Stemy alge} Taiczn, 93.1 Przyk ladowe zadania ” TozWiazaniam) Zadanie. Nicch p bedvie rela, J Townownznoges w algebrae A = (4,¢y,) ; fr jest operacia Jednoargumentowy w A; dla wszystkich ; I ana (a) Udowodnij, ze jezeli dia 4 kazdego ae 4 [a jest kongruen W ie Jest podalgebra algebry A, to p (b) Wyznacz em ilorazowy A/,, Rozwiazanie. (a) Niech f oznacza dowolng 2 operacji jednoar ‘Sumentowy: Jest podalgebra A, to f(a) € fal. ch algebry A. Skoro lal, Stad f(a)pa, dla dowolnego a. Weéimy dwa i ia’ takie, z '. Jak kazaligmy wezesnie} f(a)pa ity zbioru A, a i a takie, ze apa’ wyl émy 7 ane Zatem na mocy przechodniogci i Symetrii relacji pmamy f(a)pf(a’). Wynika stad, ze p jest kongruencja w A. i j ig z klas abstrakeji Telacji p. Ozaca- i Igebry ilorazowej A/, sktada siez kl strak - Ounac 2 alae oe Ww systemie ilorazowym odpowiadajaca operacji f,, = I Na mocy definicji algebry ilorazowe} mamy F*(lalp) = (AC), = al, dowalnego a € A. Wynika stad, ze wszystkie operacje w systemie ilorazowym sq identycznosciami. a ee Zadanie, Udowodnij, ze algebra (R, +,0, 0) jest bea A ® x %,1), gdzie operacje +, x sa zwyktymi Pe apap a dodar wana i mnogenia liezb Tzeczywistych, a operacje © i ane mec ae Rhea ami okreslonymi nastepujaco: ©a = —a, ®b = Rozwiag, . adnicza jest rodnowar anie. Rozwaimy funkeie h(a) “uals ee i joiciowa, a je} wartodciemt 8a wszystkie licaby raecaywis h odweorowuje zero na bilekoja Sdwzorowujaca R na R*. Zauwadmy jeszcze, te13 Systemy algebraiczne jedynke, A(0) Wy y teraz, ze funkeja h (R, +,0,0). Reeceywiscie, voluych liczb rzeczy Acty) =e A(Or) = h(-2) = e&* x eY = h(z) x Aly), A(z)" = ene), Z powyaszego wynika, ie h jest izomorfizmem od tiacym na algebre (R*, x,@, 1). aa pone, Zadanie. Niech U bedzie niepustym zbiorem { niech A bedzie zbiorem U. W zbiorze P(U) definiujemy rela sig 4 a pot. XYeu SPulaeo: dla down, X~4Y wttw XUA=YuA tem Tons A It Koruencaw algebra bio (P(U),U,), Wma Se eS é sa ae3.1 Praykladowe zadania z rozwigzaniami — 287 (XnY)UA te fha mocy definicji relacji ~ 4 ox non d a ementami systemu ilora )~va (XO) BEM bi6r X jest rodsing zbio » Kleey, aba P rodzina zbiorow px akcji relaeji ~a. Klasa wyonaczor fdzbiorem zbioru A. Natomiast ope postaci (X/A) UZ, gdzie Z jest dowel a okredloneiiea cjom sumy puijaco: Pte, Un, = [X UY oraz [X]u4 A Yen = (XK OVIwar fis dowolnych podzbiorow X,Y zbioru U Jadanie. Rozwazmy system relacyjny (37*,0), gdzie Z* ifabetem ©) 2° jest operacja konkatenacji stow. Niec h eee ane w 5” taka, ze w ~ wtedy i tylko wtedy, gdy pierwsze iiery nae oa ea gw os lac kangen ke yen esa Romwiazar j praechodnia : a rownowadnosci, bo jest zwrotna, symetryczna Gesli stowa w i w" zacaynaja sie na te sama litere i slowa w’, w" tet Be naja sig na te same literg, to pierwsze litery sl6w w i w/ musza byé takie same). operagja konkatenac jest kongruencja w 5*, gdyi dla dowolnych slow tnw!,u,u’, jesli w ~ wi oraz u~ u’, tan. pierwsze litery stow w | w! oraz uiw! sa takie same, to pierw litery slow wot iw/ ow sq ted talde some, Klasy stetrakeji te) relacii s@ WYZnACZ0>S przez litery alfabetu © w nastepulaes spos6b: fa{row: wed” }, dla dowolnego 2 € © Zatem klasa abstrakeji [z|~, edzie z jest litera rozwazanego alfabetu, to zbior ws2: ‘kich stow rozpocaynajacyeh si od litery x. Uniwersum systemu ilorazowego, to gbior wszystkich klas abstrakcji, aodpowiadajaca konkatenacii operacja © jest okresiona nastepujaco: asb = a dla wwaysthich a,b € £*/~- Tadanie. Niech 3 bedzie zbiorem cy 4,5,6,7,8, 9}. Rozwaamy algebre == (SUN, push, pop, top, nie. Relacja ~ jest relacj fr w systemic dziesietnym, t20- p= (01,23, empty)» ) = true wttw n= 0. aces liczby naturalnej n i dowolnej cyfty Tbadaj, cay podana st m nastepujacego zbioru formut:ggg 18 Systemy algebraicane dd polega na sprawdzenit, czy wymieni 'Y Wymienione f formuh y in dowolnych wartosci i € 3 oraz ¢ valednie od wartosci n ora i, (n+ 1 SN. Plrwma yt 10 + i jest teat < 0, tosciowania zmiennych $ oraz ¢ w struk ukturze = = fon Dow Rozwiquanie. daiwe w struktur jest ocaywista: ni Zatem dla dowolnego war" empty(push(i, s)) jest falsaywa. Dla dowodu prawdziwosel drugie} 2 wymienionych fe wartosciowania 0 w strukturze & zachodzi a ete Zaléisny, ie dla pe Weedy mamy: mpty(s) i niech ye mae, push(top(n), pop(n)) = ((n div 101) +1) 10 +n mod 10 = (n div 10)-10 +n mod 10 =n. TH Zatem ,v b> empty(s) > push(top(s),pop(s)) = 8. Korzystajge 2 definiei operacji w systemic = mamy: : top(push(i, n) = 1)-10- Zan iSaecercetee ee ee cag ae : ie w E, 5, top(push(i, s))=%.>rAZ niech Zp on 192 Zadania ogg rowanie 2 (O11 2k na algebre (2 mod k jest homomorg aa strode Xa gmenfizmem.odwuong. megruencja w (Z, 2definiowana jake i : ). Wyznacz system: ilor {(2,u) : @ — y) mod m ilorazowy eS OF est janie 13.6. Niech A = (4,(;) fiir) bedaic inoargumentowa operacja w A’ { "A jest podalgebra A. Czy i jak zmi eda jednoargumentowe? algebr Siies re: a taka, Ze dla i cli Ze Suma dowolne} rodziny podalgebr odalgeby ieni sie odpowieds ry A Ipowieds, jesli operacje algebry gebry A ni je 13.7. Niech (N, 8) bedzie Zadanie a ee le : (N bedzie arytmetyka liczb naturalntch zt gjq nastepnika w dowodnij, ze dia dowolnej algebry A= (iy et fan snentowa operacia f i dla dowolnego a € A istnieje homomorfica 2 este nomorfizm — A taki, ie h(0) = 2- Jadanie 13.8. Niech f bedzie jednoargumentowa operacja w Ai niech ~ bed relacja taka, ze dla dowolnych a,b € A, edie a~ b wttw istnieja i,j € N takie, ze f*(a) = f7(b). Udowodnij, ze ~ jest kongruencja w A. Uwaga: f* oznacza wynik i krotnego zlozenia funkeji f, tan. fi(a) = fo fo-..0 f(a). iS, fila) = fof ( ix m i niech A bedzie ustalonym Zadanie 13.9. Niech U bedzie niepustym zbiore ~ a nastepujaco: dla dowolnych Podabiorem U. W zbiorze P(U) definiujemy relacie XYeu, XaaY witw XNA=YNA algebrze zbiorow (P(U),U50)- Wy- klasy abstrakeji relacji ~a- Jaka jest ego? omc, Ze relacja ~4 jest kongruencja W Moe System ilorazowy. Zbadaj moc dowolnej ioru bedacego uniwersum systemu ilorazow' = er ad 18.10, Niech Q(V2) ozmacza zbi6r {x + yV2 : tY Q), sree ~ cia okreslona nastepujaco: Q) ~ (2! + y'V2) witw (ce Q, c# 0) @ = Ay =o) ; odpowiedd iest Jesli jest moc mbiory Hs ,~ Jest relacja rownowaanosci W Q(v?). ‘kteryzuj klasy abstrakeji tej relacji-290 13 Systemy algebraicane (b) Udowodnij, 2 abior Q algebre. (c) Zbadaj, ZY relacja ~ jest kongruencja W algebrze (Q( V2), 4). (d) Zbadaj, «y relacja ~ jest kongruencja w ae (Q(v2),-). Jesti Odpowieds jest twierdzaca, okregl operacje w systemic ilorazowym. i (V2) 2 dziataniami dodawania + i mnogenig eX tg Orny Zadanie 13.11. W zbiorze 2* slow nad alfabetem 2’, z operacja konkatenacji ee zdefiniowano relacje ~ nastepujaco: dla dowolnych slow w1,u2 € 3*, wy, ~ ae wttw cigg liter slowa w; jest permutacja ciagu liter stowa w. (a) Zbadaj, czy ta relacja jest relacja rownowaznosci w ¥*. (b) Okresl moe zbioru klas abstrakeji, zaktadajac, ze zbiér ¥ jest skoriczony. (c) Okresl moc klas abstrakeji [produkt]~ i [abba]. (a) Zhadaj, czy jest to relacja kongruencji w algebrze (2*, 0). Jesli odpowied2 jest , wyznacz system ilorazowy 5*/~. Zadanie 13.12. Niech h bedzie funkejq odwzorowujaca zbibr liczb catkowitych ZGet vomorfizmem odwzorowujneym algetno ( 5 Jadanie 13.17. Udowodnij, 4 odweorowanie fpeorowujacym algebre (Q, ©, ®) w algebre (Q, +) 7+ | est izomorfizmem od Giniowane nastepujaco: ab = (a4 b4. 1), gig) 2 eae operacye . fad wymiernych a,b. Wskaz prayklad relacii kongrucagt of lit dowolayeh Gcharaktery2uj jej klasy abstrakeji i okresl operacje w an seer W systemie ilorazowym Jadanie 13.18. Niech RB(X) oznacza zdior wszystkich rel 29,7,U,M oznaczaja odpowiednio operacje: sktadania relae sumy i przecigcia teoriomnogosciowego. Zbadaj, czy podane geny algebry RB(X) ze wskazanymi operacjami lacji binarnych w X i, odwracania relacji, zbiory tworza podal (a) Zbi6r wszystkich relacji zwrotnych w X z operacjami o, Un. (b) Zbi6r wszystkich relacji symetrycznych w X z operacjami U,0. (0) Zbi6r wszystkich relacji przechodnich w X z operacja sktadania o. (@) Zbior wszystkich relacji rownowaénosci w X z operacja przeciecia 9. Zadanie 13.19. Niech h bedzie izomorfizmem odwzorowujacym graf niezoriento- “ay G = (V, B) w graf G! = (V', B’). Udowodnij, ze Wie. C jest crafem spojnym, to G! ted jest grafem spojnym, Witte G ma eykl, to G' ved posiada cykt, 1 aide Wierzchola v, stopiett wierzcholka h(v) w grafie G’ jest taki sam **Stopient wierzcholka v w grafie G. 20, Rozwazmy rodzing drzew binarnych 2 operacja @ okreslona a W D'i D” nastepujaco: D! @ D" = D wttw, gdy D’ jest lewym, & m korzenia drzewa D. Niech ~ bedzie relacja binarna Se ‘Taki spos6b, ze D ~ D! wttw liczba wierzcholk6w w drzewie ae ie D’. Zbadaj, czy relacja ~ jest kongruencia w Tow’ = Jest twierdzaca, okres! system ilorazowy: S1. Zbiér formu! F rachunku zdati moéna tral 2 . ky nymi nastepujaco: dla dowolnych towag formu} g nm alge, F, 0 biog, a@6=(aVA), 2@B=(aA8B), Ca=~9, ot Niech v oznacza pewne ustalone wartosciowanie zmiennych zdaniowy i h(a) = 1 wttw v F a oraz h(a) = 0 wttw v -a, dla dowolnej canes Dice, Y a. Y, wodnij, Ze h jest homomorfizmem algebry formut (F,®,®,9) na dwuel algebre Boole’a Bo = ({0, 1}, V, A, 7). Wskad zbiory generatorow oby tenn Zadanie 13.2 ) 2 2 trzema operacjami okreslo1 Zadanie 13.22. Niech A i B beda strukturami o tej samej sygnaturze j n; bedzie izomorfizmem odwzorowujacym A na B. Udowodnij, ze dla ee lech h muty a rachunku predykat6w, zapisanej w sygnaturze rozwazanych struktur, pa prawdziwe w A wtedy i tylko wtedy, gdy a jest prawdziwe w B. chad 13.3 Pytania Pytanie 13.1. Czy zbiér liczb niewymiernych jest Ee srenieey na operacje mnozenia? (a) Tak3.3 Pytania 293 truktur He struktura tics, taturalnych z dodawan aniem (IR, +) jest izomor Ik, bo funkeja (, liczb naturalnyct, -dwrorowuje zbiér lied twecaywistyeh ne abi6r fe) Tak, bo w obu strukturach wyer (0) Nie, bo zbiory Ri N nic een amo dziatanie dodawania pytanie 13.5. Niech m Max omaczaja odpoy oe minimum i maksimum. Czy kraty (44.4) ow eanio dwuargumentowe opera 13,7}, max, min), ({true, false}, V,/ jgomorficzne, czy tylko homomorficzne? },V,A) 9q (a) Te kraty sa homomorficzne, ale nie sq izor rfi a. izomorficzne (b) Te kraty sa izomorficzne () Te kraty nie sq nawet homomorficzne. Pytanie 13.6. Niech h bedzie funkeja odwzorowujaca zbi6r liczb rzeczywistych ww abior liezb rzeczywistych dodatnich taka, te h(x) = 3* dla z € R. Cay funk cia h ustala izomorfizm struktur (R,+,0) i (R*, x,1))? (@) Nie, to nie jest izomorfizm, bo h nie jest roinowartosciowa. (0) Nie, ale te struktury sq homomorficzne. (c) Tak, h jest izomorfizmem tych struktur. Pytanie 13.7. Niech A, B, C beda trzema podobnymi strukturami algebraicznymi, Mérych uniwersa oznaczono przez A, B, C’ odpowiednio, i niech f : A > B oraz 9:B + C. Wskaz zdania prawdziwe. (sete fig sa izomorfzmami na B ina C odpowiednio, to aarowno fog, jak igo f sa odwzorowaniami izomorficznymi. tea, : peu) ‘lf jest homomorfizmem z Aw B, ag izomorfizmem struktur BiC,to stenie f og jest izomorfizmem struktur A iC. (©) Jesoi: ¢ ; Be Fig sq homorfizmami, to zlodenie f 0g ustala homomorfizm struktur A Pitanie : Wiedng (28 wJeshi struktury A i B sq izomorficane, to kazda formula prawdaiwe dana wlasnosé 2 ni i 2 7 ” he Prawasien ast byé tez prawdziwa w drugiej strukturze”. Czy po :*294 13 Systemy algebraiczne (b) Nie. Pytanie 13.9. Cay struktura liczb typu integer w Ty, ‘ ne oa ‘oim z operacjami dodawania i mnozenia jest izomorficzna OMPuterze tr (a) ze struktura liczb calkowitych (Z, +, x)? (b) ze strukturg liczb naturalnych (N, +, x)? Pytanie 13.10. Wskaz zdanie prawdziwe. {a) Abstrakcyjne struktury stos6w i kolejek sa izomorficane. ) Struktury stos6w i kolejek zbudowane nad tym samym zbiorem elementon sgbranych zadah 295, ora false wttw x mod 2=0 locayn licab nieparzystych a seh liczb jest nieparzysty . tmuszi by nieparayste, Zatem h(a y) = true wetw h(a) = true tylko wtedy, gy joc b jest pa ee arte bibs ie Weed eae BU) # A(v). Ocwrotnic, jesli h(x) h(y), to na mocy definicli odwzorowania aN : b jes Patraysta, a druga nieparzysta, Wt uma tych liczb « vata aw Konsekwenesi h(a + y) ue. Relacja r jest abstrakeji, ktorymi ystkich liczb parzystych i [1 (0), klasa zlozona z wszystkich kil licab nieparzystych 13.5. {a) Oczywiscie h( Z) Z definicji funkeji h wynika, Ze istnieja takie liczby catkowite i,, iy, ze x v K+ ts + h(x) oraz y = k- iy +h(y). Stad e+y = k-(istiy) +h(z)-+A(y) iw konsekweneji («-+y) mod k = (h(x)-+h(y)) mod k. Zatem h(x +y) = (h(x) +h(y)) mod N(x) +moas h(y). Analogicznie dla mnozenia. é, #e x ~ y wtedy i tylko wtedy, gdy 2mod k = ymodk udowodnionej w punkcie (a). 13.6. Niech {Aj};cy bedzie rodzing podalgebr algebry A. Oznacamy przez B sume[J,_, Ay, gdzie A) oznacza uniwersum podalgebry Aj. Cheemy udowod- nié, de B jest zbiorem zamknigtym na wszystkie operacje algebry A. Weémy dowolng operacje f z algebry A i niech b nalezy do zbioru B. Wowczas istnieje takie j € J, ze b € A;. Poniewaz zbidr A; jest zamknigty na wszystkie operacje zalgebry A, wigc f(b) € Aj. W konsekwencji f(b) € B. Zbidr B jest zamknigty E wszystkie operacje algebry A, zatem (B, (f;)ier) tez jest podalgebra alge- A _ Wpowyzszym uzasadnieniu zatozenie, e operacje sq jednoargumentowe, jest . Jako oczywisty kontrprzyktad rozwazmy dwie podalgebry ({n € N 4hn},+) i ({n € N : 5|n}, +) algebry (N, +). Suma tych podalgebr nie tworzy - oeaty 2 dodawaniem, bo np. 3 +5 ani nie dzieli sig przez 3, ani nie dzieli sig Weémy funkeje h taka, ze h(0) = a i zdefiniujmy h(s(n)) = f(h(n))- Tak e odwzorowanie h jest funkcja okreslong w zbiorze liczb naturalnych lach w zbiorze A. Rzeczywiscie, dla kaddej liczby naturalne} x ae ° y nalezace do A takie, de h(x) = y, a mianowicie y = J” (0): Sei h(1) = h(s(0)) = f(a), h(2) = A(s(1)) = f(F(a)) itd. Ponadto © homomorfizmem odwzorowujacym N w A. i 7 ja rownosei. Dla 2wrotna i symetryczna, bo taka jest relacja rowno : ci prayjmijmy, ie a ~ bib ~ c. Weedy istnieja leabyalgebt 13 Systemy ‘“ p(y 6 f°) = SC), Prey > k. Poniewal f jen tankejy, whee fo-*¢# ff wem(c), Hap Sa=f 40), 69 thay, vw joa Korupsusenicyy w abephrie (A, J) se . Ld ji, iotnieja 1,J € te f'a) = fiw ‘nn ei, f(a) = 7"), cays (Sa) = SD), @ t0 omtataa ae S(b)- dowolnego Thiers X jet voting, ononlom potas (KO Ay podzbiorem Zbiors OVA 296 13.9. Klasa abstrakeji gdzie Z jest dowolnys 13.10. (a) Relacia jak latwo pokazal, rwrotna symetrycint | practi, jos ree relia ronnowainic. Klaby abstrales tej relacis maja postal |} + i da dowcaegy 4 Q\(0) nb V2, (ab [8 Ma ors ig abotrali jest rowna (Q), ezyli Mo. Kase abstrakess (1+ q/B)- dade te zelementow postaci c+ cy/2, dla dowolne) liccby wymierne) cf 0, 2 wig tna rownied mc No. Klass (2). skin sg 7 elementinn posta c/2, ie #0, ima moc Xo. Klasa (1). sktada sie, xe wszystkich Web wymiernycs jeAnoclementowa. roanych od zera. Klasa [0] jet 0 ee ee pote chile bo zar6wno suma, jak i iloczyn liczh postaci (a + a np a wiee nalezy do (/3), ylo wybranyeh zadan D liprodus abby ‘ a @)=6 fla) Relacja ~ jest kongru \ Konkatenacj stay’ Tip gee anon Konkatenacji jest w systemic ilorn dione jako Page fe © wa] din dowel ena, ornzowyem okteélonn jako cs]: Ge N. Reec N. Rzeczywiscie, jesli n jes ret jest parzysta liezba naturalna, to h(n Po aig liczba naturalna postaci 2k — 1, ¢ 2( n. Czyli kagda liezba naturalna j cin BCH: da liczba naturalna jest wartoscia (b) Funkcja 2 nie jest homomorfizmem, bo istnieja takie «,y, te h(a + y) # h(a) + h(y), np. h(5 + (—7)) = 3 oraz A(5) + h(—7) = 10+ 13 = 93. 13. {@) Relacia ~ jest kongruencja w tej algebrze. Klasy abstrakcfi sq dwuelemen- towe z wyjatkiem Klasy [0], kt6ra jest jednoelementowa. Zbi6r klas abs- trakcji ma moc continuum, bo kaéda klasa jest jednoznacznie wyznaczona przez inna nicujemng liczbe rzecaywista, Operacja odpowiadajqca mnoze- niu w systemie ilorazowym jest okreSlona nastepujaco: [z]~ ® [y|~ = {ey|~ dla dowolnych liczb rzeczywistych 2, y. F (b) Relacja ~ jest rownowaznoscia, ale nie jest kongruencja w algebrze (R, +), po mp. 1 ~ (-1) i (-2) ~ (-2), ale [1 + (-2)| #\(-1) + (-2)|- r Funkoja A jest oczywiseie roznowartosciowa i na zbior W. Funkeja h jest @ iy= 7 mamy . -homomorfizmem, bo dla dowolnych z = 7 m xm! ) nxn m+m' n+n! m h jest izomorfizmem (W, x,@) na (W, x,@). h(a x y) = h( I Ae @y) = h( Ae mee ; zenie. Rzeczy- ac, Ze zbidr A jest zamknigty ze wzgledu na mnozenle. eli c= 3 a y ohn tos: a gktm € A. Tbiorem generatorow ) jest zbi6r {1, 3}, bo kaéda liczbe ze zbioru A mo”ne ght é moze wielokrotnego, mnodenia jedynki prze? 3. : , 3, Za licab podzielnych przez 3 jest licaba podzielna Pre» > ze wagledu na dodawanie. Zoi Ci {3}. Suase ahdee 13.16. Niech h(at+bv2) = h(a'+¥'V2), wtedy mamy a—~b/3 ~ q zapisa¢ w postaci (a—a’)—(6-¥') V2 = 0. Poniewaz (a~a’) jest a (b—B') V2 jest liczba niewymierna, to musi byé a—a! = 0 ora, Danie wynika natychmiast, Ze a+by2 =a! +b'V2. Z przeprowadzonego roy, vronika, de h jest funkeja réanowartosciowa. Odwzorowanie jest win zbiér Q(V2), bo dla dowolnego a+by2 € Q, h(a+(—b) V2) = a+by3 Pe a na wykaza¢, ze h zachowuje operacje rozwazanej algebry. Proste Beabctn’ pozwalaja wykaza¢, ze dla dowolnych a,b, c,d, h((a + bV2) + (c+ aay h(a +bV2) +h(c+dv2) oraz h((a+bv2): (c+dv2)) = h(a+by2)-h(e+ay9, 2,0 iy 13.17. Odwzorowanie h jest oczywiscie bijekcja. Aby wykazaé, ze jest to izomor. fizm, weémy a,b € Q. Mamy h(a@b) =h(a+b+ 1) = (a+b+1) +1 = (a +1) + (b+ 1) = Ala) +h(b) Analogicznie dla mnozenia: h(a@b) =h(a-b+a+b)=a-b+at+b+1= (atl): (b+1) =h(a)-h(). h jest izomorfizmem. Wynila stad, 4e odwzoron acie przechodnia. Na eTG3) 9, 03Bt). Ponie, ‘iedzi na pyt, Bieti wierzci éimown dayeciactie wa ina zbior V/ Petafie G, trn. 4 a aki sam jak zatem sto- stopieri wierzchotka h(z) e funkcja preypisujgca drzewu D a ec zdefiniowana nent, a drzewu D jego liczbe wierzchotké Boma relacja jot ent SteDujacn: D~ DY wey f(D) =f ane By eta2, 26 Ds ~ Dy oraz Dy ~ Dh i mos ee Przechodnia, Pen aba wierzchotkow w'civowic Dy pi iticeh D = Di@D2 oraz D’ = Dib, BM testoienis sD)" oe f(D) = f(Dy) + f(Dz) +1. Po. BNE H(D2) +1 = (04) + (Ds) 41 — ¢0) Wray em LK Skongruencja w rozwazanej algebrze. Klasa eee tae Soa Klase al trakeji dra zchotkach liczba n. Zatem uniwersum syst cas jlorazowego to zbior liczb naturalnych. Operacji @ odpowiada w system i ile F razowym operacja ® okreslona nastepujaco n @ m =n-+m +1. Race varie, dla dowolnych drzew D i D’ 0 odpowiednio n i m wierzchotkach, : [D]~ @ [D’} ~ @ [ =[DeD),=n+m+1 13.21. Dla dowodu wystarczy zauwaiyé, ze h(a = 1 wttw v F (av) wttw v E @ lub v FB wttw A(a) = 1 lub A(J) = 1 wttw h(a) v A(8) = 1. “ Analogicznie dla pozostalych operacji. Zbiorem generatorow algebry formul jest ior zmiennych zdaniowych, a zbiorem generatoréw algebry Boole’a Bo jest r {0}. . Pierwszy krok dowodu polega na wykazaniu (przez indukeje, ze wagledu na topien skomplikowania), Ze dla dowolnego termu t i dowolnego wartosciowania }, ta(v) = tp(hv). Nastepnie nalezy wykazaé, stosujac zasade indukeji, ze dla pwolnej formuty a i dowolnego wartosciowania v w strukturze A, A,v Fa Wiedy i tylko wtedy, gdy B, hu - a. 5 Odpowiedzi na pytania odpowieds (b). iedé niepoprawna, bo np. Vax V2 odpowiedé (a). ®, 2 wyjatkiem n = 2, nie jest gwrotna, jest licaba wymiena, zatem nie jest relad® Poprawna (b). feexmal= Jeteli x x y = 0, to = 0 lub y= 00m = 2, ale weedy )), Jeéeli x x y #0, to fe) = 25 nwd(f(2), f(y). ee300 13 Systemy algebraicane omorfizmem, bo nie jest odwzorowaniem an; yb naturalnych. Ni roinoy,, , Ova, (c) Nie, f nie jest éciowym, ani ,na zbior poprawna (c): 13.4 Odpowied’ (a) Zla odpowiedé i zly argument. Wprawdzie podana funkej gbidr liezb rzecaywistych na zbidr liczb naturalnych, ale ni tosciowa (nie definiuje wiec izomorfizmu). ia Odzorom © Jest roinoya, (b) Odpowiedé niepoprawna. Nawet gdyby struktury byly izomorficz; argument bylby niepoprawny. Ne, Uyty (c) Te struktury nie sa izomorficzne, bo izomorfizm jest w szczegélnosc; bij jai mobs tego zachowuje moc zbioru. Warunkiem koniecznym na al dwie struktury albebraicane byly izomorficzne, jest i i ee réwnolicane. ee ae bry 13.5 Odpowiedé poprawna (b). Odwzorowanie h(3) = false, h(7) = true jest bijekcjai je obi je Coa wecuae (7) jest bijekcja i zachowuje obie operacje 13.6 Odpowiedé poprawna (c). (a) Alez nie. Ta funkeja jest roznowartosciowa. (c) Tak. Funkeja hj z i q jest réznowartosciowa, a jej zbi i je i ae : Nv , a jej zbiorem wartosci jest zbiér ’b rzeczywistych dodatnich, bo dla dowolnego x € Rt, h(logsx) = * Ponadto, funkcja zachowuj a : ije operacje, b h(a y) =3*Y = 3° x 3Y = h(x) oe s dla dowolnych 2, y r ; 18.7 Odpowiedzi poprawne (a), (c).