TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA TPHCM

BÀI TẬP DẪN NHIỆT

QUA THANH – QUA CÁNH

1
 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA TPHCM

Thanh daøi voâ haïn

u
  1e  mx
m Q   fm1  1  u f
f

Thanh daøi höõu haïn coù xeùt ñeán toûa nhieät ôû ñænh thanh
L
cosh  m  L  x    sinh  m  L  x  
  1 m
L
cosh  mL   sinh  mL 
m

L
 tanh  mL 
Q   mf 1  m
L
1 tanh  mL 
m
2
 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA TPHCM

Thanh daøi höõu haïn boû qua toûa nhieät ôû ñænh thanh

cosh  m  L  x   u
  1 m
cosh  mL  f

1
Giaù trị nhieät ñoä taïi ñænh thanh x = L: x L 
coshmL 

Q   f 1m tanh  mL 

3
 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA TPHCM

Daãn nhieät qua caùnh thaúng coù beà daøy caùnh khoâng ñoåi
(boû qua toûa nhieät ôû ñænh caùnh)

cosh  m  L  x   fu 2 f
  1 m 
cosh  mL  f 

1
Giaù trị nhieät ñoä taïi ñænh caùnh x = L:  x  L 
cosh  mL 

Q   f 1m tanh  mL 

Löu yù: Trong thöïc teá thì coù toûa nhieät ôû ñænh caùnh (khoâng ñaùng keå so
vôùi phaàn toûa nhieät xung quanh), ñeå buø löôïng nhieät toûa ra ôû ñænh ta taêng
chieàu daøi caùnh theâm 1/2 chieàu daøy, töùc chieàu daøi tính toaùn cuûa caùnh:

Lc  L 
2
 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA TPHCM

Daãn nhieät qua caùnh thaúng coù beà daøy caùnh thay ñoåi
Phaân boá nhieät ñoä doïc theo caùnh

  1
  
I o 2 z K1 2 z2  I1 2 z2 K o 2 z     
  
I o 2 z1 K1 2 z2  I1 2 z2 K o 2 z1     
Nhieät ñoä taïi ñænh caùnh:

 2  1
       
I o 2 z2 K1 2 z2  I1 2 z2 K o 2 z2
I 2 z  K 2 z   I 2 z  K 2 z 
o 1 1 2 1 2 o 1

Nhieät löôïng xaùc ñònh theo ñònh luaät Fourier

Q
     
11 L  I1 2 z1 K1 2 z2  I1 2 z2 K1 2 z1 
   
    
z1 tg  I o 2 z1 K1 2 z2  I1 2 z2 K o 2 z1 
   

z x
  tg 5
 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA TPHCM

Xeùt caùnh coù bieân daïng hình tam giaùc:

Ñoái vôùi caùnh hình tam giaùc coù 2 = 0, x2 = 0, do ñoù z2 = 0, I1(0) = 0,

Phaân boá nhieät ñoä doïc theo caùnh

  1
 
Io 2 z
z

x
Io 2 z  1
  tg

Nhieät ñoä taïi ñænh caùnh:

1
 2  1

I o 2 z1 
Nhieät löôïng xaùc ñònh theo ñònh luaät Fourier

Q

11l  I1 2 z1 
  
z1 sin   I o 2 z1 
  
6
 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA TPHCM

Daãn nhieät qua caùnh troøn coù beà daøy caùnh khoâng ñoåi
Phaân boá nhieät ñoä doïc theo caùnh
I o  mr  K1  mr2   I1  mr2  K o  mr 
  1
I o  mr1  K1  mr2   I1  mr2  K o  mr1 

Nhieät ñoä taïi ñænh caùnh:

I o  mr2  K1  mr2   I1  mr2  K o  mr2 
 2  1
I o  mr1  K1  mr2   I1  mr2  K o  mr1 
Nhieät löôïng truyeàn qua caùnh
 d 
Q   2 r1    2 r1 m1
 dr r  r1
I1  mr2  K1  mr1   I1  mr1  K1  mr2 

I o  mr1  K1  mr2   I1  mr2  K o  mr1 
Chuù yù: tröôøng hôïp coù xeùt ñeán toûa nhieät ôû ñænh caùnh, thay giaù trò r2 baèng
1
giaù trò r2   7
2
 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA TPHCM

PHÖÔNG PHAÙP TÍNH CAÙNH THEO HIEÄU SUAÁT TRAO ÑOÅI NHIEÄT CUÛA BEÀ MAËT

Nhieät löôïng thöïc truyeàn qua caùnh

c 
 Nhieät löôïng truyeàn qua caùnh lyù töôûng coù 
 
 nhieät ñoä toaøn beà maët baèng nhieät ñoä goác caùnh 

Qc
c  Q clt  Fc    1
Qclt

fu 2 f
Đối với cánh thẳng có bề dày cánh không đổi (bỏ qua tỏa nhiệt ở đỉnh cánh) m 
f 
Qclt   Fc1  UL1 Qc  f 1m tanh(ml ) tanh(mL)
c   
Qclt UL1 mL
Qc   f 1m tanh(ml )

Khi tính đến tỏa nhiệt ở đỉnh cánh) Lc  L 
2
Giá trị của ηc được lấy trên đồ thị theo giá trị của hàm:

L3/2
c
( /  f p )1/2 8
 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA TPHCM

PHÖÔNG PHAÙP TÍNH CAÙNH THEO HIEÄU SUAÁT TRAO ÑOÅI NHIEÄT CUÛA BEÀ MAËT

1. Tính : Qclt   Fc1

Fc diện tích tỏa nhiệt của cánh

VD: cánh tròn

Fc  2 (r22c  r12 )

2. Tính: L3/2 ( /  f )1/2

c p

Lc - Chiều cao cánh

fp - diện tích mặt cắt cánh
VD: cánh tam giác fp=Lcδ/2
cánh tròn fp=(r2c-r1).δ
= Lc. δ=

3. Tra đồ thị tìm ηc

4. Tính Qc= ηcQclt 9

 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA TPHCM

L3/2
c
( /  f p )1/2

Lc - Chiều cao cánh

fp - diện tích mặt cắt cánh (profile)

L  t 2 caùnh thaúng

L c  L   2 2
caùnh Δ hoaëc hình thang


t  L c caùnh thaúng

  
f p   1 2  Lc
 2
caùnh Δ hoaëc hình thang


Trên hình bề dày của cánh

được kí hiệu t (δ = t)
 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA TPHCM

Trong tröôøng hôïp

caùnh troøn thì hieäu suaát
coøn phuï thuoäc vaøo tyû soá
ñöôøng kính ñænh caùnh vaø
chaân caùnh

Lc  L  t 2
r2 c  r1  L c
fp  t  L c

Trên hình bề dày của cánh

được kí hiệu t (δ = t)

11
 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA TPHCM

Bài 1:
Hãy xác định nhiệt độ tại gốc thanh (biết nguồn nhiệt đặt tại gốc
thanh), nhiệt độ tại vị trí giữa thanh và nhiệt lượng truyền qua thanh
khi đặt thanh trong môi trường không khí có nhiệt độ môi trường là
32oC và hệ số toả nhiệt đối lưu  = 20W/m2K.
Thanh dài hữu hạn tiết diện mặt cắt ngang hình tròn, đường kính
d = 3mm, chiều dài thanh L = 5cm, hệ số dẫn nhiệt của vật liệu làm
thanh  = 86W/mK. Cho biết nhiệt độ tại đỉnh thanh là 38oC.
(Khi tính toán có thể bỏ qua toả nhiệt ở đỉnh thanh)

12
 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA TPHCM

Bài 2: Thanh nhoâm coù tieát dieän khoâng ñoåi hình vuoâng caïnh a =
3cm, chieu dai L = 30cm ñöôïc gaén vaøo vaùch coù nhieät ñoä tg =120oC.
Bieát nhoâm coù heä soá daãn nhieät  = 180W/mK, khoâng khí xung
quanh coù nhieät ñoä tf = 40oC, heä soá trao ñoåi nhieät ñoái löu  =
25W/m2K. Khi tính toaùn coù theå boû qua toûa nhieät ôû ñænh thanh.
Tính nhieät löôïng truyeàn qua thanh vaø nhieät ñoä giöõa thanh.
Thanh ñöôïc xem laø daøi voâ haïn neáu nhieät thöøa ôû ñænh L 
1,5oC. Xaùc ñònh chieàu daøi toái thieåu ñeå coù theå xem laø thanh daøi voâ
haïn, vaø Tính nhieät löôïng truyeàn qua thanh.
Khi thieát keá coù neân choïn thanh laøm vieäc ôû ñieàu kieän daøi voâ
haïn khoâng? Taïi sao?
13
 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA TPHCM

Bài 3: một thanh kim loại làm bằng thép có tiết diện ngang là tam
giác đều cạnh a = 3cm, chiều dài thanh là 0,4m; vật liệu làm thanh có
hệ số dẫn nhiệt  = 50W/mK; cường độ toả nhiệt trên bề mặt thanh 
= 22,5W/m2K; nhiệt độ môi trường tf = 25oC.

a) Nếu hàn một đầu thanh vào vách có nhiệt độ 120oC thì lượng
nhiệt truyền qua thanh là bao nhiêu? Xác định nhiệt độ ở đỉnh thanh?
(khi tính toán bỏ qua toả nhiệt ở đỉnh thanh)

b) Nếu nhiệt độ thừa ở đỉnh thanh L  1oC thì có thể xem là thanh
dài vô hạn, hãy xác định chiều dài giới hạn này.

14
 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA TPHCM

Bài 4: Treân moät vaùch phaúng coù nhieät ñoä 200oC, ñeå taêng cöôøng
truyeàn nhieät ngöôøi ta gaén caùnh phaúng coù thoâng soá nhö sau: chieàu
daøy  = 5mm, chieàu roäng 800mm, chieàu cao caùnh 200mm. Vaät lieäu
laøm caùnh coù heä soá daãn nhieät  = 115 W/mK
Nhieät ñoä khoâng khí xung quanh tf = 30oC, heä soá trao ñoåi nhieät
ñoái löu töø caùnh ñeán khoâng khí  = 18W/m2K. Khi tính toaùn coù xeùt
ñeán aûnh höôûng cuûa toûa nhieät ôû ñænh caùnh.
a) Tính nhieät löôïng truyeàn qua caùnh, hieäu suaát caùnh.
b) Taêng chieàu cao caùnh leân 300mm thì nhieät löôïng trao ñoåi laø
bao nhieâu, nhieät ñoä ñænh caùnh, hieäu suaát caùnh.

15
 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA TPHCM

Bài 5: cánh tròn làm bằng thép có hệ số dẫn nhiệt  =

54W/mK, chiều cao cánh L = 29mm, bề dày  = 2mm được gắn
trên ống có đường kính ngoài d1 = 60mm. Biết nhiệt độ mặt ngoài
ống tg= 130oC, không khí xung quanh có nhiệt độ tf= 30oC, hệ số
toả nhiệt đối lưu  = 30W/m2K.
a) Bằng phương pháp hiệu suất hãy xác định nhiệt lượng truyền
qua 1 cánh (khi tính toán có xét đến toả nhiệt đỉnh cánh)
b) Nếu bước cánh S = 10mm thì nhiệt lượng truyền qua 1m chiều
dài ống ql = ? (W/m)

16