobar si en el esquema no se ha omitido nada, o si por el contrario, se han
colocado detalles que estén de más.
La revisión consiste en una lectura de control en la que el estudiante contrasta el esquema con el
libro. Se trata de depurar el esquema para dejarlo completamente claro. La ventaja de la revisión es
asegurar no olvidar detalles importantes.

6. REPETICIÓN ACTIVA:
Objetivo: Reconstruir el tema a partir de las palabras clave.

Características: Se trata de intentar preguntarse y responderse a sí mismo sobre el contenido del


tema en base al esquema elaborado. Es decir, si anteriormente se ha de analizar un texto y
sintetizarlo en un esquema; ahora, el alumno analiza los conocimientos que posee del tema, a partir
del esquema.

Cómo hacerlo: El alumno ha de verbalizar el tema como si se lo estuviese explicando a un compañero


o exponiéndolo en clase. Otra posibilidad es escribirlo como si se lo estuviesen preguntando en un
examen de clase.

EL RESUMEN:
Tiene por finalidad capacitar para exponer brevemente y con sus propias palabras el contenido de
un texto. El resumen es la acción de reducir selectivamente las ideas de un texto.
Las ventajas que tiene un resumen son las siguientes:
• Desarrolla la capacidad de síntesis. Es decir, aprende a exponer oral o por escrito, con
muchas menos palabras, el contenido de un texto.
• Desarrolla la capacidad creativa, ya que utiliza sus propias palabras.
• Ayuda a tener una visión de conjunto del tema.
• Es muy útil para repasar y mejorar exámenes.

CÓMO DEBE SER UN RESUMEN:


• Será breve, con sólo ideas fundamentales. Se aconseja que sea la cuarta parte de lo que es
el texto original.
• Se debe expresar todo seguido, sin utilizar enunciados de preguntas ni guiones, utilizando
pocos o ningún punto y aparte.
• Todas las ideas deben estar correlacionadas entre sí con objeto de que el conjunto tenga
orden y sentido.

QUÉ HAY QUE HACER PARA REALIZAR UN RESUMEN:


• Lectura silenciosa de todo el texto UN PAR DE VECES, siendo más rápida la segunda vez.
• Buscar en el diccionario las palabras desconocidas.
• Preguntar al profesor las dudas que todavía puede haber.
• Nueva lectura comprensiva y reflexiva del texto.
• Separar el texto en bloques o párrafos si se presta a ello.
• Resumir cada párrafo.
• Realizar el resumen definitivo redondeando, cuantas veces sea preciso, aquellas ideas que
consideramos confusas o mal expresadas, y así luego preguntarlas.

BIBLIOGRAFÍA UTILIZADA:
 Novak J.D (1998): Conocimiento y aprendizaje. Alianza Editorial. Madrid.
 Novak J.D. y Gowin D.B. (1988): Aprendiendo a aprender. Martínez Roca. Barcelona.
 Buzan T. (1993): Cómo utilizar su mente. Ediciones Deusto. Bilbao.
 Cardona C. y otros (1991): Técnicas de Estudio. Disgrafos. Alicante.
 Díaz Vega J.L. (1988): Aprende a estudiar con éxito. Trillas. México.
 Touron, J. (1989): Métodos de estudio en la Universidad. Ediciones Universidad de Navarra.
Pamplona.
Cuestionario sobre Hábitos y Estilos de Estudio y Motivación para el
Aprendizaje
I. FACTORES AMBIENTALES SI NO
¿Tienes un lugar permanente de estudio?
¿Puedes eliminar fácilmente los ruidos molestos?
¿Es tu lugar de estudios suficientemente amplio?
¿Consigues la oxigenación, temperatura y humedad adecuadas cuando estudias?
¿Cuándo utilizas luz artificial, se compensa la localizada y el fondo?
¿Tu mesa es espaciosa?
¿Puedes apoyar con facilidad los antebrazos?
¿La superficie de tu mesa de estudio ¿es de color oscuro?
¿La silla es de relativa dureza y con respaldo?
¿Utilizas la luz diurna permanentemente?
TOTAL

II. SALUD FISICA Y EMOCIONAL SI NO


¿Haces ejercicio diariamente?
¿Cambias de actividad cuando te sientes cansado?
¿Puedes dedicarte a un estudio prolongado sin sentir molestias en los ojos?
¿Duermes generalmente ocho horas al día?
¿Tu régimen alimenticio es variado y razonable?
¿Reduces al máximo el alcohol y el tabaco?
¿Tienes en cuenta la incidencia de los problemas afectivos en el rendimiento?
¿Tienes interés en los estudios de Educación Superior?
¿Una tensión fuerte y prolongada ¿perjudica tu retención?
¿Sabes salir de la frustración que te produce el no conseguir estudiar lo programado?
TOTAL

III. ASPECTOS SOBRE EL MÉTODO DE ESTUDIO SI NO


¿Haces una exploración general antes de concentrarte para estudiar?
¿Comienzas con una lectura rápida de todo lo que tienes que estudiar cada vez?
¿Puedes comprender con claridad el contenido de lo que estudias?
¿Distingues los puntos principales y lo fundamental de cada tema?
¿Haces esquemas clasificadores de cada unidad de contenido?
¿Sintetizas o resumes en orden a facilitarte los repasos?
¿Destacas de alguna manera el contenido principal en lo que estudias?
¿Llevas los apuntes al día y los completas si es preciso?
¿Buscas los sitios donde oyes bien y tienes buena visibilidad?
¿Dispones del material necesario complementario para estudiar?
TOTAL
IV. ORGANIZACIÓN DE PLANES Y HORARIOS SI NO
¿Acostumbras a tener un horario más o menos habitual de estudio?
¿Te centras fácilmente en el estudio?
¿Consigues resultados satisfactorios cuando te pones a estudiar?
¿Piensas en las prioridades, en tu estudio y trabajos, en el tiempo que dedicas a estudiar?
¿Distribuyes generalmente tu tiempo de estudio a lo largo de la semana?
¿Te concentras con facilidad después de un corto período de adaptación?
Antes de terminar tu estudio, ¿aprovechas el corto período de más rendimiento?
¿Acostumbras a hacer pequeños descansos, cada vez más frecuentes, cuando aumenta el
tiempo de tu dedicación?
¿Te pones a estudiar con intención consciente de aprovechar el tiempo?
¿Te mantienes al menos algún tiempo estudiando, aunque de momento no te concentres?
TOTAL

V. REALIZACIÓN DE EXÁMENES SI NO
¿Evitas estudiar utilizando el sueño de la noche anterior a un examen?
¿Lees detenidamente las instrucciones?
¿Distribuyes el tiempo que tienes entre las preguntas que tienes que contestar?
¿Comienzas por las cuestiones más sencillas o que ya sabes?
¿Distingues con claridad la palabra o palabras que te indican lo que realmente se te pide?
¿Haces el esquema preciso que facilite el desarrollo y te permita no dejarlo incompleto?
¿Escribes con claridad?
¿Tienes buena ortografía?
¿Dejas márgenes, títulos, apartados, etc,..?
¿Relees el ejercicio antes de entregarlo?
TOTAL

VI. BÚSQUEDA DE INFORMACIÓN SI NO


¿Sabes rellenar fichas bibliográficas?
¿Manejas los ficheros tradicionales con facilidad?
¿Tienes un fichero personal ampliable?
¿Acostumbras a sacar fichas de contenido, frases o referencias?
¿Conoces la clasificación decimal universal aplicada a la documentación?
¿Conoces las bibliotecas generales y su manejo?
¿Tienes localizada alguna fuente de investigación de tu línea de estudio?
¿Sabes dónde consultar revistas?
¿Tienes conocimiento de las principales librerías y editoriales?
¿Conoces los sistemas bibliográficos digitalizados?
TOTAL
¿Posees criterios que te ayudan a diferenciar información válida de la falsa de los sitios web?
VII. COMUNICACIÓN ACADÉMICA ESCRITA Y ORAL SI NO
¿Tienes claras las diferencias entre los distintos tipos de redacción científica?
¿Conoces la estructura general de un trabajo científico?
¿Podrías expresar con facilidad lo escrito con anterioridad?
¿Sabes argumentar para defender tus aportaciones?
¿Sabes criticar y discutir los trabajos de otros?
¿Te sería fácil trabajar en equipo?
¿Tienes acceso directo a un mecanografiado sencillo?
¿Puedes utilizar mínimamente otros dos idiomas?
¿Sabes establecer contacto con personas de interés para tu trabajo?
¿Te expresas con claridad y precisión al comunicar algo?
TOTAL

VIII. ACERCA DE LA MOTIVACIÓN PARA APRENDER SI NO


¿Consideras tu estudio como algo realmente personal?
¿Tienes confianza en tu capacidad de aprender?
¿Consideras que lo que estudias está en relación con tus intereses?
¿Tratas de comprender lo que estudias aunque te resulte difícil entenderlo o aceptarlo?
¿Procuras participar activamente en las propuestas de tus compañeros y profesores?
¿Consideras tú tiempo de aprendizaje como digno de ser vivido con intensidad?
¿Llevas a cabo las propuestas de los profesores con el fin de facilitar la comunicación con
ellos?
¿Tratas de reflexionar sobre la forma en que aprendes?
¿Has pensado en cómo poder rentabilizar tu tiempo de aprender?
¿Consideras fundamental el contar con otros para conseguir tus objetivos de aprendizaje?
¿Tiendes a trabajar personalmente para profundizar en la comprensión de los contenidos?
¿Percibes que el estudio es en medio para recrear el saber y divulgarlo?
¿Consideras las preguntas en clase y la realización de trabajos como medios para impulsarte
a estudiar?
¿Piensas que la asistencia a clase es muy importante para orientarte en tu proceso de estudio?
¿Las bajas puntuaciones te hacen reaccionar para estudiar más y mejor?
¿Consideras al profesor como alguien de quien puedes servirte para aprender?
¿Intentas utilizar todos los servicios que están a tu disposición?
¿Tratas de solucionar tus problemas de estudio y aprendizaje en general?
¿Consideras que cualquier actividad mientras estudias puede influir en tu rendimiento?
¿Tratas de relacionarte con personas y ambientes de semejantes intereses a tus estudios?
¿Te interesan los problemas culturales aunque estén aparentemente alejados de los que
tienes que estudiar?
A pesar de los muchos alumnos, ¿tratas de relacionarte con los profesores en clase y fuera de
ella?
¿Tratas, además de estudiar lo explicado, de tener una actitud creativa y crítica?
¿Procuras hablar con otros compañeros de cursos superiores sobre las asignaturas?
¿Tratas de relacionarte con profesionales de las áreas a las que piensas dedicarte en un
futuro?
¿Visitas las exposiciones que tengan relación con tus estudios?
¿Tratas de leer revistas y publicaciones en torno a los temas que te interesan en la actualidad?
¿Has buscado información en otros lugares respecto a los estudios que te interesan en la
actualidad?
¿Conoces los planes de estudio de otros centros semejantes a los que estudias?
¿Tratas de relacionarte con otros estudiantes en el extranjero?
TOTAL

RESULTADOS REAL IDEAL


I. FACTORES AMBIENTALES 10
II. SALUD FISICA Y EMOCIONAL 10
III. ASPECTOS SOBRE EL MÉTODO DE ESTUDIO 10
IV. ORGANIZACIÓN DE PLANES Y HORARIOS 10
V. REALIZACIÓN DE EXÁMENES 10
VI. BÚSQUEDA DE INFORMACIÓN 10
VII. COMUNICACIÓN ACADÉMICA ESCRITA Y ORAL 10
VIII. ACERCA DE LA MOTIVACIÓN PARA APRENDER 30
TOTAL 100
INTRODUCCIÓN AL DERECHO
Primer encuentro.

Bienvenidos a todos, felicitaciones por la decisión tomada que el ÉXITO los acompañe hasta el logro
de recibirse.
Presentación del Docente.

Como vamos a tener dos encuentros nuestra tarea va estar dividida en:
1-Una instancia que se asocia a la técnica de estudio, por eso el objetivo es lograr identificar muy
sintéticamente el Método que utiliza el Derecho.
2-En nuestro segundo encuentro vamos a dar inicio a ideas conceptuales mínimas, como ser qué es
la ley, qué son los Principios Jurídicos y para qué nos sirve saber las diferencias entre una y otras,
normas jurídicas y principios jurídicos.

Entonces para dar inicio a este primer encuentro es bueno que sepamos que a partir de este
momento como regla de la materia y a futuro se deberán registrar las clases, para ir generando sus
propios textos (toma de apuntes)…

Vamos a comenzar con algunas preguntas sencillas que nos van a servir para orientarnos en la
búsqueda del método del Derecho.

¿Idioma es lo mismo que lenguaje?


¿Cuál es nuestro idioma y cual creen que va ser el lenguaje que vamos a usar en nuestra materia?
Piensen dos, o, tres minutos y luego pidiendo la palabra comenzamos a interactuar…
¿Qué idea conceptual tienen acerca de lo que es método?
¿Para qué sirve utilizar un método?
Se puede compartir e interactuar las consignas tres cuatro minutos.

Texto N° 1 (HERNANDEZ, J. “Martín Fierro”):


“Y te quiero preguntar, Le suelen llamar espada.
Lo que entendes por la ley Y el nombre le viene bien.
La ley se hace para todos. Los que la gobiernan ven
Mas solo al pobre lo rige. Adonde han de dejar el tajo:
La ley es tela de araña Le cai al que halla bajo
En mi inorancia, lo explico Y corta sin ver a quien
NO la teme el que mande. Hay muchos que son dotores.
Pues la ruempe el bicho grande Y de su cencia no dudo:
Y solo enrieda a los chicos. Mas yo soy un negro rudo.
Es la ley como la lluvia: Y aunque de esto poco entiendo,
Nunca puede ser pareja. Estoy diariamente viendo
La ley es como el cuchillo. Que aplican la ley del embudo”.
No ofende a quien maneja.
CONSIGNAS DE TRABAJO:
En función del texto anterior, responder a las siguientes preguntas, las respuestas deberán ser
contestadas en forma de oración.
 ¿Qué se pregunta y qué explica el Martin Fierro?
 ¿Cuál es la manera que utiliza para explicar que es la Ley?
 Desde la lectura integral, con sus palabras y/o asociando con las palabras del Martin Fierro que
puede decir ud acerca de lo que él explica. (Elaborar su propia opinión).

Segundo encuentro.

Texto N° 2 (Código Civil, artículo 2):


“Interpretación. La ley debe ser interpretada teniendo en cuenta sus palabras, sus
finalidades, las leyes análogas, las disposiciones que surgen de los tratados sobre derechos
humanos, los principios y los valores jurídicos, de modo con todo el ordenamiento”.

CONSIGNA DE TRABAJO:
Podría mencionar la diferencia, si es que considera que la hay, entre “norma jurídica” y “principio
jurídico”.

Texto N° 3 (DROMI, R. “Tratado de Derecho Administrativo”):


1.1. Legalidad. El principio de la legalidad es la columna vertebral de la actuación
administrativa y por ello puede concebírselo como externo al procedimiento, constituyendo
simultáneamente la condición esencial para su existencia. Se determina jurídicamente por
la concurrencia de cuatro condiciones que forman su contexto: 1) delimitación de su
aplicación (reserva legal); 2) ordenación jerárquica de sujeción de las normas a la ley; 3)
determinación de selección de normas aplicables al caso concreto, y 4) precisión de los
poderes que la norma confiere a la Administración.
El procedimiento tiende, no sólo a la protección subjetiva del recurrente, sino también a la
defensa de la norma jurídica objetiva, con el fin de mantener el imperio de la legalidad y la
justicia en el funcionamiento administrativo. Como consecuencia de este principio, el
procedimiento se caracteriza por ser instructorio, de impulsión de oficio y con objetivos de
verdad material.
El principio de legalidad tiene raíz constitucional. Así, el art. 19 de la Constitución dice:
"Ningún habitante de la Nación será obligado a hacer lo que no manda la ley, ni privado de
lo que ella no prohíbe". De la concordancia de esta norma con las disposiciones
constitucionales de los arts. 16, 17, 18 y 28, surgen las exigencias de los requisitos
democráticos de igualdad, razonabilidad, restricción interpretativa e irretroactividad de la
ley.
En suma, la legalidad administrativa está compuesta por una serie de "propios" de raíz
constitucional que predican su existencia. Así, al principio de la legalidad lo integran:
a) Normatividad jurídica. Toda la actividad administrativa debe sustentarse en normas
jurídicas, cualquiera que sea su fuente: constitucional, legislativa o administrativa.
La totalidad del ordenamiento jurídico rige para cada caso administrativo.
b) Jerarquía normativa. Ninguna norma o acto emanado de un órgano inferior podrá dejar
sin efecto lo dispuesto por otra de rango superior.
Las normas u órdenes del superior no pueden ser derogadas o rectificadas por el inferior.
Ello atañe a la unidad del sistema y al normal desenvolvimiento del orden jurídico (art. 31,
CN).
c) Igualdad jurídica. La Administración no puede conceder prerrogativas o privilegios a unos
y negar arbitrariamente derechos a otros. Cuando existen intereses contrapuestos de los
administrados en un procedimiento (p. ej., concursos, licitaciones públicas, franquicias,
exenciones, etc.), éste adquiere carácter contradictorio y la Administración está obligada a
dar una participación igualitaria a los interesados, so pena de ilegitimidad de la decisión por
afectar la imparcialidad que debe guardar en el trámite.
En ese sentido la Corte Suprema de Justicia ha reiterado el carácter no absoluto de igualdad
ante la ley. "Se trata de una igualdad de tratamiento en razonable igualdad de circunstancias,
eliminando excepciones o privilegios que excluyan a unos de lo que se acuerde a otros en las
mismas circunstancias mediante distinciones arbitrarias, injustas u hostiles, contra
determinadas personas o categorías de personas" (Fallos, 199:268).
El principio de la igualdad supone un tratamiento igual para situaciones iguales.
d) Razonabilidad. Todo acto de la Administración debe encontrar su justificación en
preceptos legales y en hechos, conductas y circunstancias que lo causen.
Tiene que haber una relación lógica y proporcionada entre el consecuente y los
antecedentes, entre el objeto y el fin. Por ello, los agentes públicos deben valorar
razonablemente las circunstancias de hecho y el derecho aplicable y disponer medidas
proporcionalmente adecuadas al fin perseguido por el orden jurídico (art. 28, CN; CSJN,
"Almirón, Gregoria c/Ministerio de Educación de la Nación", Fallos, 305:1489 y ED, 106-727,
nº 1026).
e) Control judicial. La validez de todo el ordenamiento jurídico radica en respetar el orden
de prelación que impone la pirámide jurídica, en cuyo vértice se sitúa la Constitución
Nacional. La Constitución instituye el Poder encargado de su preservación: el Judicial,
confiriéndole el control de constitucionalidad de todos los actos estatales. La juridicidad
exige la justiciabilidad de los actos de la Administración.
MATEMÁTICAS
OBJETIVOS DEL MÓDULO DE MATEMÁTICA

1° - RECONOCER NÚMEROS Y RESOLVER EJERCICIOS CON OPERACIONES COMBINADAS


EN LOS DIFERENTES CAMPOS NUMÉRICOS.
2° - TRADUCIR AL LENGUAJE SIMBÓLICO Y COLOQUIAL.
3º- INTERPRETAR Y RESOLVER ECUACIONES SENCILLAS CON VARIABLES.
4º- POTENCIAR EL USO CORRECTO DE LA CALCULADORA.

MODULO I - CONJUNTOS NUMÉRICOS, OPERACIONES Y PROPIEDADES

UN POCO DE HISTORIA

NATURALES: Antes de que surgieran los números para la representación de cantidades, el hombre usó otros
métodos para contar, utilizando para ello objetos como piedras, palitos de madera, nudos de cuerdas, o
simplemente los dedos. Luego aparecen los símbolos gráficos como por ejemplo marcas en una vara. En
la Mesopotamia alrededor del año 4.000 a. C. aparecen los primeros vestigios de los números que consistieron
en grabados de señales en formas de cuñas sobre pequeños tableros de arcilla. Este sistema de numeración fue
adoptado más tarde, aunque con símbolos gráficos diferentes, en la Grecia Antigua y en la Antigua Roma.

El conjunto de los números naturales se simboliza de la siguiente forma 𝑵 = {𝒙 ∈ 𝑵/𝒙 ≥ 𝟏} .

ENTEROS: Los números negativos antiguamente conocidos como “números deudos” o “números absurdos”,
datan de una época donde el interés central era la de convivir con los problemas cotidianos a la naturaleza.

Las primeras manifestaciones de su uso se remontan al siglo V, en Oriente, y no llega hasta Occidente hasta el
siglo XVI. En Oriente se manipulaban números positivos y negativos, utilizando los ábacos, con tablillas o bolas
de diferentes colores. Sin embargo, los chinos no aceptaron la idea de que un número negativo pudiera ser
solución de una ecuación. Corresponde a los Indios la diferenciación entre números positivos y negativos, que
interpretaban como créditos y débitos, respectivamente, distinguiéndolos simbólicamente.

La difusión de los símbolos germánicos (+) y (-), se popularizó con el matemático alemán Stifel (1487 – 1567) en
el siglo XV, antes de ello se utilizaba la abreviatura de p para los positivos y m para los negativos.

El hombre, visto en la imposibilidad de realizar, la operación de resta, por ejemplo 5 – 9 que resulta un número
que no es natural, crea otro conjunto, que es el conjunto de los números negativos. Los números naturales junto
con los negativos y el cero, formarán luego el conjunto de los números enteros, definido como:

𝑍 = {𝑥 ∈ 𝑍/−∞ ≤ 𝑥 ≤ +∞} = {… , −3, −2, −1, 0,1,2,3, … }

Las reglas de los signos - Operaciones con números enteros


Para operar sumas algebraicas se debe respetar la siguiente regla:
• Números de igual signo se suman
• Números de distinto signo se restan y el resultado corresponde el signo del mayor valor absoluto
Para multiplicar y dividir con números enteros generalmente es necesario memorizar las reglas de los signos:
• Más por más, es más: (+) x (+) = (+) Por ejemplo: (+ 2) x (+ 6) = + 12
• Más por menos, es menos: (+) x (-) = (-) Por ejemplo (- 2) x ( + 6) = - 12
• Menos por menos, es más: (-) x (-) = (+) Por ejemplo (- 2) x (- 6) = + 12

EJERCITACIÓN

Realizar los siguientes ejercicios con operaciones combinadas:

1 ) −1 + 2 −3 + 4 − 5 − 6 =
2) 5 · (−2) − 3 · (−1) − 5 · 2 + 7 =
3 ) 24 : (−2) − 3 · 4 − 6 : 2 − (−3) · (−2) =
4 ) (−4)3 : 2 − 3 · 23 + 5 · (−3) − 20 =
5) 3 − (5 · 2) + 12 : (−3) − 4 · (6 − 4) =
6 ) 3² − (4 − 3 · 2) + 6 + 2 · (24 : 4) =
7 ) 2 − [2 − (−4) − 12 : (−3)] − (5² · 3 − 1) =
8 ) 4 − [2 − (3 − 4 · 3)] + [4 − (24 : 4)]5 − 4 =
9) 6 − {3 − [−13 + 3 · (−2)2]5} − [4 − (−2)³] + 6 =
10 ) {[(−8) : (−2)] − [(−6)² : 9]}10 − [(−3)³ : (−3)0 + 2]

RACIONALES: Los babilónicos utilizaban fracciones cuyo denominador era una potencia de 60, mientras que los
egipcios usaron, sobre todo, las fracciones con numerador igual a 1.

En el siglo XIII, Leonardo de Pisa, llamado Fibonacci, famoso, entre otras cosas por la serie de Fibonacci, introdujo
en Europa la barra horizontal para separar numerador y denominador en las fracciones. A principios del siglo
XV, el árabe Al Kashi fue el que generalizó el uso de los números decimales tal y como los conocemos hoy.

Las divisiones del tipo 4 : 5 carece de sentido en los enteros. Surge, por tanto, la necesidad de extender el sistema
de los números enteros, a uno nuevo en el que tengan sentido tales operaciones, creándose así el sistema de
los números racionales, que se simboliza con la letra Q y se define como:
𝑝
𝑄 = { ∈ 𝑄/𝑝 𝜖 𝑍 ˄ 𝑞 ∈ 𝑍 𝑐𝑜𝑛 𝑞 ≠ 0}
𝑞
RACIONALES
3 7 1 15
I. Fracciones de las formas: 5 ; 2
; 25 ; 10
II. Decimales:
217.809
a. Decimales con un número finito de cifras decimales. Por ejemplo: 2,17809 =
100.00
b. Decimales con infinitas cifras decimales periódicas. Por ejemplo: 4,0777 = 4,07

Operaciones:

I. Aditivas: procedimientos no convencionales – expresiones equivalentes – y algorítmicos.


3 2 1 1 1 1 1 3 2 6 2 6+2 8
𝑎1 ) 4
+8 =2+4+4=2+2=1 ; 𝑎2 ) 4
+8=8+8= 8
=8=1
3 2 6 2 6−2 4 1
𝑎3 ) 4
−8 = 8−8 = 8
=8=2

II. Multiplicación: asociada a la noción de superficie. El sgte. problema permitirá encontrar el significado a la
noción de multiplicación entre números fraccionarios.

“La Municipalidad de Villa Ángela donó un sector de un terreno para la construcción de una escuela. El sector
construido ocupará 2/3 del ancho ¾ del largo del terreno. ¿Qué superficie ocupará la escuela, si se toma como
unidad de medida el área de todo el terreno? “

2 3 2 3 6
𝑑𝑒𝑙 𝑎𝑛𝑐ℎ𝑜 × 𝑑𝑒𝑙 𝑙𝑎𝑟𝑔𝑜 = × =
2 3 4 3 4 12
3

3
4
III. División: asociado al coconcepto del inverso multiplicativo.

La regla dice: “Para dividir un número fraccionario por otro, se multiplica el primer número por la fracción
9 4 9 3 27
inversa del segundo”. Por ejemplo:2 ÷ 3 = 2 × 4 = 8

Observaciones: El conjunto de los racionales es denso, porque entre dos números racionales cualesquiera, se
pueden encontrar infinitos racionales.
EJERCITACIÓN
• NUMEROS RACIONALES - FRACCIONES

Ejercicios 2.1 (decimales)

Ejercicios 2.2
6. En un depósito, el lunes había 3000 litros de agua y estaba lleno. El martes gastó 1/6 del depósito. ¿Qué
fracción de agua queda? ¿Cuántos litros de agua quedan?

7. Un agricultor riega por la mañana 2/5 de un campo. Por la tarde riega el resto que son 6000m2. ¿Cuál es la
superficie del campo?
Ejercicios 2.3
a)

b)

c)

d)

e)

REALES: Durante los siglos XVI y XVII el cálculo avanzó mucho aunque carecía de una base rigurosa, puesto que
en el momento prescindían del rigor y fundamento lógico, tan exigente en los enfoques teóricos de la actualidad,
y se usaban expresiones como «pequeño», «límite», «se acerca» sin una definición precisa. Esto llevó a una
serie de paradojas y problemas lógicos que hicieron evidente la necesidad de crear en la matemática, una base
rigurosa del concepto de número real.
Aparecen números de creación académica de la Matemáticas que no tienen nada que ver con la realidad.
El ejemplo, el número  , 𝑒 ; √2 , llamados números irracionales.

La unión de los dos tipos de números, racionales e irracionales, constituyen los números reales y se
simboliza con la letra ℝ.

Naturales
ENTEROS
Enteros
RACIONALES
Negativos
FRACCIONES
REALES
DECIMMALES
IRRACIONALES

MODULO II - ECUACIONES

UN POCO DE HISTORIA
ANTIGÜEDAD: Ya en el siglo XVI a. C., los egipcios resolvían problemas cotidianos que tenían que ver con la
repartición de víveres, de cosechas y de materiales que eran equivalentes a resolver ecuaciones algebraicas
simples de primer grado; como la notación algebraica no existía, usaban un método iterativo aproximado,
llamado el «método de la falsa posición».
El matemático griego Diofanto de Alejandría publicó su Arithmetica en el siglo III tratando las ecuaciones de
primer y segundo grado; fue uno de los primeros en utilizar símbolos para representar las ecuaciones. También
planteó las ecuaciones con soluciones enteras, llamadas en su honor ecuaciones diofánticas.
Siglos XV – XVI : Pasada la “edad oscura” medieval, el estudio de las ecuaciones algebraicas experimenta un
gran impulso. En el siglo XV estaban a la orden del día los desafíos matemáticos públicos, con premios al
vencedor; así, un desafío famoso enfrentó a dos matemáticos a resolver ecuaciones de tercer grado, el vencedor
fue Niccoló Fontana Tartaglia, experto algebrista.
En el XVI, el matemático francés René Descartes popularizó la notación algebraica moderna, en la cual las
constantes están representadas por las primeras letras del alfabeto, a, b, c, … y las variables o incógnitas por las
últimas, x, y, z.

ÉPOCA MODERNA
Durante el siglo XIX, las ciencias físicas utilizaron en su formulación ecuaciones diferenciales en derivadas
parciales y/o ecuaciones integrales. El uso habitual de estas ecuaciones y de los métodos de solución llevó a la
creación de una nueva especialidad, la física matemática.
Ya en el siglo XX, Albert Einstein utilizó ecuaciones tensoriales para su Relatividad General. Las ecuaciones
diferenciales tienen también un amplio campo de aplicación en teoría económica.

Debido a que la mayoría de ecuaciones que se presentan en la práctica son muy difíciles o incluso imposibles de
resolver analíticamente, es habitual utilizar métodos numéricos para encontrar raíces aproximadas. El desarrollo
de la informática posibilita actualmente resolver en tiempos razonables ecuaciones de miles e incluso millones
de variables usando algoritmos numéricos.
Ecuaciones de 1° grado o lineales
EJ 1: Escribir en forma simbólica las siguientes expresiones :
a) Un número
b) El siguiente de dicho número
c) El siguiente del doble de dicho número
d) El doble del siguiente de dicho número
e) El anterior a dicho número
f) La mitad del número anterior a dicho número
g) El cuadrado de dicho número
h) El triple del cuadrado de dicho número
i) El cuadrado del siguiente de dicho número
j) El cuadrado del número anterior a dicho número
más el quíntuplo del siguiente de dicho número

EJ 2:Escribir y resolver las ecuaciones contenidas en cada uno de los siguientes enunciados.
a) El triple de un número es igual a su doble aumentado en tres cuartos.
b) Si a un número se le suma tres, se obtiene el mismo resultado que sumando ocho a su mitad.
c) Tres hermanos se reparten 1300e. El mayor recibe doble que el mediano y este el cuádruple que el
pequeño. ¿Cuánto recibe cada uno?
d) Un padre tiene 47 años y su hijo 11. ¿Cuántos años han de transcurrir para que la edad del padre sea
triple que la del hijo?
e) En un rectángulo la base mide 18 cm más que la altura y el perímetro mide 76 cm. ¿Cuáles son las
dimensiones del rectángulo?

Ejercicios de ec uaciones lineales

1.

2.

3.

4.

5.
ECONOMÍA – ADMINISTRACIÓN
– CONTABILIDAD
CD «3 co co c © W » co
®' s

Eudecor - Córdoba 1999 ■■


05 tO
0 *o .2 ® Q» O M C 03 W > ; js
2 § rs — O ©
O « cr 0 'C T3 o> "o

o o — co ^-3 CZ O ■o co © © ^
• co -0 03
o ■ oj CO C0 ©• 03 ■0 E E ^ Q. 0
T5 "co O W E C0
& > 73
© o co o, 0> CO V) T3 03 CO 0 O co co
O Q Q) O •SO O
f .2
w 1 ‘c: o . c m
C0 7-1
O
'i E
a> C O -Q © ’S
o i £ u ro q. c: «« ©<D o .2
•43 -Q C S
o
O
03 | a 5 CO e l O
Q.
2 c .2 "O c
ro
© © » ® Cl ~=
’C c co p © 03 O Í S
O ’c O ■O ® o síl TJ
< co © Q) Q> Q> C/> CO 03
co
• © w ’ co
N
^ ^' .2 o 03 C0 £ T3 C0 -2 o Í ®
60 © ©Q
Capituio 01 - Las organizaciones y su administración.

©
3
CO k co
c Q. k CO <0
co
©
1—«co CO
0 03
c w 5 co ja c
co 1 oQ .O» CO w
H C O j z c: Q> O •S c 0 C0 co S 03

s
£ . 5 O X!
‘o .. O) . 2 co 03 O
INTRO D UCCIÓ N AL MARCO C O N T E X TU A !..

=3 ~ o S co © "o a> « 03
tO co JZ > co co C 0 © u. m O © OT- o — C 0 O.
S ^ ” CCO
m w 2co ■©5 o c ^
c N o co „ i~C0
03
c® ^Q. X3 Q>
03 o g
H © O T3 03 ir;
-a’ © '5 s E U) <0 a>
Z O
ID j2 ca­
er $ ^o E ,to
03 "O 03
C
.03 , O -O 1CT gQ 3
1- Ü) =— o
G í? C
'C0 i=
0
©-C,
O ~a »C3 o co ~o

- Alvarez, Héctor - Teoría de las Organizaciones - Ediciones


Ct5 O o St w O
® co ® £ «5b,
co -2, E
3 » w c- O J/3 a. uí © o © Ui C CO 03
o «C 5 c 12 .O jT co - c ro co CO T3 X3 O Q . C¡5 0
"O ©
co © w
o: kTO .2 15 i?
> Q) rj -o O)
a>
o— o ~6 'O je
o
. o JZ -o - CO C0
> "O o
.p! ~ — co © >,' 03
U ' 0 O S. en
a. _cs <X5 o _CO To3 C
5 c
Mo ©3 o 1. -o
03 w 2v
(D g^ D)
© E
QC s O ‘
.N Cr •5 "O
o ©T3o °3 o
.E O ís;
vD) co J í ‘o 2 ro XI rs c
e . © oi ‘c O 03 03 © S O ¡ co o
c ^ © -o C O © P> © 05 T3 w c co -S '£
fe .iz; © c © . o
S c c .2 o a - ^ O CO .£ o <0
0) a> D GL
O W 03 co CD T? O
©
<
§ pj o -o o 03
CO V \ c
c CD .C0
.5
’l- ’ü
O C co
E g 5 co © O <d .2 >> © o. o
O. 03 f JO
c ©
1 .tü es o o © © O ÍO E _cg T3
O w ■a 03 C X. Jd “O 03 E «
Z: s © 03 O CD o co
o 03 . _ ■
_© 0) "co g © CO "O
> ©
vO
Q
o ffl E &b Eo co co o g
E c.5 E
©
O
- "O
<n c ■a 03 w
CO 0 C0 © 73
o o CT> Q. o o % ©
P o o « s .2, < a
.cr ZO
i» 03 ©
c
© co £
‘o £ 03
o
O o
*0 co E Üo c® .2 § -o©teO
-0 : 2
o 3 42 03 ’o _o o 03 0 ÜJ'a> ñ 03 o o CO u
O £ ® L. o ^ ® =5 0 >> "O co
o to « :2
«3 ©
© CL >, © o 1
% co a C0 l/t -5 — © c - © - *O© T -íü
s fe E

11
CO N
C T3 t £
a . % C C fc 0Q3> E 03
o N ©
» C £ 03 o . © s J3 o S
w C0 o „ S i s
o : o .h n
C ’f*
— r-
© «a ~o .2 03 ©
© T2 ^co ­ ©
U LO g f f l j J¡2 a. O) <-3 CD Q> X3
o
£ ss fa o cx-2
e s'
o ■0 35 i S oo "?^ &o3 •5 © ■o ,
T3 TCO
_
o
o X3 a
Q-
m c CD © ©
T3 .O
CO CO 0 03 ífí 03
"© O E
h
o .2 E? di 3 C © c: C
■O
P O
z _ ro c o a ^ 0 :2 E "C O > O 03 03 .ÍÜ O "a c c 8 -2
LU ’w ctj3
■o “ 03 0 <D o O CL o
3 « ! 'o o c Q © ‘o ■Z -o 'J= ® o
O- co ~r "O _© L_ CO ü)- W^3
® 5 o
-I ‘o o 2 R3 -¿2 S u .o O C0 CO C0 ’ c C0 Q) <13 C CO ^ o
© c _
© .íá o N .N 13 ÍT c tí ■
’c co ■— ^ £0 o o C O "c C l o 0 © O) ?3l ^o .© ® s
o> .2 E ©T3 -»» o©
CC U. cz jO C © Q>- §
O)
>, C0 CO 13
CíJ X3 03 10
O co
r- ■=.. o.
CO 03
© ©.£ § 8 1
las

u §
O c O T3 "O 03 I
C 'O ■§ -S C0 CC 0 E o o o
t_ T3
© © © ® -g
© CO 10
©
L. co T3 ■o P ®
*— Tü
c c .© tí" c/> c
® ©
o © O Xí © 'O CO "O
o X5 P •S Ü
’o ’ co ’ >
© © © CO Q)
co
>. "O
©
‘o
c
§
■g
® J3 O)

w
o ©
©
c: O
© co
©
sz o .co Ci. "O •
o © ■S >v
© © ©
^3 .P O
©
<c 2
© © -Q ~o
,o D S- © 'é if
jE! ."Si T3 © £ .y
xuj %
E
?>
'SZ © 1 O
© c: ■ • £ ,5
-Q
CC •O
'o
-o © ■O a T 'S G
Z «5 © 5* 3 o. *o .© ' c
cr c: "O
© o o O XJ
o 3 X3 o o 'o
o w ©
2
ID

K
ü
■© i?
°-© > © c:
*o © c>
O £ © © c o. .5 £: 3 o
© rs co Q- O
O <x> 13 Q © c co o CO
ir c co P ©
© Cl C co
CD © ©
co
co
;>
T3
>.
<
§ -2o © o rg .p TJ en , §
ro O © ©
CO
® © .2 & o '2
© =o o
CD rS
. N
CL §
©
c
a
©
o
0)
© 03 CO 1o 35 ro "co
©o
-Q L~
< © ’5 32 c: 15 ® £2 .9?
*X
O) O "D © o Co o .2 .2 Q),
©
_"D .© ©
Q . "O
© .tC o C o w ® o*
i_
O
© <3 c:5 © co C0 ■. iS
O CO c
5
c D o ■©
_ =3 © o o o « D. CtJ w
o c:
© © j5
©
©
’W
,co !©
c C5
•S
* ■

-S -
O
o
s
o "5 c E « 03 -2
©
•ST c S ra
r> .co .CO O .°5 ^ CD o
O £ ü. *© -— Co" co E °
Q
O o
' 1
© i
Q >< £
© R £2 *"2
© co
TD
P o o o
co
c E g ío° -S CO
5
^
E -2
£ 2 w 12
•— co
co o O £0 c¡
©
cz © -2
c ©
©
E
5. h ■2
co o> c
o O ^ ^ co © s
c
oO ac 5Z c
ca
en w
o ■o -D o Ci
Q
ü
© o ©
O - c co
O
Q
©
Q o o
c
'3 o. ó: o o co
c
'=3
‘r X3©
co
1_ © D P o o O
© ©
co
© © (D © co
© O
©
O Q. © O
c:
O
co e CO co Co
© © OÍ 00
x> c £2 id
o © -Q •Q -Q •Q
O ’o a. ü.
O ©
T3 ,D) © -tí
H5 25
o

co ro ©
ro — co ro © ^O a>
'-— C0 O co
O c ■ o ro co ’ co
— o— o
©©
co ce . 2 -Q o> zz: © — C« © S
~a " o
© O
c
c© « co "o .15 E g ©
“T T3 © © O . © £=
’ co © ©o
o
©
o.
_ro ©“3 CT © "¡3 Tí
©^ ^ a . " 3 T3 .íü O)
i—
©«
co C © £Z ’á ' C © E £1 © 'O - C 2

© -N !
.2 § o
o <— co co
©
Q :2 D> -S w
©
"o
B
co
fe
O)
©
c t - S co
-c o "D "o _o ^ © c: „ X © D> o
« © o © © TD © co © "D O GT) CO ©
© 03 ~o tuí
© ^5 co CL c c O
-o LU 3 W UJ « C J) ®? c o — © .© "O
_j o
M— -O
•o © l— ■° s o © S- O .
< 2
lJ C0
© ©'
:¡3 © E © > 'O © .CO

“ e
© c O) ©
■o — „ c © ° ? S3 X> ©
© XI > © ©
co © © © co W T3 © © co
D co co © V ^*-
© C ™ o d
© E ■g ©.
o >■> </T © o C £ S 1 © ffl m
b
/\
'E
-r O c © = © >,T3 co o ~o 'O © CD c
LU E " o £0 _ Q . LL. TS o ^ o © S ^ o- 15 *-5
c . | *— 3 © © © © O co 3 £ '© ^ ffi — co ,® CL I /I, © ra
h-
Z
X>
CO
5 co
c¿. ^
o ,9i cL o
A* E C CL. ü r
’ , -
Ll*. CO O
© > <3
© o >
S
N wo «
© c
© « o
© fc!
o © T3
O
OM => c E
© „
- o O
S2 « LU o © ©
co
©
c
© o ©
C Q. - - <fi
© C0 o
.2 ® ©
-f-¡ Q) 4_ co © o w
©©
co-
a o co Q. O . © D3 "D © C -b W 3 3 c ra
O ^ 0 W
co -S ©_o Q. O © cz co © *í ©
rs co
D) ©
•£r T3 © w © 5 cr 3 3
© co
O ©. CL '© © c ® ro c £ o z¡
b) C© u ®D ®
O © co
C (0 CL O lo co 13 o 2 — ' J® 3 © cr
K
< .2 c o -o 13 o' ©
- o-*C co
CO s® © .© - 2 'm ra 5
CÓ C3) © co
co ü u
© C0 -fli ss ©
o ■O c
» i ^c: oc 0^5" 5 ®O © 3 E o § co c
c © c: © c:
o o
CO o ■s §
ro rc © Z3 © g © © c r j cd _
CO co “ ©
E 0 T3 o
s». T3 © o a. fle c
© © ,Qes. _
o c CO 03
^ co
’c © J© ©
Lii E “------1 J5 N
■8 ©
o .5
S _Q
© o © © 2
‘o
J© E
®
fe ? o
co o © o ü E
"O
=¡ -o Xi o "O .O . © ® © co © Q ..> Q. cr© e m © W ni co
7 o E ® E © © £ Cl o P © ® ■© o c p © n o ® ©
o co g rs
O o _ c -S 8 ^ 0O .£ o -D E ¿ co co co
w o o 3 Q.
o g
o § **“ p
S O co
s_ © S__!
^ co o .2
©
E g o © 1 «
_© ~o O £
©
i5 «
© ^
o J3 ^ co r3 © ©>
3 ¡ © ro ” co co
ra ©
"© c o ©:© ( O jQ O
_® _2 —
co
o © §
©
co © •E
E = | 3
2 |
© © o
•O ^—
©
o
s ■
— -O P
© ra fe
~D -Q JS: j=¿ "O
G5- of-
Q ’ o
o o O - >- © c: o "O © © T3 co c -2
O o 3 m
© "co 'O
CC Q «3 b m
o ^ - o
.S~ o
"co ' o ■9 5 P W C « O '© _
J2 ©
o
O
®
Q> 8 .g o n f -1; d
c
©
© 3
T3 *■—>,5 ® i s en
'CO Q) ^5 ® © c co _ "O c © o
© o
’c© :2
o
Q. :2 E ©
'á T SZ s O X3 © -o
s
O) Q. e c -D .2
o g o
Q
co
O- c LU
o
(0 ^ ©
© ■O 73 p> ©
O CG
« sN ”co © ~ a. T3 co ce
o
C O ©
c ° P
c
© c ° © > © > « c o .2- _, ©© E o
u> © f © g
© ¿s 03 O ) . 2 E "O O u= © o © ^ o co r~ C0 o e o
E C0 i -
•— O CO
. 2 ; ^ -o
*D ¥ -c . .© © N © ■o D i N ©§ o © co
® ©

CTi d
o 5 c© 5c: ® rs S 3 - -S * 3 ^ !o *
o s ©© ©1 E ©
O) *a LU :2 • Q -V ¿ LL a. o ED CO Q.T3 So 5 ©c © P
O £ o
©

'Ó § 52 c S
.£ o © © © .O. . t ! ©
O) © o co co E b
.© ©
• c TS
O 05 .£22
"O CL
© c
© z¡
8 -2 a o UJ
©
3cr «5 c c c ©
© o © 3. © C LU
5 -o CD 3 3 •o 2 re
© © a> © ©
c £ o o T3 W ©
o
© © O © c© cr .Q c w O w (D o E
.N V) 0
¡S=
S
.N © co © u.
■© © .í 2 ©
c C *“
£ o
? O 'Q . C c OT
o o V- > I I LU w SZ © T3 © C
© — t £ 5O
l e OT © 4 io c: © © ©
N a> p
CD 'O
© 5
. ”© ■o g
© .. ■§ © J
©
c
©
©
3 *0 ©
0
-
o
o.
c
o 5 » N >- § • -© r f f i-o R$ ”c E ~u .
^CD
N
0
«3
CD w o CD
Ui ro
w co 0 © c co £
© P ■ i
© —
m
CO 0
ss
o
_J O -j= 0
co c:
© 3 <0 CD
TJ
_ V)
JQ •—
£0 C
8 1 -S
Q .E o o c
® 3 I
Cr
© >co
o
■g ©
< 2 — "O O .O
O
00
^
CO “
^ D)
2 E ’c co ;2
© 03
o "»
>>“ ©©
2 .1? £
CD O )
¡ fe I ! ¡ c CD
2 ® f
p © © © © © o o
© © O ©
c
.'2
X iE
tu
^ JZ ‘O
c: ©> S-¡ 0 5
w» c ~ o T3 E © J 2 © CO §

©
o o
f— -o
lo 5
LU „ ,0
! § ro
_ ©
c -o
l i
CD
CD
co
J=
O
o o
Q)
« co © ©
■— CO S -g a © © «
I " I o
c
3
Z © 0 .© O o CD © Q . ¿¿í- ■tfi
OT w *D ©
o 3 _ ©
•ffi
ES I g x:
O © 0 TJ
33 ©
O ©
C Q_
<D
0 © _ c ■O *£ ©
©5 g
E
- Í | s
0
L~. Ü?
©
o w © £? .§ ■ 8 w 3
© C © ’co co -O o »o s © Q. © c
CO- m b
■O CO o u - "d © id y s
0 D. © £ ©
c ‘o E T 5 o g 8e®
o
O
^
el)
8 O.
.© ¿s
o _
C 3
CD .Q
CT'O „ £ ts 0
3© m X
o
co
© ~r=¡ © C0 © © © 5 _
0 ©
*2ñ
°
co
© 0
re c B" w 8 ®
© £0 ® o »©
f? O t3 O
~
~“
-e s cr % 2
■2 E c ^ C0 .2 13 E É © » ■ §$
-2 ©
■«
■c ©
« 25 ©
<
§
^
o
£ <D
© o o ^
CD
Í3 <33 © 1 i w~ Eñ
i O © ^ © .y © ro o - | 0Q ^,
CO CD
© Q.
"O
C o
© ©
■■
«c CO
o
O ^© ©
O tj
X © V 'CJ
2 £0 CO 0 co ©
C3 C
ro ü ü
g
U
O 0 c "© c © » 'O ü 3
© o ©
c-55
_ J -j= >• CO
4—
"© JO
^~ o
© Ü
© t» ;D ©
to
g
•5. 05 CO © b
co © —© © 1—■n
n c
cd © 2 § ”
0 ©®

-2 3 0
© i~
’o x- cu O c
0
CO o & £0 "> © o "o a
e 1
»
o
o Q. o -Q ■<- ii.
— © T3 O . (D O CTT3 c ■8 >- u.
0
Z E>
CO ü> co ©
c o
© -■§
O g © 0 ^3
¿5 - 2
© t í 32
© 3 c — © o
c : co' E 0 0 ■%
© 03 c
© s-
~r O
© ©
Q , O*
©
q
u— co ©
> ,lí=
O o ro a '2 2 ■o o «- "© © O) © c:
n i» £ © _ "§ 1
O
>.
x i ■© ^ • S
CO 0 0 O CD
3o o C. CJ) ~
S C5 r- © LU & X •O
■&■ © © o Q . 0 .3 5 N ^
c c o CD § ® © • - 'o ™ -_ (D ü . ©
c
o 3
o ©
c "©
3
tí c 0 ©
C
T3 '— c ©
E *-© .© O
C3 — .© 3© 3
« © .© ©
o -2
c
O CO § c : Cu CD QJ © CD co £ © N ^
=> I
O ' © o 8 5Q . g. m
©
O -
U3
co "*- O O O ^ O
.0 . "D C 'c « ¡ O co ~ "O
© 1 "© 9í
O o © ©
' tI3 P C * .
& O : © -s-
dt3
£
©
S
c T3© ©
CD
c -o ^
D> O _ o .O © ^ ~ ro
© © © ©
© "O C/í O )
3
© © <D
© §
ñ i5 © P
CL
3
Q_
5
c;
r*
o
*—
© co F
-ro
o .£ co
o O co
o co
. o
-E ©
¿3 © g S .
ü
Q. ©
E ^
© Js 2 O © © ©
..W
ffl >
^ _ -¿ ©
)_
O
C
™ CO
© “O E CO © 52 | r I
O b g
-o S © s ^t 3 -S
c5 -C c © _© © ©
© , 'E
jQ o O. o .CO O - g O co ffi
«
© o © o x> g —© CmVj © **5
ir ü 3
E © a ©£ a . s=
'3 2 ©
™¡
c CL Cl E S

o
© o
¿r o .£ . E ©3 X> © ,© TD E
w Q. G
C z
* E cr
J
© __ © §
£ en 8 »“ ©
© co © ^ © '-& © © ~ cr ® 0 E C © 0 © _© © -a -f a» cd ¿o E 3
l- S I ^3 O W C. ©
2 *0 co
co
© "cg
■m I rr^ ^ -© ÍQ CO to
© 8-S ÜI ^
LU
© —
O ©
> © "© 1—o ©
^
§ E
©
©■ 52
©
cr ¿3 3
O E 10
©
O O ^3
CO. Q
=3
</> i~* O "O
- £ c Vi •ci o © E © s ©
© 8
o í¿
* © S
,N 0
© © XJ
3 ffl € | «
g © o.
3
8 !2 c
c ,©
o ^
c:
,
"ES O Cr > O "CD
D)
3
Cl C © O "O =© © ©
e
© ©
.b: CJ ©

© © X3 c 0 © co o © 0 © a> a) © C —
© G © © © X5 tfí O > O T3 o © © g £ o « o o o -2
73
-
•o
© ™
"O C l o -a
^ O
_ J u=s - o
® co «
Di
O
co ‘co ©
0 'O _C
— -a
© ©
© O)
O O
CO
£X g Q . -Q o
©• G
.© a .
X3 ^ © w o o T3 C l ©
© © C 1 c IR ©
© TD
e-
Ü
lo
0 o 5 © £ E
T3 C E ® ’E © fe T3 >< ©
o 0
o CO o C = 3 o
> © 3 o E ^ CD © l© 0 3 S © C
c r ^ UJ o
cr»
© ©
o © d Q. 0
© Cü
■£ O 2 ©
©
© o o
© c E Q-
»■ § c/)
_© © •§
O
©
aj ©
Q.
Q. O D O
Id
"D o. ©
0 £ ©
w
I s
o
Q. 3 «» ís© ©CO
© ©
N
g) T3
■O ^ '2 O © r- O ^ «
co © 3 s~ © cr co cr o © CD
© c: - ©
_ ) ’ü
< ©
co O
0 © 0 T5
) u í k
©
© ©
© ©
tfí' O c
0 co 3

© ©
CO D - CD

o £
© ©
“c
’o
© '5 -D g . 5 ©
'P i ;
© c
0 co _ D ) ~o
P Í ■© "co © n
W ©
(0
c ©
© ©
s 0
T5 0 g C 3
—©
0 0
co ¿ 03 CD © ©
0 03 "D
E © ^ c
k
UJ E
f 1 2 © | ,© 13 2
O
S. © 'O c O
c 0 o co b "o
c
3
© CO ©
■. > ' > iS a
h“ T3 £ Q X5 E © c r- C c
_© 0 8 ..
2 o Q - © z>0 i £ 0 03 L_ ©
Z © ^ C '2
O nv co I-Ov *7Í
S ‘O o ;o co Q. ©
O 3 c
© ©
© 15’ ¡
o o © m a T "-^ N © - ■O
0 . 0 O
© to *D o c: co £ 5 © ©
o » © ©
3 ® CS3
©
c « ©O© 0 03 8 -O ©
c X3
£
£0
¿5
© ©
c
o
S
c
©
© o
o
I © Mi ( - 03 iS © © 03 0 T
C T3 LÜ o © C
m c >»
"o 15
O O E X O w
R
O w
Q) 3 © -o © "c © co o © O -£¡ v3- C■-
0 E»
D e
a: s "o "a . — ©
T3 O) © N! (D o == © tfí O D CO
o © ~o g © c
© O s © © ^3 ^ © © -“- ^ O c
© > w
< ©
k*** CO © O © w O -o E
S o L_ c '
© w © © © © 0 J5 © ^ _
0
o
o ~
_l co
©- C "O
c s ©
c -1 c
" co
0 co
© *- •© T3
O0 « TJ C
> O
0 ■€
©
k— 13
T3
©
o .©
p
o
c
_© o § © ® £ c ’c
de

Cl © © "O _ 55 c _5 p
< 'c 3 3 © 3 © G- © ’o
Z © o 3 i CO O D :
c©o c© c r4 = © c >© c Si © •tií¿ ;o
C o ^
-O C33-Ü
0 © 0 © ©
©
©
i ra ffl g ^ © 0 £:g o
E O © Q. C
'O
>> © _N co c 0
C o z r © co ® S ©
o c ^ c © ©'O o "D © lO o •D
O
o 0
O ro © o © O © o TJ c © c C*
O _J go ©
O C © © ©
. S ■© ■g *® t ®
T3
©
¡r. ©
o -a
©
-o ©
“ O "D ~0
o £° T 3 o -
•o ©
O
©
c
©
- ’ I b" co ■3 © ‘Sí
© o -Q o 3 E S3 © i© o ° £ © "O
_© _© .©
S rE- o E
D
O o
'
© © o *o o
© © o w c ©
O X 3 £ ©
co ¿o
w
© 0
p © o
’>
^3
O
©
O
X
x c:
‘O
c: -Q >
© "O
0 i ■2 § © h T3
’C t s ^
©
TD
0 0 á 1
9- o
C ‘5
H b Cl O C
O- © "O "O b TD © © © ,0 ffl JZ J2 © -S o co "2
© —©
—t ©
TD ^ ©
UJ g . S o © c:
2 ■S
Z © 03 CO O ©
©© ^ .2 m « o o
0 © 03
^ T3
0 ©
§ “
é ”© _© cj
á © o “ S ■§
•fe
C
©
I 45
S E *=
c O ©
•a «
<
9 ’& «
o 0 ©
'o
B S 1Cl co o
c: 0 < o © o
m 1“ ® ffl
"
© X3
•D
O ^
-S
C N ’w
3 C ©
o ‘c © 1 Q-
O — Oi
©
co w co
3 O O
CO XJ , > O CO
o
E 13 3 D co
O .8
CO Ei *Sw-2® o • W -
c 3 O T3 "U ©t» .52 CO
©
S : > ro x'nj 'o©
co CO
N i** s— O O c c.
a> o CO > Q> o °
Q_ ? 8 "S C c ^3 g ra =3 C
« O 05
’c
"O
a E o ©
>*
> ©c: >N
© JS ©£
E '5 Q. —o ~CO ““O © - o co
O •c S ©
o ™*— o >
O) CO
o- © © c
E m •O 3 © CO
‘o o ’co b> ci> rt\ ¡z co </> ^ co O
.-
_G > 0>
3ü rtím a- c cr - O • CO © (J> I ®
© "ro CO
*o ® <l> "O o o« 'O co co ü : rí w .. >> 5 -o o ©
© C
« 2 ® 5
O P C7 o « “ 2
o
O X> o Q O *£• -— “ <®/> «cg
o ^ ® ra t:
E o © c .b <o o o ro t > ^íO 0 f— "H <5 « o "5 S o
<8 o
o
d "O Q> co ™ © © I- i w ü .E g s JO 25 ©¿3 <¡> ■2rt\ §ü(ü ! aj- o o ro co ü
O i=
3
O) «
© c •o
cr < 2 CL CL E ■% -c
,? ffl to
^ "O
o íj) W O

-Ü ° ©
> O *— "O 1? I #
©©3 a i ?= © CD
£ ® 3 H i) E
x -|
co E
© a> o ©
>
flj J " 5
U. 2 c rL U O.
§■£
O -o o O -O X¡ CL co © "O O -a > cr © o. CO TD ©
13 D ID 10
CL CO i :
D _© o
LLI E
"O cr — > © . CO _ to © i9 iJ
^ CO
O 3
ro
o
c ^ | < 9 © © ©
XI d ©~
■o c _
co
«
d) M o « O »
c ©
© *Q Q) co
o »
c: w“ ‘aT 1 t s ¡ c
2
3
C ©
•O co C
•o
Sí i :
,© .2
© ■° m ® ‘o
w >> > .
1
E § -S9 CO 13
o
H »* o £0 c f- O
co >
'tC
-o
’o ro "o E
co ’w
o
w
•Sí <+— *o ■° _ cK Hfe ro co v- co 3 ..
^2 c o c co 1 § § W
o © co co co c S '-o g j 8 " 8 e co o Ti c
K c 2 oS LU S¿
I- <
ro
o
c
Qo
E a. co .9
o ~o
3 o
- t XJ
«¿1
© ?■§ 3 O §
T3 c r '§ ■“ i
< CO £ ro g o o 1S U T3 O _ Í S S s ■§ -S
£Ó Q . ro O < Cf> £ ro o ® CO m > P> o u O y ©2 ® ©
■=5 o
CO iP E to «
< -1 CL
X co
c ©
3 E c= ra c
o 2 © ra
w
o íí © Ü5 '¿X (/)
•»*» *J
.co © o
NI S
ío c < flU UJ o
ro "co o -9 O m 12 E LU ' a. £ c
©
co L_ .£o o O
q
gj
f— E
o ®
Q..E
c
LU 8? a . o
O Q
O O
o
rT w
CL ® üO
£ E
5 =ro c1
’r-
co ÍD O
O —
•O o co o .© c: ©
E E
co É 3
¡ ;8
8 3 C
co co o CO
g ; ce o o
£ ©
CD r ;
I I
co C<J t
0 o o c
£ 3 _
© © xa .o
CO JO
Q. T3 o Q. O
co
1 iQ. uj
2 c 0
Q. 1^3 *o
fc £
Ü J X5
co
o
©
co
‘o
©
3 E
-o o ©
UJ c O Q

© £0 C0 CO K5 «O co c W Q)
a>
-O
co
— co ©
co — "O
ZJ C
<0 ® 5 O
£0 ra
O
co o
X3
© o co 3
© C TDCQ
O
>
3 ©
C0 T3
.E -a
w >* C "re 9* a W CTJ
©
© o co § “O ro C0
c
© ■c
o
ro o § w
o co > 52
£0
C3> •<-* o
CO _> d E
o
K
©o co ‘5

D “ | ©©
■2 rs
p T3
C ítl
o o 3 c — CO T¡ E D. © M .S 5 C ° Q_ Q> .9 ® co
CO u> O «O LU © 'o *o O
© n _ co rj « S C . 3^ <
Q-
o ©
T3 «S . "to S £ ‘o
ro ©
©
c
© c ■a © 03
CO :g ^ O £
d
© c w
■D
S?
©© © co o E : e CO £_
O ©
"O
LU «5 Q. CO
o £ © r ©
o ©
ex a>
w co O -a
o. ° cc -Q O co £ « .© Q. co "a » TO
'O
a 0
° ro
co c
o co -b •52
Cu Toj © X5
"O Q) s~
k
"H
CO
O
©
C0 £ -a
o tS C
T3 © N C ® -D _
o2
« © _©
© ©
2 2 . a
cu to LU >^4S
< 2 O co © ÍR "O 3 © £" © £ X5 O CO <n <u
UJ § £ ts co fS O" a. có O . O
o ^ 3 © o "c O Q i =s co
? ? 3 « cr
&
Q.
©
. c C '-LÜ ’o
E —
Q. © d
^^
>v E ¿3 O T3 c .2
© o t<D
CO
g -s
E ©
X % x¡ © w © _ ©
lü E ■o o O JJ •o c: 0) © © J i © m © C
E <u 05
£ UJ ©
® w d o ^
i— T3 o. ro . © CO l o 'r5 . C0 ó- t-, o J© ‘3. a> W O
C <0 © 0
>• (fi T3
ro
c ‘o O
co O £fl ^ © O o1 o © O 13 >> O
J9 £0 JB i_ d © jo á
® » ~ © w w> a. <5 (0
. CO
^ c © Js x> "D © :2 © o O
8 3 L
Z3
O
T5
~ © o =s
© o
© C0 a © Q. ’ co 3 ©
~o ro
O "o ®
Q-S o
o m
co c
ií: §
c c
O)
©
c -s— CL Q . XJ ts! g »
cj res CO © ro
■©
d Q_ o co
© Z5 S © a .—
T3 ro © c ■— co TO
R
0 » § ü ZS © ^£0 2 ’o a "s O © © ’Ü co
© - _© E •5 ^ CO > , O E 03
01 <sc C _ © C: o. c*- ‘c t í >
o © ■a •a o 1z © t: « )
-Q X3
o 5 "a
fe ^ <u
< .9 © © g ■S ■ © “ -
Q. CCS S . O.
Q
'CD
©
d © > "d D©) irr =j *í-
£0 D Jí
zs co £5 © o¡ » r o a
5 °
'— .CO E S w L~ ü¿ ■a ÍD "© © s_
Cr cc 'o © ro •5-S J í f
_D C0 o _ E < có
C o
o —
¿3 </>
S o £0 ^
i— o co
© ©
a . "D
©
CO t3
© ©
»
«5 O
tM C0 o c
rj
s
o~
co
©
< © d d .
Z
o C
c "S
ffl ^
©
‘o . ' t :
o. O o
CL
©
3 ."O
© ‘O
o '©
Q.
©
£C Q .
© co "O D-
"O 13 c CO
? ™ ® W
© ü ® «5 o l T Z5 © ‘o ® E
3 ja >- o 5 D* co =
“2 .© (Ti O .£ o ‘o . m *£§ d © CO S C0
>iw r— § © -J Q>
O ro ^ E — ° m C © z: O
s_ £0 §
_ © ^ O . T3
ci LÜ © © .O CO <D S re a> «o .*5 O
O 'O . m -2 ÜJ O j§ C CO C 3 > ¿ ~o
Z) £ © CL c O —, © CO O © _ro O co ^o "o
o 3 3 ra c
o «> ■. >>• 0 .- 0 LÜ © CL © © O) o 2"“ 3 O
o O m 50 co s C0 ‘ o .2 C0 . 2 co
©
d c: © O CL
O b
-S y
en “
iS K CB ü p co o
£0 => o vo p^ © ©
”© "O 5 o o ® £ S V> 0) —
a. a>
P- o
o £
■ S i
"O
2 O .O c o 2 .£
O. Q. > «3 O ■p C5) -5
‘o.
o
©
o ° = P Q>
^ © o © -o ■D)*0
^ Í05
fi S I w 2 E 2
V, tr
™ 00 o '3- © o d c © C“ ^
Q. o o © i ; "O cc
°> O 0 - .2 . 0 - Q. Q . Q . © 0l S Q. “© Co d tr o í 2 ffi o ü
o > ‘g - '§ > 1
© 2
co Q. .o
© © ©
CO 51 CQ CL
© 2 C©0 ro
C5> =3 C ©
$
l: 0) 0)
a. 3 T3 x.
CO CL O 13 X3 fe. m ‘cr c > E 5
*^= <o
TJ © co o ja
g ó
■o-g ^5 o jS
'■5 «9 o .9
®o o ®i -
to >v c: ® q .
co E
*q> £0 CO >* © O G CO 0 o 10 > .
co co N — S5 CO
3 0 g O ©
o C w ‘C CO 10 JO i_ ©
X5
O) co co
Q> . XJ
> ra
E
© ro
a $
0 O Q. lir "D C
o
— >,
o .5) 03 0 3 CO
~0 .ro
"o ^ E o
•co Í2 O g. O 0
•O
o co z¡
5 0 a -^ ro ts
3
0 ) o C C
G>
s_ -S
X5 =o 1q m c © 0 to c
_o © © ¿2 o c
X3
o c
O co
'O 0
O »
CO CO u.
CO
■©
a>
co 0c r= G
c
«O
ü l-
CO 'fc- S co
r\ vu
0 0 ©
G CO £= .ro __ 05
0
"O -O
O
0 3 ©
x> £ t3
o © 8 05
3 ' » ’o
c xj
0 ■a c c: o— -O © ■— ©
< £r o -r o © CD
c ~ ■© 'p ~o
X7
.ro fe * o
c ■p co
§ ® 0 o ■O
w 2 2. ’o T3 o "D V}
2 1¡2

LU E
x íe
CO > ^
X J *5 ^
to ü ^
co
L_
co
o
_0 >->
s_ rs .5 C0
X ) Z3
ti o
0 C0
3
Cl ©
© s
ro o
c | 8 G Í0 CO “0
(— -o
Z <® . „ rs
.o co co
m ro o
c a.
« Cl .N
C0
o 0 ui >
O 0
" = o
0 ®
c
o
.
C 0>
o ro
O C - 5 X> ’u o ’c DO c C0 T3 en vO Gj £ - 0
iá -K
8 XJ _ ’D B $ CO o g> <4 © eo ~ £ OXJ
O w « c *- co o 0 H“ co *= o .y
CO o co — O) xs co c
w
% OT o
® 'Oí x> O 05 "3. 05 £ ®©0 .2 co 0' c S -2 5 o O £ © ro S 5 t/3 T>
O <D 3 “co 0 CO .Q o — o 0 co UJ co a
0 ü o ’c S2 ■p o . CC
X J 5 Í/J 03
Dí c 9- K5 < 2» O -JS ¿s o © c i_ co o ‘> P c -Q
< .9 E ¿s .£ co -co co 0 i~ co J5 .. o
o: E i 2 .2> E ©
c ^
5 % w ro
c x* -0 c: £ o « _ro "G 0
c co co 3
.0 X5 ro p ^ -Q s .TO
3 W 8 .$
o co - a co jo ¿ co £ «= © G
_j ■= > o © V. C: m CO g ^X) o
o
co
TJ J5 O} £ U4 co *-
0
8 0 ro o
to a .-t i S co Q. -2 Q.
< co ro
©
c: co O m
o > o ¿ü!
co — « -p CO Q. 5 Q. T3 _ 0 co 0 JO
o G
Z oE? 'ro 2 co 9 m 0 c: p - >_ 0 Xl XJ 0 co ©
O © xj O CO
O r- c/> ^ Xí 0
•ir x j X3 G C c= 3 XJ0 c X0J C
0 ■§ 2
©O
~o ©
XJ
CL O 3 CO E ® ® m o .. ■O
0c o >0
UJ a ® / Ce __ 0CcO w. ^

e©0
O co .0 « <D T i O P
O
O “O *£. ^ E o
a f f i .2 ? © o 0 ro c/> ‘o
a> > Q
© H3
D-
.£ 0 U 0 10
D CO
O CL >
0 3 0 ^= u. ca
— co «© oo
c
0 £ c
ro
Xí .E C « 0
» k
S o 0 .2 O O s-* ¡ a ’o
xj
2
Q ' "co co CO «
CO ©
2 .®
© -G c q
1 có Í3 :o c ro £
o . 0 o ^-Q
o © TI « ^ -C co c
O o co O JO ~ 3 O. O :g d ^ co «
is E co O — 1
0 G> XJ o o ©-S
O) c £ co 0
3 0 Cl c u- X5
uí J3
Z -3 ©
XJ
0 0
X3 X5
O U O to

co >> M —
.ro ®
o
■o
CO
o
JO
o
~~ x>
O CO
.
^ o
S
.O jX í
^Q> .2
©
8
CO
CO Q -
0 o
co
co to 5 * JS. . » 0 co 0
rj
Cl
° £ iS £ ■co O ^
CO co O
§ -iH © 0 0 T5 P) £
0 i?
H—j
E CL Q . Q .JS . ro 'x © LU


>. © © í— c c 0
O
CO jo Q O E .> O c ci­ £
te o 2
’S
o. .£ "O £Z
’> CO R §o .c © £
Cl © > O
X5 2 /W UJ © o. i
0 O
> CO
ro 5 ® 0 «£ §2 S 0
S _E x j c
c- Cu
©J3 JS © <C 0 J5 “o 1 1 ■o %
0 Q-
■p
ro c ro
Ü_
$
q. UJ

CL o ti •§ » CO w
A . A . /^K A. O O __
t 0 A ro co .N ©
A A A A
O JO CO ©
3 0
o X5
c
C3
5 CL
co _
0 0
.2 0
O “O XJ 3
co o. "O o O

ro o G © o o ro C: CO to c c © c
n co O =5 (3Í C ©
í t CO 3 c; c £ -2 •$ ro
5§- •5 OT :§ Q- o O _ £0
£ S
ro 8
E >=
-5 o -o
1:5
O
&
©
,6)
•B
S
©
o.
§
2 .ro
5 £
1co o.
-O
C
co Ü C ^3 to
£ cz
c :— Q. © « £
C5 5
£ C
ro
C 3 CO
c £0 .© JS
3 ^
co *6 .0 © 'CO^
CO

-o
cl
E ¿í
c:
0 co £ © "T © d 2 ,ro p •§ 3
tr .h :
CO

-1 ^
< 2
© Ci­ © ^
ro E C-
^ co o .
E 0
to
to
1 Xs v2
l. co ¡«
© «r
£0
Qi
.© S

íp©
ro ©
Nj v¡
13
&
£

-o — O c: o -Q § ‘g C ^ © ©
2 3 o .000 >
te O ■ ■p & o. 3
. ©
C c ©
E XJ ro co O .O Cr i¡ O
ujE
I— T3
re
O' ©
p 5
m V— >ÍS ■■■
'03 n3 1—
5-,
© E o
6
■S
•§■5 CD C E 3 co
c >%
Z ro -o ro CL .Co o o O cr 3
M ’E E o l' 0 c
't> S o -o
O ^
Ow s o5 ro
g 0
© '
8 ■Q '> =
•- o co
J2
c
© ©
E
©
ro
©
co
«
3
o. w
,
« •§
to co
s© '5® 8-
© co
G
w
©
XJ
ro

O ^
1 o w
o ^ i -0
§ ro &
0 .0 > co »
«5 ^■S c co « 8
© O © B
o & Q) 3 £ 0 ■° ro
co to
.ro
©*
co ro ro 5
c c
C — .3 co CO
E Xro!
OH UJ
X> 1co to C O
co ¡2 © Cl © © ©
^ co co
-2 P .© te tá -2 & ®
E S- CO Cl
<
ü
3 JS © § - C0 o Q. 0 S ^
‘C;
ro
Ss L,
ü o o © ^ . - ro
CO ”G
E /A ro
S o w
© C
© -O - o ©
co "5 ©
© P
CL
o u>' CO O
c
£0 € s l ¡= o ro Z
© "O
05 0CL ro ^
Uj 5 o
•o
co © O 8 -g © Q.
CO ©
o ^
P
*— 0f\3\
“í ro O 0 to p © 0 r,s nP ‘üoco c: -S § ~o m © -fe co O
S
^3 i» £0
•£
^ P
£ o
*-5 X3 ’> ro
m
O ñ
.y O
z p <D o 3 o § CO j o
r~~ CQ •S 'S ro 1— © é ro
S2 ?‘s
S .. o - "ro © 0 c:
•0 O 3 C S* b> § f » 0 o ^ 05 © -Q o .CO 0
to » co 2 £
jD v> es
ro -
O !S tí < 0O
0 O ^ ° co p) © ^■s 8 £ :P o .
%| ■° 0 >» co
O
0 .3
ID 1
co o
X> C0 TQ
P —
0 0 i ¡ ® .N
. o 11
o i & §„ 'a £ £
o
co co o o <z> Q . g
©
. >» ro
o .-
CO ’o
£ E
Q 1 O © co .2 c .c:
0 t3
ty> c: ^ *5
é "O S . P «3 & J? ■5—- ¿ E © E ¡ 8
O o
f£ -2
= G. ©
O o ^
l_
S
<0 CO
. © Cl
£ 0 0 3
ro co “
te
&
co .©
fe ©
ro -g
S > 8 o
c
© Im § w -S
p- ©
c
co w
0 E ® 8 co 0© to
ir
0 wCO

ro © W ¿ ©-L- C © c
1 Q.
^ o
o o p>*- ~ c
ro © o a. _
o 0 f© co
® 10"ñ ro O
iQ
XJ —
0
z 2 © ^ C~t0 •2 03 U j O} o XJ — en-*2 —
s
?s
o §
a.
co
i— __
a -L U
W
ro ¿ 0 E ©
co ° .a 5 *
c
S- i
É
co J=! 0
c © ©©
® -o x j
£ T3
o
co .0 co £ ^
O — £
0
•2
.0 ~a ,ro S
>4-. KD £ .2 O "■ 53 p •§
ro o o
Oj
o -— CO o .3 £
E §>
o co
© .« ©
c: ® ® s - co
£ . 03 ro § © v
iS -2
ca
c co <í> o
c
© E 8>
ra e
o ro ro ©

o
o a.
13 ro E co ■§ co ^ 3 LU -ai
UJ .2 1 ^ co N a c LU .® O Cl o . > o ^ "©
co CD
o g —
ro S JS
XI
_ 'P1 O •§ O <0 co
-c
c
ex 00 co -2 es
§ § i2
0 A A A A A A A
o es E S .S X!
p > S | A
© -2 g A A
S. 8*2 0 .0 )1
0) N C
■o •¿&f C!O yO
re co ,h > > CÓ O
'o .
D3 o
~o ‘t o_ CJ O res q
c •O ©
c
os». © c © ! c 3 "D
a.
T5 SS
3 3c co ü>
© ®
5
ra ”T
ro & o
W <n c 3 S e vO z ©
C c O
■O
© 8 o co
© c: O" O)
<0 3
O) -
ro cr o 2
-O ET
_J o o o S5 ° o © a . -S “ •
© c 03 15 ro F,
© 05 m
co c co
O
< 2 © 2 "5 +1
a> c .o ■o ¿ o © £
O
Z5 ÍD z 'o tu imm *< -« o X5 .£ £
l—
c o E
te o © ■C
2
!í=
© m ■ ° B-
_ 'w >> .52
a
.O E
X
LU ÚZ o.
sr
> n 50
.&> C0 CD © w co E re G
E c
’E c
o ■H co c ^ ^ *5 ° e "D o
ts
“O
Z co o u. © ce
o O -Q o é *s © ‘c 1 -® a
E c
.o
O O 1!
© £L
O
O
.§ + tas !! O >* 5s co » © m"-t©—' Is (ñ §■
>S >
í—
CS

fS te
2.
RS
o O co XI "O
c c© & Co
tfl
O </>
o o GL E a. O 5
©
© .O
r~ © CO
O » § co °
« D) (» OT
E ©
ir c
© 'Z . o
? c *3 0 © o **- o O © C
< o 6 O © ) _ X3
TJ V) © £0 ©c O ts O
5 ’o05 O
c
c »
o
ifí
&
co ’c
.g
•2 o
c >- O .O = 5 *S 5 O te
&) s> o
ts
N 0
—i C © o e E :o •5 co O co O C mw
> Z5 6 E
c S ja
O)
a
DJ
< m
ts
o O ©
■o
1
i-,
Cu .c:
~ O c ® S © © O as
Z D) c: L- o 03 T¡ co .o 3
O o 'o 'ots ’oTO .g
to
CL

T3
•£ ©
CO ¿3
Z . E © co
co £
° a,
*d _ C0 ■o
O
1!
o o
e Ü5 O) Ql c 1 03 © TJ .o
o <0 Q. es c?> .© © ©- co
Q. - “ 32 *a C £00 *§ ,2 8
o tS c £Z X¡ -Q c 3 _ ’¿ ¿ Ó ©
- S CL
I O O

S 0
CO ) •S O" ©— o © S «)
o
co c »
i z& o
1 O ü o 3 » i— o
Q T> O
O o li II II ■8
Q.
£ O
•c
o i c: «2 ■ O) © a.
c x
o
co
JZ
o .£
O co *§
£
o
CC o «q>O^ ts w w w
.CO
.5 Ü- 'o © o 10 ís
P nSjOro cr
§ © co a> © © ©«. >c2 co
í— 3
c » o o o o O c- co £ .g £
co o
c ° o o a> fi)
T3 q. o
.e js: JZ JE .£ 3 © b co © Cr ©
'O
‘5. o
©
5- p ^
0 to K5 2 73
© C C ©
O Q E Q
O

o s g 8 0)
3
'o £*
S „
.O F !
-co 'CO O
0
C = ts >. © >.
~Z.
a
& ©
O
(!)
o
O o
o -g
Cr ‘o ©
C T3 ©
c S o
-g E «g o) •g 8
E
o
o
.o
18 cft
& © 8- es •§ tfí
&
S -s >» >. >» o ■§ I O S i -o S .2 , r - © W 5 « E
t£ o .5 se> © •§
a» co
.5
E
&
(A
o
tfl
©
ta
6>
to ®
^ O ~3 iH 'o í
c:
© iS
6
= o o ^
0 © m
(ts
■O £ ¡5
m o -o E
o -1
"O *=
E
O
e
©
c
©
E ^
o —
*ít5
co g
"5 co ® .5 c E
to to
•o Cl s m ffl £Qts
©
%# Q. C 1>0%—
m ’Í ?i

©

co s co © © Q> 0 © co Z3 © c ! o « to

5 Cháves, Chyrikirts y otros - "Teoría Contable" - Ed. Macchi 1998 - pp. 14 —El texto en

(en- principio, activo, en lenguaje contable) y de obligaciones (pasivo, en terminología de


6 Extraído de "Teoría Contable"- Op. Cit. - p p - 13. S ic "... al hablar de bienes y derechos
s rs © T3 ¿ T I O «3 C0 ~ © —
V) ty 35 co sL
^ ©
c; -o C co O « gf§ f 5 (S © «3 tO
© s - "O
C
CS_© o © o
o ©
!=,
© Q .S I->C C0 Q ..9 ■© &,
:© © _ C a, ° , S Q ■o
-c¡ ~o C Q) QJ © to S c ° g i e
:2 ,3 3
cr. o E §> Ui
E o ^ e
°
•S §
TO £;
a § co co © © co v> ? S TO 't í
^ © y i5 co
CO
co TO ©
■£. TO
to a, -S>
m
©
W © c r- I - © ‘0
_J o C0 CO co ^ 1 C CO £ ° c CO ©
< 2 D) CO
O .co '5T o © °
;0 §
& m z
jr? .2 0 0 5 O ~o e <s 0 o c SB © » co o P
5 w © s .TO Q
X ü o ■g © co c 1 •§ Sí Cí. .— > J2 CÓ u=
o o .co
S "O -— 3 m ü o TO *E
LU E o O £> k2 co © 2 © co C c: ‘o ©
i— "O
Z to
5 B © « .£ > u Ci. ^
© S t3 m cr 03 ra c © o E i_ £5 C5
E
© TO © .c O S£
O ^
O
'2 © <D ó © © c: 3 -2
& to ©©e o 0 O) ^4
o © c
— ’s ,
ÍS
es
e
&
SS
‘o V. c =s .O L- CO ~o c o O © TO
’w o" 73 © o O" B rs © TO co o O
O « © "© co c (L
O <v
o
Q-
íá O £ E °> s»
o -S 5 C o I* 0 _o ©
& s O £ s ■ffi co .O © 1 O co ^ TO ■b" 'o Q. .5?
CL © xs s
o © ^ © ©
< •£ i_
O
kO -2
c e £3 -O
© o3 £
o
o Q
© ^ •o ’ss o E S TO TS rs *o
o
o o •fc: CO Q-
Q. o o C "D C © _g
m •§ 'O ‘ © a.
'o ®
. to §• Q - O O ES
< fe © -> O ’F -¿3
© ’co ® o C ©
^ 03 _©” tO "~ Q_ TO c | © £/3
ro © O 5 ñ ® (0 © © 2 en c ‘o . o c 5G
Si to CO ex © o TO © TO CX E d“ Sí ©
•O O © 55 cr e .O -J= ^ co r ✓^ ‘o CO TO
> O c
© ? ^ o o
® ¡ ; rs '> CO
"S o ^ ■a £ © TO ^ © o © .s
© Q) O c ®
© o" O «
*D t5
co to -O TO s © CL
e L. *2 “ IS T^O
-Q >
<”
rs O
co ^ ■a TO R W Q.
's-
TO ©
3 ^
O o
O g $ -o
O
o .— to 'co a S » 3
(5 .9 to o ® 5 8 © ° ^ íg
03 © O c o ©
o co TO c c ©
¡Oí o E| co
CL i?- Í2 o
'¡_ s o o ©
> § ro ^ co *D _o m
cursiva es de las autoras.

5 ts C3
p —‘ ° o ‘o
© © ■© © © © o © ©
J 3 3 -a
© OS co to co ^ © -2
ts
to
©
.*&
o
® S1! o «
© ©
c: ^
« -5 co *a TS
TO E o u
■S
ü
£.
O
© C5 X © T3 © co
‘TO
O
TO
-O ©.9- C Z5 P O C 5 2© & © ©
C
«3 -(= .(0 ©■ ^ o c ©
■C5 O CD O ©
E O c o v© á Cl ^ O
© c s_ n) O © © ° TO C co ÍO o C © O
C\ © *ü © ® & :© co co 1q
c _ c © O lü •§ © E O £ < E c -2 *£ .2 o ©
© © co .© — co S TO © rs
O B c: c\s 5 © o .2 co P C c
© ^ CO 2 § S D)
m
© ©
'2co ‘q. co c c £ 03 P © ‘co s e
co
■g^
© © g co
03 o £ - S_ E © 5. © a . « Cfl © ©
— .c © Q. o
a ts Q. 'S; "O TO © o 8 i © c
n - s-
CX © ^ CS
ffl
Ü XJ co ro W >> O co 0 ' © S? c c ffl
CO C0 CO
ro X3ro ro0 X5
_0 L. Cl JD X3
ro •a O 05 co C sz , ro
JZ ’5 C0 T? O C: ffl
=5 ro g
03
i—
'c3 0 c C
"5 —
co 'C cz
ü) O > ’Sro °9 .
C0 (D E 2
i- D> 2
O)
ít: •§ 'C0 ’> ‘ CO Q. w
3 t> a» 5 ‘o — c
co C 0 *co 0
co
c
a>
O E co
8 co CJ
cts co
.Q co
XJ
C0
7^ __ C0
C0 © ~
XJ "O
E g ro ro ^
co o to PCD
E
Z5
’C O ffl
•— TJ
co d> cd co
zs E
0 0 •o _í- ■£ .S>
CO — c o
C 0) «o O 5> X ) ZJ JO
O N .C CO
l— |> to £ o
a) ffl^ ^ o
—” 0)
0 J? o
- 1 Sá co o 8, coc Q, 3 O .- !5 ' w> CO .§ ffl C P X 5
< 2 £
c 0
o
3 3
O
t 3 iP.
co o “ o
Ó ^ *o o ^ ro £•¿3 ffl
- 03 v- ■S P F CD 0 ’£
2t— «
©0 ce | CO ’m 1
(O u E 3 co Z5
X -i w
0 XJ ffl CO "O co •2
ro
c ra 3 co
XJ CO .5 co CD S?
0) Q. o ^3 N- ri'i O w
ro ■d
Ui E
I— -o
E •£
© § JZ ro .5 O co ’sz
B (1) 0 .*2
s ZJ
O c ■O o *-» S co c
-O <■> üi
2 ro _ffl 0 CO 0 C C O o « ffl co
0
8 'ffl co 0 § 1
Tí "O
CO C Q> "¡5
0J jp; ¡z CD ffl Q> G) C l ZJ a> 5 0
0 > £
3 ¿
O
O 2» X> CO •CL ^ O r~ c ~ 1
O “O
x> co t_ 1 -2 — c ffl s £Z
to c cr.> $ ffl CD C (D tS c »o
>■. _ffl£ cts jQ £ © O 'O co ‘2 co o — ffl ffl co O . ® o
R
O CwD >. co 0 Q. co 0
’co to XI co JZ co
Cl
® *o _0 ffl CD 5
«= _^ c co CO 1 co o o
U W N
EC c co ro ~$3 CD O l— . 5 ‘o to to O
o Q.J2 co >« . 0 Cl
_ 0) 3
>. cd "a o « co t3 cCO
®
< .Q
•5 o CO.0 TD
co ©
~o 3 C
O - c O) |S Í3> OT co _ o .y 8 c
•o ro P5
,Nro 3
CO ©
O c 0) 0) 0) co CO Q 3 J 3) C < d O
O _ C l co
- CD
O 'O CD o ■a o
«i
E: cr JP. to to c05iS
‘O co co „ 05 c E I co c co “5 8
£ cc; <
ro ffl "ffl ffl ^ <101
< C C0 3 £ C0
0 JS c: 0 O CD JD CD <5 i5 -2
,0
Z ■O
'o T3 8 ¿2 cfe ~ a T5 8 « XJ
CD
Cl CL
05 ^ g
c c ^ o
*- m "»
O »- 0 g® ° 13 o a>
W^ o p _ ^ °í co
T>
s- ffl ^
ro £ 0 CD co 0
.§ ^ co Q. rs
c y "O XJ c S-.to c: ra >
05 E "5 i3 co — r- 0 ra ffl ro' « T3
o 3 o j= CO
"O „ ÍO
c
co 0 co É¿ O" <0 co
ÍZ C C O
I S ’ co
o ^ X 55 C0 % § iS § co E -g
d x>
8 ttj s -s
w ^ o ai •ro ro >O to E
g ; co ¡u *9
ffl -2 .5
C ^ -O
&
c
c: 8
'0 _QJ
;Q O) E O
o
<D CD
^3 J3 O ‘•5 xj* © c O E 3
C0 -£ o ^ COX3 C0
p o co
O o © .3, a> © "co co D- CD O ‘o .Sí
2: o o> c p CD O ffl ® 3 ’_D
-i-í
O ‘co
cü a> ^
O toQ> ~3 ^ “O ^ oF *§
p o ^ ■o £ c o o § c: -ÍT 8 UJ ■a P
Z £- S 0 o 3 (D
•S' 8Z5 oCO
'ZJ CD O t- to t
co
O '-g co Cl 0) O ffl .S> Ü ffl ffl' Q rj 'pz
t> V)
«
£ *a o» — o o D
0 0
co (§ co ü a. co ro COT3
o d. 3 35
ü> JZ © CD j= t* co > g ’S B
’o 3 oí t3
co 0) Si o <S , O a,
C0 c CO ro J2 "'to' >> 8>-S • c
J3 ^ « © - D"
5 o — J ro 52 lw c X »a> oq J
c c
f © i5 ^ •5 ‘55 ó ® « 0 _
C0"n *0 C
o Y . 9 1 to o
£O- Cl
o S-
tz E co g ,£ S o ^ o i
co t c = 1oZ en
iZ
^ o o 2 C S3
ars a>„
«i O <
m 555 to
S0 3 _a
O Ql o .E ÍZ co
o cn2 l u í: tu

tí) © co O O M (0 C ro 3 Q> CD
O ■s -2 CO o p C D 0 CO co ^ c
ro f j C XJ ” 05 <¡>
(5 ©E»
ffl
3 c
0
c o .2
o- 5 *0 3 © ffl
fe cd3
U-T
!Sq § -§ E S
cr 0 0 Cl E .c ^■ a> o co p
5
W ’B ex
o 0 .O
5 5> «i S ^c E
ro 0 E
cz 0 o. e"D'°
R-O
■g ro 73 0o> ■o
O (1) rO
ffl ro < _
tXL ”© c D> 3CO 0 0 o ro O
— ^ -•
*s? <d XJ X5 ffl Ü O) ^ to
3 0 0 J5 CO a. ’o « _ g
>>2 O- ®
m 0 XJ ©o C 00
_J t> ■i-i 3 COj 5 S» ®a. .S58ra
« eJB S2 = o
< 2
o
“S C co
o 0
13 ; ffl CO tñ
■g 2 LU
— ^--í
n 03 2 - £ é <i> 05row
p
I— "w oes
«» © c
® ©■ cffl «
o
° CO Offl
X -5 ■© tE . co Q - >
ffl S 2 g E © o
co to ro xj tí
uj E a, ffl — ro ©
1_ -Q C5 co o __ |g§E3S§g
ffl a: c . -fa to -a ’S n s ^ w r o
Z 03 o c
| 'i O 1z to a> X5 W CJ>C
c <d ^- 05 o3 D
o Ed
0) 05 O ffl XJ
O ^ ■**- to ©£ -o a>
Q-'O- ro
.0 .0 t: T3 cxxj
o w o ■H 'C0 £ E c o iS o -o fc O 0 C0 *_
ü- a)
^ <lj x:
y) fe £- o ra ro o 2 'O c co
o o r.’OS £Q> r «o o «
O « © 5
75 ■o . ffl O -C rs — CO
O (D e CD -0 E c co ■ffl o 3
CC• so o 5 © fe -*S w fflT3 CO cr 0 'ffl
c
x> SP-Í5<u 1 ^
S ¿ .§ S ü iS g o
6 xj
ro Q. o ™ ü .í¿ _ “o to — <y
o y 6 ro — o to w "O ffl
co E5 C0 üo" £zs O L-0 cof - ‘o »-S ro ffl CO O) £ .52 S -o § § -£ «o
N jm a Q. xs co ro ffl w ¿f.9 Xí v .
<
Z CJ)
3 ■£
^3 © CO '■e co
co
$ © C© ^o
E Q.-
co .5
'CO .=! ffl 0 >*~ > c V. m _ 0) OJ
o JO c -o
——0) «5 S
0
5

^ co E
O ro CO 0 £ro T3 X3 <¡>
-O ^ o Cl c © o c o * § 2 ’S ’^ o ^ ' o c
© c© "0 c © ro to N CO CO c
o CD D) © 3có _ro cro 0 CO > © c ffl 0 ffl
to .a — >:=> > ro P a) « CO CO XJ
o
D
á o
CD ©
O 2
5
cr £
.0 0
c
ro
D) 2 ~ o --o
a. © —
£ O)
.9
‘o O ffl
ffl o co
I—s lo.Srof73flJíroI >*-
Q_ O S3 t 3 §
co 0 cd ro *0w C0 C0 o
XJ x>
<& co o —
o fe
Oo © © .C0 O o 9E ffl X3 Cí3 -^ -to Jg ^ p é
c fe iS fe fe j35 O w_
Q. Ü
fe C .5 *E £Z S 0 co c
0 'O
CO m ^
CO © O5 - X5 0 Q. Q.
Oí o = R— } go.t t ü C<x>
© O CO © 7 ’o-, O O eJ g.- ‘c o Oo
CO CO
c r~-Ti 0
c jo co
Q.
Cü >.^3 ai
E ’o ^ o 3 0 ’co o "5 co m S 2ro
O Ü M ü -O 3 O .
‘o .E
C 3 ,
» £ cr i ® *s IS to E=
*t_ C0'
’o 0
rco C l
E c © a.
fe ~ E
A A oc oñ ffl-» ©
Cl
^ -s
4/5 l. o Ib ’D? ¿ ^
P
© ‘iú o tt. o c co co.-ís: ffl en
xo m ™
.© 'S CO
CD ro '-0
UJ c > >
ro X 3 O-.E xj co o LU XJ, E
ffl to ^ to o /_
! s a o O .i: ; u> cd
íS T3 O 0 -O -O
es ro ¿ a>“>
’~ S’ o
o PE-{“ -o.íS_
t0«io<ü
o fe .©
Q. jD
© O O XSC/3» TJo (U O.
co CO Q)
O X)
c ro o
3 - E *8 § c © ffl ® c O ^ £ O
£ co T3 3 -o T3 O
o ~ .
2 £0
u. CO o — “2
o ’p
cr
= c
O Q_ ©
. 13
CL
c co «
O O o 1 1
XI l » ' - '
© <g .£ o Ct 'q co TJ -O CO ¡— c O :2 co 3
o o .O CO -7T CD
© ©w '<w/> CL 0
— 05 E
I- c© O 3 to ■D S tl ^ > E ©
co u
© co" o
T3 O x i © m -0 -0 0 ®
O =5 £C. . * Ü
0 ©
co £ "O >
© Q_ $ ® o "co .£ SI &
o > s
c o 2 *0 O) Q - - c co "c
:© ^ -K c i_ '0 T3 m
CO °Ü) ©
ü o ’á ) - 3 O- o © 3 > , w •- j© ro c ro
© © O
o c a- © "D © © jd © ©cc =•0 1CO
3 $ £ ’D CO o © co "O CO x> 3“© —
3 © .S 5 ©" c co co © la
-t—1
co i— co o í ^2 © E ®
© ro O "£> "O ^ co ’sz ••S 3 sr c “
JO 0
w g 8 * 8 co E co c d w © © s
co "E 1q 0 «o s©
J5 ¡ g- 13 d co Cl
© — _© cl ^3 o c:
'Z.
® ® o. t r ©
’ü © co a.
© ’c
'có — 2TO CO co © CL
^ CD £ •H I _ Tí o
© co c -o o E E O ’o
co CL © T> ©
CO
0 3
cr © o
CO c Cco -S.|
O ^ CO i - p © CO 0) X) © 0
Q. c03 r-
X3 tO 0 CO T J c: ■O 3 —
O w ©- co o Tí O © co £ co © © JO
w cr © co ^ ’co
íS 0 ■£ w O co :2 *a J2 ÍE ID i_ co
oto
O » o ’c *D Q 0 ^ O) o o CO co 1 ;Q ’5 O tó co co
‘i™, v~ jo co co C CD 3 © u i5 c
O G>
C¿. C (0 fc O © O O ^3
c -2 1- ©
c
■” * -Q a . o a> CD
O" &> >_ ■S
O i*0 i9
o ^ O" 0
0 CO CO CO 3
CO X J Cl "0 cz — ’o «
<r .9
o CD co CO t T C/> o rr** | 8 £ = O JO "O 1— I— © co g © o
CO o I I tr\ CO O
m> ® O ©
1=; c
© CD
« 2 © CL O © O 2 1 to £1
. N
c >J ^ "3 „•Q - ( D O «fc © c
a.
CO
CO
© © — x— "a E C _Q © c: co CO
< fe x CO CO CD r ^ w © có c ■O *3 <¡) © © 8 •a « o
Z P> tn 05 © C © JO c E ^ .O © _ © 3 O 3

o © ©
r-
0> £ _ TS o 2 . © © co co co
©
3 -O Ü . eo o
© CL JO © E
C CO — © ¿ CZ — "O *o
O o T5 © o- © CL cz © O o.
c • Q . _c to © c3 O "tz
C 0)
o 52 5 ■§ o w
O o ;0 O 'O 03 co 4^ -Q © © o =5 ©
£ c Ú> 2 D .-^ c
o jj £ ! T í w O SZ m .9- u> ~CJ © 1q co ©
O
to co
S « co O Q
CD Z3 m © c o JD C
a J. E © © O m © "C "R ® © c © © 3
!= ‘o E co O E ^ o t _o § c 3
© "c
■S ü)
O co © O © c -g © o jO LÜ CO
€0 •o B
O o Q . Q - CO Q. 2 ©
C¿ o o o O o . .£ "o O £ -§ CL O) ÍO sz 1 3 c ■§ O C
rz
CO
0 _© E
© cz co 3
10 E P o
© co ^ ©
E s co co *— © «0 co ©
z I CO i— c ro N c
Q. to te © _o CO © o. CC _© 3 áT .© zs © b ’c c
03 © '3 4-> § co c

Llave de ne9ocia
© d3 3
O 3 0 s _g- CO
co e ©
E
co CO £2
X CL
o O CL

O © co o
3 © co ©
K co
O E 55
© =
‘co ©

o o 03 C CO >1 co O ü) C

que el mismo sea


© co cr — © © o co' © ■?¿-o
^0 "5,
_C ? o -o ■2 o 2 <u "o
c CO
© © co CO
Q
N
w* o
co o cO co
© —jd
O CS) > CO S E c o c cc ro3
N C ■£= T3 © «5
c O | Q. 0 c5- £
TO ffi
co © Q- ©
‘o CO
i= CO
O
© c © * co ® ü .0
c co o .—
■oE c 1 $ co ^ O C
a ©
3 O
CO 0 co O ^
© c: ©
í— c : co « g
© •O © T3
O— © c o 0 O r?
O «3
N
©
"D:.
"O ' © g to © o « co o S C>O co o 0
® E ® c:
co CO
O —
sN © .S O ^ To E © en w w <5
8 rft O o
CO ‘i- © co S^ 3 3 o
"ro © CO fe CO o § ÚJ JZ -O 0) co se requiere
< 1co TJ B O c
O c® ti
-- c
CO o £= -g c~ § "O© T3 © o t> X>
©X5 3i— O CO CO -O 'C
t— ’P
X ~
Ü ’D ¡¡5
CO CO “í « ro
c
co 13 © 'o
i§ £
3 05 XJ © O x
S
o
o>
LÜ E
>
O co 35 =
Si © > '£ c a. ¡^ iQ- co E « m 1/3' C to© ©c CO
O
£ G)
i— TD ES i >S
*Jj
co
©
co © co © S
w ?
C w
© o Q> «O
Z ro o í ! m co > ^
§ © co
© © © 0 ro
O 3 iS ©
T3 3 Q_
10 © cz co
co
CO co 3Z 8 0
=J S5 -2 E
que no siempre

© -Q d
O w co § 5 © © co C 3 I cr © . 1 o
3 E ■O © co © ¿ ■© co O « c m > c: O 3
O
H ^ | co "O ^ co -o
O ffi
co £Z
o o o 3 c
*a
JO
a ©
- c C0 « i = ‘2 Q> 5
~©o
cf
D -c
<r .2 Q>
’S ©_ » ©
O
co ex
> to
c
© ’o
©
!£5 .E d § ^ c 0
S
5L®T7J B
C -O P 3 5 © _j Q ©"o
co « §
g2 05
en
© £ © 'co C 3 H! CO O, 3
o h: © © CO ±3
t5
S2T O 3 ff) u
tn o~ ¡= co ® i_ ~5
co Q. e x> © Q) C o ©
Q. - w cr
© O Q. E
c: E © t i l ra © *~.
- N c © G3 £ 'u¡ © 3 ‘o ©
P “co “O .O c. > 'CO co XJ •— 'ffi
© - O c X5 O © )0 c
^
,- 0 3 Cl E o ro
Q Cu o co CO ■5 >■ « © co g CCS co o
o -— T3 CO 73
o ‘0 © C
“tenencia" dado

© CO
Q.
CO
c
® Sé co TJ © CO
m O w
© CO 0 ©
O
T í co
€ CO o
■s-§
H
Q> O.
O o
o S
'O
O
^3 >»§ ©
T3
o •
o CO % ° ■o ©
js!
CO
© "O >
“O -O © ©^ £
c
E c "O
. © « co -S co"
o Cl £ ^
© (0 o. ¿o Ü
©T O
/V 03 o O O
ü _J ■8 ‘c § © O CO ‘1~ O c O £ co
CO O co ©
O
©
Ql o o ©
O *0 o©
k_ J82 0ESI
3 * ® ® E ^ " © C3O !© ® ,9--Q ©
3 E Oo
co a-
co
M ^ C/> c E £
o © o© O CO c0 E to o © ; - C D> T5
1— -3 3 fe co C
~ c
0 «T © - 0 O
O o N o o o 0
O Q.. 0 0
* i_
> co UJ © Q o co © ^ E P o UJ > LU CO CL to> D
Q i- f‘r’
£ o to o s i > c 5 xj © £ o O < D
D- © p © © c © h: co D- ©
13 Se utiliza el término

□C -O) 0co -D
n> ® QC CT> 3 en CL^Z O CL CL 35 2 2
D
propiedad del ente.

O ©
CO
ni fc8-r 0e-3
e
-S J5 w
“c G>.
g 55 5
o to cr
8 8? a
«
s -s 8
□ ■o a
^ O w
2 Q, d)
ro l_ ffi -!D C $ (ó © ©
ro o ;o > O ■O -O © S
co
ID
CD © o c co c
0 © _ - © {D 3 ©
ro c
CJ © £ 5 =oo "5T©O"co _>
c C- E -i¿ c 3E T? *-
© >.ü) O 3 "O co 3 — o co "O

"a . £ >'
J3 ’co
CO e S O Os O ^ C - B co
■g o - co *o © C to
E s_ © o
Ivw ^ O w O y o © =3 £ co D 2
£
© CL © CO CO 3 "c o co o o) o © -c
— 0 o co fcc:
.©> © o CO © c -5
.2 © KD 0 E
T3 E co © 2 ^ '3 E O
¡z E o S 5 c -£ “O 13
^■11 ©, >, b S
CO £ -9 c —
<- Cr © CD
© u _-o :o ^ w 5 *- £ LU
x a
O Q. O :2 £ 0
co o
>0 "O ^ ©
-— co .-5 -o
CO cu o o q> _co o CO ® © o H- O^ £ § V __
‘O '£2 £
CD
o — .CO C “O to -2
*- p co o
2 © c n o .5 15 lo ^
< '2
<z ECO p ® ,® o ©
T3 3 c
© O co c i ó
j § iS © .2
3
.£ c o ©
co
“Qc JS '¡r >.
tS* ’8
CD -—
©
to „ CO ro
E
_o Q- O D . co s I §
o § g
ro to £ -O) C CD 5 o to
O ) co^ ©
C. T3 c D> o
8 1 0
© c ©
x .e .© CD a s ■o ^ co 3 '© _ O) CO O .2 ¿
CD © E ’c * O G 0 •o £Z i— h—' p
LU E 5 ~o o o © c c: ~
CD o — .2 ’c ■o _co ©« 9
H" "O ’l - T3 O ■O « w © £ o w w
© co J5 © ■g s

2: © © ©
>, © !- © IC 45 ® » © ZS 03 ¿ S ’ © ~o ‘o
2 ® 1 }=CO ~ CL
co § .1
te X3 C2D ‘©
~~ £ 0 2 ro Q. to co
fe ©« E ©
O u '© CO .5 w © o o © co o -2
Ow L_ © 3 O "tí ©
CD o . O CD '3 c 5 D> g
ro ccor Ci­ cO i_
co
O cr
© “SE
§5 T3 C cr O c § © i - Sí
co
O « © 3
.3 © Q. ♦S- Q. C 2 •o ’w © •“ £ co Cu © ¿ © J5
O QJ E
cr © o ©—
tO CD m *0 2 s > co co E co ¿ o o .
e „ © Q - .?? © ® -S g O CD
tr 5 © co © 1- =3 o E c § O 8 © to ü co co CD c
o g © © o to
< .2 £ O
“O d> © CO *ü — © 1?
“O © O >v CO o © ~o o c
CD E Q. 3
c *n » « CO ©
á
■— c&o CO es 05 s_ _ o 45 § =3 Ji­
0 c
e ^ _ CO- O -t ; © © W co
. N 0— O *5 o w o g ® i £ to 'O
3 co s_
< TO '0
»4 © co c: o w n\ O g ’ü
co c
$ 2 ~ _ ©
m 0o> w 0 co © © O i- i- O ) c o a. cr o ro ©
2 E? © ©
^ 45 ©
c: . e >
2 ó
w r*CD
s
Cl o
o c Z5 co
Q . T5 c ^CO - O “ ■ £ c iS O
O o 5 • C CD co O 2 £ o vu E £ £- -o Í0 o —
2
CO
© c
i_ ©
c ’2
.'O o
CO o D. y
<0 . 3co T3 E
O ^. 1
CO
w E
2
~ "©
-
C E © <5i
o
03
Í
-CO
;0
© "© o CD g© O to ~ ©
L_
c O «“ CD «© n OT "O C0 H= © “t3
O CCS ^ co -O ri JS E
=3 I
Q
’co C
© © c o £ "S © 42 '© e O ÍO .© © © TD
T3
-Q 0
• g " 3?
» ® -8 CL ©
CX Q

ro co 2 §
jS
u> p co c:
, O Í5 a © >~ © CL C s © © - b ■a V— <0 JQ
O o c r i5
0 jQ 5§ vfc: — C 3 © g g ! x ¡, E © c . > 13 O ñ K) © 2 3 E _ « I o ..o
IT o .2 CO 45 © Q-OL ex _ ©je <0
to -O
0 Sí c ai o N S - <0 £ co o ■= o to ^
% co co
o to ’o co E c o W © .E g ©
CO 45 co Im
*S co © © Q. © O E 0 © £ *c -§>
CD
CNJ
c © d "3 "c ° -
Q’ N £ E
E t3
-b ©
§
'4=
E «
CO -9
O oj © CD c O o ® © * 2 e «3 ©
‘w 0 C -O o
©
c ^ co © 0
.~
3 3^ © S .E © co
U. O -O o > U- o CD © E 45 CL O. c © 2 © O co
o __ © TO
«o c o . "O
^ © E o ©
<N o Q <0 o g co O
CM co . 'g .2 CO.to ‘co
>
CO
o 2L
C O)
o
c 3 ^ CO § C
co c r o
.E - E X5 X
©
—I > Q-LÍ= co ©

© co co c © © CO co E co cg c co Ü có to ÍO O co © to O to co
■© 5 © © o co ^ © co 0 o ‘to c o to *-
co tJ p
© © co 3
•o
E © p o —
“r~~
& >~ ro
E O 'o
.© 'CO © ©
ís Q - -0 © CL
CO o
. E
© co
co ®
2 =5
i - T3 © E
i_ 12 42
O co —
co
TD E
o c
C> c.J
•CS
© co X
Ui
© to
O -©
'o © S |£5s
ií O o
tr o.
o
*- TO co
© © ■q _ E
o ©
r"O D-
>
© c» r - có
Q. T í
©
©
to © o
2 a. r
ex
©
§i to ©
X "O
© ®
c ©
©
c
© c 2 ©

■iZ.
co
c
>n
.© ~E E _ L?J E C O
©T38 Ts © ©
^5
Q. ©
c © © © c ^ 3 E © ^ o © © o © 3 ‘O
e CO E co 4-
co C 3 to to 3 ts ^ -a o « © ffl iif o - a o © o w . 3 CO ©
Q.
© o O © co © o © m CL © «5
0
— 3 © — © © -O co ra ^ Q. _ p
/1S *rr co c:
© .©> ©
E
o E
B- o
-
o S O a © "O N
< £
C <© © Q. © *0 c 5 to .g co —
c co .® ® 2 45
t3
to — E
^
CO x> c o ?2 o © 3©! ©
« CO =3 © 3
E
0 0
?! to c
a> vD 5 5
ro c h co TD 4S E W CO í~ jQ O ü_ - g
X -E
e
iS ®
o ° o '5
co XJ D
_)
o
©
£
-2
t -J 0 £ 3
o ■o
'o
?¿ © co
s.»
uj .. to o - g (O S 'C © © co § ^
¡_ -o c L -s co TD íg C o
CO O ©
Z ro o x: © ^ © f O 'O
to to 0 ir c © _C0 © 2 =5 = "O o 2 •§ ®
to
3 C
O
ü w
‘t
i5
o
£
©
"O
o
CO
LU 55 co
co o
<0 ©
co "©
E © ©
o ^© ü 3 ¡3 O © «
*o o
S O m c
© ©8 o
co — © 45
-a
E E
CD c
c E 3
©3 o
© .
o
ri
^
w
.9> © 'co
£=
©
o
c
-o
^
© a c o
c
C l TD c ^
T3
3
IO -E 3 Q. 8 ■iz, ©
CX.—
O
Oí S
a) 5.
p
"a
■S g 8 © o
©
"O
©
c5
^ o© co K5
o
© _© ¿i
&• o © ' ©
3 c
©
o
1
'- ‘O
c CO
©
O c:
05 ;5
©
•a
©
"O
CO “O ^o
53
c © c
■O
©
>
o
8 * E § 0 to >
TO " ™ c
c
© © © © —
ÍO S
© 3 JS ‘o 3 © © c -=
*- fe 3
Q-
~
co w O co T3 © 3 © Cl co .© cr O
to CO © ^ ' co co 3 •4= © 1 s
5 £ ©
co © C/> T3 1 ® © o ZS E to
o O **- © c ‘c l o c
£r r«í
© ¡í;
gñ © o
©
CD S - E l
p CO t *0 _
< fe ex c r te: | o O > UJ co ©
Z CT
©
.© . "O CO 13
© "® o D © © . a ^ © 3
O E fi
cr
•O o ■&
a ‘- 5 .H co c c:
^ E © © co
o «
¡ ©
~o
'3 O E
C c
T3 C

E CX - o to
O ,3 tO "© E
o
. o
o ro
‘2 ■o e © to © C0 © ©
o ss o> © © co "fc -S € © o c CD ■> w r\ ~E o
o i5 CO o' CO ^ C C 'o E 'E
© ^C0 3 © -8 "O co
S T3
O © ’o
-2 i. c .2 % © T3
7D 1 > ® © © s ©
£ CL
.2
*1
■D<©
©
•a CO .c
2 0
0 .^ 2
co 3 CO p l'©i ©§ 03 55 '°
2 « S Q" CQ 3 ©
© o ■m
©
©
Q ‘
O o
K o ^ ©
i"51
a.
E £
© © m © co
-O .22 ©
o
c l a . © *a © $
ss £
t - ID
05
CO o
E .2 .® to CX ©
:2 To E .2 C o
X3 C

to" c:
O E
o * 0 .52
co co
o
*2^ C"
s ^
© o .Í2
O- ©
o -o UJ
x
£

ixr iss ©
© ^ c © 3
O
>
o
Q-
h- © “C *L- co
i_
.© © E o en to o .© to o c
o o © .t ; _© © CO W © *- :©
c co ' to tí ^ o
co E .£ © í !o o _
£ *£
o c co co X 3 o. o
© k © to co co
co
CO CO CC > . is
(0 —© © >* ro
© c c _ - © >■ > co
© ~a «o o ro
c . ro
CO c © 0 o o 2 ^ c m g-
o o c
> o = © XJ © © cr ro o c c o :2 & ro o
CO
>- ^ro 0 cr 15 CT) co
©
X)
"O > © "o o
co
g c o ro ®
s i i
C3>.t¿
o .5 co ’o "i_
c co iS ?? X VJ
0 ro 0 © 3 1/5 © 2 c »
Q) CO
Q. o
•£ E ® co © -j= co o w
0 c: T=> © Í S
ro co cd co c? CL ,v>
-Q CO
© ¿3 X5 >.
© .c ®
©*5
S- O CO O
co ro © 1 »
■o
en c - o
i— o
o -r; CO
"O efí .2 ro .£ © D Í1 u co ® .2
y w
c: N © £ co o ro ro 2 o ^ ÍTJ
_J 'O 1 3 ~0 © © CO
< 2 00 ’ci 3
ro
’c
©
s_
©
Cl
[0 X > ro ® m
s- co -=■
*2 "o
co
.£2 w bC oü
© ^'© ®
®
^KJ 12
0
> 0
c© E co E
=3 O •© c UJ ©
co M O
tí> iC
^co o Q.
co . . O © © ro ¿=
X % “H 50 ® ro ro CO > co • ■O w co
yj
h-
£
"o r o o 1"
O XI
> o 52 1> 2^ °Q. © co ©
“2
XJ
® ro c ro — ro
o CO 'O 0__ ^ w
-*¿ o
5? £
3 Q>
^ W
Z ro ~o © co" 0 0 4_ c -o (/) c Ü(0í *r-j
Q)
O 3 i S i ” ro
'co c*- .2 5 0 CL c co ^■
Q.
O ©
3
ro Cfl £
(¡) © >"< D)
O
_
w
>%
C
©
cr
0 B “ i 2
©© ‘cco CO
£ > _ro 0
c
0 3 o ^
Xí {O 3 » D) O co 0 có ■© 0 0 © co 13 ^ Q 1 S s
8 $ co
c O ®
o CO © ©
c
©> N 0 Cl
0
> _ro ’C © L- 0 3 © . cr o c
2 o — i= CCS fZ 3 ©
a>
? .S
cr c 1 ro « ®
< 1 © P .9- 0 CO © In l7. © "ro ■© ro
CO co © c
o c ^ C: co
te ti)
<1) 3
=£ » ‘w
© 0>
■g b o f ¡
o LU ro 3 0 E
ro © -S *3 © O*
3 0 E o -2 © ‘9 “
cr CO O XJ 0 o c JS
c O ^5 ® ® fZ ©
co ® "O
3
©
0 S -S © m CO £0 o -o o
fe g i
© S * 0> 0r - c r ©
_ j •=
< § o > „ | B "ro E ro © :o © co © 1 1 5•§
7 o> o -ti i2
co — ® i2 0 O O c
co S o §
’© ” (/> >
'co
ro o o
o
P> o "O
©
3 5
-O o .2 o o
g
0“
> co 0 XJ .> © © X ©
CO ro © ©
©
~o X5 © O
a>
O "O 52 .c ---v- -a
O (0 a> ~ E o 2 i CO
ffl
Sw © *3
O
C
© 0
co 0
©
g -i CJ)
0
ro o c . CO
d ^
O 05 |»8 c ° — j--
a .-— 0 ro
> 3
X I X5 ® S ©
o j~ O © co
E co o. o 8 ® o a> > .

o >o o 1 _g © p to c
co
:2 ’© ’ 2 co c © 3 X . £ £0
>. o co cd b c §
o .S
O Í O C ©
•7s XJ CO 0 C © c 0 03 : 2
*° © ro o © c: o o o 2 ro
O o
P O
C C7>

. © VN- X®¡
ro t= - g
^
$ ® B
w
© p- co
cr
ro p co
O)
E

p E ro x j
0 Q
’o
co co
O
CO 1 3
O co
c © a
O ro ro c
. co
0 O) o
o e° a £ ¿
CX CO m
CO ® -S2
-^-i d. ^ i5 (— M O 3 © ^
O O d) (g c
•g Q - to o> £
«= -o © c lO D. •0
0 c°
% CO ‘c
C
ro <0
e; © . £ co E
ro LU LU © -Q ^0^
c:
CL
CO © co C O £
o>
CL
p tS h¡
§ =¡ ro ÍZ "3 c E ÍZ X5
o> ro
3_
O) ra fe
^ o "co c © 3 2 m^ E
© 0 c -C co CO C
O 3 </)
CO o © Q) lo o Z) cr z> 0 Z5 0 0 0 0 © co ro to
ñ 3 CO 03 O
"2 o © © 0 Cl >
© ® m «5 C
» N £ c ro *=
co ro ’©"
C
UJ N
ro ^© co S c «o
■o 0 s »
® 3 O
c
>
-ts
© =6 3l~~ c
© co °c -2r> °o «a o
§ 3 ro co O S w

dueños.
m T3 i :
o .£ b= 2 -2 _ro 2 .i > > co Q .
~ 2
2 £5 £ c. E -3 g> (O — c -o
ro co x j o o "ro © co
O
ro
©
®
^ 2cljqro -a©
cl o co t 5 J33 o ° D. c XJ i_ c

cr o ro >~- c co co © ^ o >* © _ro L_


ro © ro _o to co © co co ro co c~ ©

Un club, una institución benéfica, un organismo estatal, una universidad, una empresa,...
© o ro co © ®
O ’r~
w o ro c I co
cr © O
~o
c X) ® P oo ro o c o o o
'CO CO •o
~ 3r
c
3 p o -a © lo ÍO "í o ^D . C
‘í— co
© © ;0 ©
o^ -ro 73
c - „g X3 £ -2 E o £” CO
» E o q5 ÍS c co I 2 co o ro 0 c. ro o ü5 CO c ro _ro
o ** © •= 7 CL O © _ o.
.'L* ro O^ ro
O s n co ^ ro O H©
— o c ro n E co
00 ^o
©' c Q> ro 'co x ©
P T3 P
© CO © c a. '0 O © o T3 2 ro « «
© *0
© E oT - c X5 £0 ® co
c © co to © E co © C >, c
•o © © co jO " ro ro 3 'O
© "ro
>. m & Q. ® o ©
co co oco E o ^ h
M c > "D
p CO co © c
■O g E ® ^ c c ^ co -ü ro 3 ® -c
© __ o 13 'O > '
< 1 o .© o T~i ro
© © o co oo po = c r co ro .5^ ro
| © © c o -S CZ 0) CO r-T' »««
_ O - S p .O c =5
. ro
-E c ca 40 © ’ü -§■ 2 o m
k
=3 - . 'O ~o « S a •5
Chaves, Chyrikins y otros - "Teoría Contable" - OP. Cit. - pp- 23
$ ro co co
LU £
O - CO m
O -N S O o ,í¿ « 0 © co
© O ex. ro ro '[O
K T3 5 ~ c:
<t5 £S
3 co 3 © 15 c ,E . 2 ro t g i5
Z ro c
CD -o m o . - ro q >
£0 c r £Z © g "o © cr £ tj © w -o
-O co , “D © ® b ts ro co c
© ~ tu E en g- o - o ro O ro c X J co
ro c ro iS g §
p © © co © o
O =3 CO ^ Q. ^ co
Ow co © '0 c © r o -£
oc ro - o ~
ro
6
■ro o © ro co 0
g50 ©
.>1 ro © 0 ro c c» ro ©■
S .1 0
O « o ’o © £
c c0 -3- — "D "c N 3 ® -o c 0 0 _o Í2 c o "ro
© to 73 0 -o 05 co •{-
« £
© o ro © 'a '0
O
or c
a>
co l UJ CO
© *4= C 2 .5 ;0
5 H > c co
> Í 2 ro ’o c c 4=
iS ^ © 3 co © r í o ro V «5 -o CO
< o m ©
tco
; ^qj «-¿z
p
*000 CJ> p> 3 co 1- © £ ro ~
'0
® 3 Q. 3
© 1_ c O "2
§ o >* co Q. « co 0 cr co
R5 © CO 'O © o c= co 3 CO
0 0 g 2 ro
3 =5 05 ^ ro ro ©
3 ro © © c © ^ > (O £
§ "O co co 0 ro
3= "o i- CO © O Q. 0 co ."2 ro 0
ro
.fa X J
-J -E
< ro © © ’q . co o O ® co o O C 0 JO O ' 0 c C
2 *© © co c c c c
0 ro
CO © ^ C
Z cr> c £ s g o> f» 3- © 3 3 !w © 'F 3
o :2
-O o co ® CL s > t"- '■5 ro ° m ’R ® © 1o- •£
^ sCO 15
r~ roCO
j¡—
© X©J JO
•— Cu
E 0
O %
w— 'O V) co
ro —
-í= c
io - ro
N
§ Q- O to
!=.
co
©J
N c: O =3
'c _£C o co c ro o ^
o o
O _j o © ro ro A2. © C “O
§ © ® '•O —1 — co £0 ©
lo =
0
^ ® >
ID i O O c f o co ro 0 - ^ 3 © D P T 3 co ro £ !— X2 C 0
> co S O Vi co 0 )T 3 o © ^ ”2) £ sO— © *íw E :2 C£
O CO •o ro
■a ® ro
C 1T - 52 ’o c -fe ©
ro o
N
O o r~ s !:§ é _ 4o "© © ro © co o . -CJ © ro
£ © | ro
ro ‘E ■—
® T03 © E L o co % ro 3 CO 0
CO 7ro ."S 1
O CL b m n b c co x j 2 «CO "H
E o co X> 3 o 3— ,j=
ií— © ro © 0 có o
V— ro
z l © ~ c ^
ro ®
~
c
O
co cr ©
g ”
© >
ro "o
O CL. CO co co ¡z cr co co O lo
’c: xj
Q. co © © E «s= © O X J X co cr E
CO .o c © 05 13 8. o-°
CO O
£ E•c © O
o
"D c _© ro _ro P ro
O
is © Q
o
O ~D® ~
©
S o S .2 ©
"o
CO ©
o
©
”a £ o o _ro c £
XI
© .
íí? o
© © ti -a
ro o
5 ro ¿ © ® o © a> T5 co c
P co .0 §
52 M 'tó © ro 2 c o
ro r- 2 c E "o ro ro 'fe
■® s I©
O "T5
2 LU . b> c > 8 | | 0- ¿z © o < -o — E © co o ro © UJ '55
p ro a ^ r o .-S O ’co » | CO
" o co | s | E £ £ro -fc;
O « 2 "5 ro
2 ¿5
"£ o .£ T3 c w © o. © X5
■a ro
s o Cl ro
w co 5 O o
8 ro 2 ^ E fe - E lo CO © ©-a
©
o ©
co c
« o
■o o
T3 O
2 o B ro o
© 3
"D O
3
le O "O
© © c
© c X5 ro ro o
CCS co CO O O c CO C/> © V) c c © co LT cd ro _ro _ro
—I c -O "O C 0) C°l .ic i2 co © E 9 © © TD O 2 10 5 o*
® Q
O CO '*-* > co .£
© © ~o _ to .>
ro © ro c

de
3
L,
as c 'co © Wm co a . c LU
CD 03 o to CL
E ® "o
-Q „
c
© O co p
"O Q á i co 1 ‘o 73 « 2*
o SL-S
^ co
© e .2
o ® o
3 o c
CO ro co
>
© co .ro Q. ro © o
ro ra CO i® CO ’O i2 ^ T3 w O O O co ro
© m
g c
^ -Q CO O Q - E X o .£ co ^ c O ■8 3E ■£
ro "ro
ro ro
o X) -o F J5 o 1 8 "ro c
© ro
_ o ro E “O O)
2 o ro m E 8 > co ro
k_ ’>
'O
_l o •O co
m 0>
Ü
Q. 3
ro .£ s£1 Io © 2
C O) » ® ro © to T3
© i— 3 E ^r ©
o
O) o ©
< 5 > ro 2 O o
o
O CO © co jS c ro ^ ■a 3 l— ro
2 ^ _©
c
CD
-O
CO
© CO *o
Lor L_ CO 0) . « ©^ c O C E ro
© 03 c^ l CL "O CL o
U ’c co o co C0 - © o © o ~a
ro
Cl *“ CO i_
co co co CL
Lll £ © £O0 O E 0) m -a
™ ° ro g © © © CO ro
© O
b* “O
.© o co E § 3 CO ’O CL CO "ro 2 c T3
Z ro co CO 5 O © » o o ©
O ^ CO CD g
© ro ro - i • • ro O* co © to a. .o c '*o
—5 'O O c o S ’o
O w O"
-Q W d 'ro V05 ■js C0 £5 © © c ro
c > S
S> CL
u> ro
i_
i— U)
© 8.8 c ° o © ©
ro 'o C C0 o ro ' c 1 3 © © o ro © Q - CO
© -CO
“O 3 ■o ro ro © CD r~- T3
ñO o 3 c o
w
Q> <D 3 CL co
ro cr
¿3 o o ro O ro © 3 co c O
££ C c *o <13 ^ ro to ro ro "O CO ° ©
< .2
5 c>
-o _
CO
° c- ■iü CO >
<D £
ro J> co ro
X co
© © o
ts CL c E
>, E
co c E •2 oo ©
ro E .q J5 co c © © © .2 ro o ) ro ro V. £
NJ o •- ■gs ro

se
O «3 _© .2 £0 ro © 3
ro E “S -a w S O d o
^ 5^ C o ^3
< "O > _Q -O o
Cl £Z S o «© tl —
l O) "</o 2
> <D
O
'Z. O
» 5 "O o 2 2 '« CP .ro ro o
CJ)*0 ro1 ro 2 I
•o ro o ro £
“O .£? c ■
E— JS © ro o co © n
®s © ro
© xs c
w""*
© ro Q? 3 o
o .S "2 o *- ro. O &_
o ^CD
O _j “
o ^ ro ro O
co £ ® T3
"S co c •í= , C
O vT O
Q- C
ro o ©
° ^
ro ro .
3
g •S 2t» ro .ro

la
UJ a . ‘c _5 ts O) » O -=r S ©
T3 *t5 "o CO o ro •§ 0 k- ro c £ -o "m ro C
00 Cl "o
§ '
ro co
íE ro
w D- O m O “ © © c ro
O o 2 3O :o 5
3 > o o
c: o ® © © co
c 5 *ro § ■ £ c p "O -o ’c £

de
~ 5 ro
£ o rs Cl c 03 <3 -43 E w Cl !q
'S i~ o ro co ^ £ ro 'o — :2 o
o E 0 (0 CK3 O Q , E £
iS o o
g “o N >. ® o
5 , ro 3 co
<0,9 .2 > o ro
J— —o■ 2ro ro ’se "'B c to "o.
ro o V© £
cl
ro
o -t
s £ I 3 O 5 j§ O 1 CO ^ O "5 J> 3 %i «i £ CL ©
O
i ro *S
__ r~ u- CL
2 E ro
E ro c ro co
E
w
© co -©
> £
2 a l O CL _ © o to ro o ro ® © 1 © s ro -— C0 S ?a © ro
"'t -en Q. o
o "O 3
Q. O T3 CO O Uj lo x0 Ec <D T5 ■Sí P co « Q TD co co k . 0c o
>sT5
E E © CO ce Di c
a *o ro _© 'O
— *o C "E CL 3c r co. - •j
CD
LU ° ^ ro ro © ‘o ro
ro 2 © íf v¡ iZ '
o © — c
F
© c é4 ro
n 4= F = “ o o
-— to c ro .> p ro > ro ©ó c ~
ro 0 c O) ■© g o .12 o •o E
o CJ — ro
P3 » ro. o ¿r o — o o © ro
o en
c;
o ,2 o o © o C LT3 ro o

CO co ro ©
_© ro "ro iSro 0 co © ro
co co
ro < ©
3 O
3 O © ©
’O
c: ro © ^
"CS ^ o
© í°
•S 1 §
CO ro
-ro
»
O
.
co CO 'ÓT w O © co 5 ^ co
co ro
. >>
co ro
ro co 3 ^ UJ LÜ F © S
8 ro -o co .3» o - cr E Ui ro © CO ro
o -n
.y 2 ° ro E
C T5 co © ¿ 2 — i_ o c
o O O c co ® « 2 ^ 'O — © <D
co © CL 3 8 » ’o © © 2
O > CO ro o 2 ro ro Q. o > O ^rts *e © ©
ro w
O © a
3 O c — JZ O
j_i O-, O iS CO o “O
cr co o
-o
O t_ o co O f%\ cl “ c o ro © ^ ro ro "5
co jQ
T5 L-¿- o ro •xj
_j ‘3 c ro © ü
ro — ro
CO XJ
o ro © fe ü
" ro T3 ©
3 3 £ %
•S
t> ce ro .£ ’c
< 2 SZ ' - O
© ^ S -J 3S 'CD E O ro £2 ro "o — CL c= Cl
2 ® L_ ‘O co — O - co ^ 3 CD ti) O ro
x i
X3 CO O ro c ro „ © ro “ C E
'CO © O c
ro E
ro ©
g> ts ro ’- o
’fñ OT O c •C o ~ B o S ' o ro
LU
1_ £
-Q C 2 o i ■O o © — E s o -— iS o
O C ■© > © © © ro to co
Z "5 O _© 3 - co © co o
w 2c2 JD g
O =5 ro
C
o - ro
O -0 co « '© . _> ©
gro J CO o
O O
g ©
° -O
g .0
O w 3 ’ > Q. '©
3 -c ro to ~o
O ^ "O C l ro m © cr o CT
CL © ■°
©
ro
> 3 co
■-S3 © ro "s? ro
ro £_ ro m cr 3 §
O G> _ ro co to ® _o Oo) ~a 8 £
c¿ c 5 « kro to Q.
^
c ' Oc “O ro o ©
c o => ^ E ro S o ro £ ro © sL. O
< -9
3 — cr © E
-3 © 3 3 ro o ’o © © o <£ cz ro
o . ro i¿
O -C ü o co g ro ro © © -2 CB to
ro
o ro ro
ir
o Í2 2 • >> ro ©
£®
■a o co
o w £ j=*
^ S2 "ro 5 ro
•C O 3 o © © 3 © o
©

*1 X5
o
2 2 C T5ro ©-s; T3 "CS
c ro
cr
ro
’x 8 © c
c > ~o 'ro
co
J=
— co £ -3 JO "O -
» ^
ro
■O c CO © "o ro E © i_ ro ro ^ T3 X!
o >
13 Q> O © ©
-2 co S£ ro ro 3 co © ro 3 © © ro. c •j s x>
O co I §
c ro
1 fe £ cr ^ CO X ) _ o ro
L— c — cr > g
ro ro ro -Q E 05 42 O
^3 ©
-2 o
X3 ro ro ro
O © ro © ro -a cl
O) o © ro co E ^
^ I
Q i •q
o
c 3 _ ro j 8
co y
® ® § o" o
c
3
cr E © 3cr á? © Si 3
¡ I R 0 to e >> Cl)
O o © © CO 8 Oo ® © ro
■© C c í/5 ^ 'O _
© co CL "O © L2- //s ©
o © m ^ro ro
o
(& © -TO O © © Js E <ü O ° ^ >
íi— -=
° W 3 O © . o © ÍS ro 'o c C; ro ro i™
o
o ©
© B cr ro c: £ . , T3 ü
® n u
"D © o B TD s -r o -^ © -o ■S = o ro
O
so . ro o
~ ro CO
X5 *ro
©
c
*2 ro
CD s_. co'iS HB
cB ro
NJ 'O
c ;ro
-TO C0 © c
ro ©
co _© ro
o © cz
2
-—
O© | i-o
*_ c ro
^ o
5 1q ©
CO CL
cr >-
© ro
© o
c ^
© ro
® co o "ro
© O © |o ■U ‘E ® Cl © ro 8 ^
c ro !B> ro co O rs © ‘a CTJ -D n: a ® jo TS O £
3 -o
© © co "o i? "o
CD
©
. _
p> ¡<— •5 c d J> ro o ’o c
ü¡ ^ .7 3 -g ® T© c ro “ ro cr —: ro ro
’c E ro
3 © 0- t3 - ü © -O O ~o Q o S E .£ co ro F ro
g co co ro o E °
.2 o -o © CL c o co
®
s
©
•{-» Cl
F ro
cl £2 o E ;> o
E co
© E 3
-=
9-
o o
3 o
o ro
©
Cl JUJUco ^ c
co co > i 0 0 CO c f © c
& O w © § o XJ ffl o ffl
> XJ
co c: XJ
CO co
XJ O _9 X) T5
O C roO C
ro 0) w o ro © ro -jj o o >, ro
co 0
E 73 o 2 3 0_ •- .2 XJ © o
CJ u-© £ ro
co ro ’C
0 ffl ex <£ 3ro xs
ex ro
© o E c o CO
o 'TO 0 J ) c E o 'ffl1 E
£ 'O o
3
CX o 'E
^ § 0 O O C 05
c ffl O
0 "ro o ro 3
0CO ro ©
]o >,
>
o XJ C ’o TJ =5-3?
co E
CO r\f ro rs O —
0
ro co
E, _ro c
ro c mO —
C .2 CO
JO 0 c
fo>fl 0 ro
c rs o
co £ xj CD
0) o E ro CO <d
i— ex 'O fe t®
ro ;, E CT u ffl
i—
< 2 CJ) o ro 2 w C X! c XJ ro o .
ffl 0) ‘oo 0 0 CXX5
.t; o ro c ro TJ o ' O
c 3= ”2 —
o CD
N
O)jJX3© £ ©
rj x ¡ c
ffl
0
i_
co
ffl
XJ © .. ..
O
co
x % O C ro 1 1 o CJ) ~ 'ro u -= c XJ XJ 0
LU E E « 5 o 0 O © "ro
cl 0 £ B E o XJ ro 0 co o .5: co
I— T3 C L~ u L~_ c
ex ro o ro 'ffl XJ t> ffl
z ro co © ro Bco
ro E y. co co ™ S* > c ro g
O 3 XJ ro
O ®
O
o ro g 13 33 - T co 1q ° i_
ro ro
ü w o E — —ro w c ro ex CO w c ffl ro » 7s ü
2 .ro
_ >. g - x°j 0 c ffl ro co 2 n. ro ‘g
fe ro c O c*
8
® ex XJ . 3 XJ ® o O N ffl E co i— >
R
O w
CD
cl c co *° X
*-s w ro 3 O ffl o o w
C£ C _ £0 c c: ©
'O c
ffl c
co "S
CD © E
CD
S O. ^ •
Cl Xj
co n XJ
ÜÍ
"© U X3©
< .2 § c
ro •« i - 3
"c — !— O) o O
XJ
0 ro O S c ^ 0B ‘o XJ
5 8
£ B
k 0 y o
3 CO
3
Q. ’c ro '5T 0£ P
fc
a
n ^-8
©
£ B
°
co
m
i_ c
0 ffl
0
XJ
0
ro
-
§ co
XJ *r 0 Ü r- .55 XJ o o o
*C 3
a> co 2 »
co
ffl
"m
* E 0)
^ _.
3 XJ _ O 'D E
C ™ o ro XJ
ro
© en 1 rw i *=- £ -o co
Z E? ffl XJ C t; © ^ D) co -o ex ro O)
-O o ^ 'O ,£ -o c ffl ro 2 8 o E .© o 3
co 0
Sg o
»
ro XJ Cl ro 3 ‘n '>
o w CO O m w o Í 3 co
o 8 » C0 -Q c o cr
0 _

O
3
Jj
1
co co
ex o ■g ^©
XJ w © ro i¿ o ro — JS
N 0 C0 ro 0 £ 05 — v_ 0
XJ co 0
C XJ S fe t í ro 0 c c w
ffl xt 3 CL ro
2 « 03 CO 2 ■ 0
D
O o
'
0 -j= '2 *1/3 ü § .© ro XJ XJ o o T3
^ «5
CO c ro D) ñ =3 0
ro co
ro ro
c
_0 : ro co ffl 0
XJ
c
ro
j=
0
B .©, O O g D> £ - o O CO ffl
£
j— o
-= ro jD ZJ CX CS E o ffl O co XJ
0 O .S <2 XJ
_ o
ex *° £
O 73 © XJ 0 ffl £z 0 E ° ro
co o — C 0J
ffl CO ro ffl o ro 0 E C xroj Po — XJ ex o ffl
-Q c roex o o co
0
’co
0 © J9 CO « o “ O 3 ffl o co 55 ro o S £ 0) ü §-
ex O 2 .Í2 co r o . ^ co o ffl
© 0 0 0 o 0 o
ro © © o . o ro Q- co — co c **T5
-j o . ex o
« O XJ o ex ój o o cr x j o> XJ o ro
TJ "O CO ffl ro ro J§ w o -5
co" co O X5 ffl ^
o o ffl ex
> XJ c
2 c ^ O o (3 m ffl o o £=
lu "©
ro
-o w 2
co ’o
0 ¿5 2
cr>
o
"c w
"ro . ro o
0] 0 ffl £
o co
ro co o
o
ro
LU ffl
:2 c C C ro t: =3 O "ro co xj
^ ro o ™co —
xí ro
E '
O
0
o 0 O ® iEr co
co CX 0 XJ o !> 0 co
O O) o 0 2 0 o o
5 XJ
C O C XJ ex -o o © | CO O c ffl O
«5 o E co ¿r qj XJ H
O

< ro (5
c:ro « 0
ro
0 CO CO
X2 ro 0
jg CQ 0
XJ
o «
co O CÓ B co
JD
©
X5 ~ b 3 u
o ro ro
-C ”
0 0
-- — "D co
0 o 0 ~
o
CO
c XJ ro ro 0 XJ o c “> 5w c O
^ c q . OT -o ro CO v.
ro ro
© ffl C jOJ c C/5 o o •o
XJ
0 i f f l^ l 2 co t í
05 c
'O ffl
CU 0 X! 'O XJ O Q. o £ o ro 3 -a X j 2
£ ffl
T I '*O-* ffl o jTO ‘o CO O es Q.X3 Ero
0
XJ 'o
ro o ro XJ i— O
ex
ro XJ
CL
— XJ
ffl ro C0
ro ffl 33© 2ro
CD vq ro
o ffl- 0 c c
o o
E X3
o N E 'c c O 3 3
o
t jX •« CO
0 CX’C
c
■o o c £—-
'ü w
ro ro !
O ,ffl 3 X5 O ro .2 > co 0 O
cp «0 O
c co ©
co ffl 0 *í=
ro {» iz o X> © <0 § IU
_ro ~
& a> 0 !— O
1> ffl c O ro 0 _ro © s- c ó g - §_ g - ©
ffl L_ CX 3
CO
< 1
ro O o "° o p: 0 J5 O o ’c ffl o o g co “o e £ « © ffl
- XJ CO co c 0
o > ,xs
X5 co to ro o ©
_® Iffl-- o
¡3 c: co
0
ro co
0 ■
-0 co
ro -o J ) ro s í 0 o ffl b _
ü

ro x j
ro
Q E
,c XJ í- cr o ro -o iS
i— ~a -Q o *
w£ ro X2 ro 3 co
Z ra ro
o
¿ -o © o
x j o ro c XJ
ro
ro £:
©
XJ
.íS o
o CO •o
.2 £ c
*-
ffl
© m C
£
0
O 3
O M P o ro CO ,£r m ¿
0) > '2
o "ro ro
o o o íti
ro % E c ^
^
c co 'o ro £ -S <D XJ — ffl
O « o
o
o js — co O
_ro ro o ro
ex ffl •£ C0 >> o XI C o f g, ÜÍ w . c
O cp ffl
i— 'c "o c ffl .a¿ 0
CC c co © _ro .o ro ffl CO S ffl © «3 C o
.5 _0
o
ffl c: H £ 'o
i 5 xj 0 CO
’o
-Q
XJ E? ^ :2 E -Q ro
o 0 o
"S o c o c 1 ro .ce
^ ro O o ro p 'CC *c cro o e ro ro co ©
2 ro o 1 co
-b £ .c ro t í co t r ffl ffl s_ ro o 3 , o ©
ffl ro ’O . - •a c ro co c
3 X3 e "5 o O O ’o -*-* 9 __ CO s
ro „ ¡y » CL ^ ex o -— ™ ro ex
■-3 ffl ffl ¿ O 'ffl
o o ex
< § ro -a
> ffl -a 1q
■p' D>
C/5
*X3 -§ 0 co E
"p ro ro o ro
ffl « c 0 X5
O o O ® W © t— co m ‘2 xj § ffl S? ~ E E
ro a. > 3 o o 1 ¿ « c
co
ffl
ex
ro
'o • o i-: 3- C CO- CO O
O
■a © ro ro
O 5S XJ o CX ro ro ro o •*-
ro ro co 0 ffl © £ o co co C5~ ffl © Bro CO
a. . i, OJ 6) ° E c ro c o S £ 0
gO o1 E © ro £
co X3 o E O- « o. 0
co
o 2 ro co co o <J ~ ~ .© ©
O
TJ 3
cr o
.S
JO
™ o _ffl 0 0> « c >
3 0 XJ 0 c ex o
Vi­ 0 S o
c_ ffl
as
L «-TF Qt ^ 3— _ ' _ro § £
.2
XJ ffl -D P ffl 5
D*.
=s o ‘2 ro ^ XJ — ^ XJ Q. t3
co ro ^ c eos 3 o ffl ’o X2 o co 'P >_ >. l_ 13 — ro „ «^ O ffl
3
o £ ai
SE o ro o C0 ffl E B o XJ
■1
■ CO « 3 0 — .p ro to cd co ^!T ro c 0 Q.
2 i O “~ © C ffl 2 >s« 0 cr ro co ffl C/l _ ® O
Q- © 3 ;o e "o *3 Cl
9- 03
© 'O o ro o £ 3 o © ■> 0 "ffl ffl W
.Q ro Q ro_ > i 1— _o CO ^ ro © co o- 2 © ca
co Xi 0
o £ o o 0!_ E c o "o c c c C ffl ffl c XJ
O o co o ro « có XJ c¡3 u c O 0 o ro = o © o§ © - S ro . 2
0 XJ o
co O '«Qa o © LU ^ c ro ©
X3 c-> .5 ro o Uj o 3 c .g XJ O o. LU ro Q ’ro' " ‘ co CO -ft
o ro c s_ o X J c x o cr •o ^ co ’o
E 0 2 fflc:
0
>
XJ
a 3
Lü ro § ro
E
3 © — s4
©
UJ o
ro co
tu
CO X5
o LU ro
o g
g -8a X0J ro Q - i. © ’E
ro co CO CD
O r~ ro
c ®
•=: 5
'en £ c B C .2 l E: -B ^ ‘o
"ro 0 8 © © c Í o
.o 5 -C
t— ^ 0o) _ B o 0 o ■p 3 q ° P- m ffl. ^_3 ro ©
ro _o
co 0 OC
x j o ex
co
0
0 ffl
XJ XJ ©
a c:
Q> 0
co o
o.
o
XJ o ffl
O XJ
■ó

£¿áreeS8
co ro ® co
ro W _ro
ro ro o cr
— No
>
© >, j 2 "ro co w ro
o fe
ro cQ- >,
3
C o 0 ro cr
o Q. C O) ©
~ 0 x> co
i~ © O c
o xs .£ 0 ro © ~a o
0 3 co Q. 75 ro O)
xs ■S ® 0 c
Q.
§ -©
xs
“ro ® ws O
. "O
< 2 ,2 o 0 © >> ro 0 O
o w "D "" ro © -Q CL
2 » © 0 c ro ro c & I
o. O o — o ©
UJ £ oo P T®i
£. T3 co Q.
Q. 3 C C § fe
H T3
Z 5 0 ro «
o -c
O 3 0 — O Bi 2 0
Wm «5 CO
o « x> CO .. © X i
“ i~ 0
o » O- co ©
o m co © co ro ^
O Q> o C a :2 ‘o w
¡r c 2 O
O © © ‘cr
l, c o í? ro ro
XJ co
r - CO ©
O
o - 0) O) o =
ro
KJ c 03 ,9= •2 cl S t=E
o "O w
v'
< fe o >% c Q- © ® ül i - rv
0) O „ XS
Z © i_ O I X! co o > - r i . l
-O o E ro c --- 0 -— o » s g_ E ro
O W o— E o T i CO 55 ,S>
H _j
O ro ** o CO Q . ! ro - o ^ ® I
c 0 s - 8 © c x 2¡5
w
ID i £
Q ' c C 0 co 0 'O o
3 O CO S ^
O o o ro ■© ■O Cl
ro c — J3
rs o
CL o O* o c cr ^
’co
’o co ^
S ^ o 00 3w --
Cl ’5E s0— Qo . Do ) o « y
0
E
£
V- crco ® " C Í- co o
(D 0 XS _ o o o c o
O Q . ro £ 8 0 O CL c r? a.
'oT
o A
a.

O:

K! co ro ro
J3> co _o
q\
w •j=
ro co
o _c
o XS ro
i « «
* O -D
O >» o £T í © 2 ro
» CO ~ ro - 'o E o
ci c
« 8 c©
ro ro (/> G. o c 'co •£ c
© 0
©
co P
c
0 0 £ © •- x: 'C0 — Oi
g .9
o £ 8 5
o ro
c ■O Js» '05 "3 o j5 g o) C
o ro OT
®
0 2
co O í S2 r~ ~ o
ro co ©
^ 'O
o c:
'O E , "O X
u> ® ro. ’o o » ro
-2 "ro 'O
■co
j= ^o w cz ■ « 8 co xs ro 0 ro 8© £ © ro
"£ N ro Q.
c
0 l—
1 c
-2 0 c co
0) 0 0
u ° c § :! £ § ® Xí ©
o —
o . . Í ZS - 0
ro j=
0 ro co ro _Q- 3 _ X I
c 3 O w 5 ro
o c n .S c O— r n* *-
.0 O u
3 c 0
C
ro
N E -g ro £ o 9 - ro £
«> E 3c
0
^ » ro
o T3
co •
—- ro £ © P -a
cr
•0© ro o
0 ™ ~E =.-o e © R o © 5 . Q. © ■t; co o
1 ro c
Cl © 0 0 rs ^ ro c co o c r— w
V) © o co c 0) m ‘co 'C0 a. ^ Xf o o o ro .o ©
o © O J= o cr l. *r © *ü t3 v— W i„
« ro ’o
£ -g co &
x> •2 o
— ro o .
«_ ro o 1 X3 ro ro íu
uj
¡— *o 'o £ Q -o 0 O. x
O 0 c -8 o o 0 O) .2 C0 © c ro— —ro

Z w © 0 0 £ © © oí o a © © ^ ®
rv ¿ a ® "c ^ ro Xi © ro
O 3 ro X5 ~Q g g T3 -O > R5
0 Xi Bco ro
E o. ©
O ■“> ’co NJ % B m
ü ’O
© ro g^ *í^
ro -5ro
—*
g: ro ° I C X3
> O 0 o Q. >i rj O" > b
o D -T 3 .'9 S g -'S
O bjT
®
Zo5. =s
ro
> ,-o
o — © co ° 'C0 © _c
8 »
u o
O Q>
Xi
(0
© I 0co
■¿3
ro
ro S | k Q)ro x> o Xí 0 •>
K R
< -R E • cr — ^ ro .ro
ro
^ o ro c ^ 0 5_
ro
o
© O
co 0
^ D C -0 o c: ■o IS
‘c o © ^ co o c 0
ro ffi
o .©
O -S ro ^ JS co w -£ S
- ro
E c O 0 0 <0 XS o © c 3
o c0
N co co E o* _o ro 5 © 'O x: -o © ca B £ 5o » r~
o «O C0
co ‘o - o c: 0 ©
co ro co S
< o 3 © .2 i\j © £=
ro "O ro © © -S J3 c E « ro ro x: o © "© 1 a3
® -O £ü) X5o
z a» o> ■oí ro c c w "O Xí co "O
<D O O
JB ® © J© ^ © ‘i r r*- CO o
0 oO Z5 0 ® i*—o _ E E >v ro co 0 ^ -Q x 0 0 ° O a. ©
•o C 0
_J ro x3 ® .0
<0 .CCS P c
<= c ^5 <ó ® ^CC ro o £ ’o c: ©o o c x>' ®
o
o
ro o t * 3 (!)
2 ® ro
¿i ro o > o
a g O co O
D- c :2 o
co o o ^ £ £ 0
» IP co .2 - xj c £
CO D I
0 ’C
*" ©

3 N
© tn
O £
® o .o
c
■g ro ^ C LU 0 > ,
0 . "O Os— Q © ro c
o _ro ro
"o ’<o
o o C
o <¡) © ex Xí 0 0 ®
« "m
cr
Q !2 o v> <S co CQ O
€ „ ' 'o i_ O) ro © o ro
O
P
8 -$ ® ‘g
© E ^ 2 o Q. o -S 03 ? o c » o
x> 0 «>
OH ..o
XS ^ } H E o c ¿5 o 0
ro ro 0
£ «o- oro co 3r i co
ro o C0 0 . g .® ® £ iS 0 o w o tr © ro ro ~
£ Jg -S
i— ro o p ^
co p P ro m c
o 0 ^ 1
©
Q. O
= o 2 0 CO ro
z m XS u. o E S co o o
X5 c
t j ro Q. nj
'0 co
. 03 0
x: C T .O OP © 0 0 ^ 0 0 ©
ro e o *2 s c o ^ro - i ro P ro *o
o rs l l l
o ro co 0) - c c "O co O *D
13
-cr ■o © — UJ ro 3 o ro * © oí ®o *EE E E
XS — ro o
■S ^ ro
o " “ co P
ro
O s—
(S 3 P o 'o
© Cví | — c ~ xs co __ o ° w c ® "O
^ 0 s £ ro o >»
c c co c Ofe J- C ro r o co =. O o .ro <5 © a > XS ro fc O ro
03 © < wo ® co Z> © ro o jo >o _ ¡ c: o © £ cr» u_ c 'o X5 o o
d £~
.2 ro
C l ? co
55 oE ot ®
o . -o
a
o Si ^ ro ©
,í2 o S > o
O o ro >, o 0
xs
5 1 co*^ £ -o
co •=
o E
o c ^ § “£ oo —'-!*
•i § .ro 0 o Q.
- M*» o 2 B co >o-
¿g co c ro
' « o co co^ co x: o c o -b o 1 i . 0 -g £ P
ro .S> ® R
i- o o © > c B g ro «= *c O © c ro tí o
£ o T3 ¡5. to CL O 0 T3 0 =5 © «= a .E X5 0 £ © .2 o.
O © : C/5 T ^ c _ro co ro co © c o ro © ro ro ro
TJ =3 , © ro ro ro © oí O T5
O c r; © ro ■0 cO 3 co ©
o 3 c 0 2 lh
T 5 - C -----------
_D) > , ro x o o u.
cr .<2 jz
©
CC ffl" *0 sz C J ) ^ CO o © © ^
3 .2 ¿j i 3 - 8
i— t_
0 ©
© ro c ■^
CO
CL
© ;
Q. TJ "O o -
ffl ro
i. ro
TJ CO
B 0
“ o
co
o
c
co
©
TJ
©s
O) «
co 5 © £
c X5 o

2
©
©
CO
ro
.© £
T- 3
T J .§
ro ~
_ O O ’* ’o ro * 0 ro
B §
i
■9 © o ro co
co" © _ "O o ' » © « >
•2 03 © ro co
© a> c P c 'r o
u_ ’o co ro o TJ Z5 ro 3 co £
c
'O
> 3
CT co o E
CO
© © O CO
0 CJ) ICL &
CO
c
;0 a .^
© ro cr ro
N ^ro
"2
E
O
§ 5
c O o
ro ro
_J o o o 3 -a 3 .« C ‘co o o ©
c 2 •O cr B ro P
E c
O

< ro <D © & 0 ©3 T J «= £U J 2. 1C > ro ro . 2
o sí © B -0
ó ro bB |w
ro co
6
- o
c X32 0 Cl co
"D a. .2 O) ^
0 C/J CD C
C © c © O
C--
CO O
£ o
' > ^i.- ro "o ro co CO co ro co
© © ro co
X c © > E 3 ro c ro t j ro ro a. co
© £
;0 3 C £
co ro co
O CO a. © *“ — © 3 co o o ro co ro §■” 13 B =5
0 <— CL 0 ><
UJ £ O © o ro "o B ro o ro 2
l— TJ .C >< © B ro "o o § £ tz
£ ©
~z. ro - © 'co T3 © co CO ro c y Cl ©
co E ’c | - g -« B g ©
0 3 O © ffi B TJ _o 0 o © ro £ - co o © ^ "c
© ©
0 co B o O" © ■0
i_ > c (A ~0 'ZZ © O) © m
•O © c rS W ffl ©
>s o o "O © B O w CJ) o. --r o o CO CD lü:"°
0 co S? "O O 0 co o © co ro t j _ O CO n ro o
© "co
5 ro c
0
w TO •— K3
0 ó-- Ó CL "ro
-c o. o c l - ^ t co rT c B N © . CO co —
ffl
© © O L_ > ro !— ©
ro 'O X *F ro ©
& . c ro © '2
C£ c0 l- S T J -o © "O O co © © 3 © ro .2
ffl
ro co o 1
"o
< ’o 5 co c ro Cl O ■O cr ™ 0 • >ro c S o c !w L. *^¡ q ro
ro •£ B
o £
T J *~~
CO
£
> © TJ "ro ro co 0 C/j -Q ®
TJ
ro co > ro .o ro c O) m
o ^ B ©
’CO
©
2
> > ‘7T =O- © roCL
r- B 2 -n
O
Isl
o .q r, © TJ "O co ’u- O B © ® i2 <2> ©co
<2
co © •” o u ^ *0 m o
‘c © o TJ © © 0 o — l~ co . _ ro ü © R £ Cu
<
co TJ Q © 'co "ro0 B 4— ’o £
co . 2
o
_ r o c
o ©
a ,
E o B ro 'Z T S = 8 S2 c» Q- c l co
o - ro
o g O 3 © ffl X o
z g ) CO P ©
CL .2
0 © 0 D )T J ro o
— <0
£
S= .0 a "O — © X 3
TJ © E Q O
•0 0 -ca
c

c
>
O £ XS t~
CO 0 ro" 0 B TJ CO © E ®
co "co E u >v E
135 ^co
co- ffl ro* CQ W q l .
to 3 © .5 © co
B c c Cl
0 m © ro ©
© B B TJ o ro o .2
ro c
CO © co §
0 _J
Ql
3 © 3
£
O
© B
c ^ c tr B © co ro TJ © 3 ro
ro
•p; c _ro © cz JD T J © 0 D ©
TJ B Oro > O
© o o b ro ro c
D 1
« I ©
TJ 'O O £0 £ ¿S
© ro o o
o ro
o o. .S sz Cl
E
o o
= TJ
- o o
D £ Q. © ^co
CO 0 >
© ©
co o 0 ._ £ o
ro
O
© © Ü
T 5T J m
*o
í=

r Bi
O 0 ro g ro o "co TJ o" ro © ■® co ro X 3
a i O o 'o
E 0
O
O -C c
©
co ’o
N O '***• j.-j < .>
o £ © ^ ro 11 co CO
i—
03 0)
s
'CO
w
co
© o
.© ro
co

i— co c co '© ' c CO ‘o ^ 5= “S i S
z B CL ■== © n © 3 3 co O 3 ro o
■C o 3
® ü u o -o :8 s co 2 o rt'
W ¡r
0 -O
E - a co £ -l * B
.2 i*_ £ *C5 TJ xz 0 ‘o TJ o ro ro ® o ro c ro O © ^©
'd .
ro u - O ‘t r O
C CL
c c
o o
O C J)
0 © © O c /S
co , 9 ©
»
©
co
o ^
o rs D ..2 4 m ro
*: c u
3 Q> Cl c
o Q . > ^ CD c ©
í2
ro o Zi
O o ü
.5 » o o TJ Cl >1~o O Q. X) O TJ co .E o o S5 © 'ü5 "© O ro E o '© ‘ cz
■© ^ 'O c
cr
ro
co g c _ OO o
~ -o w
o cr ro <5 B ro ro ^ o :2 ©
Cl © o A A A A A A A A LU c o - 1 E ^ ro o TJ
O
3 .- o ’E 5 k 0 t í ro o
TJ E B 0- c E "aT
© C TJ ro c o « c
O) B fe ro
t— O © ©
m O C ro c q c g
"O - b

co © c ro ffl ro fvj co co >* CO


B £2 B c TJ ■§ B ro B c -S B E - o
ffl > » © s- O o ^ n »
c © ’o 3 ro o C o i5 C! -Q S ©
ro © - © ^ © i3 w 3 *0 c o
O “ éo
o
ro c
TJ © c
O) § ■ p . 1 £ _©
2 « © O
Z5 © ’o © «s © O ffl
O 3
g 'a -g © t íffl
-a c-
© t: o c cr R e ¡a>
^ Z © xs B oc B
C TJ
©
- T J 'C0 £ ©
o , ' o — ^so— ToJ £ % £ cx IS ^ © *C0 © ffl T 3 © 15 =3 © co
ro © C c >0 C i ffl c H'~ co Q, TJ c C ©
~ © o 3 ro " cr cr ffl CO o cl © © ©
CO X 5 . n ' 'ffl c C OCÓ co © © 03
ir o
C XJ
c
-o CO ■§ ro B i
3
o © O » cr co
B © "c ffl ©
CO © T 3 ' O a>
’o B Q. co u O 5 'O ffl - 5
CL ro 5 c co B ©o
_j w
TJ O ) B co- ro T J T J iI
© ~
. E © co 5_ TJ
< 5
co
o © k o =s ro
E ~
B '£
c © ? l
"O ffl
s£ io I£ sz (fí O ■ t
o
ro
o ©
2
£
c
R o I_" ro
© O ^
© "O 3 C T 'o
k © ^ 0 © 'co '2 C Tí ro co £ u TJ O
TJ O CT ro © c O
X 5 .© ro ■" © k TJ O "o fe B D - © ffl X J
x: •§ í-, c © cr ro ^ t©
ro j -Q £ O C r~ ro §*
,c
£ co jQ
LU E B o o © Bc .™ o *2 05 '?= <z © C O •— 1 03 0 K5 CD S ffl "cr
¡ _ -o fZ co ro ‘trr ^ XJ CO
Z CO ©
Q. O
©
© ro o . 0 *5
© Tj
© .0 I B c -o
*<J ro
0
>,
B« ° tj
& ©
B
ro B
0 o
© o k | co © ro
■O C O o
‘i—
O 3 "o O © B- ro — C . L.-
k c CO P 2 B ^
O w T5 ~ co o ZJ
cr ro > »
ro ro
E © — TJ ro ro co <5 © ^ ro
-= i
© ro B © - £ tj ¿y B B TJ CO o > tro
O « SZ . y ~Q
© k «
o © ro ©
© «
co -5 © © ro 'o o ©
TJ co ÍS B © Ql. CO j <5
ro § Cl ^ CO "Cs ro © ro £r ©
O o 'O ro 1 3 O t3
CC c £ _ a . 13 ° © £ O. TJ o
< .2o ’o 3 © © O XJ
0
'2
'o
> -CO O
© ■O © o 3 *° _ © ro . £ M
B o
"2
ro © © CO
L— O ^ ro TJ CO ro
O) co ps ro & g © © — ro ■C co — © 'O B ^ ro
w w £2 o k 0 ro o c: >* © - j © <S “D co o
Z5 TJ co ,B
o co .-— ^ co 'TO C » © 3 > ^ i..! c c : £ ro 3 Q-
c © © ro co
0
W
ffufc © ~ co © B Bo "c ^ £ © -ro
-Q
o ro
rts U ©
Ir D ) > TJ
ro co o * R
© ro © o
ro
^
o
ü
©
©
ro T 3 s © 3 c
cr © ^ E
© o c o o £ Q.
CO c
-C N
CL~
"O
>
£
©
ro
-O •a £ C (Q B S= E B © 3 ffl CC T> £ o
•£ «= 1 n © B © C0
ffl =5 TJ
O
ro
Q. § ®
CO ’o
3 ro r o __ 1 (|) ^4*> jQ CO c
©
E
8 £ B 3 S -o ro g » '*fí5
***- .S - 3 k <o .£ ro
O
m _ro co
o ro
to
©
co ~~ >S 03 ^ co
© © C '©
c © ©
-j Cü B ro
CO £
L- P B r- ©
s Id o CO © © o 3 11 TO c © §
D
O
I © V
© CO
© ©
tz Q- ©
Q. TJ
CO C O
© ro
c: £ Q.
rs
-2 c cC ü- T©
J
a. c
©
© -§
TJ c
® “O
’O <->
£ B E =» c t
cr ro ©
o E © c o ro o
O o B c- co ro CO B Cp <¿ - g © ©
C£ o B ^ O .0 to © B ro © B > t : co
ro co
0T co
© c: co
o ro
o- > i / )
ro 3
o T3 s Í 8 l © jo
-o t
c: ? £ °-
© _ro CO P
Q . 'CO ffl .y O TJ o TJ c: ro
3 C0 a>c 4S
<J>
^ | S s~ B -S
© E P ^ B
© es B P ro
c
co c c B <0 ’o 0 I r 13
a. F ro E TJ© m© ©
B
? ^ TJ
ro © o 5s © c
CO | E ffi c B
^ d O
CO XJ O £ 3 ^
ro
O g -B o n ©
r 1 c ro t j © "ro co ro ^• ^ © fe -x
O 25
^ ffl ©
•t o
B c : ‘55
o
- © 3 ©
©
■qT
..
© x> tfy Q -;0
co ■— - E ro 3 O -í—> ro os:^ 0l o Cl § B
.O ,Cf) © ro <5 k co 3 -I B o ro co' ^
© co cr CJ) B -—aCO rC <^d 0 B~ w 3 CT _ x>
£ £ B 2-
ro o -S © ro © £ o
ffl © < ? 3 'I i l
8 £|
co > o O ÍD O TJ co ^ c O co o . ro co o
_j o c l B © c © © © D.
■a .E co TJ >í-
■g o ro ffl co
c
co ‘tz c g £ c 'ffl i g l >1 A A O co CO © co^ o
o
©
o
ro
co 3 'O &_
T J c ro £
C ^
'O o
cz o ©
$ ?CO o
ffl
co ’co © tn ro _ W u%
© © © ’> o _ro a . Q . N 0)
c TJ CL C l > . o E © c r\
o M0 o © B
o r~ o TJ ©
0 0 0 ©
T3 -o ■o co
0
3
0 c
sz 0
ro
co ^0) a* g g. 0 O
T > O ) z¡
©
c ^
"0 T3
£ ro O co O) la
o 0 t ro
ro Q. o c © c zs E
~o SZ ZS T3 c
£ -2
© ®
ro
Cf)
ro
£ .<2
■o

ro 0 "O ^ C
ro t >
E .£
ro
Cl
3
«o o co
©
0
ro ro o © © 0 S
E
- 1 '£ 0 § 8 S U -T ? ~o 0
< 2 ro o 13 c
ro
c
■o 0 B -© -S jg cr > O C
O 13 cz •o
©
TJ ro 0 o •O .
0 © '2
x -| c co 'a T O © co o 'o 0 ■© O ©
LU £ >•3 • «o o S .X J © 'S -g > "O o u
Q. 'to ro Q.
i— T 5 o
y © "5co _g o £ ro co c: ro •
Z ^ ■D ro 5 3 TD ro x> Z5 ^ ro r o -g C co ■o 55
sz ro
O ^ CO
O ^’> ro
o
O 0 o o
c ®
co
o
=
0
•8 ^ ro
T3 E S i ©
-o
D.
E
0 ¿
© co
O
« 0
co 2 2 ©
o w
0) N
o
E
0
ro
-a
sz
í=
0 ■c co
O 1q
o
o S 8
0 0 o co 3 ‘5
3
ro —
o %
o ©
D¿ £
"O g 8
CO c r =3
0_
cz
o
o 0
3
0
c co

0 0
ro
co "O sz
Q-
ro y
ro
ro
c
0 0 -O
ÍS i?
-S
o o.
« “O
©
c
o
O
0
a-
"O
ro .
— ro
ro g
< 0 co 0 3 ro 1 »
o *° JS c © 5= ra 'o
<=- o .wE—>• I 0i i o X J "D co CO có ro 0
'-- CO ,_ © ^
-i= X| O
3 3
O)
’e
ro 0
3
O

0
sz
ro
£o £
© '2
ro
CO T 3
O CO
¿tu ro
a. o
O
jro
0

0 o
c
0
Ú
-■
2
8
c
8 ? g
o -2
© U0 E
ro _o ©

0
c
:2 "o
o ■=
03
co O
3
< » -e 0 ro CO o w 0 t3 ro cz c >
7 P>
rg
« 0 8 3 =
CX 0
0
Q.
0 cr =5 1 :
2 * ro 0 c
O
_ ’O 0 ‘o o
0
ü IO IQ I. ^ o -0
©
'ro ro
u
0 0 o
© >
c «ro
cp: ro
"O 0 © 0 ro -> C! ©
-
O
© ^
ro cz 0 0 X3 o ^ 0 <0 0 C o w .n
U-v 03 co ~ § u. co ro .2? £Z £
ro t z 0
0 o _sz 0 t í -g TJ 0 7ü? o CO jo ©
£ « CO o 3 o c © t& X3 ro
O
O
ro .2
o
S 0
CO -O 0 o cr 13
cr
o
“co to
o ro o EE E . co — ro
CS) rs E
o
S> §>
w co
o Q c: © 0
e: "0
© T 3
Q.
o
3 ro
N
0 _
*— 0
Q. c <0
o
x> co
o
o o J S _ro ! > 0 ro :2
C 'TO
-Q en
©"
co S
o 13
© z¡ 10 a. T 3
D
O o ro l¿ 5 0
£ :R
^ ro
ro 0
>
12
ro

;>
co
u.
3 co
k
0
c:
ro
■S ro O
-- ro ®
CO SZ >
ro o
0 ñ
0 c
0 .2
Z5 O
o O
>
3 o
E
o
»
ro
vj "

*® W
S ®
.2
£
Q -
SZ
© 3
E cz
5 . £0
.2 1 0
£0 — co
©
"S ©
j ) “O
O
E o
O

I?
ro !© , "c t 3. zs
f!z
cz {*> xa 0 o 0
-o q , ro co ,0 O C x© * £ «J
^a* 0
© 9o
o co (O O £ ro o
z -3 o- © “ 3 {~ O < Di 0 O ro co c 0 ro -o rt™
- ro -Q ro 0 E O 0
o o •o g Q . CO
"o £ 0 0 T 3 f~~ C c~ O cr O co
o c ®
O O c
ro o 73
~ 'o o fils o •£
0 íí=
o 0 1 >
> , ro
N
o ' ^5
O
o ro
"O
v_ ro
o ÍZ .
CL © ce
.2
— "c
£0 0
ro ~Q
Z5 O
ro 3
c y
ü ©

«51
c -O 0 O ® < en o co 2 " o
0 ro © -a -a 0 0 E -0 > O E
o r> 3
*o 'o
© -g B 0 o ’o © £
«s *— O O ~ 3 -a t Z 3 ro
8 ■° o> 0 ^
0 .— 1 § s
£rrt g o
i— m
o S C
ZJ
c
zs
o s
.S " ro Q . cr ~ o
0 CL
c rX 3
P 0
« 0 2 £ '2 ■o ro‘
i 0 § c C (i; w C ©
ü £ a CO 0 tu O -O LU UJ O c Q. D
o S c r “a
rT a> a> o
CM OJ

ro ©
O s_
ro ■o ro 0 co có c © co 05 © >.
2 0
£Z © T3 *o © ro & X! © © C0
O 0 Q- c ÍO 0 2
■a E "o 0 co TJ o © co © O

© 0
o
o
z> ©
"O
"c
‘0 ro _©
©
.E
^ co O r~ 0 X
0
o ro

c 3 © » 0 ,ro
’u 0 ro 3 0 2 S O
vO 0 ^ © cr o
d 0
___ ro O cr S10 i= D.
ro c
<0 o
o - 3 > o- co U— 3 £ 0 o
ro
£ 0 ro cr O 0 ro ro ■^3 £Z i _ __ c 2
;0 .n
ro
0 c *o c 0
'O _ ©
ro .2 O . Q) ro 3
■o
0 >> c ro ‘O £ E ro
SZ cj
_J 0 0 ro © ro “O 3 ro w c
> £ -C 0 0 ©
.ro co
< 2 ro 3 'x co co T3 ro c ro
O) u_ o
.i— O © ■a 0 0 o o •L_o E o ■> © co
o ro *£Z £Z c CL co > 0 ro ©-I ro ro
x •£ > , I* p ro O 3 0 O
0
0 £ ■g §
co
U üE
© E "o O) CO
> co
0 !e 0 "2 c
3 ' 03
3 ;> E E © Q. X3 © ■° ©
ro c
o © 4- O ' 1—
|— -Q ro ©
cr C
Z5
0 o ©

0 0 0
j TO o c
~Z ro
O
ro
© ro ?
_ ~ D_ T>
ro ro
co
o
SZ
O
CO
ro
«0
co
0 "c © ro
3 13 1 »
0 oro -
3 ^ Q.
0 -Q
-j=: cz «— JS a> cr © CZ *íZ G? 3
i_ ^ ©
o w
£ 3 ©
© co 0 © ro O a.
U ©
Q o 3 (j
o ^ c;
®
£
■>< 1- x
1- 3
o cr
R o
ro
3
cr ©
a
©
c © £0
3 8 C
0
CO ©
0
'co i-
O
C
O
o <¡>
cc 5
© .Q © 0 o.
©
■O
a. © 0 •O 3
q -'2 c ©
o m"
0 a. u
< .2O co
0
c
‘2
’S S
ro - 2 -o
^
.!=: ro
c o
£0
© £Z Xi ‘0
ro
<z
0 0
cr 3
ÍO 0
o
ro 0 o
T3 o
ro
‘o ro o o
-a s i
■o 'o .© 'O 8 co co cz © T3
E« S © ‘o "c E co ^ co ro ro o
ro b © !r 3 c .ir co 0 0 o 0 N © 3 -^E 05
^ O ).© © ^ 0 xs ro o
0 sz 0
ro
/ts - a •£ O " •*->
'■< ro E
|c E "O
^ro c: 'O •0 cz £Z ©
ro x
3
co
o ^
2 ro '2
cz ro ’o E ro :2 ™ c
~ 0 10 s 0 © ro co ro « a> © ° a
■O o
!e 0 .© r~
‘o __
o co O) © 00 E ro 0sz !5
to ro g c o 0 2 o
o 55 S B © 3 N O 15 © — ~ o "o
K ro ro 0 “O 3
cr w
§
T i i—
ro q
3 J Z ’cz o) tz “o
O _j
ZD j co
Qu
co
» O ro © - • 0
3
0 "D
■o c S ^
.© Q .
'3 CO co ro
0
© 8c © 3
0 0
a.
0 ^
ro E
C0
© 8en 2
-5
Q J- ro £ _ N ■5 E n cr ^ ® 3ro 3 O) 0 D5
u 0 -o cr >, m 0 C
© B ro ■7= ro ro o c CO O _g 0 2 •2 ©
O o 'o © <z Cl ro - o o o o --E o c 'co 2 c
’o S2. *-
ro
^ o
c
0 3 ® 0 E i
0 3
co (O
3
O 0 _© —ro o u. ®
£y ro
©
'3 — ro
1—^CO S> ro
^0 ro O O co o
SB 0
»CO m 0 .ro © ©
0
c ro
O 3 3
o
o ,2 n c 8s E§
^ .
co
0 sz
c ro o -o © — ro ‘3 C
’co ©
O"
CO ro 0 ■0
c
g
°
O) O
© 0 C0 'w ro " c '-o ,©
U (D b 0 TJ cr
o 0 0 3
0 0
ro o .:2 c m 'cz ro i 5 E 5
© 0 _1 0 777 W ro c
0 SP 0 "O a. 0 C o © © £ UJ UJ CS ro _j o o I— 0 ©
S- £
£
■™ ro
© g
3 3
cr -ST 0 ;tí.
ro ® 2 § ©
o
3 3 ro
.3 ? Q -
ro .*=
. S - « vo—
© . í-7-5 SZ
cz i s I I co
o- -E T ? "ro~ S"
■o c Xí •o G o c o "g 0 i= S
UJ T3
C
T3
C LL
3
r 1 ‘ro S © E O ^ G> •o

co
Q> en
co ro

Transitoria
P E R M A N E N C IA
Según su

Permanente
c
-o
-<1 '§
s
p tí
x :¡
ULÍ £
Z ’Oro

Ajena
O Z3
O w

Según su
O R IG E N
^ >>
O 10
O ©

Propia
< -2
o
fC
. N

j
< fe

1) Préstamo a 5 años obtenido en el


z 01

7) Descubierto en Cuenta corriente


oO
o w

bancaria autorizado por 90 días


Fuentes de Financiación

9) Préstamo de los socios a la


3) Financiación a 180 días dei
B js

10) Utilidades acumuladas de


6) Alquileres obtenidos de un
,

5} Reserva Legal (utilidades


3

2) Aporte de efectivo de los


O '

proveedor de mercaderías

4) Utilidades de! ejercicio


O o
C£ o

inmueble arrendado

ejercicios anteriores
8) Donación recibida
O

reservadas)
propietarios

sociedad
ID CD I"- CO O) O ^ C\! CO -=$■ banco
C\! C\J Cvl CN CM CO CO cO 00 CO

c © ©
•o "O -s ®Ni ■O
‘o
ro 05 ü
5
) o
'o
c
§O) 2
3
>
ro 03
_c cr Q.
©
■2 :2 O
a) ©
x> 2 © *D © o
ro O) C o c
'ro ro
o
Q- ■o
© •O o ro
xj 'o ro £
"o
© __ 'o
o ro
ro c O fe "©

<0 © o
5*—
0— ca£ CL ©

c £ O. 'tn co ®£ ©
tí) ro o ro ro
c0)o 3 o © 15 1-5
CO © o w coCl ro
O co
Q a>
■o > / > ©
w
■ro’>
q; o "c CO
w 03 ^ c,o © ’p
CC £ o
‘t-
©
vj Z2 i—
O ©
«g; .2
<C O ro © g So -E
© c E
“= 05 _Q O (0 ^ © o
_1 -tü .$
o. e ;» £ O r
© o
< § o
cr CZ
c o * 5 CO 3 ro
D>
Q. o © c o ©—
®
XJ
O O O -O
T3 © r C0
o °> <= ® -o «S
oJS o ^ «
C0 E

!—
£
o
ro o "c5
c
g ' ©
"O
o 2
ro -S- i_ ‘i: co o © co
O
Oo 0) .£
!—
£r co £
[si o
= o co o.
T5
O “O
c c
* o o ® cc <D
3 o5 ce c
© ro 3 ro o —
.£ a- o O o 03
Q. £• w
LÜ m <o CO
O
CO ® C
— Cü *03 3ro CC T3 DC ro (0 CD
JS L.
UJ -b ro £ O o. •a ro
Q-
m
© °co
o
<■ -0 -o
£ fe Z5
© £
o o
© © ro ,g" ©
!_ ©
Ü
(!) c:
Z¡ o £ "O £ ©£ X5 CO
CL cr © ^ ÍÜ p jr
c~
r3
O O
í> c o
© ir- S = g
> © ,__
co p ET 3
o~ c £
CM •ÑÍ-
Csj
ro co c co co co © C
■a © co
3 to >o — ro _ro "O TO o
co
© có
•o
3
CO 5 ^©*D©
T3
© o ©
■O ’C T 5
> ;c ©
^ © to
CO
-S3
co o

1 García, Porporato y Arnoietto - "Contabilidad Intermedia t” - Ed. Univers. Blas Pascal


' 5 "O
c o í.E o co" £
3 CO •=
T3 <¡> Vwi
W
0 E TO
c C
co -2 o
CO T3
•© ffl LU Q- « i
1 = ro » Q . C TO O co c co ©
C CO
s *
I £ >o © ©•S5 i~. — J . O
J—
S> Q.
co ' o
O © O © 12 S 2 'co 0 © © © ’o c. Q - Q) © Q . CO d-
O TO ^ O) ©
© _o co © TO co clqj CO c E © 0 5 o 2 3 — Cl) —© co
CO *■- x i co co » ro
sTO a . . -2 O TO ffl
'O
®^ co co
>.
£ © X3 ©3 .CO * % Q.
*o
TO s §■
XJ
TO
©
C m XJ

1
* D }- í =:
0 T J _TO - 2 co "D .52 © 05 S: co
"O
co © © SZ

o~
TO C
UJ o E
O 3 TO ©
£ ©
a O"- O
© > , 05
£ © T> © T3 0)
Q. TO S
r£ O
O
C
© •
T3
Q =
O) c
a; 0 © — © c
O «
TO
Q . 'o
TO C 3
’co c r co x:. co
CO ^ ' "O
® ^i - co O co to ffl i—5
TO 0
á o _ •

i
< TO CO = 5 -a ' O co TO ^ Jq O Q) .
D o £ ~ 2 ■s = ¿ ■*- ©
© — _© c sz 03 © 0 - 2 co ®
CO
CO co © _ *c CO
o
“í
S
‘ 3
cr
I---
a .2 o. vz © _o c CO c : © JS .CO TD ffl 2
o ¡—
1 0 .5 0 © TO T3
X
LU - £ co o f m "*=
© iS o J5 TO
.c © Q> § © 3
3 TO . J5 TO
© TO H— ©¡z 'co .— a. © ÍS c -o —

4
¡_ TJ o .. . CO
- a c ^2 J í 3 ffl
co to CO
G5 m -o ’o .CO Q . JO ~ co
ta ' CO ° c:c ffl O £ 33 o -Q Js
>>o
2
o í o 3 © T3 U_ ’o w
O co co CO ’g w >> CO
c ;0 g ■£ - ■§ to TO S
TO ©
£=' ffl
O 5 tj co - .c: ■S
a §O «O o X J !J= © *-* Cl
(J) co o o x> > , © _ co O ¿I cr
O -2
c
S£ ’ B
32 T
O .2 0 ® oTO fEf l - D3 T? ' 'o TO c
c
O) ©
w 3 ^ o ¡ .c «v - © o TO
y o O > r: ra ^ O SZ
O. >• co •co © .. § s -1 c ©
(/) ffl
TO TO 3 JO CD
o
s—
e

3
CO
Di O 0 ZTO ® 0 ©
2 so
V) ci o q. > E O s c ^ T3 C
CO D E T *2 C
< TO — TJ ■° 3 -O e
u, es o * co o © a © 05
S- W ® E 3 3 '^ o : > ;0
■Js O “
co —
TO CO .2 co
CO
© o 3 O
. 5 - co Q)"
TO CO
a . co
Q.
_cz*~ ©
co Cl
< <N .2 > - m J2 tf\ ^ i— p c. © TO s ?■ © o CO TO 3
■a
•8 o o © .ffl o " » o TO
u °
2 CO 3 o >
05
5 Q_ JZ2 o
o -o ,<o . £ i— ^ y CO 0 ¿ >, o '~P TJ
1 O JS ■° o a> E "o o _ C X5 H- .£ a. © c •O
® © 45 c ’o
0 o 9.
C o
Z co E TO Cü O TO O C & 03 o C TO

1
0 4- O Q © ® c ^ © g u O
C XJ í§= E TO g CO CO —t T3 '2 2
Q 5 CL.— co ® g E TO § 1 g g .-o
es l i co © © _ X .0. co CO © o cd„ ° co C - d © l§
"© W 3 ©
o co "O D O § o O T3 o „ ^ ® -o e ’C O CO C S )S ' c.
1 O ©
2 W «o © o 3 cr co co O co N ©
TJ O o
T3 TO ® CD
5
Ss CO
.i= p
ro E >
2 CO TO
©
■£
TO o £ -a
3 TO T 5 ^3 O 3 - O
co co
fe ü ~ ro
« 5 73. o 3 O co « S c
j£ a 'S
1 E
CO ^ CO ^ 3 CO J
© CO
C L~ñ
3 TO
©■ c E w O 3
a
5 %■
• E 10 «CO
TO co
-O
TO
C 3
O cr —
O
CJ
© !5 > i *” 3
TO O
'F ^ ^ O CO £
^
3
£
© © S .-2 ©
o o
.$5
2£ O •£ CD © ffl fe CO © »3 § S « C «2 a . co -o =
sz c
Q) r « C .2 - O
o ©
.2 §
s: © c a) § i c 3 C TO To -S
O O £ 5 ^ 2 SZ co o c > E O c >. ° 8 . «o >2 8
.2 "© - o H* s w >> o *—
° m 9 y © O 3 o o TO .2 °
5 co
en —CO © TO O 1 °TO'-9 &
<0
O
■P o w TO I E ‘o Q- 2
TO'ffl

2001 - pp. 60
TO E O
O ; 3 « £ < ~£ -tí - CO t0 -J TO UJ co O TO cf) ^ ^ yhz 0 n ' o
2, —* 3
KÍ o-
TO -t í
Cü <g .2 ■§
u. ~~~ ® O 'í) © 2 o 1_ co
CO © © CO TO "o E Cf)
^ g ^ o «2 c lo E
S c: c
a. 3 a E E V-, O
^ a to « ©
© ffl .2 to
co £>
ffl *v”
^ TO ^ - 2
0 ^ 0 3 £ to2 g o cr co ■ o a> co ^ c >
o £ sz: co o u CO ,h: ffl ■£=' Q.
fNJ w
O O
CM
©
OT ©
i _ _3
-a
Ü
© o ©
Ü "D
co co 13
TO O g © .^
0).£
_TO
O
CO
® fr¡
"co "O -2
ffl 3 "ffl
© cr í 'ra co co T3
C
co -a
ffl
■V-

03
& | £ © O
i_
c © •2
i» ® O
<0 Q3 E -2
"O Sz
(33 >-. o
.g
l-E T3 i | ® *2
s
c E "O ro
® 'H fe
w T>
© >/o a
. *
♦— CO
03 *»»• 03 N i-v
1 TD
03 o c "c SZ c:
<
O
"O
» -2
03 03
ro -2
■o ro
CD
03
X O ■s s •O O o
LU . 2 -o c m 03 W
O)
H -O
^ S5 £t3 © ®
•ti “C
■© i,—- ©
"O
C s— O o
o 2
O
O © SOC l Or~ T3 ü i~r
o
0 2
03 X3 - = aj
o | 03 ® H? » 3
£ oo
G£ -o m © ’c O "o3
O
<
«ss* 03 E Ci-O Q-
a> i1 -ro u_ j
tO
XI £
o £
ro c ©
<
•~P O
CM
2 m -o ro Q5 2 § ©
c: -S t_
c .2 0 Q TJ -5
o | cd o co *rj ©
TJ O © p w 3 O
o £- ■a £ »0 Q. d
tu O
O 03 C0 C O o
D ro cr o cr
O £0 "¡ZZ s ' l - g
*03 ro o
CC 2 o
® - 8 'o 2
© o
>
©
1—
ÍÜE c: -o •o ro CL
2 c ?•§ § © 0
c q ® g.Q T3 -£
. o ro —
>> ro p Q, ro c
ro sz & ? © p 03
o
X
03
OOT J2 o- o
0 w (5
ro a> i—
cr
© o *o CT>
'3 — E
^Q. • -ti
cr O © £

c
0 ©
"O ro
03 O O ® © W Q) <n uT
'0 03 c ©

_> ■a 15 e ' 2 O <u
0 O c© 3 z © ■o
o CS) w cr (0 « ra £
03 ’O ro
tí s— ^ ro co T3 S ^ E E
«3 _ E -w -
© c 0 O c "2 ©
c: S 13 Q..55 3X> ®
C 0 0 o. .® s <>
o ®
£ 03 ;> c E 4® 03 .59 cg © ® J= (ti ^
0 03o 3 t=
u r~ C © X f Cr co S ©
© ts © w
í
© ro es ro o .2 ro 03 .S2 co .© | 1 03
o ©
*S
£ - § ^ g
c O T3 o 0 o 03 03 -G t3 É 0
.SÍ
-Q 'O cr _ CO
© .0
C
©
O
O O
C0 C GS <w 2 ra « ¿ nj OH ora’g03
•O
ro ‘o — . O 'c _
o '° ~
ro 03 •o JO © CL © O). £<u x> Q 'S ^
< c
0
N
c
0 § D-
ro
5=
ro
:=
x í
o
0 C
'2 C Cr
rs
o o O
03 c
o
W N 3
o co
^ N a> -Q
- —í=t -o r- xoj “a cc
r? O ’c © © _ro o. c
z¡ 'o C0
„ ;o
©
9 --Q 2
— Q.
1
x ro
ro
03 ©
03 £ ®
>, -S S =5
03
ro - a) 5 R «5
£ .y «3 (3 a «i 13 2
uj
I— -o
. w 0 g S> o ro x í ©
E O © co _ t¡
o3

T3 gj S
c £ O ° -& © 75
-7 Cü > ro 5
co "O ' o
.9 S c <2
c co ~ k 13 © •2 ro ©
c c: « S €
O — © c ro co © o :Q o ^ ca w c
O ü •0 3 (0 m ■■
co _ cr -o O 7~ 0 . £ 'S-j
cr ro
-en
» S o fS w B £ -§ ”
o iS © 0 0) 'O c
03
c 8 ©
ro Z3
cr © © c co o ^ _
g 3 O
w-a <D w ao>
o 15 © cr C
y °c Q. S O a
§ .2 O" ■O _ro 1 © ro © :o
'c
£
3
©
C ^
~ o jQ 2 ra c
<0 03 £
Dú. O Cü
tr1 ¡ J c®
sr ~! iz> '0 o ^3 c o ‘T_- 0 3 - 0 <f) <0
< Q . ro
© 03
© ro
P "O
©
o o
E
_ S o
&
o ro
V!—
©
- a <5
© •§
E
©
0
®
1 s ga’ \ 2 ro
s| « § s
r £ _
ai t : «

< CM
© ’a .
"O 0
03
O
CL JO
ro
h
CO C* **•" ro
' ro
ro S -
? .i
g
CL ro
c
ro 0 c
O
3
cr s s 03 en ©
© T3 o ' 5 £
to
Oí S
Q) o . <
^ W l-
u c
a. o
03 0 . q> 0 >ro CL a. g> s í
ro
ü > . cr 2 © JO - (0 p
CD t— Q
© ro c 03 0 iS o
0 © " 5 "O o . E <D C„
-a «3 CT ~° 03 có 5 CM O
r-
« o -i
O ^
u
03 "O
£
o ©
© ©
1 2
ro
CL
Z5 © ro ><
^3
c ro
:o 03 CB
£
3 2
cr E
0)
3 ^ 0 .
2 33 0 *íw
to O 58
0' © CT ^ C E ©~ 03
© ro 8 SL 03 i_ 0 o -8 ^ r <0,s
V %
03
!-
03
ro
X3 © © c
o -D CH £ •5 g c o ra w:2 “O
8: w
ro © -Í. S E ro e CL T3 ;2 3h 5« ®
g
Q Ü -Q "D O 03 -
© E
k U'-
O o O
o
E •8 8 '2 CO £ ^
E ro
O cr ■° V03 cc ’o 03 o 5 *a v> c
ro 0 T3 -a Uj © - ^ c E -O o
cc © ro 03 "O
«
m
£
C
s
ro
co
® ro

co
©
03
O
-O
ro to -O N 2 O O ‘ü c
o c m o - 'g ój — ex
S 'O
v> 'o
i ‘ . © •£ ro 1 1 kj ¿
Q. c ©
© 3
ro s
-Q °
o
ro
ro ® o 3 có ro •o 03 ro
N (0 <0 <D .2 •—
N '* “ °
£
»
©
03
E Ou
03 Q.
ro
©
8 0
o
° en ^
v«» ro o) E5ra <33 - is
® O - »T3 o £ : "O ^
a>
o > ..p
. .e ■£
> ,T 3
"ro O
1 o
o
ro 1 'i P ©
=3 03 T 3 © •2 co
O Q)
C 03 03.g _
o Í-S « 5
«3
é <- o
Q. C0 b; tü O
ro ro ■§ o. ■o C
03 P b >s c E a
803 ro2 ro
. E ! 115'I E IS X3 <f)
0 c
0 ©
0 J2
<
0
Iz
'2 -a
o ro
©
i».
ro
E :2
ro cr
uj o
c o
03 O
"? i
© fi w
§ 1 5 <=■'£ 2 15
^ ÍTÍ W C d) m
2 m c u

ro ro

~o 0
o
03 03 © s as ^
co CB _ P ro
■ o :2 Q. C
[ <D —
<0
JD IS _ O> 2 « .9o 'E
E .£ o
8
©
E Z3 c
03
C cr
co
03
o
©
x> e - ro ^
; X3 «
O
3
ü>
o o O
“ ^ c 0
co o ’t(y
© tv- r O) o
cL 0 Q. 'C *D o S ^ 2 £ Í
CO cr V- C JO g
13 ; # ! s -Q P O O S S O o Q>- «2
c: © V— . £ Q . O D. Ci­ : Q> b -J a ± u ü
o _ro ro c c C CO CO o © co © c co
a. © -o
© TJ E
ro
_ro a . v ’o -Q O
T 3
© ü> o TJ TJ g ~
X5 ©
- _ro
•O O co .9* c C© © co
ro
'O
©

JB
•i_
ro
co
>* CO C
O C ‘3 _©
c ro'■ ’E ‘ ©©s
CO

•o Cl c
© x 3 © - 1 © E co
E O CO
£ o
O £2.
’>
co i_ © _Q co
’C ro © 3
c
® © O
^ — © 2 ro
ro .o c •— TJ ‘S *-
e
L_ a)
ro o m ^
© CO T J
03 co o
^ ro i_
©
s— ro — ci -
’c 3 o ©
c .2 © a.
*<- j o
-J
o
TJ
O—
<* 2 cr OJ co
© co ©
Ql. £
c c -g
ro JO O ©
W © ü o
< •o © XJ co ■“
.2
c 'ro co 0 © CO co c « 0
D
}—
o
O) LSJ co o
o
“O TJ
L_
© © ©
tz
O s
' s~ co £ co
l_ J2 co' CO
D) c a -B CO C
X CO ■o . c >. o o © © £
Ui . ¡o © ro ? -8 co « T © © co «
O Q. ’c T5 co o « 3 © D)
h-
Z
"O
w TJ £2
o
X5 ’o
c
c o
3 CO CO © O O 03 c: ro 1 co i— C
0

©
© © to O o o ■3 co
I - g CO
co
c ro -O » SZ 2CO Q - ^ to c - 2 3 o co ©
O S co "O 'O c 3 ©
g X
© T3 'O to ü co c JO
O 3
o 'o '0 ro co
Q. Q. O co © o 'C © «
3 _© P
g c ©
3
O -§ ro ro O) 3 O © ■O BJ © CO W CL O o cr ©
’c E a. c a .O •O S—*■ S 5
CO - co co
ü o o
co O
3 ro
© £
3
CO © co © £ o CO
© ©
~ c co £
© l_
< ü
co
.i _O 03
o
ro
E
;— "O
0 Q. © JS C¡> © c
co v - co
co £> T3
ro © E CO
CO © 8 Pl
ro
ro ©
L_
ca
a . c
©
c o
T J -p. co ^
■° co > 'c
0
CL -§ E © TJ vcO c £ > ’o * «
ro c
co O CO ^
o £ "c 0
< CM 3 o © *S £ ^co 05
~ O “o ' ’c
TJ ro ’o ’c
'o co o o o c
co ro
TJ © 3 -o o o o co c
S íg v, "O co o
vO r~* -o 0 ro o © TI c
• 0 -2 c: X5 '0 .2 © oO o3 C XJ © O 3 cz
O
•!¿ to
C 'o
.3 o
O "© CO
'O *3 CO - CO 1 o £ ‘o TJ w
c j-S
3 o ©
y -*-* co ■—
3 (0 ro 0
•O tj "¡S 69 CO ’o 0 ’o
o o — <0 c
co © o es. .Q C « - T o O co © X J ro © O 0
ZD o
Q
0
-r- c
o '©
ro
©
•- 3
O- ©
o>
ro
TJ
£0 P
o P
^ «5 CO g T J
O -2 O -V '♦ro
© ©
OJ ^
©■ -Q ro q
CO -~
O « « 2 ,©.
2 © c CZ © *** *7—5 c
O
a
1
© >*'& ’o co Q. g JO JO
V.
© CO •co
& E ~o 1_ *CD W©O <*-
o "o © ro -§ © c ^
© g
co
©
ro £
© 0
"o 0
ro j~ CO CO w (O S c co
c co. co Q> © 2 o o — ~ co © o c Q- 2 ©
'O c 93 TS TJ C O) © £ S co o £ ro en
c ’o >>
ro a o
o. a.
<D t o "co co co ex
-s ^
iS
®
ro
CO « 1
o © v2 2 0 >.
CO 0 £ <D co~ _ T J 3© © o © «o 'o O)
'O ’co ro e °- co o
2C "o *— co o c ° 3 c © 3 T5 jz c ca ro
Í2 c
O "O
o . ro
s g £ © ‘ 2 £0 _ ~a
o ro j d j r
co
'P
© o . Cl E 5 ©
52 3 3 CO 3 £21
o X) o C £
•ro o
©
co . 3
H~ co
_ co
O
CO - O © -O 3 0 » § iO TJ
E S ® ro co co cr co co co to Cfi co c ©
O. o
a C5 o
o
.2
o £¡ E 5” o ‘F CJ> c cd - Q O ‘ O
E .© CO O — 1 D (D ffl £ £ ro
W
co © —
—i c *
co c
CD
© ro
3 T? i3 "S :2 0
E N o
© :t= co a. ís a c l q . Q - en
o w co cr ~ •g ©
to <-
w o CO ^3 *r~ ^ O
o
O cro co ro ro ^ O
_!

ÍO
co S5
CD o
£
O OL. O -g
"O co
co co
1q
ro ’co
©
©
O) ro
o a. T? o ' ©
«ro Ó
s~.) c 3
> 3 c o
«j o O CO ro o ©
c\T CO O 3 >1 T J O c

© -o
co’ ^ c o © co T5 ro
ro o © e O O TJ
_J c 3 v> CO U-
o 3 c c ÍO
o s t o iS
+3 ©
!5
ro
0 . .E co 3 o 12 c
'■6
ÍO o co © c
E o c co 8 f o 2
© -o © o co Ü o o.
Xj o ro S o. *3 8
© ÜJ S
<xs co XI i_ co ^ co ^ CO £
T5 ■© o c: © O . yj ©
© o Xj o © c S ’
© © co O - CO T«5
J
co £ E O
«S © co o 05 £ © > » II f* TVJ-/ co
O O o. co c .2: ce
m 5^. CJ
o ‘>
<
D
Q-
O
© E Xs
to CL t»
c
CD CO
© c Q> oi ©:c co
fc
£
_
c
3
O
Í5: E .2
‘!—
^
3 o
co E o
O £
o
c|
< 3!
x:
co
© ©
3
Q.
LU ■ g TO co ro
{_ -o E 0 © co © £ ,£ c co — 3
co 3 c e«— o <0
-7» ro ro V o OT coi o © ©
O ro 0 T3L_ ro co — TJ
o l © "© . 2 o © O CO
O B "có1 x? © T J XJ
o - o ^ © g C
c co co 3 TJ © c ‘O
O g co ©, Qr O co o ^ © o ’ro ro ® ro 3 co
c t~. 'í~f O TJ cr O ‘Ó O
O § © ro ’ro 3 £ c ■° ro © 3
oc<S co C t , Pl & «* O
E © > c — o o! 05'O 2 $ © C © ©
3 © © Q. •S « Cl- T3
á ro a- © oj J5 © JO © .©
2 : _i "© '© Í3 'P ! ® o.
cz c E TJ C £ "c co O
_i 1 ro 'O c E .2 . Q. ol © © . © © CO
< C\! 'O D) a> © co c -Q (O £ © ' r~ CO
‘o o 'o ro ■o co ©
™ O c ro ro cl c © 'o ro co O
co o § o
0~ * 23
3
c jQ o
'C © © E ©
i_ y
c lia
.2
'c £ © *i_
O ffl
©
JO
ro
3 co
-í—» © -2
c
40
co 3 ©
©
3
s™
c » -S ro
o c ¡1— §
o ©
o ^ro £ <0 3 i=
cr o L.
j o 3
cr
Q-
o
o
c o* 3 o
o
s ©
££ ©
co o
CO co
.
E co o ci—
f> S E1-
co
le
o* c©
£
Q ^ .- © © o o © S X ' ^ co ro
O co © O 0 co •D ’c — i co . . T5 c <=
© uj ro T¡
O 32 -* © ro ró © .. © .. o co Q. co
Oí CO O ní T 5 -C
x¡ Tí c c 3 o sz- ~ .© co © cO £
1- co
2 'F ro .Si, E Q)
0 '2 ' 0 § c: co ’c CO
c o r o
"ro Cí- 0
p
V— ‘co vO
c © .£ © r~ Q -
i 's
c ü©
c
c E 'o £ Q £ © "c § E
T5 Q. T5 V- -t © O © VO— o o'
O co
o
co
Q ©
O
O
O
w
c
ro co S §i co ^ D- © c co
co
Q-
C - S CL
O
££ o-.
© © o *co c .© O)
C ' co
ki: c
0) © O o
Z) 5 UJ UJ "C3I
co 03.
©
CNi CO ’<t LO CD •c;2 CJ KS
s
Q.
0) w CO CD CO CO ®

18 En razón de evitar excesos en su extensión que afectarían !a utilidad de la información


o CC T3 Q O 3 O
C cr co T3
- CO
I5 n
®
m CO
0 © c» 3
<0 .-= © ° JS 9. W
Q
■§.=>
Xl
JS
®
CD
E ® «
5 | E
*■' E c
o -fe
O CC C0 3
03 C0
>>
co ü co
co O
C0
O. 00 3 ©
< co
O
O— m
D co c *sa O
H c o Ü 0
X -8 i2 $ ® ^3 *d £■ CC
® £ EX © £ 5
LU . 03 X CO o
c © CO —
o o S5 © 13 o
cr ~ -g 3
o l o « — o T5 © 't= cc c
O5 o
Q5 ,2
i— ® Q$- 3 T3 CO
x>
o -i CO
cc © ■g
^ oo
CC c _ _
^> ro
< Z: E ro Q) C o
o ro m
'45 ro
<U « £ w
cq K5 Q. jrc ~o "í-t O — -o
O ©w E
< C\¡ •2 CX - u j~
-Q co > .§ ÍB ¡o O o co
í 3 45 © o o® cz cc co JD
C E -Í3 co ,"2 c w fft w X)
ro c
O 0 ' c co © 43 w © CD
S-X |03 o C O) o J) c ©
o c:
O O
^ M J5 C-’c 00 o .©
©m O CD
c
O
a: O c ro O D)
CZ © X co o
cc: i_ ro
.o o. ©> o ou
o . ro co
o o
•o
o , to x sz © cc
co O
© — co ro ®
£ ® ©
:=> JD 3
© £

en ellos contenida,
«3 cr
«5 C CO d M« O)
5 o (DCO ..==
Q. ° ^©c o ©
co co
ro 3 o .ro
y o
E °-ra » o
k_ 3 -43 ‘ co
O O (O CC 'CC
c C 3 co jQ

i
Gráfico N° 4
© C
OO © <0 C
3O"O
© cCo0 3 30
C0 C ro co 9 w
S £ to 3 <53
"O rc S P .£
X) _®i c O ffl -O'
T3 "O C0
C0 C0 c ^ © ® (5U O§ r © o tu co -a ro.
<0‘ "O
C
© .— : O ■© 55 ro 2-r ci_ 15
c o S 03
ro © -^ O co <5 « | v ® ro■a ffl ® o O) O « C C
'o co © ^ -wCO EL co xs
©
Qí Q .S X! >, Cl ^ a: o. ® o © a> £
© O • O c ~y"
T3 o o co © © co
íj— Q. ® J3 '5 o O
c . © £ to cr c c ^^
o co ■ -o
co cow "O -O CO y) C/5

a> ^<
13
C/5
o o 5 °o 15 N o
ro cro c
0o ~ CO ®cz w ^
3
o T3 ffl c co O ro § | jn o íS o -g
© ^ro ,-ü
ro o ° m SE o -o tg xi w E O T3 ®
co n o ü i® <
C O
o
0 E ■a
®
43
c 5 o ffl c Í5 c k ’ü ® c
UJ -
ro © O "c co - c ©
3 oí O 'p 5
£
# o
ro LU O
c/> o
LU O
^ =g CO o
JE ro LU O
fe ro cr UJ O
O í O W CenO "D c
c r X
O s co 2 co ir © o © ®
c¡)
©
CO © _o oo .5? w
O I ro co Q) > .2
y o o 3 CO
0¿ o c © CO CO
S ct¡ © . a. o © 3
co ~
© T> cco co

o ©
o
..co ^_ cQo> ~o
< £! © o co
z ° CO © _ o
o
-o — ‘oc co
05 cco ro ro
8 © ,— 'S
ix 0-5 3
±±
(0
V». O
O *— 'í^* 05
■«s; C0
Qü © ro O » -O) - co ~
co
© ..
o jB
a: ©
c ra
o Ou
° CO C0
D> — ©5
^ « 3 t
O o O) co
. o CO CCS JA-2 £0 S >
0 to ® ¡s C ü 0) a
C o S -§ £ 5 3 - 0 <3
0 %
co 9 o o co ro e>
s
c I S -g c l o
© o
*a co
O
O
C cOo^© O -4=
O 3
©
3
Q. S o s
CS © O
O CO «3 o >
<0o T© co 0 COCO0 co co 0
■o 8? Í2 o
> 0 TJ
o
O O -=L ja O 0 3 0 CO
~ co cr
CO O 0) C l
» w > ro o .
c ¿5
3? o O co 42
w C
O co
á 2 c 1 o®
.Si
3 T J QJ L. ? -§ § >Sí 'O ^ o
- co o 'O
■o ro ’o ro XPj 05 T J SZ
« O -'O
C0 CL
x:
o
=5
K! co
0 5 §I co
o
3
XJ
o © ¿s co O
c ,o x:
o
o
0
5 “ 8 I - X; c l o
jo X S o
(O >> £ _o 3 0 l a co o. co
5
Q. CD ro . C r 'O 0 •g== CL o o ^ o
< ww z¡ <D T 5
co
l . S
c
© 2® T J g>
'o
ID o _O C c r I
CO «o -S s o" 0J®
"O C c •Q C0 ^ £ o TJ _ Q.
c C r m '" CD © O
X
UJ ■
CO © ‘O n5 CO 0 -2 Q . c: c
0 ro Cl.
’O ^ X> c E
h- •O ro o — o
Q. O) ^ ro £ ol C .. CD
,C0 ^=>
1 s
o ^ >
CJ)
o
« ®0
co o .c ; ^
{^( f— O 40
O •—
S C O T3 >> e í5 -o . E
p Ja -£ E O o © 5 2 "o
rv 3 c £ g co co" • .. c ¿ co ^
8 3 c: c o & ro o ®
O f
“ *» ffi
5 - "o cz
'O M 0
^ :o- co
■8
.c
O CO
r o co
O .■§
I ^ .«o
o
ro
©
3
o "O
0 J-
o
JO C r £ £ ~ "D O
•c o ,S2 .O C0 O
O §
© : o "S ’co TJ •=
"K ü 3 o 1 42 co . 2 -2
^ 3 5 o ^5 o 'o -0) 5T ® O 8 ro ° -|
9? o a> c Q- T J "O £ co Xj c -O •£ Q. CO E ~ O
á co « CD
,45 £ o P X3 a
co Q. ro o 'CD ~o Í 9 .—
05 £ ro 93 "O ■O cd ^ 8 E W rn
.£ co o 0 J 2 5 Ss co ^ o J s
< CM
o
® & fe
T > OKbK
O
0 V> C|>
a | T i l co
co
¡B co
0 co
C 'S
o cz
-o
TJ •1 O
b~ ^
CO <--
a. ^
D
CO —
... ro
CO §_
O —
» > »c I » JO 0 0 C I « 0 i_ -
(u ro Ci, 0 o
"D
~
c: :§
-Q ^CD
0 . ‘o "0 o ^
is: 3 ro ^ 0 T J 3 a>
■g! 0 co o o •t; co ‘co -> X ! C0 E 45
to o 3 £
8 g-
■i
O
<o
•S? © o
v. £
co S
o Xs
S a Q.
se 3 © fe o Q. o
W -§
•S
D ü
I S s co O
o § ■s -Q ®
45 ro _q
CL o s ©s ® C ^ CJ co
o _* o
0 ^ c CO o
Q -C t

>£ " o 0 15
c; c:
O ^
EO w
O b! á
a> co 'c ro S e ®
E
OJ
35 .c "^3 O O
.o T3 ^ -o
0 ü
c. o co co ^co § .9> . £
0 o
co
ce CO T3
0 ro 4=¡ (? O ¿;
*c
5 fe
is
có 'o o . C0 T 3
.
ro ^ ® ■O CO o CO TJ C
® 0
¡c ro Q>
ro 2
z E co
k o
D ) CO
o
° O o
CO c~> ai) <C->
0 0 O
ja I I
O 2
■6 £^ •s
o
C0 T J 3 s^
P > Q C ¡~
ro E Xj -o -o
-rj O
- l l s
b co o ■
XS
"O

® ro ro
‘55
® SJ S - (i)
E ^
0Ü ®
3
S
Q-
co
. b o r o >»*o
© — ro co 45 o o to £ -2 C
O o 0
co co
.
S To
0
t
Qu co
!
LwJ Q_ a. o.
ro 2
O. 0 0 ®
52 ,5= q J Z _ «o ro ro g ® ® ■O ÍO 2 O
Q. c « f o 0
O o.
■fe co
a> o
0o
o co
Jj 0 Í0 0 E E & a . co co
co £2 o 3 .52 'O X 5
A A A A
« J8
CO 0 co o o o E o c ® c;
co
CO CJ
o o '® 0
45
o
03 ®
E
.0 £ - 0
’o
O ‘js *= l o o > to co' X j 2 c
” E O 2 - j .£ .E o o O “O CL
i- ® CT> Q.
Q. Q. ^ ctj Q_ 3 5) ©
O lÜ C ^E .£05
O "O 0 — c: .o ro
O . CO co ro A A A A A -2 5. E

C >N

<

b
UJ .
i— "O
7 co
o l
O 5
Of
Oí oo
< m

< CM
_Z O_
•of
8 “
> . co c co
05 _o T J
© T5
CO
© co co t s
C0 C0 3 ©
W CO ©
co ®
03 r- © — CO 2 o R - ■a o « wro
o
*0 O ” C0
^ £ CE c C © „ sz
° -o S i 03
05 O 05
3 ■- © O
25 ro 'O 0) cr <g -o o O 0>O
1 • -s 0
>
a £. ■o w - S •=
= s ® U .. <0 t 10 2
CC á §>£ - ffl =o c: c o ¿ 0 ^ 111 ra
f= ° c ‘o © rr* M S® o E £ <¡> -o o>
E © '© ? co ro Ü¡ ro
E <g 0 3 U ¿ g ® § 11
N ^ •2 -§ £ o 8 s -o =
5* « "8 S o >
O C/5 o © £ ■4= CO 0 ro X ! ~o ° OT 2 ©
X
ro
15 m
to 3 —^ 0 CL - b 05.2
g o. S
E ,£ 05 C ■'-' 0 £c W u> — TS 3> 45 — ro ro ^
O c « 0) 05 O E E Q - 3, o. c
0 E ■©
C -r - c 0 1° o .2 0 «J C !* -D
« « “ 3-55
T5 O Í S o s o
® x j c « g c
05 « . . Q 5
¿O (D i_ fc £ O) o O *? ® sz 3 c c
ss O * § c c w 3?' ro o
< IO O O 8 •$ . -£ , «© t 03 ’oK co O ©®© o q>
5 *0 c =
a) t S> ’S: -O 03 g^'© O
3 CD ¡| *§?©
S T3 3 X3 © © ro © 03 >N » * • © 5 £ £5 ra •o ro o-.2 c a,
J-
r® "D ^
O" c í . S . & «= “ g «
CL _ © 'S 2 *i= .22 -g o ^ ü3 ro CD .N c '2 -a
LU -n s g ©
2 {O C 2 co C E CL _o
O u
^ C O
o E <5
í 2 2 . S 8 f „•
: § => E Z -S g
s s a ^ - S i§ 0

^ W z ^ O- ¿3 O “ • 03 O g -£ o g S | 8 ^ .^
Z >■— ro e xr ¡s; «3
o 8 ->5, 1ro •| ti­ ’l ^ S r a o
8 ° S
! ® jg | S .2 =
co © > JS c C ^ >- > - ‘0
o 3 ■K O CO ro < c ¡O o » o ® . =§ fl> O
O s05
© © =© JO
co c o o 7E= .2 cJr - 7©—5 a>
l— CO ’to <D >1 <n ^
> «5 «3 “ ra E © «)
<D O
<5 S w
c l É °> S -
ai c ro
O c 03 *= -g © ^ 2 ro 2 73 © © C W S g ■O <3) "O D. £ ? - © S c =: — o
O o o © :© ra S S - ~ o •O
>"
o t=:£ o c * 3 .-a 3 fe
'o : .y ó
CC O © 0) CD © 55
o ® ■O © co ro « f S 2 ^-ct-xj o ^ ro fc
1 O ^ O) -
< ro
"0ro
t J~ o C — ^ ™ S s sTU
- g
"E s" ™ S o 3S o~ QO ^
£ w É C N ' co ®
:> -> E 0 c ■ S s g ^ <D <J> 8 ^ 4 : E ^
rov ro 2
^
_i > £••§ co
•— C7 C0 n
2 >2 m § E 'co O Q W "O .ic o cc co i5
¡ y .22
< OJ © ¡1
0 © r,._ CO Ü . S 5 o o. 0.8 o sp c o .£ t i w
jg -tí t> w == o
.. ' o. 00
-2 o m C O 3 o e s ro X ^ S «> o -9 ~ So CM
S -oS i2r f*“i io .
Z ^
7n>,1i_
ro) ro
O
co c 0 ro "ro © ® 5- si_
-- IZZ © c b 2 ® s ¿3 «ó "o *3 c
O_ - 3 C> o 50 ro c
© c 0 o d —
S
ro a> '2 c ’C: w q .o 'S
<021 2
o
CO t f
cc
"S
Js ¡p
^ 03
O u ic: 0 4) 5 § u *“ ’ - g
O X3 O O 'c.
__ co © •o «= o) E <D o J“ 0 ro ^ ® o 15 O E » <
ro _
-a
o
“3.53 ro
o y g
z> o © . CO CM o © E £ c © 3 « § » -C = O '5> §
Q © © |SZ „ §c~ O© ' c d ro C -o
^ro co o XI O '2 **— Q> 0) ® <0 o c o
s - 2 «¡ CO X3 D> © Uj J ra I © « ■5=1 O Q> (VI 'O
g O -t J o o - o «3 a o c
O i!) O o C © J£ —. ro g ro ^ S 0 _ ro O **- ro o ^ S g o w
cc C0 "O .5 £ w 8 s 1 ro s ’ U - " O ffi ^ 0 S c §
®“ »
«j <»
0 co o E
© © (C
8 'O > ■cS E-tí « © © | %
u,
c:
3 S :2 a.
C0 w>
■O « U 3> !_ ü.. _ o <ñ 0 ■o
o > . 'a S —
JS ^
T3 W "O ‘o « QJ > - - rt' C u « *o (i)
•*5 3 ro o
ro co o c 05 cr © ti.
O 5 S b ^ ® ^ P £
« «= § "o o> ro
© -Q © CO íá © ‘O -
5*0 § - 5 I £0 O ^ “ £2 c (D
iS co ro S 03
c co 8 coO O © X) 83 H -. 2 .1
»
m O. .
§s O £ ® C
T3 ^ <a co
03 o
% ^ -c o w y_ £ ¿
■o g 'c 8 CO >_© © £ -O O w S --S tí o o j¡ 0
c c CO m cqj c c
■o o (0 o o © to co o _ ro c; v q
C «5
co oj m «<5 ra <u <
d p o o .^ - ro 03 <13
5 S sz
a> o q>
O w S 2 o 0 ro © x j © -o J s
© 0 S
0 “ w B
.r o m o .2 ^ t i 1 o 73 o > ^ 9 ros i
vp ro
T5 “O -rj '>3 O < „ CLTP ■- - D « 5.
c
ro 0 © 03 co ro a ro E c. C0 r/Ti >
en
£ O
ir
co is g
-o c -S d> oj ro o
o.
t/>
®
_
»
m3 ~03
0
« U «
o
c
or
?3
i_ CO £ o £ 2 c . (D f* S -2 ¡J5 "9 i>5 ~ •S o.
OT ?> w 03 - -
03 I s ® co tr ■ 2 S ^ g
© ©
Q . *rt -— - E 'sz 1- g £ 3> ói 5 o W CN S t -
-a o -s
-Q -Q 2 £
© S =0 ' O b £ ro 2 Q E ro 03 03
C 8 -0 8 c "O
© © © o 3o q ro "5 Di
-d ^ «
«í (Ti . - -5 ¿
t o o . ro
ffl c ®
i l
to ® S
E co
> . co co .¿,■0 « s S a .i5 < < w £i2 <
®
*0 o $Z m 'Tz (X) *í_ (\J
w . £ i 5 E q s ^ c ro co
Q
o iu o
Q
8s

c as <ü as 05 (0 ü w - s

© C. CO © c 0 co
7 3 5 13 0)
3 -8 © 3 _ro x > ro _o _j ro ,® - -s *® ® _ „
D) Xí 8
«5 c <u 2 c ^ C
76 IB _ c cr c S ro y
RJ
05
g ro g g
co sz 12
p sz &- © -o
^C0 *rr
©
ro (0 0 'o)
N £ ® I
(tí O ~co 5) fe c S c 03 ® -ro o _g
CS3
0
s É © ro - 5
■a .© J §
™ xs o .
lo £
o
15
3 ©
ro CQ
co
1— >> 0> .r
i2 S I ° ¡
= c ro t í S>
O ? Q .I
ü O £ g
‘•c <lí P V
JD □ .C C r
•-S “ ~
ro o £
0 © w
o
» c
CO o o sz © P
&_ co
0
C 43 «0 co
«3 n ;S ro
a3 t ¡5 a . - - q
m «?
O* 5 > ® § ro
x 15 JT
c
S © ro B o o 3 3 2 íí= - I
0o ro 0 _ ; (D
3 L_
o co ^ o © © O" 3 i-
O ® o £
>» D
y> <i>
"O ^ o 2
O 0
O) £0
Q. Q - 2 . X3
cr co O " 0 .D ^
'T ‘ _q <D W
.
< c
T3 e o -o g E ©. C c
-o © >»
Q- m s<? > »L : o o <S
*S3 s 0 vS ' g 3 ,2 <0
C
’O
Q> o .© co
Si •— ro > , ?• ra -cj 03 ^ .s
" 0 "o Si
© CO 3 o ni S- 2 cr ^ <u o
G S w 0 O
■u ^ JS ro ro ro
O o g j ^ - a 2 i2 o) 40 °
O ~rr 03
O J 3 T3 ■§ ^
P CQ O
^3 ro -os
Ui • CO ^© > 9 >> X©!
©
© >v £ "c . .
0 - S ro o c I? .E -ít'-S 03 x» >vT3 ^3 C 03
¡ "o
_ CQ
CD CO •a © E en o
© co
£ _© 0 ~C "i_
0'
&
D>- s
c o o Q. C S a c o -
ro -<i)
a w j : 2 ® 03 t 3
</) ro
Q ^55 T3 ’cñ o 3 s—
O" o co O u ro o; c .0
ü S ' o^ ou ni ; —« i-E
e E
3 -Q
o ro 0 0 ro 03 ?03 ^ S - § . s § > 8
. ^ tOc . W c - g c f l c T - , 2 S ® « « c a 03ÍS
O 3
g. i- o -0 c -K ° co t3>:0 . . ;o m JS O r S ■*0303 m -a m 03
o| © © I\ cr O) CO © c
-a g JS 'O CO
c co C0 X3 o 0 ts ‘0 0 2 >2 « £ c c í0
-33 co
i_ o ■“ “ . fc <u o
^ oO
K -4
CO ro ' r 0 1 ' O •ü © © ro 2 S í ® Q> ^ c 03
c g T 3 í 3 ® -p i s r a -. 3to 03 ^w ’c^ a. 2
ro o>

ro £ ro
í t ro i~ Si © co
á co
«2 ^ o. o
o 52 3 o 0 © •^ ^ P to S ^ n iS c o« cr «5
O)
>Ü c-j
<
£ *S co. ■o
£ sz r_ , oC0 S ¿£-5¿© ^'S5CQsp
f o S flls
& .O ¿C\{ co “
© CO O o
" c ._ O
< CM 5
Q>Ic § © §
ro S - o
8 b 5 -2 T©3
ro . £
ro o
2
^2 c
ro _ro
co
0 ^ 4 S f e ’f í ' Q
F <-iO 0 3 ^
o
S is i ! «Ti<0
03
p £ Q ..E
c_ ^y n — Oí
co
03 03
z o <5 p ©■ c S £ ■■ c £ © ©
“ g Q i 3 '(3 S ro E cu 3 ^
C
&> 1 0 0 cj>rn co
o c S « © © T3 •O a -fe 3 o !2 5 > * É 3 ^ 03ü i , „ « £ O
■03 0 cu co e ' o © I .© o c o
O 0
"O O) ■0 o C ( i ¡ w o ^ » w » ® is o
cc ro
73 _© © 25 E
*0 o w ^ S ‘° to 03 •Q o>
8 Sro CD CO .£ E C c co ^ í? S - ■ "* ~a ■” © S •?: o ^ 'o
O
*t3 O ro > .15 ro
a s _ co
co ' p o
o ,.£ o ‘O CO
'2 © n 2
; la 05 « i
w h r © 50 w
£} £ ©* ro 5_ 'o ro •5f w C - ^ to ir XI o t: _w
O B ,D O y> ©
c ® jd O C co © N © 8 . 1 co • “ 03 f e t ; ^ ' S i ra o <
m
03u __ -.
c _ a» 03 cg
q: e C •o © g r -a o
’o> C 15 O) © O) =5 £ © 5 f e 3 S E < - § £ ^ ^ ™ o =6 03 is o> x>
i— o
0
■'Os& B)
IX! ro o5 —2 >
_
o ■©
ro ©
2 ro o
R ro
© ro
COcv
™ T3 —
S i.
cr
©
ro
Q-
^2
CO
H C
o S
« - ® •fe
£
T3
0) O . . 2 § — S c ’S c ro ® i¿
B5 O o E & g O s- o a®.
© ^ 3 . co © © co > . © o i- 3
s-,
-p
SZ g ro03 ^ £ H U l ; O -Q 03 "O g ' t í c 2
03 E co £
C5 _ 03 o c o c er O *0 D . 3 £ ro 0 O) o f e ^ , 3 o ñ <i5' ^ = o '- í E B <ü «3
Uj "O c © ' o p o ' c u E . . ,« P ^ ? 0 O p £ "ro 2
o -q 0
_ i ro o CO © ro o
roO ro
1 O O
Co
03
C
1 ro c ©
co Z ©
co

£
Q> ~~
<D <\ O
O c Q 3 r o - Q ° f e t. - 2
o S t j ' D S s S f f l E
^
^
13
G3 ^ — vn:
*a c c
g
P "S
X TO
o. o
«C ^3
< £
O :© •o *o ^ cq
m ^ O „ _
"c xj *» to o tü UJ
CM Ü ^ro ~§ o O *— Q} o o :2 qj ^ ^ o ¿ “ c 0
O 5 '<0 D ) <13 S r- O) u ^ ■— 5
co ~o E = O =5
'O 9- S o =5 . 9 - ^ '2 o .2
0 F 3? p
O co 'O ^
£ 3 X S 'O ♦=; a> o ^ ~ ‘° o 5 2 c o E £ 3
oí ^ ro ©
Q.
C0 O w ■? *o c O R -Q © 3 5° “ > §
íü ._E 5 a. o
x o
0 cc Q .Ü J ‘" D coX? <c c I s 5 - s i E >» co < 03 a.
co © co co >-. CO to © CO LU ro
ro "o o ro ro _o - o _ro
O ro
E ”2
ro o
£
co p
o E o.
o
C
© §■ © O
© S
>> c ro
to

ro s 2 O 3 ü
CO (O c a > ° c © C
T5 _ro o c ©T5 C - 2 '©
'c
© © »
©
® S
ro ^ f—
-2
cr ■O C ro
o © ® 2 2
CL o
o ©
Q_ | 8 -S
©
8.1
o C CL *o
<
D o c ‘O ro ^ Cfl c
h- 'O o c
co "O ,0 5 UJ ® o
X c 'o ro _ o
UJ 'O ro O co ’co
UJ ,Q f S 3 ro _ _
H 'O _3 ‘oT•cr & ro o 12
•y fl3
Q
’o
co ro co .2, o
cr 1— © _ ‘co
2 a c o.8 co
> -a g o
E >, o ro n_ g-Q Ü -2o ro .2.
O 15 ro O _ro o
Í2 © 2 O © 'N C .2 © ro
~c. o
°O I§ cr .2
ro
T3
CO l o ‘s r c ro Q 5
■o ^ >
‘c >S CO o CO © -s cr ’C S3 o
9? ^ X5 c: O © ro <2 3 © ©
á CD J2 co o ro -2 o
-5 ; _ j 0 E 12 2
CD
~ÍJ
cr _co
© ro
O
t; c ^ '~ _1
3 © co ro Í2
CL
© -Q TJ o © Q. ro -w ©
_j I
< <N "o ro ro cu C
'O! © © © ro "a
ro « S
o ro
c o. E © co © ■o x> •o c UÜ ® o
Z ° O) © 5:
CO o © 12 c E o 3 u ex
• s i o o •o ‘co uT ro © o ü CT © ^ co ©
©

i
CL v“ co
i— O a
^ ro c ffl> 2
8 -B. .2 O © "O
03
O
i—
o
ro 0. c
© « ro co
TJ ro
0 I. cvj c5
DO
Q ^
3 T>
o" ro E cl 15 ® o> ro O ©
© — O)
3
B § UJ
© ro ’c ro « '"a o O
O
QC
Ql (D LU O Z>
•c
U
Ü5
o
•S ■o ro
ro c
p ©
- 2 " O 3 'tz CL ro
co; < -- O 3 c ro
I—
03! 12 2 Cl í
"3 p
ro
'o w i T3 ro
§ •2 y ro > *
» ® í ro —
S & o
ro í¿ ro « O ü¡ I M ©5| os
o a. „ © <o © LU O ffl
>
UJ 1? ts * o I d
ro '
o 13 c
.3 co co ©
li­
o
ro 3 o o
to E c o c ro o
XI co f-
ro o
cr cr —
ro o 8 s^ X®! ® o
cr © o ro co
o c <->
o O © LU
© © O zs ,
xj *o CD o

© © o ffl
eo
X F X 5 c¿ 2 >.
v> (z cr ro 3
-=í
1 -S O /rt s | | O
2 n* o a> ® ■S
c -2 ro
c C
i9 ’O ^ o
1 o "§ "ro
2 <
jz -n
o
_Q
O
^
-? c:
*c
-S
§o 8
u CO
3
o
©
<1 O J 0J > , co CL
a> © ^ r- W 'ro
X3
ro
2 D c f i ro 'O •§ o. “© o £_
Oí y ) CD 5 -£ tj © 1q & ‘o ro

8
D )S « (O ü) D O
co E
0) o
O UJ _ o O W O
£ (15 c ‘S c c 5 ’co O oo
< Z Q ® N O ■g o g ro .E ©
r> c .O i E 5 ro
>* < ro S ra o Í £ co
i2 © © c
O
É 0 -1 2 ro .
O-
“3
OT
-Q)
O c ¿ c XJ o
üj • -3 > c ro =? JZ ifí TJ o ro ro 'o
J— "O
ro o p ■ o ü ¿ o £ « < <¡> o ¿a Z3 o c ro
13 O g | ° © ro ro o E
q 12 Oí o S o
<■ T3
i
W ffl
- o "ro © C0 ©
ro c: O £v.
-§ co .2 c o ^ 3 Z3 co
O 15 « ® rft CO > © c: cr o co
« S C ^ o o C
o| o T3 -o o ir -rí w
^ro — O © .
-?
OT . 2 °- co ~“ co ro 6 co
o ~o
o ro ro o © «o c c c © ro
VC o V . T 3 ro 'c '
■2 ® o ro
"O j¿
ffl '25
15 ©
-— c
P <»
ro ro S S «
co ro c .
o 3 "co
to O ro
á co P a ‘ro ©
ü O O h Sí w ¡z <¡) tj Ci­ ro J? Q- o -2 © ro
o o <o X
ÍO « (5 ©
o 3
W 5) UJ O) LU V-~ - -
_J I
2 £ « O 03 © CO o ©
o. U. iw,
T3 T5 co
< CM
- « 2
C l <d ro © ©
*2 co 2 "ro 'i— -a -a
^ o
‘O - o >
<
CC
z
D_
—¡
LL O
>> «Q © to a © *2
'íw
p
>
o co ro
O T>
ü ~ 0£ z: co •S
iS o.- $ O xs & Q2 'i—’co
0
o O </) < < C ro © © ro ©
O S- CQ CO O c i O 'ffl © 3 o
Q
O
O
0
8 -¡ o © C X5 'S ro ©
o ~ O CO O 3 cr
O o V) a *8
zs O ro
C£ LU ro | 03 m ro ro S 05
o (O o
ro .5 ro ro ro
-- c O
Q c ® tZ Q) y E
CO
©
c
©
X5 C c ©
2 o © ^ c ^ 1 n “D £
£ ro
ra ©
■§ co __ © ^ TD T 5 co CO
O
o
©
& £ ro co
© “o
- o to g 1^
© C0
¿5
to
O
© ©
C C '1 I I S ro .o g ffl
co^
Q.
c o '2 1¿2m z 8 5 rs' o
co j-
;0
co
3
z 2
c iTO-- © co
© i= O C
CO X5 . 2 . 2
C O CO
^ *a
ro c
a .- o
ro í£
_ i ro
T>
-o ; > c D )| c ~ O (0 c 8 . © a
O 2 \ E IL = 0 o ro
< o © 'co © *- 0) ^ «.4 ® o.
O X! ® CO | -o 8
o © ~o O O o e _ro o Z3
ce Q. 1 -° c O. Z2 © 3 ^- o —5 ro
c
O O )” !—
O
o
o co
O
co
CQ c¿
© CO T3 o O © 2-
s_ ro ro
ro "ce © co .o

1 Extraído de Teoría Contable - Cbáves, Chyrikins y otros - Ed, Macchi 1998 - p p -13. Sic
”... al hablar de bienes y derechos (en principio, activo, en lenguaje contable) y de
obligaciones (pasivo, en terminología de nuestra disciplina) se identifica el patrimonio como
E '5 . 3CT _o ’co
o ro ro
c o o JC . i

«I
o
L_ ■ro 3 "© ro
'r o ro "co CL
Ul ro © ro _
l_
"© rs c x? i
■Dro o o "jO ro i
i—CoO
m
<
D
CL
UJ 5
O ©co 'o "
ro o c.
O JS © 's_ ©
CL O
z o ro «©« ’co ©co £
LU 3
O jo o o § c c o
ro c
Z c o -o Q. ©

el activo con el que cuenta e! ente para afrontar ei pasivo..."


O Q £ 'o C o
OR O 'Cc:0 _ro ■oO O
p"S S *6 ro c: o -ro
co
O T3 -4
*o > ro © E
o: ro ¿0 © © ~J
< => 5
© § C
<j .3 16 JS
Sí £
o cCo
•o ° o D £O CO
o ■§ <& rs ■i= o
OB o .O © O ít:
Q.X3
ID o.
O ® o O £ ©
o c © O
o ° o .£ ©
<
n
tz 3 ~b c
H O .1 C
aO 0£3 -= >5 .s¿
O © CO 2 ® |
m
h* Ü i_ .Q
© O
> xí
.o
Z co o .p © o
^< 0en ,g <n
cu SQj X3
°
V) E tg
o 0 0 3
‘ id OT
© 'O
■a CO TD ©

o CO © © CO © co ro co co
"O “ _Q _Q Jí © ro o
««*
ro -Q W c CO
CD
®-g
co d JS © © ro
ro JD
"O
§ 2 ® o c O cr JS £2
o
X CD CT 3 o JS
© <r c ro o T3 C
'O c C
© 2 O. o ©" >
ro O
O
-o CL O vro c o
© ® o ro
=3 T5
© ro o
< Q. £3 *0 c °> ro "o .£

1“
Z.
*rr T-2¡5 •o
ro
©
©
•O CL

X
-o * ° JS o o e co O
ro _q o © o ©
LU •
*ro
o ©
=5
ro ■§ =6 03 TD O "ro ■SZ
o
TD
cr > © co ro 'o JTO
O S ro 2 § ©
o s c
'O E ro
ro
o d
n © -O m
©
"co
o C

o s o T3 O
ro JS c
Z3 ro
o CX ©
©
RS O) CO ro
9 o E © a. ® ro t
O N
ci Í3
*o
£_ TD c c
5 om o
á £ © « 'o
t¿5 ro ro w
« ro ro
ti­ o
-O
O
c
o
CO
rj
o
©
’o
ro
c
©3 CL E co ro o co ‘5 ’ .o
-J ! ro ro co ro co ■© TD 'sz
< OJ © ©o cr Q. c . E © T3 © O O zs
z *? "O ■o «, E TD CL
o— =5 o 13 cz c O co o E CO
CO ro
CO O. fc
.S- © © o © o ^ c ©
c O TD ©
o
o
C0 o co co c
8 - ro T5 "O X o w o £ ro
co N

c
>>
Dm "© § -Q o ro ©
E °
JS © o C r* co
Qo o> ~ o » © " c ro o
O
a:
3
.g* 3
S
JS ro ? » c ro ©
T3 >' 0
5O


— _Q
-
có o
E o.
O JD
Q . ro
CO
ro o
CJ)
"ro
o
O
ro
o
'a>
■o
C
O O E?g§ ot ©
O
o co CL
o
9- © © E °co ©
c o
^ c: © o co cz
© E c:
©^ o c _© CO
co ro
CL ©
'd
cr © ' cr © o
L_
ro x o -o o O "© 3
<¿
—© — ‘ co c r ro 'o
‘o
ro co
©o cd ta
®o © co © r© > » © ro © N © ©
3 E ^
D" tZ CT .i- “
3 ©£
.5" ro k
3 ro
c r- o>
Z5
CT
£ =3 ’c :
cr ro
3 o
O" cz
■?2 •a c»c2 TD S2 TD vo *o D> TD ro
" 5 CO ? £ 'e c: © c c c
£ LU £ .£ © S o
CD
CV3 co a> o Csi co
<M C\j CM co 00 00
CO co © 0 (D co rj co 03 (D © CO
Jp ^
c <D tO CD
tn >— =
O 50 T3 C0 © .2 O X! •O O s »© ®
3 © CO CO ©
.05 LU o O "O >— 3 ”e
cr E CO o 3 TJ CO CD Í .a
co c
0 C0 ©
c: o -Q 4= O •£ 2 »
rj "O ■> co o
co O “Q '© T>
a 2 S
o © 1 = iS © _Q O ^ a -c » c: co £ w ~ © o
O **= S © O ü
o
© ai
co .iíi, E O CD
-o Q. ©
® © co
© S
sz
o co “O
CO *o
£ p sz
£ 2 ©c E sz JD o ro © CO S o ®
(O " © ? ro o
cd ü o co " o ° I O co
CO co O © _ o
co co
3 O w © E o c: £Lr ©
f“ > ^3ro o. CO Q- ro ° - g
E % © ©O
C -9
° © 73
co 1q
o E ro •§ ©
3 0 O ro co UJ o
co
SZ CO
•N >. °
73 £ © UJ s S2 CO
< O ■§ 2 £ © c O 73 ro fe © co $1 43 o ■O
CTC5)a
«
co co
Z> ■ 5 s CL co 3 ©- 0) C
73
ro i_
o o E CO C o CO C L £ ^ ro .>
Q_ ©
C 7-Q-^ £ a> O ~o© O 5 s .© o O co CO £ *o
c rr u-, o w 'o P O © O D ^
-ÜJ -Q .* S ° CO ro 73 co ZJ
© cq *- S
O «5 § -§ o" <
o wD > ■a
o CO X ^ ro c N 03 E © ro
N
Z c §. ¡ O © ■2 c co CD © ^ E © ~C0 '— ' co to Q. -~ Z5 C3)'£ 1 2
°
o Ro
8 ■§
.O
sz

t> © o
co 1q >
CL o » JZt 'g © E 8 X1 S tt
« I O g c ^ ■o D) © o • — ~ £ CO
o S o co ‘co co co w <0 CL C0 Q £ £ © Q J
o "S , ~ :2 a o co •g x? CO C § o 0)xs
O x> : -3 2 ~T3 C
O 8 -b CL ’> © (D X- CO
® E ® o © •b co
q: nj ro o ro m 3 O o © S o 73 § ro
P -fe F £ © o
© -o i_
£ o _cg © o ro T3 o co © co o
< => cd c: ©
S-
o P5 © c
cr ~
O 3
'a. co CO XS CO " XJ _c .'>
5E -2* 0) °
co 0 o rj ts
co CO'© O 0) o co ° c ro o © o
_ J «5
co ■© i_ >
o
sz L_ co
c C "ü I » s. v_r '« _ C 5 8 o E 4= CO «
< -1 ^ 'o co D. n U) co .© 3 > CO ° -O
Z ¿j ■a? CX o O o- 0> _D) © P C0 c . o ™ ro £ ©^ ©
o ° .y
>*; •5¿i m c 2
2 3
ro ro c> c (OTJ c: © »

c -S c ~a *2 m
0) co
$ ro
o - í— co co
co CL4¿ c u
© cc ©1 M
UJ co £ ro co cr
O c ’g o
o 3 C * o © £ co sz x©*5
'4“ CO X I .c © o
O ü c r > w ’ °co «¿ "O C 43 ^
O ■§ Cl O ^p T3
■§ ’ Q. c © ^ § 3
Z> Q. -19-!? o
c £ X ¡=
c *o c o ® <0 ” O o iS o
•S o © -3 i_ T3 CD
13 *5 S - w S o í? g i1 ti
Q Ü o -o 'o <o !-§
O o° c CO co 4~ s 1 co </J
g © CT3 o C o p o ^3 N CO
CO CO O <0
CÉ © o © w c 'o o -Q q
'o © © © Q. C O © ©
C ro o c CD
© ® O © © cM "k_ _N C ís. © 5 co ® o
© co ©
1- £T O § XI © SZ T3
™ s
© 5 2 c
p co 1 c *-
C0
O © s ■> o O -i= — ©
lIS .© >> Q.X5 UJ © H . I CO CL
© £ ©_
JZt ©
o p
©> scs,> X3 "S ro ^ o
1 ro e ® ^ Q w 3 0 «5
O D I» o >- 3 CT Z2 zs
Ԥ ^
05 3> § © ©
©
-Q ■O ro (O © co 03 CD i— i_
©
© C0 SZ
CO O JQ co Q
O
B >
E ©
©
C\J *5 C0 O o> E
O CL —
© CO
ro
CO Í2 "o
O 2 .o

i® co © SZ co © xs ro © ro c o
O >- o o ro zs C0 — 73 0o
o co -d o cr
o> j2 ro 0 © *s
£ Zi 5 M« O © ro
o ~Q$ ü o M. o n o ro co T3 in 2
o 73 © c o v_
® .2 .21 © *© 2' c ^
ro co ■© 'sz

o £
.2
~§ o o E ro © co t í
— ro_
E
§ © *S —i
o w .> x CL <j)
> 15 -2 o'
ro ©
•ro iS CO ro © -o | ' 73
<
c
X5
"B
co
O -2
. o
o <
o co
CL
ro
a.
-o ©
s co CO
o — -o

O sz
' ro n. C0 B
1 6
so £m O ©T o
c ro „ SZ
"ro CC o D) ro ‘r;
zs o
ro ro
c; .^r >
1— 3 A A A .f f d o ro c U) “© •s
©
Q_ © O) CO Q> © o
.y o © © x tí- — 73
LL1 -b O ■5 ro — o X!
^ _ro
O ro ro E o c © ro
Z c £Z« o
Q. ®
ro <w s z © s "O X5 O © 3 O
Z5 0 «^ x>
® _ro ^ ro XJ s— CL Q_
°
O m
O d Q. e 1 2 73 C0 ©
ro C 73 E co
CO ■S O _ro la ro ro -O •— O — O
© ■S *o zs c
O O ^ > v- © co © © E Q, 73
O x> tó o ro 3 o p 1 ^ o t-t - o
os
CD “2
‘o. © 3 co ro
VC «
< ^ ‘o o ro ‘co o -S co o o co
o>
’c co O) ® § >- co >* > >V i: © c Q.
© O
c: ro ' l 3 tJ
o c: © ro co ©
73
0.73 ©
_¡ ^3I c: o. 0 s_ i5 © 5 o C £
co
"O .o SZ 03
Z «
ro
73
5
es a co
c
es
‘c l
_© §
© 8 ©
3
o
© c
sz ® .
0
®
73 O
co
73 {= c: O co
CO
©
o o© ro
O ° ro -£? © áO X5 © -Q © © 1 73 ?s
°~ O
<
en
o •§ 3 S "áT
2 iS ¿= co c3o «o ‘© ' 'o t5 P 'S co co
O 3 .2> CL
8 $ C s © *" to
O o ° cz cz O m © 05 73 i- « 5 O
D
Q ®
CL .ro vp
£
C
'O -o
CO' 73 o !!
co -g © ° m
E to 2 ©§ 0 2 3
0 0 ‘o 'o O 73
CC o © © ro ro ^ _© 8 -5
73 '§C §. 3 «
® s~ »,<3—
ro ro —
73 co ‘o o s - S2
S O (0 © 9 >> ro -i= CD /-5
i- c o c c: ro S sz ~ a co ro
ro sz ro
O © co o
f- ro ro
w c © © S> -s o
c
L.
■§
íí—
c c ro o •S5 E > o © c a. c co 'd
u co . > X3 ©p o o ©
ro £ co © ©
co
o ~o £= ©
sz >o 7:3 o i5 o £ _j a.
CO o Q o 73 73 » ro HHg
ro o
c: 73 O co © O) E a üro ^:2
ro
i». c > V. a)
QC O co LU LU c
co 3 c C c © o
. - © ® CO :0 . . © © O JZ¡ ¿O ¿3
ro ©
'O < © c
ro CO .©C; c; CL CC
. 3
•Lí­
3
LL
£ ro 3 CO ’co
‘o © O E c t i C75
'c cr3 o © © o 0©0 /i\
© -O o
13 C O o c m
© —ro -o
© ro co C0
i— >> CO 0
Q.
CO 3 SZ CO Z}
X c¡) CO ® ro co 0 TJ
3 O O o Cl) co Q. ro 0
E o 3 •§ o co
™E w CX— 0 CJ) c:
o
t j'

O. c
© o>
£ o §
C
3 O° c
§
0
T5
3
O CT
U) 0
s=
ro xi fT *cQ
CZ t—
*5 0 -o o
« CO
0
c
0

3
¿í Q.
ro ©
c: o
^ co
'2 © '5? ro 0 2 I
o
TJ
© '5 o 0 o
W5 7? O
T J c 0 CO
^ 0 > C o
co .2
'o
.£ o
’co o ro 3 g
CT g
-O
C0
^
3 0
c
© ro "o co
© __
« © o
_ *£
’5 CL CL
■ ro o 0 ro tj - tn 0 ^co 0 >
< cr o
t¡5
>
co ^
co
o ^©a.
/? ■s
■0 TJ
ro. •0 co ro 0
0
■o
Ü&
o ■o
ce o o o j-j.
o_ <y o o o -a c
£" 3 CO
_g
LU 3 sz ü s í CD £ © ro 0 oí co
O cg o >. _ 0 CO 0 © " CO sz
o 1 ■° O) c 3
Z c 0 ) J> o © W .S
O -Q 1
<> r> ro
ro
u 2
0co C Q.
■O o D)
T3 0 c
O)
ro :> 0
° XS E © cr 3 CO
U.
o
^
<0 co 00 CjO q «Ci c: o % Q>
^5 0 3 o
o § | S TJ V
0 cr
Sf2 *
o "ro c
c E CD C «5 S "c ® © £ 0 r~
.tZ tf) c:
O x> TJ CO .S c: 5. o-
CC ro o
0 0) o ■© £ Jü
i §o CX
•2 1
.o „ ro
co ^
S 0 J2 ro ro 5 có w
< 3 C c ro . 0 -Q
E 5- ©© £ ro Cp*l ^O T3
.o ro 0
"O 5= °* c o © cr w
© c « 5 CT ' ~ © 8 -8 co ^ 1 0 co ’c CT y *«» 0
05*2 0 ro o. co 3 8 « -o o 3 ro E
H c©
TJ
o © Q ..¿
.2 o ® <0
*o -Q o> ’o TJ
co ro 0 u ro
ex o
__ CX oCO - o © 0 0
9 O
S j*;
w
^
r: •S, 0 >croo 2o 0
Z CO 'co 'd > 0 c -2 o , ^ c "O .. CO 0 3 TJ
♦O ° c la -g
s*
° 0-^0
o » >-< CD
CO =í 0 £ ^ o a ‘ £
c 0 u 0
O •§ co co *“
*5 C P “O
0 ©m ]>» Q
JD - •S J© •§ S 'O c co
C0
O -2 03 3 -O ^ £ c
3 X3 C © £ 0 ro o cl) 0 ro
0
8§1 £ © '
Q- o
D ‘o . x: "a O C
;0 ‘ cj > R sz w <ü c I c co
©
c ° 0 cro cr u ü o
E
o
CO c
ro © O
c . -O
£ m :o 0 g ' 0 W — co oj £
O ° co
•9 ;0 ‘ o c co o o ■o © 3 15
’co
jro .o 0 ~Q
CU <D •—
~3 o .'o> c !5 ~
0 Eb o ° % 3 C0 C0 O N o ro ro c E
.o ro q S ow o 5o S§
O ro
c ;2 'o ro .o ®
0 *ro
o ' 0 ©
o 0 0
z O" 13 o ©c 3 1O V)
0 cr ro ^ o "ro ©i— S
0 E ^ £
ro “g ro c >- co ® 0
c.
SP >o
> © ? -§ o © S ^^ y © CX
TJ fe co d > ro
co co .í^ ro ©
o 13
0
TI S -S
3 g a> o .£ © © 03 ^
0
CD m ^
jq 0 O ^ g O ^ © £ O ^ wo co co co
O CX to o i o t ¡
CT . c
UJ co co
o
’o
T3 2 £T
5 O co >
o „
C £= CO 0
*7n CO
£ ro 3
Q. 0 0)
c: c
CM
ro co to <C t; o
O ÜI 5 £ o o . CO .0 0
A A Csj flj csj _ J co 0 <5 CQ
O o O C
-c ©
o
£
0 o
c ro
Iq o
co
o 00 © m
o *§

co w 0 W ro co c © ro 0 0 O o“ O CO «5 r*
o< o
^c
S- ° T J O — o 0 -a
ro co 13 luí 13 L. 12 y <p♦== c
^5 ^ .2 S o ro ro - “ rr C 0
1 i °
co 2 o ©"
P ~ o S £
co cr 0% S>€
b) g c ' ro >> O T5
-C E ai c §
-Q O) <d CO"c O 0 ~ o _2?
E
co ro « co'
_ ro CO Jfe ro 0 .E © TJ © 5
o% ro .i= °
cc ®
1 g o ~B
co o 0
0 K -C £ a
>o ® E
• o
CO ~0 —_ 0 co *— ^ c: £
ro ro 12 ro D
a ^C ¿«* «C
T 3 CO T5 £ D) ® 3 1 o ° . o <0 c o
0 co o
tj ro CO Tro 5 .>
ro o c co o sz co Q.-o
CX03 3 §S
< O) ro B^ 0
c -t 0 3 S - co
o i0zo o
co c
o
o ro
o ” tn o o
z>
ro g w a. O © C7 12 ©o sz o 0 co ¡ c
co O
^ c: c l
Q) o
f— 'co 2cr-o
* ro o 3 a
D. Q) ~a 3
o^
c: -Q
c o ro .£ ro ro g ^ <o0 t_ 0 'C0 O e3 </>
>cl
-2 co o 0 'k-
UJ 5
ro 3 co *- c;
T5
■ro
a «°-
O co o 2
o. cr S °'.® CO co
í **c*** 50 —
T5 X) TJ
Z c
ro ro © 0 s ro
° o V» *s TJ
© -5'
O .c o
o ■O O C
co 'O ■S-s o»
O° ro ^ 3 -o *-7 i wO m TJ C
co
ro
’c
CO 3
O
r\
O co
O "o ■2 ® a ro ;o o 3
■K
Cl o
03’C E
úl ro 85 OS.3 sz
o
O
UJ QJ
1 to
«■g “ c: £
~ Sá'5 o *o £X
< S.5
S-S ©& O) *o g 0 © o
o ro ¿ o ©
!_
O O Q) S f
S
_J CO .2 ..i° •C0- 0 SZ g8
’co
^5 « i - l 0C -O®J5 TS *—
^ . 2,
co © 0
o o 'o
co T J 0 ■21>
C o P
g
ig O co 0 -0 T5
O ° ■2 co © a. b
o "ro ~© o ro
O- CO (0 S 0 ¿ 2 © R ro ® ¡;T 3 P ©ó ~o « S
O .-i lu TJ ® " S O S 9Q. •o** CX °
COs?
D o. © SP
3 © « ro » -—

Ul o T&J ro ®
CX
O _Q sz £ o -si,-a _O -g
Q cr _ E g) S ® o ro o © o
00 co k j ) o ro o 0 ^ |CX13 o ’©■
_ro c ra

!—
Z
°§
^ 0™
SZ ' i ; C 53 £R-
tu 5 ® ex ro
«if
T J >* O ® ro
'0 ro
co ro
0
CO O co
r* ^~
-^ -O
£0
0 o
c D_
.o 0 co
a.
ro O ro
Euj .2

ro M £ SZ Q . ‘2 .© ^
12 o o ro 2 UJ e
= ‘C >0 „ro :2 co ~o ’c "3
o 0 co o C0
C o o co 1 I ro
«o -zcx 3.5^0 "5
2 , J5
a -" ©
r% C ^ c Ic
co i= lo T5
CS
3 -2 o o o 0 c: “^® m
<0f3i>
2?T5
a. o ro- £ 'o 5 ro c I oo O T3
_ro o2
&§■§
o ® ° ñr ••=
Li. CL O
o E
15 i 0 0 23 ¡2 sz
3 -3 o X> TS to 'O 'O
0
<0 ■g •O co O 'to
ü ¡ C •S ro ro '0 ■a "Oro >
"o T5 £2 > cz CL x j
0 *0 © ro ro 25
I 8 ■§
O ro > S~_ _ ó
23 00 Q. 0 15 o>JS £2
c B O.
0 ro t j
co CO
0 C0 co ©
'O %r Q. c 0 s_ S2
co E 0 O ~Xj LU X
£ £ 0 o ja 1 3 O « co 0
- o o ro to 0 0 « O
1 o > co
to ■C sz sz o £2 © ro 2O C
.f f is
c 03 ro © ■a c 3
Q_ 05 r o 'g £ 25 co 0 •o 3 E ■§ 0
TJ sz o Ero 0 ©Z3 T2>
UJ £2 ° O
te: s co (0 a>
0 0 £
0
O ro o E
0
•¡2 o O o co O CO
0
03
I0 SZ
O
co 5
© 8 -Oro 25 © 0 0
C l ¡2
O o > .O o
co
o §• b) Q E
O ^ > »tg -2 _ro o
0 0
•12 ro •g
C0 N ro co <2
r \ *°
ro ro o" . O 1”
- co ■o *n CO có ro .E
O 33 > O CO fe jTO ~ o 23 Q ..i¿ 0 2 5
CC co C' sz o. a.
•12 UJ -O t í ©
Q O O to co JD
0 00
23 E r§ co 23 ro
< 25 q i-.
c: .ro O •Sí *“ Q. c
2 3*
_j ro
o £ E vo •§
ro 0 c
CO
£2 CO ©
25 X
03 0 P co >S2 c “O
<£ _ j c o £
v_ 0. 3 ^
-o 0 y
'O o c
E 0 3 0
0 ni © c r co
0 •2 05
0 £ ■o co 4S
Z « 'o c ©
o c ro ro o c ® s
en ¡Q
co 0 o
co
co E C £2
■o °
8
-5 0 c ~o
o =§
3 25 0 CO
Ci. i . ro 23 23 " c "R 0 J2 _ro «o ©
® ° “ O) Q. T3 CO
co
° 33 £2 .© 0 o o
o
© 'o v. 0 0 0
w 0 o — 'oro 0
ro C0O
O Q. 0 c 0 T3 Cñ
— O. ,5
£ =5 a~ to ■¿ü ^3 ’g
3 o. o c co CO "c 13 £o> .c
c
CO
C a> Q.
O ro 0 c o O o © ro 0 co •Í2 C0 SZ ro ro "©
X5 ^3 E £2 £ 0 © ro
o °
*“ 0 73 Q. ;g 0 "O fe ro fe S c 23 © 0 cz
•§ £ O s o ro
C¿ -o sz co ro ,c
23
CO
O
o
"O
o
23 ’o ^ro co CO .C O C»
i~, 0 o co co 0)
o
C0 m co
ro cn ¿o
co
-o 3 0 T3 ro "O 0 O
-g ■o•S Col <0 CS co <d CO 0 q • © o.
S ro ^ "O iS
o 0
©
~o 'sz 0 * 0 S S-
1 s § 0 3 ^ n *o
0
“ ■
3 0 0 1 Q.
E ro 'ro
B
T2I
¡s 0 .a> 3
o
0
ro
o
1 •g as ;©
sz
O <0 2; 1^
.y :Q .á co
íts p o
co
0 <
o O ro X s¡ 0 to CQ O ) CQ W CQ ó . O 25 ■£*
o 0- a> UJ o S2 ro cr 0 £
XS . E <0 c
'25
c
0 0 12
'23 o co = g ro
O <5 <3 d 04 0 ■o
©^ -a «
0 0 c o _J ro
CO co 0 o 2Q - 2z¡
-o T3
0 ro 0 c¡>
=5 co 0
CX o O ) co co

sz cz o «3 >> CO_ro
0 'O co "a
O
_ ro
co
o -o co © ©
o
4_ © -7T
ro: 23
~0 r-
© :— O co ro © cz o 5 _cg
ro x> O)
ro © ©
ro .n © o 2 © 0
C
© ro
co
’-w O a, ro -2
a_.— E ro © c 3
ro tí
co - 1 •12 •*= © O
CZ x>
ro o 8 © © S
t5 ro 5 ©
0 0
25
O
© 0 f-ro E ^ro E ~ © % 25 J2 0) *0 0
-o co o
o CO © © >,
© 0 P D- "o C2
O C "O xs g Cl 0 s
ro 0 ro 0 0
sz co O E 2
tfs O. E ro O)
< 0 © -p S* .Síí 0 ■2ro ¿o 1© »<D c e~ CO © ©
r> 3 Si E ^ T3 O 0 © ©
C2 CO
CZ § o
© E c: 0 to '23 © ©
1—
o E 3 o © ©B C0 a» J©
a. a> 0 CO s- I q o ’O 0 -O ro £ -Q ■s & -o - XS sz
lu 5 8 8 •S2 CO ^ >.© '55 °- to © -ñ ’O) 0 © 'o £ © ©
ü ro
z c
co ro ro r~ O .= o co
Q- “O CL <0 o ’o
5 co sz sz 'O C ro ©
o _ >
_ro ©
C 23
O » S- °- >,
ro © c Q) _ro e- C0 $ JS v= C
O 0 25 £2 to o
ja
OO CO £2
O 0 CO © © o ro o c a>
c: w to 'O ©
_ £2 0 0 B V) 25 E a . fe 0 ro 'o ro "O
O
O "O
-o c ís © £2 cz Q . 03
03
js 8 © UJ 52 © £2 © O (D £2 ;o '25 £ ¿3 o ro ro
O S
Dí CO ^2 — 0 25 13 la ro ®-© § o ©
u_ © 50 ro ~
c3 roc
>
co O
co
< 25 ro © cr ro o cr
O LU 0 -5 0 ro 23 co
o 13 t s O ro O ~ O co
Ü> -S? 3
cr to co © s> Cl ’S
0 ^ o & © CO
x> la
0 ^ ' © ¡S c 4«= co
"O o ro >-
< ij -o O
c'.É 1 £ 5 £ © „®
xs £ o © © 0
0 ro c ro c: o
OJ co -8 ro
z « o ^ O — r> 0 ro 0 ro © ■C ■a ro
CO ^ Q. 0
'C 0 © £ •o ro co co
o ° c ■“
'O . =3 sz £2
0 a. co fe co co E ® ex o P Q
o c m © ro ro ro ca
"O 1 ! ro S2 © © c to 0 C
o ¿ O O
o « g c 0 XS to •a ©
s > c:
25 .0 co §•
^ co
0
S2 2j £2 o © ro
CO © -o ro C5—.©
0
3 a. O 0 © ‘c l £2 s 8 -2 •Q ,0 .0 'S i co j - £ °>
Q « 'O "O , t_ o E © £
'ro .© ro >v £2 o?
O0 S2
O P 0 o> © c .§■-£ TC2JO 5 o
co co ,0 y .
VJ 0 CO 0 -í;Í2 P O t co

© .CD
DÍ O gro o O 0 .© ch '.Q ¿z ca 0 ^0 •S tQ. 0 ro 93
co O
0 co
0
ro l2 © CO c c©
íO ‘0 O ^ oi
"O •-S cñ 53
c o ro
“O
© 52
C ro ro .0 23 O O .S
ro .0 o 0 © © © X5 ,íd 2
:0 ■s ^ > c 0 ~Z¡ t 3 o D) c £2 O) C0 -is O" 0
C D. 0 ^ to o 1 1
co CL
© . £2 ro © o rs Cd
o s 0 52 ‘25 cp © E cz ro C 3
CO 0 jca <0 (O'S 0
0 © 2 c o ©%
C2 0
C 2
o? ro
co S2
o
Í2 tT- © c *0 tó
sz 0
ro 0 0 CL i2 s CO CO
v.
© ro
ig -Sí 5 X c sz 0 © .0 .© i c 0
C co
tr
h - co fc ro
sz O
LU
<0 CQ 8 0 £ o <0 25 SZ ro
0 .0 ro §- co Cl

CQ E 8 2
ro co O CQ CQ CQ -5 .©
CO ---- CQ
O 23 ©
r o '. S C0 "O
5?
co a) -sj © 0) co
05 -ií O ffl o 33 33 O
co CO CQ
cz
SZ
©
co co
co ©
o co x¡ co CO
ca CL ® ¡C cr­ cr “ o co 33 (1) o © rs o o
S i ro 3= Q) © TD © O .1= »
(0 3 O co eo o co XJ ° TÍ 33 3 > UJ ©
ro o C
o C co w a. ._ c co ^ro O . CO g>
O . x>
3
$¿
&
V) iz ©
ffl “3
©
co
79 — 03 © "O a>X
© ro
33 15 E •£
ffl 3
ro
©
.E o co 33 'ÍZÍ « ’y CD — © ‘a. ffl J
-tíi to
sz
£3 -O
co co co ro o >V C o © - •* n
> »
ex © TD o £ T 3 co _© _CO c u. a> J XJ O ffl Jz
© °0) "o
™ 0 ° :i o co O. O CO 'JZ
a> © V) CD ^ ffl
©
Q. b ¡
©^
£ ® — o E i5
o to a
«
jo I£3 ICO sz a
E E
CD _
2 E°
xj
T3 O
“O
.S 3 8
<*■? te
® -o » c i— — © W *7^5
<
co , © 'CO co P i O í« PPh- 3 O
«- x :
£ ro
© co o ffl § :§
Jl o 0) JTO ro a> ^ ro Q. co CL 3 CF- t+— Q
!— co © O m a>
Q. O CO C c C 0 -q co ü £3 w © o ro m ro ® ja
£ ® 2 xj sz -o w O w 'o TJ S c o
C O o o T3 ffl 5= °
LU 3 sz © i r ffl © §
ü ■ro1 - j®
O ro ® ‘® § D) CO CO 33 C o
’o .1 - I o -a o o ffl C D> ro
>, CT O «5 "O .2 "c E 5 co" co e
O p m ro "O
- ro _ C © o ro d j 'c ® £ S © 5 o « T2 h-* ® o S «3 «
O <-> 5 ffl «o CD o C0
<
o O XJ CO — 79\ o V— 3
TD ’sz
© o co O o £ U O
„CZ cG- 2© TJ a?
en <>
¡r © co a) ,-s
O c =5 ® ^ .E ^ .§ © w
O'g .—© E co

Zj +3 J33
©
X) © í- Ho=- ® °
0) C £3 X J -Q -ti D) co O
•o w
t- c
O X 0) ffl Co0 'o>
-Q -7-^L 13
co 3Q) XJQ> ~J i—
w ro 'o 'O
ü ® <o Q
S i co 'o co ro
co p "o -o £
cr 75 I § E ■® L.- C co © CZ
< 2.
ro g5o
C0 ce 3
jo JS
'O
© o ro © -5
£ C5 w ©
©£ £3 iS
£
© o
,ro ro C o ro N
E O
ffl m
ü¿
S e
c :S
° ¿ 2 o >>a: 3 (/) ^ O © . ffl © o o.
CX
° ® E N
c
co 3 ® o o
2 13
© ^ •o 'o.
(X
O
CL c ffl
a "o 'CO co
o ffl § O £
o <5
*íT -—i 8 8 ^ CD í§ ffl 03 CO .§ ^ T3 co © w ^ o 'o
2 *~ i2 = sz C "O © .> O W £3 SZ J a> 33 O O E « © V ffl © s
o y ffl o .© o -4-.J X2 o © a. "O o CO sz X> X ! o. 1co c«
13 O :S ® UJ l !
■o 8 ^ - to CO ü o © ro p o & . O. CO © co co e
— 3 03. '33 ro c r- *o «s
OT. g to co O o X J 35 E CO E ce¡ o o 3 -
© O)
Jp»p O) -Q
ü 3 O O ro fc- E O O N p 00 *— C/5 s CO O
O -2 co g c o «3 CO 33 D) m © © co ü ©c to (/3
r> a C -Is o -u c c « .2 0 S ° -B _ is C0 i- cz o "o
■O ■O £ :ffl co 0)
Q ra 3 t5 ü . a> © © B © o
fc: 0 33 co co C O ffl
C m ro C0 xi c: "c-
Q> Q) Q)O T3
ffl
CO C0 p P o ra a>
© a i sz xo p C. O sz t d > . CO "O <u © © o ffl _ w^
co__ 0 C/3 ro ’- e o
o: xj a. © á => CO
E ro co XCO *0
CO O
E ffl ZD ~0
Cü r”
O t
T3
o
33 H~¡ D. ® ’o- J2
o .ti °

C0
TD ° co - ó ffl 33 J 3 *o CO ffl CZ a. <
s- 0
O ffl XD CO C0
ffl ro
!2 c © O D. m
U/ v« ^ © c Q.
ro co »-¡ CD "O 1-* ffl sz Í3 C0 CS ■a C/> < cr o ro -9 ^ £
"o P t? CX „ Q) ■^ro a
no

© co © C3 O 33
CL C0 C0 u x> 'o
O «—
„ C0 X5
> TD Q .
35
© CL o I
«3
>
co ro -
O
o
©
i_
o .2
£ w
"O co * ; co s i © . o «>
© a . o 75 j5 E CZ >-. .© S= O Q. co © A A A ro -S ffl £ c
o o
. T3
í ; m c .2 O O cd *a £ © co X J co
.E co © O O c sz co o £ ffl % D_
2 ro
X3 -<S
C3 © © O O w
© O .3? © « o Wí : X ffi Q ° ^ m i= O _ en ffl ffl 33 <0 03 ‘E3 c ®
■js o -Q XD 33 O CCS 33 O Oí <f> § UJ © C0 LU ©• 13! C CO •2 O C0 « S
05 co O C0 Cl 3 52
C ro ® O .2 ° S
ro Q_ p £ © CL c 8
© ‘o - o co t :
o il
O
«“í ro E _ © © © 2 <1 a>
o © o. X í TD CL w

ro <D co co «g ro
o O £3 c ffl ro j® ro © co
i5 5 s y a> E ¿3 c Z3
u O o ffl o -b 03
-ro _ CT
I’</) £ ^ co E *a
c -o -£ 2 ffl _
a> _ o *ro 3 0co 03 0
co ro c cd co c
r? ffl co 0 TJ
N ro m co O Q) E £ o co SZ
0) O 9- o « Q. ro ffl O SZ ffl >-
TJ > ^ 'q .o c c 2 o 3 .35
ZD ® e„ w ffl .E 05 ffl
ffl s ffl ffl ro O co
CT CD o -S- oí co ' k £ <» ffl S ~ ffl r ; -o £ % o--§ © >
«/i ” jd c © ffl T3 “O ro
C0 <o cr ffl co cu co
8 >* o ffl c: o o a. E o © ro O c
o C o
2ro uo- "O
a o
9 ■SI T3
03 -O ca 'O
Q ro ., —
< ro k O cS o) ü o co co ffl o o E 3 'C0 '0
3 3 sd 5 - cd ro g 'O — 33 a¡ ro ffl XJ E E Cl to ffl co o
!— c ro ° - p u
w\ ^
- ffl CL O ffl 9 -9 ffl o o co CO co
N
CL © ü a> a> ra ^ -.g o ro w ffl X>
ffl -2 ‘=3 c» X ! <D O
Q ro ro ©
>>o C r- (O co c r c SZ SX © 'E
UJ .Q Q. o Z3 <o o (0 (fl U3 ü
O ro 5. ro ro E 55 “
Q> ffl ffl o. c c c ro <B
ro <33 — ro Cl> _ffl ffl ffl ;ffl o o 33 < 0
¿I 03 G>
Cl O)
Z c 05 c? ~ m .. X55
C 3* ffl
ro o ro O
. ffl E r o " .
O o ! © “O c 0
O o w ro O •“ © c *“*
O m c ® Q> „ (0 o ro jz •o ffl o X I _© £5 O) co.5_ ^ «T.ro C
03 —: ro*0 *-
q
S » ']s 0 ffl ©
R
a.
3
ffl o
O CL £ O o ~ c f ro c-» S
ffl ro
c - - üo co ’O
C •o
ro O —
'o c ffl O
có co
O ^l u > CD ® .i ,E o ro o c S fe O ) CLffl "c ó
Oí ro .b x o o .2 o ’co V) ■a © o ó ffl NI sz
<r 3 tu ■C "O co ^ c id c 8
ca OT *C5 O ro -t; *5 “Jco E ra ra 0 CO ©
es © to ■° ffl -5 E » § «o O ^ • □ L- o sx Q .
a5 2 Ü> - ,n íí o tJ O (5 c Q ffl $ ffl ro > U £
_¡ ro H . O ' O m .-2 S
oj ro o ‘o «3 C l V) o ^ cd e § 03 © ffl SX 'v3 cz
03 a> CO XJ ffl 05
C O to
< - 1 aj ro '2 « £ '£Q) O) a. o ro ©
^ co es 2 3 I3 &h=: " O
c: ffl 03 "ffl ffl > Cl
'O
€0 '0
CO ffl 0 -2 O ) "O O j_ co
z jó o
fe
>
O) “
c ^ .§
D O
S ӣ
D a. to CO o I O ffl
c a
c o . cr
ffl
<— 0 3-
0
>s ro O ■— 3 X
rt’ CO
^ ro © 0 3
“2 « 3
c2 o
03 0
a> co 03 £3 E X>
ffl co S: O C CÜ</> -iíí ‘~
O m to V.
o ¿ b o O O « m o ffl ro ■§*ñ
ro -o ^O Sfe ■C== =3 ro
!5 k. O
O
D cl c ~ ffl
o Sí f > 2 | E
© ffl O (0 © s
0 ro o ° ©
ü o C¡ X5 co a u
•2 i
CD *03 S - o
lo CJ) m
a. E ro J5 XJ©c "co
o° d
co
C£ 0
1 C0 03 p r*
c i— co
O 0 0 © 33
*“ — S
S 0 E O <3
UJ
m
o s 0 03 IS) O ©
£— 0 £3
C3 tí) 0 <31 i. ©
o a 3
S
re > O © C
c S
ra­ ©
■s
©
■s .1 tí &
(0 O ©
es (S TS
C3)
>1 co O
o
tt) ■3
©■
s
©
£ sCU ca LL QJ
0 ’ra © os
O
f>fl ©
o o ffl m O
Q>
-o
o o
o
«3 d
'© o
CO co o co
co C ¡r. ffi © © CO O ro co
_© co ® 'o JS ]o O> .2 XJ 3 SZ *o c 0 ©
© -Q fi
c ^ O) SZ J - •§ 8 ^ O" 3 3 co X3
c co .2 co 0 £ o "o B co ro O CZ £
co
g © '3 e . XJ
CO -Q .— _c O) ° o co “ co ro
©
=3 — E
r~ C0
w © ©co
©
73
© 2 E co co
© co C C0 p co O _ 1 £ SZ
CL a.
¡-i ro © 'o cz 73
*í~ 12 © W -O ©
© © ^ O) C L c-
© g »a
o w o ro 2 CL
Q •£ 0 ©
3 ro XJ -j i_ w o o 3 (O c l OT 0
XJ
O) c O i; © Q. O © d
„í
0) © ^ ©
ro -o ! c | o
c s=
©
© 0 -O >.x* -p O c: o :2
73 i_ "o
p co © © S co
< C0 J5 Q ro 73 ro c o O
3
& JZ
u cd c© ro X g » £ o -C .2
1q
c ro c
J9 £ -2
«Eo ro ©co
I- © & . o co
XJ 73 — o
Q. $>
UJ _Q ? 10 c W «C- tE
© © ra ^ ' O E
2 ©" oC0 c
0 ro © c o CD 'o ci © o
O
!Z c
co c
3
b:
3 o .2 ü © i-o> c0
O d
ro Q .
.N 0 8 -m á &
©
x> © -j™ C
co
=5
o
ro
CJ t > □ t B -O 0 C "O JO O _:
c
O
c
•>, ro oi— © O o>
O O O ro o jj
a "d -2 "ro
© © © c vo ro ra co © E ©
.§ » « ° . _ co j ) -o la
o ~° cu «Q CL) — 73
cu o. a> ^ i— 73 © o c 'q_ © CO «O o
O r¡ '2 © i_ fu CD 2 m .ro ^ o X3 CL
jD o X3 0
K "co ‘o 73
ro
0
u
■§
c : ro 03 ‘=3 O -S o
2 © >— ©
xs CO ~- © ro ro
3 Jl s: Xoí
co ^ Q. O
< z¡ o o CD .£ c r. -3 © © c sz
SZ
O) (ñ © ÍS
ro TuJ “
© © o Q. •o
S J?
15 ■y 12 ro o 1 ° E co
©
x>
■O <D
co XJ
C0
XJ
r- 3 co o © 3 ‘o
_ ! CO
o c ^ Í d 13 cr cg 0 “ Í/J. r~~ o Í_ í
1:2
Cr _ O ro
~1 a> © xs x j ‘2
T\ © ,o — © ® m ^ c 3 © N _
Z co o> $
0 cu Xi
°> © 1— ,i¿ ©
E cr 0 0 ’Ou rs
S '© ~ co 'O o
co Z3
"2 «
CO
©
•O ° .E -cu o j3 co o .5 Q. ‘o _ro o o 1—
0) © Q .-Q ro O) E .2 -o § ©
o > Q
O •o c ©' CL) 0 =■ © o 'o 'o
*° © „ Q .g "co o © m
c 2 5co a. 2 "o o C X) „ ro CO
co sz © c » ¿- u o-
'O -8 “ x © CO -O co co « o aj © 0 Cü sz © a. o ©
ID Q_
O "o
LU °
©
0
n
°> ^~3 C0
M—
o -o © ’o
c s a >* v ro o
O T3
c O
©
i_ .2 ©
o -Q
© © ■F
C 3
t/¡
íE
>-
o o J9
©
W c
§ íS »
E
i~ cr
> cr ¿ JS . g
© o *-
co
c > «ro
© T, o © ~ d © ^ ro >
T¿¡ O © ©
oí <0 _ 3 C. M b Z3 0 o ro O
-2 '£ © £~ >■> co -oo
o
c
A có §
03 3
A CL)
V o? (0 S? C5 > .S
o o
© o ©8« V ¡ © § c c O ci ©
c 'O co O p
03 CU CL 8 o o © d ro E q- o: ü t l
oí 05 r~ © © o c:
Cl o - 73 O V0 tm* £ S o UJ o §
© tro O ) CO Dro) ~Q3 0 ©
O © >
CO
(O ££ c © d C © c ©
o xí © © £_ *- E
-3 © O .C P A A o ©3 © 3 S' _ °
© 2. m £ tu ,© cr CL O o uj E

© a • C0 © © C »X i © ir 2 ©© _© © ro
3 CS -5 o XJ X5 © O CO »/-> v3^ .~-
3 "S © CÓ CO X3 « -S
CT 73 c X) o to .2 12 2 en ro
0
*; i- c u O _ X2 O) o
0 ¿2 co -p: © *
73
¡ 3 O i- •o "O © xs
-o © N “ o 05 c 3 73 ~ © ÍS
o c
£ © o ;t ^ © 8 l ©O I -g ■"c c
u cc ro 15 ro co | ® ü i. © ~^ CD
— {— o .2 o ©
ro
O o. Etü Q- co
en co "ro
B O © g ro ^ o ©
^
©
C
0 c ro c x l® 5> © co ti
» ° s. w ’2 ^ *-
KJ SZ
E .x i X "o
■ro
^= Q. co o
XJ
:o g
j -S Q E - ro
¿ I ffl O
^ 15 ü | ¡ 5 ^ ^ O Ry © 'O co © ©
o _R3 -Q c
c „
© ■o o co ® _g>
< 03 t S ' © » E o © C
O 2,
3 © T3 2- | í ro > p §^ 5^ O
sz ®o ■o9 gc
co o co CO 0 ra co co ’o
o ^ c CL W
F 0
C co o
c co
EL © Z3 a
u ro "~
©
2 o .1 c
-O -© ^© 2 ©
lü JD i 5 15 CO o c 2 -■ o E C5 ©
co a, O)
O ro
co
c o 55 xj © co © © 2 o S % « 0 /— "co 2 hr
(!) °* jj
Z c ^ ro CD (0 ro % - v 0 73 ’S o ^o ©
> í
© ^
O)
© ©
© ,g
co JE ro C . >CD c © 0 ^
1______ XJ S © “2 >- o
^
O o O ir 30 á±
ó © ro 2 o _2
12 ^
"O
O ■§
c Q -.E co
ro 3
co © 5 5
_ § -I ’s ' o c ro ■° © ^ © ©
o ° © - C0 Í 3 W » o. 3 7=S c| o
3
o 2 O c
CD to 3 x s o © » © O-'© ro ° o co ©
Oí 05 ° CB c c '2 ■5 ® t 0 o . x s _©
® | « s D> © ' ’ «ro £-
^ =ro 3 § 0 2 2.
< rj © co ’o 2 © 5S ro o ^ •Q q o ^
.S 5 O c co 73 .y c -o ro © Q.-^
5 S> ‘I g ® S ? © c c ©© > ©
_1 CO ro
Q- o c
o ro ©
-Q a 8,8
o —

® 8
£
S
o
2
°
P °
- co V 2 § > . Í 5 CO
X5 3 3

0
-— • co ©
CO XJ CL
o a,
o cz
© -2
c O ^ § © *2 ;o ©
o l :8 o
o
o sz o o ® w > vS2 o
© cr _
3
O-
03 . co
c ©
o ©
k 73
© 73 o 3 £^ 2
S . C 0 «R
t-*- 'fi
E - co © ro ^ ^ ffl o o 'O ro © £ « o.
§ 8|> o D- — © 3 O ©
X5 C0
ffi 73 C/D as co ■O 12 73 O CZ
©©
^ s ^ C0 ° C O X ° R 5
O 3 5
<—" D 2 “
©> O © XJ
C0 C ©
< o o ro ro
.- © _ c -2 •g 8
O E ©
X5 o n ro ^ Q. C
co ° "C S B <*>-£ © C 73
0
3 3 > JZt <z© © ro ro c
-
O
% o JS o
co
CL C
© >-> c : 1 -8 - 8 ! ■§ fe 2 -2 ^ © 73 O
° ro
co © © c _ xs 3
O
2 2 s_ © g c 12 -2
3 S m c xoj o ro
-§ O © o © ro g
1 5 2 ro
o> © -§ co cz 3
©■á5 5°fi
D. i.® o E l S © 5 f | © ©
8 * | l Q. C0 T5 "° © Cl cu
3 co ro S °>73 .2 ©
i— o
O '° J2 -o g 8 .- o Q ©o
E §. .© C © C0 73 2 o o CB CS)J5
© v co © ro -o W
® c ro
a) w 5 i - co © •so=- ü « o í ° s£ O
© •c © ro
CO O
.2 § o S co W
^3 C U j5 C o
"o P „ Éro,' 0- E CD -g o -6 .2 W ® •§ © > co 2
03
ro © .2 •
Q > 12 ro
.55 m C ^ E ’ E . a ü S o ,2 ° © » © c; c o
co o
o © .£ o ■ o ;« o •§ "re 8 o ro ^ X J ^ © co 2 ü C © ©
c S ¡ t c c 2 -c £ o 1§ 73 x j ,© 1
=3 3 b q ro ©• Q ro 3 Q O
73 O -O § 2 a s o
o ©
o
©
o
2 © © o © es 3 03
s O .2 © s: a O (U © X5 JZ CL co h 73 "O O Q CL cr o O.
«3 ffl
105

« cd (D O C ¡2 o en _o
-o
ro O 3
X3 O" 3 O 8 :l ~o ©
ffl N
3 C0 o c o ro p ' s -S
a) ■o a £ w X5 05 g -o c
CD Q- C 3 ca ro _ _ CL a, co p o o>
2 :2 e
on T3
3 3 cu ro
O c© ’CI ^ © c ro E
o> o w © © >cd ro l— = 9Í O .2 ® o
CO JO 0) *- en O <n a X! ^ © s> ® í E
_g> ro ir
© o © - a
cr o o
R
s ® "c iS
52 «3 x j © (A
W C ro E o
©
ro © £ ro c Q> © <
3c
0
3n
r - vy c: en _ o
© ro > ^ nQ ra
© _g co > t05/3 xjro .0w 3 0
03 3 r- QV)í
INTRO D UCCIÓ N AL MARCO C O N C EP TU A L

0) V) :i °
O co
■e "c © x¡ a>
E xj Js o o. _ XJ ro o
Q) ^*i'
©cr
z ® § N E fe- > »X 3 2 a S ® » c
ro ® a w v> ca co o ro
Capítulo 03: La Igualdad Contable

„ c w
ÍO 'o a> £■ § S o ¡7? ro CD CD
O Q. L¿j — . k,
CD C —
>, fc © j z e c E! u j
LU OJ ro 5 -5 r— N _j o ro o
OJ "H "ro 2 © JS W -5 a . o c:CD >\ c C X3 co _co ^ Q- •»
c «- :=
® jd Q. Q> o XJ Q_ i¿ c ca ©
Q o Q> U £ c © « w » © <|> O XJ- w> w
0) a
o>M il
o o ro o ro 3 O C o
< ro u ~o ■Vi
cl
a) £ §
? S
o o 2
o tr o
o cs! l l
o D) o en . o cd en p w ro «I® ® o
£
ro a. o
g o ra S ~ c
ffl 0 éw o.
« JS •§ Q w © « fe ® 0>
CQ O ..
05 Uffl>
’o CZ ca
C 3 XJ
®
Q) O a ro
© £
§
g . oE -p ro en ll cz
‘2
O ^ 55
•a © 3 ro » ~o ü
a>
>c E a- &
O 03 £ Cí) *IT O» 0 -8 co X3 ro ÍS 'o ce ^ £ §>S 3 . cr <u _ w c
J5 X! co c .2 » o C l D ) ro o 3 E (D 0) .O
JJ)
TO o ro XJ 0) o a
uj X a . t * ° 1 - S - “a © .. « c rp c
^ 0> XJ ^
{= -E
<
>uN Ctz
o o i_ 3 © ro « ro
Xí w co o j co x :
© r- d ZS V>
ro © cr o <
D x> 03 03
O) <
/5
-!3 05 ■£ t : ro CD S
6 ' S
CL Q15 ©
Cl
ro u - C
ü
J ’ o ■E a. Jg
: x j j2 ©_ w £
o .® 'ce ro © © -
1 1 o o ro
cñ © ~ — c
en O X©J ro ro £
ja
o
-a o <ü «J -ü
co O LlT w .— 1 -S «■■§
© O c_ XJ
c c ‘o ^ . | E E
xj £ ;2 ro
C/5 :2 c £ -2
o © >_ 2 -sí® 'B
3 y -j -S ro
co uj
O O -b O J3
© c ro c co <u cy 05
_ (/) ¿3 C i. © 3 < m 5 'o ca 03 X J . P > S co CO
mO CO 0 S 8 '53 2 w t a l «= E O EN © COa. 3 <0*0 >
co co E
3 X3
13 iS n co O : . n £ c a> —ca sro “" -a r a x-
^<j^ CQ OJ
— c ^ o C Q - X J CJ v ■ Q. Q. O cc ® « &
< :2
en
es «^ ^o o ra
a-
o - 3 03 © P
Di
O J:5 o© c_o-O l í T J .2
_EoX?oWo.03
< «cz cr o
cco to03c<0 onj *te
O X o
ffl O o xja>3o — 03z¡to

©
XJ ro ca co ro cz es ca
"o —-
cz
en ^ 'O co T©
XJ ’o
c i5 co ™ co co
O en
Ü O
j
C
O
© ■Q ~©C2
O» c ü o ^ "0 co •O
O L_ o> c
-Q en 3. ro
-g en C w •2 © ’ej
ro 13 ca ro £ o £ '2
¿2 © O c o JS
ffl 2 K © - O ) CJ
ro
!— XJ O
X5
c
I a cVj *7-5 .2 ai o
9-
3 >
M
o ro co
en o j
"c
©
CL .ÍT -2 «5 <0 -?5 .2 to i—-C_ © := en
O — - V
©.
2
E co © T3 © o ) en x>
co © C a . X3 0 x j
o © c co co
o © ®
XJ ® © o .
o o o T3 O C
Q. > X3 O) c: '~j 0 © JS ° co
INTRO D UCCIÓ N AL MARCO C O N C E P TU A L

ro 0 © © <n en © JS
3 X5 £ 3 © O
c o í= Q. CL ©
X!
3 c c =5 O 3 ©
ro
ro X
CX (© 5 © cr c XJ x s
Capítulo 03: La Igualdad Contable

© c Y ■o © CO o o .
X3 c ©
©
X3 .
Lí_ 'a
c
TJ)
c 0 © © n •— e
es
OJ C D- © c
{/} ^_ <¿s
C;
O
tí) 0 I O ^
©
o> •Q© S ro
^ © g £ ¿
© '©
© S 5lo
05 c c *: c o -2 o <n 'i ~
O 3 © o >» ca o ^ 1 © '2 o
CJ v«
® - o
©
XJ 1 ro
o ca o c SZ • § s OT O O XJ C0 cz _ JS
o. m © o c o ro 3 CL
'2 ro co
c: c — o § O) o § J 8
c o *° ó ¡Z < ’o XJ
© 0 x- o c "S
© -S
w
O e © ís
co
.ffl © m03 co © JO
0 'cz
>2 iS .03 o ^ ro
■3« I ce ^ 'O E © Q .
£
‘o c o co a> C =3 ^3
© ro ^
0 c 3 -e -S ro JS © © r o o 2 © O ) £ XJro
O s © 3 © ~tn en
0 C0 ^ . © © © X! CO
© X •§ © c
ra 0 ' 0 o
.co O Cu T3 03 cz! o-- o © O X5 ■c,
3 ©
o i— .c TD -(o x j ir: co en ‘2
© £ © £ xo: •-
>2 » E 3 o © ’o
C c c ro ro o
o . o co c
ro P 2 ro o 5 o
> a c •S en co
© .© © o . 2 c : ro< fe •J= c © c © 03 O)
:0 X5 TD s- o <0 o ca . cj c© .© © © ■o o © o
o '© o x: o -Q
«5 ©
3 © ;-5 x? ffl © co
3 s
0 1c ffl
-i © czS>
£
en x j
O -o
o XJ Q . £ 2 *0 <0 XJ co O) ro o co Cl o» ^
Q. © © b r -O cc © ffl Xí
ro r to c ro en N c .2 en x
ro ©
V) en C xj © o N c; ca c O c 3 - c © X co o ói O © Ó) X J J© ffl
co O ro 3 © B CL co CL o .0 .0 Q. tu < O © X5 © 0 0 2 > tí
co CZ cz o o JS
>
3
E ©
ffl © o Cr « © Q E
O X3 ffl c o c ~_ co «t es o

Cví
co
Q_
CO O CQT5 O .O ) c o - Oj
CO
CL fo en
q 'Q gj C0 § O UJ XJ
©
(f) o en r- w
CT3 O 0 ® E CO
o O ® 2
CJJ_Q
SZ 3
c
104

co co o c
o o o ©
CD coo © c CQ CO-ro ©w
s. .2 © —
co c: co xj co cCOo CO co
© 3 ®
c— o 05 en ro om c
O) c® •o 2 £ c
— O o>
E SZ a .-! S
' 2 to 1
© © o «
ro °»
c © & © © c 2 'c:
o cro — cu
XJ '— ’
<D o c© O. E O TD c "O
ro
£ ©
E
O)
S3¡2 -,O) Q.
c3 co
0C: ro ro
—cr
-2 3 s CL
SZ D" 15 co
sz S 5
o co ro8
£|
W © c co
-2
0 ©

0
co
© ü O§
CD 2 a co £ »
co XJ ro © a> 0
XJ
"O •S 0) © JS Q.
XJ o 05
s*g © CT
13 ”1 .© E
o
D_ co
=2 ro
0 _c
sz co ©
CO
•ti
cl-c ro
ro
ík w o o
co
0 c 0 q_ 13
5 Qo.
_
cr
< 't
ÍO § © 2 co =©3 S § Q 1
.
o
co co 0 ® -o •§ oro »© Í2
0 '«3 ©‘ © co
o ©O O © co T3 05 ro
CL© ©"O -
<n © © o
c r en co
O c ©*>. ro * ; 4 : ©o £ © c
© ~CQ— O -;r
I ® oN 2, cOo
c S
§ 3
ro co •o c O
0
O
05 Q.
uj 5
3C — co t - 'íñ "" ® H— ©
=cr3 3
O ro ©? B: e O Z5 C © W. ">
O®S
Z "c c© © CO *- © « -g ^
HH Cu c CL ° O x> © 0) co o >
© 05 5
C 1 O XO 5 co c
©
Q- ra O -o
3 «cO P^ ero OT o "§ C0 C0 jo c<2 ü ccSr 2-S
■= o
° O
O rS co o e-Q £ o o c 'ü XJ
.5» o o £ g o o o -c có © ro , o2 co
R «
O 'o
a: ro
■S
ca
w ro 2 2
o £ cro ©T3
O Q ) •© © © co —
„ - o o o '5
z E jo
X5 CO '® w
co c "S oj
© © 8 í
CO Q*-, ■p ro
< =>> O? JD
2
_
L- "O £ "a Z a-t=
P
0©^o ic •e o Ero ® £ ©£
c rs co O -7R ®n w o 3 o o £
*5 o 0 o ® o w W§ c > __ e© ro o g xj Q. u CL
© g £ o
_ J jTO
5 o CC ° ü p O ° ° ’co
® 3
o co co o
© ro' ro {g o ©
tio .£co sz
=3 v-
OH 0co ro «o
S5 L.
© xj ro '— o
ro <o © 8 * > cr f o-§
© TO
z « c -• CO JO O CO
©■£ CL a. cz -s; ,co a. 75 UJ
o ° o
O J&
T3 a. ~« 3 © s § ® c g
í1 -2
%
« -53 Q ro ro c aO >O .5u2
•S ai
•>
o-§
O3 X3 -^w o E _o w >» ^
© cr >- 'J3 O £ ;0 tg c 2ro ^ © O ro
co 2 £CDO o S O -55 co cr
"S 0 © 8 S£ro -o C © ,®
.k .
ro ro o =5 ■2 o. "o ^
3
ora Cl
i" ?a c jo
o o o ■o o o
«DJ ® S w ©o © x>
=. o C O0
5 o o *“
tO c«o
o° cd
© o o © Nfc(3 2« 3
■*- > c
ro E ©
dP ^.<0 ro co© cr
£ cp *© T3
¡zcr
— •5><o- cO €0 JO o3 < ® '4= CO.©c ® ro ro % o 'O « » U l tíO ^N-ro
® TO5 3 o
TJ
p o w © •c£o* ~© o P C
H
O .2c o
©? % 2 ’= 5 | o.ro £ro O o
to a.
.
i_

g roo
O c
•2 c ■— s z w *0 ro O T5
i s a © ,~ § o |
P- — o
c ¿o Q •§ ®8 £
o '->S2 ro © c. c
S -g o te ©CX 2 3 .2 UJ 8 ©
*—

ü © O 'O co ro ^
/I Vw

CD CD *8 O 'l_ O >1 o •o o 13 c\j


o — Q..Pro js r- S Cl

ü ? , g s ro x:CO-.to 7-, ° c S
CO "O
s
co cr 10 — £ w \fZ Q_
c©o h ^o ro © ^ o «5 a
® co ©.©
c© ÍO¿I CL
2 3 » ^
« gf v-
jQ
.o O ) © u
2 %
o> o. lo g OaOt o *o£:. ®Ui ¿Hco cr^ oro co
o © S
XJ Q.

©
T3- cz cro 'ro‘ o ■2 © © 3 en O o Jo Ji>
© o »ro S© X5
c © J2 ©

6Ostengo, Héctor - "El Sistema re Información Contable” - Ediciones Universidad Católica


C X © •0 ® ^3
-S 45
^3 "o ! § ■?(/) ®'OT) J5 ©
co 3 c ‘4= ro ©,TO O O c r c C en c©.T_O o fe sz o
© O sz © co •*£
0
cs> ro
XJ
— O fe £1 a
pro© © O o ^
"o CZ
^3 3
-Q ¿O x>® ro © X5
® C O ©^ J2 — .§ H1 ü CO Q.
o c o. iS

£ 0 j© ^ | ro p ro
"> 15 « C ©o ^ .© g.
- i ro
-Q ®®
C
_ ©
fe D. C£ © ® ^ro >> © .S jg to ro ©g. ® TO
O .. O)
en 0 TOJO© coS g-^
— CL
ro ©" 1ro 3
co ©
-oco CL> o 2 E 2
Cu^l_ tg O -2 m •= ^ co o
® cr T3©
co Q. tCS 2- ® o
£ c ro o 3 ~~¡
<3 CO
O -O JQ•—© Xí 0
c '.- a Q
XJ
03 m coS
o-
© 2 JT
-D TS £ C
O0 O ® >. o •Ü
©
Cl XS ®
e ío.-
0 C-O C-O © sz
en O co a-
^ CÓ
o
sz 'ro c: o. X
Vw.

0. © O c ro OC p.
© ©
3 3 0-2 © x¡ ~~
© 3 E ro
© 0
« ® §. J3- p 3 ©
O 2 o Cr cr 9-Í3
t ro c p -2 :Q §
UJ .Q ©©
osz TJ &_
c; X J ro ro §■ © 3 C XJ CJ co
O co o o © cr cr
ro £ro .®
? p ro en.ro
Io
£ ® © £ -0 S3
Z c C c ro ro o XS .® 2 w g £ £ >
'© -Q © o>— ;> ‘sz ® S; o% Q- O © g ro W p co
OU s’ t E en © co XJ © XS G5 JS ro
_ _ w
0 OJ
c
o^ E o o c íH Sí XJ c <D- ° - ® o en sz
" © o O '£= ro ®7^ Q N .ir
co 5 ^© S 2 .
O2 ^0 c T3
fe üí c
© o ZJ ro XJ ® co
X J m -C c
® „ - 2.pcoro© s©> S i co
> 0 -0 — JS
Qí ro 3 ro © CL
WN © co c
©
c ® ^ © co
©
ro ro
o o .®
g - é XS £X
< r _.j
5 O) O "có
cr c
ro ®
co © g ®S £ ©® ^ ex TO P
© .C l
3 c c &
c:
§ 3 ro ^©‘croñ a. 2 12 - s
£o £ .. o co W 3o ^_ < -2
g . ¿■SQ
^ Üi ro „. '2 E
ro g | Ico c O en o co JS.'S j g £
® .2
sz
O ro o X5 ro _©
‘0 ' ,TO © co

8 c 00 To ® co ¿
0 cr c:
O Z5
© ® w O<£>
Z có
«O 0 © ÍB O, to 0. "en © ^ '©-2 £ CO £F to jo >C^; © 3 ■ S . 2 2 «
§ o K
ü 3i © ro
CO_D) £® ^'O
u
i- en o ©1q ® o ro ■2 ® "n
.
® ro to ^ a , __
o o.-I c»
■H,2
0 OI ^5 ^ 15 ■^©-6 E "O © 8 t o a o O § 2
- Sgo. Del Estero 1998- pp. 123

A8
1c
1 o L¡J o© ro
co -
O © p p ^ ro - ©
ID Q.
Q W CO sz
CD C
.c
O'-K; >o ■—*-* I„ Bw ®ü 'S ,c
~Z. _ (¡y co o
O ro ©
Oü ©o Xí ©
,© O ©
~Ó .2 « « JS o ©
•cO CO co ro E . . ^ ffl SZ ■sz c
£T s© ■F ©
^o zzz C
O
O. § © © ’ *• C
c ro .£ £ c t ; x © ~D
O Q o 0
0 co © O O
JS jP

.iW > *0d °-g s. o


Z T3
©•y=; ro-9 Q_
O g © co
ro £ ^ £ ^3 c
g CL £ © u c:
~ 1_ JP © © ^
m O j- íí^ c ©
"íá X!
” o o ^ 5 a
P Í2 Cl 5©. í
XJ. O
£
'm O <D• o r o ® mc ~CoO o. © ro ^
Si o
_ >* S
C 2 "C T3
Qro
£ c ro ro o.tr o- C ®J>ü ^
Sro Q- o. © ro "c o . ro © ¡fé " 0 ro © co "co *“ © ro .©
ü a CT © ^ c a t — co j
© c
0 ., ® ¡tí ® Cr 5 ^O .c5 _ ° jy
LU < © ‘o xs CO O
3 0 5 ro
XJ 3 JO
ro © Cr
LÜ © W í ; O XJ
Q co ZO3 c i- ® o~ — c ro TO
en © © o O © ~~ ©C

SCO.is r? © x> w
S S £ Q- c rt: o S c g
Q. © O .5 o p 8 * 2 o
1 Mam

'c
© 2 ©5 L. ---- '<-*■ %ns cz
%z 0) © o.
3 p ©
Z5
O
00
o en J J
© Q.
"c ®
©co X5 O _® CO m !
CL -
© i 5 c r . E xs
3c: &
© ©
fc
O CO w -sí co © co co m o ro
(Tí © ro © ro
O -2 co © co © ® 0 co co J ).
E ° ■a ^ TJ
3
cr -a c ° f- .2 TJ o S qo
ro -o o ro .a
ro ■£ XI c © ~ ~o .0
co 0
ro © ro
■O g. © c co S © c E S ’E c '■£ tf¡
d i- O ■°
© ou 5 'O 0 c: ■e | a. "c Ü
E Q. 1 « o ro •© C fn £X
C/J ® o .*® 3
O o co C 0 ©
fe>§.
co o .2 3 2 O i- í - a. o © o 5 0
c O O CO i= £ c
© <
CJ o ^ o r5 co
TJ c
<5 u?
O
.2
_P >v cr co co
TJ C S a en o ® ro ~ ro
s:
CO ©« © co o
§1:2
c
o © w
©
- u> S © 2 to ^0
«x 1 w.
ca
T5
-O JS 2 CO X i Q. o. £ o ro © CO O ■H
ro
Z3 O ■O
< ..2 TJ E E « ffi "O •-
ro p
"O ro t j *0 c O) +
D
l~
w v~ P
O
>>.2 d —»
. 2 ro © 2 ro ro ,
e -3 w
CO
o
o o -2 ^
ro 0 i
Q. 'O to
4S
CL Q> 1 o"
o
co >> ■O _a¡ n w
R
Z —
ro
0 "S © —ro ’o
o" "© -2 '0 W >.
3 co
> c h
c Q.
s O *cé 0
£ "3
ro 35 5 ns ’co
UJ S *-£- co 4= o
O ro ro
cu co t j ‘ cj co > S 2 _2 ro 52 *c
05 c
.2 o
ro Sw V)
c -S ~ o
p ® .£
c 3 u. © © -E C/3 ©
2L c '> '-o F cr co- 0 i— ® — 35
o
_c
3 oí T 3
TJ
©
2
c *c
.0 00:
0 .9
O °
ro o 2 |
© s=
i— ® m
o c í— ©
05
o j¿£ m
E ro .5 'aT co Q- TJ
ro o
c
ro '5.
co p 0 .-0 o. a. CO jQ © a —ro o
c © ffl
■¡a T> c co c u o.
p •í-
CJ u. © o
81
ü T3
cr ra
ro . 2 1 5
p
>—
ÜS
% 0
E ro 5
TJ
ro ro
"» *c
Z iS © .5?
1/5 T"J w T>
©
c =
O co
O) o
c
2 S
m •O &
ro w
D) 5
CL
_© G.
Vi
V>
'X0S
CO '—i ro o o co ® c C c 'ó I S 0
< 3 ¿zí S § r- ro co
■5 o :2 ro -g ©
i- ro .£? *c .2 © ’co ■S
2 -2> 2 TO £ - § O ,, ©
*T o
p
fe ^ 0 > ° 'o ^ 0
S 2 S Í2 ® 2 t o .. 0 s
_j «¡ W ¡g 0 c
.h o O o 42 c í§
ro > o © o . ro •^3 S
< - 1 © Ss 05
© C/5.
-5 -2 SC i
'o©
0 T5 £ £ $ o co ©
© p
a0
Z S2 ^ © ■S -g 1-J wi . ’ ic co o o o. 0 ro uj 0
CO I c co -O o m o» c
■§
r~ tot
O ° 5}
ro 'O cd S ^ CO iS m > -2 ™ 0 -o >> * ©vwp
O c
o •§
o 3 fe m
a .2 Si J j ¿3
.co c a
'o CD
*00 ©
~3 ©
CO 0 ’v>
O ro
> Z3 o co ■6 co ■° c ro 0£ & 0
!D o. © .-tí
co ro O CQ ^ >
0 o 3 c t3
Q « O •6 co co co. c ^ o g .¿ o 2 '«= TJ E D ce
© ro S °- ®' E > g - ,2 ({
o ° *o
CO c © £ ® -2 £ C
©
■o co' ®
c; o § co ^ Ql
JS W
— O . © 0 co s
££
I— o .2 o td © co T3 i=
co O ro ro JS 3 O &
TJ I % .2 m 0 55
co T J
® .ir
w r? -0
n 2 w 2 co
O w
0
3 03
o cr © í_ -o 0 ro S T5 9 O © « i™,
z e. co
w © *o - ro ©
£ 8 ® « £ ífc
ro .5 C
“O 0C
0 - ~o 7= o i_ © © n m ro
v- to cu c ■O; .2 c ■g o CS
"£ ^ « P « S ~ *03 E 4-
~ o£ oo co
© S « » W C a.
© o -S
"5
co
"4 O <0 ©
CD O § 25 É co . £
a -i - >, c S o 0 ÍD
- J TJ
O '¿z O 0
"J 3 0. T J
W 3 *;2 o
o o c »
S
_
co © —
0 3 © t
V)
(8
O) « c©
O 2s
w :2 g _ j ro ro o. — i c r -o
S ro •Q
w © . 2 "o
UJ — a oí o -p CB
as ro e O §
co
ca ©~ co
o E 0 ©
E 'a. o -c
Q. O -J ro ©
TJ
S ‘ro7 ro
D.¿2 Q. A
c
3

p co © 75 ro .j . S to ■>' co co ay © 0 © ro co

8 Metodología de Ajuste por Inflación aplicable, en periodos de inflación y conforme normas


© ^ © — 5- » co © o ©
u> *0 ro TS o —
g - v£- -rr
ro ro .2 co “| -■
©
o co a , íz TJ
x : o vco a o ro o o © © <0
0 2 - 2 f ^ Sm CO J¡® T5 0 2
n = © O © •2 ü .2 § « I
N O
o
Cí.
33 n
©
p
©
OJ -2 c
12
ro "o -u - o
ro ©
•0 2 co w - "C T3 — fe fe co o "g ro
ro 3 2
C co o “
ro ®
« r o e
2 co T J ° I
© O
ro
0 60
o
CO co © ^ o
‘p
co
©
cl 0
3 Io I
O 3 O. —:
ro ,0 © O n -O c O Q. £ 2 >- O
— co © ro 0 ro ro ro 0
■o a © ! © :2 a. CO -tí 3 ro p p
© C 0 o © £/> S- C
1t_ o p ~ 0
w iT.
¡2 §w o c T5 o . >v
oa . cr
í«. 3 co ro c ro o
15
< ro ü j co © e — ro o w a -o ro ro © p p
P ro » © o. o p 0
m co -g iS ® ro >~ co s^- o
i— 3 ro n w o £
Q_ © ca ro 5 2 q S ffl
c C5) Q v? 2
o
0" 5 © £ 0 o O
o —
2 0
uj
O
3
co
ro •o
© c c r £8 -os «
o ro © O O co
TJ
'S «> S ro
T5 p
0
O. P
O
o
co 0 _0 T J
^ c
o
c o o ro ro
2 .2
Cf) _Q
.0 > co o ^ O. ©
© ro = -p 0 p -o u x -s
°
O R
® E c ro ro ro « b -S.
© ro
o o 0 c: 0 s | ro - ro
=
o 3
o o
© -2 ro p*-
-a ' 2 -2 , ^
ro' c c __
0 ro o
p
É co
3
5 o
>
^
0 Í5
© .O
o
O
0
c r ro
>
d
.2 co
ro
D>
UJ
ro __ 'O CO r* co 0 o o o
O -o
C£ co
co
c
•—
© S* ffl E ro ‘o 0 •“ CO" ^ - 2
"p ^ t ^ .- 8
C: co ro 2 ®
ro = 2 o
X TJ
_ro t j ©
TJ
o tj 0 Cl E
íí o - § o .2 -Q © c ^ p © p 2 ©
< R
2 -2 > ro ro 2 0 2 a . <y CO T3 ‘ 3
.N P a>
ro
o
c
.2
-2 o
co co © © 0 p r~ ro o
a.
_ 1 co
-o ~ o F CT ro ro •5 © co Cu O)
.ro ro © x: co ’ co § © cj 5 cj o ■p ffl 5 ñ
O ®
C o■
. CO - 2 "co w o ■§ TJ © o F CO c
0.-2 o S -2 LU ro
2 j) 0_ ro ^ $ c ro T5 CO E o '2
2 53 CO 3 -a
^ q . ©
Xí ^ %
© 3 co 5 _© a § .
p © —* 'o
ÜJro ro ro 'I - ^ o ® © ^ ro .
O ° o o - ro ro •S c TD ■£ O
— . TJ O
o co
c p
o - t~
co © co T5 ^ ° 0
s
E P ^ ^ » o
-- £ Ni o
^ 3 CO CO ~ 0 0 0 © ro co 3 -2 c co ^ ©
E C* o o " i .2 co
contables legales y profesionales

O -3 © 3 t ” fe. ro ro ® ‘■ 5
Z> 'o.
Ol © «O o C O 0)
h 05 ií ro o o « o °
o 0
CO 3 © .2
'o co ro •§ o co ro co co o
Q ro ffl 05 O
$co -íí © Q. co B . - 2 -2 * o -i Xo cro .p
£ -o
p C
„C
2 o55 co .2- ro © 0 -j~. a o co © £' Ü u. l) cr > to
O °
C¿ *3, o O "=s
© P ro
E
t ro ro á : ro «-i
-8
’s S
Ni -
Q. O) ffl ro "ro ©'p «o co 3
O © _
d . co a © » ¡í 1 | i_ o E
a -
p - = CO O -S X O) a . X © xa t j ro
________ , X 3 3 n> o ro o
-2
-Q © C¡T © Q- CO P ’ro’ © c; "3 «5
g , -S
S
co © co
o o P £ ° rS
—i p ü-
to
o C t
-J 3 T5
05 03 © <53
c C 3
C
3 3 O"
ro O c^-
© s' © 'o . C0 CO
-O 03 "O =» ‘ C
"O 3
c w
O
O O
co CO
O
> .0)
O
> ®O
’o
CC
C co
© ©
UJ LU
o: o:
~ c
’cn O o <0
N
C © O) o o
ro 03 to en © ^ uj
is O) (p
INTRO DUCCIÓ N AL MARCO C O N C E P T U A L

— <D 3 en
©5
0)
cr o
JS
c ^
c Q ©P tn ©
© u
Capítulo 03: La Igualdad Contable

© «
to C O) ■C!)u
en en O C en
J5 2 5w>' ow»‘
—ro ©
t_ V- /— c^
— x¿
,i= -C3 (3) ci) T3
3 XJ ro © Q. £ ©
© >1 ro
O © J -, £ <D
.£ o —c
2 V) ‘o ■oO CD
© a -3
o -S
a.
o c W JZ o F
o t-; c -! 0
3 c0 Q>
XS
o
o -g 3
° Pte
05 © « o tn
o O
o © Ct5 © E
o ©
o
CNJ 00
©^ Z3 O. © 3 ro
cr 5 © co o
Q.
Q. cr en
O S TJ s ©
ro «
ra ’o _ o “ © tn i_
r
cu
ro ©
D.TJ
co Q)
,g>-a
£ ®
Z5 "O
g*Q O RJ -o
ü O O e
« £
ro S w- © 2
so P ü) i:
£ o
E j=
C3
•o ,© c C ’c Vi
3 . “ -ro S c:
<¡j w
Cl en © -® 8 W := s> © CD
cr V) ©
w 0 fe
ro c©
Xj 'O cc ~ o O X3 © .2 3s <n
ro CX Q
<1)
75
O 05
Q
en’13
J3 O
c cf
O
O o
XJ
C "O
-o ir ro C
« Q> C
O
o ffi
n Ifl
ro -
© c:
•b ©
OT CO
_ro .c
© :o tn
cu
co
S c
O O ró
_ rwn 'O -o y o 'o ro -o
C0 -O £_
c íw
■Q O « i O. o o co *o ® O O) ‘q
©
03 OC
-5 °5
O i® O
-O ^ «3 g a> e i¿ N Já M
e
© ©
3 w
© cr
3 © c
©
5
c
C) w
<3> «C
.9 ro¿Q ffl o»8 o, ^
CO CD ro ~O" "O
ro
C O)
-2 c 3 M ® J2 1 2 o 0) reo O co
ro cu Q_~ C to Q, W ® E? m O) -o Q. S© co n
3= 0) ,g> o 5 _J O Ll o c: © h- o 3 CD
c •£ó C
XJ o.
tr Q e = e
-0 C " ® a> F Q. e 8
O 2
©
O li­
o fe -o
O e/> ro o i a o ro £ c ©b Q c
D <3) cr © o cu

T5 ©
©
en C0 "O &
13
c
'S
05
c c ro
~o © 03 3 :Q
~ 3 © _3 ©
ro ro ■ti O. ü en © ro 3Ü
3 «i
Q. 05 C -a c ©
Q. © © o *
o
H O
3
O-
O
CO
©
3 C
« c co JS cv. Q>
tu © -Q o X>
H E © c
INTRO DUCCIÓ N AL MARCO C O N C EP TU A L

© co . £T ro §
LU © 3 'o <q-
© c
Q •Q © © s•
Capítulo 03: La igualdad Contable

c © X5 ic §<
Z 3 > Q> m ¿3
■-?= c: 3 o <¡>
O O C3 ©

O
©
1.
—© ^O ©*L
55 v_ CQ £ en c o en
2 -Q c 05 © 2 en "P ' 3O -!-i _©
UJ © O' 3 o K5 O c§ c © ^ c
X} 05 © ^ 3 cl •“ o
\_ ■O en o ^© ©O
/w © a - 03 ©
CO 05 - =
© C
=5 3
s_ •o c© ’~o
c
o
o
© 05 ^ i s 5 O
©
XJ X5 ~
- - -o
r- O C cz
>o •S • E
o
©vJ D.
O ^ O o. ^ . t_ 3
u
en
© e
©
X3 Í2 OT O
S ® ^
o JS o O ? © gO .
c oo o © © J> c c ro © 3
o- 2
E O
O ^ 5 o S ©
© S o O)
ü © 3 ° « ”2
«- .© M ©o íír ©
S co ©Cs
u=s X3 c cr © —«5 iS12 ro ^ -
Q c
o E
© 03 j= c
©
^
©
s
03 C 23 T© en S
o ro u)
Z o en © 3 . > en © « * § 3 -2 3 ro O S o
© o © ^ > o "£I
vO .■ü O S g -r o X> is ©2 J5 S c 3 ro
KJ -0 _w > ra ~ -c Z5 ro p - ro ^ C CD "S ©
— iS -3 O O - ^c .9 w rr © C3 "©
v-o © en © w ±3 CL
s en "e
co o a - 05 Q> o — O X5 3
O o oo
3 "O o
©
4— O O ©
. en
o--©, 05 E Ó-
_ o C ® Xi ra ■ro
Cx
p
L a.

< £ *oo "O


en ro | g ro 2. o c ‘c;
3 ©2 8 :2 © c
ro c
©
O w 3 3
cr ~o
> u £ ~ .b! >.sg T 5 c--' O O) -o o
©,/o 3
yi ©
T3 ® E te
© O -2;
_§ g
‘o ,o
© Q~
■O o © c T5
C © o C
•O "O
CD «5 cL
f g _© ‘en © 3 © © O) ® c O © iS (D O
*rS "O 3 cr~o ro •= © ro ü) -O X3
9- 8 "co c o £ y- © tn '£ en S- C/> to
.2 t í
ü o
|_i Oo
O X
•o cE ’c S “ g> o c o. • l§ 1
i2 £ © © iü E £ co _J O T3 O •o o ro ro
ro ro ¡ S I
110

.— c:
Cv! tu o CO XJ U- <u O o ® ® <L>
113

o T¡
s s ■a ce ro
ro c 'O T)
ü> o ro
i— ©
co
o ©
i W CL
ro © Q
©
TJ TJ ’CL
2 Jü O o
o
o o
o O o O ro -co Z5 • >»
o o
IO
o
o O o co c
o
©
•o E
ro
CsS IO o O CO E
oj o CJ
■s J © .§ ro © cz
w3 o' CL TJ o co
te- se- > co CO o
INTRODUCCIÓN AL MARCO CONCEPTUAL

CO ro E <0
'i "(O
ro ‘3 o. © co O XI
c l>
>
ü.
CT
© ro O 0
S CD
Capítulo 03: La igualdad Contable

3 © ro ro .*2 05 ®
_a" *2 05 T3 c CL T3 . £ © o ®
© 13 © 5 C
ro ro © O r~
c
©
w
o
T3 c © '© CD T J .O
co ■o
n u £ >>
c © _ J» 3 O c
©
D> «
T3
—' O co
■o © ro co ® ro ©
co ©
'2 ■§ § 1 » ro *C O
'o "ro -8 a.
o c o
JS
o
«
c s ?d o>
ro © «' o © O c i i
o £3 co © © E © CL E § © © z £u o > ro o CO
c £ ® k_ TS o TJ ja CO
O Q. ro E © ro
ro "o ro © ■§ O o
o c ro « co 3co
o
ro E E
©
c o .2 I
■o «j
CZ co
© c£ <d co
z¡ o CO
0)
‘c ‘c
0 ca
ro ro.2
© o o
T3
O 8?
o 'O TJ ^ o O o O-Q. o D O) — ©
O o -2 'o <U ‘17 "co O CD CO E
c
© M 1
"i_
O c B ©TJ I I
’o =5
c ro co
o o ~ ® E ©
ro 3 ©® © 0 3 lu
2 ©
O ro ■=-»
'2 ro 3 TJ T) xj ro © Cf> c
•2 fe Q.
«> tj Q o ® — o
'o o. O CL C ro © S. CL o TJ ©
ro
> X2 o
co CO o
£ 3 o c C "O .E cz v> O o
ro © © 55" ca ro tj o —
o •O O o ,£ © © 8 ’» ;o ®
D>
TJ "O © ro co 15 ©
■O o ro
a. TS Tíj 13
ro t _ O T) O » £ co 52 ©
JS Z3
ro '5
c
©
Q"
^ O c ra ro o c • 8 « 3 ^
O O CL O. _a> © © c ® JS a
cr
ro co . 2 OO 3 •o © s .S CD © TJ .© ro O
cr TJ O o o z¡
=*=•3 2 £0 sS co > » co 'c •§ <^5
c© -i CO _© 8 *©
CQ TJ ©
I o C
© ro ,«
— ’co -® © © © OJ
© T3 'S s ® o C -ro c > >> c
’o ©
.o 'eo 'o E - £
J 3 sz
CO © a
o c Z5
. rt-\ ^55 .2 LLj
.® £
1— Q.
§ E
©
» s 3
© 2
D5,c: C
c ©
T J T3
O ro JS o
... ÍO' ¡Z Q) o
ro
© Ei « O .E O o
© © m co ¡ ¿2 CS <d co ® ©
c £ C (O
•— © roe© ©■ ~ O
c v O D o .£ Z5
b ° O CO T3 T- O CO ro ^
.is £ ^
S-
-Sf £Q. c
Z 2"
3 .Ti
*4®—0
ro «í -uj m3 ro o ^ E CZ
C
CL a . r- 0 O ^ © tu
01 o CNf CQ
<M CM CM Oí

<0 cu ro
c
<■ 0Q.
i? "° c
> O *. ©
_j <0 3
5 8
C
© lo
n< ro 0
C0ü 03
TJ ©
^ E TJ
£ a. o o o o o o co ~ co ro. co o
o
o
o
© E
c o
0 0 0 0 0 0 o co o cn 2 uo o
p o o o o o o * £ ¿
o o o o o o 0 0 0 -2 %
co -2
o o O 10 O iÓ
ro ® m
® Q. O
ro
o 0 0 0 IO IO CO^ “t - T -
INTRODUCCIÓN AL MARCO CONCEPTUAL

o o o o o
<3>
< co o 0 0 0 c © C © z>
<05
o o o o o
"O ro o
O' o o o o o " tri 10 fcí5- « 5- tQ- « 5- te- se­ ÍD T J __ co
© C ro í^ - CO CNJ ^ CO ■!- N- Iro I 0 O o
Capítulo 03: La Igualdad Contable

cü © © TJ LÜ CZ ro •O
X)
OJ
>
E < E o. ro ro Z3 = . -o o
co co
3 0) ro © _ cx «5 ro o ’o
2CZ “O 1,— cr
E c Q>
co
T J co 0 © c: o i_ £
c 0 0 c , co ■O D T5
1 2
3 £ ro
co
CL TJ
ro
u z¡ ‘ Qu E
0 © E © T©J
XJ LU ® ro cz
c 2 Ü>
2: C tj o co
© ©
co
o
z¡ a> ro o T3
z¡ CD O )
a. > © o .2 T5 co c r
© 0 £ JD 3- S ro ro o ro
-O
T>
0 CL ro .©J
® co 0
co '0
£ . 2 — _ro c
o
Cl O
ca ’co
o © 0 '3 3 co © o
CO ex © o ro o ’c c: —5 O o > T J ro
T3 o co (— o ro o ‘2
5 8 to
0
co g ro .ü TD co"
’o
co k co ,® CQ ro
JS £ m 2 © c "O >
cr C ~ü tz © c § © tss ro i» ro
tes 03 ■o E
_ o c .2 _g > m "o > . Cffl 0 o
CO CO
JD & ro © co o © c ro ro
O ) .2
C0 g O T J
o 'Q ro ro ■O 3
© O Q> CO
ro o ’o P ro co £
ÍO ro o i 5 "© o ro Q.
O O 0 ro co íñ co ' p í-o
r*
© r o e "c O
’ro' ¡ r c 0
.£ ro © TJ rj E
C
0 .(0 0
^ 73 m 0 00 c c0 CL
c ) j_
© © ro § © 5 o^ Q ©. o < I TJ ® CL o
O ^
a
1- L. w
05
-Q O
O
Q. co
3
■S5T3 lx*
.2 Q- Q
c cz co *0
c Q- £
«ffl Q. ° 0 O T 5 1 ® T3
o
© Oí © « § E © "-W 0 co ©
/ o o © ©
<TJ <D
■0 CO Jw} o T5 £ m O o © © 0 ro CO O "O T J
ÍO CL 03 ro © ro ¿i o 'ü) S w ro t >
oro ^ro .51 '-a © ’> § s s
CO ro o S -S
0 E CO X5
ro r. ©
co TJ © o S
'© c 3 ’c
O 05 c ©
ro a3
“D O Q>
Q.
*- "O c t©- ten
- CO CO D>-o ^ c
*0 ©
c ro
05
C
JO
O 3
0
© o © o -Q '£ •—
2 C£ O o Q CL £ o a
ro o CD < C <
o.® ©
CQ D ó b a co
© © ‘2
c ’o 'o
©3
O ) <i> O
jQ
Id
0 O ©
c ’c .2 CO ®
Z5 — o ro ■o O
o) ro
t : Q> CO £ 2 ro w "3 © %
0 es
C “O
CO a> co ¡X C5) ("g 2 c
co
<D
<0 0
c 0 ® .2 .f e ro - Q o t j © tí~: cd x : : © 0 TÍ © d) o.
_j O CL O
CO
O m ® ro "ro © o t
Q .^ © ro : ro E c
® © O
Cl 'to © ü a a cz o o
3 '0. ’9 E 3 O <3 i— © C l zs o o
O- 0 0 'e 0 Q.
< Q. C < 0 E
w “jí
^ O "O
.2 ^3 _ o 3
3 y iS S
ü -2
^3 tí ’>2 rs o
qj ^ tí "* c
tí O J§1 ™ o
& QJ p 1
O

d)

.X -2 cl
3
g
u
u
>^ >>
cd
cz)
CD co 2
3 . ’*“’
O O ;
o Oü
^3 2 QJ -tí cd §o so
QJ
O
c •£
CJ •£
CO 15 1 S £ OJ <» C/D O
a
tí QJ C tí CO O qj
"O
tí <L> ^
V NQ
O
TD O
o
qj
co
- cj tí
O 't í
W)
—<
.2
°
cd
QJ g
■ Íh
CJ
CO
QJ
• tí

o
tí2 t= ”3. CoO ¡3 § §
jd ’ oj QJ _£5
í O
Ci, «O
¡> *>tí

8 I a q -cdO o O
»-< tí
o &
: QJ a
QJ
^ O
CJ. co
o § o y cd cj
O & -2 K) "^O =3 vr!í ‘tí O
3 ^ h¡ o o s
o
^
o £
0 T3
Cli tí * o
co cd tí cd
U ’O p-i QJ o « c
QJ *rs £ H2
’G <j
§1
o s
vcd* o
cj
g
O
CJ
8. S
QJ
O
2 ’«o -e 8
e s iQ
n-> QJ a tí O
” O -tí o
cd QJ o
O co -«
Cd QJ
tí •a
1 8
o Cj 5U tí 2
3 *>
11
cr
&8 «
S
s i
2
S2 o
?>'»
o 5 S jd &
QJ tí

Já 00 qj cd tí
CJ1ccd
o
- J3 "O a) o" fe o
cr o 03 G cd vs QJ o O tí tí
O sg S «f c
§ W
’ cj T3
cr ;tí a
g S 13 QJ & QJ
3 O
§ s> tí ^ -S 2 ’o S 3
g O
OJ QJ
s tís

O
O o .2C
<D
^ S O S .S2 a P
Oh P cd 4) ' qj
J, o " a “ tí s u co cd
a a co _tí Vcd
o 3 QJ íS
o ^3 S -a
° s T3

^ c
s co _.
Íoh A
a, <D 5 s:.l
QJ X)qj .52
tíQJ QJ
O cd
T3
s s ”3 S co QJ *-<tí QJ Xo)
U rP*
T3 > cd cd vS .2 “ o T3^ cJcd
O w .a b g
p=i
s s »
oco 3 tíctíd O& ^
r* m
(S
_
cd &f
OJ Sí ’o "->
Q 8 "0
•£ © o
_Cj I “ 03 s c
o
« cd Q^
o "O c o ' 1 cd
.3
CD ' 8
a 2 -tí
qj cd © <s*
g° o ¡» JS £ 03
u 0 Ü O Tt O CL; C tí vo i
■ CL q B i
vO O g
o .§ s
K A co CO
« s
cd Q
"O
tí y O
m O tí
cd d) “
■o
^
O .>
o
^03 I— U o o
.O o tí O -tí ^3 c/í
EL, '•3“H \r-4
3
o o w Q, Q,
<s* o s *H S o s
s: 3
•a s
vO
(D
o
n
cd
Q
r>•
«*» O
r¡ 'O 3 cd cd
W o S o u
'§ T3 "O Pn
b
o S CO o~ ’ < HÍ n*1:0 c
QJ
Hm
v~/ CO x=v O '
cd cj
CD QJ O
•Í2
cj
■*-*
o
S
a
a
o
,£p
co
a

qj ■-

00 QJ r^H
^ a §
>> tí 715
cz) QJ '^

O
o
LOU
m
cr
o
<
o
> o
O
cc
o
o yj

H
£L
yy

<
o
=j
yy

€-*J
zl CO CO cd w si 2 OJ O
tí g J2 —
O
j wí ü
co
cj
JD U
p
-r t
^
ü
-s
¡-
Q Cd
O
M
00
O
7)
2 13 "3 | OJ
■?“
. co
CD
o
cd > cd cooj
“O
O 03
I -§ ! I
-t í E •—< o
<D Q cd
UJ s» -¡S-
1 _§ i
§ 7tí g^ '
Cd CD
cd 7 3 - 5 "3 ® 3 VJ
m 3 co
UJ k c- - c
S" 23 -5
o
bX) —
o I §*
^A H
F5 O¡=< m
Q
“ N -."
co
<D < -
= j ■S “
£ .2 P ‘ 73 Dh O
CD
^
=i ^'cB co
S„
.tí O
O X 3h
>
.2 o "
U(
cd
co
cd
~o 0

I
ü CO tí p ’
m
tíP ^td ^ Id ■0 o o" _C0 O
0 E —« 1>1»ffl- c-
g O
co ~ü
'cd cd
x> <D n^
Q
y
TD 05 Q .
C CO E T0S Q-
E
■ °1 9 ^ *= >tt) 3

£ *d
<D c
a> c a |8 0) > O 3
c r -
o
'
^ ^
s O
¿ 0 fe S'® .2 -g o g
'O D) v
tíO Otítío
tí CO CO
z 13 Co CO
3 R O
H ffl--"O 03 •
%05 po c0opo
o Sí
‘G
tí<D(D g o ^ 'S
C0 í -2- — « E
. |- 0 iU íffl -CD -0 »
-O o K
.— ••—< .S 3 ffl O ffl ' i -
CD (D tu 2 -O e -g g -
18- Sw»ffl O
c “ffl —
3
X) (D O O
co
m
co « ■ | ® w
’g cd - Om.g
C O Z¡ CD
a? >> m
ID y O
fGL■c§
o■O
§ Q,-o w cTq
3 O > 45-0 ffl c-=
(D o ?.i= C
O o0 §¿3

cr- co. z M3 ^ cQo) —03 ÍP “ ■§— E


O tí ‘o
(D ^

S O ^ ffl ro.íffl
73 3 a 73 <D 3 -8
tí o s JZ ¿ c i o g ® .
O3 co c
c0o
3'Q
m
0) cd 13 > o
CD d)
ctíd 'O
tí?
co
0
c0o O ¡ m í
3 ñ j U TD_• 13 cd
CD £
bD ü
X)
CD

3 S m
UJ
C tí
<D
-§ §
CÜ^3
-D CD
c0o0 l& l®f? 'Oi ip
cd
-Í h -O co

-tí tí otí CB'S
(0 ' Q CO
0 3CCO

0) o £
CD ^
O o 3 rn'S o O
0 o
Oo
0 ü ^<! -4ffl= "O
§ §>
cu§0 ."O
T3 a P i)
4-J ^ CO

0)
°
73 <
73
5\s 2 -E ^ C0
cd ^z¡
C c ° ©
„ co
O s O 73
W) tí
_/

«) C U 3 m *® 9
2 w Xi ” (D tí •>
« ¥(D(D? UJ E i5
73 pS 73 o tí <D O* O 3 “
K © g
O 73 UJ Jr<

tí ^u
" co
Q-i
tíS P
u
co Ü 2
tí cd z 73 O
40 CD
CO _ 0

5j
cd
R T3 m
O
CX ü o ^
2 "O c cd
< <D cg
X co CD
£ O
=j
O co
73 *2
tí <D '—
c3 w
'tíco tí<D. O ir)
á Sá
W -3 .3

■o —
es
r° -ag M o ,
OJ
^
a> .3
o —
<d c T3 Q
c o
-rt
73 ^ ^
i2 o O cd

OJ . a •tí
3 tí. cor. 00
S *'S O O
o §
O TJ
^ CJ
OJ u 12
co o ^
b£)

tíco ’—s< otí \£ cr
Cd 73
NI ,
>-. o
I—
) OJ co cd
UJ
m tí<s 2s ’
< CO (D Oh
o
m | 3
UJ
si
3
co
o,
U --3
O
0
So «
o>
CD
Sco 13 a ai
1 (D
'O >< B tí s
CD - 3
Q
z co CO tí
O
O CD O
tí ^ O.
o Oh•.7=! £
o
15
03 >^' ’-o
co

UJ
<
cd

m o a>
UJ N§ 13 g p-
=J I 3
ca
^ >
^ .=í
o
K q s
gL s o
=J cd cd
UJ
s §O P
^tí -tí§
^ CD
p-
° p QJ ¿¿ O .3
s o ,' O tí y
-O 3
§ 2
' § ! ' ■s2 § 1 2
■§ a “ g
S ’5
1CL -ss > » 73
m '2
O
bJD
CD
<D «
-cd :2 -o <D s I
^ o cd "CJ ü
!M
<=*! s
.a
* M .* -tí Id *=*

g
sm
si -é
u O
U
73
co
«D
a
©
<D


73

=1 s


>>
.2
JD
g
5b
3^8 0 )
o
O
O d) 00
o
> -3 73
- O
d> fQJ H
0fe >»
co
*t í cd i7t3í c+ -‘ O CL o &
O
cd tí
.2 ~O fe
3 Jd >
£ CL O CD O
Id ‘o CL £ <Ü•. h
-— — 1 O U>7tí3
BE *3 g «
CQ
ft. * s
co CL
m m § oo <a 3
o. CO
0
O £ UJ
g °
1 u d> o •- acd u
E
O
1 =
¿ 8
*Ui 3 co

E
O
W) CL
03 ¡y^ rf\ co ’S ^ ~ " o3
O
co *-•
U
73
(D
73
O títí 2OQ^ cd
tí H
co
¡2 «2 1
0) CD o o
es 73
'_cd
IP
™ sn
oo
O
O
CL ©’l
®- Mi S
e
&
m
o
co
<D
s*
O
%
cu
tíbJD O d)

O

73
O .. O (D m
DE

t O O
CL cd
s §o 3 a
73 ™
o O :s cd
m
a
m
cd
tí <D
UJ
CL
I5 Ia 4—*
'CL
O m ce cd
a , Q ^• 1 O
«a ^ CL m <S>
t=
cd
« 13 tí o n5 ’S

X) CD 3 j o
cd
-b ' tí ü
O
O c3 cd
■# ‘ cd1
X)
cd
53 i— 3 CL

UJ CD oo d) QJ cd

*—»
tí s ^ 5 o 'cl 8
css c:
^ .2
s .a 'ü C
cd ' 1
±3 CDO £ JD
£ á w S - ^ "O .2
CS -Q 3CDp S "2 '5 "co
£ *§ oo C§ C3 § CD
Ü "O
§o - acs I -s 2 <L> cb oo Q
cr
cd tí
(D "O
i~ j3 ^ñ -s cd Ui

00* d)
CL
w
o) j
w 4fe O g 3
d) O J3 o -2 ‘ d?
<2 S3
7 3 ( cd
cd ^ m - 3
rr wy £
c2 -c
o ■
7 3 .22 Q -, cd
<D 1=¡ ■8 » g
• a c g
^
d>

=
•"QSt íJ ^-¿3co
•00
— -r-t
d) -p—I
s tí
di X ) cd *2 c3 G
r2 °
cd cT
co
co

u 8 “ iS CO Íí2
c P •S cos
73
a <D O X)
a c

CT
3
co S*-< S o i S •
b O •S5 7 3 co
CD
tí .2
73 oo s r- a "^3
<D O
tí G
cr
00
w a
CD O
f S
3-s o o S
« c «S,
cr 73
> o a vw c5S .O
-g S
—. S
cd < co *d ^ cr h
cd " 2
'2 S a,
Cl “
CL 3 « &
co
cd
'r?
co
CD sO -g§ T3«
s3 cd ^ Co tí
^3 QJ
73
cd QJ .S co

§ -s IX> JIJ 3
tí > <D

iS s U. d) ^ - "S d)
’ co
O 0) CL
J l l
ps S 1 ^t si—< fsr~) CtíD ^ coO
“ O
d>

tí tícd "s 3 Sí co O. •1—( r~ co5


CD co
co

O _ .^ ¡ co 00 (D
8 s ”
c ”¡jT)
CD CD 7 3
° d>
<D M ■al ^ S Ó
-2 73 03
CD QJ 3 g
£ co co cd co
s ■= o g «+h cd
o ; 3 « .co g = 3 g
t c O o ^ SR "
3 CD 8 2 U T! h cd co -<u R u
cr
co
'-tí O
o I <s s y O c <D co cd
® 8^
"S
tí cs co . j " T3 3¿
^ ^ § * r*
cr .tí
á « S
tí M
w co 5 "
o qj cd . 't í co tí oIH ■S- u3
o O co -C5 cd CD t í
cd cd tí w tí QJ Pn 5 tf
13 £ e3 .2 o
=L cd JD
<D S
CU
Sí 8 CL ZT co 73 JO 73
3 w -2
S - § .'a

■£ ¿ C D c/5 en co CO ■ cd
0 .0
Í "a5 - i §£°
^•5 E w
-o co Q. ID-Q p
tn 3 m
o o
1co: 8|
o $T3
¡ C « “5
§ g_.S! 2 £ §
o c

.£ $ S 2CDCD¡- ® o
<=u fS
«E
cd o
co « 0 “ a w o cd
:Q o; 2 cd E
TJ 2 'O ’w'o
■fi ° n S ®
§2®
E
CO o - ^
0.0
| S § fá-S . . O. c0
o ca io g
rn !“O-2 ^■n 0
& 0 £
c= o
5 C l cd f f l^ -Q
JS <D-^ a?
3 T D .$ CÓ .2 co
o-g-og-g ~« oen5«
'O !ffl' "O c
- o
O CD O C s ? | 0 co
co c+~

.•S o -S "3 2 6 2 Sto


— ; O P CD
!&
o So c .§
Q.CL“ 'x mCDTDc: £ o
«■© 2 «•§
cd

O"O O.E en U ®c o
« o®
-. cd
>, i2 Cd
> ,-0 2 o
2 ^ o <a o
Seo . tí
ffl O

£ 0
O
e co
Cd

Cd CS $ =
3 'C

fS «
O
1 «m
o .
.S t;
— C Ü X u
,-t^ cd o
e
o 0.0)
<s .t± CD cd
0
Q -f rt > g-“
ffl CDo
O
© cd 2=1
üo O
cd
^0 0X3 ffl
o

ffl
©

£
©

m
. ! '! ■
o
= j H o
3 -d
33 £

^2
QJ ^
cz>23
o = O -.0 sp xO sO .
H O ~o CT' v 0> - O^' . -
3 T3 C0 O C\J O
N q ay O
"O co cd” co" <DÍ
U "O o C0 T- : O
^•b '3
P e
-j&C-,'J ‘ ;
- --'i "hi.-'-\ •'.; \

£ o
o
tí g- o . T—''.-;.■
2cd T3°

3 1 .0 1 8 ,7 0 0 .3 4 9
3 .2 1 2 .8 8 6 .1 5 2
6 ,7 7 5 .5 7 9 .0 0 0
3
cd ■s CO:
o VC S
z
o , 2co •o6
§
a, 1 .
o s 8 CL LO
:N k
SO «o 0)V<D o
W)
®
co

cd tic =3 s %
’S m
3 'C cr y
m
O cd
°0
•o SP-S
£ o 68 V %í. ;”}¿f£
13 J *-> qj s V •;,; ' .:’ - ': ‘
::
■Eá i2 ° ®O
QJ
T3
Sfi
2
•*3 CO „-.
a f•-
3 '3 ia -o r T
o
O< H ^
co CT

0— C cd
co
O
0
:- ;'

3 3 CO 'F : .■:
1 * cr a
.c d
t+H -
0 C
<D
o 3 ta C crt
ü O 0
o a O 0 ■=:
oo
O
cd
n O&
.2
C0 LU -Q
o co co P - X
c3 ~ cd 0 0 ^ .
acd cl ’o ’o cd tn
7D
txO ■ci t. -S . g -; a
CS 0 0 0 "o
., tu
o
Oh
^ ctUo
Ck
(0 CD Q F
■: .' ;;
c5
3 &
co g O >U
SW Síü é !

V*H <3J <U


< fe J
■s
43 B

cd o

e Ü
S¿ o
-§ *s ® cr, 2 -8 03
COID ( t i "2 w c •§
s T3
O ° O
Qro. K
°”i! co
w-Sí
O cd co
co a s
ro r'o
■o c •r5 C
cd 0^
■Ca rN
o
2 ^ 2
g
-a
<; 3
vo 1 ^ C 0 re
o
W) S
"2 S= o ¿ W ce ' •8 S
-5 to ró O o- SO§O8c
00
0 E cb o ®LJ|
Q. 01 C cb ^
S O 8 -2
Cd
CO O
&
co
03
c
O0O. t5 co
o^ ^ a>E w
W -s .0 o -0 E ! CM. ■ § &
cd ^ O .co
O
•a « ñ o w
*0 ro r ® ISI
fe § ro ^
S i s ® | g
cD
o jg¡«
CL •§
O Oi >'-=
ll- s •S g 1 aj l- o
< S ||
g O CL- § m üo c ®
LU Q .•
lD—D)
■8 S m
O
1
^ 1
r ti
co o
C=J

co co
o
CD

0 .0 0 yy
S3 S
s Q.
.§ 8 5 ^ Q. co
_
2r* ~QJ «
cd O •g£ » 2
« 0
§ x> g _ JO CD"o. O —
S § o- m
f I .2 -8 i S
u -S o
CD O g cJ
yj Ü. "a C
EQJD
Sr Í CtD»0
£ "d (i-\ O O O CM V-
3 p 5 my CO LO
LO O ~

Q_ CT
S -o o
— cd >
s=6 s .1
C
.2 ^ d &
3 ^ -a £ '■5 5 O
© r-
^ o0o c0n 50cSo -
u 0 a, w ; CD
tí §* g
gj o
>, £ tn
„. ui N
.24
cd I S Oc Ecc J) '
cd v^* rp en p - 13 o
C u Cd_ .
■o »P oto
■S ©Q 0CÓ1---
i - i E
CD-2
0
‘c¡r
m

COQ
S S5 •-0)
5
co o o co
Icdg.¡3 lco O
<L> :2a■ -oco<D IO
a ■aa- O '<D
3 o >
¿3 ■ao 7=35 4F5
m * coo P ^3 cd 3c
•r~O
Q !x “
O 2
a SS ,22 o
2 C3 CZ
ao a
- « s a
'© 3^ Xcd)
2 O . o ‘
- 3
O
O S=¡ • ^ £2 .8T?
UJ .3CD ■—<
ffl -a o .2
tu-
f=
z
EÜ ° r¡ ss :2
O Ü
N
o
O
«
ffl "O 'O '5cd 73cd i i ^
o S 3 EfS o3 O J ^
& : 2 o -g — CD
> E
o o
Ü
.*•

°. -a 0 CD
■ag
g «
§ 0) 00 M- I
a'O
'O 8 ^
G cd c o
O c<D o X) cd J3 H-* cd

z
o ü O cd > CX’qj
o <cdo £ U 1 S , ^ 3
.t í
yj C
od 'P
rg ’O ^ h¡ co
"cd r2

Q "O o 3
<s£ ■ a ®- td a
s !-I p
p
s 3 ^ QJ
> C
O vCO
'§ | 1 Sso x:S
O 73 id * C l, ^
!=■ <D
K*"» c
Q j rg € 3 oj
O c3o•£.>3 S 3 ”

8
w
cd ^y skO 9
s £
tí O 2 ^ 2
O ^ ‘3 '
O
o ‘3 .2
T3 tí títí CX 73o
<D i3 ' 3

<D
títí cod •tí-.
*-.
a
o
w
o
-o
C3
>
’C
o.

m
«s
o
f=
m
'U
S
O
Q
m
á
s
o
Z
O
O
UJ

<
J

s
n, >©

C*9
ey

r 0
O
co
■f1 0 c-t=: -2.0
£~& £ w
0 Q.C0 CO
bO O "O
LL c
CO 'O
Eg®8
Cl) S
0 1-1-1 _ co
o ~1 U) +-> _ _ : cñ cO
cr 0
O) « ro-S~E
co. _c0
o
co
0 "0Op
o *C
D
D
c
-2
Cu 'u £ 0 _0QÜO °coi2
«
00 O
T) O 0 w cO 0
o Ch 1_ c
CO
T3 C0^T3
es O ocdo F
>.
® ® E?
o
<c5óD u O C
T3 /J

o0 10)
O CO CO 0
Ü OJ !2 O O
u
o
; e
^<*> C
^y
U.SP O 0
p .p O r
ü
•0 © O Cl)
CO . Q Cl o § §
<*> rí
03 _ q
CO CO
g o . ;g )fc co
I IT5
G C0 CO
o) •— '2 ° O o cr
G >-j c 03
^ b£ 0 0 m o l S
TD
(73 00
oj
§ 2 CO li l i o
■o < d 'o o
O D P S.
88 D-< ^ s fe ^ X
0 o *“ Q-~n
S É -
C \G cr 3 «2 > g o.9-
3 13 ni T) CO o
55 05 Q. 0 Í E.2 o o £
cl
(0 2 o 0 0 CO £
CD CO
S
■s •W
C0 CO r Q.
'5 oo **<
O=■• S
0 T5
cO
LU O
c o-
Sí m 'O
m E C6 co
.S
m l ^ o 8 *
C@ > m
m—
0 í«
o
.CO-7-^ m •9*
m
m <D
lm ^g
.si co
0)
13 LL co
O OP co°
SL.Q > cO C
m r - co
© W)
O
"D es CO 0 « I 73 w2 Oo
!J3 C - ^

a
"S
T3 P h
| C0 fe
o
Q_
> <D co O o ® CD co E ' O
E O C0 U o 0 0 T 3 0 0 co
© P- 00
‘o
O O
C5 CX D-¡ 0
^cd ^p
S 23
C» _
& T j
s m
T3 "O
0 C
cu "O o
SS 0 o.
l . | 3 (D ñ M O O
H cr +-' E 2 o ■o ®o 2
OO 00
W o © &, Oh ■> ,2 S .o ra:i
O “ "O c.>
CD
Tj
co Jm u
p 'a
u ■S o ® o
CO c cd .£
G O cd co
tí tí @ tí tí
o a co d)

d>
o
=3
cd j3
cr “i l §
C\! Q 5
O 53 •o Já m ío
>
«—< s
Oh ^ 3 «N
(U 33
00 LO
5 — 2
j s
c 3 '3
iS
s
CL, 3
o
o o
X) ■3*0
Ü rt
c O c o "X"
d> cd 6 U g 13
O

Cd j-
o ■g 1
o G
cd
cd
3 O 0
o0
“co c z co o
.co _d) > cd CD
(D
d>
<£ q3 O) -o rn ’S
•2
5 ■É I S> CO CO 0 co =N
I
o E¡ S OJ 2 o
g c có.5 ■CDoE 2 p £

o “ a' ^«> o .9- CO— s
ccoo.E
co DJ ^ c o
co ’d - " i» « F Ü
o cd O" v+- ScofS
8< J=
§
W
O c
í^ í o
« *, £ c o
£¡ §5 co O 1 I®
<D O ‘tí. ÜL Z
'CD
E O o
l l d) tí z cdS oo~
Ó ’k? o ,Í2
cr*
o .O O .<■>
.2 00 bX) p
■O £ ^ rr' í—i H
co • ñ cd 00 QJ 'cd '° »
co CO D e
s .s 'O
E S CL „ C^ CT <5 ’o
^ o cs
e d)
o T)
O
C>
o 2 o
^(U ^rt *03
¡ co - oo O ^-5 ü
c O cd c 2 S
o “D Q »-< O •£ cd cs
o E
tH3 0cd
p C
c 00

0
LU
©
C/}
o O 0 cd
X> 'tí1 ~
cd
© o 3 X) u
00 — -r-i Oh *•> o S
na
o
s >< cd M ■B s
o u
O
O
<d-Q) o ^ñcd
o £ 2 3 £3 ~ ^ W ©
S 3 tí s ■J
I ,C3 p
d> ffl a ¿ -a-
'© "O cü '3 ws £
o tí
d> O
« g
0 s Q. s a B.
<U -
•o u d>
f’-i °<
co •s O § S ce o 'o o
m P-( Cd' S a
0 1 s ^ °-6
cd0 *2cd
03

agyj
& t¡ ^ O "O CO 0
c
© .2 o o w 2 —,
CZ)

O) y s CL, (U S i ^ o o
es s *5 S o' S 2 w *“■
* *rt si
H ^IC/3 O
cd
" +-' 3 o
o «j 2ü SNá §g si
9
Uw oo
cd a
d) d) yj u -a
« a o

ü 11
a J o —< cd
I ! cd c;
P O 3
d) r tí
o £? 1
É r° e\5 P-I o o-
Introducción a las Ciencias Económicas- Modulo de Derecho
Facultad de Ciencias Económicas. UNNE

c o n te n id o s .;... ^ .7 ¿:-r:i „■ ’- W . - f ' ' ' .

EL DERECHO Y SUS RELACIONES

• Derecho.

_ Concepto.
_ Fines.
_ Caracteres.

• Religión, Moral y Usos del Trato Social.

_ Conceptos.
_ Caracteres.

• Normas Morales y Jurídicas.

I IM U llL tll ti lllt11JLOJLOJJ


- Caracteres de los distintos tipos de normas.
- Similitudes y diferencias.
- Relaciones entre moral y derecho.
• Concepciones acerca de la Justicia.
_ Justicia.
_ La equidad.
• Política, Ética y Economía
_ Conceptos.
_ Derecho y Economía: relaciones entre si.
• Derecho Subjetivo y Objetivo.
- Conceptos.
Clasificación de los Derechos Subjetivos.
_ Diversos criterios.
_ Clasificación de los derechos conforme el orden en que obtuvieron
consagración constitucional. Derechos de primera, segunda y tercera
generación.
• Derecho Natural y Derecho Positivo
_ Conceptos.

OBJETIVOS DE LA UNIDAD
La unidad busca lograr que el alumno logre: — - ------------------------------------
1. Comprender que la regulación de la vida del hombre en sociedad tiene
diversas fuentes.
2. Valorar el rol del Derecho en el orden social.
3. Diferenciar entre normas morales, jurídicas y usos del trato social.

Responsable: Mónica A. Canteros


M ó d u lo de D erecho
Capítulo 1

4. Distinguir entre derecho objetivo y subjetivo.


5. Clasificar los derechos subjetivos según distintos criterios.
6. Distinguir el Derecho Natural del Positivo.

U DERECHO

1.1. Definición

"EL H O M B R E E S U N S E R S O C IA L Y C O N V IV E C O N S U S P A R E S ,
para v iv ir e n A rm o n ía

Podemos apreciar que el ser humano es esencialmente un eer social; esto


significa que vive en comunidad. Esa vida en común trae consigo el nacimiento de
relaciones entre sujetos y los consiguientes intercambios y conflictos que ello
conlleva. Es por eso que resulta indispensable, para permitir una vida armónica, la
creación y mantenimiento de un orden, con posibilidad de imponerse por encima
de la voluntad de las personas, a fin de ordenar la convivencia.

La vida de ios hombres en sociedad exige inexcusablemente la vigencia de


normas a las cuales deben ajustar su conducta; de lo contrario reinaría el caos, y
la vida en común sería Imposible.

En las sociedades primitivas estas normas de conducta presentan un aspecto


difuso ya que se mezclan y confunden ¡as normas jurídicas, las religiosas, las
morales y hasta los usos del trato social, todas estas denominadas Normas
Éticas.

La Ética tiene por objeto regular o reglatT el comportamiento humano, y dentro de


ella encontramos normas o reglas dirigidas aMistintos aspectos de la conducta.
Así: morales, del írato social y jurídicas o de Derecho.

Podemos señalar que el Derecho -a! igual que el aire que respiramos- está en
todas partes aunque no nos percatemos de ello. Por ejemplo, puede ser que hoy
cualquiera de nosotros hayamos celebrado un contrato (tácito) de transporte, ai
ascender a un colectivo; o bien, tuvimos que hacer algún trámite ante una oficina
pública, y no advertimos que cada uno de sus pasos se hallan prescriptos por
normas jurídicas. Incluso, nos animamos a salir a la calle diariamente sin armas,
corazas o guardaespaldas porque sabemos que el Derecho nos brinda una suerte
de “blindaje invisible” que nos protege de ser impunemente golpeados, asaltados,
asesinados, etc.

Podríamos decir sin temor a equivocarnos, que el Derecho es algo omnipreseníe,


que todo el tiempo se halla regulando importantes aspectos de nuestra existencia;
desde antes de nuestro nacimiento (por ejemplo: cuando se pena el aborto),
durante toda nuestra vida, "^incluso aún después de nuestra muerte (por ejemplo:
al prever la forma de reparto de la herencia).
Introducción a las Ciencias Económ icas-M odulo de Derecho
Facultad de Ciencias Económicas. UNNE

Podrán imaginarse que algo Jan vasto y trascendente es difícii de definir.


Precisamente porque se trata de algo extremadamente compiejo. Miles de
artículos y cientos de libros han sido escritos tratando de dar respuestas a este
interrogante. Muchos destacados juristas han dedicado gran parte de su vida a
esa tarea y, aún así, hoy en día no existe una definición única de Derecho.
Preferimos una definición tomada del Diccionario Jurídico Abeledo Perrot que,
desde un punto de vista objetivo -es decir, visto desde las normas jurídicas- afirma
que

' El Derecho es “el sistema de normas coercibles, que rigen la convivencia


social”.

Analizando esta definición, veremos que se trata de:

a) Sistema de normas: porque el Derecho es, precisamente, un conjunto


más o jrienci.q nrrienarfn y jerarquizado de reglas o normas de conducta
que nos obligan, prohíben o permiten realizar determinadas acciones.

b) Coercibles: esto es, susceptibles de ser aplicadas mediante la fuerza -


no referido a la fuerza física-, en caso de inobservancia; Esto es así
porque las normas jurídicas están respaldadas por la “fuerza pública” del
Estado y si no hacemos lo que disponen las leyes, ni nos abstenemos
de lo que ellas prohíben, seremos compelidos a observarlas o
sancionados por no cumplirlas. Ejemplo: si estaciono mi auto en un
lugar prohibido, vendrá la grúa y, en ejercicio de la "fuerza pública" lo
llevará a un lugar determinado por ía Municipalidad. Para retirarlo
deberé pagar la multa correspondiente.

c) Que rigen la convivencia social: las normas jurídicas, rigen las


relaciones de los seres humanos entre sí, actuando en la vida en
sociedad.

1.2. FUNCIONES V FINES DEL DERECHO

a) ¿Qué es lo que debe ser o hacer el Derecho?.

b) ¿Qué es lo que e s o hace efectivamente el Derecho?.

De responder la primer pregunta se ocupa principalmente la filosofía del Derecho


y la segunda la responde la ciencia jurídica en general y la sociología jurídica
en particular. - ...... - —............... — ------------------------------------

Respecto a lo que el Derecho debe ser o hacer, se vincula con los fines u
objetivos que debe cumplir, siendo su función específica -aunque no la única- la
justicia.

Responsable: Mónica A. C s iía -rs


Wíódulo de D erecho
Capítulo 1

En términos generales, e! fin de algo es aquelio para lo cual existe, o en otras


palabras, su razón de ser. Es por ello que el conocimiento de ese fin es
necesario para la cabal comprensión de! objeto de estudio, que en nuestro caso es
el Derecho.

Además de la justicia, se acepta en forma generalizada que eí Derecho debe


propender también a los siguientes fines: ^ ' ¿o
U Svfs-nai'!
1. E Bien Común, entendiéndose por tal el bienestar de todos y el de
cada uno.

2. La Seguridad Jurídica, entendida como estabilidad y previsibilidad


del sistema jurídico, es decir que el individuo puede prever qué
consecuencias jurídicas tendrán su conducta oJ e de otro sujeto.

3. La Paz Social, es decir, evitar o solucionar aigur os conflictos entre los


individuos, y proveer de ciertos medios para hacer posible la
cooperación social.

4. La Eficiencia, entendida como maximización de la riqueza, concepto


sostenido por algunos autores enrolados en lo que se conoce como
Análisis Económico del Derecho.

Una vez trazados estos fines, la sociología jurídica, a través de una tarea de
descripción, podrá indicarnos si efectivamente en una sociedad y en un momento
histórico determinado, el Derecho cumple o no con sus objetivos.

1.3. C A R A C T E R E S D E L D E R E C H O

Estas cualidades son:

° Necesario: porque es un elemento imprescindible para la


convivencia humana. Tanto, que rige la vida de cada hombre
desde antes del nacimiento y hasta después de su muerte.

• Problemático: en atención a que actúa sobre las conductas


humanas, limitándolas en función de la convivencia. Dada la
naturaleza dinámica del accionar humano, que lleva a que
existan posiciones enfrentadas y que la solución provenga del
Derecho o de sus principios rectores; su aplicabilidad siempre
tiene dos intereses contrapuestos. (Por ejemplo: determina a
cuál de los cónyuges se atribuye la casa -o cualquier otro bien-
en caso de divorcio o a qué heredero le corresponde el auto
Mercedes Benz en una sucesión en que no se ha dejado
testamento, etc.). La solución basada en el Derecho tan solo
beneficiaría a uno de los intereses en juego -d e una de las
partes involucradas-, estando radicada su problemática en la
supremacía de una u otra posición, que debe ser dilucidada por
el Derecho, para posibilitar una convivencia armónica.

o Rige en !o social: puesto que tiene una razón de ser tan solo
en el supuesto de que el Ser Humano conviva con otros
semejantes. En caso contrario, no existiría razón que justifique
Introducción a las Ciencias Económicas- M odulo de Derecho
Facultad de Ciencias Económicas. UNNE

la regulación de la conducta humana, ya que no tendría objeto


hacerlo, al no existir interferencia ínter subjetiva (entre sujetos).

* Heterónomo: por serle impuesto al Hombre por un agente


externo, el Estado. La conducta que el Derecho exige a las
personas no nace de la propia voluntad del sujeto, sino que le
es impuesta desde afuera.

* Consagra deberes: o sea, la necesidad de cumplir con ciertas


conductas ante sujetos determinados (pagar la cuota de un
préstamo, respetar ¡a propiedad ajena, alimentar a los hijos;
etc.) o ante toda la comunidad (no matar, etc.).

* Coercible: puesto que, ante el incumplimiento, por parte de una


persona, de una norma del Derecho, se le puede exigir que
cumpla con la misma, medíante la intervención del Estado (por
ejemplo, si mi deudor no me paga lo que me debe, puedo acudir
al Juez para que remate un bien de él y con su producido pueda
cobrar su deuda).

■ De resultado externo: puesto que tiene en cuenta el resultado


externo del accionar humano (por ejemplo, el daño que causa
un accidente automovilístico), aunque en aigunos supuestos
también considera la Intención del sujeto, a los fines de la
determinación del grado de sanción que le corresponde a ía
conducta ilícita (no es lo mismo si en el accidente mencionado
se produjo la muerte de una persona por conducir con exceso
de velocidad que si quien lo provocó tenía la intención
deliberada de matar).

■ Tiene un fin de coexistencia: sirve para reglar la coexistencia


del ser humano con sus semejantes.

§ 3 EL DERECHO, LA MORAL, LA REÜGÍÓN Y LOS USOS DEL TRATO SOCIAL.

2.1. CONCEPTOS

Recordamos el concepto de Derecho ya desarrollado, a! decir que es "el sistema


de normas coercibles, que rigen la convivencia social”.

la religión podríamos decir que es el "conjunto de creencias o


dogmas acerca de la Divinidad, de sentimientos de veneración y temor hacia ella,
de normas morales para la conducta individual y social, y de prácticas rituales...”
(Diccionario de la Real Academia Española, vigésima primera edición).

Por mora! se entiende al conjunto de normas que regulan la conducta humana de


manera intra-subjetiva (es decir, en el fuero interno de la propia persona, y
consecuentemente no desde un punto de vista social) y son de apreciación de la
conciencia individual. Por ello, el diccionario de la Real Academia ló define como

Responsable: Mónica A. Canteros


M ó d u lo de.D erecho
Capítulo 1

la “ciencia que trata del bien en general, y de las acciones humanas en orden a su
bondad o maiicia”.

En relación a los u so s del trato social conviene explicar qué "usos"


son conductas habituales reiteradas por las personas. En este sentido, debe
entenderse por usos de trato social aquellas reglas de conducta seguidas
habitualmente por las personas y que se corresponden a lo que se estila o practica
comúnmente en ciertos grupos sociales, y cuya inobservancia trae aparejado una
reprobación social. E s una sanción pero aplicada por la sociedad o un grupo
social, que no tiene la característica de coercíbilidad por parte del Estado, como
el caso de la violación de una ley. (Por ejemplo, la falta de asistencia a una
reunión a la que me invitaron puede traér como consecuencia que no me inviten a
la próxima fiesta del mismo grupo).

Entre normas jurídicas, morales, religiosas y usos de trato social, se va


conformando un entramado normativo, que constituye un marco de referencia y
a la vez un límite a nuestro accionar de todos los días. Pero esto lo tenemos tan
"incorporado” que muchas veces no somos concientes de ello, y por eso no nos
preguntamos a cada momento por qué nos persignamos ante una iglesia, o por
qué frenamos frente una luz roja del semáforo, o ¿por qué no venimos vestidos
como vikingos a la facultad?, o por qué saludamos al vecino, etc.

NORMAS MORALES Y JURÍDICAS

3.1. CARACTERES DE LOS DISTINTOS TiPOS DE NORMAS

El cuadro más abajo expuesto sistematiza las cualidades de las distintas normas
vistas, como así también nos permite diferenciarlas una de otras.

C A R A C TER ES DERECHO R ELIG IÓ N M OR AL U S O S DE T R A T O S O C IA L

A U TO N O M ÍA X X

H E TE R O N O M IA X X

CO ER CIBILIDAD X X X
R ELA TIV A R E L A TIV A

INCOERCIBILIDAD X

Á M B ITO SO CIAL X X

Á M B ITO INDIVIDUAL X X
Introducción a las Ciencias Económ icas-M odulo de Derecho
Facultad de Ciencias Económicas. UNNE

C O N C IE N C IA X X

C O E X IS TE N C IA X X

3.2. SIMILITUDES Y DIFERENCIAS


c
c
El Derecho y la Moral presentan las siguientes similitudes:
c
a) Identidad de su objeto material, la conducta humana. (
b) Persiguen la misma finalidad, el bien o felicidad del hombre. c
c) Recaen sobre un mismo sujeto, el ser humano. (
d) Presentan un mismo origen, la libertad del hombre.
c
(
Aunque se diferencian en los siguientes aspectos:
(
1. La Moral se refiere a ia totalidad de ia vida; e! Derecho rige tan solo c M
en lo social. (
2. La moral es autónoma, porque el individuo autodefine su sumisióri'a
( mm
las normas; e! Derecho es heterónomo, puesto que es el Estado
quien lo impone. c
3 La Moral consagra deberes, ante la propia conciencia, y el Derecho u
establece obligaciones cuyo cumplimiento puede ser exigido por
otros individuos o por ei Estado.
4. La Moral es incoercible, puesto que ante la trasgresión de sus
normas solo cabe el autorreproche y nadie puede exigir su
cumplimiento; el Derecho es coercible, atento que ei Estado puede
exigir el cumplimiento de sus normas y, en caso de trasgresión, aplicar
sanciones. mm
5. La Moral toma fundamentalmente en cuenta la intención, mientras el mea
Derecho considera primordialmente el resultado externo.
fiS
6 . La Moral toma en cuenta la conciencia; el Derecho, en cambio, la
coexistencia.

3.3. RELACIONES ENTRE MORAL Y DERECHO

Durante largo tiempo en la historia de los pueblos han permanecido


entremezclados y confundidos el Derecho, la Mora! y la Religión, siendo
particularmente intensa la comunión entre Mora! y Religión porque esta última era 49
la principal portadora de los principios-morales seguidos por la comunidad^---------
9
En las sociedades antiguas esto era muy notorio y todavía en algunos países a
como Irán subsiste la indiscriminación de ios conceptos. Allí por ejemplo, el Corán
es a la vez de libro religioso un verdadero “código”, que en caso de incumplimiento i
prevé sanciones que son aplicadas por el propio Estado, porque no existe una «
m
m
Responsable: M ónica A. Canteros
si
M ó d u lo de Derecho
Capítulo 1

clara distinción entre pecado y delito. No es casualidad que allí ia máxima


autoridad del Estado sea también la máxima autoridad religiosa,

En occidente, ya desde la época det imperio en la antigua Roma -con el


emperador Paulo- comienzan a distinguirse las nociones de Moral y Derecho
como conceptos diferentes, pero no se evidencia aún en ese tiempo una ciara
delimitación entre eüas.

Históricamente, el Cristianismo fue clave a ia hora de separar ambos conceptos. A


partir de ia interpretación de ias palabras de Jesús: “dad al César lo que es del
César y dad a Dios lo que es de Dios", se concibió que correspondía al César (que
al ser el Emperador representaba a! Estado) el ámbito del Derecho y a Dios (y su
Iglesia) e! ámbito de lo religioso y la moral.

Ratificando esta distinción, el gran filósofo alemán Emmanuel Kant, señaló que la
Moral comprende el fuero interno, el orden de la libertad incondicionada; en tanto
que el Derecho sólo tiene por objeto ia coexistencia, la regulación de ia libertad de
cada uno en consonancia con la libertad de los demás, según una ley universal de
libertad.

Pero ni desde el punto de vista filosófico, ni psicológico es posible separar


radicalmente el Derecho y la Moral, por las importantes similitudes que
oportunamente vimos. Pero además, tampoco es rigurosamente cierto que todos
los actos internos correspondan exclusivamente a la Moral, también el Derecho se
ocupa en algunos casos de ellos; sino, tómese como ejemplo un delito como el
homicidio, que pude ser culposo (de 3 a 6 años de prisión) o doloso (de 8 a 25
años de prisión) dependiendo de la “intención” del sujeto de causar ia muerte de ia
victima, es decir, de un elemento interno.
En primer lugar -como aclaración- nadie niega que hayan existido y existen
transferencias de las convicciones morales de quienes detentan el poder en un
momento determinado a la legislación (Derecho) que en dicho periodo se pone en
vigencia. A manera de ejemplos, podemos señalar que: el divorcio estuvo
prohibido durante mucho tiempo en nuestro país porque contrariaba los valores de
ia mayoría católica, o que la "ley seca” en los EE.UU. fue ia resultante de ias
presiones de los influyentes grupos puritanos (que no ingieren alcohol por
convicción religiosa) para generalizar su idea de "virtud moral”. En los casos antes
mencionados nos encontramos frente a la llamada “moral social”, que excede lo
meramente individual, abarcando un grupo significativo de personas y que,
generalmente, tiene una alta influencia de convicciones religiosas.

CONCEPCIONES ACERCA DE LA JUSTICIA

4.1. JUSTICIA i UJ* •

En grandes trazos, podemos decir que “Justicia" tiene estas acepciones:


Introducción a las Ciencias Económicas- Modulo de Derecho
Facultad de Ciencias Económicas. UNNE

1. En sentido jurídico: se la define como lo que es conforme a Derecho1.


Muchas veces cuando escuchamos decir a alguien “exijo justicia", quiere
decir “exijo ¡a aplicación del Derecho”.
2. Organización de los Tribunales encargados de aplicar el Derecho. Así,
llamamos “Justicia” al Poder Judicial. Cuando decimos, “para conseguir
cobrar su deuda, debió recurrir a la Justicia”.
3. Una de las cuatro virtudes cardinales, que se inclina a “dar a cada uno lo
que le corresponde o pertenece2”.

El concepto de justicia, la respuesta a la pregunta: ¿qué la justicia?, nos brinda


la idea de un balance, un equilibrio en la asignación de recursos, cargas, derechos
y obligaciones. En este sentido la antigua definición que reza que la justicia implica
p\ “dar a cada uno lo que le corresponde” e^,rn¡üv^0ortada.

Esta pregunta ha tenido muchísirras respuestas diferentes, que por su extensión,


no pueden ser desarrolladas aquí y son tratadas por los autores como las
concepciones o criterios de justicia. Solo a manera de ejemplo, podemos decir
que existen criterios de justicia liberales, comunistas, socialistas, católicos,
utilitaristas, etc. y cada cual nos brinda una explicación diferente sobre “qué le
debe corresponder a cada uno”.

Finalmente, para Aristóteles la justicia puede distinguirse en:

» Distributiva: implica proporcionalidad y conduce a tratar igualmente a


los iguales (por ejemplo: todos los ciudadanos -iguales- tienen derecho
a votar en la elección del Presidente de la Nación) y,
consecuentemente, en forma desigual a los desiguales {siguiendo con el
ejemplo: los extranjeros -que no tienen e! carácter de ciudadanos y, por
tanto, no son “iguales”- no pueden participar en dicha elección).

B Rectificatoria: implica restaurar la igualdad alterada por un delito (por


ejemplo, haciendo reparar-mediante el pago de una indemnización- los
daños causados por el delito) o por el incumplimiento de contratos (por
ejemplo, haciendo pagar intereses al deudor, por la falta de pago de su
deuda en el plazo convenido).

4.2. LA EQUIDAD

La equidad siempre ha estado muy vinculada a la Justicia, se la considera


tradicionalmente como la justicia del caso particular, cuyo fin es atemperar el
excesivo rigorismo de las leyes.

La función de la equidad es corregir la injusticia que puede derivar de la


aplicación de una ley a un caso concreto, aunque la ley en su esquema
genérico pueda ser justa. Para ello deberán tenerse en cuenta las particulares
circunstancias del caso.

Por ejemplo: una ley puede establecer una sanción para el que roba. Supongamos
de seis meses a cuatro años de prisión, lo cual parece evidentemente justo. Pero

21 Ossorio, Ob. Cif.. ,


Diccionario de la Lengua Española. Vigésima Segunda Edición.

ots22k>' Responsable: M énica A. Canteros


Wlóduio de D erecho
Capitulo 1

bien podría ocurrir que la ley no contemple la situación del que roba impulsado por
una necesidad extrema, como sería el caso del que se apodera de algo ajeno para
comer, porque se está muriendo de hambre (hurto famélico). En este caso, ia
función de la equidad es corregir la tremenda injusticia que constituiría el aplicarle
seis meses de prisión -que es ía pena mínima- al que robó un pan para comer,
aplicando una sanción mucho menor o bien perdonándolo, eximiéndolo de la
responsabilidad,

La equidad pone en manos de los jueces la justa solución de los conflictos que
deben decidir, dándoles libertad para obtener el equilibrio entre los intereses
antagónicos, sin necesidad de atarse a! molde rígido y frío de la ley, debiendo
fundamentar, en cada caso, las resoluciones a que arriben.

4.3. POLÍTICA, ÉTICA Y ECONOMÍA: CONCEPTOS

Ossorio nos brinda la siguiente definición de Política3:

“Arte, doctrina u opinión referente al gobierno de los Estados, Actividad de los


que rigen o aspiran a regir los asuntos públicos”.

La Política es la actividad humana destinada a ordenar jurídicamente la vida


social. De ella deriva el gobierno de los hombres en la comunidad organizada y
consiste en acciones ejecutadas con intención de influir, obtener, conservar, crear,
extinguir o modificar el poder, la organización o el ordenamiento de la comunidad.
-e 3 Pero esa conducta o comportamiento no tiene sentido individual sino social. El
acto político es un acto de la vida en sociedad. La realidad política es realidad
humana. Es vida y modo de vivir, de crear estructuras, de perfeccionar ia
convivencia dentro de la comunidad humana. De ahí que el hombre sea, en su
propia realidad, así como un ser social, también un ser político.

Etimológicamente, la palabra "política" proviene de polis -la ciudad-estado griega-


a ¡a que Aristóteles define como la asociación de varias aldeas o poblados que
posee todos los medios para bastarse a sí misma, alcanzando el fin para que
fuera formada, siendo la más importante de las asociaciones puesto que
comprende en sí a todas las demás.

La polis era, ante todo, una comunidad afirmada en la ley, y suponía una
comunidad de vida, y era considerada como el único medio donde podía existir y
desarrollarse la civilización.

La Ética es la “parte de la filosofía que trata de !a Moral y de ias obligaciones


dei hombre”

Tiene carácter normativo y nos señala cómo debemos comportarnos,


prescindiendo de cómo nos comportamos efectivamente.

3 Ossorio, Ob. Clt. pág. 770.


T rr^ >

I
Introducción a las Ciencias Económicas- Modulo de Derecho
Facultad de Ciencias Económicas. UNNE

Dos son en la actualidad, las significaciones que se confieren a concepto de


Ética:

a) En un sentido amplio, el término ética alude, con función adjetiva, a


los actos humanos, a sus objetivaciones y a las normas referibles a los
dos órdenes de conducta fundamentales en la vida plenaria de!
hombre: el Derecho y la Moral.

b) Enun sentido estricto, el vocablo ética se refiere, con ia misma

"'"‘i i r TTTí i T í T T T í T T i i ' i í i r i i i i i T i i r yyi T i i i r i i nn


función adjetiva, a los actos humanos, a sus objetivaciones y a las
normas que constituyen un determinado sistema de conducta moral.
En este sentido, se integra única y específicamente con la Moral.
(
(
Por Economía4 debemos entender: c
(
(
al sistema de producción y distribución de la riqueza, destinado a crear el
bienestar global é individual de los miemiros de Lina sociedad o una nación". c
(.
c
Bl Dr. Besil,.citando a Wallace Peterson en la obra: “Renta, empleo y crecimiento (
económico”, expone: “la economía es ei estudio organizado del proceso C-
mediante el cual ios recursos escasos se distribuyen entre necesidades (
alternativas y competidoras, con el objeto de obtener una satisfacción de máxima
de esas necesidades5". c
(
c
4.4. DERECHO Y ECONOMÍA. RELACIONES ENTRE SÍ.
('■■■■
(
c
“Es obvia y generalmente aceptada la relación entre la economía y el Derecho,
aunque es discutido el tipo y grado de las interrelaciones que se dan entre ambas (
ciencias sociales; recuérdese a este efecto: c
a) la relación de causalidad sostenida por Carlos Marx y según la cual la (
infraestructura económica sería siempre el único hecho capaz de
proyectar la superestructura del Derecho; <.
b) la relación de integración, propiciada por Rudolf Stammier y por la cual (
se afirma que la economía es la esencia propia de la vida social y el c.
Derecho es la mera forma de la misma, concluyendo que lo jurídico y lo r
económico forman un único y monolítico bloque; y
c) la relación de interacción, planteada por un sector tal vez mayoritario de C
la ciencia jurídica moderna y que entiende que no existe predominio o c
(.

4 Marcase, Robert. Diccionario de terminología financiera. Bs. As., Manantial,


c
5 Besil. Antonio C. 1999. Economía. Manual introductorio, corrientes, E U D E N E , 1997. c
(
Responsable: Mónica A. Canteros
c
í
(
O "*
M ó d u lo de D erecho
Capitulo 1

dominación de lo económico sobre lo jurídico ni de éste sobre aquél,


sino que se interfluyen permanentemente entre sí”.

En tal sentido, Mosset íturraspe, ha sostenido que “...si bien el Derecho puede
considerarse como la ciencia de la organización, su campo de actuación aparece,
por imperio de la Economía política, acotado:

a) El .Derecho organiza ia sociedad civil, y

b) La Economía organiza el mercado”5.

Según Rossettí,7 “Todos los hechos económicos tienen raíces y condicionamientos


que los sitúan también en el área específica del Derecho. La acción económica
tiehe por sujetos a los Individuos, a las empresas y al sector gubernamental.
Esps tres sujetos definen tres diferentes esferas de interés, cada una de ellas en
conflicto potencial con las otras dos. La libertad de organización y de competencia
de, las empresas, así como la libertad de opción y de actividad económica de los
individuos, deben estar permanentemente ajustadas a las leyes jurídicas en tal
forma que se conciiien los intereses y las responsabilidades de cada uno. Todos
sabemos que ningún orden económico es posible sin que el derecho limite ias
libertades, en función de ias responsabilidades recíprocas para solucionar
claramente los conflictos potenciales que se observen".

En este sentido, se ha concluido en las II Jornadas Riocuartenses de Derecho


Económico, celebradas en septiembre de 1999, que: “E! Derecho y la Economía
son dos disciplinas sociales que se correlacionan e interpretan sin que pueda
válidamente hablarse de primacía, ni de subordinación de una para con la otra, y
recíprocamente. El Derecho y la Economía divergen en cuanto se concibe a una
como herramienta para superar la escasez de bienes con eficiencia y menores
costos, al paso que la otra tiene por función la de ordenar la vida, social en paz y
con justicia®".
Evidentemente, se ha dado una evolución en ias relaciones entre Derecho y
Economía, en la cual se destacan dos grandes corrientes:
* la del Derecho Económico, que surge luego de la segunda guerra
mundial,
* y la dei Análisis Económico del Derecho, nacida a principios de los
años sesenta.

Las mencionadas relaciones han sido variables siendo, en algunos momentos,


preeminente la economía, pretendiendo imponer las normas del mercado como
valor superior y en otros, el Derecho ha intentado aplicar la lógica jurídica sin tener
en cuenta ios condicionamientos o consecuencias de tipo económico que pudieran
producir sus reglas.

Mosset Iturraspe, poniendo de manifiesto la estrecha relación entre ambos,


explica: “Derecho y Economía, conscientes cada uno de sus funciones, sin
imperialismos absurdos y frustrantes, aportan to suyo para concluir en una “utilidad
con justicia”, en un lucro con equilibrio, en un intercambio en equidad en el cual
prime, en una palabra, la solidaridad negocial9”.

6 Mosset Iturraspe, Jorge. 1999. Derecho y Economía, pág. 106,


7 Rossettí, José P. 1979. Introducción a la Economía. Enfoque latinoamericano, pág. 18
8 Mosset Iturraspe, Jorge. 1999. Derecho y Economía, pág. 112.
9 Mosset Iturraspe, Jorge. 1994. introducción al derecho del consumidor, pág 17

9
Introducción a las Ciencias Económ icas-M odulo de Derecho
Facultad de Ciencias Económicas. UNNE

pago del precio (facultad) pero tiene que entregar la cosa en el estado acordado
(deber). Ambos tienen derechos subjetivos, ya que forman parte de una relación
jurídica (si lo consideramos desde la postura más amplia) o porque tienen
facultades jurídicas (mirado desde la postura más restringida que es la más
aceptada).

Nace de la norma, contenida en el ordenamiento jurídico, es decir del Derecho


mirado desde el punto de vista objetivo. En este caso, del Código Civil, que es
donde se regulan los contratos de compraventa de carácter civil.

Referido al tema de los Derechos subjetivos, en un principio se ha sostenido que


éstos han existido con anterioridad al Estado y al establecimiento de su
correspondiente ordenamiento Jurídico. Teniendo presente que pertenecen a
aspectos propios de la personalidad del individuo, debían obtener su respeto
mediante su simple reconocimiento. El ordenamiento jurídico, según esta postura,
sólo se ha limitado a reconocer los Derechos subjetivos ya existentes,
organizándolos y garantizándolos, es decir respetando su preexistencia y
legislando en su consecuencia.

Ante esta postura reaccionó duramente Kelsen, rebatiéndola. Sostiene que su


evidente propósito es limitar ias posibilidades del legislador, ai imponerle ia
preexistencia de tales derechos subjetivos. Manifiesta que la existencia de una
facultad sólo puede ser concedida por una norma jurídica y, por tanto, que los
derechos subjetivos sólo pueden existir luego que el derecho objetivo (derecho-
norma) los establezca.

En cuanto a cuál de este tipo de derechos existió primero, opina Von Tuhr: “no
pueden haber existido derechos, subjetivos en el sentido actual, sin un orden
jurídico y es difícil imaginar un orden jurídico sin derechos subjetivos13”.

Con lo que la tan mentada discusión doctrinaria pierde toda razón, ya que carece
de toda consecuencia el establecer la preeminencia de uno sobre otro, en virtud
de que ambos son la misma cosa, vista desde distintos ángulos: el derecho, desde
el sujeto (derecho subjetivo) o desde la norma (derecho objetivo).

^ CLASIFICACIÓN DE LOS DERECHOS SUBJETIVOS

Sin perjuicio de ello, consideramos más ajustadas, a los efectos didácticos, las
clasificaciones planteadas por Alterini, realizadas teniendo presente diferentes
factores, con algunas adiciones que consideramos ineludibles a la hora de
desarrollar este punto. Así, expresa este autor:
Los Derechos subjetivos, según la índole de su contenido, pueden ser:

■ Patrimoniales a los que tienen valoración económica, tomando en


cuenta la definición de patrimonio que brinda el artículo 2.312 del
Código Civil.

13 . - _ = _
Alterini, Atiiio Aníbal. 1989. Derecho Privado. Parte General, pág. 35

ü Responsable: Mónica A. Canteros


M ódulo de D erecho
C apítulo 1

Para una mejor comprensión, transcribimos el texto del artículo 2311 del Código
Civil, que expresa el concepto de cosas y bienes, componentes del patrimonio:
“Se llaman cosas en este Código, los objetos materiales susceptibles de tener un
valor. Las disposiciones referentes a ias cosas son aplicables a Ea energía y a las
fuerzas naturales susceptibles de apropiación”.

También referimos el artículo 2312, ya mencionado, que dice: “Los objetos


inmateriales susceptibles de valor, e igualmente las cosas se llaman bienes. El
conjunto de los bienes de una persona constituye su patrimonio”.
Es decir que serán “patrimoniales” aquellos Derechos que tengan incidencia
sobre dicho conjunto de bienes, y tienen por tanto valor económico.
Partiendo de esta clasificación, a su vez puede realizarse una subdasificación,
manifestando que, los Derechos Patrimoniales abarcan a los Derechos r¿ales y
los creditorios, atento que ambos son susceptibles de apreciación económica.
« Extrapatrimoniales, a ios que, por lo contrario, no inciden directamente
en el patrimonio14”. No tienen valor económico.

Los Derechos Extrapatrimoniales incluyen a los Derechos de familia y los


Derechos personalismos, atento que, primordialmente, no tienen contenido
económico sino moral.

Otro criterio de clasificación, según Aiterini, deriva de considerar a la Identidad del


Sujeto Pasivo (aquel contra quien puede ejercerse un derecho), y, teniendo
presente ese factor, los Derechos subjetivos pueden ser:

» Absolutos: son los Derechos subjetivos que pueden hacerse valer,


genéricamente, respecto de todo integrante de la comunidad ("erga
omnes”). Aquí pueden incluirse los Derechos personalísÉmos (por ej.
El derecho a la vida) y los Derechos reales (por ej. E! derecho de
propiedad o dominio sobre una cosa).
Según Aftalión “Son derechos absolutos pues no existen contra una
persona determinada sino que todos en general están obligados a
respetarlos15”.
Así, los Derechos reales, en general, son erga omnes, mientras que los Derechos
personales son relativos, pues se ejercen siempre frente a deudor o deudores
determinados”. (Ossorio, Manuel. 1996. Diccionario de Ciencias Jurídicas,
Políticas y Sociales, pág. 393).

■ Relativos: son ios que pueden exigirse contra persona o personas


determinadas. En este tipo pueden encuadrarse a los Derechos de
familia (por ej. ia posibilidad de ejercer la patria potestad sólo la tiene
un sujeto respecto de aquellos menores que sean sus hijos); y a los
creditorios, teniendo en cuenta,que en este tipo de derechos el
cumplimento de la obligación sólo puede exigirse a la persona con quién
se estableció la relación jurídica (por ej. Si Juan tiene un pagaré por
cinco mil pesos, firmado por María, sólo podrá reclamarle el pago de
dicha suma a ésta, que es su deudora).

14 Aiterini, Atilio. Derecho Privado. C it, pág. 38


15 Aftalión, García Oíano, Vilanova, Ob. Cit., pág. 271
Introducción a las Ciencias Económ icas-M odulo de Derecho
Facultad de Ciencias Económicas. UMNE

Patrimoniales

Extrapatrí montales

Derecho
Subjetivo

Según la IDENTIDAD
del sujeto pasivo ;

Los Derechos Intelectuales engloban a su vez a los derechos de autor y patentes


de invención, diseños industriales y toda obra que sea producto del intelecto
humano, a los que autores como Borda y Cifuentes catalogan de "sui génerís” ya
que no podríamos incluirlos exclusivamente dentro de una categoría específica
porque comparten características de varias de ellas.

Por ejemplo. Los Derechos de familia son considerados extramatrimoniales. Sin


embargo, a partir del matrimonio {que es un acto jurídico de carácter
extramatrimonial) nace la sociedad conyugal, con efectos sobre los bienes (que
constituyen cuestiones de carácter patrimonial). Es decir que, en todos los casos,
las clasificaciones han sido realizadas conforme el encuadre principal de cada
tipo.

1. Derecho Real: Borda lo define como “un poder o facultad que se tiene
directamente sobre una cosa16”. El típico es el derecho de dominio,
también llamado de propiedad, que importa un poder de señorío, de goce
y de disposición de la cosa;

1<s Borda, Guillermo A. Ob. Cit., pág. 362

Responsable: Mónica A. Canteros


M ó d u lo de D erecho
Capítulo 1

2. Derecho Personal o Credatorio: “Es la facultad que se tiene de exigir-de


otra persona el cumplimiento de una obligación; en otras palabras, es una
vinculación jurídica, que une a dos personas (o grupo de personas) en
virtud de la cual ei deudor debe satisfacer al acreedor la prestación
debida”. Tal es el caso de la obligación de pagar una suma de dinero, de
hacer una obra, de prestar un servicio17”.
{'
/ 'A
- 1 3. Derecho de Familia o “Potestades”: Según Cifuentes18, es la “facultad
de una persona sobre otra para dirigir sus actos o para exigir una
f'\
conducta derivada de un vínculo extrapatrimonial”. En general, se trata de
{") derechos-deberes, es decir que a !a vez que se tiene la facultad sobre la

b otra persona, correlativamente, se tiene un deber respecto de la misma


persona. Así, por ejemplo, la patria potestad significa el derecho de criar el
hijo, educarlo, Inculcarte sus ideas políticas y religiosas, etc.; y al mismo
b
tiempo, significa la obligación de mantenerlo, brindarle la debida
I j protección de orden material y espiritual, etc.
)
4. Derechos Personaiísimos: Son inherentes a la personalidad, son innatos
) al hombre como ta! y de ellos no pueden ser privados, sin afectar
) gravemente su naturaleza misma19. Pueden considerarse como las
facultades que se ejercen sobre manifestaciones de la persona misma
j\ (vida, cuerpo, honor, intimidad, etc.)
)
5. Derecho Intelectual: “es el que se ejerce sobre las obras de ia
íj Inteligencia y del espíritu; es decir, sobre las obras literarias, musicales o
O cualquier otro tipo de creación artística, y sobre bienes que corresponden
a lo que se denomina la propiedad industrial, marcas, patentes, etc¿0”.
j
) También ha sido definido como “Derecho a la explotación económica temporaria
de la obra o idea intelectual21”. Es necesario volver a destacar que el derecho
O intelectual posee una categoría sui generis, consistente en el doble carácter de
") Derecho patrimonial y extrapatrimonial, atento que presenta ambos aspectos.

J “ El patrimonial surge de la posibilidad de explotar la obra intelectual


. ) (venderla, cederla, etc.).
:j « El extrapatrimonial, o derecho mora! de autor, se vincula con la
O personalidad misma del hombre y que le otorga la facultad de cuidar la
\ integridad de su obra o ¡dea, de perfeccionarla, de oponerse a que se
i deformen sus conceptos, de publicarla o no, incluso a destruirla
o (figurativamente se habla de "paternidad” de! autor o inventor sobre la
obra).
)
Por ejemplo, podríamos pensar en el derecho sobre la letra de una canción que
haya escrito un sujeto; por un lado, está su aspecto extrapatrimonial, en cuanto a
su facultad de defenderse de plagios, y en cuanto a lo patrimonial, el de cobrar sus
derechos de autor, cuando alguien reproduzca dicha canción.

17 Borda, Guillermo A. Ob. Cit., pág. 362).


18 Cifuentes, Santos. 1992. Elementos de Derecho Civil. Parte General,
18 Borda, Guillermo A. Ob. Cit., págs. 28 y 171
20 Rivera, Julio César. 1997. Instituciones de Derecho Civil. Parte General, pág. 287).
21 Borda, Guillermo A. Ob. Cit., pág. 365
Introducción a las Ciencias Económicas- Modulo de Derecho
Facultad de Ciencias Económicas. UNNE

Conformados con los elementos de los aspectos personalísimos (paternidad de la


obra) y personales (vinculación patrimonial y soporte material de la obra), forman,
por sus peculiaridades, un grupo aparte. (Cifuentes, Santos. Ob. C it, pág. 36).

6.1. CLASIFICACIÓN DE LOS DERECHOS CONFORME EL ORDEN EN QUE


OBTUVIERON CONSAGRACIÓN CONSTITUCIONAL.

Los derechos se clasifican en:

■ DE PRIMERA GENERACIÓN: Personalísimos, civiles, cívicos y


ibolíticos. .
I ,
« pE SEGUNDA GENERACION: Sociales, del Trabajador.

- DE TERCERA GENERACIÓN: Del Medio Ambiente, del Consumidor y


Usuario, de los Pueblos Indígenas.

La Constitución Nacional (en adelante C. N.), en su reforma de 1994, ha


mantenido la consagración de:
■ Derechos individuales: personalísimos, los básicamente civiles:
igualdad y libertad, cívicos y electorales (Derechos de primera
generación)

■ Los sociales y económicos: Derecho a un salario digno, a una


vivienda, a sindicallzarse, etc. (Derechos de segunda generación)

■ e incorpora asimismo los Derechos de necesidad abstracta de tutela


(Derechos de ia tercera generación): Derecho a un ambiente sano,
equilibrado y apto para el desarrollo humano, Derechos del consumidor
y usuario, etc.

Además la mencionada reforma tiene como una de sus cuestiones fundamentales,


la incorporación con rango constitucional de diez Declaraciones Internacionales de
Derechos Humanos (art. 75, inc. 22 C. N.) y, asimismo, consagra una serie de
Derechos cívicos y políticos, que reafirn an los derechos originalmente
establecidos y eleva al rango constitucional las Garantías para hacer efectivo el
respeto de todos ellos, en !o que e! Constituyente denominara el capítulo de
“Nuevos Derechos y Garantías”, arts. 36 al 43 C. N.. Evidentemente, el hecho que
la Constitución incluya la protección de estos Derechos les otorga la máxima
categoría dentro del plexo normativo nacional.

6.2. DERECHOS DE PRIMERA GENERACIÓN

Los—derechos—personalísimos,- civiles,—civicos_y—polí.t¡cos^son_denomjnacLaa
Derechos de la Primera Generación. Esto se debe a que fueron los primeros
en resultar reconocidos y consagrados en la Constitución Nacional, en 1853.
Todos ellos corresponden a Derechos de tipo individual, pero como
adelantáramos, la reforma de 1994 ha contribuido a ampliar su número y sus
instrumentos de protección.

m Responsable: Mónica A. Canteros

You might also like