Professional Documents
Culture Documents
เอกสารประกอบการปรับพื้นฐานคณิตศาสตร์ ม.4
เอกสารประกอบการปรับพื้นฐานคณิตศาสตร์ ม.4
การเรียนปรับพื้นฐาน
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
ปีการศึกษา 2566
ชื่อ .............................................................
ชั้น ม.4 / ....... ชื่อเล่น .......................
โทร ............................................................
จัดทำโดย
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
โรงเรียนบางระจันวิทยา
โรงเรียนบางระจันวิทยา
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาสิงห์บุรี อ่างทอง
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานกระทรวงศึกษาธิการ
~1~
1. เลขยกกำลัง
เลขยกกำลังที่มีเลขชี้กำลังเป็นจำนวนเต็ม
บทนิยาม
an = a × a × a × … × a เมื่อ a เป็นจำนวนใดๆ และ n เป็นจำนวนเต็มบวก
n
เรียก an ว่า เลขยกกำลัง
a ว่า ฐานของเลขยกกำลัง
n ว่า เลขชี้กำลัง
ทฤษฎีบท
ถ้า a, b เป็นจำนวนจริงใดๆ ที่ไม่เป็น 0 และ m, n เป็นจำนวนเต็ม จะได้
1. am an am n
2. (am ) n amn
3. (ab) n an bn
n
a an
4. = n
b b
am m n
5. n a
a
6. a0 1
1
7. a n n
a
แบบฝึกหัดที่ 1
1. จงทำให้อยู่ในรูปอย่างง่ายที่มีเลขชี้กำลังเป็นจำนวนเต็มบวก
3 4
x y2 x
1)
y z
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
~2~
2) (x 3 y 2 z 0 ) 2
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
4x 2 4x 1
3)
2x 2
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
3n 4 6 3n 1
4)
3n 2 7
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
2.. จงทำให้อยู่ในรูปอย่างง่ายและเลขยกกำลังทุกจำนวนมีเลขชี้กำลังเป็นจำนวนเต็มบวก
2 3 2 2
x 5y4 x4 y 5 a 1b 2 a 4 b 2
5) 2 2 6)
xy x3 y 7 c3 c 3
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
3 2
x 2x 2 y 3 32x 3 y 2 z
7) 8)
y 3 x 8x 5 y 2 z 2
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
~4~
3 2n 4 2n 1
2)
2n 2n 1
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
2 3n 1 5 3n 2
3) n 2
3 7 3n 1
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
~5~
2. กรณฑ์ที่สอง
แบบฝึกหัดที่ 2
1. จงหารากที่สองของจำนวนต่อไปนี้
1) 36 2) 196
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
3) 400 4) 0.4
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
4
5) 0.16 6)
9
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
7) -4 8) 3
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
9) 2 10) -2
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
สรุป .....................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
~6~
2. จำนวนต่อไปนี้เป็นรากที่สองของจำนวนใด
1) 4 2) -25
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
9
3) 4) 12
16
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
5) 25 6) -15
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
3
7) 0.16 8)
7
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
สรุป .....................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
3. จงหารากที่สองที่เป็นบวกของจำนวนต่อไปนี้
1) 0.0025 2) 64
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
3) 256 4) 1.21
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
81
5) 576 6)
144
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
~7~
4. จงหาค่ารากที่สองของจำนวนต่อไปนี้ โดยวิธีแยกตัวประกอบ
1) 36 2) 108
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
3) 225
…………………………………………………………………… 4) 729
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
5) 784 5) 1,024
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
สมบัติรากที่สองและการทำให้อยู่ในรูปอย่างง่าย
1. a b ab เมื่อ a 0, b 0
a a
2. เมื่อ a 0, b 0
b b
3. a2 a เมื่อ a เป็นจำนวนจริงใดๆ
1) 625 2) 256
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
3) 144 4) 400
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
~8~
5) 8 6) 12
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
75 121 10 20
7) 8) m n
4 625
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
6. จงหาผลลัพธ์ต่อไปนี้
1) 4 2 2 2 2) 8 3 7 3
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
3) 4 3 12 4) 12 27
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
5) 50 18 8 6) 80 45 20
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
7) 2 10 8) 12 2 3
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
9) 2 2 12 10) 3 3 3
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
~9~
6 1,125 4
11) 12) 5 3
20 27
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
3. การแยกตัวประกอบของพหุนาม
1. การแยกตัวประกอบโดยใช้สมบัติการแจกแจง
โดยสมบัติการแจกแจง a(b + c) = ab + ac
ตัวอย่าง 3.1 จงแยกตัวประกอบต่อไปนี้
5a – 5x = 5(a - x)
ac – bc – c = (a – b - 1)c
2. การแยกตัวประกอบของพหุนามดีกรีสองตัวแปรเดียว
Trinomial
พจน์ท้ายเป็นบวก พจน์หลังท้ายเป็นลบ
แบบฝึกหัดที่ 3.1
1. จงแยกตัวประกอบแต่ละข้อต่อไปนี้
1.1) 9a + 12b = …………………………………………………………………………
1.2) 15x2 – 20x4 = …………………………………………………………………………
1.3) -5ab2 – 10a2b = …………………………………………………………………………
2. จงแยกตัวประกอบแต่ละข้อต่อไปนี้
2.1) x2 + 6x + 8 = …………………………………………………………………………
2.2) x2 – 11x + 24 = …………………………………………………………………………
2.3) x2 – 12x + 32 = …………………………………………………………………………
2.4) x2 – x – 42 = …………………………………………………………………………
2.5) x2 + 4x +32 = …………………………………………………………………………
3. จงแยกตัวประกอบของพหุนามดีกรีสองต่อไปนี้
3.1) 3x2 + 11x + 8 = …………………………………………………………………………
3.2) 2x2 + x – 6 = …………………………………………………………………………
3.3) 8x2 – 6x – 9 = …………………………………………………………………………
3.4) 2x2 – 7x + 6 = …………………………………………………………………………
3.5) 9x2 + 18x + 8 = …………………………………………………………………………
2
3.6) 2x – 7x + 6 = …………………………………………………………………………
2
3.7) 3x – 17x – 6 = …………………………………………………………………………
2. การแยกตัวประกอบของพหุนามดีกรีสองที่เป็นกำลังสองสมบูรณ์
พหุนามใดที่สามารถเขียนให้อยู่ในรูปต่อไปนี้ คือ a2 + 2ab +b2 หรือ a2 - 2ab +b2
เมื่อแยกตัวประกอบสามารถแยกได้ดังสูตร
(น + ล)2 = น2 + 2นล + ล2
(น - ล)2 = น2 - 2นล + ล2
ตัวอย่าง จงแยกตัวประกอบต่อไปนี้
1) x2 – 10x + 25 = x2 – 2(5)x + 52 = (x – 5)2
2) 4x2 + 12x + 9 = (2x)2 – 2(2x)x + 32 = (2x + 3)2
~ 11 ~
แบบฝึกหัดที่ 3.2
4. การแยกตัวประกอบของพหุนามดีกรีสองที่เป็นผลต่างกำลังสอง
พหุนามดีกรีสองที่เขียนอยู่ในรูปของผลต่างของกำลังสองสามารถแยกตัวประกอบได้ตามสูตรต่อไปนี้
น2 - ล2 = (น + ล)(น - ล)
ตัวอย่าง จงแยกตัวประกอบต่อไปนี้
1) x2 – 4 = x2 – 22 = (x + 2)(x – 2)
2
2) a – 9b 2 = a2 – (3b)2 = (a + 3b)(a – 3b)
2
3) 49x – 1 = (7x)2 – 12 = (7x + 1)(7x – 1)
4) 100 – 81x 2 = 102 – (9x)2 = (10 + 9x)(10 – 9x)
5) x2 – 5 = x2 - ( 5) 2 = (x 5)(x 5)
~ 12 ~
แบบฝึกหัดที่ 3.3
5. การแยกตัวประกอบของพหุนามดีกรีสูงกว่าสองที่มีสัมประสิทธิเป็นจำนวนเต็ม
~ 13 ~
แบบฝึกหัดที่ 3.4
4. การแก้สมการ
แบบฝึกหัดที่ 4.1
1. จงแก้สมการต่อไปนี้
1) 11 – 3m = -4 2) (5c + 4c) + 2 = 29
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
x 13 4) 5y + 3 = 15 - y
3) 8
4
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
7a a a 2a
5) 24 6) 10
9 3 5 15
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
1 8) 2 – 4a = 3a + 4 – 5a
7) 2x (x 27) 16
3
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
~ 15 ~
9) 5a + 7 = 3a – 8 +4a 10) 8y + 5 = 4y + 13
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
2. การแก้สมการกำลังสองตัวแปรเดียว
ตัวอย่าง
1) x2 – 3x = 0
วิธีทำ x(x – 3) = 0
ดังนั้น x = 0 หรือ x – 3 = 0
จะได้ x = 0 หรือ x=3
คำตอบของสมการคือ 0 และ 3
2) x2 + 9x + 18 = 0
วิธีทำ (x + 6)(x + 3) = 0
ดังนั้น x + 6 = 0 หรือ x + 3 = 0
จะได้ x = -6 หรือ x = -3
คำตอบของสมการ คือ -6 และ -3
~ 16 ~
แบบฝึกหัดที่ 4.2
จงแก้สมการต่อไปนี้
1) x2 – 6x = 0 2) x2 -20x = 0
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
3) x2 = 20x 4) x2 = -25x
……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
5) 3x2 = 5x 6) x2 – 9 = 0
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
7) x2 = 5 8) x2 + 7x + 10 = 0
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
9) x2 – 11x + 30 = 0 10) x2 = 6x - 72
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………