Μαθηματικά προσαματολισμού

Β΄ Λσκείοσ
Ο κύκλος

Στέλιος
Μιταήλογλοσ

www.askisopolis.gr
www.askisopolis.gr

Κύκλος
Εξίσωση κύκλου
Έστω Oxy ένα σύστημα συντεταγμένων στο επίπεδο και C ο κύκλος με
κέντρο το σημείο K  x 0 , y 0  και ακτίνα ρ. Ένα σημείο M  x, y  του
επιπέδου ανήκει στον κύκλο C αν και μόνο αν απέχει από το κέντρο
του Κ απόσταση ίση με ρ, δηλαδή, αν και μόνο αν ισχύει:
 MK      x  x 0    y  y 0      x  x 0    y  y 0   2 (1)
2 2 2 2

Παρατηρούμε, δηλαδή, ότι οι συντεταγμένες των σημείων του κύκλου και μόνο αυτές
επαληθεύουν την εξίσωση (1). Άρα, ο κύκλος με κέντρο το σημείο K  x 0 , y 0  και ακτίνα ρ
έχει εξίσωση:
 x  x0    y  y 0 
2 2
 2

Για παράδειγμα ο κύκλος με κέντρο το σημείο K  2,5  και ακτίνα   3 έχει εξίσωση:
 x  2   y  5  9 .
2 2

Ειδικά αν το κέντρο του κύκλου είναι η αρχή Ο των αξόνων, η εξίσωση του κύκλου είναι:
x2  y 2  2

Η εξίσωση x 2  y2  x  By    0

Αν στην εξίσωση (1) κάνουμε τις πράξεις προκύπτει:

x 2  2x 0 x  x 02  y 2  2y 0 y  y 02  2  0  x 2  y 2  2x 0 x  2y 0 y   x 02  y 02   2   0 ,
δηλαδή η εξίσωση του κύκλου παίρνει τη μορφή x 2  y 2  x  By    0 (2) με
  2x 0 ,   2y 0 και   x 02  y 02  2 .
Αντιστρόφως τώρα. Η εξίσωση x 2  y 2  x  By    0 γίνεται:
 2    2 B   2  2   2 B 2  2 2
 x  2 x 
  y  2 y      x  2 x     y  2 y     
 2   2   2 4   2 4  4 4

A 2  B 2  4
2 2
 A  B
 x  
  y    .
 2  2 4
  
 Αν A 2  B2  4  0 η εξίσωση (2) παριστάνει κύκλο με κέντρο    ,   και ακτίνα
 2 2
A 2  B2  4
 .
2
  
 Αν A 2  B2  4  0 η εξίσωση (2) παριστάνει το σημείο    ,   .
 2 2
 Αν A  B  4  0 η εξίσωση (2) είναι αδύνατη. Δηλαδή:
2 2

Κάθε κύκλος έχει εξίσωση της μορφής x 2  y2  x  By    0 με

A2  B2  4   0 και αντιστρόφως.

1
www.askisopolis.gr

Παραμετρικές εξισώσεις κύκλου

Έστω κύκλος C: x 2  y 2  2 και ένα σημείο του   x, y  . Αν φ είναι

η γωνία που σχηματίζει το διάνυσμα OM με τον άξονα x΄x, τότε οι
συντεταγμένες των σημείων Μ ικανοποιούν τις εξισώσεις:
x   και y   ,    0, 2 

Εξίσωση εφαπτομένης κύκλου

Έστω κύκλος C: x 2  y 2  2 και ένα σημείο του   x1 , y1  .

Από τη Γεωμετρία γνωρίζουμε ότι ένα σημείο   x, y  ανήκει στην
 
εφαπτομένη ε του κύκλου στο Α, αν και μόνο αν OA  AM .
 
Τα διανύσματα OA, AM έχουν αντίστοιχα συντεταγμένες
 x1 , y1 
και  x  x1 , y  y1  , οπότε:
   
OA  AM  OA  AM  0  x1  x  x1   y1  y  y1   0 
x1x  x12  y1 y  y12  0  x1x  y1 y  x12  y12 (1)
Επειδή το σημείο Α ανήκει στον κύκλο, οι συντεταγμένες του επαληθεύουν την εξίσωση του,
δηλαδή: x12  y12  2 , οπότε η (1) γίνεται:
xx1  yy 1   2

Για παράδειγμα η εφαπτομένη του κύκλου x 2  y 2  25 στο σημείο του   3, 4  έχει

εξίσωση: 3x  4y  25 .

Μεθοδολογία ασκήσεων – Λυμένες Ασκήσεις

Εύρεση κύκλου
 Αν ο κύκλος έχει κέντρο Κ και διέρχεται από σημείο Α, τότε η ακτίνα του είναι:
     .
 Αν ο κύκλος έχει κέντρο Κ και εφάπτεται σε ευθεία ε, τότε   d   ,   .

Κύκλος που διέρχεται από τρία σημεία Α,Β,Γ.

1ος τρόπος
Βρίσκουμε τις εξισώσεις των μεσοκαθέτων 1 , 2 δύο χορδών που σχηματίζουν τα σημεία
αυτά. Η λύση του συστήματος των 1 , 2 είναι οι συντεταγμένες του κέντρου Κ και η ακτίνα
του είναι:              .
2ος τρόπος
Υποθέτουμε ότι ο κύκλος έχει εξίσωση της μορφής x 2  y 2  Kx  y    0 και απαιτούμε
να επαληθεύεται από τις συντεταγμένες των Α,Β,Γ. Λύνουμε του σύστημα που προκύπτει με
αγνώστους τα Κ,Λ,Μ και στη συνέχεια βρίσκουμε κέντρο και ακτίνα.

2
www.askisopolis.gr

Κύκλος με διάμετρο το τμήμα ΑΒ

Το κέντρο του κύκλου είναι το μέσο του ΑΒ, οπότε οι συντεταγμένες του είναι:
x  xB y  yB
xK  A και y K  A . Για την ακτίνα του κύκλου ισχύει ότι:
2 2

   KA    KB  
 AB
.
2

1. Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου, που έχει κέντρο την αρχή των αξόνων και

α) διέρχεται από το σημείο A 2 2,1 . 
β) εφάπτεται στην ευθεία ε: x  2y  5  0 .
Λύση

α) Για την ακτίνα ρ του ζητούμενου κύκλου ισχύει:    OA   2 2 

2
 11  9  3 , οπότε
ο κύκλος έχει εξίσωση: x 2  y 2  32  9 .

β) Για την ακτίνα ρ του ζητούμενου κύκλου ισχύει:

0  20  5
  d  ,   
5 5 5
 5
2
   5 . Ο κύκλος έχει εξίσωση: x 2  y 2  5
12   2  5
2
5

2. Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου που έχει διάμετρο τη κοινή χορδή των κύκλων
C1 : x 2  y 2  4x  0 και C2 : x 2  y 2  4y  0 .
Λύση

Η κοινή χορδή των δύο κύκλων έχει ως άκρα τα κοινά σημεία των δύο κύκλων. Από το
σύστημα των εξισώσεων των δύο κύκλων έχουμε:
 x 2  y 2  4x  0  x 2  y 2  4x  x 2  y 2  4x  x 2  x 2  4x  0
 2   2     
 x  y  4y  0  x  y  4y  4x  4y xy
2 2

2x 2  4x  0 2x  x  2   0  x  0 ή x  2
   , άρα κοινά
 xy  xy  xy
σημεία είναι τα O  0,0  και A  2, 2  .
Επειδή η ΟΑ είναι διάμετρος του ζητούμενου κύκλου, το κέντρο
του Κ είναι το μέσο του ΟΑ, άρα:
x  xA y  yA
xK  O  1 και y K  O  1 , δηλαδή K 1,1 .
2 2
Η ακτίνα του ζητούμενου κύκλου είναι:       12  12  2 , οπότε η εξίσωση του

 2
2
κύκλου που έχει διάμετρο την ΟΑ είναι: x 2  y 2  2.

3. Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου στις παρακάτω περιπτώσεις:

α) Ο κύκλος έχει διάμετρο το τμήμα με άκρα τα σημεία A  1, 3  και B  3,5  .
β) Ο κύκλος διέρχεται από τα σημεία E  3,1 , Z  1, 3  και έχει το κέντρο του
στην ευθεία ε : y  3x  2 .
Λύση

3
www.askisopolis.gr

α) Επειδή το τμήμα ΑΒ είναι διάμετρος του κύκλου, το κέντρο

του Κ θα είναι το μέσο του ΑΒ. Είναι:
x  xB 1  3 y  yB 3  5
xK  A   1 και y K  A   4 , άρα
2 2 2 2
K  1, 4  .
Για την ακτίνα ρ του κύκλου ισχύει:
   KA   1  1   4  3  5 , οπότε η εξίσωση του
2 2

κύκλου είναι:  x  1   y  4    5
2
5
2 2

β) Επειδή το Κ ισαπέχει από τα Ε,Ζ βρίσκεται στη μεσοκάθετο μ

του ΕΖ. Για το μέσο Μ του ΕΖ έχουμε:
x  xZ 3 1 y  yZ 1  3
xM  E   1 και y M  E   2 , άρα
2 2 2 2
M 1, 2  . Ο συντελεστής διεύθυνσης της ΕΖ είναι:
3 1 1
 EZ   .
1  3 2
1
Είναι   EZ       1      1     2 .
2
Η ευθεία μ έχει εξίσωση y  2  2  x  1  y  2x .
Επειδή το κέντρο Κ του κύκλου βρίσκεται στις ευθείες ε, μ, οι συντεταγμένες του είναι η
λύση του συστήματος των εξισώσεών τους,
 y  3x  2 2x  3x  2 2x  3x  2   x  2  x2
     , άρα K  2, 4  .
 y  2x  y  2x  y  2x  y  2x y  2  2  4
Για την ακτίνα ρ του κύκλου ισχύει:    KE   3  2  1  4   10 , οπότε η
2 2

εξίσωση του κύκλου είναι:  x  2    y  4    10 

2
 10 .
2 2

4. Να βρείτε την εξίσωση του περιγεγραμμένου κύκλου του τριγώνου με κορυφές τα

σημεία A  1, 7  , B  3, 3  και   2, 8  .
Λύση

1ος τρόπος
Επειδή το κέντρο του ζητούμενου κύκλου ισαπέχει από τα Α, Β, Γ,
είναι το σημείο τομής των μεσοκαθέτων των χορδών ΑΒ και ΑΓ.
Για το μέσο Δ του ΑΒ έχουμε:
x  x  1  3 y  y  7  3
x     2 και y      5 , άρα
2 2 2 2
  2, 5  .
Για το μέσο Ε του ΑΓ έχουμε:
x  xA 2 1 1 y  y A 8  7 15  1 15 
x     και y       , άρα   ,   .
2 2 2 2 2 2 2 2 
Έστω 1 , 2 οι μεσοκάθετοι των ΑΒ και ΑΓ αντίστοιχα.
3  7 1
Είναι     2 και 1     1    1  2 1  1   1  .
3  1 2

4
www.askisopolis.gr

1 1
Η 1 έχει εξίσωση: y  5   x  2  y  x  4 .
2 2
8  7 1 1
Είναι      και  2     2    1    2  1   2  3 .
2 1 3 3
15  1
Η 2 έχει εξίσωση: y   3  x    y  3x  9 .
2  2
Από το σύστημα των 1 , 2 έχουμε:
 1
 1  y x4  1  1  1
 y  x  4  2  y x4  y  x  4  y   2  4  3
 2     2   2   2
 y  3x  9 3x  9  1 x  4 6x  18  x  8  5x  10  x2
 2
άρα το κέντρο Κ έχει συντεταγμένες  2, 3 .

Για την ακτίνα ρ του κύκλου έχουμε:        2  1   3  7   5 , οπότε ο κύκλος

2 2

έχει εξίσωση:  x  2    y  3  25 .
2 2

2ος τρόπος
Έστω x 2  y 2  x  y    0 η εξίσωση του κύκλου.
Επειδή διέρχεται από τα Α,Β,Γ ισχύει:
 1   7     7    0    7    50 (1)
2 2

 3   3  3  3    0  3  3    18 (2)

2 2

22   8   2  8    0  2  8    68 (3)
2

Από το σύστημα των (1), (2), (3) προκύπτει   4,   6 και   12 , οπότε:
C : x 2  y 2  4x  6y  12  0   x  2    y  3  25 .
2 2

5. Δίνονται τα σημεία A  1, 2  , B  2,4  και   3,1 .

α) Να αποδείξετε ότι το τρίγωνο είναι ορθογώνιο.
β) Να βρείτε την εξίσωση του περιγεγραμμένου κύκλου του τριγώνου ΑΒΓ.
Λύση

42 1 2 1
α) Είναι     2 και     .
2 1 3 1 2
 1    90 και το τρίγωνο
     2     1     άρα 
 2 
ΑΒΓ είναι ορθογώνιο στο Α.

β) Ο περιγεγραμμένος κύκλος του τριγώνου έχει διάμετρο την ΒΓ

αφού η γωνία Α είναι ορθή, είναι εγγεγραμμένη σε ημικύκλιο.
Το κέντρο Κ του κύκλου είναι το μέσο του ΒΓ, άρα:
x  x 2  3 5 y  y 4  1 5 5 5
xK     και y K     , άρα   ,  .
2 2 2 2 2 2 2 2
2 2
5  5  10
Για την ακτίνα ρ του κύκλου έχουμε:         1    2   , άρα η
2  2  4
2
5   10 
2 2
 5  5
εξίσωση του κύκλου είναι:  x     y       .
 2  2  4  2

5
www.askisopolis.gr

6. Δίνονται τα σημεία A  2, 2  και B  2,10  . Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου που
διέρχεται από τα Α, Β και η διάμετρός του ισούται με τα 5/3 της χορδής ΑΒ.
Λύση

Επειδή η διάμετρος του κύκλου είναι τα 5/3 της ΑΒ, έχουμε:

5 5 5
2      10   2    12  20    10 .
3 3 3
Επειδή x   x   2 η ευθεία ΑΒ είναι κάθετη στον x΄x και έχει
εξίσωση x  2 . Αν Μ το μέσο του ΑΒ, τότε: x M  2 και
y  y B 10  2
yM  A   4 , άρα M  2, 4  .
2 2
Αν K  x 0 , y0  το κέντρο του κύκλου, τότε επειδή το απόστημα ΚΜ είναι κάθετο στη χορδή
ΑΒ, η ευθεία ΚΜ θα είναι παράλληλη στον x΄x και επειδή yM  4 , η ΚΜ έχει εξίσωση
y  4 , οπότε και y0  4 .
Είναι  KA      x0  2   4  2   10   x 0  2   36  100 
2 2 2

 x 0  2   64  x 0  2  8 , άρα x 0  10 ή x 0  6 οπότε το κέντρο Κ έχει συντεταγμένες

2

10, 4  ή  6, 4  , οπότε ο ζητούμενος κύκλος έχει εξίσωση:

 x  10    y  4   100 ή  x  6    y  4   100 .
2 2 2 2

7. Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου που έχει κέντρο το σημείο   3, 2  και αποκόπτει
από την ευθεία ε : 3x  4y  2  0 χορδή με μήκος 8.
Λύση

Έστω Μ το μέσο της χορδής. Για το απόστημα ΚΜ ισχύει ότι:

3  3  4  2   2 15
    d  K,      3.
32   4  5
2

Από το πυθαγόρειο θεώρημα στο ορθογώνιο τρίγωνο ΚΜΑ έχουμε:

             2  32  42  25    5 .
2 2 2

Ο ζητούμενος κύκλος έχει εξίσωση  x  3   y  2   25 .

2 2

8. Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου που διέρχεται από τα σημεία   5,0  ,   3,4  και
το κέντρο του απέχει από την ευθεία ε : 2x  y  4  0 απόσταση ίση με 5.
Λύση

Έστω ότι το κέντρο Κ έχει συντεταγμένες  x 0 , y 0  .

Έστω Μ το μέσο του ΑΒ, τότε:
x  xB 5  3 y  yB 0  4
xM  A   4 και y M  A   2 , άρα
2 2 2 2
M  4, 2  . Έστω 1 η μεσοκάθετος του ΑΒ.
40 1
Είναι  AB   2 και   1     1  1   1  .
35 2

6
www.askisopolis.gr

1 1
Η 1 έχει εξίσωση y  2   x  4   y  x . Επειδή το κέντρο Κ βρίσκεται στην 1 ισχύει
2 2
1
ότι: y 0  x 0 (1).
2
Παρατήρηση: Στην ίδια εξίσωση θα μπορούσαμε να καταλήξουμε αν αντί για την απαίτηση το
Κ να βρίσκεται στη μεσοκάθετο του ΑΒ χρησιμοποιούσαμε τη σχέση  KA    KB  .
2x 0  y 0  4 2x 0  y 0  4
Είναι d  K,    5   5  5  2x 0  y 0  4  5 
2   1
2
2 5
2x 0  y0  4  5  2x 0  y0  4  5  2x 0  y0  1 ή 2x 0  y0  4  5  2x 0  y0  9 .
Για τις συντεταγμένες του Κ δημιουργούνται δύο συστήματα:
 1  1  1 2 1
 1 y  x y  x y   
 y0  x 0  0 2 0  0 2 0  0 2 3 3  2 1
 2    άρα   ,  ή
 2x 0  y 0  1  2x  1 x  1  3 x  1  x 2  3 3
  2 
0 0 0 0
2 3

 1  1
 1 y0  x 0 y0  x 0  1
 y0  x 0 
 
  y 0    6   3
άρα   6, 3 .
2 2
 2       2
1 3
2x 0  y 0  9 2x  x  9  x  9  x 0  6
  2
0 0 0
2
2 2 2
 2 1 2  1  13  1 169 1 170
Αν   ,  , τότε         5             και η
 3 3 3   3  3 9 9 9 9
2 2
 2  1  170
εξίσωση του κύκλου είναι:  x     y    .
 3  3 9
Αν   6, 3 , τότε        6  5   3  121  9  130 και η εξίσωση του
2 2

κύκλου είναι:  x  6    y  3  130 .

2 2

Κύκλος με εξίσωση x2  y2  Ax  By  Γ  0
Για να είναι εξίσωση κύκλου αποδεικνύουμε ότι A 2  B2  4  0 .
 A B  2  2  4
Το κέντρο του έχει συντεταγμένες   ,   και η ακτίνα του είναι   .
 2 2 2

9. Δίνεται η εξίσωση C : x 2  y 2  2x  4y  20    3x  y  10   0 .
α) Να αποδείξετε ότι είναι εξίσωση κύκλου για κάθε    .
β) Να βρείτε τον γεωμετρικό τόπο του κέντρου του κύκλου C.
γ) Να αποδείξετε ότι οι κύκλοι C διέρχονται από δύο σταθερά σημεία των οποίων να
βρείτε τις συντεταγμένες.
Λύση

α) x 2  y 2  2x  4y  20    3x  y  10   0 
x 2  y 2  2x  4y  20  3x  y  10  0 
x 2  y 2   3  2  x     4  y  10  20   0
 2   2  4   3  2      4   4 10  20  
2 2

7
www.askisopolis.gr

9 2  12  4   2  8  16  40  80  10 2  20  100  10   2  2  5 

Το τριώνυμο  2  2  5 έχει   4  20  16  0 , οπότε  2  2  5  0 για κάθε    ,
άρα  2   2  4  0 και η C είναι εξίσωση κύκλου για κάθε    .

 3  2 4
β) Αν Κ  x 0 , y 0  το κέντρο του κύκλου, τότε: x 0    , y0   , δηλαδή
2 2 2
 3  2   4 
 , .
 2 2 
4 3  2
Είναι: y 0    2y 0    4    4  2y 0 , τότε από τη σχέση x 0  
2 2
προκύπτει: 2x 0  3  4  2y 0   2  2x 0  12  6y 0  2 
2x 0  6y0  10  0  x 0  3y0  5  0 .
Επειδή οι συντεταγμένες του Κ επαληθεύουν την εξίσωση x  3y  5  0 , ο γεωμετρικός
τόπος του κέντρου Κ είναι η ευθεία ε με εξίσωση x  3y  5  0 .

γ) Για   0 είναι C1 : x 2  y 2  2x  4y  20  0 (1) και για   1 είναι

C 2 : x 2  y 2  x  3y  30  0 (2).
Από (1) - (2) έχουμε: 2x  4y  20  x  3y  30  0  3x  y  10  0  y  10  3x .
Τότε η (1) γίνεται: x 2  10  3x   2x  4 10  3x   20  0 
2

x 2  100  60x  9x 2  2x  40  12x  20  0  10x 2  50x  40  0  x 2  5x  4  0 

x 1 ή x  4 .
Αν x  1 τότε y  10  3  7 και A 1,7  , ενώ αν x  4 τότε y  10  12  2 και B  4, 2  .
Δύο από τους κύκλους C τέμνονται στα σημεία Α και Β.
Είναι 12  7 2  2  1  4  7  20    3  1  7  10   0  1  49  50   10  10   0 που ισχύει
και 42   2   2  4  4  2   20    3  4  2  10   0  32  32   12  12   0 ισχύει,
2

δηλαδή οι συντεταγμένες των Α,Β επαληθεύουν όλους τους κύκλους C άρα τα Α, Β είναι
τα δύο σταθερά σημεία από τα οποία διέρχονται όλοι οι κύκλοι C.

10.α) Δίνεται η εξίσωση  x  1 x  3    y  3  y  5   0 . Να αποδείξετε ότι η εξίσωση

αυτή παριστάνει κύκλο και να βρείτε το κέντρο και την ακτίνα του.
β) Σε τοπογραφικό σχεδιάγραμμα με καρτεσιανό σύστημα συντεταγμένων Oxy, τα
σημεία A 1, 3 , B 3, 3 ,   3,5    1,5 παριστάνουν τις θέσεις τεσσάρων
δήμων. Να αποδείξετε ότι μπορεί να χαραχθεί περιφερειακός κυκλικός δρόμος που
να διέρχεται από τους 4 δήμους.
γ) Αν θεωρήσουμε ότι στο ίδιο σύστημα αξόνων του ερωτήματος β οι συντεταγμένες
ενός αυτοκινήτου Κ για κάθε χρονική στιγμή t  0 είναι  t,t  2  , να βρείτε αν η
γραμμή στην οποία κινείται το αυτοκίνητο Κ συναντά τον κυκλικό περιφερειακό
δρόμο και αν ναι, σε ποια σημεία;
Λύση

α)  x  1 x  3   y  3 y  5   0  x 2  3x  x  3  y 2  5y  3y  15  0 
x 2  4x  y 2  8y  18  x 2  4x  4  y 2  8y  16  4  16  18 
 x  2   y  4  2
2 2

Η δοθείσα εξίσωση είναι εξίσωση κύκλου με κέντρο   2, 4  και ακτίνα   2 .

8
www.askisopolis.gr

β) Παρατηρούμε ότι οι συντεταγμένες των σημείων Α, Β, Γ, Δ επαληθεύουν την αρχική

εξίσωση, οπότε τα σημεία αυτά ανήκουν στο κύκλο C και επομένως υπάρχει κυκλικός
περιφερειακός δρόμος που διέρχεται και από τους 4 δήμους.

γ) Είναι x K  t και yK  t  2  x K  2 . Επειδή οι συντεταγμένες του Κ επαληθεύουν την

εξίσωση y  x  2 , το Κ κινείται επί της ευθείας ε: y  x  2 .
Για να βρούμε τα κοινά σημεία των ε, C λύνουμε το σύστημα των εξισώσεών τους:
 yx2  yx2
  
 x  1 x  3   y  3 y  5   0  x  1 x  3   x  2  3 x  2  5   0
 yx2  yx2  yx2
  
 x  1 x  3   x  1 x  3  0 2  x  1 x  3  0 x  1 ή x  3
Αν x  1 τότε y  3 , ενώ αν x  3 τότε y  5 .
Επομένως, η πορεία του αυτοκινήτου συναντά τον κυκλικό περιφερειακό δρόμο C στα
σημεία 1,3 και  3,5  .

11.α) Δίνεται η εξίσωση x 2  y 2  6x  8 y  0 ,  ,     . Να δείξετε ότι υπάρχει τιμή

των μ, λ, που η παραπάνω εξίσωση παριστάνει κύκλο που διέρχεται από την αρχή
των αξόνων Ο.
β) Έστω ότι για τους πραγματικούς αριθμούς μ, λ ισχύει: 3  2  0 .
i. Να δείξετε ότι όλοι οι κύκλοι που ορίζονται από την εξίσωση
x 2  y 2  6x  8 y  0 (1) για τις διάφορες τιμές των μ, λ, έχουν τα κέντρα τους
σε ευθεία που διέρχεται από την αρχή των αξόνων.
ii. Να βρείτε τα μ, λ έτσι, ώστε, αν Α, Β είναι τα σημεία
 τομής του αντιστοίχου
κύκλου με την ευθεία x  y  2  0 , να ισχύει OA  OB  0 .
iii. Για τις τιμές των μ, λ που βρήκατε στο ερώτημα β, να υπολογίσετε το εμβαδόν
του τριγώνου ΑΟΒ.
Λύση

α) Είναι A 2  B2  4  36 2  64 2  0 , οπότε η εξίσωση x 2  y 2  6x  8y  0 (1)

παριστάνει κύκλο με κέντρο   3, 4  και ακτίνα

36 2  64 2 4  9 2  16 2  2 9 2  16 2

   .
2 2 2
Επειδή οι συντεταγμένες του Ο επαληθεύουν την (1), ο κύκλος διέρχεται από την αρχή των
αξόνων.

β)i. Για τις συντεταγμένες του κέντρου Κ ισχύει: x K  3 και y K  4 . Όμως
3  2  0  3  2 , άρα x K  3  2  2x K  4 , y K  4 και με πρόσθεση
κατά μέλη προκύπτει: 2x K  y K  0  y K  2x K .
Επειδή οι συντεταγμένες του Κ επαληθεύουν την εξίσωση y  2x , τα κέντρα Κ των
κύκλων της (1) βρίσκονται επί της ευθείας y  2x που διέρχεται από την αρχή των
αξόνων.
   
ii.     0         90 .
Επειδή το Ο είναι σημείο του κύκλου και η γωνία ΑΟΒ
είναι ορθή, θα είναι εγγεγραμμένη σε ημικύκλιο, οπότε η
ΑΒ είναι διάμετρος του κύκλου. Αυτό συμβαίνει όταν η

9
www.askisopolis.gr

ευθεία x  y  2  0 διέρχεται από το κέντρο του κύκλου, άρα όταν οι συντεταγμένες του
Κ επαληθεύουν την εξίσωση της ευθείας, δηλαδή: 3  4  2  0 .
 2
 3  2  3  2 3  2 3  2   
Είναι      3
 3  4  2  0 2  4  2  0 2  2   1    1

iii. Η βάση του τριγώνου ΟΑΒ έχει μήκος:

2
 2 4
    2  2 9 2  16 2  2 9     16  12  2 9   16  2 20  4 5 .
 3 9
Για το ύψος υ του τριγώνου που αντιστοιχεί στην ΑΒ ισχύει:
002 2
  d  O,      2.
1 1
2 2
2
1 1
Είναι  OAB    AB      4 5  2  2 10 .
2 2

12.Δίνεται η εξίσωση x 2  y 2  2x  2y  1  0 , 0    2 .

α) Να αποδείξετε ότι για κάθε θ η εξίσωση αυτή παριστάνει κύκλο, του οποίου να
προσδιορίσετε το κέντρο και την ακτίνα.

β) Αν   , να βρείτε την εξίσωση της εφαπτομένης του κύκλου στο σημείο   1, 2  .
2
γ) Να αποδείξετε ότι, για τις διάφορες τιμές του θ, τα κέντρα των παραπάνω κύκλων
βρίσκονται σε κύκλο με κέντρο   0,0  και ακτίνα   1 .
Λύση

α) Είναι A 2  B2  4   2    2   4  1  4 2  4 2  4 

2 2

A 2  B2  4  4   2    2   4  4  4  8  0 , οπότε η εξίσωση

C : x 2  y 2  2x  2y  1  0 παριστάνει κύκλο με κέντρο   ,   και
A 2  B2  4 8 2 2
ακτίνα      2.
2 2 2

  
β) Για   είναι   0,   1 , οπότε το κέντρο Κ έχει
2 2 2
συντεταγμένες  0,1 .
2 1
Η ευθεία ΚΜ έχει συντελεστή διεύθυνσης:    1.
1 0
Επειδή η εφαπτομένη ε του κύκλου στο Μ είναι κάθετη στην ΚΜ, ισχύει ότι:
     1     1 .
Η εφαπτομένη ε έχει εξίσωση: y  2    x  1  y   x  3 .

γ) Είναι x K  , yK   και x 2  y 2K   2    2   1 .

Επειδή οι συντεταγμένες του Κ επαληθεύουν την εξίσωση x 2  y 2  1 , τα κέντρα των
κύκλων C βρίσκονται επί του κύκλου x 2  y 2  1 .

10
www.askisopolis.gr

Εφαπτομένη κύκλου
x 2  y2  ρ 2
Η εφαπτομένη του κύκλου C: x 2  y 2  2 στο σημείο του   x1 , y1  έχει εξίσωση:
ε: xx1  yy1  2
Για να βρούμε εφαπτομένη ε του C σε άγνωστο σημείο που είναι παράλληλη σε ευθεία 1 ή
κάθετη σε ευθεία 2 θα κάνουμε τα εξής:
Θα θεωρούμε σημείο   x1 , y1  του κύκλου, οπότε x12  y12  2 (1).
Είναι     1 ή    2  1 (2)
Από το σύστημα των (1),(2) θα υπολογίζονται τα x1 , y1 οπότε και η εφαπτομένη.
Αν ζητείται εφαπτομένη του C που διέρχεται από σημείο   ,   , τότε:
Επειδή η ε διέρχεται από το Α, ισχύει ότι: x1   y1  2 (3)
Από το σύστημα των (1), (3) θα υπολογίζονται τα x1 , y1 οπότε και η εφαπτομένη.

x  x    y  y0   2
2 2
0

Για να βρούμε την εφαπτομένη ε του κύκλου C:  x  x 0    y  y 0   2 στο σημείο του

2 2

  x1 , y1  χρειαζόμαστε τον συντελεστή διεύθυνσης της ε. Είναι:

1
         1      .

Η ε έχει εξίσωση: y  y1   KM  x  x1 

Κύκλος που εφάπτεται στους άξονες

Αν ο κύκλος εφάπτεται στον Αν ο κύκλος εφάπτεται Αν ο κύκλος εφάπτεται και
άξονα x΄x, τότε   y0 και η στον άξονα y΄y, τότε στους δύο άξονες, τότε
εξίσωση του κύκλου είναι   x 0 και η εξίσωση του   y0  x 0 και η εξίσωση
της μορφής: κύκλου είναι της μορφής: του κύκλου είναι της
 x  x0    y  y 0   y 02  x  x0    y  y 0   x 02 μορφής:
2 2 2 2

 x     y     2
2 2

13.Να βρείτε τις εξισώσεις των εφαπτομένων του κύκλου C : x 2  y 2  32 που είναι
παράλληλες στην ευθεία ε: x  y  1  0 .
Λύση

1ος τρόπος
Έστω A  x1 , y1  σημείο του κύκλου. Τότε x12  y12  32 (1)

11
www.askisopolis.gr

Η ζητούμενη εφαπτομένη έχει εξίσωση: xx1  yy1  32 με

x
συντελεστή διεύθυνσης    1 .
y1
Επειδή η εφαπτομένη είναι παράλληλη στην ε ισχύει ότι:
x
      1  1  x1  y1 (2).
y1
Από τις (1),(2) έχουμε: x12  x12  32  2x12  32  x12  16  x1  4 .
Αν x1  4 τότε από τη σχέση (2) προκύπτει y1  4 και η εφαπτομένη έχει εξίσωση:
x  4  y  4  32  x  y  8 .
Αν x1  4 τότε από τη σχέση (2) προκύπτει y1  4 και η εφαπτομένη έχει εξίσωση:
x   4   y   4   32  x  y  8 .
2ος τρόπος
Επειδή η εφαπτομένη 1 είναι παράλληλη στην ε με    1 , θα έχει τον ίδιο συντελεστή
διεύθυνσης, οπότε η εξίσωσή της θα είναι της μορφής y   x    x  y    0 .
Για την ακτίνα ρ του κύκλου ισχύει:
0 0
  d  O, 1    32    2  32  64  8    8 .
12  12
Οι ζητούμενες εφαπτομένες έχουν εξισώσεις x  y  8  0 και x  y  8  0 .

14.Να βρείτε την εξίσωση της εφαπτομένης του κύκλου C : x 2  y 2  6x  8y  0 στο

σημείο του A  7, 1 .
Λύση

x 2  y 2  6x  8y  0  x 2  6x  9  y 2  8y  16  9  16 
 x  3   y  4   25  52
2 2

Ο κύκλος έχει κέντρο K  3, 4  και ακτίνα   5 .

1  4 3
Είναι  KA   . Επειδή η εφαπτομένη ε του C στο Α
73 4
4
είναι κάθετη στη ΚΑ, ισχύει ότι:  KA    1      .
3
Η εφαπτομένη ε έχει εξίσωση:
4
y  1    x  7   3y  3  4x  28  4x  3y  25  0 .
3

15.Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου στις παραπάνω περιπτώσεις:

α) Ο κύκλος έχει ακτίνα 4, εφάπτεται στον άξονα x΄x και διέρχεται από το σημείο
  5,4  .
β) Ο κύκλος έχει κέντρο   3, 2  και εφάπτεται στον άξονα y΄y.
γ) Ο κύκλος έχει κέντρο το σημείο   2, 2  και εφάπτεται των αξόνων.
Λύση

12
www.askisopolis.gr

α) Επειδή ο κύκλος εφάπτεται του άξονα x΄x και διέρχεται

από το σημείο   5, 4  , θα βρίσκεται πάνω από τον x΄x.
Οπότε, αν   x 0 , y0  είναι το κέντρο του κύκλου, θα είναι
y0  0 .
Επειδή ο κύκλος εφάπτεται στον άξονα x΄x είναι:
y0    y0  4 .

Είναι        x 0  5   4  4  4  x0  5  4 
2 2

x 0  5  4  x 0  9 ή x 0  5  4  x 0  1 , άρα K  9, 4  ή 1, 4  , οπότε

C :  x  9    y  4   16 ή C :  x  1   y  4   16
2 2 2 2

β) Επειδή ο κύκλος εφάπτεται του y΄y και έχει κέντρο K  3, 2 

ισχύει ότι   3  3 και η εξίσωσή του είναι:
 x  3   y  2   32  9
2 2

γ) Επειδή ο κύκλος έχει κέντρο το K  2, 2  και εφάπτεται στους

άξονες, ισχύει ότι   2  2  2 και έχει εξίσωση:
 x  2   y  2   22  4
2 2

16.Να βρείτε τις εξισώσεις των εφαπτομένων του κύκλου C : x 2  y 2  25 που είναι
3
παράλληλες στην ευθεία ε: y   x .
4
Λύση

1ος τρόπος
Έστω A  x1 , y1  σημείο του κύκλου. Είναι x12  y12  25 (1)
Η εφαπτομένη του κύκλου στο Α έχει εξίσωση 1 : xx1  yy1  25
x
με συντελεστή διεύθυνσης 1   1 .
y1
x 3 3
Είναι 1 / /   1     1    x1  y1 (2)
y1 4 4
Από τις (1),(2) έχουμε:
2
3  9 2
 y1   y1  25  y1  y1  25  9y1  16y1  16  25  25 y1  16  25  y1  4
2 2 2 2 2

 4  16
3
Αν y1  4 τότε από τη (2) προκύπτει x1   4  3 και η εφαπτομένη είναι η 3x  4y  25 .
4
3
Αν y1  4 τότε από τη (2) προκύπτει x1    4   3 και η εφαπτομένη είναι η
4
3x  4y  25 .
2ος τρόπος
Επειδή η εφαπτομένη 1 είναι παράλληλη στην ε έχει τον ίδιο συντελεστή διεύθυνσης, οπότε
3
η εξίσωσή της είναι της μορφής: y   x    3x  4y  4  0 .
4

13
www.askisopolis.gr

3  0  4  0  4 25
Είναι d  O, 1      5  4  25  4  25    
3 4
2 2 4
25  25 
Άρα 1 : 3x  4y  4   0  3x  4y  25  0 ή 3x  4y  4     0  3x  4y  25  0
4  4 

17.Δίνεται ο κύκλος C : x 2  y 2  20 και το σημείο A  6, 2  .

α) Να αποδείξετε ότι το Α είναι εξωτερικό του κύκλου C.
β) Να βρείτε τις εξισώσεις των εφαπτομένων του κύκλου που διέρχονται από το Α.
γ) Αν Β,Γ είναι τα σημεία επαφής των προηγούμενων εφαπτομένων με το κύκλο, να
βρείτε το εμβαδόν του τριγώνου ΑΒΓ.
Λύση

α) Η απόσταση του Α από το κέντρο Ο του κύκλου, είναι:

 OA   62  22  40  20   , οπότε το Α είναι
εξωτερικό σημείο του C.

β) Έστω   x1 , y1  σημείο του κύκλου, τότε: x12  y12  25 (1)

Η εφαπτομένη του κύκλου στο Β έχει εξίσωση 1 :
xx1  yy1  25
Για να διέρχεται η 1 από το Α, πρέπει:
6x1  2y1  20  y1  10  3x1 (2)
Από τις (1), (2) έχουμε:
x12  10  3x1   20  x12  100  60x1  9x12  20  10x12  60x1  80  0 
2

x12  6x1  8  0  x1  2 ή x 1  4 .
Αν x1  2 τότε από  2   y1  4 , άρα   2, 4  και η εφαπτομένη είναι η
2x  4y  20  x  2y  10 .
Αν x1  4 τότε από  2   y1  2 , άρα   4, 2  και η εφαπτομένη είναι η
4x  2y  20  2x  y  10 .
 
γ) Είναι AB   2  6, 4  2    4, 2  , A   4  6, 2  2    10,0  .
  4 2  

Είναι det ,   
10 0
1

 20 και     det ,   10 .
2


18.Να βρείτε τις εξισώσεις των εφαπτομένων του κύκλου C : x 2  y 2  2x  4y  11  0

που διέρχονται από το σημείο A  1, 2  .
Λύση

C : x 2  y 2  2x  4y  11  0  x 2  2x  1  y 2  4y  4  16 
 x  1   y  2   42 .
2 2

Ο κύκλος έχει κέντρο K  1, 2  και ακτίνα   4 .

Οι ευθείες ε που διέρχονται από το Α έχουν εξίσωση:
x  1 ή y  2    x  1  x  y  2    0

14
www.askisopolis.gr

Αν ε: x  1 , τότε d  K,    1   1  2   , άρα η x  1 δεν είναι εφαπτομένη του κύκλου.

Αν ε: x  y  2    0 , τότε:
  1   2   2  
d ,      4  4  2  4  2  1   4  2   16   2  1 
2

   1
2 2

4
16  16  4 2  16 2  16  12 2  16  0  4  3  4   0    0 ή    .
3
4
Αν   0 η εφαπτομένη έχει εξίσωση: 0  x  y  2  0  y  2 και αν    η εφαπτομένη
3
4 4
έχει εξίσωση:  x  y  2   0  4x  3y  6  4  0  4x  3y  10  0 .
3 3

19.Να βρείτε τις εφαπτόμενες του κύκλου C : x 2  y 2  4x  2y  0 που είναι παράλληλες

στην ευθεία  : y  2x  4 .
Λύση

Οι ευθείες που είναι παράλληλες στην ε είναι της μορφής: 1 : y  2x    2x  y    0

C : x 2  y 2  4x  2y  0  x 2  4x  4  y 2  2y  1  4  1   x  2    y  1  5
2 2

Ο κύκλος έχει κέντρο K  2, 1 και ακτίνα   5 .

Για να εφάπτεται ο κύκλος στην ευθεία 1 πρέπει:
2  2   1  
d  K,       5
22   1
2

5
 5  5 5
5
5    5    0 ή 5    5    10
Οι ζητούμενες εφαπτόμενες είναι οι ευθείες y  2x και y  2x  10 .

20.Να βρείτε την εξίσωση της εφαπτομένης του κύκλου C : x 2  y 2  4x  4y  17  0 που

είναι κάθετη στην ευθεία ε: 4x  3y  12  0 .
Λύση

C : x 2  y 2  4x  4y  17  0 
x 2  4x  4  y 2  4y  4  25   x  2    y  2   52 .
2 2

Ο κύκλος έχει κέντρο K  2, 2  και ακτίνα   5 .

4 4
Η ευθεία ε έχει συντελεστή διεύθυνσης     .
3 3
Αν 1 είναι η εφαπτομένη του κύκλου που είναι κάθετη στην ε,
3
τότε:   1  1  1   και η 1 έχει εξίσωση της μορφής:
4
3
y   x    3x  4y  4  0
4
3  2  4  2  4
Είναι d  K,       5  14  4  25  14  4  25 
32  42

15
www.askisopolis.gr

11 39
14  4  25  14  25  4     ή 14  4  25  14  25  4   
4 4
 11  39
Άρα 1 : 3x  4y  4     0  3x  4y  11  0 ή 3x  4y  4   0  3x  4y  39  0 .
 4 4

21.Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου που εφάπτεται στις ευθείες 1 : 2x  y  3  0 και
 2 : 2x  y  17  0 και διέρχεται από το σημείο   6, 5  .
Λύση

Παρατηρούμε ότι η ευθεία 1 : y  2x  3 έχει 1  2 και η

ευθεία 2 : y  2x  17 έχει  2  2 , δηλαδή 1   2  1 / /  2
.
Έστω ότι ο κύκλος εφάπτεται στις 1 , 2 στα σημεία Β και Γ
αντίστοιχα. Επειδή   1 ,   2 και 1 / /  2 , τα σημεία
Β,Κ,Γ είναι συνευθειακά, οπότε η απόσταση των παραλλήλων
d  1 ,  2  είναι η διάμετρος του κύκλου. Είναι
17  3 20 20 5
2  d  1 ,  2     4 52 5.
 2   12 5
2
5

Έστω ότι το κέντρο Κ έχει συντεταγμένες  x 0 , y 0  . Επειδή το Κ ισαπέχει από τις 1 , 2

έχουμε:
2x 0  y0  3 2x 0  y0  17
d  K, 1   d  K,  2     2x 0  y0  3    2x 0  y 0  17  
22  12 22  12
2x 0  y 0  3  2x 0  y 0  17 αδύνατο ή
2x 0  y0  3  2x 0  y0  17  4x 0  2y0  14  0  y0  2x 0  7 (1)
1
Είναι  KA      x0  6   y0  5   2 5   x 0  6    2x 0  7  5   20 
2 2 2 2

 x 0  6    2x 0  12   20   x 0  6    2  x 0  6   20 

2 2 2 2

 x 0  6   4  x 0  6   20  5  x 0  6   20   x 0  6   4  x 0  6  4 
2 2 2 2

x 0  10 ή x 0  2 .
Αν x 0  10 τότε από την (1) προκύπτει y0  20  7  13 και ο κύκλος έχει εξίσωση:
 x  10    y  13  20 , ενώ αν x 0  2 από την (1) προκύπτει y0  4  7  3 και ο
2 2

κύκλος έχει εξίσωση:  x  2    y  3  20 .

2 2

22.Να βρείτε τις εξισώσεις των κύκλων που εφάπτονται στις ευθείες 1 : x  3y  1  0 ,
 2 : 3x  y  9  0 και έχουν ακτίνα ίση με 10 .
Λύση

x 0  3y 0  1
Έστω   x 0 , y0  το κέντρο του κύκλου. Είναι d  K, 1      10 
12  32

16
www.askisopolis.gr

x 0  3y0  1
 10  x 0  3y0  1  10 
10
x 0  3y0  1  10  x 0  11  3y0 ή x 0  9  3y0 .
3x 0  y 0  9
Επίσης d  K,  2      10 
32  12
3x 0  y0  9
 10  3x 0  y0  9  10 
10
3x 0  y0  9  10  3x 0  y0  1 ή 3x 0  y0  19 .
Για τα x 0 , y0 σχηματίζονται τέσσερα συστήματα:
 x  11  3y 0  x  11  3y 0  x  11  12  1
1 :  0  0  0 , άρα   1, 4  και ο κύκλος
 3x 0  y 0  1 33  9y 0  y 0  1  y0  4
έχει εξίσωση:  x  1   y  4   10 .
2 2

 39 17
 x 0  11  3y 0  x 0  11  3y 0  x 0  11  2   2  17 13 
2 :    άρα    ,  και ο
3x 0  y 0  19 33  9y 0  y 0  19  y0 
13  2 2
 2
2 2
 17   13 
κύκλος έχει εξίσωση:  x     y    10 .
 2  2
 21 3
 x 0  9  3y 0  x 0  9  3y 0  x 0  9  2  2 3 7
3 :    άρα   ,   και ο κύκλος
 03x  y  1  27  9y  y  1  7 2 2
0 0 0
y0  
 2
2 2
 3  7
έχει εξίσωση:  x     y    10 .
 2   2
 x  9  3y 0  x 0  9  3y 0  x  9  3   6
4 :  0   0 άρα   6, 1 και ο
3x 0  y 0  19 27  9y 0  y 0  19  y 0  1
κύκλος έχει εξίσωση:  x  6    y  1  10 .
2 2

23.Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου που εφάπτεται στους άξονες x΄x, y΄y και στην
ευθεία ε : 3x  4y  24  0 και βρίσκεται στο 1ο τεταρτημόριο.
Λύση

Έστω   x 0 , y0  το κέντρο του κύκλου. Επειδή ο κύκλος

βρίσκεται στο 1ο τεταρτημόριο είναι x 0 , y0  0 .
Επειδή ο κύκλος εφάπτεται στους άξονες, το τετράπλευρο
ΟΑΚΒ είναι τετράγωνο πλευράς ρ, οπότε x 0  y0   .
Επειδή ο κύκλος εφάπτεται στην ευθεία ε, ισχύει ότι:
3  4  24 7  24
d ,       \
3 4
2 2 5
7  24  5  7  24  5  7  5  24    12 ή
7  5  24  12  24    2 .
Επομένως οι κύκλοι που ικανοποιούν τις προϋποθέσεις έχουν εξισώσεις:

17
www.askisopolis.gr

 x  12    y  12   122  144 και  x  2    y  2   22  4 .

2 2 2 2

24.Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου που διέρχεται από την αρχή Ο των αξόνων και
εφάπτεται της ευθείας ε : x  2y  5  0 στο σημείο A  3, 1 .
Λύση

Έστω Κ το κέντρο του κύκλου. Επειδή η ΚΑ είναι ακτίνα του

1
κύκλου, ισχύει ότι  KA    1     1     2 .
2
Η ευθεία ΚΑ έχει εξίσωση: y  1  2  x  3  y  2x  5 .
Επειδή το Κ ισαπέχει από τα Ο και Α βρίσκεται στη μεσοκάθετο του
ΟΑ. Αν Μ το μέσο του ΟΑ, τότε:
x  xA 3 y  yA 1 3 1
xM  O  και y M  O   , άρα M  ,   .
2 2 2 2 2 2
1  0 1
Είναι  OA    και αν μ η μεσοκάθετος του ΟΑ, ισχύει ότι:
30 3
1
OA         1      1     3 .
3
1  3
Η μεσοκάθετη μ έχει εξίσωση: y   3  x    y  3x  5 .
2  2
(Να σημειώσουμε ότι η ίδια εξίσωση θα μπορούσε να βρεθεί και από τη σχέση:
 OK    OA  ).
Οι συντεταγμένες του κέντρου Κ αποτελούν τη λύση του συστήματος των εξισώσεων των
ΚΑ, μ. Είναι:
 y  2x  5 3x  5  2x  5  5x  10  x2
    , άρα K  2,1 .
 y  3x  5  y  3x  5  y  3x  5  y  3  2  5  1
Για την ακτίνα του κύκλου, έχουμε:       22  12  5 , άρα η εξίσωση του κύκλου
είναι:  x  2    y  1  5 .
2 2

25.Να βρείτε σημείο Μ του άξονα x΄x από το οποίο άγονται κάθετες εφαπτόμενες προς
τον κύκλο C :  x  3    y  2   2 .
2 2

Λύση

Ο κύκλος έχει κέντρο K  3, 2  και ακτίνα   2 .

Έστω   ,0  σημείο του άξονα x΄x. Οι ευθείες που διέρχονται από το Μ έχουν εξίσωση:
x   ή y    x     x  y    0
Αν η εφαπτομένη έχει εξίσωση x   , τότε η κάθετη της στο Μ είναι ο άξονας x΄x που δεν
εφάπτεται στο κύκλο.
Αν ε: x  y    0 , τότε:
3  2  
d  K,       2
 2   1
2

3      2  2 2  1 

18
www.askisopolis.gr

 3      2  2   2  1 
2

3     2  4  3      4  2 2  2 
2

 9  6     2 2
 2 2  4  3     2  0   7  6   2   2  4  3     2  0 (1)
Η (1) έχει δύο λύσεις 1 ,  2 που είναι οι συντελεστές διεύθυνσης των κάθετων εφαπτόμενων
που άγονται από το Μ προς τον κύκλο, οπότε 1 2  1 . Όμως από τους τύπους τουVietta
2
είναι:   1 2  , άρα
7  6   2
2
 1  2  7  6   2   2  6  9  0     3  0    3 ,
2

7  6   2

οπότε   3,0  .

26.Δίνεται η εξίσωση x 2  y 2  4  2  1 x  6y  25 2  16  0 (1),    .

α) Να αποδείξετε ότι παριστάνει κύκλο για κάθε τιμή του πραγματικού αριθμού λ, του
οποίου να βρείτε το κέντρο και την ακτίνα.
β) Να βρείτε την εξίσωση της γραμμής στην οποία κινείται το κέντρο του κύκλου.
γ) Να αποδείξετε ότι οι κύκλοι που αντιπροσωπεύονται από την (1), εφάπτονται σε
δύο ευθείες, οι οποίες και να βρεθούν.
Λύση

α) x 2  y 2  4  2  1 x  6y  25 2  16  0 

x 2  2  4  2  x  4  4  2   y 2  2  3y   3   4  4  2    3   25 2  16 
2 2 2 2

 x  4  2    y  3   4
2 2

Η (1) παριστάνει κύκλο με κέντρο   2  4,3  και ακτίνα   2 .

y
β) Είναι y   3    και
3
y
x   2  4  2  4  3x   6  4y   3x   4y   6  0 .
3
Άρα το κέντρο Κ βρίσκεται στην ευθεία  : 3x  4y  6  0 .

γ) Επειδή το κέντρο του κύκλου κινείται στην

ευθεία  : 3x  4y  6  0 και η ακτίνα του
είναι σταθερή και ίση με 2, ο κύκλος θα
εφάπτεται σε δύο παράλληλες ευθείες
στις οποίες η ε είναι μεσοπαράλληλη με d  , 1   d  ,  2     2 .
3x  4y  6
Αν   x, y  σημείο μιας εκ των 1 , 2 , τότε: d  M,    2  2
32  42
3x  4y  6
 2  3x  4y  6  10  3x  4y  6  10 
5
3x  4y  6  10  3x  4y  16  0 ή 3x  4y  6  10  3x  4y  4  0
Άρα οι 1 , 2 έχουν εξισώσεις 3x  4y  16  0 και 3x  4y  4  0

19
www.askisopolis.gr

Σχετική θέση σημείου ως προς κύκλο

Σημείο εσωτερικό κύκλου Σημείο που ανήκει σε κύκλο Σημείο εξωτερικό κύκλου

Ένα σημείο Α βρίσκεται στο Ένα σημείο Α ανήκει στον Ένα σημείο Α βρίσκεται
εσωτερικό του κύκλου (Κ,ρ) κύκλο (Κ,ρ) αν και μόνο αν στο εξωτερικό του κύκλου
αν και μόνο αν           (Κ,ρ)
αν και μόνο αν     

Σχετική θέση ευθείας ως προς κύκλο.

Η ευθεία τέμνει τον κύκλο Η ευθεία εφάπτεται του Η ευθεία είναι εξωτερική
κύκλου του κύκλου

Μια ευθεία ε τέμνει έναν Μια ευθεία ε εφάπτεται σε Μια ευθεία ε είναι εξωτερική
κύκλο (Κ,ρ) αν και μόνο αν κύκλο (Κ,ρ) αν και μόνο αν κύκλο (Κ,ρ) αν και μόνο αν
d ,    d ,    d ,   

27.Δίνεται ο κύκλος C : x 2  y 2  4y  21  0 και το σημείο M  1,4  .

α) Να αποδείξετε ότι το Μ είναι εσωτερικό σημείο του κύκλου.
β) Να βρείτε την εξίσωση της χορδής του κύκλου που έχει μέσο το Μ.
Λύση

α) Είναι x 2  y 2  4y  21  0  x 2  y 2  4y  4  25  x 2   y  2   52 .
2

Ο κύκλος έχει κέντρο το σημείο K  0, 2  και ακτίνα   5 .

Η απόσταση του Μ από το Κ είναι:     1  0    4  2   5  5   , οπότε το Μ

2 2

βρίσκεται στο εσωτερικό του κύκλου.

β) Έστω ΑΒ η χορδή του κύκλου που έχει μέσο το Μ. Τότε το ΚΜ

είναι απόστημα της χορδής, οπότε    .
42 1
Είναι     2 και      1      .
1 0 2
Η ευθεία ΑΒ έχει εξίσωση:
1
y  4    x  1  2y  8   x  1  x  2y  9  0 .
2

28.Δίνεται η ευθεία ε: 8x  6y    0 και ο κύκλος C :  x  1   y  2   1 . Να βρεθούν

2 2

οι τιμές του    για τις οποίες η ε εφάπτεται του C.

Λύση

20
www.askisopolis.gr

Ο κύκλος έχει κέντρο  1, 2  και ακτίνα   1 .

8 1  6  2  
Η ευθεία ε εφάπτεται του κύκλου αν και μόνο αν d   ,      1
82  6 2
20  
 1    20  10    20  10    10 ή   30 .
10

29.Δίνεται ο κύκλος C : x 2  2x  y 2  4y  0 και μια μεταβλητή ευθεία ε που διέρχεται

από την αρχή των αξόνων και τον τέμνει στα σημεία Α και Β. Να βρείτε την ε αν
γνωρίζετε ότι:
α) Η χορδή ΑΒ έχει μήκος 2.
β) Το τρίγωνο ΑΚΒ έχει εμβαδό ίσο με 3/2 τ.μ., όπου Κ το κέντρο του κύκλου.
Λύση

α) C : x 2  2x  y 2  4y  0   x  1   y  2   5
2 2

Ο κύκλος C έχει κέντρο K  1, 2  και ακτίνα   5 .

Αν Μ το μέσο της χορδής, τότε         1 και το ΚΜ
είναι απόστημα της χορδής.
Από το πυθαγόρειο θεώρημα στο τρίγωνο ΑΚΜ έχουμε:
             5  12  4      2 , δηλαδή d   ,    2 .
2 2 2 2

Επειδή η ευθεία ε διέρχεται από την αρχή των αξόνων η εξίσωσή της θα είναι της μορφής
y  x  x  y  0 ή x  0 .
Αν ε: x  0 τότε d   ,    1  2 απορρίπτεται.
  1  2
Αν ε: x  y  0 , τότε: d   ,    2   2    2  2 2  1 
   1
2 2

   2  4   2  1   2  4  4  4 2  4  3 2  4  0 
2

4 4
  3  4   0    0 ή   . Άρα ε: y  0 ή y  x .
3 3

β) Επειδή ο κύκλος διέρχεται από το Ο (επαληθεύεται) το Α ή το Β θα ταυτίζεται με το Ο.

Έστω ότι το Β ταυτίζεται με το Ο, τότε το τρίγωνο είναι το ΟΚΑ.
Αν η ε είναι η x  0 , η εξίσωση του C γίνεται:
y 2  4y  0  y  y  4   0  y  0 ή y  4 , άρα A  0, 4  . Είναι
   
 
0 4
OA   0, 4  , OK   1, 2  , det OA,OK   4 οπότε
1 2
 
1
2
  3
 OKA   det OA,OK  2  , οπότε η ε δεν μπορεί να είναι η x  0 .
2
Αν ε: y  x τότε από το σύστημα των ε,C βρίσκουμε τις συντεταγμένες των κοινών
 4  2 4 2  2 
σημείων τους. Είναι O  0,0  και A  2 , 2 .
  1  1 
   4  2   4  2  
Είναι OK   1, 2  , OA   2 , ,
  1  1 
2

21
www.askisopolis.gr

1 2
     2  4  2  , οπότε
 
det OA,OK  4  2   4  2   
2  1
 1
2
 1
2

  1 4 2  6  4 3
1
2

 OKA   det OA,OK  
2

 1
2
  4 2  6  4  3 2  3 
2
4 2  6  4  3 2  3   2  6  7  0    1 ή   7 ή
1
4 2  6  4  3 2  3  7 2  6  1  0    1 ή   .
7
1
Άρα η ε έχει εξίσωση: y  x ή y  7x ή y  x ή y  x .
7

30.Δίνεται ο κύκλος C : x 2  y 2  2x  2 y  0 και η ευθεία ε: x  y  1  0 .

α) Να βρεθούν οι τιμές του     για τις οποίες η ευθεία τέμνει τον κύκλο.
β) Αν η ε ορίζει στο κύκλο χορδή ΑΒ, να βρεθεί ο     για τον οποίο το τρίγωνο
ΟΑΒ, όπου Ο η αρχή των αξόνων, να είναι ορθογώνιο στο Ο.
Λύση

α) 1ος τρόπος
Η ευθεία τέμνει τον κύκλο όταν το σύστημα των εξισώσεων τους έχει δύο λύσεις. Είναι:
 x 2  y 2  2x  2y  0
  y  1  y 2  2  y  1  2y  0 
2

 x  y 1
y 2  2y  1  y 2  2y  2  2y  0  2y 2  2y  2  1  0
Η τελευταία εξίσωση είναι 2ου βαθμού και έχει δύο λύσεις, άρα:
1
  0  4  8  2  1  0  4  16  8  0  4  16     .
4
2ος τρόπος
C : x 2  y 2  2x  2y  0  x 2  2x   2  y 2  2y   2  2 2 
x    
  y      2 . Ο κύκλος έχει κέντρο   ,   και ακτίνα    2 .
2 2 2

    1
Η ευθεία τέμνει τον κύκλο όταν d   ,       2 
12   1
2

2  1
 2  2  1  2    2  1  4 2 
2
  2  2  1  
2

2
1
4 2  4  1  4 2  4  1     .
4

β) Παρατηρούμε ότι το Ο είναι σημείο του κύκλου(τον επαληθεύει), οπότε για να είναι
  90 , θα πρέπει να είναι εγγεγραμμένη σε ημικύκλιο, άρα η ΑΒ να είναι διάμετρος

1
του κύκλου. Τότε το Κ είναι σημείο της ε, οπότε     1  0  2  1     .
2

22
www.askisopolis.gr

Σχετική θέση κύκλων – κοινές εφαπτόμενες κύκλων

Κοινά Σχήμα Συνθήκη Παρατηρήσεις
σημεία
α) Οι κοινές εφαπτόμενες
τέμνονται επί της
διακεντρικής ευθείας.
R        R   β) Η διακεντρική ευθεία
2 ΚΛ διχοτομεί τη γωνία
των εφαπτομένων,
δηλαδή 1   2 καθώς
και τη γωνία των
ακτίνων που
καταλήγουν στα σημεία
επαφής.
Εξωτερικά εφαπτόμενοι α) Έχουν 3 κοινές
εφαπτόμενες, 2
εξωτερικές και μία
εσωτερική. Τα σημεία
τομής τους βρίσκονται
επί της διακεντρικής
    R   ευθείας.
β) Η διακεντρική ευθεία
ΚΛ διχοτομεί τη γωνία
1 των εφαπτομένων,
δηλαδή  1  
 2 καθώς
και τη γωνία των
ακτίνων που
καταλήγουν στα σημεία
επαφής.
Εσωτερικά εφαπτόμενοι α) Οι κύκλοι δέχονται 1
κοινή εφαπτομένη.
β) Το σημείο επαφής τους
βρίσκεται επί της
    R   διακεντρικής ευθείας.

Δεν έχουν κοινές

εφαπτομένες.

    R  

0
Οι κύκλοι δέχονται 4 κοινές
εφαπτόμενες, 2 εσωτερικές
και 2 εξωτερικές.
    R  

23
www.askisopolis.gr

31.Να βρείτε τη σχετική θέση των κύκλων C1 :  x  2   y 2  4 και C2 : x 2  2x  y 2  0

2

Λύση

Ο κύκλος C1 έχει κέντρο K  2,0  και ακτίνα R  2 .

Για το κύκλο C2 έχουμε:
x 2  2x  y 2  0  x 2  2x  1  y 2  1   x  1  y 2  1 , οπότε έχει
2

κέντρο  1,0  και ακτίνα   1 .

Είναι     1 και R    2  1  1 , δηλαδή     R   οπότε οι
κύκλοι εφάπτονται εσωτερικά.

32.Δίνονται οι κύκλοι C1 :  x  1   y     9 και C2 :  x  1   y  3   4 . Να

2 2 2 2

βρείτε τις τιμές του    για τις οποίες οι δύο κύκλοι τέμνονται.
Λύση

Ο κύκλος C1 έχει κέντρο K 1,  και ακτίνα R  3 ενώ ο κύκλος C2 έχει κέντρο  1,3
και ακτίνα   2 . Η απόσταση των κέντρων των δύο κύκλων είναι:
0
    1  1     3    3 .
2 2

Οι δύο κύκλοι τέμνονται όταν R        R    1    3  5 

   3  1   3  1 ή   3  1   2 ή   4
  
   3  5  5    3  5  2    8

Με συναλήθευση προκύπτει ότι    2, 2    4,8  .

33.Δίνονται οι κύκλοι C1 : x 2  y 2  1 και C2 : (x  3)2  (y  4)2  16 .

α) Να δείξετε ότι οι κύκλοι εφάπτονται εξωτερικά.
β) Να βρείτε τις εξισώσεις των κοινών εφαπτόμενών τους.
γ) Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου που έχει το κέντρο του στον άξονα y΄y και
εφάπτεται στους κύκλους C1 ,C2 .
Λύση

α) Ο κύκλος C1 έχει κέντρο   0,0  και ακτίνα 1  1 , ενώ ο κύκλος C2 έχει κέντρο K  3, 4 
και ακτίνα 2  4 .
Η απόσταση των κέντρων των δύο κύκλων είναι:      0  3   0  4  5
2 2

Επειδή     1  2  5 , οι κύκλοι εφάπτονται εξωτερικά.

24
www.askisopolis.gr

β) Έστω ε: y  x   κοινή εφαπτομένη των δύο κύκλων. Τότε:

 0  0 
 1
 d  ,    1  2  1
  
d   ,     2   3 4    4
 2  1

   2  1     2  1 1
  
 3  4    4   1
2
 3  4    4 
Από την εξίσωση 3  4    4  , προκύπτει ότι:
3  4 4  3
3  4    4    ή 3  4    4   
3 5
3  4
- Αν   , τότε η σχέση (1) γίνεται:
3
 3  4    2  1  9 2  24  16  9 2  9    7
2
3  4
 2  1  και
3 9 24
7
3 4
25 7 25
  24  και η εφαπτομένη είναι η ευθεία 1 : y  x .
3 24 24 24
4  3
- Αν   , τότε η σχέση (1) γίνεται:
5
 4  3    2  1  9 2  24  16  25 2  25 
2
4  3
 2  1 
5 25
 3
4  3  
3
16 2  24  9  0   4  3  0  4  3  0     και  
2  4  5 ,
4 5 4
3 5
οπότε η εφαπτομένη είναι η ευθεία  2 : y  x  .
4 4
Οι δύο κύκλοι ενδέχεται να δέχονται ως κοινή εφαπτομένη και κάποια κατακόρυφη ευθεία.
Ο κύκλος C1 δέχεται ως εφαπτόμενες τις κατακόρυφες ευθείες x  1  x  1 ,
ενώ ο κύκλος C2 τις x  1  x  8 . Άρα η x  1 είναι η τρίτη κοινή εφαπτομένη των
κύκλων C1 ,C2 .

γ) Έστω C3 , ο ζητούμενος κύκλος, με κέντρο   0, y0  και ακτίνα 3 .

Για να εφάπτεται ο C3 στους C1 ,C2 , πρέπει:

     1  3  y 0  1  3  y 0  1  3 ή y 0  1  3
  
    2  3  0  3   y0  4   9   y 0  4   4  3
2
 4  3
2 2

- Αν y0  1  3 , τότε 9  1  3  4   4  3  9   3  3   4  3  
2 2 2

1 1 8
9  32  63  9  32  83  16  3  και y 0  1   , οπότε ο κύκλος είναι:
7 7 7
2
 8 1
C3 : x   y   
2

 7 49
- Αν y0  1  3 , τότε 9   1  3  4   4  3  9   3  5    4  3  
2 2 2

9  32  103  25  32  83  16  23  18 που είναι αδύνατο.

25
www.askisopolis.gr

34.Να βρείτε την εξίσωση κύκλου C που εφάπτεται εξωτερικά στον κύκλο
C1 :  x  4    y  4   1 και στους θετικούς ημιάξονες.
2 2

Λύση

Ο κύκλος C1 έχει κέντρο K  4, 4  και ακτίνα 1  2 . Έστω ότι ο

κύκλος C έχει κέντρο   x 0 , y0  και ακτίνα ρ. Επειδή ο C εφάπτεται
στους θετικούς ημιάξονες ισχύει ότι: x 0  y0   , δηλαδή   ,   .
Επειδή οι κύκλοι C, C1 εφάπτονται εξωτερικά, ισχύει ότι:
 K     1     4     4    2 
2 2

2    4     2  2   4    2 (1).
2

Επειδή x 0  x   4 είναι   4 οπότε η (1) γίνεται:

2  4       2  4 2   2    2    
2  1  3 2 


3 2

3 2  2 1  
3 2  2 1   63 2
63 2 .
2 1  2 1  2 1   2 2
 12 2 1

    y  6  3 2   6  3 2 
2 2 2
Ο κύκλος C έχει εξίσωση: x  6  3 2 .

35.Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου που εφάπτεται εξωτερικά στον κύκλο
C1 :  x  4    y  2   32 στο σημείο A  0, 2  και διέρχεται από το σημείο B  0,4  .
2 2

Στη συνέχεια να βρείτε την εξίσωση της κοινής εσωτερικής εφαπτόμενής τους.
Λύση

Ο κύκλος C1 έχει κέντρο K  4, 2  και ακτίνα

  32  4 2 . Έστω   x 0 , y0  το κέντρο του ζητούμενου
κύκλου C2 .
22
Η ευθεία ΚΑ έχει εξίσωση: y  2  x  y  x  2
04
Επειδή το σημείο επαφής Α βρίσκεται στη διακεντρική
ευθεία ΚΛ οι συντεταγμένες του Λ ικανοποιούν την ΚΑ,
δηλαδή: y0   x 0  2 (1).
Επειδή ο κύκλος C2 διέρχεται από τα σημεία Α και Β, ισχύει ότι:
        1  x 02   y0  2   x 02   y0  4  
2 2

x 02  y02  4y0  4  x 02  y02  8y0  16  4y0  12  y0  3 και

από την (1)  3   x 0  2  x 0  1 , δηλαδή   1,3 .

Είναι 1       1   3  2   2 , οπότε ο κύκλος C2 έχει εξίσωση:

2 2

 x  1   y  3  2 .
2 2

Η κοινή εφαπτόμενη ε των δύο κύκλων είναι κάθετη στη ΚΑ, άρα      1     1 .
Η ε έχει εξίσωση: y  2  x  0  y  x  2 .

26
www.askisopolis.gr

36.Με διαμέτρους τις κάθετες πλευρές ΑΒ, ΑΓ ορθογωνίου τριγώνου ΑΒΓ γράφουμε
ημικύκλια. Να αποδειχθεί ότι τα δύο ημικύκλια τέμνονται επί της υποτείνουσας ΒΓ.
Λύση

Θεωρούμε ορθοκανονικό σύστημα αξόνων όπου η αρχή Ο των

αξόνων συμπίπτει με κορυφή Α και οι άξονες είναι φορείς των ΑΓ,
ΑΒ αντίστοιχα.
Έστω ότι τα σημεία Β, Γ έχουν συντεταγμένες  0,  και   ,0 
αντίστοιχα. Αν Κ το κέντρο του ημικυκλίου διαμέτρου ΑΒ τότε
 
οι συντεταγμένες του είναι  0,  και η ακτίνα του ημικυκλίου είναι
 2

1  . Αν Λ το κέντρο του ημικυκλίου με διάμετρο την ΑΓ, τότε οι
2
  
συντεταγμένες του είναι  ,0  και η ακτίνα του ημικυκλίου είναι 2  .
 2  2
Το ημικύκλιο C1 κέντρου Κ έχει εξίσωση:
  2 2
2 2

x   y       x 2  y2  y 
2
  x 2  y 2   y  0 (1)
 2 2 4 4
Το ημικύκλιο C2 κέντρου Λ έχει εξίσωση:
  2 2
2 2

 x    y 2
    x 2
  x   y 2
  x 2  x  y 2  0 (2)
 2   
2 4 4
Για το σημείο τομής Δ των δύο ημικυκλίων έχουμε:
 x 2  y 2  y  0    
 2  y  x  0  y  x και από τη σχέση (2) προκύπτει:
 x  x  y  0
2

2
  2x2
x 2  x   x   0  x 2  x  2  0   2 x 2   2 x   2 x 2  0 
  

2 
x  2   2  x  2    0  x  0 ή x  .
2   2

Αν x  0 τότε είναι y   0  0 και τα ημικύκλια τέμνονται στο Α.

2   2   2
Αν x  τότε y    και τα ημικύκλια τέμνονται στο
2   2  2   2 2   2
 2   2 
 2 , 2 
.
    
2 2

  2   2   2  3 
Είναι    2 ,      ,   και
        2   2 
2 2 2 2 2

  2   2    3  2 
     2 ,  
  ,  
    2 2   2   2   2 2   2 
2  3

  2   2 2   2 3  3 3  3  

det ,       0   / /  , άρα τα

 2
 3 2
 2
  
2 2 2
 
2 2

  2
  2
2

σημεία Β,Δ,Γ είναι συνευθειακά.

27
www.askisopolis.gr

37.Δίνονται δύο κύκλοι που διέρχονται από το σημείο   14, 2  , τα κέντρα τους
1
βρίσκονται στην ευθεία y  x και εφάπτονται στον άξονα x΄x. Να βρείτε:
2
α) Τις εξισώσεις των δύο κύκλων.
β) Την εξίσωση της άλλης κοινής εφαπτόμενης.
Λύση

α) Έστω K  x 0 , y0  το κέντρο του κύκλου και ρ η ακτίνα

του. Επειδή ο κύκλος διέρχεται από το σημείο Μ και
εφάπτεται στον άξονα x΄x, θα βρίσκεται πάνω από τον x΄x,
οπότε y0  0 .
Επειδή ο κύκλος εφάπτεται στον άξονα x΄x είναι y0   .
Επειδή το κέντρο του κύκλου βρίσκεται στην ευθεία
1 1
y  x είναι y 0  x 0  x 0  2 (1).
2 2
Είναι        x 0  14    y0  2      2  14      2    2 
2 2 2 2

42  56  196  2  4  4  2  42  60  200  0 

2  15  50  0    5 ή   10
Αν   5 , τότε  10,5 και C1 :  x  10    y  5   25 .
2 2

Αν   10 , τότε   20,10  και C2 :  x  20    y  10   100

2 2

β) Επειδή ο άξονας x΄x (που εφάπτεται των δύο

κύκλων) και η διάκεντρος ΟΚ τέμνονται στο Ο,
η άλλη εφαπτομένη των κύκλων C1 ,C2 θα
διέρχεται από το Ο. Έστω ε: y  x  x  y  0
η άλλη κοινή εφαπτόμενη. Τότε:
  10  5
d  K,      5
 2   1
2

5   2  5 2  1     2  2  1 
2

3 3
 2  4  4   2  1   4    3    , οπότε ε: y  x .
4 4

28
www.askisopolis.gr

Μέγιστη και ελάχιστη απόσταση κύκλου από σημείο – ευθεία – κύκλο

d  M,C min   MK    d  C,  min  d  K,     d  C1 ,C 2 min       K   1   2

d  M,C max   MK    d  C1 ,C 2 max     K   1   2

38.Να βρείτε τη μέγιστη και την ελάχιστη απόσταση του σημείου A  1,0  από τον
κύκλο C : x 2  y 2  6x  6y  2  0 καθώς και τα σημεία του κύκλου που προσφέρουν
αυτές τις αποστάσεις.
Λύση

C : x 2  y 2  6x  6y  2  0  x 2  6x  9  y 2  6y  9  9  9  2 
 x  3   y  3  16 .
2 2

Ο κύκλος έχει κέντρο K  3,3 και ακτίνα   4 .

Η απόσταση του Α από το κέντρο του κύκλου είναι:
     3  1  32  5
2

Η ελάχιστη απόσταση του σημείου Α από τον κύκλο είναι η ΑΒ και το σημείο του κύκλου
που την προσφέρει είναι το Β. Είναι d  A,C min   AB    AK     5  4  1 .
Η μέγιστη απόσταση του Α από τον κύκλο είναι η ΑΓ και ζητούμενο σημείο του κύκλου
είναι το Γ. Είναι d  A,C max   A    AK     5  4  9
Τα σημεία Β και Γ θα βρεθούν από τη λύση του συστήματος των εξισώσεων των ΑΚ και C.
30 3 3 3 3
Είναι     και η εξίσωση της ΑΚ είναι: y  0   x  1  y  x  και
3 1 4 4 4 4
 2
 x  32   y  32  16  x  32   3 x  3  3   16
  4 4 
 3 3  
 y x  3 3
 4 4  y x
4 4
 3 9
2
 3 
2
 9
 x  3   x    16  x  3    x  3   16  x  3   x  3  16
2 2 2 2

  

4 4  4  
16


 3 3  3 3  3 3
y x y x y x
 4 4  4 4  4 4
 25  162  16  16 31 16 1
      x 3  x  3  ή x  3  
2
 
2
 16 x 3 16  x 3  
 25   5

 5 5 5 5

 
 y x 3 3  y x 3 3 3
y  x  3  3 3
y x
 4 4  4 4  4 4  4 4
31 3 31 3 27  31 27  1 3
Αν x  , τότε y     , δηλαδή  ,  και αν x   , τότε y  , δηλαδή
5 4 5 4 5  5 5  5 5
 1 3 
 , 
 5 5 

29
www.askisopolis.gr

 31 27   1 3
Από το σχήμα παρατηρούμε ότι x   x   3 , άρα   ,  και    ,  .
 5 5   5 5

39.Να βρεθεί σημείο Μ του κύκλου C : x 2  y 2  4x  6y  8  0 που η απόστασή του από

την ευθεία ε: 2x  y  3  0 είναι ελάχιστη.
Λύση

C : x 2  y 2  4x  6y  8  0  x 2  4x  4  y 2  6y  9  4  9  8   x  2    y  3  5
2 2

Ο κύκλος έχει κέντρο K  2,3 και ακτίνα   5 .

22  3 3
2
10 10 5 10 5
Είναι d   ,        2 5  5   άρα η ευθεία είναι
 5
2
2 1
2 2
5 5
εξωτερική του κύκλου.
Το σημείο Μ είναι το σημείο τομής της κάθετης που άγεται από το
Κ προς την ε, με τον κύκλος C, γιατί για κάθε άλλο σημείο Ν του
κύκλου, ισχύει:                   
2 1
Είναι      2 και          1     .
1 2
1 1
Η ΚΑ έχει εξίσωση: y  3   x  2   y  x  2 .
2 2
Οι συντεταγμένες του σημείου Μ είναι η μία από τις δύο λύσεις του συστήματος των ΚΑ, C.
 2
 2
 x  2 2   y  32  5  x  2 2   1  2  3   5  x  2 2   1 x  1  5
  2   2 
Είναι:  1   
 y x2  1  1
 2  y x2  y x2
2 2
  x2
2
  x  2   5 4  x  2 2   x  2 2  20
2

 x  2     5  x  2 2 
2

   
 2   4  
 1
 1  1  y  x  2
 y x2  y x2  2
2 2
5  x  2 2  20  x  2 2  4  x  2  2 x  4 ή x  0
   
 1  1  1  1
 y x2 y x2  y  2 x  2  y  2 x  2
 2  2
1
Στο σχήμα παρατηρούμε ότι x M  x K άρα x M  0 και τότε y M   0  2  2 , άρα M  0, 2  .
2

40.Δίνεται ο κύκλος C : x 2  y 2  6x  8  0 και η ευθεία  : y   x .

α) Να αποδείξετε ότι η ευθεία και ο κύκλος δεν έχουν κανένα κοινό σημείο.
β) Να βρείτε την ελάχιστη απόσταση της ευθείας από τον κύκλο.
γ) Να βρείτε τα σημεία της ευθείας και του κύκλου που έχουν την ελάχιστη απόσταση.
Λύση

α) C : x 2  y 2  6x  8  0  x 2  6x  9  y 2  1   x  3  y 2  1 .
2

Ο κύκλος έχει κέντρο K  3,0  και ακτίνα   1 . Η ευθεία ε γράφεται: y   x  x  y  0 .

30
www.askisopolis.gr

3 0 3 3 2
d  K,     KA      1   , οπότε η ευθεία είναι εξωτερική του
1 1 2 2
2 2
κύκλου.

β) Η ελάχιστη απόσταση τους είναι η ΑΒ με

3 2
    d   ,      1
2

γ) Είναι           1     1 και η ΚΒ έχει

εξίσωση: y  0  x  3  y  x  3
Για το σημείο Α, έχουμε:
 1
 x  3  y 2  1  x  3   x  3  1 2  x  3  1  x  3 
2 2 2 2 2

    2
 y  x  3  y  x 3  y  x  3  y  x  3
 2  2
x  3   x  3 
 2   2
 y  x 3  y  x 3
 
2 2 2
Επειδή x A  x K  3 , είναι x K  3  και y K  x K  3  3  3  ,
2 2 2
 2 2
άρα A  3  , .
 2 2 
 3
y
 y  x  y   x  2 3 3
Για το σημείο Β, έχουμε:    , άρα B  ,   .
 y  x  3  x  x  3  x  3 2 2
 2

41.Να βρείτε τη μέγιστη και την ελάχιστη απόσταση των κύκλων

C1 : x 2  y 2  4x  2y  4  0 και C2 : x 2  y 2  8x  14y  40  0 καθώς και τα σημεία
τους που δίνουν αυτές τις αποστάσεις.
Λύση

Είναι C1 : x 2  y 2  4x  2y  4  0  x 2  4x  4  y 2  2y  1  1   x  2    y  1  1
2 2

Ο κύκλος C1 έχει κέντρο K  2,1 και ακτίνα 1  1 .

Είναι C 2 : x 2  y 2  8x  14y  40  0  x 2  8x  16  y 2  14y  49  25 
 x  4   y  7   25 . Ο κύκλος C2 έχει κέντρο   4,7  και ακτίνα 2  5 .
2 2

Είναι      2  4  1  7   10 .
2 2

Επειδή     1  2 , ο ένας κύκλος είναι

εξωτερικός του άλλου.
Η ελάχιστη απόσταση των δύο κύκλων είναι η ΒΓ και
η μέγιστη η ΑΔ.
Είναι d  C1 ,C 2 min          1   2  4 και
d  C1 ,C 2 max          1   2  16 .

31
www.askisopolis.gr

7 1
Η ΚΛ έχει συντελεστή διεύθυνσης:     1 και η εξίσωση της ΚΛ είναι:
4  2
y  1    x  2  y  x  3
Για να βρούμε τα σημεία Α και Β θα λύσουμε το σύστημα των εξισώσεων των C1 , .
 x  2 2   y  12  1  x  2 2    x  3  12  1
Είναι:   
 y  x  3  y  x  3
 1
 x  2     x  2   1  x  2    x  2   1 2  x  2   1  x  2  
2 2 2 2 2 2

    2
 y  x  3  y  x  3  y   x  3  y   x  3
 2  2
x  2   x  2 
 2   2
 y  x  3  y  x  3
 
2 2 2
Αν x  2  , τότε y  2   3 1 και ένα σημείο τομής είναι
2 2 2
 2 2 2 2 2
το  2  ,1   , ενώ για x  2  , τότε y  2   3 1 και ένα σημείο
 2 2  2 2 2
 2 2  2 2
τομής είναι το  2  ,1   , Επειδή x B  x K  2 , είναι B  2 
 ,1   και
 2 2   2 2 
 2 2
A  2  ,1   .Λύνοντας όμοια το σύστημα των C2 , , προκύπτει:
 2 2 
 5 2 5 2  5 2 5 2
  4  ,7   και   4  ,7  .
 2 2   2 2 

Κύκλοι που διέρχονται από σταθερό σημείο

Αν δίνεται παραμετρική εξίσωση κύκλου και θέλουμε να αποδείξουμε ότι διέρχεται από
σταθερό σημείο για κάθε τιμή της παραμέτρου, τότε έχουμε δύο επιλογές:
1. Μετατρέπουμε την αρχική εξίσωση σε εξίσωση πολυωνυμικής μορφής ως προς την
παράμετρο. Στη συνέχεια απαιτούμε το πολυώνυμο να είναι το μηδενικό, δηλαδή οι
αντίστοιχοι συντελεστές να είναι ίσοι με το μηδέν.
Η λύση του συστήματος που θα προκύψει είναι οι συντεταγμένες του σταθερού σημείου.
2. Δίνουμε δύο τυχαίες τιμές στην παράμετρο και βρίσκουμε δύο από τους κύκλους που
αντιπροσωπεύει η αρχική εξίσωση.
Έστω M  x1 , y1  η λύση του συστήματος των δύο εξισώσεων.
Αν οι συντεταγμένες του Μ επαληθεύουν την αρχική εξίσωση τότε το Μ είναι το
ζητούμενο σταθερό σημείο.
(Η μεθοδολογία αυτή είναι ίδια με την αντίστοιχη της ευθείας).

42.Να αποδείξετε ότι η εξίσωση x 2  y 2     1 x   2 y   2    3  0 παριστάνει

κύκλο για κάθε    ο οποίος διέρχεται από σταθερό σημείο.
Λύση

Είναι  2  2  4     1    2   4   2    3 
2 2

 2  2  1   4  4 2  4  12   4  5 2  6  13 
 4  4 2  4   2  6  9    2  2      3
2 2

32
www.askisopolis.gr

Επειδή   2  2   0 και    3  0 , είναι  2   2  4  0 για κάθε    , οπότε η

2 2

  2  2      3
2 2
   1 2 
εξίσωση παριστάνει κύκλο με κέντρο   ,   και ακτίνα   .
 2 2  2
Για   1 η εξίσωση γίνεται: C1 : x 2  y2  y  3  0 (1) και για   0 :
C 2 : x  y  x  3  0 (2).
2 2

Από 1 –  2   y  3  x  3  0  y   x και με αντικατάσταση στη (2) προκύπτει:

3
x 2    x   x  3  0  2x 2  x  3  0  x  1 ή x 
2

2
Για x  1 είναι y  1 και επειδή το σημείο  1,1 επαληθεύει την αρχική εξίσωση για κάθε
   , είναι το ζητούμενο.
3 3 3 3
Για x  είναι y   και επειδή το σημείο  ,   δεν επαληθεύει την αρχική εξίσωση
2 2 2 2
για κάθε    απορρίπτεται.

43.Θεωρούμε έναν πληθυσμό από 1821 μυρμήγκια. Κάθε μυρμήγκι χαρακτηρίζεται από
έναν αριθμό n =1,2,3,...,1821 και κινείται επάνω στο επίπεδο Oxy διαγράφοντας μια
τροχιά με εξίσωση:  x  1  y 2  2n  x  y  1 . Να δείξετε ότι:
2

α) Η τροχιά κάθε μυρμηγκιού είναι κύκλος και να βρεθούν οι συντεταγμένες του

κέντρου του.
β) Κατά την κίνησή τους όλα τα μυρμήγκια διέρχονται από ένα σταθερό σημείο Α
(που είναι η φωλιά τους). Ποιες είναι οι συντεταγμένες του Α;
γ) Οι τροχιές όλων των μυρμηγκιών εφάπτονται της ευθείας x  y  1  0 στο
σημείο Α.
Λύση

α)  x  1  y 2  2n  x  y  1  x 2  2x  1  y 2  2nx  2ny  2n  0 
2

x 2  y 2  2  n  1 x  2ny  2n  1  0 (1)
Είναι A 2  B2  4  4  n  1  4n 2  4  2n  1  4n 2  8n  4  4n 2  8n  4 
2

A 2  B2  4  8n 2  0 , οπότε η (1) είναι εξίσωση κύκλου με κέντρο

 2  n  1 2n  8n 2 2n 2
K ,  ή K  n  1, n  και ακτίνα    n 2.
 2 2  2 2

β) Για n  1 είναι η (1) γίνεται: C1 : x 2  y 2  4x  2y  3  0 (2) και

για n  2 : C 2 : x 2  y 2  6x  4y  5  0 (3)
 2    3  x 2  y 2  4x  2y  3  x 2  y 2  6x  4y  5  0 
2x  2y  2  0  y  1  x και με αντικατάσταση στη (2), έχουμε:
x 2  1  x   4x  2 1  x   3  0  x 2  1  2x  x 2  4x  2  2x  3  0 
2

2x 2  0  x  0 και y  1  0  1 . Δύο από τους κύκλους της (1) διέρχονται από το σημείο
A 1,0  , για να διέρχονται όλοι οι κύκλοι της (1) από το Α πρέπει:
12  02  2  n  1  1  2n  0  1  2n  0  1  2n  2  1  2n  0 ισχύει.

γ) Αρχικά παρατηρούμε ότι το Α είναι σημείο και του κύκλου και της ευθείας ε, αφού

33
www.askisopolis.gr

επαληθεύει τις εξισώσεις τους. Για να εφάπτεται η ευθεία ε: x  y  1  0 στο κύκλο πρέπει
n 1 n 1
d  K,     
2n
 2
2
n 2  n 2  2n  n που ισχύει.
12  12 2

44.Έστω Α, Β σημεία των ημιαξόνων Ox, Oy, αντίστοιχα, τέτοια ώστε:

 OA    OB   4 . Να αποδειχθεί ότι ο περιγεγραμμένος κύκλος του τριγώνου ΟΑΒ
διέρχεται από σταθερό σημείο διαφορετικό της αρχής Ο των αξόνων.
Λύση

Έστω ότι το Α έχει συντεταγμένες  ,0  ,   0 , τότε

      4      4   και το σημείο Β έχει συντεταγμένες
 0, 4   
με 4    0    4 .
Επειδή το τρίγωνο ΟΑΒ είναι ορθογώνιο στο Ο, το κέντρο Κ του
περιγεγραμμένου του κύκλου είναι το μέσο Κ της ΑΒ.
Για τις συντεταγμένες του Κ, ισχύει:
x  x  y  y 4    4
x    και y     , δηλαδή   , .
2 2 2 2 2 2 
Η ακτίνα ρ του κύκλου είναι:
    2   4   
2
 2  16  8   2 2 2  8  16
   .
2 2 2 2
Ο περιγεγραμμένος κύκλος του τριγώνου ΟΑΒ έχει εξίσωση:
 2x     2y   4    
2
  4 2 2  8  16 2 2  8  16
2 2 2

x   y        
 2  2  4  2   2  4
4x 2  4x   2 4y  4  4    y   4   
2
2 2  8  16
2

  
4 4 4
4x 2  4x   2  4y 2  16y  4y  16  8   2  2 2  8  16 
4x 2  4y 2  4x  4y  16y  0  x 2  y 2  x     4  y  0 (1)
Αν   1 η (1) γίνεται: x 2  y 2  x  3y  0 (2) και αν   2 : x 2  y 2  2x  2y  0 (3).
 2    3  x 2  y 2  x  3y  x 2  y 2  2x  2y  0  x  y και η (2) γίνεται:
x 2  x 2  x  3x  0  2x 2  4x  0  2x  x  2   0  x  0 ή x  2
Αν x  0 τότε y  0 και αν x  2 τότε y  2 . Δύο από τους κύκλους της (1) διέρχονται από
τα σημεία O  0,0  και M  2, 2  . Για να διέρχονται όλοι οι κύκλοι της (1) από το Μ πρέπει:
22  22  2  2    4   0  4  4  2  2  8  0 που ισχύει.
Άρα ο περιγεγραμμένος κύκλος του τριγώνου ΟΑΒ διέρχεται από το σημείο M  2, 2  .

45.Δίνεται ο κύκλος C : x 2  y 2  4 και το σημείο   2,   ,    . Έστω Β και Γ τα

σημεία επαφής των εφαπτομένων του κύκλου που άγονται από το Α. Να αποδειχθεί
ότι η ευθεία ΒΓ διέρχεται από σταθερό σημείο.
Λύση

Έστω ότι τα σημεία Β, Γ έχουν συντεταγμένες  x1 , y1  και  x 2 , y 2  αντίστοιχα.

34
www.askisopolis.gr

Οι εφαπτομένες του κύκλου στα Β, Γ έχουν εξισώσεις: xx1  yy1  4 και xx 2  yy2  4
αντίστοιχα. Επειδή διέρχονται από το Α ισχύει ότι: 2x1  y1  4 και 2x 2  y 2  4 .
Παρατηρούμε ότι οι συντεταγμένες των Β,Γ επαληθεύουν την εξίσωση: 2x  y  4 , οπότε
αυτή είναι η εξίσωση της ευθείας ΒΓ (από δύο σημεία διέρχεται μοναδική ευθεία).
x 2
Για   0 είναι 2x  4  x  2 και για   1 είναι 2x  y  4  y  0 .
Δύο από τις ευθείες ΒΓ διέρχονται από το σημείο M  2,0  , για να διέρχονται όλες από το
σημείο αυτό πρέπει: 2  2    0  4 ισχύει.
Άρα η ΒΓ διέρχεται από το σταθερό σημείο Μ.

Γεωμετρικοί τόποι
- Για να βρούμε το γεωμετρικό τόπο ενός παραμετρικού σημείου M  f    ,g     θέτουμε
x  f    , y  g    και προσπαθούμε να απαλείψουμε την παράμετρο λ. Αν δεν είναι
δυνατή η επίλυση μιας από τις παραπάνω ως προς λ, προσπαθούμε με άλλους τρόπους να
συνδυάσουμε τις δύο σχέσεις με σκοπό την απαλοιφή του λ.
- Αν το παραμετρικό σημείο είναι της μορφής M  f    ,g     όπου τα κ, λ επαληθεύουν μια
άλλη σχέση τότε θέτουμε x  f    και y  g    , λύνουμε ως προς κ και λ και
αντικαθιστούμε στη σχέση που επαληθεύουν.
- Ο γεωμετρικός τόπος σημείων που «βλέπουν» υπό ορθή γωνία ένα ευθύγραμμο τμήμα ΑΒ
είναι κύκλος διαμέτρου ΑΒ.

46.α) Αν το σημείο    ,   ,  ,    κινείται στον κύκλο C : x 2  y 2  16 , να βρεθεί ο

γεωμετρικός τόπος του σημείου     4,   1 .
β) Να βρεθεί ο γεωμετρικός τόπος του   2  1, 3  2  ,    .
Λύση

α) Επειδή το Α είναι σημείο του κύκλου C, ισχύει ότι:  2   2  16 (1).

Είναι x     4    x   4 και y    1    y  1 .
Η σχέση (1) γίνεται:  x   4    y   1  16 .
2 2

Επειδή οι συντεταγμένες του Μ επαληθεύουν την εξίσωση  x  4    y  1  16 , ο

2 2

γεωμετρικός τόπος του Μ είναι ο κύκλος με κέντρο   4, 1 και ακτίνα   16  4 .

x  1
β) Είναι x   2  1  x   1  2    και
2
3  y y 3
y   3  2  2  3  y       .
2 2
Για κάθε   ισχύει ότι  2    2   1 
 x   1   y  3  1  x  1 2  y  3 2  4
2 2
 x   1   y  3 
2 2

    1      
 2   2  4 4
Επειδή οι συντεταγμένες του Μ επαληθεύουν την εξίσωση  x  1   y  3  4 , ο
2 2

γεωμετρικός τόπος του Μ είναι κύκλος με κέντρο   1,3 και ακτίνα   2 .

35
www.askisopolis.gr

47.Να βρεθεί η γραμμή στην οποία κινείται το σημείο τομής των ευθειών
1 : x  y   και  2 : x  y  1 .
Λύση

x  y  
Για το σημείο τομής των ευθειών 1 , 2 θα λύσουμε το σύστημα Σ:  των
 x  y  1
εξισώσεών τους.
 1  1  
Είναι D   2  1  0 , Dx    2  1 και D y       2 .
1  1  1 1
D 1  2 Dy 2
Το Σ έχει μοναδική λύση x  x  2 , y  2 .
D  1 D  1
 1   2 2 
Το σημείο τομής των 1 , 2 είναι το   2 , 2 ,    .
  1  1
1  2 
2
1  2 4 2
Είναι x   2  x 
2
και y 2
 .Με πρόσθεση κατά μέλη, έχουμε:
  2  1   2  1

 1 2 2

x y
2 2

1     4
2 2 2

1  2 2   4  4 2

 4  2 2  1
 1.
   1    1   1
  2 2 2
2 2 2
 4  2 2  1
Επειδή οι συντεταγμένες του Μ επαληθεύουν την εξίσωση x 2  y 2  1 , το σημείο Μ
βρίσκεται επί του μοναδιαίου κύκλου.

48.Δίνονται τα σημεία   1, 3  και   3,1 . Να βρεθεί ο γεωμετρικός τόπος των

σημείων Μ του επιπέδου για τα οποία ισχύει ότι    90 .
Λύση

Επειδή η γωνία ΑΜΒ είναι ορθή, είναι εγγεγραμμένη σε ημικύκλιο με

διάμετρο το τμήμα ΑΒ. Το κέντρο Κ του κύκλου αυτού είναι το μέσο
του ΑΒ, οπότε:
x  x  1  3 y  y 3  1
xK     1 και y K     2 , άρα  1, 2  .
2 2 2 2
Η ακτίνα του κύκλου είναι:       1  3   2  1  5 και η
2 2

εξίσωσή του είναι:  x  1   y  2    5

2
5.
2 2

49.Δίνονται τα σημεία   1, 2  ,   1, 3  και   2,4  . Να βρεθεί ο γεωμετρικός τόπος

των σημείων Μ του επιπέδου των οποίων το άθροισμα των τετραγώνων των
αποστάσεών τους από τα Α, Β, Γ είναι σταθερό και ίσο με 32.
Λύση

Έστω   x, y  . Είναι             32 
2 2 2

36
www.askisopolis.gr

       32 
2 2 2
 x  1   y  2   x  1   y  3   x  2   y  4
2 2 2 2 2 2

x 2  2x  1  y 2  4y  4  x 2  2x  1  y 2  6y  9  x 2  4x  4  y 2  8y  16  32 
4
3x 2  4x  3y 2  18y  3  x 2  x  y 2  6y  1 
3
2 2 2
2 2 2  2 4 76
x 2  2  x     y 2  2  3  y  32     32  1   x     y  3   9  1 
2
.
3 3 3  3 9 9
2  76 2 19
Ο γεωμετρικός τόπος του Μ είναι κύκλος με κέντρο K  ,3  και ακτίνα    .
3  9 3

50.Να βρεθεί ο γεωμετρικός τόπος των μέσων των χορδών του κύκλου
C : x 2  y 2  4x  8y  0 που άγονται από την αρχή των αξόνων.
Λύση

C : x 2  y 2  6x  8y  0  x 2  6x  9  y 2  8y  16  9  16   x  3   y  4   52 .
2 2

Ο κύκλος C έχει κέντρο K  3, 4  και ακτίνα   5 .

Επειδή οι συντεταγμένες του Ο επαληθεύουν την εξίσωση του
κύκλου, το Ο είναι σημείο του. Έστω ΟΑ μια χορδή του και
  x, y  το μέσο της. Το ΚΜ είναι απόστημα της χορδής, άρα
  90 . Παρατηρούμε ότι η ΟΚ φαίνεται από το Μ υπό ορθή

γωνία, άρα ο γεωμετρικός τόπος του Μ είναι κύκλος με διάμετρο
την ΟΚ. Το κέντρο του είναι το μέσο Λ του ΟΚ με συντεταγμένες:
x  x 3 y  y 3 
x  O και y   O  2 , δηλαδή   , 2  και η
2 2 2 2 
2
3 25 5
ακτίνα του είναι           2    .
2

2 4 2
2
 3 25
Η εξίσωσή του είναι:  x     y  2  
2
.
 2 4

51.Να βρεθεί ο γεωμετρικός τόπος των σημείων Μ του επιπέδου, από τα οποία άγονται
κάθετες εφαπτόμενες προς τον κύκλο C : x 2  y 2   2 .
Λύση

Έστω ΜΑ, ΜΒ οι εφαπτόμενες που άγονται από το Μ προς τον

κύκλο C. Είναι MA ⊥ MB,    ,    και
     οπότε το τετράπλευρο ΟΑΜΒ είναι τετράγωνο. Από
το πυθαγόρειο θεώρημα στο τρίγωνο ΟΜΒ ισχύει:
           
2 2 2

    2  2  22      
2
2.
Επειδή το Μ βρίσκεται σε σταθερή απόσταση από το Ο,
ο γεωμετρικός τόπος του είναι κύκλος με κέντρο το Ο
και ακτίνα  2 .

37
www.askisopolis.gr

52.Δίνεται ο κύκλος C : x 2  y 2   2 ,     . Να βρεθεί ο γεωμετρικός τόπος των

σημείων επαφής Μ των εφαπτομένων του κύκλου που άγονται από το
σημείο   6,8  .
Λύση

Έστω   x1 , y1  . Η εφαπτομένη του κύκλου στο Μ είναι η ευθεία ε: xx1  yy1  2

Επειδή το Μ είναι σημείο του κύκλου, ισχύει ότι: x12  y12  2 (1).
Επειδή η ε διέρχεται από το σημείο Α, ισχύει ότι: 6x1  8y1  2 (2)
Από τις (1),(2) έχουμε:
x12  y12  6x1  8y1  x12  6x1  y12  8y1  0  x12  6x1  9  y12  8y1  16  9  16 
 x1  3    y1  4   25 .
2 2

Επειδή οι συντεταγμένες του Μ επαληθεύουν την εξίσωση  x  3   y  4   25 , ο

2 2

γεωμετρικός τόπος του Μ είναι κύκλος με κέντρο   3, 4  και ακτίνα   5 .

38
www.askisopolis.gr

Εξάσκηση
Εύρεση κύκλου

53.Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου στις παρακάτω περιπτώσεις:

α) Ο κύκλος έχει κέντρο την αρχή των αξόνων και ακτίνα ίση με 3.
β) Ο κύκλος έχει κέντρο το σημείο K  1, 2  και ακτίνα ίση με 4.
γ) Ο κύκλος έχει κέντρο το σημείο K 1,3 και διέρχεται από το σημείο A  3,7  .
δ) Ο κύκλος έχει κέντρο το σημείο K  3,1 και εφάπτεται στην ευθεία ε: 3x  4y  7  0 .

54.Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου που έχει διάμετρο τη διάκεντρο των κύκλων
C1 : x 2  y 2  2x  0 και C 2 : x 2  6x  y 2  4y  9  0 .

55.Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου που η διάμετρός του είναι η κοινή χορδή των κύκλων
C1 : x 2  y 2  8x  0 και C 2 : x 2  y 2  2y  0 .

56.Να βρείτε την εξίσωση του περιγεγραμμένου κύκλου του τριγώνου με κορυφές τα σημεία
1 1
A  ,  , B  2,1 και  1, 2  .
2 2

57.Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου που διέρχεται από τα σημεία A  3,1 , B  1,3 και μία
διάμετρός του έχει εξίσωση y  3x  2 .

58.Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου που έχει κέντρο το σημείο K  3,3 και αποκόπτει από
1 7
την ευθεία y  x  χορδή με μήκος 4.
2 2

59.Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου που έχει κέντρο το σημείο K  3, 1 και τέμνει την
ευθεία ε : 2x  5y  28 στα σημεία Α, Β, έτσι ώστε  AB   6 .

60.Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου που διέρχεται από τα σημεία A  2, 2  , B  4, 4  και
αποκόπτει από την ευθεία ε: x  y  4  0 τμήμα μήκους 8.

61.Δίνονται τα σημεία A 1,3 και B 1,1 . Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου που διέρχεται
από τα Α, Β και η ακτίνα του είναι ίση με τα 3/2 της χορδής ΑΒ.

Κύκλος με εξίσωση x2  y2  Ax  By  Γ  0

62.Δίνεται η εξίσωση: x 2  y 2  x  2    5x  3y  2   0 .
α) Να αποδείξετε ότι είναι εξίσωση κύκλου για κάθε    .
β) Να βρείτε τον γεωμετρικό τόπο του κέντρου του κύκλου C.
γ) Να αποδείξετε ότι οι κύκλοι C διέρχονται από δύο σταθερά σημεία των οποίων να
βρείτε τις συντεταγμένες.

63.Δίνεται η εξίσωση: x 2  y 2  2y   2  2   0,    ,   0,   .

39
www.askisopolis.gr

α) Να αποδείξετε ότι παριστάνει εξίσωση κύκλου, για κάθε    και   0,   και να

βρείτε το κέντρο και την ακτίνα του.
β) Να βρείτε το γεωμετρικό τόπο των κέντρων των προηγούμενων κύκλων.

64.Δίνεται η εξίσωση: x 2  y 2  3x  4y  0 .

α) Να αποδείξετε ότι παριστάνει κύκλο, για κάθε    του οποίου να βρείτε το κέντρο
και την ακτίνα.
β) Να βρείτε το λ, ώστε ο προηγούμενος κύκλος:
i. να έχει ακτίνα ίση με 10.
ii. να διέρχεται από το σημείο A 1,3 .

1
65.Δίνεται η εξίσωση: x 2  y 2  2x 2   2y 2    2 2  1  0 .
2
α) Να αποδείξετε ότι παριστάνει κύκλο, για κάθε   , του οποίου να βρείτε το κέντρο
και την ακτίνα.
β) Να βρείτε τον γεωμετρικό τόπο των κέντρων των προηγούμενων κύκλων.

Σχετική θέση σημείου ή ευθείας ως προς κύκλο

66.Δίνεται ο κύκλος C : x 2  y 2  6x  4y  3  0 και το σημείο A  1, 3 .

α) Να αποδείξετε ότι το Α βρίσκεται στο εσωτερικό του κύκλου.
β) Να βρείτε την εξίσωση της χορδής του κύκλου που έχει μέσο το σημείο Α.

1
67.Δίνεται η ευθεία ε: y  x  1 και ο κύκλος C : x 2  y 2  . Να βρείτε τη σχετική τους
9
θέση για τις διάφορες τιμές του    .

68.Δίνεται η ευθεία ε: 2x  y    0 και ο κύκλος C :  x  1   y  1  5 . Να βρεθούν οι

2 2

τιμές του    για τις οποίες η ευθεία εφάπτεται του κύκλου.

69. Δίνεται τραπέζιο με κορυφές τα σημεία O  0,0  ,   0,8  ,   2,8  και   8,0  . Να δείξετε
ότι ο κύκλος με διάμετρο ΒΓ εφάπτεται στην ΟΑ.

70.Δίνονται τα σημεία   ,   και   3,3  . Να αποδείξετε ότι ο κύκλος με διάμετρο την

ΑΒ εφάπτεται στον άξονα x΄x όταν  2  32 .

71. Να βρείτε σημείο Μ του κύκλου C : x 2  y 2  4x  3  0 που η απόστασή του από την
ευθεία ε: y   x είναι ελάχιστη.

72.Δίνεται ο κύκλος C : x 2  y 2  4x  4y  0 και η ευθεία ε: x  y  4  0 .

α) Να βρείτε τα    για τα οποία η ευθεία τέμνει τον κύκλο.
β) Αν ΑΒ η χορδή που ορίζει η ε στον C, να βρείτε το λ για το οποίο    90 .

40
www.askisopolis.gr

Σχετική θέση δύο κύκλων

73.Να βρείτε τη σχετική θέση των κύκλων C1 : x 2  y 2  2y  26  0 και

C 2 : x 2  y 2  2x  3  0 .

74.Δίνονται οι κύκλοι C1 : x 2  y 2  6y  0 και C 2 : x 2  y 2  6x  0 .

α) Να αποδείξετε ότι οι C1 , C2 τέμνονται.
β) Να βρείτε την εξίσωση της κοινής χορδής τους.
γ) Να αποδείξετε ότι τα σημεία τομής τους και τα κέντρα τους ορίζουν τετράγωνο.

75.Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου που έχει κέντρο το σημείο K 1, 2  και εφάπτεται
εσωτερικά του κύκλου C :  x  1  y 2  16 .
2

76.Δίνονται οι κύκλοι C1 :  x     y 2  25 και C2 :  x  1  y 2  16 .

2 2

Να βρείτε την τιμή της παραμέτρου    ώστε οι κύκλοι:

α) Να εφάπτονται εσωτερικά.
β) Να εφάπτονται εξωτερικά.
γ) Να τέμνονται.

77.Δίνονται οι κύκλοι C1 :  x  1   y  1  32 και C2 :  x  3   y  1  8 .

2 2 2 2

α) Να αποδείξετε ότι οι κύκλοι εφάπτονται εσωτερικά.

β) Να βρείτε την κοινή τους εφαπτομένη.

78.Να αποδείξετε ότι οι κύκλοι C1 :  x  3   y  1  64 και C2 :  x  3   y  9   4 .

2 2 2 2

εφάπτονται εξωτερικά και να βρείτε την εξίσωση της κοινής τους εσωτερικής εφαπτομένης.

79.Να βρείτε τις κοινές εφαπτομένες των κύκλων C1 :  x  2    y  1  4 και

2 2

C 2 :  x  1  y 2  1 .
2

Εφαπτομένη κύκλου

80.Δίνεται ο κύκλος C : x 2  y 2  25 . Να βρείτε:

α) την εφαπτομένη του κύκλου στο σημείο του   3, 4  .
β) τις εφαπτομένες του κύκλου που είναι παράλληλες στην ευθεία ε: y  2x .
γ) τις εφαπτομένες του κύκλου που είναι κάθετες στην ευθεία ε: y  x .
δ) τις εφαπτομένες του κύκλου που διέρχονται από το σημείο B  5,10  .

81.Να βρείτε τη γωνία των εφαπτομένων του κύκλου C : x 2  y 2  25 που διέρχονται από το
σημείο A 1, 7  .

82.Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου στις παρακάτω περιπτώσεις:

α) Ο κύκλος έχει κέντρο το σημείο K  2, 2  και εφάπτεται στους άξονες.
β) Ο κύκλος έχει κέντρο το σημείο K  1,3 και εφάπτεται στον άξονα y΄y.
γ) Ο κύκλος έχει κέντρο K  2, 5  και εφάπτεται στον άξονα x΄x.

41
www.askisopolis.gr

83.Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου που είναι ομόκεντρος του κύκλου
x 2  y 2  2x  4y  1  0 και εφάπτεται στην ευθεία y  x .

84.Να βρείτε τις εξισώσεις των εφαπτομένων του κύκλου C :  x  3   y  2   10 που

2 2

είναι παράλληλες στην ευθεία ε: 3x  y  6  0 .

85.Να βρείτε τις εξισώσεις των εφαπτομένων του κύκλου C :  x  3   y  1  52 που

2 2

είναι κάθετες στην ευθεία ε: 3x  2y  1  0 .

86.Δίνεται ο κύκλος C : x 2  y 2  2x  4y  11  0 και το σημείο A 1, 2  . Να βρείτε τις

εξισώσεις των εφαπτομένων του κύκλου που διέρχονται από το Α.

87.Δίνεται ο κύκλος C : x 2   y  1  1 και το σημείο M  2,1 . Να βρείτε τις εξισώσεις των

2

εφαπτομένων του κύκλου που διέρχονται από το Μ.

88.Δίνεται ο κύκλος C :  x  1   y  7   9 και το σημείο A 1,1 .

2 2

α) Να βρείτε τις εξισώσεις των εφαπτομένων του κύκλου που διέρχονται από το Α.
β) Να βρείτε τη γωνία των εφαπτομένων.

89.Δίνεται η εξίσωση C : x 2  y 2  4x  2y  3  0 και το σημείο M  2,1 .

α) Να αποδείξετε ότι η εξίσωση αυτή παριστάνει κύκλο με κέντρο το σημείο K  2, 1 και
ακτίνα   2 .
β) Να βρείτε τις εξισώσεις των εφαπτομένων του κύκλου που διέρχονται από το Μ.
γ) Αν Α,Β είναι τα σημεία επαφής των παραπάνω εφαπτομένων με τον κύκλο, να βρείτε
το εμβαδόν του τριγώνου ΜΑΒ.

90. Δίνεται ο κύκλος C :  x  1   y  2   64 και το σημείο   ,1    . Να βρείτε τις

2 2

τιμές του    για τις οποίες το εφαπτόμενο τμήμα που άγεται από το Μ προς τον κύκλο
έχει μήκος 6.

91.Να βρείτε την εφαπτομένη του κύκλου C : x 2  y 2  10 που σχηματίζει με τους θετικούς
ημιάξονες τρίγωνο με εμβαδό 25/2 τ.μ.

92.Να βρείτε σημείο του άξονα y΄y από το οποίο άγονται προς τον κύκλο C : x 2  y 2  2
εφαπτόμενες, που σχηματίζουν γωνία 60 .

93.Να βρείτε σημείο του κύκλου C : x 2  y 2  32 με θετικές συντεταγμένες στο οποίο η

εφαπτομένη σχηματίζει με τους άξονες ισοσκελές τρίγωνο.
94.Να βρείτε σημείο Μ του άξονα x΄x από το οποίο άγονται κάθετες εφαπτόμενες προς τον
κύκλο C :  x  4    y  2   10 .
2 2

95.α) Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου C2 που εφάπτεται εξωτερικά στον κύκλο
C1 :  x  4    y  2   32 στο σημείο A  0, 2  και διέρχεται από το σημείο M  0, 4  .
2 2

β) Να βρείτε την κοινή εσωτερική εφαπτόμενη των C1 ,C2 .

96.α) Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου C που έχει κέντρο το σημείο K  3, 2  και

42
www.askisopolis.gr

αποκόπτει από την ευθεία ε: 3x  4y  2  0 χορδή μήκους 8.

β) Να βρείτε τον συμμετρικό του κύκλου C ως προς την ε.
γ) Να βρείτε τις εξισώσεις των κοινών εφαπτόμενων των δύο κύκλων.

97.Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου που είναι εγγεγραμμένος στο τρίγωνο που ορίζει η
ευθεία ε: x  y  6  0 με τους άξονες.

1
98.Να βρείτε τις εξισώσεις των κύκλων που εφάπτονται στις ευθείες 1 : y  x  1 και
4
2 : y  4x  8 , όταν το σημείο επαφής με την 1 είναι το M  0, 1 .

99.Να βρείτε τις εξισώσεις των κύκλων που εφάπτονται στις ευθείες 1 : y  2x  2 και
2 : y  2x  18 και διέρχονται από το σημείο M 1,0  .

100. Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου που εφάπτεται στις ευθείες 1 : 2x  4y  1  0 ,
 2 : 4x  2y  5  0 , έχει ακτίνα 5 και το κέντρο του βρίσκεται στο 1ο τεταρτημόριο.

Μέγιστη και ελάχιστη απόσταση κύκλου από σημείο – ευθεία – κύκλο

101. Δίνονται τα σημεία A 1,3 και B  3,5  .

α) Να αποδείξετε ότι η εξίσωση του κύκλου που έχει διάμετρο την ΑΒ είναι
C :  x  1   y  4   5 .
2 2

β) Να βρείτε τον συμμετρικό κύκλο του C ως προς την αρχή Ο των αξόνων.
γ) Να βρείτε την ελάχιστη και τη μέγιστη απόσταση των δύο κύκλων.

102. Δίνεται η ευθεία  : x  2y  5  0 και το σημείο της A  3,1 .

α) Αν βρείτε τη εξίσωση του κύκλου C που διέρχεται από την αρχή των αξόνων και
εφάπτεται της ε στο Α.
β) Έστω C :  x  2    y  1  5 .Να βρείτε τα σημεία Β,Γ του κύκλου που έχουν την
2 2

ελάχιστη και τη μέγιστη αντίστοιχα απόσταση από το σημείο M  0,5  .

103. Να βρείτε τη μέγιστη και την ελάχιστη απόσταση του σημείου A  1,0  από τον κύκλο
C : x 2  y 2  6x  6y  2  0 καθώς και τα σημεία του κύκλου που προσφέρουν αυτές τις
αποστάσεις.

104. Να βρείτε τη μέγιστη και την ελάχιστη απόσταση των κύκλων

C1 : x 2  y 2  4x  2y  4  0 και C 2 : x 2  y 2  8x  14y  40  0 καθώς και τα σημεία
τους που δίνουν αυτές τις αποστάσεις.

105. Δίνεται ο κύκλος C : x 2  y 2  6x  8  0 και η ευθεία  : y   x .

α) Να αποδείξετε ότι η ευθεία και ο κύκλος δεν έχουν κανένα κοινό σημείο.
β) Να βρείτε την ελάχιστη απόσταση της ευθείας από τον κύκλο.
γ) Να βρείτε τα σημεία της ευθείας και του κύκλου που έχουν την ελάχιστη απόσταση.

106. Δίνεται ο κύκλος C : x 2  y 2  1 και η ευθεία  : 3x  4y  25 .

α) Να αποδείξετε ότι η ευθεία και ο κύκλος δεν έχουν κανένα κοινό σημείο.
β) Να βρείτε την ελάχιστη απόσταση της ευθείας από τον κύκλο.

43
www.askisopolis.gr

γ) Να βρείτε τα σημεία της ευθείας και του κύκλου που έχουν την ελάχιστη απόσταση.

Κύκλοι που διέρχονται από σταθερό σημείο

107. Να αποδείξετε ότι η εξίσωση x 2  y 2  2   2  1 x  y    1  0 παριστάνει κύκλο για

κάθε    που διέρχεται από σταθερό σημείο.

108. Να αποδείξετε ότι η εξίσωση x 2  y 2   2  3  x  4  2    y  19  8  0 παριστάνει

κύκλο για κάθε    που διέρχεται από δύο σταθερά σημεία.

109. Να αποδείξετε ότι η εξίσωση x 2  y 2     6  x     8  y  7  75  0 παριστάνει

κύκλο για κάθε    που διέρχεται από δύο σταθερά σημεία.

110. Έστω Α,Β σημεία των ημιαξόνων Οx, Οy αντίστοιχα τέτοια, ώστε  OA    OB   6 . Να
αποδείξετε ότι ο περιγεγραμμένος κύκλος του τριγώνου ΟΑΒ διέρχεται από σταθερό
σημείο διαφορετικό από την αρχή Ο των αξόνων.

111. Από το σημείο     2,   1 ,   0 γράφουμε τις εφαπτομένες ΑΒ, ΑΓ προς τον

κύκλο C : x 2  y 2  1 . Να αποδείξετε ότι η ευθεία ΒΓ διέρχεται από σταθερό σημείο.

Γεωμετρικοί τόποι

  4  2  1 
112. Να βρείτε τον γεωμετρικό τόπο των σημείων   2 ,  ,    και
  1  2  1 

N  2  ,   1 ,   .

113. Να βρείτε τον γεωμετρικό τόπο του σημείου τομής των ευθειών
1 : x    y    2 και 2 : x    y     2,   .

114. Δίνονται τα σημεία   2,1 και   4,5  . Να βρείτε το γεωμετρικό τόπο των σημείων Μ
του επιπέδου από τα οποία το τμήμα ΑΒ φαίνεται υπό ορθή γωνία.

115. Αν το σημείο   ,   βρίσκεται στον κύκλο C :  x  1   y  2   4 , να βρείτε τον

2 2

γεωμετρικό τόπο του σημείου   3  1,3  2  .

116. Να βρείτε τον γεωμετρικό τόπο των σημείων Μ του επιπέδου των οποίων ο λόγος των
αποστάσεών τους από τα σημεία A  6,9  και B  3, 3 είναι ίσος με 2.

117. Να βρείτε τον γεωμετρικό τόπο των σημείων Μ του επιπέδου των οποίων το άθροισμα
των τετραγώνων των αποστάσεών τους από τα σημεία   2,3 και   0,1 είναι
ίσο με 12.

118. Δίνονται τα σημεία   1,1 και  1,3 . Να βρείτε το γεωμετρικό τόπο των σημείων Μ
   2
του επιπέδου, για τα οποία ισχύει:     2 όπου Ο η αρχή των αξόνων.

44
www.askisopolis.gr

119. Να βρείτε το γεωμετρικό τόπο των μέσων των χορδών του κύκλου C : x 2  y 2  12y  0
που το ένα τους άκρο είναι η αρχή των αξόνων.

Γενικές Ασκήσεις

120. Έστω ο μη αρνητικός ακέραιος ν και ο πραγματικός αριθμός φ  [0, 2π). Θεωρούμε την
εξίσωση x 2  y 2   4  x   4  y  4  3   2  0 (1)
α) Να αποδείξετε ότι η (1) παριστάνει κύκλο C.
Να γράψετε τις συντεταγμένες του κέντρου του C, και να βρείτε την ακτίνα του.
β) Να βρείτε τον γεωμετρικό τόπο του κέντρου του παραπάνω κύκλου.
γ) Να αποδείξετε ότι
i. Η εξίσωση    :    x     y  1  0 παριστάνει ευθεία για κάθε   0, 2  .
ii. Αν η ευθεία ε εφάπτεται του κύκλου, τότε ν = 0. (ΟΕΦΕ)

121. Δίνεται η εξίσωση x 2  y 2     x     y  2,   (1)

α) Να αποδείξετε ότι η (1) παριστάνει κύκλο του οποίου να βρείτε το κέντρο και την
ακτίνα.
β) Να αποδείξετε ότι, όταν το θ μεταβάλλεται, τα κέντρα των κύκλων C κινούνται σε
κύκλο του οποίου να βρείτε την εξίσωση.
γ) Να βρείτε τις τιμές του   0,   αν είναι γνωστό ότι ο κύκλος C διέρχεται
από το σημείο Μ(1,-1).
δ) Έστω Κ το κέντρο του κύκλου C και Α, Β τα σημεία τομής του με την ευθεία ΟΚ
(όπου Ο η αρχή των αξόνων). Να υπολογίσετε τις αποστάσεις (ΟΑ) και (ΟΒ). (ΟΕΦΕ)

122. Στο σημείο K  3, 2  ενός ορθοκανονικού συστήματος αξόνων είναι τοποθετημένος ένας
πομπός κινητής τηλεφωνίας. Η λήψη σε ένα σημείο της περιοχής θεωρείται «πολύ καλή»,
αν αυτό βρίσκεται στον κυκλικό δίσκο C1 ο οποίος έχει κέντρο το Κ και ακτίνα 1  4 ,
ενώ η λήψη θεωρείται «καλή», αν το σημείο είναι εξωτερικό του C1 και εσωτερικό του
κύκλου C2 , που έχει κέντρο το Κ και ακτίνα 2  8 .
α) Να βρεθούν οι εξισώσεις των κύκλων C1 , C2 .
β) Να εξετάσετε αν στα σημεία A  0,1 και B  5,7  η λήψη είναι «καλή» ή «πολύ καλή».
γ) Ένα όχημα κινείται κατά μήκος της ευθείας ε : 3x  y  9  0 . Να εξετάσετε αν υπάρχει
τμήμα της διαδρομής στο οποίο το κινητό του οδηγού θα έχει πολύ καλή λήψη. (ΟΕΦΕ)
 
123. Δίνονται τα μη μηδενικά διανύσματα ,  , τα οποία σχηματίζουν μεταξύ τους γωνία
    
φ= , και η εξίσωση: x 2  y 2  2  x   y     0 (1)
3
Α. Να αποδείξετε ότι:
 
α) 2  
1  
β) Η εξίσωση (1) παριστάνει κύκλο με ακτίνα   2   .
2
 
Β. Αν Κ(1, 1) είναι το κέντρο του παραπάνω κύκλου, να αποδείξετε ότι:   1,   2
και ρ = 1.
α) Ο κύκλος εφάπτεται στην ευθεία 3x  4y  12  0 .
  
β) Η προβολή του  στο  είναι ίση με το  . (ΟΕΦΕ)

45
www.askisopolis.gr

124. Δίνεται η εξίσωση x 2  y 2  2x  y  4   12  8y  0 (1).

α) Να αποδείξετε ότι η παραπάνω εξίσωση παριστάνει δύο ευθείες (ε 1) και (ε2) οι
οποίες είναι παράλληλες.
β) Αν (ε1): x  y  2  0 και (ε2): x  y  6  0 είναι οι δύο ευθείες που παριστάνει η
(1), να βρείτε την εξίσωση του κύκλου C που εφάπτεται στις ευθείες (ε1) και (ε2)
και το κέντρο του βρίσκεται στην ευθεία (ε): y=3x.
γ) Βρείτε την ελάχιστη και την μέγιστη απόσταση του σημείου τομής των
ευθειών (ε1) και (ε) από τον κύκλο C. (ΟΕΦΕ)

125. Δίνονται τα σημεία   6  2,6  με λ, μ   και ισχύει ότι  2   2  1 .

α) Να αποδείξετε ότι τα σημεία Ν βρίσκονται στον κύκλο C:  x  2   y 2  36
2

β) Να βρείτε τις εφαπτόμενες του παραπάνω κύκλου c που διέρχονται από το

σημείο Δ (4,8).
γ) Αν τα σημεία A(4,0) και Ε είναι τα σημεία επαφής των παραπάνω εφαπτόμενων
με τον κύκλο c, να βρείτε το εμβαδόν του τετράπλευρου ΔΕΚΑ, όπου Κ το
κέντρο του κύκλου c.
δ) Να βρείτε το γεωμετρικό τόπο των κέντρων Μ των κύκλων, που εφάπτονται
εσωτερικά του κύκλου c και διέρχονται από το σημείο Σ(2,0). (ΟΕΦΕ)

46