Professional Documents
Culture Documents
လက်ရှိဗမာ့နိုင်ငံရေးအခြေအနေ နှင့် တပ်ပေါင်းစုအလားအလာ
လက်ရှိဗမာ့နိုင်ငံရေးအခြေအနေ နှင့် တပ်ပေါင်းစုအလားအလာ
ှိို င
် ရ
ံ ေးအရ ြေအရေ နင်ာ့ တပ်ရပေါင်ေးစိုအလ ေးအလ
ြေရ ေးဆဲေေး်
ည၇ေ ီမ ၉ေ ီ
ရမလ ၁ က်
(၆)ကကှိမ်ရ မ က် ရဆေးရနေးမှု
လက်ရှိဗမ န
ာ့ င
ှိို င
် ရ
ံ ေးအရ ြေအရေ နင်ာ့ တပ်ရပေါင်ေးစိုအလ ေးအလ
လက်ရှိဗမာာ့နင
ှိို င
် ရ
ံ ေးအရ ြေအရေဟာ စှိိုေး ှိမ်စ ာအရ ာ်ရလေးရကာင်ေးလာ ယ်လှိို ာ့ ဆှိို မာပါ။ အာဆီယံ
အပါအဝင် နှိင
ို င
် ံ ကာ အက
ာ့ ြ ်ြေျက်ရ ွေမာ ပဋှိပကခရ ွေဟာ အဆံိုေးသ ်ြရကာင်
ှိို ာ့ ေးရေပပီလှိို လက်
ာ့ ရ ွေွေ့အရေေ ာ့
အသံိုေးသ ်ြရကာင်
ှိို ာ့ ေးရေပပီလှိို ာ့ သံိုေးသပ်ကကပပီေးပါပပီ။ ဗမာာ့အရ ေးရ ြရင်ေးရ ေးရ ွေမာ ဘက်စံိုရ ွေွေ့ဆံိုရ ေးကှိို
ဗမာာ့နင
ှိို င
် ရ
ံ ေးကှိို စ်ဆစ်ြေျှိြိုေးရ ပာင်ေးလသွောေးရစမာကှိို သူ ှိို ာ့ ရ ာ်ရ ာ်ရလေးစှိိုေး ှိမ်ကကပါ ယ်။နှိင
ို င
် ံ ကာဟာ
စစ်အိုပ်စို ာ့ က်စက်ယို မ
် ာ ာ့ ရပေါ်ရပေါ် င် င်သ ်ြ ်မရ ွေကှိို မနစ်သက်/ မရထာက်ြေံကကသလှိို
လစ်ဘ ယ်ဒမ
ီ ှိိုကရ စီစံနေ်ေးရအာက်မာ ာေးဥပရဒစှိိုေးမှိိုေးရ ေး/ ာေးမျှ မရှိရ ေးဆှိို ာ့ မျက်နာြံိုေးကှိို ဆက်လက်
ဆိုပ်ကှိိုငလ
် ှိိုကကသလှိို အ င်ေးရင်စေစ် ာ့ ဗီဇအ ှိိုငေး် အမ ်ကကီေးစာေး ရြေါင်ေးပံိုေး ြ ်ြေျယ်လယ်လှိို ာ့ ာ့
အရ ြေအရေကှိိုသာ ဆက်လက်လှိိုြေျင်ကက ာပါ။ ဒါရကကာင်ာ့ စစ်အိုပ်စိုက ကမူေးရ ေးထှိိုေး စ်ြေါလိုပ် ှိိုငေး် သူ ှိို ာ့
အရေကှိို ပဋှိပကခ ြစ်ရေ ာ့ အသွေင် စ်ြေိုအ ြစ် ြေ် ီေးကကပပီေး အဒီ ပဋှိပကခ ရ ပပငှိမ်ေးရ ေးကှိို အရ ြ စ်ြေိုအရေေ ာ့
ပျက်ကျသွောေးပပီေး ပှိိုပပီေးဆှိိုေးဝါေး ာ့အရ ြေအရေမာ ေစ် မြိုပ်သွောေးကက ပေ်ပါ ယ်။ ဒါဟာ အ င်ေးရင်ရ ွေစိုရပါင်ေးအာေး
ထို ်ကကရလာ့ရှိ ာ့ ပံိုစံပါပ။ ြေိုလည်ေး ဗမာာ့အရ ေးမာ ဒီပံိုစံအ ှိိုငေး် ပ လိုပ်ရေကကပါ ယ်။ ပည် ွေငေး် မာ
ဗမာာ့နင
ှိို င
် ရ
ံ ေး ာ့ အကကပ်အ ည်ေး စ်ြေို ြစ်ပါ ယ်။ရ ာ်လေ်ရ ေး စ်ြေိုကှိို ရယဘူယျအရ ွေေးအရြေေါ်ရလာက်ေ ာ့
ရအာင်ပွေမဆင်နင
ှိို ပ
် ါဘူေး။ ရယဘိုယျအရ ွေေးအရြေေါ်ရလာက်ေ ာ့ ရ ာ်လေ်ရ ေး စ် ပ်ကှိို ရအာင်ပွေဆင်နင
ှိို ် ာ့
သာဓကလည်ေး မရှိြော့ရသေးသလှိို ရှိလာနှိင
ို မ
် ာလည်ေး မဟိုက်ပါဘူေး။ြေိုလက်ရှိ ရနွေဦေးရ ာ်လေ်ရ ေး ပ်ရ ွေကှိို
ရလာ့လာကကည်ာ့ကကပါ။ ပည်သူရ ွေကှိို အရ ွေေးအရြေေါ် စ်ြေို / သရဘာ ာေး စ်ြေို ကရေ မာေးမာေးမ မ
် ်
လက်ရှိအရ ြေအရေမာ ကျရော် ှိို ာ့ ြေိုြေံရ ာ်လေ်ကကသူရ ွေဘက်က ယနတယာေးအ နစ်မျှိြိုေးရှိ ယ်။
အစှိိုေး စ် ပ်အ ြစ် ပ် ည်ရေ ာ့ အစိုအြွေွေ့ ယ် ၊ ထှိေေး် ရကျာင်ေးရ ေး / လွေ ်လပ် ာ့ အသွေငေ
် ာ့ ပ် ည်ရေ ာ့
ရယဘိုယျအရ ွေေးအရြေေါ်ကှိိုသာ လက်ကှိိုင် ပြိုထာေး ိုေေး် လှိို ာ့ သံိုေးသပ် ယ်။ ပည်ရထာင်စို စ်ြေို ပံ
ာ့ ိုသဏ္ဍာေ် နင်ာ့
အရ ြေြေံသရဘာ ာေးကှိို အရသေးစှိ ်အရ ြေအရေအထှိ ပွေငပ
်ာ့ ွေငလ
်ာ့ င်ေးလင်ေးြေျ ပပပီေး စည်ေးရံိုေးရ ေးလိုပ် ာ
မရ ွေွေ့ ရသေးပါ။လူမျှိြိုေးစိုရ ွေ အမျှိ
ာ့ ြိုသာေးရ ေးလကခဏာအရပေါ်မာလည်ေး ပ ်သာေး ှိကျ ာ့ ံို ပေ်
ာ့ မ နင်ာ့ စည်ေးရံိုေးမ
ပြိုလိုပ်ေင
ှိ ် ြေင်ေး မရ ွေွေ့ ရသေးပါ။ ကကာေးကာလအစှိိုေး စ် ပ်အ ြစ် ပ် ည်ရေ ာ နစ်နစ်ရကျာ်ကာလကှိို
/ နှိင
ို င
် ံ ကာကပါ ကျရော် ှိို ြေိုာ့ ြေံရ ာ်လေ်ကကသူရ ွေ နှိာ့ င
ို င
် ံရ ေးဆှိိုင် ာ ရမျှာ်မေ်ေးြေျက်ရ ွေကှိို ရလျှာာ့ ွေက်လာကက
ပ် စ်ြေိုကှိို မြွေွေ့စည်ေးနှိင
ို ရ
် ာာ့ဘ အလျာေးလှိိုက် မဟာမှိ သ
် ဏ္ဍာေ်ေ ာ့ ပ်ကှိို ြွေွေ့စည်ေးကက ပါရ ာာ့ ယ်။ ဒါဟာ
အစှိိုေး စ် ပ်အ ွေက် ကကီေးမာေး ာ့ ဆံိုေးရံေးမ စ်ြေို ြစ်ပါ ယ်။ အလျာေးလှိိုက်ြွေွေ့စည်ေး ာ့ စစ်ရ ေးလိုပ်ငေ်ေးဟာ
နှိင
ို င
် ရ
ံ ေးသရဘာထာေးရ ွေကှိို လှိိုြေျင်ကက ာပါ။ စစ်အိုပ်စဆ
ို ီက လူမျှိြိုေးစို ပ်ရ ွေလှိိုြေျင် ာ့ ရင်ေးလင်ေး ှိကျ ာ့
နှိင
ို င
် ရ
ံ ေးသရဘာထာေးရ ွေကှိို မ လှိို/မရပေးလှိ
ာ့ ို ာ့ ြေိုထှိ ှိိုက်ရေကက ာ ြစ်ပါ ယ်။ ဒါရကကာင်ာ့ လူမျှိြိုေးစို ပ်ရ ွေနင်ာ့
ပည်ရထာင်စိုအသွေငသ
် ွောေးလှိို ာ့ လူမျှိြိုေးစိုရ ွေကှိို ဘယ်လှိိုသရဘာထာေးေ ာ့ စည်ေးရံိုေး မယ် / ဘယ်လှိို
နှိင
ို င
် ရ
ံ ေးဆှိိုင် ာရမျှာ်ြေျက်ရ ွေေ ာ့ ြေျဥ်ေးကပ် မယ် ၊ ပည်ရထာင်စိုကှိို ဘယ်လှိို ပံိုစံမျှိြိုေးေ ာ့ ည်ရဆာက်သွောေးမယ် စ ာ့
အ ာရ ွေအရပေါ်မာ အရသေးစှိ ်ကျ ာ့ စဥ်ေးစာေးမ / ပှိိုငေး် ြ ်မရ ွေေ ာ့ ည်ရဆာက် ပသွောေးပါမ စည်ေးရံိုေးမှိ ာ့
စည်ေးရံိုေးရေ ဆ အင်အာေးစိုရ ွေကလည်ေး အာေးကျလာမယ် / ပါဝင်လာမာ ြစ်ပါ ယ်။ ှိိုေးသာ ဆို ်သာ
မဟိုက်သလှိိုလှိို ရဝြေ်မ မကကာေး ဘူေးထင် င် လိုပ်ြေျင်သလှိို လိုပ် ာ့ ပံိုစံရ ွေဟာ ရယဘိုယျသရဘာ ာေး
အ ွေငေး် မာ အပမ မ်ေးရှိရေ ြေင်ေးသာေး ြစ်ပပီေး ရှိနင်ာ့ပပီေးသာေး / စိုနင်ပာ့ ပီေးသာေး အင်အာေးစိုရ ွေ မ က်ကကရအာင် /
ွေေဆို
် ာ့ ်ကိုေမ
် ာ ြစ်ပါ ယ်။ပပီေးရ ာာ့ အစှိိုေး စ် ပ်သြွေယ် ှိကျ ပ ်သာေး ာ့ သရဘာ ာေး/ ဥပရဒသရ ွေ
လည်ေး ရဒသအလှိိုက် / အြွေွေ့အစည်ေးအလှိိုက် ကွေ ပာေးမက စ်ဆင်ာ့ ပသောရ ွေ က်လာပါ ယ်။ ဒါကှိိုလည်ေး
ရ ြရင်ေးနှိင
ို ် ာ့ ယနတ ာေး မထာေးရှိနင
ှိို ရ
် ာာ့ပါဘူေး။ မှိ ်ရဆွေ မကွေ ၊ ေ်သူမကွေ ရ ာာ့ ာ့ အရ ြေအရေရ ွေကှိို
ြေ် ီေးလာပါ ယ်။ ဒါရ ွေဟာ ရယဘိုယျသရဘာ ာေးရ ွေရကကာင်ာ့ ြစ်ပါ ယ်။ ထှိေေး် ရကျာင်ေး ာ့ /
မကကီေး ာ့ အဓှိက ရ စီေးရကကာင်ေးဟာ လွေ ်လပ်စွော ပ် ည်ကက ာ့ / ထှိေေး် ရကျာင်ေး ာ့ရေ ာက ပ် ည်ကက ာ့
အြွေွေ့ရ ွေအ ွေက် စ်ြက်မာ ပ် ည်မအ ွေက် ြေက်ြေရစသလှိို စ်ြက်မာရ ာာ့ အစှိိုေး စ် ပ်အ ြစ်
မရှိ ာရကကာင်ာ့ အထက်က လက်ြေံထာေး ြေင်ေး မရှိ ာ့ သရဘာထာေးရ ွေကှိိုရ ာင် ရ မ ပင်ရ ွေမာ
ကျင်သ
ာ့ ံိုေးရေကကရ ာာ့ သီေး ြောေးလွေ ်လပ်စွော ပ် ည်ရေကက ာ့အြွေွေ့ရ ွေအ ွေက် ပှိိုပပီေး ြေက်ြေရစပါ ယ်။
အထက်အဆင်မ
ာ့ ာ လက်မြေံထာေး ာ့ သရဘာထာေးရ ွေ ြစ်ရေ ာကှိို ရ ွေွေ့ မာ ြစ်ပပီေး ရ ြရင်ေးရ ေးယနတယာေးက
မရှိ ာ့ ကှိစစရ ွေ အရ မာက်အမျာေးကှိိုလည်ေး လက်ရ ွေွေ့ မာ ရ ွေွေ့ ပါ ယ်။ ဒါရပမယ်ာ့ ဒါဟာ စ်ဘက်က
ြေ် ီေး ာ့ကှိစစသာ ြစ်ပါ ယ်။ သီေး ြောေး ပ် ည်ကက ာ့ ပ်ြွေွေ့ရ ွေ / အြွေွေ့အစည်ေးရ ွေဘက်က ဒီအရ ြေအရေကှိို
မ ြစ်မရေရကျာ် ြ ်နင
ှိို ြ
် ှိို ာ့ လှိိုပါ ယ်။ အဒီလှိို ပ် ည်နင
ှိို ြ
် ဆှိ
ှိို ာ့ ို ေည်ေးလမ်ေးရ ွေအမျာေးကကီေး ရှိမရေပါဘူေး။ ပ်ြွေွေ့
ဒါမမဟိုက် အြွေွေ့အစည်ေးဟာ အရ ွေေးအရြေေါ်ကှိို အရ ြေ ပြို ပ် ည်ရေြှိသာ
ို ာ့ ရှိပါ ယ်။ ဒါမသာ
ကှိိုယ် ပ် ည်လှိို ာ့ အဆင်ရ
ာ့ ေ ာကှိို ရ ာက်ရှိနင
ှိို မ
် ာ ြစ်ပါ ယ်။ ဒီအရ ြေအရေမာ ပ်ရပါင်ေးစိုအလာေးအလာကှိို
နှိင
ို င
် လ
ံ ံိုေးဆှိိုင် ာ ပ်ရပါင်ေးစို ြစ်ရပေါ်လာြှိို ာ့ ရ ြေလမ်ေးလည်ေး ြစ်သွောေးနှိင
ို သ
် လှိို အစိုအြွေွေ့ဝါဒ (သှိ)ို ာ့ ဂှိိုဏေး် ဂဏဝါဒက
ရ ွေွေ့ ကက ပါရသေး ယ်။ လူမျှိြိုေးစိုရ ွေ ာ့ ပ်ရ ွေကရ ာာ့ မဟာမှိ ် ဒါမမဟိုက် ပ်ရပါင်ေးစိုအ ွေက်
အသွေငသ
် စ်အရေေ ာ့ သွောေးြှိို ာ့ စှိ ်ကူေးထာေးကကပံို မရ ွေွေ့ ရသေးပါဘူေး။ နှိင
ို င
် လ
ံ ံိုေးဆှိိုင် ာ ပ်ရပါင်ေး ြစ်ရပေါ်လာြှိို ာ့
အရပေါ်ကရေ စိုစည်ေး ာ့ ( ဥပမာ - inug ကရေ ကမကထ ပြိုပပီေး စိုစည်ေး ာ့ ပ်ရပါင်ေးစို ) ပ်ရပါင်ေးစိုမျှိြိုေးကှိိုလည်ေး
ကကှိြိုေးစာေးသင်ပ
ာ့ ါ ယ်။ အဒီမာလှိိုအပ် ာက inug ဟာ အရသေးစှိ ်ကျ ာ့ နှိင
ို င
် ံရ ေးလမ်ေး ပ ရ မပံိုမျှိြိုေးကှိို
ြေရ ေးဆေ်ေး
ရမလ ၁ က်