1. Oleinska kiselina je nezasićena masna kiselina.

Nalazi se u maslinovom ulju i

životinjskom tkivu. CH3(CH2)7CH=CH(CH2)7COOH (još jedan crtež).

2. Kakve triacilglicerole nazivamo mastima i zašto?

Oni triacilgliceroli koji se na sobnoj temperaturi nalaze u čvrstom ili polučvrstom stanju
se nazviaju mastima, jer sadrže veliki udio zasićenih masnih kiselina (npr. svinjska
mast).
3. Reakcija esterifikacije pri kojoj se dobija glicerol-dipalmitostearat, a zatim reakciju
saponifikacije na ovom triacilglicerolu.

4. Najpoznatija žučna kiselina je holna kiselina a proizvodi se u jedru iz holesterola.

Njena uloga je smanjuje površinski napon, djeluje kao elongator, stabilizuje
emulzije lipida i na taj način direktno i indirektno aktivira djelovanje lipaze i
apsrobuje masne kiseline u crijevima. (formula za holnu kiselinu).

5. Šta je to izoelektrična tačka i napiši opštu formulu aminokiseline u obliku cviter

jona?
To je ona pH vrijednost pri kojoj se amino kiselina nalazi u obliku cviter jona, i obilježava
se sa pI. pH=7 (formula cviter jona).
6. Ksantoprotrinska reakcija.
7. Napiši reakciju između alanina, treonina i gutaminske kiseline, označi peptidne
veze i imenuj dobijeni peptid.
8. Kakvi su složeni proteini, navedi primjer?
Složeni proteini su oni koji pored ostatka aminokiselina u svom sastavu imaju i druge
supstance – prostetimnu grupu; npr. glikoprotein (prostetimna grupa – ugljeni
hidrati), lipoprotein (p.gr. lipid).
9. Objasni tercijarnu strukturu proteina.
Karakteriše se stvaranjem loptastih oblika molekula proteina (oni koj iimaju dug
polipeptidni lanac); nastaje međusobnim reagovanjem bočnih lanaca amino kiselina, uz
učešće funkcionalnih grupa (hidroksilna, jonska...); značaj za funkcju i aktivnost proteina
(enzimi i hormoni). (može se reći da je protein aktivan tek kada ima tercijarnu
strukturu, i s ovom strukturom on ima fibrilarni ili globularni oblik).
 1. Stearinska kiselina je zasićena masna kiselina. Nalazi se u ulju kakaa i
životinjskom tkviu. CH3(CH2)16COOH (još jedan crtež).

2. Kakve triacilglicerole nazivamo uljima i zašto?

Oni triacilgliceroli koji se na sobnoj temperaturi nalaze u tečnom stanju se nazivaju
uljima, jer sadrže veliki udio nezasićenih masnih kiselina (npr. biljno ili riblje ulje).
3. Reakcija esterifikacije pri kojoj se dobija *nešto što ima dvostruku vezu*, a zatim
reakciju hidrogenizacije na ovom triacilglicerolu.

4. Najpoznatiji sterol je holesterol a nalazi se u svim organima, ali najviše u mozgu.

Njegova uloga je da zajedno sa fosfolipidima izgrađuje ćelijske membrane.
(formula za holesterol).

5. Iz kojih grupa su građenje aminokiseline, šta su esencijalne aminokiseline, i

napišti opštu formulu aminokiselina?
Aminokiseline su građenje iz amino (NH2), karboksilne (COOH) i bočne grupe odnosno
radikala (R). Esencijalne aminokiseline su one neophodne ak. koje ljudi i životinje nisu u
mogućnosti sintetisati, već ih unose preko hrane biljnog porijekla (jer ih biljke mogu
sintetisati), a to su: valin, leucin, izoleucin, fenilalanin, triptofan, lizin, arginin,
histidin, treonin, metionin. (formula aminokiselina.)
6. Sangerova reakcija.
7. Napiši reakciju između *neke tri aminokiseline*, označi peptidne veze i imenuj
dobijeni protein.
8. Kakvi su prosti proteini, navedi primjer?
Prosti proteini su oni koji su izgrađeni isključivo od aminokiselina; najvažniji su albumin
(transportna mast u krvi), globulini (fibrinogen – zgrušava krvi i imunoglobin –
kompleks antigen/antitijelo).
9. Objasni sekundarnu strukturu proteina.
Predstavlja osnovni prostorni položaj polipeptidnog lanca; spiralni/heliks oblik (uvija
se oko lanca) (imamo Alfa-heliks (spirala se kreće u pravcu kazaljke na satu) i Beta-
heliks (spirala se kreće suprotno pravca kazaljke na satu)) i ovlik presavijenih površi
(Beta-nabrana struktura/Beta-ploča (dva polipeptidna lanca povezani vodoničnim
vezama)).