You are on page 1of 101
ke ad [ DAIHOC QUOC GIAHANOL TRUONG DAI HOC KHOA HOC XA HOI VA NHAN VA\ Nguyén Thi Hong Hai CHINH SACH NGOAI GIAO CONG CHUNG CUA HAN QUOC 6 VIET NAM LUAN VAN THAC Si CHUYEN NGANH QUAN HE QUOC TE, MA SO: 603140 NGUOI HUONG DAN KHOA HOC: TS. PHAM MINH SON y y : : a 3 ‘a ‘a THANH PHO HO CHi MINH - 2010 ole =o se sk ees MUC LUC Danh mye ede bang bid Mé dau. Chuong 1. Khai quat vé ngoai giao cong ching. LL, Ce Khai nigm 0 BAN sess Geel 1.2. Nhing yéu té ln anh hudng dén phat tién cia ngoai giao cong ching 16 22 1.4, Vai t cia ngoai giao cong ching trong quan hé déi ngoai cua quéc gia. Chuong 2. Chinh séch ngoai giao cong ching cia chinh phi Han 28 1.3. Qué trinh phat trién ngoai giao cong ching 25 Nam... ic chién luge Viét Nam - Han Quoc ...... er) 3.2.Céc hoat dong ngoai giao cOng chting cia Han Quéc & Vigt Nam... 3.3.Lan séng Han Quéc trong sinh vién Viét Nam. 3.4.Nhiing kinh nghiém cho céng tac déi ngoai cia Viét Nam hign nay. Két Inn. DANH MUC CAC BANG BIEU Chuong 1 So dé 1.1: Mdi quan hé gitta cdc quéc gia va té chtte. Chuong 2 Bang 2.1: Tinh hinh xuat khau phim Han Quoc sau Worldcup 2002..... Bang 2.2: Tin nhigm quéc gia cia Han Quéc theo danh gia ctia Moody’s....34 Bang 2.3: Lich pha Bang 2.4: Higu qua tryc tiép ciia Lan s6ng Han Qué song ciia dai KBS 6 Dong Nam A Biéu dé 2.1: Ty trong xudt khdu phim truyén hinh theo quéc gia. Bang 2.5: Cac hoc béng ciia Han Quéc. Bang 2.6: Mang lui nghién ctru toan cau..... . . 57 Chuong 3 Nam... Bang 3.1: Cac co s i Dong Nam A 6 day tiéng Han Quéc 2008.10.69 Bang 3.2: Cac trudng dai hge 6 Vigt Nam c6 khoa day tiéng Han Qu Biéu dé 3.1: Mite d6 yéu thich vin hoa Han Quéc. Biéu dé 3.2: Cac linh vue cia van hod Han Quée durge yéu thich, Biéu dé 3 ¥ do xem phim Han Qué Biéu dé 3.4: Mite d6 quan tim dén van hod Han Quéc. Bang 3.4: Mua ban b6 phim Han Qué Bang 3.5 fan Q Bang 3.6: Mua ban sin phim khée cia Han Qu Mua ban san pham am nhac Bang 3.7: Yéu thich nhat vin hod Han Quéc 6 diém nao... LOI MO DAU LLY do lya chon dé tai Su phat trién nhanh chéng ciia khoa hoc va cong nghé, nhat la nhimg tién b6 gan day trong céng nghé théng tin da thac day qué trinh toan cau hod. Truyén tin qua vé tinh va mang Internet dung nhu da thu hep khoang cach khéng gian ngan ch cde dan tc trén hanh tinh, tao diéu kign lién két ngay cang nhiéu ngudi trong mot c6ng déng dign wr 40, “Chinh sigu 16 théng tin da dich chuyén céc logi tién 16 ctia nén kinh té toan cau quanh hanh tinh véi téc d6 anh sang cing chuyén ché cdc ¥ tung va hinh anh ty do xuyén bién gidi chinh tri va tu tuéng” nguyén thir trong Ngoai giao Hoa Ky Strobe Talbott nhan manh, Mot yéu té khac quan trong 1a quan hé quéc té co bude phat trién moi va khong ngimg chuyén bién nhanh chong. Van dé “Quyén Ive mém” ma gido sur quan hé qui quyén luc mém chinh 1a muc dich cla ngoai giao cng chting, béi vi quyén lye Joseph Nye néu lén dang duge nhiéu ngudi quan tim, Vige ting cudng mém c6 kha nang dinh hung sy uu tién cia ngudi khée nho sy hap din cua tw tuéng va van hod cia minh, Quyén lye mém trong thei dai théng tin va kinh té tri thie hign nay Li cing ¢6 didu kign thy hign. ‘Trong théi ky mé cura hién nay, cdc yéu t6 van hod déng mét vai trd rit to lon trong vige thiét lap “quyén lye mém”. Béi vi su xam nhép vé vin hod la bude dau tién dé xay dung hinh tugng va truyén tai thong diép cla quéc gia nay vao quéc gia khic. Rao ngin quée gia duge dé bd, cae quéc gia hung t6i mot nén ngoai giao mé - huéng 16i ngoai giao hop tée va hoa binh, da phuong héa, toan cau hoa, Digu nay da dua dén nang cao tim quan trong ciia du ludn quéc té va phat trién mot nén van hod toan ciu. Céng chiing ngay cang mong mudn duge anh hudng, duge tham gia vio qua trinh hogch dinh va thyc hign chinh sch, Han Quéc dang ngay cang chi trong dén viée ting cudng quan hé quéc té. Nhé sw phat trign kinh t& manh mé trong nhiing thap nién qua, “Con hé Chau A” - Han Quéc - dang nam gidt vai tr quan trong trong khu vue Dong A néi riéng va 3 Chau A néi chung. Dé tiép tuc thie day phat trién kinh té, nang cao vi thé, uy tin, tam anh hung cia minh trén trudng quéc té, nhing nam gan day, Han Quéc da day manh tién hanh cde chinh séch quing ba hinh anh van hod quéc gia qua cdc hinh thite nhu phim anh, m nhac... Hinh anh Han Quée tir mo nhat trén thé gidi da tro nén 16 nét, thm chi c6 lie c6 noi tré nén ruc ro v6i nhiing thinh céng dén mite tao thanh mdt lan séng Han Quée (Korea Wave, Hallyu) tai cée nurse ma van hod Han Quéec xuat hién. ‘Vigt Nam da thiét lap méi quan hé hitu nghi voi Han Quéc da duge 18 nam ké tir nam 1992 dén nay, tuy nhién, chi dén khi cdc bd phim truyén nhya va phim truyén hinh Han Quéc c6 mat 6 nude ta vao khoang ndm 1998 thi méi quan hé nay thye sy phat trién nhanh chéng. Trong tat ca cde san phim van hod cia Han Quéc xdm nh§p vao Vigt Nam c6 thé néi phim truyén hinh 1a hinh thie gay anh huéng 6 rang nhat. Khi lan séng Han Quéc bing né tai nhiéu quéc gia Chau A, Viét Nam cing khéng nim ngoai ving anh hudng ciia [an séng ay. Chting ta bj anh huong vé moi mat theo ca chiéu hung tich cye lin tiéu cuc. Khap noi tran ngap hinh anh nhimg dign vién duge yéu thich, my phim, dién thoai, 4m thye, théi trang Han Quéc,... thm chi ngay ca ndi dung mot sé phim, nhac bai hat cua Vigt Nam cling cé xu huéng na nd cia Han Quéc. Tai sao lan séng Han Quéc lai thanh céng dén vay? N6 anh huéng nhu thé nao dén gidi tré, de biét sinh vién Vigt Nam hign nay? Va chiing ta nghi gi vé cach thite quing ba van hod, céch tiép cn cong ching & nude ngodi cia Han Quée~ mot cach thé hign cia ngoai giao céng ching hién dai? 2.Lich sir nghién ciru van dé Hoat d6ng déi ngoai néi chung, déi ngoai cong chting ndi riéng 1a van dé duge dé cap trong kha nhiéu céng tinh khoa hoc nghién ciu. C6 thé chia nhiing céng trinh dé thanh 3 loai: Thir nhit, nhimg bai viét dé cap dén mét s6 noi dung cua hoat dong déi ngoai cong ching: - Cac cuén sich nude ngoai: Makers — Advertising, Public Relations, and the Ethos of Advocacy, Nxb The University of Chicago Press, Chicago and London, 4 1992. Public Diplomacy and International Politics, Nxb Praeger, London, 1994. Communicating with the world, Nxb St. Martin’s Press, NewYork, 1990, Public Diplomay’s :An old art, a new profession, Nxb Virginia Quarterly Review, Summer 2001. v.v.. - Cac bai vi 1 & nude ngoai: Get Smart- Combining Hard and Soft Power, ciia téc gia Joseph S. Nye, dang trén Foreign Affairs (www.foreignaffairs.com), s6 July/August 2009. Céc bai béo chuyén viét vé ngoai giao céng ching trén trang ign ti http://publicdiplomacy.com, cung cap | sé théng tin cn thiét vé khéi niém ngoai giao céng ching 1a gi ciing nhu lich sit xudt phat cua khai nigm do. C6 thé thay ring hau hét cdc trang dign tir chuyén vé ngoai giao cong ching trén duge quan ly boi c co quan, vién nghién citu ngoai giao ctia Hoa Ky. Thong qua cdc dinh nghia, ta thay duge duéng 1éi ngoai giao, cdc hoat déng trién khai cia Hoa Kj, nén kh6ng trénh khdi thiéu tinh da dang va sang tao cho vige dura ra mt dinh nghia méi, va van dung ngoai giao cong ching & qué G Viét Nam, ngoai giao céng chting 1a mét linh vye tuong déi moi mé. Cac bai viét, cong trinh nghién ctu chit yéu tap trung vé van dé déi ngoai nhan dan (hay ngoai giao nhan dan) - Cée cuén sich: Truyén théng dai chting trong céng téc théng tin déi ngoai ctia Vigt Nam hign nay, Nxb Chinh tri - Hanh chinh, Ha N6i, 2009. T6 chire va hoat dng phi chinh phu nude ngoai tai Vigt Nam, Nxb Chinh tri quéc gia, Ha Noi, 1995. H6i nhp quéc té va git gin ban sic, Nxb Chinh tri quéc gia, Ha Ndi, 1995. Cac 16 chite quéc té va Viét Nam, Nxb Chinh tri quéc gia, Ha NGi, 1999. $6 tay kién thire déi ngogi, Nxb Chinh trj qudc gia, Ha Néi, 2002. Ngoai giao Viét Nam. 1945 -2000, Nxb Chinh tri quéc gia, Ha NGi, 2002, Hoat dong déi ngoai nhan din Vigt Nam, Nxb Chinh tr] quée gia, Ha Ndi, 2003, v.v.. Cée cudn sch néu trén chi yéu nghién citu vé chinh sich déi ngoai cia Dang va hoat déng ngoai giao nha nuéc, con hoat déng déi ngoai nhan dan hau hét méi chi dimg lai 6 m6t sé khia canh cia hoat déng déi ngoai nhan dan nhu quan hé hitu nghi, hgp téc ciia nhan dén Vigt Nam véi nhan dan cae nuéc, hoat dong vién tro phi chinh phir nuée ngoai 6 Vigt Nam. - Cac bai viét: Ngoai giao Vigt Nam nim 2008 va phuong huéng nim 2009 cia Pho thii tudng kiém BG trudng BO Ngoai giao Pham Gia Khiém. Cyc dign thé gidi hign nay va hoat dng déi ngoai cia Vigt Nam cia téc gia Vii Khoan, Tap chi Théng tin déi ngogi, s6 10/1995, Di ngoai nhan dan trong nén ngoai giao hign dai, ciia tée gid Nguyén Anh Tuan, béo Sai Gon gidi phéng ngay 20-6-1996. Cong tée d6i ngoai nhin dan trong sy nghiép déi moi cia tae gid Hong Ha, Tap chi Hitu Nghi s6 34/2002. Déi ngoai nhan dan trong tur tuéng Hé Chi Minh: Nhiing dinh. hung co ban va thanh tuu ctia tac gia Ha Vin Thim, Thong tin Nghién ctru quéc té s6 3/2002. Dang lanh dao cng tic ngoai giao nhan dan qua céc thoi ky céch gid Lé Thi Tinh, Tap chi Lich sir Dang, s6 7/2002. Va mang ctia ta uy nghi vé ngoai giao nhan din véi nhiém vy phat trién kinh té trong thdi ky méi cita tée gia Pham Quéc Try, Tap chf Hitu Nghj s6 1/2003. Hoat déng déi ngoai nhan din véi céng tac théng tin déi ngoai cia tic gia Hb Anh Ding, Théng tin déi ngoai, sé 7/2004. Ddi ngoai ni dan g6p phan phat huy vai trd cia Mat tran T6 quéc Viet Nam trong tinh hinh méi, cia téc gia Vii Xuan Héng, Tap chi Hitu Nghi sé 14/2004, Phat trién ngoai giao nhan din Viét Nam qua céc thoi ky céch mang ctia tie gia Val Quang Vinh, Tap chf Lich str Dang s6 12/2006, v.v Thir hai, cdc cdng trinh chuyén khao, nghién céru vé van hod, lich sir, chinh tri cua Han Quéc, CAc sach: im hiéu vé van hod Han Quée, Nxb Gido duc, ‘Tp. Hé Chi Minh, 2000. Nhiing van dé van hod, x4 hdi va ng6n ngit Han Quéc, Nxb Dai hoc quéc gia ‘Tp. H6 Chi Minh, 2002. Nhap mén Van hoc Han Quéc, Nxb Giso duc, 1997, Xa hgi Han Quéc hign dai, Nxb Dai hgc quéc gia Ha NGi, 2008, Tra ciru van hoa Han Quéc, Nxb Dai hoc quéc gia Ha Ni, 2000 ciia téc gid Hwang Gwi Yeon, Trinh Cam Lan, v.v. Hién chi c6 mét quyén sdch viét vé dé tai Lan séng Han Quéc la “The wave of Korean Cultures in East Asia” [SO}A] 8H2@ Z] (Lan song vin hod Han Quéc 6 Déng A) cia Vién Nghién citu vé Dong A, thude Bai hoc Sogang (Han Quéc).. Cuén sach viét bing tiéng Han voi tua dé bing tiéng Anh tap hgp nhiing bai viét va nghién citu vé Lan séng Han Quée & nhiéu quéc gia nhu Trung Quéc, Dai Loan, Viét Nam, Singapore, Malaysia, Méng Cé, Thdi Lan,... cla nhiéu tac gia khée nhau. Cae bai viét khoa hoc, nghién ctru vé Han Quéc chi yéu tap trung cde vin dé nhu van dé hat nhan trén ban dao Triéu Tién, quan hg Vigt Nam — Han Quoc trén 1 s6 linh vue nhw van hod, kinh té, hp tac, vién trg, v.v...Mét sé dé tai ludn van tét nghiép cia cdc khod quan hé quéc té nhu: Van dé hat nhan trén ban dao Triéu Tién cua he vién Phé Thi Huyén Trang, Quan hé Viét Nam — Han Quéc tir 1992 dén nay clia hoc vién Nguyén Van Duong, Quan hé Nhat Ban — Han Quéc sau chién tranh lanh cia hoc vién Tran Thi Duyén, Co quan hgp téc quéc té Han Quéc KOICA va nhing dong g6p cho quan hé Viét Nam — Han Quéc théng qua cae hoat dong tai Vigt Nam cia hoc vién Nguyén Huong Giang, Quan hé hop tie gitta CHDCND Triéu Tién va Han Quéc théi ky sau chién tranh lanh cia hoc vién Nguyén Thi Nga, v.v.... Vé ndi dung hoat dong ngoai giao & Han Quéc, cho dén nay, mdi chi ¢6 mot s6 bai viét nghién ciru vé van dé nay chi yéu duge dang trén cac trang dign tir nude ngoai viét bing tiéng Anh. Dé 1a céc bai vi Public Diplomacy is Efficient Diplomacy Tool, cia téc gid Yoon Won-sup, Tap chi The Korea Times (Seoul), s6 4 thang 9/2006, Branding Korea ciia By Sung - Ah Lee, dang lim viée & International Trade Centre, International Trade Forum s6 4/2005 3.2} 2 A¢O|- | BY Fo] (HZ ZA O| (Dinh nghia ngoai giao céng chting cia Lee Myung Bak ~ tir khdi nigm dén thuc tién), ctia tac gia Bak Hong Seo, ding trén trang dién tir www.knsi.org, ngay 02/9/2009, bai phong van cua ph6ng vién Na Jeong-ju voi Euh Yoon-Dae, Chi tich Uy ban Hinh anh quéc gia thuge Van phong Téng thong Han Quéc (Presidential Council on Nation Branding), dang trén trang dign tir www.nation-branding.info, sé 8/2009. Mét bai bao thong tin tng quét vé South Korea dang trén trang http://publicdiplomacy.com gidi thiéu so luge vé 5 muc tiéu ctia chinh phi Han Quéc trong chinh sdch ngoai giao va cung cdp dudng lién két toi dia chi clia cdc bao, dai 6 Han Quéc. Tuy nhién, cdc bai bao viét vé ngoai giao cong ching cla Han Quéc chit yéu méi dimg lai viée dé cap mét sé tim quan trong cila ngoai giao céng ching trong thoi ky hign dai, va Han Quéc cn thiét cai t6 hinh anh, vj tri cua quéc gia trén trudng quéc té,v.v..., nhung chua cé nhing bai viét hoac céng trinh khoa hoc phan lich cc hoat dgng ngogi giao cng chting ciia chinh phi cing nur nhiing noi dung chinh séch cy thé va cong bé rong rai trén théng tin dai ching. ‘Thir 3, nhing nam gin day, ngoai giao van hod bat dau dugc quan tim. Mét s6 cng tinh tiéu biéu vé van dé nay 1a Cultural Impact on International Realations, Beijing cua tée gid Yu Xintian, Culture in International Relations, Washington Quarterly Spring, 1996 cita Mazarr, Michael J. , The Clash of Civilizations and the Remaking of World Order, Simon & Schster, Canada, 2001 cia Hungtington, Samuel. Vai tro cia nhan t6 van hod trong nén van minh cia téc gid Hd Si Quy, dang trén Tap chi Triét hoe, s6 02/2006. Ngoai ra, c6 mét quyén sach “Ngoai giao nhan dan trong quan hé doi ngogi ctia My” ciia téc gia Nguyén Thi Thanh Thuy, Nxb Chinh tri quéc gia, Ha Ndi, 2010 nghién citu chi tiét vé kha dich ca tc gid) va phan tich cdc hoat dng ngoai giao nhan dan ciia chinh phii My. :m ngoai giao nhan dan (public diplomacy ~ theo Diy 1a quyén séch bé ich gitip c6 thé hiéu hon vé ngoai giao cdng ching & mot cuéng quéc. Cé thé thay, nhimg bai béo, sch vo ban Iugn vé ngoai giao cng ching, chti trong dén MY, Trung Quéc, Nhat va cdc sch bao & Han Quéc hodc 6 cdc nuée khic chit yéu viét nhigu vé hign tugng “lan song Han Quéc” (Korea Wave, Hallyu), nhung chura c6 nghién ctu chuyén sau ndo vé ngogi giao céng ching ciia Han Quéc. ‘TOi timg 18 mét sinh vién nganh Han, truc tiép duge tim hiéu vé Han Quéc vé cdc Tinh vue va cé thé néi sinh vién ching ti 14 mét trong nhig ddi tugng dau tién cd phan img véi van hod Han Qué khi nén van hod nay tham nhap vao nude ta, Ludn val in: “Chinh sch ngoai giao céng chting cua Han Quéc 6 Viét Nam” i cng trinh nghién ctru dau tién xem xét, phan tich 1an sng Han Quéc theo khfa canh quan hé quéc té hay néi cach khée Ia ngoai giao céng chting cita Han Quéc. 3.Mue u, nhigm vy nghién c Muc tiéu nghién ciru Trén co sé lam r6 chinh sch ngoai giao céng ching cua Han Quée, viée thye hign chinh sach nay & Vigt Nam va nhing anh hudng cua né dén sinh vién Vigt Nam, lujn van rit ra nhiig kinh nghiém cho céng tae déi ngoai cia Vigt Nam hign nay. 3.2. Nhigm vu nghién ciew - Lam 16 nhing khdi nigm cor bin, qué trinh phat trign va vai trd cla ngoai giao céng ching trong quan hé déi ngoai ciia quéc gia - Lam 16 qué trinh phat trién ngoai giao cng ching va nhing néi dung co ban ciia chinh séch ngoai giao céng chting ciia Han Quéc - Phan tich ede hoat dong ngoai giao cng chting ciia Han Quéc 6 Vigt Nam va nhing anh huéng cia né dén sinh vién Viét Nam - Téng hgp, nit ra nhing kinh nghigm cho c6ng tac ddi ngoai cua Vigt Nam hign nay 4, Déi tung, pham vi nghién cru 4.1.D6i tegng nghién citu Chinh sach ngoai giao cong ching ctia Han Quéc va nhimg hoat déng nhim thye hign chinh sch nay & Viét Nam. 4.2.Pham vi nghién citu Lun van khong danh gia tat ca ede mat anh hudng cita chinh sich ngoai giao céng chting ciia Han Quéc ma chi gidi han & vige lam 16 qué trinh phat trién ngoai giao cng ching Han Quéc, nhiing chinh séch cy thé trong linh vue van hod, dign anh dang duge dp dung déi voi Vigt Nam va anh hung cia chinh sch ngoai giao nay di vi sinh vién Viét Nam. Luan van nhin nhan, dénh gia nhimg tic déng cla lan séng Han Quéc theo tinh tiéu cue hay tich cure d6i véi sw phat trién va nit ra bai hoc cho céng tac déi ngoai cita Vigt Nam hién nay. ‘Vé thoi gian, lan vin nghién cifu céc van dé tir khi Vit Nam va Han Quéc thiét lap quan hé ngoai giao nim 1992 dén nay, dic biét tap trung nghién citu vé nhimng su kién, din bién trong nhiing nam gin day. 9 5.Phuong php nghién cru Phuong phdp nghién ctu chi yéu 1a phuong phap phan tich — tong hgp, phuong phap so sinh — lich sir va phuong phap nghién citu lién nganh, thong qua nghién citu lich sir két hop voi tap hgp tai ligu, tw ligu, tir do, tng hgp, phan tich va rit ra nhimg diéu 1am sang t6 cho dé tai luan van. 6.Két cu lugn van Ngoai phin mé dau, két ludn va danh mye tai ligu tham khdo, luan vin duge két cdu kim 3 chuong, 9 tiét. Chuong 1 tap trung vio co so ly ludn — lam 10 khdi nigm déi ngoai cong ching, qué trinh phat trién ngoai giao cng ching va vai trd cua ngoai giao cong ching trong quan hé adi ng« ciia quéc gi Chuong 2 gidi thigu chinh sich ngoai giao céng ching cua Han Quée, trong d6 néu lén qué tinh phat trién cia ngoai giao cong ching ca Han Quéc tir cic nguyén nhan tic dong dén chinh sich dén chinh fch ngoai giao qua céc thoi ky tng théng, tir d6, dura cdc din chimg cho cdc hoat dong ngoai giao cong chting chit yéu cia Han Quéc Chuong 3 gidi thigu chinh sich ngoai giao cOng ching cia Han Quée duge thye hign 6 Vigt Nam, truéc tién, 6 chuong nay diém lai quan hé cla hai nude, dic bigt tp trung vao quan hé da duge hai bén nfng lén 1a déi téc chién luge. Bé din chimg cho céc hoat dong ngoai giao céng ching, chuong 3 dua ra mét s6 hoat dong ngoai giao cong chting cia Han Quéc & Viét Nam va lan séng Han Quéc trong sinh vién Vigt Nam, va cudi cing, chuong 3 dic két nhimg bai hoc cita Han Quéc va rit ra nhiing kinh nghiém cho céng tic déi ngoai cita Viét Nam hign nay. 10 CHUONG 1 KHAI QUAT VE NGOAI GIAO CONG CHUNG. 1.1. Cac khai nigm co ban -Khdi nigm “ngogi giao céng ching” Ngoai giao Ia sy giao thigp gitta cdc nha nude, va nha nude vin sé fi thanh phan chinh trong cdc méi quan hé quéc té trong mét thdi gian dai nita. Trong lich sit quan hé quéc té, cdc nude tién hanh cde hoat dong ngoai giao duéi nhieu hinh thie khac nhau, nhung qui tu lai thanh hai loai chinh 1a ngoai giao nha nude (cdn goi Ia ngoai giao truyén théng) va ngoai giao cong chting. Ngoai giao nha nude chinh 1a méi quan hé gitta chinh phi véi chinh pha cua céc nude 6 chit quyén, gitta cde nha Tinh dao cao cp nhat iia cée nude. Cée quan chire Lim viée trong cdc dai sit quén hodc co quan dai dign ngoai giao cha mot nude & nude ngodi 11 nhimg ngudi dai dign cho chinh phi cua ho & nude sé tai. Tuy nhién, sé 1a thién can néu nghi ing nha nude cé thé hoat dong duge nhu- mé hinh nha nude kiéu mau ly tuéng Westphalia. Con c6 nhing thinh phin khée ¢6 kha nang cung cap nhiing ¥ twong, chién luge va gidip ting cudng anh hong cla m6t nude trén trudng quéc té hon Li nha nude ty than van dong. Trén khia canh d6, b@ may nha nude nén 18 thanh phan khéi xuéng va digu phdi chinh thitc, chit khong phai 1a thanh phan thuc hién duy nhat. Cac phong thuong mai, hi déng cé van, t6 chite phi chinh phi, chuyén gia cdc b6, nganh, hoc gid, vin dong vién thé thao, nghé si, ké ca dan ca nhac cé truyén — tat cd déu c6 thé tré thanh céng cu cho ngoai giao cong ching ciia mot nude. Khai nigm “ngoai giao céng ching” la mét khai niém con méi me & Viet Nam, trong tiéng Anh la “public diploma Khdi nigm “Public diplomacy” cé noi duge dich Ia “ngoai giao cdng ching”, c6 noi duge dich 14 “ngoai giao nhan dain”, “déi ngoai mhén dan” hay tham chi 1a “ngogi giao myén truyén”. Trong ludn van nay, khdi nigm “public diplomacy” duge hiéu Ia “ngoai giao cdng ching”. Noi dung hoat d6ng ciia “public diplomacy” 1a rit rng va bao quét khong chi trong W pham vi ngoai giao truyén théng ma cOn 1a nhiing hoat d6ng nhim tao ra nhimg anh hung tich cye dén thai dO va tinh cam cia ngudi dan va chinh phi nude ngodi toi quéc gia khac thong qua cc phuong tign céng ching, 6 Han Quée, ngoai giao céng ching duge hiéu nhu sau: trong ban bio céo “Ngoai giao trong thoi dai truyén thong: van dung va higu qua ctia ba phwong thite mdi" cia giéo su Yoon Ye Sul — khoa Ngoai giao chinh trj dinh nghia ngoai giao cOng ching (tiéng Han 33 W) la mot phuong thie ngoai giao cé nhiéu chi thé cia mét quéc gia tham gia va sit dung céc kénh lién lac da dang va phuong tign truyén thong nhdm tic dng t6i tinh cam, suy nghi cua cOng dong quéc té, tao mot hinh anh dep vé quéc gia ciia minh vi nhim tac dong téi chinh sach, quan hé ngoai giao véi chinh phii mréc ngoai. Theo gido su Yun, ngoai giao céng ching c6 hai dic diém: Thi nhdt, no gin két chat ch cdc loai hinh phuong tién truyén thong. Théng qua phuong tién truyén thong, né phé bign rong rai hinh Anh dat nuéc Han Quéc t6i moi ting lp ngudi dan ‘ic vin d8, myc tiéu can nhim t6i, va né tap trung vio in gidi quyét. Thi hai, né thé hign nét vin hod. Ngoai giao cng ching 1a sy giao lu trao déi van hod, hoe thuat, my thudt, am nhac Han Quéc giti dén cho cde mude ngoai hiéu vé dit nude Han Quée mét cdch edn ban va dang ty hao nhat. O Viét Nam, ngoai giao céng ching duge hiéu 1a “ngoai giao nhan dan”. Ngoai giao nhan dan da tro nén quen thudc, 14 mot b> phin cdu thanh cia ngoai giao Viét Nam hign dai. Khai nigm ngoai giao nhan din 6 nude ta duge hiéu nh sau: Déi ngoai nhén dan la mét bé phan cdu thanh quan trong ctia céng téc adi ngoai chung, gdn bé chat ché voi ddi ngoai Dang va ngoai giao Nha nwéc, hoat déng trong linh vue quan hé v6i cdc d6i tic mude ngodi 6 trong va ngodi nuéc, do cdc chti thé nhén dan trién khai theo chu trong, chinh sdch adi ngoai cia Dang va dat duéi sur lanh dao, chi dao true tiép tiép, tap trung thong nhdt va toan dién cia Trung wong Dang chiu se quan ly theo phép ludt ctia Nha neéc. “Public diplomacy” lin dau tién sit dung tai My va Anh vao nhiing thap nién 60 cia thé ky XX véi ham y chi yéu 18 mét quéc gia quan ly va diéu chinh danh 12 tiéng, hinh anh cia quéc gia minh 6 nhiing quéc gia khdc. Trong théi ky dau tién, hoat dong ngoai giao cong ching ndi tiéng nhat chinh 1a “ngogi giao bong ban” gitta Trung Quéc va My dan dén vige binh thuéng hod quan hé Trung - My nhimg nam 70 ciia thé ky XX. Ngoai giao cong ching la nhiing cach thiic trong dé mot nude hoge mét 16 chite phi chinh phi thiét lap quan hé véi cdc thanh phdn phi chinh phii cia cdc nuéc khéc. Nhimg thanh phan nay c6 thé la nhimng ca nhan hoac t6 chtte quan ching, hodc t6 chite phi chfnh phi. Hoat déng cla ngoai giao cong chting nhiim muc dich phat huy “strc manh mém” cia mét nude, hé trg cho ngoai giao nha nude dé thye hign chinh séch déi ngoai ma chinh phi nude dé da dé ra. Mét dac diém thuan loi ciia ngoai giao cong chiing 1a n6 c6 thé tiép cn voi déi tugng va myc tiéu mot cach nhe nhang hon va higu qua hon trong nhimg diéu kién ma ngoai giao chinh thie cla nha nude khé thyc hign duge hoge thye hign ft higu qua. N6i mét cach don gin, ngoai giao cong chting 1a né lye cua chinh pha mot quéc gia nhim tao anh hudng téi céng chting hoe gidi lank dao cia mot quéc gia khée nhim thay déi chinh sch ca nude dé theo huéng cé Igi cho minh, Theo quan diém ciia Hans Tuch [8,tr. 3] thi dé 1a “mét qua trinh giao thiép ctia chinh phi céng ching medic ngoai nhém mang lai hiéu biét vé ¥ tudng va by twdng, thé ché va van hod, cing nh muc tiéu va chinh séch hién hanh cia nwée ho”. rong Ban chién luge an ninh quéc gia nim 1983 cia My (National Security Decision Directive 77) c6 nhic dén ngoai giao céng ching “la nhing hoat déng ma chinh phi: xdy dung nhdm hé tro cho cdc muc dich an ninh quéc phong” (8, tr.7] Ngoai giao céng ching, theo hai chuyén gia Ba Lan Ociepka va Kieldanovich, c6 nghia la “hueéng dong chiy thong tin ngoai giao qua céc phuong tién thong tin dai ching va cdc kénh khéng cé trung gian dén v6i cong ching nud ngoai nhdm tao mot hink anh tich cue vé dat nuoe va xa héi ctia minh, tie db dat duege cdc muc dich chinh tri quéc té dé dang hon” {10}. Ngoai giao cong ching tré thanh mt b6 phan rat quan trong clia céng tic déi ngoai cua nha nuée va nhin dan. Trong béi cénh bing né théng tin, cong nghé thong tin, toan cau hod, déu tranh quyét ligt trén mat tran tur twang, van hod, cong 13 tac thong tin d4i ngoai, ngoai giao céng chting cang cé tinh chat phite tap va c6 tim quan trong dic biét. Ngoai giao céng ching lién quan dén céc chuong trinh tai tro cia chinh phi nhim thong tin hogc anh hudng t6i céng ching cde nude khde, Cac céng cy chit yéu la cae an pham, sch bao, cde hinh anh, trao déi van hoa, dai phat thanh va truyén hinh [7, tr.85]. Day la mt luc luong rong 1én bao gdm nhiéu co quan tir trung uong dén dia phutong, gém céc t6 chite thude nhigu finh vue, nhiéu thanh phan kinh té. Mdi co quan, t6 chtte tién hanh céng téc ndy dudi nhiéu hinh thite khéc nhau, song déu c6 muc tiéu nhim lam cho cdc nude, nguéi nude ngoai hiéu vé con ngudi, duéng 16i, chu truong, chinh sich va thanh tyu déi méi cia quéc gia minh. Tuy nhién, ngoai giao céng ching 6 tinh chat hai chiéu: muén thanh cong trong no luc tao sie hiéu biét vé xd hdi va chinh sdch cia minh, ching ta rude hét phai hiéu nhiing mé-tip, van hod, lich siz va. tam ly ctia dan te ma ching ta mudn giao thigp, va di nhién ca ngon ngit cia ho nita” [1], tr.12]. Giéng nhu déi véi giao tiép hang ngay gitta hai ngudi, viée ling nghe fing quan trong ngang vige néi. Cf hoat dong ngoai giao céng ching c6 thé hinh thinh véi su hd tro truc tiép cla mét muc tiéu chinh sdch déi ngoai cu thé. Ching han, hau hét cdc nude déu c6 nhiing chuong trinh “khach nude ngoai” trong cde b6 phy tréch thdng tin truyén thdng hay ngoai giao. Nhiing chuong trinh nay duge xay dung nhim thu hiit bao chi nude ngoai va cde quan chite cao cp nuéc ngoai dén thim chinh thite nude chi nha truéc khi t6 chite héi nghi hay tyén bé chinh séch quan trong nham ting cudng sy higu biét va thign cam vé nhimg chinh sdch hay séng kién cy thé cla nude chi nha. Nhiing loai hinh ngoai giao céng ching khdc, dic biét Li cae chuong trinh vin hod va gido duc quéc té, khong nhat thiét phai c6 lién quan t6i nhimg muc tiéu chinh séch ngan han cu thé; ching gitip x4y dug hinh anh dat nuéc, din dén hiéu biét hoan thign va cn bang hon vé su phat trién kinh té, chinh tri, x3 hdi cua nude dé. M@t chién luge quan hé cong ching tét duge xay dung nhim dan dan tao thién cam tir chinh phi: cing nhw céng ching ciia dat nude ma minh nhim dén dé giam thiéu sy va cham khi quyén Igi hai bén mau thudin nhau. 4 -Phén bigt khdi nigm “ngogi giao cong ching” va “cong tic cong chiing” Trong Ban ké hoach ngoai giao déi Co quan théng tin Hoa Ky (United States Information Agency - USIA) dinh nghia ngoai giao céng ching 1a su tim kiém dé tang cudng Igi ich quéc gia MY thong qua sw hiéu biét thong tin ve My va cé thé anh hudng t6i cng chung nude ngoai. Ban ké hoach cing da phan bigt “cdng tac cong ching” (“Public Affairs") voi “ngoai giao cong ching”. Céng téc céng ching thong str dung nhimg hoat dong va ky ning giéng ngoai giao céng ching nhung hudng tdi cong dan ctia ban than medic minh, gitip ho hiéu duoc thé gidi bén ngodi tit goc d6 quéc gia va tang cudng nhdn thite trong cong ching vé vai tro quéc té cia neéc minh cing nhuw vai tro ctia nganh ngogi giao. Céng tac céng chang don thuan 1a sy cung cap théng tin téi céng chting qua cde an pham, céc nghién ctru truyén bé muc tiéu, dudng 164i, hoat dong cia mot chinh phi. Gitta ngoai giao cong ching va cong téc cong ching c6 quan hé quay vong [29]. Trong méi quan hé do, truyén thong dai ching c6 vai trd quan trong. Truyén thong dai chting nh&m t6i vige lam thay déi nbn thite, thai 49 va hanh vi ctia con nguéi, c4 nhan hay nhém xa hdi, hodc ca xa hdi. Trong x4 héi hién dai, su phat trién nhanh chéng ca cng nghé théng tin da tac déng manh mé dén céc dang thite cia truyén thong. Trude day, truyén thong truc tiép gilt vai trd chu dao, thi nay truyén thong gidn tiép théng qua cdc phuong tién k¥ thuat, truyén thong ca nhan git vai tro chii dao, Nhiém vu cia ngoai giao cng chting khong chi dimg lai tong viée tuyén nhan tin tire mét cach thy dong, ma cn bao ham cd vige phan tich, dénh gid, phat biéu quan diém va dinh huéng xié ly vé cde thong tin lién quan dén nhiing sue kign trong nuéc va quéc té nhdm dat t6i nhiing muc dich phuc vu cho ducing 16i déi ndi va ddi ngoai ciia mét qudc gia [29]. ‘Trude bdi canh doi séng chinh tri quéc té dang chuyén bién phite tap va khé ludng, cing véi sy biing né cia théng tin trén thé gidi, hoat déng ngoai giao cong ching trong cng tic déi ngoai cing tré nén quan trong. NO khong chi g6p phan nang cao dan tri, dinh huréng dur lun xa hoi ma cdn dap img nhu cau théng tin phuc vy phat trién kinh té - x4 hi eding nhur phat trién c&e quan hé d6i ngoai ciia quéc gia. 15 1.2, Nhirng yéu t6 16n anh huwéng dén phat trién cia ngoai giao cong ching 1.2.1. Sw bién déi trong méi trong an ninh qu hai kj sau Chién tranh tanh Su phat trién cua ngoai giao céng ching dang bj anh hung tryc tiép béi nhimg bién déi trong méi trong an ninh quéc té thoi ky sau Chién tranh lanh, dic bigt 1a ste thay déi trong quan hé gitta cdc nde lon va sue xudt hién va lon manh cia nhimg cui thé quan hé quéc té méi. + Sw thay déi trong quan hé gitta céc meée lon Do sur sup dé cia ché d6 xa hdi chi nghia 6 Lién X6 va cde nude Dong Au da dn dén sy thay déi trat ty thé gidi hai cue. MY tro thanh siéu cudng thé gidi, ¢ déu dang nudi tham vong Kim ba chi thé gidi. Trong khi d6, cde cudng quéc kh mong muén pha vo thé déc quyén cia MY, xdy dung trat ty thé gidi da cuc, trong dé ho c6 tiéng noi binh ding hon véi Mj. - Cae nude Tay Au muén vuon [én gianh lai quyén hay it nhat 1a chia sé voi MY - quyén lanh dao thé gidi. Dé thuc hign tham vong trén, EU da né lye tang nam 1992 Higp uwéc Mastricth duge ky ké chau Au, lap Thi truéng EU don nhat va mé réng EU sang phia Dong curong néi lye ca min! fap Lién minh - Nhat Ban thi hanh chinh sich dudi kip vé chfnh tri, von Ién tro thanh cudng quéc hoan chinh - Trung Quéc thi hanh chinh sch tréi day hoa binh, day manh phat trién kinh té, phat huy anh hudng trén thé gidi, dic biét 1a Dong Nam A va hign dai hod quan sy + Suexudt hign va lin manh ctia nhiing chii thé quan hé qudc té méi Ciing sau khi ché d6 xa héi chit nghia @ Lién X6 va Déng Au syp dé, wén ban dé thé gidi da xuat hang loat quéc gia mdi. O Trung A: Udobékitxting, Cadactang, Kiéegiting, Tétgichting tro thanh cdc quéc gia déc lap; Ngoai Cépeado xuat hign cae nha nude déc lap chit quyén méi: Gioocgia, Acménia. G Déng Au: Séc, Slovakia, Slovenia, Maxedénia, cae nude cOng hod ving Ban tich: Latvia, Lituania, Ettonia. 6 Déng Nam A: Déng Timor tré thanh quéc gia dc lap. Nhiing quéc gia déc lap méi trén da tham gia vao quan hé quéc té va khu vc va tro thanh nhig chi thé quan hé quéc té méi. Sy xuat hién cia ho lam phong phi thém quan hé quéc té nhung cing lam tré nén phite tap hon. Méi trudng an ninh quéc té thay ddi dat ra yéu cdu déi méi tu duy vé an ninh quéc té va diéu chinh cae thé ché hgp tac an ninh cii va xy dung cdc thé ché hgp téc an ninh méi phd hgp nham duy tii hoa binh va an ninh quéc té. Khdi niém an ninh kh6ng gidi han trong khuén khé quan sy chat hep ma ciing cdn bao him nhing méi quan ngai kém truyén théng hon nhu su xudng cp cla méi trudng, din sé, cdc hoat déng tdi pham xuyén quéc gia dang lim trim trong cdc méi quan hé lién nha nuéc va cé tiém nang din t6i xung dot. Nhiéu quan diém méi vé an ninh di xuat hign nhu An ninh tong hé cia Trung Quée, An nin hop tée cia John Steinbruner - mt nha khoa hoc & Vign Brookings, An ninh todn dign do Nhat Ban dé xuéng nhimg nim 70 va khai nigm an ninh toan dign dugc ung hé manh mé cia cdc nuée Dong Nam A, dac biét 12 Malaysia, Ind6néxia va Singapore. Cac quan diém nay cho phép cae bién phép chinh thite, phi chinh thite, song phuong, da phuong duge sir dung cling nhau dé déi ph6 véi mét loat céc van dé quéc gia va toan cdu. Quan hé nha nude véi nha nudc cin dat trén co sé cing ton tai hoa binh, tire 1 t6n trong cht quyén va toan ven nh thé cua nhau, khong can thigp vio cng viée ndi b6 ciia nhau, binh ding cing c6 Igi, Cae nude can ting n hanh cursng sy hiéu biét va tin cdy Hin nhau thong qua su déi thoai va hgp tac, giai quyét nhiing khac biét va tranh chap bang bién phap hoa binh. Khi khai nim vé an ninh duge mé rong, khoang céch gitta chinh sich déi ndi v6i chinh sich d6i ngoai nhanh chéng thu hep, khién nhing méi quan tam hang ngay ctia ngudi dan tré thanh méi quan tim cia cdc nha hoach dinh chinh sch déi ngoai. Cc nha ngoai giao phai hu y nhiéu hon dén giai quyét cde van dé an ninh phi truyén théng, vin dé dw Iudn trong mude va quéc té duge dat & vi tri cao hon, méi quan hé véi cdc t6 chite phi chinh phu duge quan tim va thiét lap chat che hon. 1.2.2. Swrthay déi quan niém vé quyén lye trong quan hé quéc té Mot yéu t6 16n nira dang anh hudng dén su phat trién ctia ngoai giao cong chiing 1a sy thay ddi quan nigm vé quyén lye trong quan hé quéc té, Cai ma Joseph Nye goi la “quyén luc mém” dang cé vai trd ngay cang quan trong. Noi dén quyén Ive 1 néi t6i kha nang chi phéi, kiém soat hanh d6ng ciia déi tugng khdc: mot nha nude hiing manh c6 thé bude déi tuong tiép tue mét hoat dong nao dé, thay déi nhimg gi né dang lim, hoc khong lam diéu gi. Cac nha lanh dao ti lau da cho ring, kha ning kiém sodt déi tuong khéc 1A néi ham cia nhing ngudn luc ho so hitu, dic bigt 1a site manh quin su. Trong khi nang lye cia quan d6i vin 1A mot ngudn site manh chinh cia quéc gia, quyén lye “mém” dang tro nén quan trong hon béi vi chi phi cho vige str dung site manh quan sy ngay nay cao hon rat nhiéu so véi nhing giai doan truéc day, khi su cing phy thuéc vé kinh té chua lén Lim. Trong khi dé, quyén lye mém 1a kha ning dinh huéng sy quan tam, chi ¥ cia ngudi khdc nho su hdp din cia tu tong va van hod cia minh, dé dang thyc hign trong thoi dai hign nay khi théng tin, ti thite da tré thanh site manh thye su. Bat ky quéc gia nio cling c6 thé xay dung hay danh mat quyén lye mém vao bat cit lic nao. Ngoai giao cong ching tro thanh nhing hoat déng thc tién ctia quyén lec mém. Vi vay, ngay cng nhiéu quéc gia dau tu vio cdc bién phdp phi quan sy dé dat duge quyén lye mém, cd ging xay dung nén “ngoai giao théng minh” - sy két hop gitta quyén luc cimg va quyén lye mém, Dudng 16: “ngoai giao thong minh” cua Hoa Ky duéi chinh quyén ciia téng théng Obama Ia mdt vi dy. Hoa Ky da chon phuong phap gidi quyét nhimg van dé thir thach nhat hign nay chinh 18 ngoai giao céng ching. Téng théng Obama néi chuyén tryc tiép voi ngudi din theo cach dé hiéu va thuyét phuc két hop véi viée mé rong str dung cong nghé méi dé giao tiép voi ngudi din. Hoa Ky dang huéng téi viée sé lanh dao thé gidi bing tim guong chi khéng phai bang su can thigp. Hoa Ky dang nhdn manh tam quan trong ciia cdc t6 chite va thé ché dia phurong dé tao ra swt quan tam méi vé tréch nhiém chung va cac hanh d6ng phdi hop tén toan cau. Trong thoi ky mo cita, hdi nhép quéc té hién nay, cdc yéu t5 van hoa dong m6t vai trd rét to Ion trong viée thiét lap “quyén lye mém”, Boi vi sy xAm nhap vé 18 van hod la bude dau tién dé xdy dyng hinh tugng va truyén tai thong digp cla quéc gia nay vao quéc gia khdc. V6i tu cach 1a tong thé cdc gid tri vat chat va tinh than cia xa hdi, trong doi song x4 hdi, vin hod luén lun can thigp vio cde qué trinh xa h@i théng qua sy danh gid cua tit ca cde chu thé xa hgi, tir nhiing ca nhan riéng 1é dén toan thé céng déng. Khi dua vao cdc gid ti xa hdi, nhan t6 van hod tic déng dén qué trinh phat trién thing tré nén tiém an hon, tinh té hon va cé site séng ben ving hon so voi cde nan t6 khéc. Vii khi clia né khong chi 1A nhimg chudn mye xa di c6 tinh chit gay dp luc nhu kinh té, phép quyén ma cdn 1a nhitng chuan myc khéc c6 kha ning diéu chinh hanh vi khéng bing con dung cudng bite, hose cusng bite thong qua tw tap quan. Bing nguyén, ching han nhu dao duc, t6n gido, phong t hoa ¢6 kha nang tac dng dén mdi thanh vién xa h6i, bude mdi thanh phai t6 thai d6 cua minh trude méi su bign xa hi. Boi vay, bat ké mot chuong trinh xa hgi no, di 1a chuong trinh thuan tuy kinh té hay thudn tuy cong nghé, khi da duge hoach dinh va trién khai thi kém theo n6 va an gidu dang sau n6 bao gid cing 1a sur phan img hay bay t6 thai d6 xa hoi vé mat van hod, la trach nhiém xa héi tw nhién cia moi thinh vién xa hdi, ké cd nhimg ngudi kh6ng tham dy vao nhimg chuong trinh 46, Trong lich sit cia su tién trién van minh, d& c6 khong it nhing bai hoc day sire thuyét phue vé sur génh chiu nhiing hau qua vin hod nang né do nhing chuong trinh kinh té va ky thudt gay ra, khi nhan t8 vin hoa (do v6 tinh hoc hitu ¥) khong duge xem xét nhur 1a nhiing thanh t6 eta sy phat trién, 1.2.3. Toan céu hod tac déng dén bién déi nén chinh trj thé gidi Toan cau hod dang dién ra manh mé va lim thay adi quan nigm vé chi quyen quoc gia. Toan cau hod 1a sy m6 rong lién tye va dan dan cdc qué trinh tong tac, cdc dang t6 chite va cdc dang hop téc bén ngoai khong gian truyén théng duge dinh nghia theo cha quyén (Victor D.Cha). Toan cau hod lién quan dén su thu hep thé gidi va ting cuong nhén thite vé thé gidi nhu mét thyc thé néi chung (Roland Robertson). Quan nigm vé chi quyén quée gia gin lién véi Hod ude Westphalia nam 1648, Hoa uée Westphalia da danh dau “cot méc phap ly” khi khang dinh chinh pht i cde quéc gia c6 chi quyén c6 déc quyén vé phap ly déi véi Hanh thé ctia ho. Hoa ude nay 1a co s6 cho sir phat trién cia luat phdp quéc té cing nhu tao ra co cu trat ty thé gigi, Cae nude c6 thé binh ding dam phan cae higp dinh ty nguyén véi nhau vé cdc van dé kinh té, chinh trj. Binh ding v6i nhau duéi géc do luat phap quéc té, nhung khéng phai luc nao cing ngang tai ngang strc trén chién trudng. Tinh thiéu binh ding vé vat chat va su canh tranh quyén luc da khién cho cée nuéc tranh gidnh anh huéng Igi ich véi nhau. Ngay nay, nhiing vin dé quéc té bao gdm su phan bd quyén luc gitta cdc quéc gia, thj trudng, nhimg van dé kh6 khan vé méi trudng, bénh tat, thién tai... da gay kho khan cho nude nao “don thuong dge ma”. Hoa uée Westphalia duéng nhu “khong dé cap duge nhu cau song con cia con ngudi, khong con dem lai an toan truéc nhimg tén céng, cing khong dem lai tién trién hop ly déi voi cong bang xa hi va kinh té; né khéng thé bao vé méi truéng khoi suy gidm, hodc phan bé va béo ton mét ich thod dting tai nguyén va khodng san” (Rechard Falk). C6 thé néi, to’n cau hod va cling voi né 1a qué trinh dan cht hod, sy phat trién cua chit nghia nhan dao dang lam thay ddi quan nigm vé cha quyén, Kanh thé theo higp ude Westphalia trong nén chinh ti thé gidi. “Ching ta da di tir mét hé théng duoc xdy dung quanh nhitng bite nedng 161 mét hé théng ngay cang duoc xdy dung quanh cdc mang luéi” (Thomas Friedman), Hign nay trén thé gidi cé hon 200 nha nude ~ dan te, hon 38.000 céng ty xuyén quéc gia v6i khoang 250.000 chi nhénh 6 nude ngoai, khoang 250 t6 chire ign chinh phi (IGO) va hon 27.000 t6 chite phi chinh phir véi cdc hoat dong quéc t8 dang chit y. Sy xwat hign cua cde t chtte lién chinh phit va cong ty xuyén quéc gia téc dong dén cdc chinh séch ciia chinh phi & cae nude. Khi cde 16 chite nay hanh déng xuyén bién gidi dia ly thi ranh gidi gitta chinh tri trong nude va quéc té tro nén mo dan. Vi dy, vao nim 1995, 76 chic Hod binh Xanh da ngin chan Royal Dutch (Shell) virt bé dan khoan dau Bren Spar & ngoai khoi bing céch kéu goi du luan 6 cdc quéc gia chau Au. Su tac dong ctia cdc t6 chite nay dén mang lw6i chinh tri thé gidi duge biéu hign qua so dd 1.1 20 So dé 1.1: Méi quan hé gitta céc quéc gia va Cae t6 chite lién chinh ph (IGO) f Quoc gia A Quoc gia B Chinh phi Chinh phi, Xa hdi Xa hoi Té chite phi chinh phi cia quéc gia me aa a en Cie t6 chite phi chinh phir (NGO) Chi thich: én quéc gia Quan hé xuy Quan hé néi b6 quée gia Toan céu hod nhdt la toan cdu hod thong tin eting dang tic dong manh mé dén nén chinh tri thé gigi. Nhimg tién bd gan day trong cong nghé théng tin 1a co cho dang toan cau hod néi bat nhat. Truyén tin qua vé tinh va mang Internet da xoa bé khoang cach khéng gian tach rdi cde dan tc trén hanh tinh, lién két ngay cing nhiéu ngudi trong mot cong dong dign tir ao. Bién ia hién nay khong cdn 1a hang ro ngan can théng tin, Khi dong thng tin tryc tuyén pha vo hét bién gidi quéc gia nay 161 quéc gia khéc, tim quan trong cita chit quyén Kinh thé sé xi mon ‘Chinh siéu 19 thong tin da dich chuyén c4c loai tién t@ cia nén kinh té toan cau quanh hanh tinh véi t6c 46 anh sang cing chuyén ché cdc y tuéng va hinh anh tw do xuyén bién gidi chinh tri va tu tuéng” (Strobe Talbott — nguyén thir trong Ngoai giao MY) [8, tr. 154-17]. Do d6, tam quan trong ciia ca céng tée quan ching va ngoai giao cong ching cé xu hudng ting lén trong nginh ngoai giao duong dai. Nhiing xu huéng nay bao gom xu hudng ting tam quan trong cla cong luan; xu hudng phat trién cia mét hé 21 théng truyén théng di sau hon, mang tinh toan cdu hon; xu huéng ting tinh minh bach toan cdu nhé c6 nhimg tién bé trong truyén thong, hign tugng xa hdi dan sur nang déng hon; va xu huéng phat trién mt nén van hod toan cdu dan dén nhu cau bao vé tinh da dang van hoa. 1.3. Qua trinh phat trién ngoai giao cong ching Ngoai giao cng ching bit dau tir théi ky Chién tranh thé gidi thir nhdt khi chinh quyén My thanh lap Uy ban Théng tin Cong ching (thudng duge goi la Uy ban Creel) nm 1919 véi muc dich cung cp, vign tro cua nhan dan cho quan doi Mg tham gia chién tranh thé gidi thir nhdt va muén nhn dan nude ngoai hiéu vé nd lye cia MY dang dau tranh cho nén dan chi. Nam 1948, Quéc hoi M¥ ban h Dao lugt vé Théng tin va Trao déi gio duc (USIEEA), tao co so php ly cho ce hogt dong ngogi giao nhan din ctia My. Theo qui dinh cua USIEEA, myc dich cua ngoai giao nhan dan nham “tao diéu kién cho Chinh phi My thic day se hiéu biét t6t hon gitta Hoa Ky va céc nuéc khéc, va tang cudng sie hiéu biét chung gitta nhan dan Mj va nhan dan cde nuée khée". Nhiéu tai ligu cho rang thuat ngtr “ngoai giao céng chung” lan dau tién duge ding vio nim 1965. Edmund Gullion — mét nha chin tri - ding thudt ngi nay khi 48 cp thinh 1p Trung tam Edward R.Murrow cia khoa Luat va Ngoai giao, trudng dai hoc Tuft. Ong da viét vé ngoai giao céng ching “ngdn ludn anh hong dén viéc hinh thanh va thye hién chinh sich déi ngoai cia mét quéc gia. Ngoai giao cing bao ching tong hop tat ca méi quan hé quéc té khdc v6i Idi ngoai giao chinh thong gom sue tuyén truyén cdc quan diém, chinh sdch cia m6t quéc gia voi céc née khéc, sw giao luu gitta cdc t6 chitc, cdc cdc nhén giita quéc gia nay v6i quéc gia khdc, se chuyén tai thong tin va quan diém...” [9, tr.8]. Trung tim Murrow trong budi dau thanh lap m6 ta ngoai giao eéng ching nhu sau: “Ngogi giao céng chuing dé cdp ti su dnh lung ctia thai d6 cong ching doi voi viée xdy dung va thue thi chinh sich 6i ngoai ctia quéc gia. Né vuot lén trén ca pham vi hoat déng ngoai giao truyén tréng béi chinh phii quéc gia dé chit trong dén ngén ludn & cdc nice ngodi, va sue twong tac loi ich giita cdc nhém ca nhdn, giita loi ich ctia mét nurée nay véi loi ich 129]. nueéc khe Ngoai giao cOng ching phat trién manh mé 6 My. BO Ngoai giao My 1a co quan chiu tréch nhigm chinh trong vige hoach dinh chinh séch cho ede hoat dgng ngogi giao cong ching. Cée chuong trinh cy thé do mot s6 co quan khae nhau cia chinh phi dam nhigm. Tir nam 1953 dén nam 1999, Co quan Thong tin Hoa Ky (USIA) chiu tréch nhigm chinh vé c4c hoat dong ngoai giao nhin dan cia My & nuéc ngoai. Tir nim 1999 dén nay, cde chuong trinh théng tin quéc té, trao ddi gido duc va van hod tap trung vé dau méi chinh la Vu Ngoai giao céng ching va cdc van dé cong ching (PD&PA) ctia B6 Ngoai giao. Co cdu cia PD&PA bao gdm: Cuc cic van dé Van hod va Gido duc, Cyc cae van dé céng chting va Cue Cac chuong trinh théng tin déi ngoai con c6 hai co quan cia chinh phii A Cuc Pht thanh & Truyén hinh Quéc té va Uy ban Quan ly Phat thanh va Truyén hinh, Ngoai ra, 6 MY cdn c6 mét sé trung tim nghién ctru ngoai giao cong ching do cae trudng dai hoc thanh lap, trong s6 nay c6 Trung tam Ngoai giao Nhén dan ciia Dai hoc Nam California. Céc trung tim nay nghién céru cde van dé vé ngoai giao nhan dan néi chung va cla MY ndi riéng, déng théi dua ra nhiing khuyén nghj vé chinh séch ngoai giao nhan din cho chinh phi MY. Céc t6 chite phi chinh phii cia MY cing Ki mot lye long lén tham gia cée hoat déng ngoai giao nhan dan 6 nuéc ngoai. Nhing bude phat trién ctia ngoai giao cng ching hién dai cia M¥ gn lién v6i str phat trién cia phim anh, dai phat thanh, truyén hinh, Ngoai giao céng ching tanh lanh, ngay cng mo rong trong thdi ky Chién tranh thé gidi thir hai va Chié trong cuge dau tranh gidta cha nghia tu ban va chi nghia céng san, ‘Thdi ky chién tranh lanh, Téng théng Roosevelt da thanh lap Trung tam Thong tin My 6 chau Au va khai truong Dai Tiéng ndi Hoa K} phat ra nude ngodi Céc chuong trinh ciia dai chi yéu vé tin tire va van hod hign dai va duge phat thanh bang hang chue thif tiéng khdc nhau véi 94 trigu ngudi nghe khap thé gidi mdi tuan. ‘Trong théi gian Chién tranh lanh, ngoai giao cong ching néi lén nh La mét phan cét yéu trong chién luge an ninh MY, bao gdm hé tw tuéng cing nhu Tinh vue vin hoa. Sau khi Lién X6 sup dé, ngan séch danh cho ngoai giao cng ching da bi cat gidm, Nam 1998, hang thong tin My dugc thanh lap dé gidi thigu cdc gid tri van hod Mf ra nude ngoai da sap nhap vao BG Ngoai giao. Téi nam 2001, My danh cho ngogi giao c6ng chting 1 ti USD, chi bing 3/10 cua 1% ngan séch danh cho quan d6i. Tir nim 1991 sé nhan vién chuyén trich vé ngoai giao céng chting giam dang ké va cong nghé bit dau thay thé cho méi lién hé gitta ngudi voi ngudi [29]. Sau sur kign nuéc My bj tan cong khiing bé ngay 1-9-2001, chinh séch ngoai giao nhan dan cia MY cé su thay déi lén. Theo quan diém cla Mf, sur kién khing bé nay 1a mét trong nhiing biéu hién cao d6 cila tinh than chéng MY. Cac quan chite Mf da tim hiéu nguyén nhan va nhin dinh ring m6t trong nhiing nguyén nhan quan trong 1a do chfnh quyén My da coi nhe hoat déng ngoai giao nhan dan thoi ky sau Chién tranh Lanh. Vi thé, sau théi diém nay chinh quyén Mf gia ting céc hoat dong ngoai giao nhan dan, Trong chién luge ngogi giao nhan din méi cia chinh quyén Bush, mét trong nhing uu tién duge x4 h la “Cung cé nhan thitc vé nhing loi ich va gid tri chung gitta nhan dan My va nhan dan cae nuée cing nhw gitta nhimg nén van hod khéc nhau trén thé gidi”. Muc tiéu tng thé ca chién luge ngoai giao nhan din mé 1 cai thign uy tin va hinh anh nude Mj trong cong déng thé gidi cing nhu lam suy gidm thai dé chéng MY cila ngudi nude ngoai, dic bidét 1A cong déng ngudi Hai gido. Tir thang 7-2005, vige chi trong dén ngoai giao cng ching di duge “nhin manh” khi ba Karen Hughes - m@t chuyén gia c6 kinh nghigm trén 10 nam lim tw cho Téng théng Bush - duge chi dinh lam thir trudng Ngoai giao phy tréch ngoai giao céng ching va cac van dé cong ching. Nhiém vy dau tién ciia ba 1a thye hign m6t “chuyén nghe ngéng” (listening tour) vong quanh Trung Déng trong théng 9. Mat sé chuyén gia cho ring, khéng phai thé gidi chong My ma IA chéng lai chinh sich déi ngoai cia MY. Digu quan trong la cé ging thiét lap sw lién két trong cdc t6 chite dan su, céc nhém gido su, nha bao, hoc gid, cde nha van... Ngoai giao cong ching khdng thé bj dé nang boi nhing ky we vé sy kign 11-9 va hay dat trong cau héi: Tai sao ho ghét ngudi My ? — cde chuyén gia nghién ctu vé Hai gido tai Dai hgc Boston phan tich nhu vay. Dé xay dug hinh anh vé nudc MY, hau hét cdc chuyén gia déu cho ring, da dén lic My phai thay déi va can cht trong vao vige xay dung méi quan hé gitta nhan dan My véi nhan dan céc nuéc. Sau sy kign 11/9, ngoai giao cng ching tro thanh vai trd quan trong hon & My bai né lién quan dén b6 phan tu nhan, céng céng, lin quan dén nhimg thay ddi ciia khoa hoc ky thuat, x héi, cdc ly thuyét chinh tri i6i va tir d6, n6 yéu cau Idi tur duy méi, m6 hinh méi, nghién ciru m 1.4. Vai trd cita ngoai giao cng ching trong quan hé déi ngoai ciia quéc gia Quan hé quéc té khéng cdn chi [a linh vuc ctia mét sé it ngudi ma 1d mdi quan tam cia cong ching néi chung. Tin tite dugc truyén di rt nhanh va ngudi dan hiéu ring nhing gi xay ra & mOt noi nao dé trén thé gidi thudng cing déi t dong Jén nhitng noi xa xi khac. Sé Ivong dua tin quée té 1a qué 1én. Cude chién truyén thdng nham gianh gidt trai tim, khdi de cua cong ching tr nén quyét ligt hon bao gid hét. Theo nguyén phé téng thu ky Lién Hop Quéc Karl Theodor Paschke, day 1a tic ma ngogi giao céng chting tham gia vao. Theo éng, ngudi dai sit hign dai phai tw hoi minh gan nhu hang ngay: dat mde ma t6i dai dién dug nhin nkén nue thé nao 6 dét née so tai? Nhiing muc tiéu chinh sich déi ngoai ctia chinh phii t6i cé duoc hiéu rd va tran trong khéng? Toi va nhdn vién cé thé lam gi dé chdn chinh nhitng hiéu ldm va pho bién nhitng théng tin tich cue? Dat nude ti duge gidi thiéu va nhin nhdn nhue thé nao? Lam thé nao dé két thém ban bé cho nuéc téi trong dat ued 86 tai? Trong xu thé hdi nhp, khong mét quéc gia ndo cé thé t6n tai va phat trién ma khdng mé cia, giao luu véi cde nude khdc trén thé gidi, Nha nude mot mat phai tim hiéu ngay cang sau, rong, hiéu toan dign ve thé gidi; mat khéc, ciing rat can dé thé gidi hiéu nhiéu hon, hiéu rd hon vé quéc gia minh, qua dé tim kiém va ting cudng cic co héi hop tic dé cing phat trién. Viée ting cudng ngoai giao cong chting sé giip hoan thanh nhiém vu trén mét cach tét nhdt. Dé cing chinh [a vai tro cia céng tac ngoai giao céng chiing. Trong xay dung va quang ba thuong higu quéc gia, ngoai giao cOng chiing gidp ting cudng su hiéu biét cia ngudi din mot nude ve 25 mt quéc gia khéc, bién quéc gia minh tro thanh m6t quéc gia than thign, luén hu lai trong tam tri ngudi dan nude khéc khi ho nghi dén mét quéc gia ndo dé, ngudi dan duge cép nhat thudng xuyén hinh anh mét qudc gia, lam thay ddi nhing quan diém khéng tich cuc vé mét quéc gia, lam tang thém nhing nhan thie cia moi ngudi vé tam quan trong va co héi ciia trién vong hgp tac gitta céc quéc gia voi nhau trong tién trinh toan cdu hod déi véi tat cd moi ngudi Ngoai giao céng chting cdn tao ra hinh anh mét quéc gia hap dan, loi kéo moi ngudi quan tam dén quéc gia minh théng qua cdc hoat d6ng nhu trao déi giéo duc, hgp téc nghién citu khoa hoe, thuyét phuc moi ngudi coi dat nude nay IA mot dia diém hap dan dé di du lich, nghién ctu, va du hge, thuyét phye ngudi dan sé tai mua hang hod cia quéc gia minh, thuyét phye ngudi dan so tai hiéu biét va tan dt nude minh, thanh nhiing gid tri cua Bén canh d6, ngoai giao cong chiing cdn tao ra nhiing anh huéng dén ngudi dan so tai nhu thuyét phuc cdc cong ty dau tu vao nuéc minh, tao ra nhiing phan hdi tét vé vi tri cia dat mrdc trong céng chting va tao ra nhiing thién cam déi voi cdc nha chinh tri dé ho coi dét nude minh 1a mét déi tae kinh té va chinh tri thich hop. Dé ngoai giao cong chting thye hign t6t vai trd cia minh trong xay dymg va quing ba thuong higu quéc gia thi cdc quéc gia cin t6 chite céc chién dich truyén thong véi cde ndi dung thu hut sy quan tam cia cde déi tung cng chting nham tao ra sr lign két v6i cdc hoat dong ngoai giao truyén théng, chinh thie gitta ede nha nude, xdy dung mét chién luge truyén thong tong thé, trong d6 c6 iéc theo doi va quan ly tit ca nhimg nhan thite tng hop ciia ngudi dan nude ngoai vé dat nude minh. Ngoai giao cong chiing gin gitt va phat trién nhimg méi quan hé bén vig, lau dai voi nhig c4 nhn ¢6 uy tin trong cong déng dan cur sé tai thdng qua cdc hoat dng nhu cp hoc béng, trao déi hoc gia, céc chuong trinh dao tao, héi thio, hoi nghi va kha nang tiép c§n nhiing kénh théng tin chinh thite cua mot quéc gia nhim trénh nhimg théng tin bj hiéu sai duge phat ra tir nhimg ngudn kh6ng chinh thite. é thuc hign cdc hoat d6ng ngoai giao céng ching ddi hdi rat nhidu cong site va ca tién cua. Do vay, théng thudng chi nhig quéc gia hing manh, nhimg quéc gia kinh é phat trién, nhimg euong quéc khu vyc va quéc té thye hign chuong trinh 26 ngoai giao céng chting. Nhiing quéc gia khac tuy theo nhiing muc tiéu phat trién kinh té va quang ba thuong higu quéc gia sé t6 chite thyc hign c4c chuong trinh ngogi giao c6ng ching & pham vi hep hon va tap trung trong tam thye hign nhing chinh sch déi ngoai truyén théng va cdc hoat déng ngoai giao chinh thirc. Ngoai giao cng ching vé ban chat duge hiéu 1a cdch thite tao ra va sir dung “quyén Ie mém” hay site manh mém. Qua dé, tg0 cho nhig co hdi dé lam gia tang su hiéu biét va tao nén mét hinh anh quen thuée gin véi mét quéc gia. Bing cach thiét lp mét website dé lam dau méi cdc nguén théng tin chinh thie khéc nhau vé mét quéc gia nhu cdc co quan dich vu déi ngoai hay trao déi sinh vién, hoc gia. Chinh vi sy don gian va higu qua khi thiét lp nhimg kénh déi thoai va trao déi thong tin nén thm chf mt nude nghéo nat cing c6 thé tién hanh ngoa a0 cong chiing. Thong qua céc hoat dong cua minh, ngoai giao céng ching sé tré thanh mot nguon lyc dang ty hao va théng nhat cia mét dat nudc, ngoai giao céng ching con mé ra co hgi cho moi céng dan tré thanh mét dai str nang d6ng cho dat nude minh, CHUONG II CHINH SACH NGOAI GIAO CONG CHUNG CUA CHINH PHU HAN QUOC 2.1.Co' sé thye tién va nhing chinh séch ngoai giao cong ching ch yéu 2.1.1.Co' sé the tién cia chinh sdch ngogi giao cong ching Han Quéc + Sw thay déi tinh hinh an ninh khu vue Dong A trong thé ky XX1 Han Quéc 14 m6t quéc gia nim trong khu vuc Dong A. Hién nay, hoa binh va an ninh khu vue Déng A van duge git ving. Tuy nhién, bite tranh chinh ti - an ninh cua khu vue Déng A nhimg nam dau thé ky XXI, nhat la sau “su kién ngiy 11/9/2001”, v6 cing phite tap. Quan hé gitta ede qué gia chit yéu 6 khu vue nay da c6 su diéu chinh, hinh thanh cuc dign hgp tc va kiém ché lan nhau 6 thé kh6ng can bang va bién dong. Diém chung ciia cdc nude Dong A voi cong ding quéc té 1a van 8 an ninh quéc gia rat néng bong. Trude hét, nhiing diém néng tao nguy co tiém tang gay bat én dinh & Dong A va bién Dong (van dé hat nhan trén ban dao Triéu Tién, quan hé hai bé eo bién Dai Loan va tranh chap lanh thé trén Bién Dong giita nhiéu nude trong khu vue) chua thé gidi quyét trigt 48, Bén canh 46, sy thigu hyt vé nang lugng, ngudn vén dau tu, nguén nhan Iye chat lugng cao, nhat 1 van dé an ninh mdi truéng cing mét loat cdc van dé an ninh kinh té - x hGi cng tro nén néng bong hon bao gid hét. Va Déng A la khu vue tap trung nhing nude c6 ché dé chinh trj - xa h6i khdc nhau, nén van tiém an nhimg nguy co biing phat xung dot ¥ thtte hé va xung d6t trong van dé dan chil, nhan quyén. Cae nhan t6 bat én dinh khu vue 1a nhimg méi nguy co de doa tiém tang dén su ton tai 6n dinh hoa binh, phat trién cua Han Quéc, mét nude nim 6 Dong A cing nhu anh hudng nhiing Igi ich eding nhu vi tri, vai td quan trong trong khu vue nay, ma néu Han Quéc khéng c6 nhimg déi ich phi hgp hodc cach giai quyét khéo Iéo én thoa thi c6 thé gay tac dong rat lon dén an ninh quéc gia. Cac nhan té bat én do Rs: -Cudc khing hodng hat nhén trén ban dao Triéu Tién Nhan t6 nguy hiém dé nhdn thay nhat 1a cudc khiing hoang hat nhan trén bin dao Triéu Tién. Bac Triéu Tién 1a phan lanh thé nim 6 phia Bic cia Han Quéc. Van dé hat nhan ciia Bac Triéu Tién la mét mét van dé ma chinh pha Han Quéc rat quan tam trong cae chong trinh nghj sy cding nhw rit than trong trong cach dura ra cae bién phap gidi quyét. Van dé hat nhan Bac Triéu Tién da hi gay nén khing hoang hat nhan 6 Déng Bac A nam 1990 va lin thir hai vao nam 2002. Cuée khung hoang hat nhan trén bao dao Triéu Tién da tic déng xdu dén moi trong an ninh quéc té néi chung, an ninh Déng Bac A ndi riéng. Déi vi khu vuc, cuéc khiing hoang dé tao nén tinh trang cing thing trén bin dao, pha v6 nhimg cé, ging hoa giai gitta hai mién Nam — Bac Triéu Tién. Do cudc khiing hoang ni da cé thém hai ly do dé ting cudng sy hign dién quan sy & déng Bic A, thit cl quan hé an ninh véi Nhat Ban, Han Quéc. Do vay, lip truéng co ban cia Han Quée 1a trong khi gitia My va Cong hoa Dan chi Nhan dan Trigu Tién cdn dang thi dich 1an nhau thi hai bén Nam — Triéu Tién can c6 nhing bude di hanh dong, mot thoa thuan ca géi bat dau tir viée dung long tin véi nhau. -Quan hé phite tap voi Nhat Ban M6t trong nhiing van dé déi ngoai gay dau dau nhiéu nhat cho cdc nha [inh dao Han Quéc 1a méi quan hé véi Nhat Ban. CAc vin dé séch gido khoa lich sit bi xuyén tac cla Nhat Ban cing nhw viée tranh chap linh thé gira Han Quée vi Nhat Ban I nhiing bong may che mé sy hgp téc than thién trong quan hé hai née. Vio nam 1983, Nhat Ban di ban hanh bé sdch gido khoa vé lich sir trong 46 phi nhan nhimg hanh d6ng tan bao ma quan phiét Nhat Ban gay ra nhiéu made chau A — Thai Binh Duong trong Chign tranh thé gidi Il, Digu nay da lam cho cae nude chau A, trong d6 cé Han Quéc hét site tire gian. Dén ngay 5/4/2005, Nhat Ban lai cho ban hinh b@ sich gido khoa lich sir méi danh cho bic phé théng trong d6 t6 hong qué khir théi quin phiét, khong ding tir xam luge khi nhc dén cude chiém dong quan su 6 cde nude chau A. Sur cng thing gidta hai bén tiép tuc ting én ma khong c6 dau higu giam bot khi Nhat Ban van khang khang gitt ¥ kién cla minh truée nhimg 16i yéu cau xin Idi va sita chita sai Jam tr phia Han Quéc. Ding thei, cing véi viée tha twéng Koizumi cita Nhat Ban lién tue di thim ng6i dén Yasukuni 29 ~ ng6i dén tho ti pham chién tranh da lam cho cdc nuée xung quanh va Han Quéc cang nghi ng& hon vé mét ché d6 quan phigt Nhat Ban chua bao gid that sy cham dirt. Bén canh dé, cudc tranh chap gitta Nhat Ban va Han Quéc xung quanh quan dao Takeshima (céch goi cua Nhat Ban) hay Dokdo (cach goi cua Han Quéc) tro thanh mét van dé lén déi vi ngoai giao va an ninh cifa Han Quéc. Quan dao nay nam trén bién Nhat Ban hay cdn goi la bién Dong cua ngudi Triéu Tién gitta hai nude Nhat Ban va Han Quéc nhung gin hon vé phia Han Quéc. Noi day c6 nguén cé phong phti va tit lugng dau khf hydart (mét phan khi tu nhién déng bang) kha Jon. Hign nay, quan dao nay dang do phia Han Quéc kiém soat nhung ca Nhat va Han déu tuyén bé cha quyén. +Nhiing thay déi thun Igi trong nwée Sau chién tranh lanh, myc tiéu chinh sich déi ngoai cia Han Quéc 1a tép trung sy van dong ang h6 cia cong déng quéc té déi véi hoa binh va én dinh trén ban dao Triéu Tién, dong théi tim ra giai phép thong nhat dat nude bang bién phap hoa binh. Han Quée mé rng quan hé d4i ngoai théng qua cai thién quan hé véi cde dy dung quan hé hop tic véi cdc quéc gia Thé déng minh tuyén théng, dong th gidi thir ba. Pham vi quan hé déi ngoai duge mé rong nhd quan hé thong mai va cae mdi lién hé kinh té v6i cdc quéc gia nay. Han Quéc cing cé ging nang cao quan hé voi céc nude thude thé gidi thir ba dé dim bio sw tiép can dén cde ngudn tai nguyén thién nhign va dat duge mot sy ing ho ngoai giao tir cde nude nay. pa NGO -Hop tic quoc té Han Quéc sau chién tranh Nam — Bic nim 1951-1953 da rat nhiéu vign tro tir cde quée gia tn thé gidi va da thanh cong trong viée tai thiét dit nude timg bi tan pha. Nh sw phat trién kinh té sau nay, nam 1977, lan dau tién Han Quéc bat dau vign tro may méc thiét bj cho mréc ngoai. Tir nam 1980, Han Quéc tir mét quéc gia phai nhan vién tro da tro thanh quéc gia di vign tro cho céc quéc gia khéc. Gan day, Han Quée da tré thanh mét trong mudi quéc gia c6é quy mé kinh té lén nhat trén thé gidi. 30 Nam 1991, Han Quéc thanh lap Té chite Hop téc Quéc té (KOICA) va bat dau quan ly m6t cdch théng nhat viée vién tro ky thuat va trao déi nhan Iyc. Nam 2004, vign tre phat trién chinh thite (ODA) cia Han Quéc dat toi khoang 40 trigu d6 la. Chinh phi va rat nhiéu cac t6 chire phi chinh phi NGO cing dang tién hanh vién trg cho cdc nude kém phat trién. G Han Quéc, hign c6 khoang hon 40 té chite vign try nude ngoai dang hoat déng va dat duge hiéu qua cao véi chi phi thip. Nam 1999, nhimg t6 chite nay da lap ra hiép hGi cdc t6 chite vién tre quéc 16, ting cudng hop tée va cling chia sé théng tin. Tir nim 2000 dén nam 2004, sé tién vién tro nude ngoai binh quan hang nim ting mitc 21,6%. Vién tr nude ngoai cia Han Quée chiém hon mét nita sé vign try cho khu chau A — Thai Binh Duong. Dé la do Han Quée va c: c t6 chite phi chinh phi ctia Han Quéec da nhan thre duge ngoai nhing diéu kién gan gai vé dia ly, trong déng van hod, Han Quéc cdn duge coi fa mau hinh phat trién thanh c6ng trong khu vue. Dé li nhing diéu kign thudn Igi cho hoat dong ciia Han Quéc 6 khu vue Noi dung céc hoat dong chi yéu cia c&e t6 chite vign tro 1A hoat déng y té, cong dang, gido duc, chim séc tré em, phiic gi x4 h6i, vign tro kinh tév.v... -Su hoat déng ctia cc co quan béo chi Sau khi thinh Ip Dai Han Dan Quéc ngay 15/8/1945, mat sé te bio durge phat hanh nhur nhat béo Chosun va nhat béo Déng A, hoat dng ng6n ludn da dang va phat trién hon trude day. Tuy nhién, trong thdi gian ché dQ ddc Wi, viée uy do ngdn ludn béo chf cdn gap nhiéu kho khan, Moi noi dung d& duéi kiém soat ciia chinh ph. Sau dao chinh quan sw ngay 16 thang 5, vai tro cia co quan ngén ludn bat dau duge quan tam dén. $6 lung bao phat hanh ting nhanh chéng. Ly do la, thir nhat, chinh pha. nhan thie bo chi 1a mt nginh kinh doanh; thir hai, cing véi su phat trién nhanh chéng céng nghiép hod, nén viée quang cdo hang hod théng qua bao chi cing ting nhanh. Sau nhing nm 1960, nganh cong nghigp béo chi khOng chi dimg & bao cht ma con xudt hign nhiéu loai nhw tap chi tuan, tap chi thang, théng tin, dai, ti vi. Ngiy 12 thang 5 nm 1956, chuong trinh truyén hinh dau tién duge dai HLKZ phat 31 s6ng tai Han Quéc. Tir dé dén nay, c6 rat nhiéu thay déi cho nganh phim truyén hinh Han Quéc, dic biét tir dau thap nién 90 thé ky XX, khi chinh pho Han ti hanh tu nhan hod nganh truyén thong thi nhiéu dai truyén hinh moi duge than lap nhw dai truyén hinh hinh Arirang, dai truyén hinh KBS, dai trayén hinh MBC va mét s6 dai truyén hinh tu nhan va dia phuong khac nhu SBS (Seoul Broadcasting System — Dai truyén hinh Seoul), IBM (Incheon Broadcasting System — Dai truyén hinh Incheon)... -Olympic 1988 va World Cup 2002 Olympic 1988 va dic biGt World Cup 2002 44 quang ba hinh anh dat nude déng thdi lam tng anh hung cia Lan song Han Quéc trén thé gidi, Nam 1988, Han Quéc da ding cai t6 chite Olympic, Thé van hoi thé thao Ién cia hanh tinh Qua thé van hdi, hinh nh dat nuéc trong mat ban ba thé gidi theo chigu huéng tich cue. Tuy nhién, phai dén World Cup 2002, van hod Han Quée méi thyc su gay An tugng voi thé gidi, Trong cue digu tra vé dé tai “An tung vé Han Quée sau World Cup 2002” duge thue hign béi 2 td chire H6i chy Du lich Quéc t& Trung Quée CITM (China International Tourism Mart) va Hi chg Du lich thé giéi Taipei (Bai Loan) (ITF) 43 cho thay 4n trong vé Han Quéc ciia ngudi dan thé gidi sau khi World Cup 2002 dign ra tt hon nhiéu so véi trude. Déi tung diéu tra gm 830 ngudi tham dy hoi chg CITM tai Cén Minh, Trung Quéc va 918 nguéi tham dy ITF tai Dai Bac, Dai Loan vao thing 11/2002. Cuge diéu tra ciia CITM cho két qua 69,7% néi ho cam thay dn tugng hon, 20,8% cho rang khéng ¢é gi thay ddi hon truéc vi sau World Cup 2002, 3. khac. Cén theo két qua diéu tra thuc hién boi ITF, 27,6% noi rang rat tét, 29,81% % bay 16 ring ho thdy bét thign cam hon va 6,3% cd nhing ¥ kién cho ring tot, 28,11% noi binh thudng, 3,77% noi khdng tot va 1,04% cho ring té (36). Nhu vay rd ring World Cup 2002 da quang bé hinh anh Han Quéc kha higu qua dén dan ching cac nude. Khong nhing vay, no con lam ting vi thé dat nude trén truéng quéc té cing nhu ting site anh hudng cua lan song Han Quéc, Dac biét voi nude ling giéng ding t6 chtre World Cup 2002 lA Nhat Ban, World Cup da xoa 32 diu bét hiém khich trong qué khir gira hai nude. Ngudi dan Nhat Ban bat dau co thign cam hon dé chap nhan van hod Han Quéc hon. Dé chinh 1a co héi gidp van hoa dai ching Han Quéc do at xim nhap va tré thanh lan séng manh mé tai dat nude cé nén kinh té Ion thé gidi. Sau World Cup 2002, viée xuat khau van hod Han Quéc vio Nhat Ban ting vot, dic biét 1a xudt khdu phim truyén hinh ting tir 10,8 trigu won nam 2001 lén 74, 1 trigu won vao nim 2005. Bang 2.1: Tinh hinh xuat khau phim Han Quéc sau Worldcup 2002 Khu vye Nim S6 Iwgng phim Tile trong tong lugng xuat khau xuat khau Chau Au 2000 1.256.350 178 2001 1.556.412 13,9 2002 2.365.500 15,8 2003 5.724.500 18,5 2004 8.245.500 141 Chau A 2000 5.784.395 82 2001 8.271.865 73,5 2002 10.499.979 70,2 2003 19.024.000 614 2004 45.327.500 718 Bic Mi 2000 13.000 2001 1.234.600 2002 695.500 47 2003 4.486.000 14,5 2004 2.900.000 5 (Nguon: http://www.koreacontent.org) World Cup 2002 ciing gitip mé dung cho Han Quéc thm nh§p va phat trién tai cae thj trudng tiéu thy san phim van hoa méi nh Chau Au, Béc Mi, déng thoi ting luong xudt khdu sang cdc thi trudng dang chiu anh huéng cla Lan séng Han Quéc. Bang théng ké dudi day cho biét sé lugng, ty 1é phan trim trong tong sd Iugng xudt khiu phim Han Quéc sang cdc thj tring Chau Au, Chau A va Bic Mi. 33 Nhu vay, World cup 2002 khong nhing quang ba hinh anh cia Han Quée ma con lam tang anh hudng ciia lin séng Han Quéc thm nhp vao cdc thi truéng méi nhu Chau Au, Mj La Tinh, 2 Nhiéu nude phét trién nhu My, Anh, Dic, Nhat Ban trong nhig nim gin Chink séch ngogi giao cong ching cia Han Quéc day day manh nang cao stre manh cla quyén lye mém va ngoai giao céng chting. Han Quéc - mét déng minh cia M¥ - ciing khéng ngoai Ié, cing bit dau cha trong dén vin dé nay. Dic biét, trong cudc canh tranh kinh té, su ting trudng kinh té, ting curéng hgp tac véi déi tic nude ngodi, xAy dung niém tin véi cac nude khée va nhan dan cic nude ngodi cing nhu tao dyng hinh anh quéc gia dep 1 nhing vige Lam khéng kém phan quan trong dé ban duge hang hoa ra nude ngoai. Téng thong Han Quéc Lee Myung Bak timg tran tré “Han Quéde la nude c6 kinh té lon thr 13 trén thé gidi voi thu nhdp 20.000 USD, nhung lai xép & thie 33 vi tré quéc gia. Day la m6t van dé can suy nghi"[36]. Bang 2.2: Tin nhigm quéc gia cia Han Quéc theo danh gia ciia Moody’s (Tap doan dinh mite tin nhiém ciia MY) (Nguén hitp://Avorld.kbs.co.kr) Céie chuye hign ci © echuyén gia nghien cnt a hung tin nhiém quéc gia cla Han Québc cia Vién phat trién Han Quéc KDI theo danh gia cla Moody's (Korean Development Institute) da Geile ono rib ceed Hem in Met of arora ta dua ra mot sé dy bao vé sw phat Al @ | ent ee) trién va vai trd cia Han Quéc theo eee cae huéng chinh sau: Muc tigu chi: yéu cia Han Quéc trong khoang hai thip nién “Bat t6i 1a thye hign sy chuyén dich x4 gay syianeer 1erz999 | 2err007 hGi tir mét quéc gia cong nghiép 2nzriges ——2araraon2 «144/200 hod ti m6t x4 hoi phat trién, Dac trumg cin ban nhat cla mét xa h6i phat trién ma Han Quéc mudn dat toi i: - Tudo va én dinh; 5 ‘Thinh vugng va déi dao sinh lye; 34 - Xa Oi cong bing va phat trién trong su can déi. Tu do va 6n dinh duge cdc nha chién luge Han Quéc xde dinh 1a cdc diéu kign can ban ma nhé dé dat nude tiép tye tién len véi cde gid tri ctia dan cha, Ngudi ta cho rang Han Quéc chi cé thé phat trién duge néu cdc gid tri cla dan chi duge dam bao. An ninh x hdi duge dam bio, rui ro sé bi day lai. Tiém luc kinh té va site manh quan sir sé am giém cae méi de doa tir bén ngodi, vj trf ctia Han Quéc trén truing quéc té sé duge cai thign va day 1a mét diéu kién quan trong tao co sé cho Han Quéc phat trién trong tu do, én dinh. Gido su thuge Truéng chinh séch va quin ly cOng KDI (Korean Development Institute) nhan dinh, m@t quéc gia c6 sy lu théng ty do cia nguén vén, con nguéi va théng tin, m6 cira vé moi inh té, xd hGi, va giao luu van hod, mét dat nuée véi nhiing con ngudi coi mé, cuén hit déi véi khach nuée ngoai, mot dat nude cua tri thite va hoe thuat véi dong dao sinh vién nude ngoai, mot dit nude voi b6é may diéu hanh tién tién va cdc tng dung nghé nghiép dap img duge tigu chun toan cau, mot quéc gia luén duge danh gid cao trén trong quéc té véi vai trd di dau trong vige giai quyét cdc xung d6t quéc té va hd try cde quée gia khac. Day chinh 14 “Tam nhin 2030”, ké hoach dai han ciia chinh phi Han Quéc nhiim bio dim tong lai cla Han Quéc trong mét thé gidi toan cdu hod. Muc tigu dén nam 2013 1A Han Quéc sé xép hang tir 33 1én 15 trong Top 50 theo bang xép hang vj tri quéc gia, Han Quéc sé ting cudng déng gop vio céng ding quéc té phat trién ky ning ky thuat va nui dudng. BG Ngoai giao va Thuong mai Han Quéc da dua ra 5 muc tiéu dé tao ra mot nén ngoai giao tién tién, hign dai phi hgp véi ky nguyén toan cdu hod. D6 Va: 1) ‘That chat quan hé v6i cdc nude ling giéng; 2) Ma rong ngoai giao véi céc Khu vue khéc; 3) That chat quan hé ngoai giao da phuong; 4) Hé tre cho sy phat trién cla cae 16 chire Han Quée 6 nude ngoai; 5) Hoat déng 6 higu qua ngoai giao van hoa. Chinh phi Han Quée da vach ra chién liroc quan hé cong ching voi nhing ngi dung chit yéu sau: Trude tién, trong thoi gian dau, Han Quéc xay dung cdc co so truyén théng hién dai 6 Seoul, Tokyo va Beijing. Dé la nhig kénh phue vu dic luc cho cae nha lanh dao va cong déng hai ngogi biét vé Han Quéc. Nhiém vu quan 35 trong trong thdi gian dau nay 1a cung cap t6i cdc bao dai quéc té cdc théng tin chinh xéc. Cée b6 truing, cae dai str quén Han Quéc li cae co quan chinh thie chiu tréch nhigm tra li véi cde phong vién nude ngoai. Chinh phi: Han Quéc cdn xay dung mang ludi lién két gidta phong vién quéc té véi cdc chuyén gia mét sé Iinh vuc kinh té, an ninh quéc gia, xd hdi... trong mét sé trudng hgp dic biét. Thit hai, chinh phi Han Quée va cde chuyén gia cée linh vue cing hyp téc chat ché voi nhau, Chinh phi tich cye tiép nhan tinh than tham gia déng gop y kién ciia cdc c4 nhan, c4 t8 chite; chinh phii cai céch hé théng luat phdp, xdy dung co so vat chat hién dai va dua ra cc ké hoach, dy an dé céc c4 nhan, t6 chite tham gia cing giai quyét. Han Quéc muén xay dung mét dat nudc tién b6 va dan chi, thé ¢6 vai trd anh hudng khong kém so véi doanh nghigp nha nude. Thit ba, tan dung nguén nhan luc sin c6, phat trién cae chuong trinh dem lai niém tin dai han va yéu mén cho Han Quéc giita nhiing du hgc sinh, cdc hgp tac lao d§ng, du khach, MOt hé thong lién két 7 trigu ngudi nude ngoai sinh séng 6 Han Quéc 1a mét trong nhiing tai san c6 gid tri. Cudi cing, diu tu vat chat va nhan lye phue vu quan hé céng ching. Dau tw trong quan hé céng ching durge coi 1 chién luge boi vi Han Quéc dang cd nguy co tut hdu vé kinh té va site manh trén thé gidi. Chinh phi cing lap ké hoach cai thién chinh sich cho ngudi nude ngoai va gia dinh mde ngoai dang sinh séng & Han Quéc va day manh nén giéo duc mang tam c& quéc té, thanh lip cde vién ng6n ngit, mé rng tiéng Han Quéc ra khap thé giGi va dua ra m@t dé dn phat trién nghé thuét, taekwondo ra thé gidi nham nang cao yj tri quéc gia. +N6i dung co ban cita chinh stich ngogi giao cong chting Han Quoc Ké tir khi bing né Lan s6ng Han Quée dén nay, qui mé cia nganh xuat khau van hoa ngay cang ting. S6 long sin pham vn hod duge san xuat cing nur s6 lao dong lam trong nginh nay ngay cing déng. Kinh doanh van hod da khing dinh duge anh hung 1én cla no déi voi nén kinh té dit nude Han Quéc va duge xem [a nganh c6 gid tri kinh té cao trong twong lai, Han hu khéng chi mang Jai Igi ich kinh té nhu gop phan ting truong xuét khéu ra nude ngodi, ma cdn chimg t6 kha ning 36 canh tranh kinh doanh vin hoa 6 Chau A v6i Nh§t Ban; va Han luu da giinh duge tinh cam thign cam ctia nguéi dan Chau A véi con ngudi va dat nude Han Quéc. Dé dat duge thanh qua nhu ngay nay, khdng thé khong ké dén anh huong cia cde chinh séch do chinh phi ban hanh va thyc hign nhat quan tir nhimg nam dau thap nién 90 cia thé ky XX dén nay. 1) Chinh sich thoi Kim Young Sam (1993-1997) Thang 2 nim 1993, tong thong Kim Young Sam lén nim quyén da tién hanh hop nhét BO Van hoa va bd Thé duc Thanh thiéu nién thanh BO Thé thao ~ van hod, b6 nay quan IY lun nganh Du lich, Vie sat nh§p nganh du lich vao thanh b6 phan cua BO Thé thao -Vin hod cho thay chinh phi coi trong vige Kim kinh té trong Iinh vye vin hod, Day ciing 1a thoi ky xuat hién khdi niém “phon vinh van hod” [23} 2|] va “kinh doanh van Nam 1994, Cye chinh sich kinh doanh van hod [23}BYAAR] duge thanh lap. Day 1a giai doan nay mam cia Lan s6ng Han Quéc véi sy giéi thigu va phat trién phim truyén hinh va 4m nhac Han Quéc tai Trung Quéc. 2) Chinh sch thai Kim Dae Jung (1998-2002) Thang 2 nim 1998, Kim Dae Jung lén nam quyén, xac dinh ring thé ky 21 chinh 1a théi ky ctia nginh kinh doanh van hoa. Ngay 28 thang 2 nm 1998, BO Van hod — Du lich dugc thanh lap thay cho B6 Thé thao ~ Van hoa. Téng théng Kim Dae Jung dam nhan luén chite bé truéng ciia b6 nay da nhdn manh ring “cdn tao digu kign dé vin hod — nghé thuat dat nude phat trién chit khéng can thigp vao”. Cée thudt ngit “thé ky ca van hod” [282] A]7]], “céng ty kinh doanh van hod” [ES}APQAH, “nguoi tri thite méi” [41%] 4] 91] duge sir dung phé bi Nam 2001, BO Van hod — Du lich Han Quéc két hop véi Trung Quéc t6 chite su kign “New Korea Stream 2001” véi hoat dng chinh 14 “trinh dign thoi trang dao phé”. Hoat dong nay thu hiit sir ch ¥ ciia nhigu phuong tign truyén théng dai ching 37 nuéc ngoai nhu co quan tin tie Trung Quéc, dai truyén hinh Bac KInh, dai truyén hinh Thugng Hai Phuong Dong, TVBS & Dai Loan, kénh Star TV Héng Kong, kénh TBS dén tir Nhat Ban,.. Cig trong nam 2001, BO Van hod — Du lich cing t6 chite chuyén di tour tron géi dén noi quay phim truyén hinh “Trdi tim mia thu”. Nam 2002, phim truyén hinh “Ban tinh ca mia déng” van dang trong qué trinh sin xudt nhung KNTO da ruc rich khoi déng chién luge tiép thi tour du lich dén dio Nami — noi quay b6 phim nay. Nam 2003, tour du lich nay thu hit khoang 50 dén 60 nganh khéch du lich nuéc ngoai. 3) Chinh sch thii Roh Moo H Néu nhu chinh s un (2003-2007) ch cia chinh phii thdi Kim Dae Jung chi yéu tp trung vao dau tu cho kinh doanh van hod va nhing thiét bi van hod thi chinh sach thoi ky nay lai tap trung vao viéc da dang cae yéu té van hoa trén khia canh dan chit trong van hod va phat trién can bang gitta yéu té nghé thuat va kinh doanh trong van hoa, phat trién van hod dae trumg cia timg ving, mién. G thai ky nay, Lan s6ng Han Quéc da phat trién khé manh nhung day cing chinh 1a Itic cu hoi u in s6ng nay tn tai Hu dai duge hay khdng? Tan lan séng = thé Han Quéc — mét khdi niém méi xuat né lye ciia chinh phi Han Quéc trong viée cue dai hoa gid tri kinh té do Lan séng Han Quéc mang lai va phat trién hon nia nganh céng nghiép du lich va van hoa. Chinh phi ciing thita nhan tinh quan trong cia Lan séng Han Quée va tién hanh nhiéu chinh sach dé hé trg phdt trién. Dé hé try Hallyu phat trién mot eich hé théng, B6 Van hod — Du lich da xay dung va dua vao hoat dong “Uy ban tur van vé h van hod” ; con chinh pho da cho thanh lap “H@i déng gép ¥ kién cho chinh séch hé tro Hallyu”. ‘Thang 1 nm 2004, BO Van hod — Du lich da thanh lap “Quy Han Quéc trao déi vin hod Chau A” — mét quy dan dat trao ru nay. Ngoai ra, B6 da cho thu hin “chién luge tiép thi Han hod trong du lich”, chién luge nay chia theo tig ving: > — Trung Quéec va Dong Nam A 38 - Tiép tuc quang céo mét céch linh hoat va tiép thi hinh anh mdi ctia dat nude dé duy tri Lan séng Han Qui - Phat trién nhimg san pham lién quan dén Han Quéc. e Tang tiép thj vao nhimg déi tung khach hang chinh . > Nhat Ban - _ Tigp tc gidi thigu van hoa Han Quée dén céng ching dé tang nhiét con sét nay. - Tiép tuc gidi thigu nhiéu chuong trinh va hoat déng khéc nhau sir dung hinh anh cua nhig nghé si ndi tiéng trong phim anh Han Quéc. > Chau Au va Chau My - Tiép tuc tiép thi hinh anh cia dit nude dén cé ¢ nude trong khu vyc nay Lam tang sy yéu thich cua ngudi din khu vye nay véi thé thao va van hod Han Quéc. - Phat trién manh nhiing dic trung riéng cla van hoa Han Quéc. Mét trong cae hoat déng trong chién luge nay 1a viée KNTO (Té chite Du lich quée gia) tuyén bé lay nim 2004 — 2005 lam “Nam quéng bé Hallyu "(Nam quang b4 vin hod Han Quéc). Té chite nay cam két str dung Hallyu mét céch c6 higu qua va bién né thanh nguén thu nhap cho quéc gia. 4) Chinh sich thi Lee Myung-bak (2008 - 2012) Trong bai dign van phat biéu khi lén nhm chite, Téng théng Lee Myung Bak da tuyén bd “Bang nhing vién canh rong lén hon, te thé nang dong hon, Han Quéc sé hoa nhdp va giao leu voi xa h6i quéc té, va sé trai réng quan hé ngoai giao toan cau. Khng phan biét mau da, ton gido, gidu nghéo. Han Quoc sé tra thanh ban cia moi quéc gia, moi ngudi dan thé gidi” [26]. Téng théng Han Quéc Lee Myung-bak da théng bao sing kién ngoai giao méi hay con goi la Ké hoach chau A. Ké hoach ngoai giao méi khéng chi la chinh sdch déi ngoai trong khu vue chau A ma con 1 mét trong nhiing chién luge toan céu quan trong cua Chinh phi Han Quéc, Day 1a ké hoach hoan toin méi so voi chinh sch ngoai giao 4 nude lon My, Nhat Ban, Trung Quéc va Nga da duge ong 39

You might also like