Tổng hợp công thức

1. Tính tỉ lệ thất nghiệp, theo định luật Okun:

Yp−Yt
Ut = Un + . 50 %
Yp

Trong đó : Ut : tỉ lệ thất nghiệp thực tế

Un : tỉ lệ thất nghiệp tự nhiên
Yp : mức sản lượng tiềm năm năm t
Yt : mức sản lượng thực tế năm t
2. Cân bằng tổng cung - tổng cầu :
- Yo < Yp : cân bằng khiếm dụng ( CB dưới mức
tiềm năng) → nền kinh tế đang ở tình trạng suy thoái
→ tỉ lệ thất nghiệp thực tế cao hơn tỉ lệ thất nghiệp
tự nhiên.
- Yo = Yp : cân bằng toàn dụng ( mọi nguồn lực toàn
dụng ) → tỉ lệ thất nghiệp thực tế bằng tỉ lệ thất
nghiệp tự nhiên.
- Yo > Yp : cân bằng trên toàn dụng ( CB trên mức
tiềm năng) → nền kinh tế đang ở tình lạm phát cao
→ tỉ lệ thất nghiệp thực tế nhỏ hơn tỉ lệ thất nghiệp
tự nhiên.
3. Công cụ điều chỉnh:
 Chính sách tài khóa
 Chính sách tiền tệ
  Chính sách kinh tế đối ngoại
 Chính sách thu nhập
Lưu ý : chính sách thu thuế không nằm trong chính
sách điều tiết.
4. Các phương pháp tính GDP:
 Phương pháp chi tiêu:
GDP = C + I + G + X – M
Trong đó: C : Chi tiêu hộ gia đình
I : đầu tư ( bao gồm đầu tư ròng cộng cho khấu hao
I = In + De ).
G : chi tiêu chính phủ
X : xuất khẩu
M : nhập khẩu
 Phương pháp thu nhập :
GDP = w + i + R + Pr + Ti + De
Trong đó: w : tiền lương
i: tiền lãi
R : tiền thuê
Pr : lợi nhuận ( lợi nhuận trích nộp thuế, lợi nhuận giữ
lại cho doanh nghiệp, lợi nhuận chia cổ đông)
Ti : thuế gian thu
De : khấu hao
  Tổng sản phẩm quốc gia:
GNPmp = GDPmp + NIA
Trong đó : NIA = thu nhập do xuất khẩu – thu nhập do nhập khẩu
GNPfc = GNPmp – Ti
GDPfc = GDPmp - Ti
 Sản phẩm quốc nội ròng :
NDPmp = GDPmp – De
NDPfc = GDPfc - De
 Sản phẩm quốc dân ròng:
NNPmp = GNPmp – De
NNPfc = GNPfc - De
 Thu nhập quốc dân :
NI = NNPmp - Ti
(NI = NNPfc hay NNPfc = GNPfc - Ti )
 Thu nhập cá nhân :
PI = NI - Pr* + Tr
Trong đó : Pr* : phần doanh nghiệp giữ lại để hình thành các quỹ và
phần nộp ngân sách
Tr : chi chuyển nhượng
 Thu nhập khả dụng:
Yd = PI – Thuế cá nhân
5. Tốc độ tăng trưởng:
𝐺𝐷𝑃𝑡−𝐺𝐷𝑃t−1
gt = . 100%
𝐺𝐷𝑃𝑡−1

Trong đó: gt : tốc đọ tăng trương của năm t

GDPt : GDP của năm t
GDPt-1 : GDP của năm t-1
Lưu ý: GDP thực tính theo năm gốc ( theo giá cố định)
GDP danh nghĩa tính theo giá hiện hành
GNP danh nghĩa tính theo giá hiện hành
6. Các hàm số của tổng cầu:
 Tiêu dùng biên:
∆𝐶
Cm = (0<Cm<1)
∆𝑌𝑑

 Tiết kiệm biên:

∆𝑆
Sm =
∆𝑌𝑑

 Đầu tư biên:
∆𝐼
Im =
∆𝑌

 Thuế biên:
∆𝑇
Tm =
∆𝑌

 Nhập khẩu:
∆𝑀
Mm =
∆𝑌
7. Cán cân ngân sách và cán cân thương mại:

Cán cân thương mại Cán cân ngân sách

1. X > M :CCTM 2. G > T: CCNS
thăng dư (NX thâm hụt (B>0)
>0) Bội chi ngân sách
3. X < M : CCTM 4. G < T :CCNS
thâm hụt (NX < thặng dư (B <0)
0) Bội thu ngân sách
5. X = M :CCTM 6. G = T: CCNS
cân bằng cân bằng

8. Xác định sản lượng cân bằng:

 Sản lượng cân bằng: Y = C + I + G + X – M

Hay Y = ADo + ADmY
𝐴𝐷𝑜 𝐶𝑜+𝐼0+𝐺𝑜+𝑋𝑜−𝑀𝑜−𝐶𝑚𝑇𝑜
Y= =
1−𝐴𝐷𝑚 1−𝐶𝑚+𝐶𝑚.𝑇𝑚−𝐼𝑚+𝑀𝑚

 Số nhân tổng cầu: ∆Y = k .∆AD

1
k=
1−𝐶𝑚+𝐶𝑚.𝑇𝑚−𝐼𝑚+𝑀𝑚

9. Chính sách tài khóa:

- Yt < Yp : nền kinh tế đang ở tình trạng suy thoái → cần
↑ G , ↓ T → thực hiện chính sách tài khóa mở rộng.
- Yt > Yp : nền kinh tế ở tình trạng lạm phát → cần ↓ G,
↑ T → thực hiện chính sách tài khóa thu hẹp.
10. Chính sách tài khóa chủ quan:
∆𝑌
 Thay đổi G: ∆G = ∆AD =
𝑘
 ∆𝐴𝐷 ∆𝑌
 Thay đổi T: ∆T = =
−𝐶𝑚 −𝑘𝐶𝑚
 Thay đổi cả G và T:
∆AD = ∆ADG + ∆ADT
∆AD = ∆G – Cm.∆T
Lưu ý: khi ngân sách cân bằng thì G = T.
11. Các nguyên tắc phát hành tiền tệ:
- c là tỉ lệ tiền mặt so với
d = R /D tiền NH
- R là tiền dự trữ
- D là tiền NH / tiền gửi
thanh toán.
d= dbb + dty - dbb là tỉ lệ dự trữ bắt
buộc
- dty là tỉ lệ dữ trữ tùy ý.
H=C+R - H là tiền cơ sở, tiền
mạnh
- C là tiền mặt ngoài NH,
tiền trong lưu thông.
- c là tỉ lệ tiền mặt so với
c=C/D tiền NH
- C là tiền mặt ngoài NH,
tiền trong lưu thông
- D là tiền NH / tiền gửi
thanh toán.
- KM là số nhân tiền tệ
KM = M1 / H - M1 là khối lượng tiền
cung ứng cho nền kimh
tế
- H là tiền cơ sở, tiền
mạnh
- KM là số nhân tiền tệ
- c là tỉ lệ tiền mặt so với
KM = (c +1) /(c +d) tiền NH
 - c là tỉ lệ tiền mặt so với
tiền NH.
M1 = C +D - M1 là khối lượng tiền
- C là tiền mặt ngoài NH,
tiền trong lưu thông
- D là tiền NH / tiền gửi
thanh toán.
SM = M1 = DM - Thị trường tiền tệ cân
bằng.

12. Công cụ kiểm soát cung ứng tiền tệ:

 Nghiệp vụ thị trường mở:
- Để tăng cung tiền, NHTW mua trái phiếu chính phủ từ dân chúng.
- Để giảm cung tiền , NHTW bán trái phiếu chính phủ từ dân
chúng.
 Thay đổi tỉ lệ dự trữ bắt buộc:
- Tăng tỉ lệ dự trữ bắt buộc làm giảm cung tiền.
- Giảm tỉ lệ dữ trữ bắt buộc làm tăng cung tiền.
 Thay đổi lãi suất chiết khấu:
- Tăng lãi suất chiết khấu làm giảm cung tiền .
- Giảm lãi suất chiết khấu làm tăng cung tiền .
13. Chính sách tiền tệ:
 Yt > Yp : lạm phát → ↓ SM : - Thực hiện CSTT thu hẹp .
 Yt < Yp : suy thoái → ↑ SM : - Thực hiện CSTT mở rộng .
14. Định lượng CSTT:
Công thức:
Y = k. ∆ M1. ( Iim / Dim )
 Hay : ∆𝐌𝟏 = ( Iim / Dim ) . ( ∆Y /k )
= ( Iim / Dim ) . ∆AD
15. Phương trình đường IS:
(IS) : Y = kADo + kIim .i
16. Phương trình LM:
(LM) i= (M1 –Do)/ DMi - ( DMY / DMi ) .Y
17. Cân bằng trên hai thị trường:
Thõa mãn phương trình:
(IS) : Y = kADo + kIim .i (1)
(LM) i= (M1 –Do)/ DMi - ( DMY / DMi ) .Y (2)
Hay Y = C + I + G +X- M (*)
SM = DM (* *)
18. Tỉ lệ lạm phát:
CPI(𝑇)−𝐶𝑃𝐼(𝑇−1)
Công thức 1: RT = . 100%
𝐶𝑃𝐼(𝑇−1)

Trong đó: RT: Tỉ lệ lạm phát năm T

CPIT : Chỉ số giá tiêu dùng năm T
CPIT-1 : Chỉ số giá tiêu dùng năm T-1
𝐷(𝐺𝐷𝑃(𝑇))−𝐷(𝐺𝐷𝑃(𝑇−1))
Công thức 2: RT = .100%
𝐷(𝐺𝐷𝑃(𝑇−1))

Trong đó: DGDPT: Tỉ lệ chỉnh giảm phát GDP năm T

DGDPT-1: Tỉ lệ điều chỉnh giảm phát GDP
năm T-1.
19. Cách tính CPI:
∑𝑛 𝑇 0
𝑖=1 𝑃𝑖 .𝑞𝑖
CPIT = ∑𝑛 0 0 .100%
𝑖=1 𝑃𝑖 .𝑞𝑖

Trong đó: CPI: chỉ số giá tiêu dùng

P,q : giá cả và sản lượng hàng hóa
T, 0: kì tính(T), kì gốc (0)
i: rổ hàng hoái, n là số rổ hàng hóa
20. Đường Phillip:
 Ut = Un = 2,5% : lạm phát bằng không
 Ut > Un tức Ut> 2,5%: lạm phát âm
 Ut < Un tức Ut < 2,5%: lạm phát dương.
21. Đo lường thất nghiệp:
𝑈
u= .100%
𝐿
Trong đó: u: là tỉ lệ thất nghiệp
U: là số người thất nghiệp
L:là lực lượng lao động
22. Tỉ giá hối đoái :
𝑃(∗)
er = e .
𝑃
Trong đó: e : tỉ giá hối đoái
P* : giá hàng hóa sản xuất ở nước ngoài
bằng ngoại tệ
P: giá hàng há sản xuất trong nước bằng
ngoại tệ