You are on page 1of 54
ie ‘amt x. YUZVILDA OSMANLI DEVLETI | Usi Antlagmast (1912) 1. TRABLUSGARP SAVASI (1911 - 1912) | 0°: Rablusoan ye Binge! tate va busiest 1 Osmerit Devetinin Kuzey Afrka'da topragy kalmadh Cee | 6 Trablusgarp hatis din’ agidan haliteye bag kalacak © Bélgenin Htalya'ya yalan olmasi 12 Trablusgarp halt ile kltrel baglar kopanimak istenmemig- ‘© Béigenin Osmanit Devt agsindan savunulamayacak durum: tr. a cimasi | 12 Ada, Balkan Savaslaninin sonuna kadar italya’da Kal «© talya'nin siyas birigni gog tamamlayip sémirgeciik rokabe- ak. tine grmesi « talya, Osmanli Devltinin kapitdlasyontan Kaldirmast ko- «¢ Trablusgarpin zangin ham madi ystaktarna sahlp olmast nusunda kendisine yardim edecek. Diya tarhinde Te savas uci Tablusgrp Savaginda Ralya tarafndan Savas ces sya le aya arasnda ‘RacconigiAntlamasinzaland Bu Seine eagie onan flats anlagmafa Rus, lyn abluscarp isan ony vermis Savaga Katilan Génilll Subaylar ‘© Mustafa Kemal (Derek ve Tobruk) (Gazeteci Serif Bey adiy la katt) | 2.1.BALKAN savasi (1912-1913) | medent ‘© Osmanit Devt Balkanla‘dan almak savaga Katilan Devletler Narada | Sava baton devi araisan Sitisan Bulgartan Sova etl lan deve Mustafa Kemain kati ik savst, Bu savasaKendsinden gpk fala asker lc olan bir deve madlup ets leride Kurt Savagti azanlacainn, jes olmustu Kens de sara sonunda nba rtbesne yeti. Kens bu savag ardndan Anadolu ik def tennmaya bala [Brcninhocan Bu devetlrnakasnda Rasy var ‘© Enver Paga (Bingaz!) (Kuyumcu veya Halci Hamd adiyia kar +913 Londra Antlasmasi eee Osmanit Devel ile Bulgaristan arasindeki sinr “Midye Ene” hatt olacak ve Osmanli Devat bu hatin baisindan gekllecekt | osmanti peviet?nin kaybettigt Verter © Dogu Trakya © Bali Trakya © Makedonya © Selanik © Ege Adalan ‘© Arnavutluk (Osmanlt Devietinden ayrlan son Balkan ikesidir) Aavulun Osmanls Devetnden aynimasyla “Osmantiik® potas! as ett, Aya 751 Misliman olan Armavtlann Osmantdan ayimas “llama oak carey rust, Osmanti Devieti'nin Savast Kaybetme Nedenter! ‘© Ordunun igine siyasetin girmesi (Patil killk) ‘© Yeimis bes bine yakin askerin savag noes! ordunun geng- lestiiimesi ve glderleri azaltimast projesi kapsamunda terhis edimesi ‘© Dont cophede birden savasiimast 1. Balkan Savasrnin Sonulart (© Bali Trakya Azinlik Sorunu ortaya gt. (Bu sorun gonomazde «de devam etmektedir.) (Osmanli Devietinin Batkanlar'datopragy kalmad, Baikanlardan Anadoluya Tark gb baglad), ‘Armavutlugun kaybediimesi ve Anadoluya yapilan youn Tirk ‘909i sayesinde Osmaniicilk iflas ederek, TarkelOk ki akc ‘nem kazandl Yeniigiden hakimeti sorumlu tutan itthat ve Terakki Babrall ‘Asker! Darbestni gergeklestir 1.1L BALKAN SAVASI (1913) Nedeni ‘© Bulgaistann 1. Balkan Savag! sirasinda daha faziatoprak al- © Savage katilan devietlor gunlardir: Sbistan Narada Bulgaria’ targ, Yunanistan Romanya | | Balkan Savagrnda olmayp I Balkan Savasina katlandevet Romanya' de (smanl Devteti bu duumdan yralanarak sadece Dou Takyay Bulgaris- tanan ger alms ©renimbocom — inbul Antiagmass (29 Eyial 1913) (Osmanlt - Bulgaris- tan): Iki devietarasinda Merig Neh sir olarak kabul edi Boylece Edie, Kirkareli ve Dimetoka Osmanli Devietinda alt, 1913) (Osmanit- Yunanistan): Tarafar, 30 Mayis 1913 tari Londra Antlagmasrnin basinc! ‘maddes! uyarinca, Ege adalariin gelecegini biyik devetlerin kararina birakt. © istanbul Antiagmasi (13 Mart 1913) (Osmanlt - Surbistan): Makedonya'nin Siristar’a birakilan topraklaninda kalan Mi lman ve Tark ahalinin hak ve hukuku ile igi! anlagmaya vs- ri DUNVA SAVASI (1914-1918) Nedenteri « talya ve Almanya'nin siyasi bittklerini geg tamamlayip sémur- gecilik yangina gimmesi ‘© Devietlr arasi ham madde yang! © Avusturya - Macavistan Imparatoriugu le Fusya'nin Balkan- larda nofuz elde etme gabasi Japonya'nin Uzak Dogu'da somirgolar eld etmek istomeoet «© Devietlerarasinda bioklagma ve slahlanma yang «¢ Fransiz htlalinden sonra yaylan uluspuluk akin ‘© Fusya'nin sik denizore nme ve panslavizm poltikast ‘© AlmanyaileFransa arasindak Alsace - Loraine (Alsas~ Loren) Sorunu (1871 Sedan Savagiyla Almaniarineline gegmigt.) ‘© Gabriel Princip adinda bir Srpin Avusturya ~ Macaristan im- paratorlugu vellahti Ferdinand’: Saraybosna gezisi sasinda ‘ldurmes! teak ingitere ‘Amanya Fea ‘ay ia ABD; Savasin slresini kesaltt sta | mans Det: Sars att. mn Balan Savaslan srasnds Yanan geniterin batran Rauf Orbaya “Hamid Kahraman’, Edineyi get alan Enver Paseya da "Edie Fath unvany ‘© Balkan Uikeler kendlaralarinda BOkrog Antiagmas'n' Imzaladl Bu antlagmayla Bulgaristan elde etigi kazanimlan kaybett. Bu zaranin tela etmek icnde ileride |, Dinya Savagina kabimigt. ® anit Deveti_| jaya: aa dedi | Bulgarian | Japonya: Savatan gehen ik | evetti. a AYT-TARIH Video Ders Defteri Booman VIDEO © ‘Almanya’nin, Osman Devietinin Varunda Savaga Girmesin is- teme Nedenteris ‘© Yeni cephelerin agimasini saglayarek kena savag yikind ha- fitletmek ‘¢ Osmanl: Devietnin dint gicanden yararlanmak ‘© Osmanti Devietnin demografik (nafus) gicinden fayda- lanmak ‘¢ Osmanli Devietnin jeopoltik gacinden faydalanmak (Osmanli Deviet?nin, almanya’nin Yaninda Savasa Girme Neden- lenis «© Siasi yalnzitan kurtulmak © Aimanya ile yapilan gil anlagma «# Kaybediion topakinn gor alinma iste «that ve Teraksinin Aman hayrani 1 Almanyatnin Tork ve Misliman sémirgeye sahip amas: ‘¢Almanya'nin savagi kazanacag} digdncesi ‘Osman Deviet?nin Savaga Girmesi ve Sonustari Ingitero'den kagan iki Aman gemisinn (Goeben ve Breslav) Os- ‘marit Deven siginmasiya olaylar bagladl, Osmanii Devt bu kt ‘gmly daha 6nce ingltere'ye spar ei (Geng Osman ve Regaciye) gemilernin kencsine teslin edimemesi izerine satin aldgim agkla- 4 ve bu gemltinisinern| Yavuz ve Midi olarak defi. Amiral Souchan komutasinda apian bu gemiler Rusya'a ait Sivastopol ve ‘Odessa limanlarn!bombalac, Boylece Osman Devel de I. Donya Savagine gd ‘osmanh Devletnin Savaga Girmesinin Sonuctars ‘¢ Almanya'nin savag yok haf! «¢Kapitlasyonian tk arf olarak kar ‘8 Savagin siresi uzadh ‘¢ V. Mehmet Rega chat lan ot ‘¢ Yeni copheter api ‘© Bojeziar Itlat Devietleine kept OSMANLI DEVLETI’NIN SAVASTIGI CEPHELER co mm Katasja Gaile alga Kanal ak Matedonya ‘uty Flin | Romany Hiex-Yenen 1, TAARRUZ CEPHELERI 4. Kafkasya Cephes! ‘Agila Nedenteri ‘¢ Kars, Ardahan ve Batum'u Elviye4 Selase) gor almak ‘¢ Turancligi (Pantirkizm) gergeklegtiemek ‘©. Bak0 petrolleine ulagmak '= 1915 - Enver Paga 190.000'e yakin asker ile Sankamig Hav rekat'ni baglath 18 1915 - Ruslar ilerleyerek Mus, Bitlis, Baybur, Van, Erzin ccan, Erzurum ve Trabzon'uiggal et. Ruslar bu bélgelerde Ermenier ile bitte haroket etter. 18 1915 -Ermeniler Van'da katlam yapip Van merkezil Erman Devietrin kurulduunu agikiayinea Tehclr Kanunu (Sevk ve [dare kanunu) le Exmenlr Surya, Lanan ve Hatay'a génderid ‘Osmanl Devt L Diya Sava sonlanina, savas srasinda ge tabi tutuan Emenlerdensteyelein ger ddnebiimelr amacya 31 Aik 918d "Gert Dini Karamames” charms. |= 1916 - Bolgeye Mustafa Kemal atand). Tuggeneral olduktan sonra Ruslardan Mus ve Bits" geri ald ‘= 1917 - Rusya'da Ekim Deviimi yagandh. Carlk Rusya yiidt yetine Sovyet Rusya kuruldu 1» 1918 - Rusya savaslan Brest Litovsk Antlagmas! ll cekl- i, Fusya iggal etgi bolgelerden cekilrken Kars, Ardahan ‘ve Batun’u Osmanli Devietne geri vedi COsmants Dever, bu antlagmaya basansa olduju bir cephede toprak karan ». Kanal Cephesi Aclima Nedenteri ‘© Kaybedilen Misiri ger almak «8 Ingitere'nin s8marge yolan le baglantlann kesmek AYT-TARIH Video Ders Defteri Breiman VIDEO © Bu savaysrasinda Nuset Mayn Gemisinin Boja'a mayn dbgeme enn veren ve bu sayed Ita donanmasina bayik kayiparverdren Mirtva (Timgenerl} Cevat Gobanliya “48 Mart Kabraman: veya Istanbul Kurtaran Birinci Kgi unvan verti. a Bu cephe Amanlann iste dzerne apimitr. Buradakl Osman komutant Coal Pag, Suriy Cephesl ise bu cephenin dev, 2. SAVUNMA CEPHELERI a. Canakkale Cephes ‘Bu cophey! ta! Devietler! agus. Bu savagin der alan Centi- rmenler, Aydin ve Dardanelya Savas Agitma Nedenteri 1 lilt Devietlerinin Ganakkale'y alarak Os-maniinin Asya vo ‘Avrupa ile olan asker! badlantsini kosmek ‘Osmanlinin olast Hindistan bolgesine saldirisin: engelemek Iilat Devieterninistanbut alarak Osmanli Devietne son vvermek ve savagin siresini kisaltmak Itieflarn kararer Kalan Balkan Okelorini kond! yanlanna ‘gokmek Fusya'ya Bofazlar Gzerinden yardimn gndermek Rusya'nin bugdayindan faydalanmak ‘Osmanlt Devitnin, Avrupa ve Asya’dali biriktr arasinda- i baglantiyt kesmok Mustafa Kemal savas srasida aserere "Ben size tamu defi, Slmeyi cemediyorum. deni. ‘¢ Anafartalar, Conkbayin, Arburnu, Kanlsit, Kocagimen, Zigin= dre, Aslantepe, Kirectepe, Kumkale, Sedddlbahir, Kiltbahir ‘mevilerinde dgman magjup elimigti. Sonuclant ‘© Savagin sires! on az ik yil uzadh ‘©. Buigaristan, Osman Devietinin yaninda savaga girl. Baylece ‘Aimanya lle Osmanlt Dovietlarasindaki kara balantisi sag; land, “Mustafa Kemalin thes! albayliga yokselild, Kendisine “Ana- fartalar Kahramans" unvani veri. ‘Mustafa Kemal, Anadbolu'da taninan bi komutan haline geld Bu da lride Mili Micadele'nin lider olmasinda etki oldu EBrenmnocan ‘© Yakiagik 500.000'e yakin insan hayatini kaybett. ‘© Rusya'ya yardim gitmodigi icin Rusya'daki ekonomik kriz de= rinest Mustafa Kemal Ganalale Saaslanninkazanimasindan sonra “Hamdolsun Istanbul rtrd deri. b.trak Cephesi Acilma Nedenleri "= Rusyaya karadan yardim géndermek ve Ruslarla bregmek 1 Tarklein fran Gzerinden Hindistar’a viagmasin engellemek = Musul ve Abadan petrollerni ele gerirmek ‘¢ Bu cephenin Komutani, Suleyman Asker! Bey'dir. Daha sonra ise Hall Pa © Kut Amare'de (Seimar-1 Pakt) 14,000'e yakin Ingiiz asker! ‘ve General Townshend esir alin Bu cepbede Basan elde eden Hall Pasa "KUL Amare Kabraman”uwany vermis, ut 2afernden Sona Hal aa Askrerine Hib Oraunal Asal BognTaklee sere, an: Ingle kara mean olan sug topalan gins haasnds,hilerinzn lan ga ve hndon vga Hepinizin pak alnlannan pee, pin tbr edi, ie 200 yan br tainad okunmayan bic vkaykayetirn Ala’ hand ve ike osu, Alain aamtine bani 1500 seneingitarine bl iva ik eta sin singin zd Odum gre Kut asin geese Kats tara tye karina 30'en feta abit ile 10 binder eit veya yar ver ata buna fag ingiz odusundan bug brad, 5 general 481 sua. 15 bin 300 esi al Burka krtarmaya gelen giz ocsunun ise bine Kadat zy 50 bin Wg, Tk ebatnn, hg nacre hate, iin aka Canalalée iin vaka da urate gg Bu gine fat Bayram ai veri. Odumun er eer yi bu gin karen, sehitlrnize Yasin Tetarekeler Fatal olasun, ‘es Orda Kouta Miia (ager at Dc NecdetOZSELEN Btmejen Sata Kt Amare ll atin anrt |BENIM HOCAM «Hicaz - Yemen Cephes! ‘Agiima Nedenter! + Ingizlern kutsalbolgeter ele geirmek stemesi + Ingiziern beige petrotond ele gogimekistemesi ¥ Fahretin Paga Mecine'de yap savunmayia bre gkmist Fahretin Paatun bu cephede yap sevunmadan dolay Kendle GL CrtasindaPlevne Kahramam, Cl Aslam, Gt Kaplan, Trk Kaplan, Medine ‘Miata ob kaplan taal. © Bu cephe f= Ingitz Alani Arabistantt Lawrence'dr 18 Mokke Emir, Serf Hoseyin'it. 1» Ingitere ile Araplann yaptis: gil antlagma Ise Mac Mahon Antlagmasi dt. Fabettin Pagan yagi "Medine Midataas atl eserde anlnalta 4. Suriye -Filistin Cephesi Acilma Nedenteri ‘© ‘Kanal Cephesinin devami. tia! Devietlerinin amaci Anado- luya gOneyden gitmek, Suriye petrolieini ve Kuds'0 le ge ‘Grmektr. Mustafa Kemal Hatay - Halop arasina savunma hatt skurarak bagank bir midafaa yapmist. GizLi ANTLASMALAR 14 Istanbul Antlagmas © ingltre, Fransa ve Rusya arasinda yap © Bogazlar, Gelbolu Yarimadasi ve Trakya, Garlik Rusyalya b- rail 2. Londra Antlagmast © Ingitere, Fransa, Rusya ve italya arasinda imzalandh © Italya'ya Antalya, Rodos, 12 Ada ve gevresi vere tarat de- ‘iti AYT-TARIH Video Ders Defteri Brann YIDEO © 3, Skyes-Picot Antlagmasi ‘© Ingitere ve Fransa arasinda imzalandh © Orta Dogu payiagi 4. Petrograd Protokold © Ingitere,Fransa ve Rusya arasinda imzalanmigt. ‘© Dogu Anadolu, Rusya'ya verimstic. 5. Mac Mahon Antiagmast ‘Sort Haseyin te Ingiterearasina imzalanl © Buna gore; i 1 Araplr, ingitere'nn yarinda yer alacek 1 Ingitere de savas sonunda Hicaz merkezl bir Arabislan rmetince resmi olarak taninacak, « Ileride yapsiacak bang gorigmelerine gldecek olan heyeti Tem- sil Heyetibelilayecek. ‘@. Aziniklara siyasi ve sosyal dengemizi bozucu ayncalikiar vo rllmeyecek, Sivas Kongrest nin kararlan Istanbul HOkOmetitarafindan kabul ‘edilecek, zararli cemiyetor kapatilacak. ‘¢ Kapali hélde bulunan Osman Mebusan Meciisi agiacak ve ‘ke genelinde serimier yapilacak ‘© Givenik sebebi ile Mebusan Mecis Istanbul diginda alacak, Amasya Giriymeler ile Temsit Heyeti Istanbul Hkmetince ilk def cesmt Dlaak tad, Sesimler yap ve Mustafa Kemal “Eruum'éan milletvek segid Heklondaki iam Karenndan olay Istanbul gldemedi Kens) bu gelgmeler Gizerine 27 rab 19194 Ankara ged Mustafa Kemal'in Ankara’! tercih etme sebepler ise guniardi: 4 Ulagim ve haberlogme imkéninin ola «© Bati Cophestne yakin lmasi ‘© Mebusan Mocs gamelan yakindantakip etme sti ‘¢ Dazeni bic kolordunun bulunmasi « lggale ugramamig_gdvent bir blge olmas: «Halk Milf Mécadele yants mast 1 Mustafa Kematin istanbuta gidecek olan heyetten; EBrvevimhocam ~ Konalsin! meclis bagkan! segmelet, ~ MUdafaa-i Hukuk adiyla bir grup kurmalannt istomigt ‘Ancak giden miletvekiler Midafae-i Hukuk Grobu Yer ‘no “Felabt Vatan (Vatanin Kurtulugu) Grubu"nu kur- susie ‘Son Osman Mebusan Mecsnin ik baskan Reset Hikmet Bey son baskan se “Celaledin Arif Bey’ ol must ‘milli ant) ‘© Mustafa Kemal ve Mebusan Mecisimiletvekilei le birikte ha 2ilamigt. €¢- Misalamit Mebusan Meclsinde kabul edilen son kanun olmug ‘ur /BENIM HOCAM igortat ‘¢ Ulusal sini iginde vatan bir bttindr, pargalanama, © Bojaziar, Marmara Denizinin giveniigh saglandi takdide dlnya tcaretine aciacaktr. ‘© Kare, Ardahan ve Batum'da (Eiviyer Selase) gorekirse bir halk oylamast yapilacak, © Tarklorin yogun yagadigi Bat Trakyelda halk oylamasi yapr lacak. ‘© Arapler, kon gelecekirine halk oylamasiyla karar verecek. © Mali, adi siyasigeligmemizi engeleyen her tor kstlamalar (kapitolasyoniar kaldinlacak, ‘© Osmankt Devletnden kalan dig borelaregit bir goklde paylagt- nid taktrde denecek. Bir devietiginde yasayan MUsiUmaniara ne kadar hak veritse ayni hak da o devetin vatandagina vetlecek, (Azilik Hekian) ial ulus egemeiine yeti bir kara bulunmamaktadr. Misalamilde yer alan konuar tre Lavan Anagmasitn temel konlai lustumustu |stanbu bu ararardan sonata Devt tarafindan 16 Mart 1920‘ lgat eligi, [stanburun iggaini Mustafa Kemafe haber veren Manastirt Ham- «i Boyde. Daha sonta Mustala Kemal, Manastri Hamdlye Soyadi Kanunu ¢ktktan sonra Martonalti soyadini vermis oka da Mustafa Kemal aga Harter: 16 Mar 1920 Bu soba, Sezadetosindali Mika Karlin Inger basp, oda aster carpark, sonata sind starbul igal alta ayaa Sige sun Manas Hama Gengler gn Foto Nutuk, 279. AYT-TARIH Video Ders Defteri a innoam VIDEO © ‘Mustafa Kematin istanbur'un iggaline kargi aldigy énlemier ise guntardi + Istanbul Hokimeti ile tim haberegme kesi {© Goyve ve Ulukila domir olan tap edi «© Vorg!toplamakgin Anadolu'ya gdnderion momurtarItanbuta ger gone « Iilat Devieternin Osmani:subeyianny tutuklamast Gzerine ‘Anadol'dak lilt Develo! eubayianttuklan Mustafa Kemal, lt Devetler stenbuly ial eth sada yaymladitan genelgeye targlic kendsi de bir genelge (duyuru) yaymlayrak “Arak ‘micadelem padgau bu hakarettenkurtarmaya nel” demi 1. TBMM DONEMiI (1920 - 1923) ‘Agildijinda Diiiindten isimler © Kuruitay @ Mecis+ Kebir © Mile ect © Mocs! Mdossesian (Kurucu mec) Genel dzeltkteri Korucu mctstic lustumast Dematratik ir mest. Oyeerini seine betiteres . q ine Teco ce Istanbul Hokimetive tla Det ets genel olarak Grup (Mustafa Kemal yaar) ve IL Gup Mustafa Kemal arta) dye ke aes 24 Nisan Onergesi (1 Numarali Kararlar) ‘© Padigah veya gSndereced} bir kg! hokOmet bagkant olamaya- cata. © Mecis sirekl olacaktr. Padisah kuranieiktan sonra TBMMnin gikaracagy bir kanunia yerin alacakr. © Hokimet kurmak zorunludur lik Hakdmet (icra Vekitleri) | ‘Yeni bir devet ve ordu kurmasy, anayasa aslan' ol Bu i aynca hula akGmesin de bastard Bakalar se meets inden tek tek ola le sei Bu sistein devetin tk yilannda ygulanmsnnnedeni; hl aratar alaiimet Meds hikdmet sistamini Menge glen bite | onlane | Iginde Ver Atan Gruptar | (© Midafaa-i Hukuk (Mustafa Kemal yanliarcr,) | ‘© Tesaniit (Eskiitinatglardir,) «© Yesil Ordu (Gerkez Ethem yanlilandir. Yeni Dunya ve Seyyare adinda yayinlar gikarmigt,) ‘© Halk Zamresi (Bolzevik intilaline destek vermiglerait,) «© fttinateitar | ‘© Reform ([siahat) «© Istikial (Mustafa Kemal desteklemisti:) basket _ _ Savage birmclsic Tom savalan bu mein yapmast ea Se Maar Balam (MEE) De Ria Nur Gigler Bi tes He hareket tit. | Yasama-Yorutme -Yarg, So Snhiye) Baan T adnan adver Tek yap inl stant Mill Savonma Balam Fea Galak Inkiapyapan bir ects cis, | PON? 6 _| ee ye) Baka Bek Sai Bey ‘OtaGanist bi medi. Thmyetilerkendinde tplamast Genelhurmay Bakan (Bashan) | kame rind Uusgubit mec Opeteriin Tak mitetindenolugmast (1kardigi Gnemti Kanuntar ‘jan Vegi eines Hn | un Karun Dizet Ord Yass, rd tutus, | Telia Essie Karunu 1924 Anyasasilen edit. Uta arn Kat lnk Yat eit Konun rarer anne Dien rdya katie ariinak iste Tso Mobkemelenn Kuvimasy | TENN ott atimak Handa Kanan ier Baykomutanbic Kanana Mustafa Kemal Bashomutan om | HyanetVataniye Kanna TTBNIe yan edenier iin ikanlig | \Nisab-1 Miizakere Kanu eetsingalgma presigle betienmitc Men‘ aft Kanan sa lenmek stent ‘Satoglukveren er gyn sant yasaklanmstt ‘Mer Miskeat Kanunu 6 rARIH Video Ders Defter Brreimnoeam YIDEO O |, TBMM DONEMI VE AYAKLANMALAR tan HOkGmettarafindan Cees Nedentr Nedenleri: ‘9 TBHMyiyoketmek « TBNMjyok etmek 1+ TBM; yoketmek 1 TOMMyiyoketmek, « KavayiiliyecteinBojnara « Halkn dnt duygulann stsmar | Dizel rye katimamak «Anadolu sind deve arma yeklaymas ve bu duurun ingles” ediesi ‘edges! «Anal baz allerin « btanbul SeyhtistamsDirinage baloelerindeictorityikaybetmek Abdul Efedinin Mid Micadele——_istememeler args east Ahmet Arzat Bolu «© Gerke them «¢-Rumisyan: (Kiva Muarediye} 1 oka (Zee Abidin) (Clin Saves) srasina yan Enuzun siren yan, (1920-1923) « Kavayiaibatye Koggi inca) titi «© Ermenilyant (ilafetoeus)| ‘+ Demirci Mehmet Efe Dog nado devtet urmay « Dlere maga « Delibag Mehmet Konya) « Yoxgat(Gapanogulian) «+ Hendek «= Seyh Egret Bayour) 1 Bile (flat) ‘» Adoparan «Postal Nazim (Svs) ‘= ABat Bayou) > Gopur Musa (Aon) Mil Asie (Ute) ¢ Cemil eto (Batman) 15 Mahkomelerin yaptigi galigmalar sayesinde ordudald asker kagaklannin sayilan azalip dizenli ordunun kurulumu hi Bu syanlar mad ve manev ayba eden oldula cn MU Micadlein lanmig ve dkede gbrilen diger suglarda da énemii azaimar zaman geist lar goraimagtar. 1. TBMPnin Ayaklanmalara Karst Aldi Gnlemler 1 1920-1924 yitan arasinda 14, Ital Mahkemesi gorev yap- lkeye dit0ga yilarda (1925 - 1927) yeniden faallyete gock «Istidal Mahkemeter kuru, {stikial Mahkemelerinin 6zelikier guntardir; 1 Dazenliordunun kurulmasi ve devaminin salanmast icin 11 Eylol 1920'de kurulmustr. 1 Mecis ginden segilen Og kis tarafindan olusturulan seyyar mahkemelordt "= Vatana tnanet, casusluk, bozgunculuk, soygun ve asker al lelerine saldin gibi sucara bakmistir. siti © Hiyaneti Vataniye Kanunu gkanic, «Istanbul Hokimeti ie tam haberlegmeterkesi ‘6 Mehmet Fiat Boreke! Mi Micadeleyi destekieyenbirfetva yar 1» Asker kagaklannn Gnlenmesi amaciyia Frarier Kanunu gka- | imigtr. Cumhuriyet Dénemnde de rejinin ve inklaplann the | yma. Isanbut Hkmetinin ve ia evetlerin Ml Micadel kart olumsuz 1 Durugmalarhalkn éndinde yapimis ve ainan karavar halk ce ee || ronnie a al glen mac Ardos An ramus dduyurulmustur. ve asta glanlan Kade Mile gazetesiyerne Hake ile gazetes! 1 [dam yetkisine de sahip olan bu mahkemeterde viedan! ka- | | oyarirasiAyca Aka Ida, le Ts Ef Terman Va ve Yen ate dayanarak Kararar aimmis ve alan bu karerarn | | Gon qi gareelere Mill Micadeleye deste vermis, temyiz hak bulunmamist. BENIM HOCAM ‘SEVR BARIS ANTLASMASI (10 AGUSTOS 1920) AYT-TARIH Video Ders Defteri Brenton VIDEO O © talya'nin San Remo kentinde yapilan konferansta antiagmanin maddeleribeliiend. ‘© Camanit devitidarocier 439 maddeden olus BEE feta bole I ogi rags HORNER Fao tc bles ‘Oamanl: Devine bilan yeer RR atyan na bless SSevr Antlagmast'ni baplarda kabul etmedi. "Yan iar bales Wilon'untekliine gre ‘asarlanan Emnenistan Sevr Antlasmasi ‘© Bunun Gzerine YunaniarIngitere'nin emryle Sevrin kabul ecti- ‘esl iin “Milne Hatti"ni gogerek Bursa ve Ugak’ egal tt. © Bu goligmaler Uzerine Saltanat Saras! toplanarak antiagmaya, ‘onay verd. Toplanan gra dyelerinden sadece Topgu Ferki (Korgeneral) Fiza Paga antlagma gartlannagjr bularak imza- lamamigtt. Antiagmay: onaylamak ign Rogat Halis, Baijdath Hadi Paga ve Riza Tevik beylr Fransa’nin Sevres kasabasina clmisrar ‘Anca bu antasmahulen ges Nee’ ise antagmanin Osman Mebusan Meclsiin onayndan gegmemesii Arca Mil! Micadele basa ashi igin de wygulanmant, ‘© Osmanl: DevietTnin imzaladi: son antiagma Sevrdi.lleride ‘Sevr'in yerine Lozan Barig Antiagmas imzalenacaktir. Antlagmann Maddeleri + lami ve govresi le Dogu Trakya, Yunaniar brake (© Goneybati Anadolu, Konya Kuliya kadar alyanarabrakacak, 1 Anadohinun giney, Surv ve Zongudak Fransa'y brakacak. Musul (ak ve Flstin Ingitreye brraklacak. Dog Anadolu (Vayots St) Ermenistan Deviet kurulacak. Trabzon ve govresinde Pontus um Devel kurlacak {stanbul, Osmanli Devietrin bagkent kalmaya devam edevek ancak azinlkhaklar korunamazsa Osmanidan alnacak, ‘© Osmanit Devi, kapitiisyon vermeyo davam edocok © Osmanii Devetnin ortusunun sayist 30.7004 gepmeyocok COrdusunda agi sah ve savas gemisi bulunduramayacak ‘© Osman Devt savas tazrinati Gdeyecek Koi istoree Korestan dovieti kurulacak «© Bogaziarbirkomisyon taratindan yonotlecek. Komisyonun ayn bic beyra ve bites lacak. Komisyonda TUrk Wye ckmayacak. NOTLARIM KURTULUS SAVASI MUHAREBELER DONEMI Kuvayimilliye’nin Kaldiritma Nedenteri © Dizensiz ve esiplinse mast « Thtyaclanm halktan karglamasi Hatta kendi usullerince yarglamast ‘© Yunaniatyurttan atacak gucdnin olmamast Gediz Tearruzu'nda bagansiz olmast Diizenli Orduya Gecis Agamalart 1 Subay yetitrme merkezlri agi. «© Seferborik lan edi ‘¢ Bati Cephes!ikiye ayn CEPHELER A. Dogu Cephes «lik agian cephedir. ‘© Ermeniler ve Gorciler ile savagil ‘© Bu cephede 15. Kolordu savagmistr. (Bu ordu Osmanli Dev- letnden kalrgt) Bu cenhede Kaz Karebki'n bagaranndandolay: Keane “ark Fatih” Dou sinunmy gellendiren antlagmalar ee guntardr; © Sumo © Moskova ‘@- Kars (Dogu sini kesin hain B. Gliney Cephesi © Dizenl ordu savagmamistr. Sadece Kuvayimiliye savagmig- ti ‘¢ Bu cephede bitigi saglamak amaciyla ‘Pozanti Kongresi" di- Zenlenmigt. (Mustafa Kemat'de kad. Mill Macadele'rin son kongresidir) « Fransizlara ve Ermeniere kargi savagiimistir. Bu cephede; Ada ‘Tufan Boy (Yzbagi Osman) "= Marag: Stiga imam ve Ridvan Hoca = Antop: Sehit Kamil, Sahin Bay (Tegmen Sait Bey) ve Ka- rayilan "= Urfa: Yozbast Ali Saip Bey ve Milf Asireti bulunduklan bol olerde kahvamanlagmislarai. fe Aynca baganianndan dolayt: ©Brrenimhocam enlist, s924 ‘ntep ai 1973 Maras Mabraman “ms cone Goma, Batum, Moskova ve Kars antlagmalan im- ry i aa Giirmréi Anthagmast (2-3 Arallk 1920) ‘» Gildir GoW ve Aras Nef sinir kabul edlecok. ‘» Ermeniler, Sev'deXisteKlorinden vazgegecok ve Misakimil'y tanyacak, ‘© 1015 Teheir Kanunu ile ge ettilen Ermerilerden supa kang mamig olanlar Anadbolu'ya ger geebilocek, nemi ‘© TBMMnin uluslraras!alanda imzaladigi Ik artlagmadtr «6 lk deta bir antiagma metninde “Tarklye" fades! kullanimigtr. “Turkiye resrtanlamdaiktanyan devetErmenistan’ ‘unvanlantverimigti. «@ ski Madalyas alan yére ve gehirerimiz ise gunlardr ‘nebo (Kastan) 2)Nares 3)Aen ‘ta G06) reece Kara Fatma Bina Ae «Gordes Makbule 1 nbs! Halide (Halide dip Adar) Kiana Hatice TeyatRahmiye Naki Han Bu cephe Sakarya Meydan Muharebestnden sonra Fransa ile i zalanan Ankara Antlagmast lle kapanmigtr (1921) D seri. c. Batt Cephesi |. Inn Savasr’nin Nedenteri ‘© Yunaniann, ingizierin veri destegi kaybetmek istememest ‘© Yunanlann, Gerkez Ethem isyanndan taydalanmak istemesi ‘© Yunanlann, Eskigehir ve Ankaraly! alarek Mil MOcadele'y sonlandirmak istemest «© Yoni Kurulan dzenfi ordunun goglenmesinin engollenmeye ga" Iigimass AYT-TARIM Video Ders Defteri Bonnecm VIDEO @ ‘© Dizeniordunun ik zaferit. ‘© TBMMye olan given artmis (Askere alimlarda artis yagan- misc} Tesla Esasiye (1921) lan edimist «Ismet inna ratbost generalige yaksetimistr. « lilaf Devietteri Sevr de bir takim dobigkler yaparak Tork tara- fina sunmak igin Londra Konferanstntoplamisladi. Sowyet Rusya ile Moskova Antlagmast imzalanmti ‘© Aiganistan le Dostluk Antiagmast imzalanmisi. |. Inénd Savagiinda Tark ve Yunan kuwveteri ce Sevag kazantmasinda let In ve lettin Pagan ath ok fad ‘Aya bu savas Metstepe meine apt —————— EBvonimnocam er ars 8.500 a 8 Tuy tamyan sam kes “Afganistan Ayn Afgan Kral Aral Han Tike ret eden es deve adams. ery {or e «Ista! Marg kabul edit. Ozelikler guntard: 1 Gates (62 yazan) Mehmet Ak Ersoy ati 1 Kahraman Turk ordusuna ithat edimigti, 1 Ik deta 1982 Anayasasinda yer amis. lic deta istisial Margi Agiks6z ve Hakimiyet Miliye gazoto- lerinde yayimianmist. 1 ik bestecisi Ali Pitt CaGatay/tr. Son bestecis! Osman Zeki Ongordar. = Yangmayi Maarif Vekaleti ddzenlemigt 1 Kazim Karabekirde bu yanigmaya katlmist 18 Hamdullah Suphi Tannéver tarafindan meciste okunmug- ur Ini Zafer zene Mustafa Kemal Pasa meclstefukonugmay yapmistr, Mien bagi bitin maine oldvjundn daa okt. Buu foe iin az ediyrum..Mestum Naru Kemal leit Vtann bana dsman aya hacer yok mudurkrtaracak batts kara madern it ben bu Krsiden bu ‘Yiksek Metin Basta sft le, ys heen tt eden bin Geen eri ada ve mit ana dyrum ki Vata bana dgman dayas hanger, Bulunrkurtaracak ot kara maderini” Sababatin SELEG, Arata lil © 7 1921 Anayasast (Teskilat- Esasiye) © Turkiye Davietin Ik anayasasir. «© Kanunuesastin goligmeyan maddelr le bitkte uygulanmist ‘© Egemenlik halka veri. Lalk dedi. En kisa streli anayar ‘adi. (1924'e kadar) ‘© Tek yurugak anayasadir. 7 temel ikeye dayanit. Ik yapilan ogisikik 1923te “Devietin rejimi Cumhuriyett." maddesi- nin ektenmesil. LONDRA KONFERANSI (21 SUBAT - 12 MART 1921) ‘Toplanma Nedenteri ‘© Sovr Antlagmasin Tork tarafina kabul ettkmek ve Yunan ordu- suna zaman kazandirmak amaciylatoplandl © Konforansa TBMM adina Bokir Sami Bey ve Osmanit Devt acina ise Tevk Pasa katimstr. Konferans sirasinda Tevik aga s6zsirasi kendsine gelaijinde “Bu milletn Maki tem- slleisi TEMM bagdelegesidt."ciyorek Ilat Devieterinin oyu- runu bozmustur. Ta konfearsaayann dees olarak amit ‘Bu konferansta TEM, laf Devel tarafndan hu tani ‘TBMWnin Konferansa Katilma Nedenleri ‘© Misalumi'y! tum danyaya duyurmak © osm olarak taninmak © “Tarkler barigtan kagiyor.” propagandasinin énine gegmek Konferans snunde TBM den habeszingter ve Frasal ikl antagmalr yapan Ber Sami Bey grevnden anak yrine Yusuf Kemal Tengen sett. AYT-TARIH Video Ders Defteri Boeinocon VIDEO © MOSKOVA ANTLASMASI (16 MART 1921) ‘© TBMM ile Sovyet Rusya arasinda imzalanmistr Antlagmanin Maddeleri © SSCB ve Turkiye rjimerini birbirine ihrag etmeyecekter. © Garli« Rusya le Osman Devi! arasindaki tim antiagmalar goversiz sayllacak. (Yen! iki devietin kuruldugu anlagilmakta- dir) © Kapitdlasyonlarkaldiilacak. © ki taraftan birnintanimadiy bir artlagmayt digeri de tanumaya- cok. (Dig poltkada ortak hareket edicigini gésteri) © Batum, Gurcistan'a biakllacak Bogazlann gelecedine Karadeni’e kytet olan Oikelerin kala caQi Konferansta kararveriecok. 1 BaturfunGirestaia brasimas ile Misaki dea tv veri 1 antasmayla TOM ik defa Bay bir Amupa devel taafndan resmen taint, 1. INGNU SAVASI (23 MART - 1 NISAN 1921) Nedenteri ‘Yunanlann Ingiiz deste kaybelmemek istomesi Londra Konferansninbagensiz ofmast ‘© Yunanlann, | nnd Savaginin edd almak istemesi ‘© Yunenlann, Eskigehir ve Ankarly larak TBMAM'ye son vermek: istemesi ‘Savag sonunda Mustafa Kemal, Ismet Indnd'ye gonderdii tls rafta: “Siz orada sadece diigmani defjil bu devietin maki talihini do yendliniz. Ayica “Inkilap tariinin bir sayfas Il Indi Zafer ile Savagin Sonuslart Fransa, TMM'ye ateskes tok et Ingitore, Malta'da bulunan 40 Tark'a serbestbirakt. © Fransa, Zonguldak'tan gekidi. ltalya, Anadoludan gekiimeye baslad D eorsssoca ESKISEHIR - KUTAHYA MUHAREGELERI (10-24 Temmuz 1921) Nedente ® Yunanianin, Ingilizierin destegini kaybetmek istememeleri ‘© Yunanlann, |. ve Il In6nd Savast'nin bed aimak © Eskigehir ve Ankara’ alarak TBMM|ye son vermek savasin Sonucian ‘skint Kotahya, Bleok vo Atyon kayoodi ‘© Ord, Sskana Inagrnin dogusuna cell. (Ordunun daha facia zalyat vermems iin) © Meclisin Ankara'dan Kayseri'ye taginmasi gindeme geldi. ‘© Ur ayigina Baskomutenix Kanunu girl. Bylece Mustata Kemal askerik mosladine gor dnd. «© Bapkomitan Mustafa Kemal ordunun inyaslannn gideriest amacila “Tekst Milye” emer gard, «Frans aiosks oki gr got. ‘@ htalya, Anadolu'yu bogaltma karanindan vazgegt “Tek Milly emiterinden geen yarn bir ls Saar ders, {se By Tarr Savasnda fllanlacatx, Sava srasnda TBMM baslan’ olarak gfre yapan Mustafa Kemal, Ankara 250 kadar 6retmente bir raya gelerek“L Maar Kongrstni dizenlemistc Bu ong gindmdde apa NEB Sralanin teen olusturmustu Teklif-i mittiye (Mitt Vikiimtitikter) Emirteri ‘Bagkomutanlik gBrevinidstlonen Mustafa Kemal, ordunun tntivag lan karglamak igin 7~ 8 AQustos 1921'de Tokalit Millye Emierint vyayinlamist. ‘Tekalif Milfiye Emirlerinden bazlan gunlardir: 1. Olugturulacak komisyonlar halkn ve tUccanin elinde bulunan, askern htyaglanina yareyacak mallann yzde kirkina, bedel sonradan édenmek Gizere el koyacaktr. 2. Tagitsahipleri, ayda bir dofa olmak Ozere, 100 kilometre mesafoye Ocretsiz askeri malzeme tagiyacaktr. Briesniccn VIDEO ® 3. Hor gosit araba ve hayvann yzde yrmis alinacakir 4. Ukenin bétin sahipsie malianna e!konulacaktr 5. Halk, elindekislah ve cophaneyi dg gin inde Komisyonlara verecekir 6. Her ale birer kat camasir, biter git gorap ve gank verecekt 7. Demirci, marangoz, dokamed, sarag ve araba yapan esnat, ‘ordu emrine alinacak ve asker’ malzeme Uretiminde galiga- car. SAKARYA MEYDAN MUHAREBESi (SUBAYLAR SAVAS!) (MELHAME-i KUBRA) (BUYUK KIYIM) (23 AGUSTOS - 13 EYLUL 1921) Nedenteri «© Yunanlarin, Ankara! alarak Mili Micadele'yi sona erdirmek: istomesi Savas, Polat doayiannda yepil. Topyekin savega Smelt Mevkisi ise “Duatepe"cir. Bu savas ile Torklern 1688 I. Viyana'dan bet ger gk sona er. Son savunma savagt olan Sakarya Meydan Mutarebesnde Mustafa Kemal “Hatt: midafaa yoktur, sathi mida- {aa vardi. 0 sath tim vatandi Vatanin her kang vatandag kanvy- {a sulanmacikga bu vatan terk olunamaz.”" emvii vermis. Savagin Sonuclari ‘© Mustafa Kemate gazilik unvant ile maregallikrdtbes! veri .@ Ingitere ile Esir Mabadelesi Antiagmassimzalanch ‘© Ingitere, TBMIM'ye ve Yunanistan’a ategkes tekifinde bulundu. ‘© Ukrayna ile Dostluk Antlagmas: imzalandi. «© Fransa le Ankara Antlagmast imzalandi. Bu antagmaya gore; = Hatay, Frantz mandasindaki Suriye'ye birakldh, Boylece Misakemil'den ikinel kez tavie veri 1 Sileyman Sah’in mezarinin bulundugu Caber Kelasi Tork ‘milk saylacak. «© talya, Anadolu'dan tamamen geki. ‘Anadotan een ik ilaf Devi aya’. Aca laja ve Fransain tial saa Bk Tara Tk ors taraindan alanis ‘© Sovyot Fusya'ya baglt Azerbaycan, Exmenistan ve Gurcistan ‘te dogu sininmizt kosinlostven Kars Antlagmast imzalandh ‘Boylece buradakibirikier Batt Cephesne kaychrimagt. °& ‘BENIM HOCAM TARIH Video BUYUK TAARRUZ (BASKOMUTANLIK MEYDAN MUHAREBESi) (RUM SINDIGI SAVAS!) (DUMLUPINAR MEYDAN MUHAREBESi) (VURTKURTARAN SAVAS!) (26 AGUSTOS - 9 EYLUL 1922) ‘savas Sncest Vapilan Haziriklar © Savag yapiimamast icin Disisleri Bakan! Yusuf Kemal Tengi snk temastarda bulunmast igin Avrupalya gonder COrdunun karargah merkezi Polati'dan Akgehir tagind ‘Tokai Mlltye Emitorinden gelen yardimiar ile Italya ve Fran sa'ninbiraktig salar cepheye taginal Ankara'da alt ayigina subay okullan agi. Orduya taaeruz oti! ver Bagkomutanlikyetks! stresiz uzatid “Mustafa Kemal MeisteSokara Meydan Muharebesinden aylargegmesine ramen ordunun Yunanlare arg saldnya gegmemes! sebebivle kendsine muhalft ein Van haz, yanm tdbilereyaplacak aa, i, tara etmemeten daha Kt” aidamasr yap. ylk Tasrruzun Sonuglart «Bat Anadolu Yunanlardan teriziond «Tork Yunan Savas! sona era, iplomatik ddnem baslad. «Anadolu, Yunanartaatindantatip ei UUsakta bulunan General Trikopls, Fevzl Gakmak tarefindan esir alin Ingitore Bagbakan Liyord George Hakimetstifa ot fu gelgme zene TBNM Mustafa Kematin de iste ile Fei Galmaka Marea rites veri Mustafa Kemal bu save sasinds “Ordular ik hedfinf2 Akdeniz. ei erin vermis = EB iveniimhocan ninwocm YVIDEO © Duriupnar Sohn (Kathy) "Mustafa Kemal svasonuna Bik bu bik zaferimizn doguracagy yi onus, yal Tkiycin yagi erine etki olmak Kalmayaca, ayn, zamanda bitin zu gl iletlrin,kendiyazam ve basilar, tehdit eden ve basaayan zalinler aleyhine hareket ign yrellenireceti? denis MUDANYA ATESKES ANTLASMASI (3-11 Ekim 1922) ‘© Bu antlagmada Turkie'yi smet indnd tems etm. Konfo- ransa lala, Ingitere ve Fransa katiimist. p NOT Ismet Inénnin buradakt basa ese Loan Bans Konferensina. da gindetimesn salam Maddeler| Turk Yunan Savagi sone erecek. ‘© Yunanlar Dogu Trakya'dan 15 on ignde gekilecek Refet Sele "Taya Viksek Komiser'sfatya Dou Taka Yunelardan ger amg. ‘ Bojazlar ve Istanbul TBMM'ye birakslacak. (Ancak barig ant: lagmasindan sonra vetlecektr.) y NOT smant Deve ‘¢ Mondos ve Sew antlagnalan il filer, «¢ Mudanya AesesAntlagmas ile hue, ¢Sattanatin alias ede resmensona emit ° SALTANATIN KALDIRILMAS! (1 KASIM 1922) Nedenteri ‘© Lozanta hem Osmanli Devietnin hem de TBMMin birikte gagnimast © Ulusal egameniigin ondnde bir engeltegkl etmest ‘© Anadbolu’nun igindo iki devitin bulunmasinin ulusal gkarlara yar olmasi ‘¢ Osmanit Devietni resi olarak sontandirmak Sonuslart ‘© LTBMMnin yaprnis oldug ik ve son inklap haroketi ‘© TBMM, Lozan Konferansina tek gtmist (© Lali yolunda ik boyd adi animist. ‘© Devlet bagkanli vo rojim sorunu ortaya gikmis LOZAN BARIS ANTLASMASI (23 TEMMUZ 1923) ‘© Bagdelogelo; Ismet indnd, Hasan Seka vo Dr. Riza Nur ‘© Mustafa Komatin tavz verimemesin istedigikonular: 1 Ermerilein yur istekleri 2 Kapitalasyoniann kaldinlmast Loan Green glee devtet ABD cit, Lazan Bang Gtgmelei 21 Kasnda baad. Koneransa Tre, Inger, Frans, haya Japonya, Romanya, Yunanistan ve Vugosiana devel abl Konferan 4Subat 1925te hii sonualnamadan dad Tuy’ burun ‘rine 17 Subat gid ami tisatKongresin toplad ve 1 Nisan 1923 de seginlesnyerilenmes karan ald Meds 16 Nana son topants yaparak aj. Bu sada ara vr Lozan Bai Konfeansta 23 Nisan 1925te tear busland ve 24Termuz 1923 de Lozan Bar Anlagmasinzaland A. Sinirtar 2) Bat: Yunanistan le Mudanya, Bulgarstan le do Istanbul Ant- | Lozan’da Anan Kararlar lagmasi esas lind by Dogu: Kars Antlagmasi esas alind, ©) Glney: Ankara Antiagmasi esas alin, 4) Irak: Bu sorun gindeme gelmesine ragmen gozima sonraya, bral, AVT-TARIH Video Ders Defteri TBrrorimtocam — _Bironnean VIDEO @ ‘© Tamamen kaldinld). Doyun-u Umumiye Idaresinin Torkye'dek’ (revi sona er . Azinlaklar © Aziniktann tamami Tork vatandagi sayil. ». istanbubun Bogattitmast ‘© 45 gin igerisinde bogaitimasi karan ald. E. Patrikhane ‘© Tom tsrarara ragmen Istanbul digina gkanlamadh, F.Adalar ‘© Kibns Ingitere'ye, On iki Ada ltalyalya, Ege Adalan Yunanis~ tana, Bozcaada ve Gokgeada ise Tarkiyeye birakl G. Savas Tazminats © Bosnakdy ve Karaa¥ag savag tazminali olarak TUrkiyelye br- ral H, Bogaalar ‘© Bogazlann bir komisyon tarafindan yénotImesine karar veri Komisyon bagkaninin ise Tark olmasi karariaguns, (Sadece bu konuya Sowyet Rusya ve Buigaristan katimist,) |. Yabanc: Qkullar ‘© Turk tarafinin gikaracagy kanunlara uyulmast gat get. |. big Borstar Osmanit Devietinden aynlan devietire yaz bleimied alinarak borglar paylagtinimistr, Borcun vadesi, tutan, taksidl igin DOyun-u ‘Umumiye Idaresi,gbrevlendinimistr. Turkiye'nin dig borcu Odeme ki ran almasi Sovyet Rusya'y, emsal teil edecedi endigesiye tedigin cetmist. |. Nifus Mubadetesi Bat) Trakya'da oturan Trker ile istanbutda oturan Rumlar yerle- sik (tabi sayiiacak, dgerlerlise yer degigtilecek. Laan Gérigmele |. TBMM Dineminde baslamgtr Ancak Lozan Bang Aetlasmasi ILTBMM onayiamsts Blonnoan VIDEO ® 5 g a eg s z é & oyu wsewSenuy ‘eapuer wsewsenuy iseuseuy iseusenuy ous Sieg vesen ‘0 a vasa - 180 ee s eae ee ue Tens) oe veeutepy vemuoyeg ae —— reyUy 1251 ue) ue sheen yasmin “ ee eo ous ueinuog \ umpauog enuog TTT t t | t — /- : sowbequy sree scorn ey nomen corn ohne ee i ‘nuoul ‘I ‘nugu : vseuseauy t t s ' A ae pio queznp exuos 4 np ‘ahypuihonny 2009 ek wozap uote uepmuELIS I I I sn woconmu pennant vvaueun, aay eam jeuoua t t yseudoo nea, isos inns) rseudeo nea t 4 ‘erePeonyN IML HOTLARIN ATATORICUN HAVATI |_ © Kissel Szettetert a. OGretim Hayat | Son ete aise! © Mant ve gergek ougu ‘© Mahalle Mektebi ne © Yaratcs ddsinmest © Semsi Eten Okuly ; as bak oko ve al sr i = et room i Asker Rogtiyesi (Kemal adi burada veri) See © Inept « Bilogtime ve batanlegtme tet Mustafa Kemal, Sel Asker? Ristesinde oturken matematic etme ‘Ylabas Mustafa Efendl Kendle bill ve erdem bakumundanolgunuh ve siti anlamira geen Kemal adver d Hayatint Etkileyen Dirt Sehir «© Manastr Asker dads Hap Ou set Nanas ‘© Harp Akademii (Kurmay Yozbagt) sea istanbul . ¢. Diistince Vapisini Etkileyen Yazar ve Diisinirler b. Askertik Hayatt © Sarida V. O39, Star lye rasta yepmakign ot. 3 ae © Sama Vatan ve Hortvet Ce lose onal: imi rivet hurd ‘© Makedonye'dabulunan Il Or Nem Kemal Vatansoveric duya atand. Ancak Kens Se ase ‘Mehmet Emin Yurdakul aye © 31 Mart Isyanim bastirmak Tevtk Fikret {nia ign Istanbuta go Smee or JJ. Rousseau Yurtaghikcbit Ce | [Montesquieu ‘Cumhuryetciik © 1913%e Sotya Asker! Atagesi oldu. DUnya Savasi Groesi son | brovid. Yarbayija yakseimitc) | [Vote Bins, akcik © 1918te Ganakkale'de Anburnu Grup Komutanligin Ostend Rtbesi Albay oldu En Cnet ecnicadl eres on) © Mehmet Emin Yurdakul (Atattrk Mehmet Emin Yurdakutun ‘Cenge Giderkon" si icin “Bu dizelerde ulusal benligimin ‘© Adana'da Yildirim Ordulan grup komutant oldu. XVI. ordu Ko eer ee ease bane mutanigi yap. © Voliaht Vahdetin ile Almanya gozisine Katich. Tedavt igin Vi © Tevik Fikret (Sis- Ferda ~ Rucu) (Ataturk, Tevfk Fikret gin aaa “Hangl TUrk gairi byle inkstapgtgirler yazmigt.” ve “Ben Inalap ruhunu ondan aldim.” demigtic) ‘© Mustafa Kemal “Vatan ve Harrlyet” gal Narmk Kemal icin de “Turk milletinin yazyillardan beri bekledii ses.” demist. ‘© Vil, Ordu Komutanliginatekrar atandh. Suriye'ye git Yidinm COrdulan grup komutan oldu © 80 Nisan 19194da 9. Ordu mofetigigine atandi BENiM HOCAM f. Atattiri’'lin Vazdigi veya Terciime Vaptigh Eserler © Geometr (Ortabjrtim- de ders kitebi olarak ‘ok.tuimustur.) ‘© Useler igin Tarih Not- lan ‘© Vatandag icin Medeni Bilger (Afet inan ile birlkte hazirianmigti,) ‘© Bolagon Muharebe Egitim’ (Tercome Edi) ‘© Cumali Ordugah (3. svar timeninin manavralan aniatimigtr.) ‘© Zabit ve Kumandan le Hasbinal (Subay ve Komutan lle onugmalar) © Taktk ve Tatbikat Gerisi NUTUK © 1919-1927 yillanns anit ‘© CHP'nin I, Kongrestnde aUnde 6 saat olarak toplamda 6 gUn- de okundu (18 - 21 Ekim 1927) ‘© "Semsun’a giktm.” fades! lo baslar. Genglige Hitabe ile © Geli THICye birakmigt, ‘Yahya Kaptan'n ismi gokga gegmoktoit (© Arapga (Osmantica) yazilmigtr Mustafa Kemat’in Vefatt ‘© Vofat etmeden dncoki okudugu son eser Belleten derail oldu ‘© Naagi once Etnogratya Mizesine daha sonra 19536 Anita: bire naktedi ‘atk vf ettiginde Mects Basan Abdithalik Renda Bisbkan se (eal Bayar AYT-TARIH Video Ders Defteri ——~ ©Broenimhocam ___ Bremen VIDEO @ Atatirk mirasine; (© Tork Tarih Kurumu ve Tork Dil Kurumu, «Ismet indna gocuktarimin 6grenimi, © Ankara ve Bursa belediyeler, ‘© Makbule Atadan ve manevi Kizlarina birakmigtr. 1.11 TaMNr aravoRK DOWEMI ig POLITIKA ‘Acilmast (1923 - 1927) «© lnitap mecisi © Lozan' onaylemistr. ‘Alatrk ve mects Dyer TBM Binas/ndan pkarken 2. CHP’nin Kurulmast lk kuruitayr Sivas Kongrestidt. Gunka bu kongrede Anadolu ‘Rumell MUdafaa-| Hukuk Cemiyeti Kurudu, Bu cemiyet daha sonra Halk Firkasina déndstOrdkd0. Par “9 Umde Karalan*na gore kurulmustur tat tklernin timdnd savunmustur lc gone! bagkani Mustata Kemal Ekonomide devietgigi sevunmustr. (it derecel soci sistemini savunmustur. 1946 secmleind Tork sys ain Tk defa tek dercelt sem sistem Uygur ‘© Enuzun sire iktidarda kalan part. 2. Terakkiperver Cumhuriyet Firkasi (1924) ‘© Torkiye Cumurietnin ik mubaett pari ‘© Kurucusu Kazim Karabokdr. Adnan Ava, Refet Belo, All Fuat Cobesoy, Raut Ory dior kurvclard «© Ekonomidelberalizmi ve tek derecoisesim seein savun- musa, ‘© Her too itkada (in tg) say0!oéstormesin sevunmus lard. Lalli tkesinin katye Kullanisii gorekgesvlo Soyh ‘Sait isyanr’ndan sonra kapatilmigti. TBrenimnocam 4, Seyh Sait Ayaktanmast (1925) ‘¢ Cumhuriyet rejminiykmaya yénolik ean ik isyandir Ingiter, Tore ile Musularasinda tampon bir devetkurdurar rak, Torkyenin Musuta ulagmasini engellereye gait en isyana destek vermis «© syan\ bastramayan All Fethl Okyaristila lp yerine Ismet Ind- 1 goimisti. « Isyan bastrimis ve bélgedekiasayis sablamak amaciyla Tak ried Sokun Kanunu gkarimst. Ankara ve Diyarbakir Is tidal Mahkemeter kuruimustur «© [syana destek voren Terakkiperver Cumhuriyet! Frkasi, ak Ukesini kétiye kullandigi gerekesiyle Kapatiimist. 5. izmir Suikasti (1926) Esk Itnatglar tarafindan dzenlenmek istendl. Girili Sevkin ihban ile suikastglar yakelandi, Bu olay sonrasi son kez Istal Maf- emeler gdrev yapt. Atatrk bu lay Uzerine “Benim nagiz vidcudum clbet toprak olacaktir. Fakat Tirkiye Cumhuriyet ilelobet payid kalacaktr" demist 6. Bozkurt - Lotus Olayt (1926) ‘Mia yakinlaninda Lotus adinda Fransiz gemisinin Bozkurt adin- aki Tark gomisini betirmast olayidi. Konu Lahey Adalet Divanina gbtGrdlmostor. Torkiye'yi Mahmut Esat (Bozkurt) Bey savunmustur Tarkye bu davay! kazanmigt a 7. Serbest Cumhuriyet Firkasinin Kurulmast (1920) ‘Turkiye Cumhutlyetfnin kinel muhalefet partisiir. Bu partinin ku rulmasinda Olkede tek parti (CHP) oldugu icin siyasl bir rekabetin of ‘mamas, elegtii ve denetim eksikigi, 1929 Dunya Ekonomik Kiizi le birikte krizden etklenen TUrkiyeiin bu sikinlanndan kurtulmak ign yeni bir irado ve farkli gbzimlere duydugu iniyag ve gok parti hayata ‘gogimek istenmesi etki olmugtu. Party All Fethi Okyar kurmustur. Makbule Atadan da partide gGrev almigtr. Ekonomide liberalizmi ve {ek dereceli seri sistomini savunmustur. Partinin igine geicilerin gir gin’ goren All Fethi Okyar party teshetmistr 8, Menemen (Kubilay) Olay! (1930) Dervis Mehmet ve adamianinin “geriat isterie” diyorek once iki bekciyi sonra da olaya mddahale eden astetimen ve edeblyat djret- ‘meni Mustafa Fehmi Kublly' gehit etmesi olayidr lsyan bastinimig ve sanikiar Divar-1 Harpte yarglanmigt Shit Mustafa Fett Kubay Bu olay Cumhuriyet relimini depigtrmeye yonelk gikan ikinel is- andi. Bu olay sonrasinda Atatork Zamannda cok parti hayata go- «llmemistr. 9. Wagon Lits (Vagon Li) Olay Bir Fransiz demir yolu gitketinde galigan Naci Bey'in Turkge ko- rugtugu igin Igten ikanimas! olayidir. Bu olay sonunda “Vatandag Tarkge Konug” kampanyasi dizenlenmistir. AYT-TARIH Video Ders Defteri —— EB ienimhocam —— Birovinnocom YIDEO ATATORK ILKELERI ete TBH ae Sata fall Cambrian at oe tld Sagem alnak ign Saat adel falta Tet Teast Karur tatu eid, © Seige ve Ear Valet Hake Aor vergi lad eel a. au Soap yp Tieden Kana tabal | © TRAM agi «= leit tongs Aika anu tab | topless eisai aan al fire 1 Les k Sanayi an © Olga bir havanc vegan, | — agi petksstene Lesh Sany tan | oe) nwa anc sey | alto ae eden guanamad, | Kik-Kytt arta eran vee sat, | ble «+ Nadna semevesegine | 6 TattaibKinm | Sinerkhrn | ee wri |= sear Matton rattan hi. 2 eantiuads |e Ratatat pawn Ean stsbe vate | tap «+ Sadan labtesls. |» TokDittinewtanids. |» Gibu Bachna etta, | © Usraasisatssteine saat «Hees, | 6 yralitigeen ren | © Kaba Xana 6 Eeicjeetildres | ow Save # Sohilsinthmlam — | tlie. eden, hn. Seay Newel cyanasnasea vei | al Tei euiackanay | wail Neer Gamasay | yi Gil Sate © 1stiveisit Te zjeveriber | lula + TdPwcantouma — [6 ek saminum | Fes amano ttu at |” epi «Sree aman veg | Knut edt + Druin yre « rarsjzctin ytd, |© TakPecevXanwuta | vemesat laine Tid TeatatRonen |» tilt anges | Hanbs Onesies ein fo Serenyen aici | Pathneve santas end. + Mle Melteiyeine Siemaamgneve | * lonestn"betn di | Koso nidh | roypeuGinittean | Mises Keun | Shel Bile Fated Srimeharttonea, | Sowid’maiesighata, | tymanatene uma gb | ttl ei saat el zal ois) yeilessnaedild. | asides tee, | + Oevet inant, | © Ustream © Gok tat re te | Yenin ete ie meee ag talaninay tad enemies gure. | * Yemometileinen «teas © Yale “tava cc | » Heda ola Tete a = frkmonitins |» Gnberetnsts | newt | * fee kitkyfettanau tana | » Osman Devete sn kon eee | si afb madam | ° TWKAsSHUERNo, | ig «aki iesamyasya et | lime,” | Kiyo | «= Sei seyt «6 testigigentn | Mees Banas nik ei aia eich ici, | © Metin aoa | aiactkgbanve dees get. | iaumsinsive | 5 statdenegn tuniastelbytetea |” jena sins yi pant Aen eye bs “Wlinjelonsegete | Devencephcieinv: «| TtyeDeel aker | Dye nk Em | ils dots | apne pa od seine enmaadngbiigenicor | wecttneeesaicer | netuteberitaa, | dato mennelbe ae | Gun ipa a Kinernirimeynetr | nigella se trans | Tye ay ap| eames eielerin | Tae Come at nrecemetpiotine | deviance | ayerknedataxtepsm | daayiksecetanmilt | aren aa rebtn ete tennant | belifamutsizas gr | sian ve gee uy fut daina gr | ga trp hie Seine rsa rit | trate iti ess on deeines bee va fee ‘Anata Klineler ile ies rT) = et Ualbopmsaik |» Devetpananas | Sire dein © seymeveseanettts | Ba 3 sols pact: — |e bekeman [6 hsne © Uusslegerentk | 6 Dnvenvemeep | Kaun i tama © Gejeigbtmana ier ects seg Halon even | © iii * Bamikiedhseijes)_| © Norn |» oyeme tr cnama + Tpmatadynga | Kit trace Musa + haan Sosy delgs o semje | “Yen's | can NOTLARIN OGRENCI EVI KANALINA KATILMAK IGIN TAWA 4 TORK INKILABI Caren HEDEFLERT © Bibi tamamia site sti Tick mitetnin yaganndan dogs ese yo iledijer sara da nek eet Teplurd aga olsun el uygdaalara son veritc Saag otarandan delay ri haat agamas cokloa sir (atk usa demokrati zl saiptic Fs ata hoyanlar lest yrteler ayn ola. Tvandan abana ddr bi sre yaa, Belli brides ri deli 1. SivaSi INKILAPLAR VE i¢ POLITIKA GELISMELERi {a SALTANATIN KALDIRILMASI (1 Kastm 1922) Nedenteri ‘© Osmanli Deviet'nin Lozan Gorigmelerine davet edimesinden, dolay!ortaya gikabilecek bir kargasay! onleme ve boylece Lo- zan Konferansrna tek ve gocla giime Isto ‘onetime iki bagliija son vermeistogi Devietidaresininlallegmesinisagiama istegi us egemenig ikesini hayata gegime isto Cumhuriyet idaresine ortam haziriama istegi Monargi ve alle dares anlayigina son verre istegl Gelismeter © Lozan Konferansi éncesinde gorlgmetere ig davet alan Tov- ‘ik Paga HUkOmetinin haziriklara baslamasi Mustafa Kemal! harekete gecirmigti. Meciis Genel Kuruluna getilen satanatn varigina son ver ‘mesikonusu mes iginde tarigmatar yol amg. Fakat birgok vokilin oyu ile saltanatin kaldinimasina karar vermis. Salta: rat idaresine son verimesi Gzerine son Osman Padigaht Vahdettin yurt digina gikariimig ve Tevfik Paga Hakmetine ‘son veriimistir. Ingitere'nin halifenin kendilerine siginaigt, Maiskimantarin koruyucusunun bundan béyle Ingiltere oldugu gekinde propaganda yapmasini,halfelk mekamini kulanmasini engel- emek amaciyia Osmanitallesinden gelen Abdalmecit Efen- di, TMM tarafindan halfe seglimis ve boylece Ingitere'nin ‘oyunu da bozulmustur — EBirenimhocam Bat medenjte le Btnesmeyl sala 1 Us deve alain glen © Lakalay nein soya ltr tin hak lala etn mak lil youamalara son verre i biti salma © Ali gimey ein al «Kayne arc snfanolmayan bi toplum lugtumak © Mil egerertige djl eroletl bir ynetim olga i baimse Feu sSonuclar ‘© Devt laklegmest yolunda ik cid acim atimighr, ‘© Osmanii Devietnin vali resmf olarak son bulmustur ‘Tork millotinn tek temsilcisinin TBM oldugu ortaya Konus: tur Ulusal egemeniigin gorgokiotiimesi yolunda Gneml bir adi ats. FRejim ve deviet bagkanigt sorunlan ortaya gikmig bu durum (Cummuriyetin ilaniny hiztandirist . ANKARA’NIN BASKENT OLMASI (13 Ekim 1923) © Lozan Bang Antagmasinin I TMM tarafindan onaylanmasin- {dan sonra, Osmanli baskentiIstanbulun 6 Ekim 1923%e Ita uvvetertaratindan bogaltimasi tamamianmigtr. ‘© Itlat DevieterininIstanbuldan aynimasi, gindeme hokimet ‘merkezi sorununu getiist. © famet Page, Ankara'nin bagkent olugunu Gngoren énorgeyi 8 Ekim 192676 on dért arkacng! le birlkte TBM ye vermis. © 13 Ekim 19282 TBMMde kabul eclen tek maddelik bir yasa le Ankara, yeni devietin bagkent olmug ve béylece deviet mer kezini ltanbulolacagt yolundaki gokigmetore son veri gi ‘Cummuryetin lan ign de bir acim daha abmighr & avr-rarit Boaintccn VIDEO Drove Nedenleri | © Cumhuriyetin ilan ie devieti baskanigi sorununa gézim bulunmugtur. rejimi belirenmig ve deviet © Ulusu tek egemen gue haline getirmek ‘© Deviet bagkaniigi ve ram tarigmalavina son vermek © Milf egementik anlayrs: gOcfenmig. ‘© Ekim Bunalim’ olarak da bilinen “HUkamet Bunalim”n atiat- © ‘Mustafa Kemal cumhurbaskan segiimistr mak ‘© Mecls hukmet sisteminden kabine sistemine gegilmis béy- lece yoratmeislerinin hizlanmasi saglanmigt. © Ismet indna bagbakan seglerokikckabinoy! kurmug ve All Fet- hi Okyar da meclis bagkani segilmigtir. © Halfetgin kaldrimasina ve diger inklaplann gereklstirime- sine ora hazilanmigt © 1021 Tephilat Esasiyes”nde baz! deiglkkler yapimst. ‘B TuikiyeDevletin ik Cumhurbaskam Mustafa Kemal dt 1 Turkiye Curie he Babak Ismet nn ti, ‘8 Tuikiy Cunturiyeinin il Metis Basham Ali Fethi Okyaré, in amhurbalant Mustafa Kemal ATATORK TAME Basan: | eth KAR Bagbakanve DigerBakan —_IsmetiNONO HukGmet Sunalim Meselesi © Bu konuda sikityaganmasinda en temel neden mevout ka ‘met olusturma sistemidr. |, TBMM'de hokimet olugturmak ign Lygulanan sistom “Meals Hokimeti Sistem [EBiverimnocan ‘© Bu sistomde bakanlar mecisiginden ve meciistaratindan tek Genelkurmay Baskamt Fel CAKMAK tek oylanarak belirenird. Bu uygulamanin en sikintlt yani oy: | Mil Savunma Bakan Kazan OZALP lamanin uzun ve sancilistomesinden dolay: hokGmetin kuru | Mil itm akan Ismail Safa OZLER masinin geg olmasid sihhiy Bakan De Refi SAYDAM «© AliFethi Okyar HakOmetinin isttast izerine yeni bir hokamet kurulamamast Cumhuriyetn kuruimasini gondeme gett HALIFELIGIN KALOIRILMAS! (3 Nedenteri |» sate karin yapecak inkl Golan bie | eget maa = Bu sstende ica vekilest heet |e Bu stem hikOmet dyes bata, pe eat Cuan earl ve ce evi arie a reclis igden ve meds tarafindan | _babakan olarak belienen ki tara le bagdagmamasi seven baaraanolugratac, | idan sg ve snd lite cam | ‘© Dovietin laiklegmesinin saglanmak istonmesi © Bu Stende, hikimetin kuast | harap onal | Halen, saltanat yanbianmn gg ald bir makam durumuna aun sire ve fart grt yr a | © Bu sister ket armas lem ‘gehmesi ve bunun sonucw olarak, Hattfe Abdoimeot Efendtnin ign kmetin yum nde yagamat | iter ve hike ele aes padigah glbi davranerek yetilerniagmest exe, ‘yu problemi ot yaaa | | | © TBM igorisindo bazi vokilerin half tara yapmasi ve * ma sede te ea tunun siyaslshongl bozmast a ou © Inglizlerin kacrotarnda gérevil olan Seyyid Emir Ali ve Aga Hann, Tarkye'nin I iglerne kangen ortaya keyan mektu- bbunun muhalf gazetelerden Tanin‘de yayimianmast Docc. HocAM AYT-TARIH Video Ders Defteri Biieinioom VIDEO QD Gelismeteri 2, HUKUK ALANINDA YAPILAN INKILAPLAR © Mustafa Kemal sialanan nedenierden dolay'halteligin kal ae van rimasina karar vermis, 3 Mart 1924 tarhinde yaptji mects ‘© Buanayasanin kabulinde en énemletken 1921 Anayasastnin onugmasinda, bu digtnoesini agilamst. savas ortamindan dolay kisa sorede ve yetorsz hazing © 3 Mart 19246 TBMMde kabul edilon bir kanunia tartigmalar olmasidr arasinda hall kalnknighr ‘¢ Kanun tekifini ise Urta Mebusu Seyh Saffet Efendi vemistic. Sonustan «@ Inklapiar ve mit egemenigin Gnundeki on baytk enge ota dan kalgt. © Bu kurum araciiyia yabanci devitlerin ie islerimize kangma, imi Gotonmig. «¢ Devietin rj konusunda tartigmaya yo agablecek bir kurum kali . oe ‘enlayig! zayriations, yerine ulus toplum anlayi ‘© Tark Devtimtnin kurumsal boyutunun tamamianabilmesi icin ote bu enayasaysgorok duydgtr «lk bagh germ yok ear. 11924 Anayassi 6 bem ve 105 madden oligmustur. «¢ Mill egemenik anlayist odclenditimitr. «© Pariamenier sistome geciste bu anayasa ile Gneml bir adim «© Lalklegme yolunda on &neml acim att atiimigt, «© Seyhilstamli« makam (Bab-1 Meginat Dares) sona eri. ‘© En uzun sire yirtiokte kalan anayasa olmugtr Tye Devt bi Camurri ‘Manisa Mbusu Vast Bey ve $0 vein veri A | i “eid esa Karuinan neg rts Thi Test Karuna Tike Devinn land; | maddest change | tess reece Aes i Tare; ralan «1928 yd cumburbagan erin SSNS SSA ERU SS (cake Anaraenii bicimingen "Vala eine Dagan Gnergedfrutusunda tabu en arn de » Egemenitaytsesatszmietin | A ena eins Sci ve Ev Veet Sryeve Ev Veet aldara rn Dont «Tsk nck TMM te eter | © 19501955 1954 yards yaplan sin alas Isler agony ie Volar Genel Mig veri sins german aka ae a Leh yal hula neriesn dit radeler o osama yet ve tite ek ent | «Sri ated ips Tor musieocreine |= 55indmeyee P4022 | chins iabpe imme» E27 a edn Habe Unume «Neal asin ets ea tala, | HH Yellen apcinay Het yine Genetlnmay Basan + Mes rine yetsnens ei | * 1957 Yds atl ‘eins cumbrbain ve onun ayn edeegi | SSE eam Batanlar Kundu eye hil Mec, | ¢ 1945 rind enayasann di = Sit ebsl Seyh fet endive 83 vein ved a : hakiet eval denelyeieve | Thee, nergecputusindeOsmanl hanedanina mensup Oamanshaedon yl Mle yatandaglltan caning ve but yt aero berate chal Gee deel ceuas | tee aha lier ra oe «Yang al mle nasi ve stein da eight ranuna ire bajnsmahteeler | «1952 nda, anyasa i yeicen est ielgti anun chants) 5 Hanedan ele ended bu ask bayanar en Simian ‘an Menderes Dera (1952) eer Aline nrc Mle seek, 18 yam tren kadin-evek her Trin halo, Otuzyap bien etek he Tak ite see 1 TBMM simi rt yl tir api ‘e ilent Ecevit Dnemide (1974) ld. ‘Nati tarfindan Elma Hamel Yana yaptlan Wak Dini Kuran Dit ad tefsirhaea Urs daiimg ®... Ti kai sosyal b. TORIC KADINI VE SIVASI HAKLARI ‘nce vlasmit.Fransada kala 194, Vanaistanéa 1952, lsvige'de 497Atesegme ve seme haan ship olmustut, HOCAM ve sivas hatlare dada bigok medeni keen daha cee verimitic segiinde Ak 1954 tain abu eden yale alta ‘el secme ve selma 1935 silt 17,1836 aa © 3 Ni 1900 atid abel Yo Sad ann eden asaiielainlasteledie | 5 ss50yinds arin tivsuie | | senso seme veseiine | gesn abi Kuga bedside |_| alk vrmii beleive bast sglere, | Nadia verieniksysitakbu | Tkyéinhkadbledye || lust ‘bashanv olmustu. | ‘+ Mf han | ‘» 1980 plinda Mesiniden beledye || tapas | ‘© 26 Ekim 1953 tarhinde kabul |e ULES | edlen ys ile kadlara ‘© Avi Gini Karputuhyinde || itr seme ve sce tat |" th aran outer oara | veri sesimitic. | i 8 1B fain ella gigi, rk zee mecise 1955tel Kana "Siz ona Aatirk desi Biz ise onu Atagark diye ana’ dems ongresinelatlan Ms deloges! Siti Saravi, Ati iin Hukuk Alaninda Yapiian Yenilikler vt AT ubat 1926 Mart 1926 29 Mays 1926 15 Mays 1929 ‘30 Haziran 1952 Cea ‘Tink Medeni Kanu kabul ei “ik Cera Nanunu kabul eid, Tiaret Kanunu (Genz tiaet) kabul eal Ioige Tart anun raat kal edd, Almanya ‘crave las Kanunu kabul ei, bovige ° AYT-TARIH Video Ders Defteri Bronvoan VIDEO D c. FORK MEDENI KANUNU (17 $ubat 1926) ‘@ Meden! Kanun olarak kullarilan Mecelle toplumun yalnrzca ‘Masioman kesimine uygulanabildigl gin azinikiar da kendl sis- tomlerne sahip olmustur. ‘@ Ayrica Mocallo dint esastara gre dizenlenmig bu nedenle hom lake hem de kadin-erkek esitigine tors durumdayd). © Bu konuda bing, egitigi ve laikigi sajjayabiimek amaciyla Isvigre Medeni Kanunu érmek alinarak Turk Medeni Kanuny hhazilanmist. ‘Medeni Kanun Diizenlemeteri ‘¢ Mecolle yororiakten kaldinimgh, © Etnik ve dint kokenine bakiimaksizin vatandaglar agit sayilmig ve hukuk alaninda bik salanmigtr. «Tok ogilk vo resmtnikah zorunlulugu kabul edit. ‘© Kadina da boganma hakks taninmsr © Micasta kadin -erkek ogi sagianmigt. ‘2 Kadinlara mesteklerin| 6zgirce segme hakks taninmistr (¢ Mahiceme tamkiiginda kadin -erkek estigisaglanmist. ‘© Eviat edinme ve velayet isle dazenienmistir ‘© Pstane orig kigiye din sopme zgorldgO getirmist ‘¢- Patrkhane ve konsolosluklarin mahkeme kurma yeti kala- rimigt. Azintklar, kena istekleryle TUrk kanunlarna tabl of ‘muslardir. Boyloce patrikhanenin dUnyevi glee ugragmasina son velit. 3. TOPLUMSAL ALANDA YAPILAN INKILAPLAR ‘© Gadjdag ve lak bir toplumsal dizen igin dedjgimirin halkan ‘yagaminin bir pargast haline golmesi gerektiginden toplumsal ‘alanda inklaplar yapiimighr, a. SAPKA KANUNU (25 Kasim 1925) Nedenteri ‘© Sosyal yasamda topluma modem bir gérdndm kazandumak ‘© Muasirmilatiorseviyesine ulagiimak ve Battle botOnlegmek ‘¢ Toplumsel brihtligi saglanmak ‘Ayrima yol agacak unsuriar ortadan kaldrmak Door HOCAM AYT-TARIH Video Ders Defteri Breimoom YIDEO QD Getigmeteri Gelipmeteri ‘Attar, 28 Agustos 19252 Eskgehir ve Mahmudlyeyeyaptift ‘© Rofl Koraltan ve baz! vekilrin Snergsl ile sunutan kanun 20 seyanatierde gapkay! haka gostererek Gapka Devinn ik Kasim 1926 tahinde kabul edit Igaretini vermis. +25 Nanos 0258 Kataon- Iba sk de bagina gapka gyi, “Buna gapka derter.” diye halks $ap- | |» sey sid Iyantnda en neil stlenen bu meter gharankanun le ka giymeye dzendimesinden sonra, 25 Kasim 1925't Sapka kapatimst Giyiimesi Hakdandaki Kanun (Sapka [kibasina Dair Kann) © Dervis, mola, ey, celebii, rbedarl,bababk fac, Oak ib uvanar ve felyeteryasalanmgt, ‘ikarigt, b._ TEKKE, ZAVIVE VE TURBELERIN KAPATILMAS! (20 Kasim 1925) Nedenteri yop Sultan, Mevtna, Yanz Sultan Selim ve Fatih Sultan Mehmet vb. lei il tari ve Kttre mal olmus ker olmasrdan dole tbelerne © Din istismanin Briemek okunulmamse, © Toplumun laklegmesini saglamak © Halk arasinda agitigisaglamak ‘© Bumokdnart rej kargiti eylemlerin oda olmaktan gkarmak. . Ot, RAKAM VE TAKViMDEKi DeRisiKLIKLER * Osman Devetnde ir Rumi ii tlvimerkullantmestr. Bu durum toplum ging ve Bat le olan ica listed | Tai dei ‘25 Avak1925 serum ousturmust t "Bu nedenle 4 Ocak 1926 tarhinden tibaren mila tk kllanimaya baslamis | Satsstemidegigitii 26 Arak 1925 |» 1 0cak1926 trian iisren altura sat ssterindenalatrang at sistemine emit | Wl akamiara 354. gpg” Ol Deven erful fap aaa Bt te lilt ekenarkigede sonra yo aa 1 gesimesi nt ‘nlemek amac ile Latin alamlarnagegimisi (@eynelmilel Ercan Kabul) | ave ta intinde ggg Am enzo vb. Osan tat bile at loan tial tee em toptan | eis iginde yglamaarda ith salamakamacile degli ve Mtr Serve geist, | Mil{Bayraniarve Genet. iy ca a aa Than 15+ futon iestboram eta tenn i © Mustafa Kemal 1924 yin tm tat grlerin cuma gondndebresterek ygulamalara bil salami afta ttlinde debi 1 Hanan 1935 . ‘ 8 ees pane © 1955 yuna ise hata tat cum gindnden pazara lnarak Bt le olan car ils oelitiek stent © a 4, SOVADI KANUNU (21 Haziran 1934 Nedenteri ‘© Toplumsal egiti seglamak ‘¢ Resmi ve sosyal iigkierde yaganan kargagaya son vormek (Notus kayat ve sayimi, miras, askertk,ejtim) '* Kullanan oh dot 0syal,alievi ve asalet Kaynalilakaplardan ontaya gikan ayrma son vermek ‘¢ Topluma moder, esitikg! ve mil bir yap: kazandirmak Geligmeteri ‘¢ Yukanida belitlon nedenlore bagi olarak 21 Haziran 1994’ Soyadi Kanunu kabul edimist. ‘¢ Her ailenin én adi diginda bir soyadi almasi zorunlu hale ge- tirimigt. ‘© Almacak soyaclaninin genel ablaka aykin olmamasi, gang ob ‘mamas, yabanc: ad olmamasi kararlagtnimigt ‘¢ Mustafa Kema’e, TBMIM'nin kabul etigi 24 Kasim 1934 tain (ze birkanunla Atatrk soyadi verilmigtr. Bu soyadinin bag- ‘as tarafindan kullarumi yasaklanmist. fe. UNVAN VE LAKAPLARIN KULLANIMINI VASAKLAVAN KANUN (26 Kasim 1934) ¢ Bu kanun le aga, hacr, efendl, hanum, hazret, zade gibi ays- clk boliten unvanlann kullanimi yasaklanmigt «© Osmanli Devietin verdigi harp madalyalan harig;nigan, ma- dalya ve rtbelerin kullanum yasaklanmistr S AYT-TARIH Video Ders Defteri | | | | | oenimnocam Brewinnecan VIDEO D {. KILIK ~ KIVAFET KANUNU (3 ARALIK 1934) ‘© 3 Araik 1934 tarhinde kabul edilen kanun ile din adamlan di ‘nda Kimsenin dint kiyafet le sokakta dolagamayacagina ka- rar voriistr. Bununla birikte gin adamiannin dint kiyaftir ssadece ibadethanelerde kullanabileceti beliriimistir ‘© Ancak bu dizenlomeden clyanet Isler! bagkant, hahambagi vo patrk muat tutulmustur. © Bu kanun ile ayrica yabanci devitiere Gzol, asker! ve resmi kyatetlrin glylmesi de yasakanmnigt 4. EGiTiM VE KULTUR ALANINDA YAPILAN, INKILAPLAR a. TEVHiD-i TEDRISAT KANUNU (@ Mart 1924) Mustafa Kemal Pasa, egiim - égretim alaninda atilacak somut ‘adimiart ve yapiimasi planlanan yeniiker| 1 Mart 1922'de TBMM'nin o* lig Konugmasinda gdylesiralanmigt: "= Miletimizin zekasinun geligmesi ve boylece uygun olan me- deniyet dizeyine ulagmasini saGlamak 1 Yace gérevieriyaritecek slamanian yetistinmok ve mill Ki taromazi yocetmek 1 ikogretim ve son gretim agamalan arasinda, ortabgretim kurmak "= Ortabgretimde dikenin intiyar duydugu gesithizmet ve sa- nat elerantarin yetgtimek ve yaksek efjtime aday haz lamake © Ortadgretimin epi ve Bpretim yontemrin pat ve uygu- lamalt hale getimek 1 Kadinlarin da erkeWerle ayni 6gretim agamelanndan gegit- lerek, yeigmelerine Gnem vermek Gelecek uygulamalera temel olacak programlan hazirlamak Nedenteri «¢ Editim -ofretimde birk ve beraberifi saglamak «© Egjtimde laiclesmeyi, modernlegmeyi, esi ve ulusaligy sa- tamak ‘© Ulusal ettim le mil bitin! gelstimek HOCAM ©... Geligmeleri ve Sonuclant ‘© Azinikiara ve yabanctlara alt okullarda Tarkpa, tar ve cod rafya derslernin Turk dgretmenler tarafindan verimesi karar- lagtinimigt. © Tevhic Tedrisat Kanunu ile igi neriyi meclise donemin Ma- arit Nazin Vastf Ginar sunmustur ‘© Turkiye Cumhuriyet siiran Igindeki tam e@tim - 8gretim ku- ‘umlan Mill Egitim Bakanligina baganmist. ‘© Soria vo Evkif VekAlet ve ttm dzel vakiflarin denetimindeki ‘okullar Maat Vekaletine baglanmigt. ‘© Osmanli Devieti Zamannda. din ejtim veren kurumlar ka- patiarak yerlerine llahiyatfakditesi ve imam hatlp gibi okullar agiimist ‘Mili Savunma ve Salk (Sihhiye) bakanlikiarina bagi okular tga ile beraber Mazi! VekAletine bagianmsr. © iin retin ataninda it salami Etim peti millet Meeseleinkpatimasna ort haarlanmistt ‘banc okllar zene devetdeneti arti ‘Tim okulan devetdenetimine amas Frese, Papa ve birgok oly clan devetn rar ederekyabancokullarkonusunu yenidn gem te gmasnaneden olrutu, tin ve Betinde brig gereetiren bu kanun ile Ll i, aa day, biimsel ve «afin thjalanna gdre dienieme yepabiime inkin otaya okt RESELERIN ‘¢ Tevhid- Tedrisat Kanunu gargovesinde Mil Etim Bakar Va- if GinarBey/ntalimati le medreseler apatimaya baslamistr. KAPATILMAS! (11 Mart 1924) '» Son medreseler Seyh Said lsyant sonrasinda kapatimist 1 Boylece, 1 Egiinde iki ortadan kaldiriimistr 1 Gzgir dusinoenin hékim olmasi saglanmist. 1 EQitimin lak ve ulusal olmasi yolunda Onemll adimlar ati mig. 1 Inkilap kargit dasincolerin gc kanimigt. © RIH Video Ders Defteri Brenimocan — _ Brainnocon VIDEO @ ‘© Mustafa Necati Bey'in katlilan fl ik ve ortadjetimin esaslanin belileyen Maarif Tegkilat: Hakkinda Kanun gikanimist, «© Editim-2gretim cininetkisinden kurtanimis, egjtiminliklegme- si konusunda éneml bir adim aimist «¢ Tevhic+ Tedrisat (Ogretimin Birlegtitimes) Kanunuinun keri 1918 altinda egjtim hizmetlor ddzenlonmist. ‘@ Bu kanun gergevesinde Talim ve Terbiye Kurulu apis, ‘@ kul agiimast deviet izine baglanmast. ‘® Karma egitim modeline gagimistit. ‘6 Mafredatiann modem bir yepiya kevugmast saGlanmist Nedenteri ‘¢ rap harflerinin ofreniminin zor olmasindan kaynaklanan do: ‘90k olan okuryazar oranini artimak ‘» Bal ile olan kitretiigklen gogtmek 4 Konugma ve yaz il arasindak! fark gidermek 1 Tork dni geigmine hizmet etmek «Ul bilninl galstemok ‘© Arap hartetinin Turkgenin yapisina uymamasindan kaynaklar nan sikintian gidermek BENIM HOCAM «© lami itisat Kongrestne dénerin Mili Egjtim Bakans Vasit Cie ar ve igl temsicisi Ali Nazmi arf konusunun konuguimasint {oki tmigse de kongre bagkani KAzim Karabekir biti bozar

You might also like