ICT Kedella – Janaka Wickramage - www.apexonline.

lk
 ක්‍රමලේඛකරණ සුසමාදර්ශ
(Programming Paradigms)

කිසියම් ගැටළුවක් විසඳීමට හ ෝ යම් කාර්යයක් කිරීමට ක්මහේදයක් හෙස සුසමාදර්ශ ැඳින්වවිය
ැකිය. ඒ අනුව ක්‍රමහේඛන සුසමාදර්ශ යනු යම් ක්‍රමහේඛන භාෂාවක් භාවිතා කරමින්ව ගැටළුව විසඳීම සඳ ා වන
ප්‍රහේශයකි. එහසේම එය යම් ප්‍රහේශයක් අනුගමනය කිරීහමන්ව අපට ෙබා ගත ැකි හමවෙම් ා ශිේීය ක්‍රම
භාවිතා කරමින්ව ගැටළුවක් විසඳීහම් ක්‍රමයක් යැයි අපට පැවසිය ැකිය. ක්‍රමහේඛන භාෂා පිළිබද හබාහ ෝ
දැනගනු ෙැබුවද නමුත් ඒවා ක්‍රියාත්මක කිරීහම්දී යම් උපාය මාර්ගයක් අනුගමනය කළ යුතු අතර එම ක්‍රමහේදය
හමම සුසමාදර්ශ යටහත් විසේතර කරයි. ක්‍රමහේඛන භාෂාහේ ප්‍රහේද ැරුණු විට සෑම ඉේුමක්ම සපුරාලීම සඳ ා
හබාහ ෝ සුසමාදර්ශ ඇත.
 ඒ අනුව ක්‍රමහේඛන භාවිතා හකාට විහශේෂ ගැටළු වෙට විසදුමි හගාඩනැගීම සද ා මූලික වශහයන්ව
හවනසේ ආකාරහේ ප්‍රහේශ විවිධ පැරඩයිම මගින්ව නිහයෝජනය හේ.
 ඒ අනුව ක්‍රමහේඛන භාවිතා හකාට විහශේෂ ගැටළු වෙට විසදුමි හගාඩනැගීම සද ා මූලික වශහයන්ව
හවනසේ ආකාරහේ ප්‍රහේශ විවිධ පැරඩයිම මගින්ව නිහයෝජනය හේ.
1. විධානාත්මක(Imperative) ක්‍රමලේඛන ආදර්ශනය:

හමය පැරණිතම ක්‍රමහේඛන ආදර්ශයකි. එය යන්වර ගෘ නිර්මාණ ශිේපයට සමීප සම්බන්වධතාවයක්

දක්වයි. එය හවාන්ව නියුමන්ව ගෘ නිර්මාණ ශිේපය මත පදනම් හේ. පැවරුම් ප්‍රකාශ(Assignment State) ර ා
වැඩසට න්ව තත්වය හවනසේ කිරීහමන්ව එය ක්‍රියාත්මක හේ. එහිදී තත්වය හවනසේ කිරීම පියවහරන්ව පියවර ඉටු
කරයි. ප්රධාන ඉෙක්කය වන්වහන්ව ඉෙක්කය සපුරා ගන්වහන්ව හකහසේද යන්වනයි(How to achieve the
goal). පරමාදර්ශය ප්‍රකාශ කිහිපයකින්ව සමන්වවිත වන අතර සියු ක්‍රියාත්මක කිරීහමන්ව පසු ප්‍රතිඵෙ ගබඩා හේ.
1. විධානාත්මක(Imperative) ක්‍රමලේඛන ආදර්ශනය:

වාසි:
❑ ක්‍රියාත්මක කිරීමට ඉතා සරෙයි
❑ එහි ලූප, විචෙය ආදිය අඩංගු හේ.

අවාසි:
❑ සංකීරර්ණ ගැටළුව විසඳිය හනා ැක
❑ අඩු කාර්යක්ෂම ා අඩු ඵෙදායී ීම
❑ සමාන්වතර වැඩසට න්වකරණය කළ හනා ැක
1. විධානාත්මක(Imperative) ක්‍රමලේඛන ආදර්ශනය:

Example Code:-
1.1 ක්‍රියාාටාාට ක්‍රමලේඛන :
පටිපාටිගත භාෂාවක් යනු ඉතා හ ාදින්ව වූ ගත වූ පියවර මාොවකින්ව ස පටිපාටිවලින්ව(Procedural)
සමන්වවිත භාෂා වර්ගයකි. එහි ක්‍රමවත් පියවර වලින්ව සමන්වවිත ප්‍රකාශ අඩංගු හේ. කාර්ය පටිපාටික ා අතයවශය
ප්‍රහේශය අතර හවනසක් නැත. හක්තය නැවත භාවිතා කිරීහම් ැකියාව එයට ඇති අතර එබැවින්ව එය භාවිතහේ
පැවති අවසේථාහේ දී එය වරප්‍රසාදයක් විය.
1.2 වසතු නැඹුරු වැඩසටහන්කරණය :

වැඩසට න ලියා ඇත්හත් පංති ා වසේතු එකතුවක් හෙසිනි. කුඩාම ා මූලික වසේතුව වසේතුව වන අතර
සියු ආකාරහේ ගණනය කිරීම් සිදු කරනු ෙබන්වහන්ව වසේූන්ව මත පමණි. වැඩි අවධානයක් හයාමු කරනුහේ දත්ත
හවනුවට ක්‍රියා පටිපාටියයි. අද වන විට පවතින සෑම ආකාරයකම සැබෑ ජීවිත ගැටු එයට විසඳිය ැකිය.

වාසි:
❑ දත්ත ආරක්ෂාව
❑ උරුමය(Inheritance)
❑ හක්ත නැවත භාවිතා කිරීහම් ැකියාව(Reusability)
❑ නම්යශීලී(Flexibility) ා වියුක්ත කිරීම(Abstraction) ද පවතී
1.2 වසතු නැඹුරු වැඩසටහන්කරණය :
1.2 වසතු නැඹුරු වැඩසටහන්කරණය :
1.3 සමාන්තර සැකසුම් ප්‍රලේශය

සමාන්වතර සැකසුම් යනු ක්‍රමහේඛ උපහදසේ බහු සැකසුම් අතර හබදීහමන්ව සැකසීමයි. සමාන්වතර
සැකසුම් පද්ධතියක් තුළ හප්‍රාහසසර ගණනාවක් ඇති අතර ඒවා හබදීහමන්ව අඩු කාෙයක් තුළ වැඩසට නක්
ක්‍රියාත්මක කිරීහම් අරමුණ ඇත. හමම ප්රහේශය හබදීම ා ජය ගැනීම(divide and conquer) වැනි ය.
උදා රණ හෙස NESL (පැරණිතම එකක්) වන අතර සම ර පුසේතකාෙ(Library) ක්‍රියාකාරිත්වය නිසා C
/ C ++ ද ස ාය දක්වයි.
2. ප්‍රකාශන ක්‍රමලේඛන ආදර්ශනය:

පරිගණක විදයාහේ දී ප්‍රකාශන ක්‍රමහේඛනය යනු එහි පාෙන ප්‍රවා ය ගැන කතා හනාකර ගණනය
කිරීහම් තර්කනය ප්‍රකාශ කරන හගාඩනැගිලි වැඩසට න්ව වෙ ශශලියකි. එය හබාහ ෝ විට වැඩසට න්ව සම ර
තර්කනහේ නයායන්ව හෙස සෙකයි. සමාන්වතර වැඩසට න්ව ලිීම සරෙ කළ ැකිය. හමහිදී අවධානය හයාමු කළ
යුත්හත් කළ යුතු හද්(What to do) පිළිබදව වන අතර එය කළ යුත්හත් හකහසේද(How to do) යන්වන මූලික
වශහයන්ව අවධාරණය හයාමු හනාකරයි. එය අපට අවශය ප්‍රතිඵෙය ප්‍රකාශයට පත් කරන්වහන්ව එය නිපදවා ඇති
ආකාරහයනි. අතයවශය (කරන්වහන්ව හකහසේද) ස ප්‍රකාශන (කළ යුතු හද්) ක්‍රමහේඛන පරාමිතීන්ව අතර ඇති එකම
හවනස හමයයි. හමය ගැඹුරින්ව අධයනයට පිවිසීහම්දී අපට තර්කනය(Logic), ක්‍රියාකාරී(Functional) ස දත්ත
සමුදාය (Database) හපහනනු ඇත.
2.1 තාර්ික ක්‍රමලේඛන
එය ගණනය කිරීහම් වියුක්ත ආකෘතියක් හෙස ැඳින්වවිය ැකිය. එය ප්‍රහ ේලිකා, හරේණි වැනි තාර්කික
ගැටු විසඳනු ඇත. තාර්කික ක්‍රමහේඛනහේදී අපට හපර දැනුමක් ඇති අතර යන්වරයට ෙබා දී ඇති ප්‍රශේන ා
දැනුම පදනම් කරහගන එය ප්‍රතිඵෙ ෙබා හදයි. සාමානය ක්‍රමහේඛන භාෂාවෙ එවැනි දැනුම පදනම් කරගත්
සංකේපයක් හනාමැත, නමුත් කෘතිම බුද්ිය යන සංකේපය භාවිතා කරන අතරම, යන්වර ඉහගනීම වැනි සම ර
ආකෘතීන්ව හමහි ඇත.
තාර්කික ක්‍රමහේඛනහේදී ප්‍රධාන වශහයන්ව අවධාරණය කරනුහේ දැනුම පදනම් කර ගැනීම ස
ගැටළුවයි.
උදා: Prolog
2.2 තාර්ික ක්‍රමලේඛන
2.2 ක්‍රියාකාරී ක්‍රමලේඛන ාරාමිතීන්

ක්‍රියාකාරී ක්‍රමහේඛන පරාමිතීන්ව සද ා ගණිතහේ මූෙයන්ව ඇති අතර එය භාෂාහවන්ව සේවාධීන හේ. හමම
සුසමාදර්ශහේ මූලික මූෙධර්මය වන්වහන්ව ගණිතමය ශ්‍රිත මාොවක් ක්‍රියාත්මක කිරීමයි. වියුක්ත කිරීම සඳ ා
හක්න්වීය ආකෘතිය වන්වහන්ව දත්ත වු ය හනාව යම් නිශේිත ගණනය කිරීමක් සඳ ා වන ශ්‍රිතයයි. දත්ත ලිහිේව
ශ්‍රිත සමඟ සම්බන්වධ හේ. ශ්‍රිතය ඒවා ක්‍රියාත්මක කිරීම සඟවයි. වැඩසට හන්ව අර්ථය හවනසේ හනාකර
ක්‍රියාකාරිත්වය ඒවාහේ අගයන්ව සමඟ ප්‍රතිසේථාපනය කළ ැකිය.
උදා: Perl, javascript
2.3 දත්ත සමුදාය / දත්ත මත ාදනම් වූ ක්‍රමලේඛ

හමම ක්‍රමහේඛන ක්‍රමය පදනම් ී ඇත්හත් දත්ත ස එහි චෙනය(Data and it’s movement) මත
ය. පියවර මාොවක් දෘඩ හක්තනය කරනවාට වඩා වැඩසට න්ව ප්‍රකාශයන්ව දත්ත මගින්ව අර්ථ දැක්හේ. දත්ත සමුදා
වැඩසට නක් යනු වයාපාර හතාරතුරු පද්ධතියක දවත වන අතර හගානු නිර්මාණය, දත්ත ඇතුළත් කිරීම,
යාවත්කාලීන කිරීම, විමසීම් ස වාර්තාකරණ කාර්යයන්ව සපයයි. හබාහ ෝ විට දත්ත සමුදායන්ව සඳ ා සංවර්ධනය
කරන ෙද ක්‍රමහේඛන භාෂා කිහිපයක් තිහේ. උදා රණයක් හෙස SQL. එය වු ාත්මක දත්ත ප්‍රවා යන්වට,
හපරීම, පරිවර්තනය කිරීම, එකතු කිරීම (පරිගණක සංඛයාහේඛන වැනි) හ ෝ හවනත් වැඩසට න්ව කැඳීම සඳ ා
හයාදා ගැහන්ව. එබැවින්ව එයට තමන්වහේම පුළුේ හයදුමක් ඇත.
2.3 දත්ත සමුදාය / දත්ත මත ාදනම් වූ ක්‍රමලේඛ
END…..