Katmanlar ve Dosya Şablonu Ahmet Elginkan Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi

BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM

AUTOCAD
DERS NOTLARI

8.BÖLÜM

- KATMANLAR ve DOSYA ŞABLONU -

2014

www.aemtem.org.tr Sayfa 1
Katmanlar ve Dosya Şablonu Ahmet Elginkan Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi

1. KATMANLAR (LAYER) ve DOSYA ŞABLONU

1.1. LAYER
Autocad’te çizimlerimizi katmanlar üzerine çizeriz. Katmanları üst üste konulmuş şeffaf kâğıtlara benzetebiliriz.
Kapatılmadığı müddetçe bütün katmanlar çizimimizde görünür. Biz çizimimizde gerektiği kadar katman yaratırız.
Mimar projesini çizerken, örneğin; duvar çizgilerini ayrı bir katmana, sıva çizgilerini ayrı bir katmana, yazıları ayrı bir
katmana, ölçüleri ayrı bir katman v.s. çizer. Bu proje üzerine Makina Müh. kendine gerekli olmayan katmanları
kapatarak ve kendisi için gerekli olan yeni katmanlar yaratarak (sıcak su, soğuk su, pis su gibi) çizimini yapar.

Şekil 107: Layer Ribbon Görünümü

Her şeyi bitmiş bir projede istediğiniz katmanları görünür veya görünmez yaparak değişik görüntüler elde
edebilirsiniz. Katman oluştururken iyi bir planlama ile projenin kullanışlı olmasını sağlamalıyız.

Şekil 108: Layer Toolbar Görünümü

1. Layer Properties Manager: Bu düğmeyi tıklayınca Layer Properties Manager iletişim kutusu açılır. Yeni bir
katman açma, mevcut katmanları düzenleme gibi birçok işlemi bu pencereden yaparız.
2. Turn a Layer On or Off: Lamba açık olduğunda, bu katman ekranda görünür. Lambanın üzerine tıklanırsa
layer görünmez hale gelir.
3. Freeze or Thaw: Layer on seçeneği ile aynı işlevi görür. Kullanılmayan katmanları kapatarak regen ve kayıt
işlemlerinin daha hızlı yapılmasını sağlar.
4. Freeze or Thaw in Current Viewport: Layout düzleminde geçerli olan layer’ın dondurulmuş yada çözülmüş
olarak gelmesini sağlar.
5. Lock or Unlock: Başlığı altında bulunan kilit resmine tıklanıldığında o layer kilitlenir ve o layer ile çizilmiş çizgiler
seçilemez, silinemez ve değiştirilemez. Kilitli resme tekrar tıklatılınca kilit açılır.
6. Color: Layerin rengini ifade eder.
7. Make Object’s Layer Current: Çizim alanında seçilen objenin layer’ının aktif layer yapılmasını sağlar. Layer
sayısı çok fazlaysa bu seçenek ile istediğimiz layer’a kolayca geçebiliriz.
8. Layer previous: Bir önceki layer aktif layer haline gelir.
9. Layer States Manager: Katman durumları yöneticisi çizimlerinizin nasıl görüneceğinin kontrolü ve çiziminizi ve
düzenleme işlemlerinizi hızlandırmada kullanılır.
Layer Control: Bu pencere tıklanınca mevcut katmanların listesi görünür ve istenilen katman tıklanarak aktif hale
getirilir.

www.aemtem.org.tr Sayfa 2
Katmanlar ve Dosya Şablonu Ahmet Elginkan Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi

Katman oluşturmanın bir başka faydası da her katman için çizgi tipi, rengi, çizgi kalınlığı gibi özellikleri belirleyerek,
her defasında yeniden bu ayarları yapmak zorunda kalmayız.

Şekil 109: Layer Özellik Yöneticisi

Yeni bir autocad penceresinde sadece 0 katmanı mevcuttur ve bu katmanı hiçbir zaman silemeyiz.

New Layer düğmesi yeni bir Layer açmamızı sağlar. Resimde görüldüğü gibi yeni layer için bir isim verilir.

New Layer VP Frozen in All Viewports düğmesi yeni açılan katmanın tüm layout görünümlerinde donmuş
(freeze’li) görünmesini sağlar.

Delete Layer düğmesi seçili olan Layer’ın silinmesi içindir. 0 ve defpoint layer’ı silinemez. Ayrıca boş olmayan
layer’lar da silinemez. Status başlığı altında soluk renkli Layer’lar boş yani şu anda kullanılmayan Layer’lardır , bu
layer’lar silinebilir.

Set current düğmesi seçili layer’ı varsayılan yapar. Varsayılan layer, Status başlığı altında işaretlendirilmiştir.
On başlığı altında bulunan lamba şekilleri tıklanıldığında o layer’ın lambası sönecektir. Çizimimizde bu layer’da
çizilmiş nesneler görünmez hale gelir. Lambaya tekrar tıklanınca görünür hale döner.
Freeze başlığı altında bulunan işaret tıklanıldığında o layer dondurulur. Bu dondurma işlemi çizimlerimizin daha hızlı
yapılmasını sağlar. Tekrar tıklatınca dondurma işlemi kaldırılır.
Lock başlığı altında bulunan kilit resmine tıklanıldığında o layer kilitlenir ve o layer ile çizilmiş çizgiler seçilemez,
silinemez ve değiştirilemez. Kilitli resme tekrar tıklatılınca kilit açılır.
Color başlığı altında bulunan white yazısına tıklayınca renk kutusu açılır. Buradan çizgi rengi belirlenir.
Linetype başlığı altında bulunan Continuous tıklayınca yüklü olan çizgi tipleri listelenir buradan çizgi tipi seçilir.
Burada istediğimiz çizgi tipi yoksa Load ile yeni çizgiler yükleyebiliriz.
Lineweight başlığı altında bulunan Default tıklanınca çizgi kalınlıkları listelenir. Buradan da çizgi kalınlığı seçilir.
Transparency çizim içinde yapılan boyamanın geçirgenliğinin ayarlanmasını sağlar.
Plot başlığı altında bulunan yazıcı resmi tıklanınca kırmızı bir çizgi ile bu layer’da çizilmiş çizgilerin yazıcıdan
yazdırılması önlenir.
New VP Freeze ile layout düzleminde yeni bir viewport oluşturulduğunda belirtilen katmanın dondurulmuş gelmesi
sağlanır.

www.aemtem.org.tr Sayfa 3
Katmanlar ve Dosya Şablonu Ahmet Elginkan Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi

Description ile katmana ait bilgi notu yazılmasını sağlanır.

Filters ile çizim dosyası içinde katmanların gruplanarak seçilen grubun ekrana getirilmesini sağlanır.

Properties: Renk çizgi tipi ve kalınlığının değiştirilmesini sağlar.

Şekil 110: Properties Araç Çubuğu

Color Control: çizgi rengini değiştirmeye yarar. ByLayer seçeneği, layer oluştururken belirlediğimiz rengin
kullanılmasını sağlar. İstersek başka bir renk seçebiliriz. (Not: eğer buradan bir çizginin rengini değiştirmişsek, daha
sonra o layer’ı seçtiğimizde o renk aktif olur. Tekrar Bylayer’ı seçerek Layer’ın varsayılan rengine dönebiliriz.)
Linetype Control: Çizgi tipini değiştirebiliriz. Color Control kısmında söylediklerimiz burada da geçerlidir.
Lineweight Control: Çizgi kalınlığını değiştirebiliriz. Color Control kısmında söylediklerimiz burada da geçerlidir.

1.2. LAYER TOOLS: Çizimdeki katmanların düzenlenmesi ile ilgili işlemlerin yapılmasını sağlar.

Şekil 111: Layer Tools Araç Çubuğu

1. Layer Match: Seçilen nesnelerin katmanını referans gösterilen bir nesnenin katmanına dönüştürür.
2. Change to Current Layer: Seçilen nesnenin katmanını aktif katman yapar.
3. Layer Isolate: Seçilen neslelerin katmanları dışında kalan katmanlara ait nesnelerin tümünü dondurur yada
kilitler.
4.Layer Unisolate: Çizimde isolate edilmiş tüm katmanları aktif duruma getirir.
5. Copy Objects to New Layer: Seçilen objelerin katmanının mevcut bir katmana yada yeni bir katmana
atanarak bu objelerin kopyalanmasını sağlar.
6. Layer Walk: Tüm katmanların listesi seçili halde gelir. Seçilen katmana ait nesneler çizim alanında gösterilir.
7. Layer Freeze: Çizim alanında seçilen nesnenin katmanının freeze’ lenmesi sağlanır.
8. Layer Off: Seçilen nesneye ait katmanın kapalı (Off) durumuna gelmesini sağlar.
9. Layer Lock: Seçilen nesneye ait katmanı kilitler.
10. Layer Unlock: Seçilen nesneye ait katmanın kilitini açar.

1.3. DOSYA ŞABLONU OLUŞTURMA

Autocad’te proje çizen her meslek grubunun farlı bir tasarıma ve ön hazırlığa ihtiyacı vardır. Yeni projeye her
başlayışta sürekli yapılan aynı ayar ve hazırlıkları bir defa önceden hazırlayıp bir şablon oluşturabiliriz.
Oluşturduğumuz şablonlarda, kullanacağımız layer’ları, yazı tiplerini, ölçü stillerini, hatta çizimimizde her zaman
kullanacağımız tablo, yazı resim gibi nesneleri de ekleyerek her defasında bu ayarları yapmaktan kurtuluruz. Bu
şekilde bir sayfayı hazırladıktan sonra Farklı kaydet seçeneğinden ;

www.aemtem.org.tr Sayfa 4
Katmanlar ve Dosya Şablonu Ahmet Elginkan Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi

Şekil 112: Dosya Şablonu Oluşturma

dosya tipini şablon (dwt) olarak seçerek kaydederiz. Farklı bir klasör seçilmediği takdirde bu dosya otomatikman
şablonların bulunduğu dizine kaydedilecektir. Autocad’i başlattığımızda ekrana gelen karşılama ekranından
istediğimiz şablonu seçerek çizimimize başlayabiliriz. Bu işlem bize oldukça fazla zaman kazandırır.

www.aemtem.org.tr Sayfa 5