Нэг фазын бүтэн үеийн гүүрэн шулуутгуур

Зураг 1. Бүтэн үеийн гүүрэн шулуутгуурын хэлхээ

Бүрдэл хэсгүүдийн утга: VS(rms) = 120 V, 60 Hz

LS = 1 mH
RS = 10 mΩ
Ld = 1 uH
Cd = 1000 uF
Rload = 20 Ω

Зорилго
Энэхүү лабораторын ажиллаар диодны тухай мэдлэгээ бататган PSIM симуляц
хийх программ дээр ашиллаж сурах ба нэг фазын бүтэн үеийн шулуутгагч
хэлхээг усгран түүн дээрээ шинжилгээ хийх юм.

Гүйцэтгэх даалгавар
1. Зураг 1-т харуулсан шулуутгуурын хэлхээг “Powersim” чадлын электроникийн
симуляцийн програм хангамж ашиглан угсарч, VS, iS, Vd параметрүүдийн
дохионы хэлбэрийг тодорхойлох.
I_s буюу улаан өнгөөр зурагдсан нь ороомгийн гүйдлийн дохионы хэлбэр
V_s цэнхэр өнгөөр зурагдсан нь үүсгүүрийн хүчдэл
V_d koнденсаторын хүчдэл

1
I_s буюу улаан өнгөөр зурагдсан нь ороомгийн гүйдлийн дохионы хэлбэр
V_s цэнхэр өнгөөр зурагдсан нь үүсгүүрийн хүчдэл
Vdiod диодон дээр унаж буй хүчдэлийн дохионы хэлбэрийг харуулсан.

2. Симуляцийн үр дүнд фурье анализ хийж, чадлын факторыг олох.

Хэлхээний гаралтын утгад фурье анализ хийвэл дохио нь:

3. Шүүлтүүрийн багтаамж болох Cd бүрдэл хэсгээр гүйх гүйдлийг тооцоолж,

багтаамж элементийн болон гаралтын ачааллын гүйдлийн харьцааг
тодорхойлох.

2
4. Бүтэн үеийн гүүрэн шулуутгуурын аль нэг диодоор гүйх гүйдэл болон хүчдлийн
уналтыг олж, гаралтын ачааллын параметрүүдтэй харьцуулах.

Гүүрэн шулуутгуурын нэг дүгээр диодоор гүйх хүчдэл болон ачааллын

эсэргүйцэлээр гүйх хүчдэлийн график

Гүүрэн шулуутгуурын нэг дүгээр диодоор гүйх гүйдэл болон ачааллын

эсэргүйцэлээр гүйх гүйдлийн график
Гүүрэн шулуутгуурын нэг дүгээр диодоор гүйх хүчдэл болон ачааллын

эсэргүйцэлээр гүйх хүчдэлийн харьцаа

3
Гүүрэн шулуутгуурын нэг дүгээр диодоор гүйх гүйдэл болон ачааллын эсэргүйцэлээр
гүйх гүйдлийн харьцаа

5. Шүүлтүүрийн багтаамж болох Cd элементийн утгыг өөрчилж, гаралтын тогтмол

хүчдлийн лугшилтын далайц хэрхэн өөрчлөгдөж байгаа тодорхойлох.

4
6. Гаралтын ачааллын хэмжээг өөрчилж, гаралтын тогтмол хүчдэлийн утгад
хэрхэн нөлөөлж буйг судлах.
Гаралтын ачааллын хэмжээг 3дахин ихэсгэн хэмжихэд:

Ачааллын эсэргүйцлийг утгыг 2 дахин нэмэгдүүлж 40ом болгосон график

Ачааллын эсэргүйцлийг утгыг 4 дахин нэмэгдүүлж 80ом болгосон график

7. Шүүлтүүрийн багтаамж элемент цэнэглэгдээгүй байгаа буюу хэлхээ ажиллаж

эхлэх үеийн VS, iS, Vd параметрүүдийн дохионы хэлбэрийг тодорхойл. Дараагаар
нь тогтворжсон төлвийн утгуудтай харьцуулж, хамгийн их гүйдлийн (inrush
current) утгыг олох.

Оролт болон гаралтын утгын цэнэглэгдсэн болон цэнэглэгдээгүй үеийн утгууд

5
 Оролтын гүйдлийн утгын цэнэглэгдсэн болон цэнэглэгдээгүй үеийн утгууд

8. Ltd нөлөөмжийн ороомгийн утгыг 3mH болгон өөрчилж чадлын фактор болон
шилжилтийн чадлын фактор, гармоник гажилт (%THD) зэргийг тодорхойлох

6
Дүгнэлт
Нэг фазын бүтэн үеийн гүүрэн шулуутгуур лабораторын ажлын хүрээнд PSIM
программ хангамжтай ажиллаж сурлаа. Лабораторын ажлын хэлхээг угсарч
түүний оролт гаралтын дохиог ажиглан конденсаторын хэмжээ түүний
хамаарлыг ажилаж чадлын фактор болон гажилт зэргийг тооцоолох гэж үзлээ.