ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ -(၂၁)ရာစု ပင္လုံ

တတိယအစည္းအေဝးတြင္
တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗို လ္ခ်ဳပ္မွူးႀကီးမင္းေအာင္လွိုင္
ေျပာၾကားသည့္ ႏွုတ္ခြန္းဆက္အ မွာစကား
ႂကြေရာက္လာၾကတဲ့ နို င္ငံ ေတာ္အစို းရပို င္းမွ တာဝန္ရွိပု ဂၢိဳလ္မ်ား၊ ျပည္တြ င္းျပည္ပမွ ဧည့္သည္ေတာ္မ်ားနဲ႔ တို င္းရင္း
သား အဖြဲ႕အစည္း အသီးသီးမွ ပု ဂၢိဳလ္မ်ားအားလုံ း ကို ယ္စိတ္ႏွစ္ျဖာ က်န္းမာရႊင္လန္းၾက ပါေစေၾကာင္း ဆု မြန္ေ
ကာင္းေတာင္းရင္း ႏွုတ္ခြန္းဆက္သပါတယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္မွု လု ပ္င န္းစဥ္ေတြအေပၚ ယုံ ၾကည္ခ်က္ ျပည့္ျပည့္ဝဝနဲ႔ ယေန႔စတင္က်င္းပတဲ့ ျပ
ည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ - (၂၁)ရာစု ပင္လုံ တတိယအစည္းအေဝးကို တက္ေရာက္လာၾကတဲ့ အတြက္လည္း ေ
လးစားဂု ဏ္ယ ူဝမ္းေျမာက္ပါေၾကာင္းနဲ႔ တို င္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းအသီးသီးက ကို ယ္စားလွယ္မ်ားကို လ
ည္း ႀကိဳဆို ပါေၾကာင္း ဦးစြာေျပာၾကားလို ပါတယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆို တာ နို င္ငံ တို င္းလူ မ်ိဳးတို င္းအတြက္ တန္ဖိုးျဖတ္လို႔ မရတဲ့ အရိ ပ္အာဝါသတစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်
မ္းေရးဆို တဲ့ အရိပ္ေကာင္း ရွိမွသာ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းတဲ့ လူ ႔ပတ္ဝန္းက်င္၊ သာယာနာေပ်ာ္ဖြယ္ ေကာင္းတဲ့ လူ
မွုဘဝ၊ ဖြံ့ ၿဖိဳးတို းတက္တဲ့ အေျခခံ အေဆာက္အ အုံ ေတြကို ဖန္တီး တည္ေဆာက္နိုင္ၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္
တို ႔နို င္ငံ ဟာ နို င္ငံ တစ္နိုင္ငံ အတြက္လိုအပ္တဲ့အရင္းအျမစ္ေကာင္းေတြ ေပါႂကြယ္ဝတဲ့ နို င္ငံ ျဖစ္ေပမယ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး
အရင္းအျမစ္ေကာင္းေတြကေတာ့ လို အပ္ေနဆဲပဲ ျဖစ္တယ္ဆိုတာ အားလုံ းလက္ခံ ရမည့္ ပကတိအရွိတရားျဖစ္ပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔နို င္ငံ ရဲ့ လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမွုသမို င္းဟာ ရွည္လ်ား လွပါတယ္။ ျပည္တြ င္းလက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡဟာလည္း
ရွည္လ်ားခဲ့ သလို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္မွု သမို င္းဟာလည္း ရွည္လ်ားလွပါတယ္။ သမို င္းဆို တာ မိမိတို ႔ျဖတ္သန္းခဲ့ ရတဲ့
ကာလတစ္ေလၽွာက္မွာ ရ င္ဆိုင္ ၾကဳံ ေတြ႕ခဲ့ ရတဲ့ အဆို း၊ အေကာင္းေတြကို အက်ိဳး၊ အေၾကာင္းနဲ႔ ထင္သာ ျမ
င္သာေအာင္ မီးေမာင္းထို းျပတဲ့ ေၾကးမုံ ျပင္တစ္ခ်ပ္ပါပဲ။ အဲဒီသမို င္း စာမ်က္ႏွာေတြကို အစြဲကင္းကင္းနဲ႔ျပန္ၾ
ကည့္ရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔နို င္ငံ ရဲ့ သမို င္းျဖစ္ရပ္မွန္ေတြကို ေတြ႕ရွိနို င္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေန႔ေခတ္မွာ ေခတ္စားေန
တဲ့ “ အတိတ္သမို င္းရဲ့ အက်ဥ္းသားမျဖစ္ေစနဲ႔” ဆို တဲ့ စကားဟာ ဒီသမို င္းထဲက အတိတ္ရဲ့နာၾကည္းစရာေတြ၊ ရန္ၿ
ငိဳးရန္စ ျဖစ္စရာေတြ သတိေပးထားျခင္းျဖစ္တာေၾကာင့္ သင္ခန္းစာယူ ရမွာ ေတြကို ေတာ့ ဆက္လက္သင္ခန္းစာရ
ယူ ၿပီး အျမင္သစ္၊ အသြ င္သစ္နဲ႔ ေဆာင္ရြက္သြားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အေၾကာင္းေၾကာင့္ အက်ိဳးျဖစ္ရတယ္ ဆို တဲ့
နိယာမတရားအရ ျဖစ္ေပၚခဲ့ တဲ့ အေၾကာင္းတရားမ်ားကို မွန္မွန္က န္ကန္ ေဝဖန္ဆန္းစစ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ပထမဦးစြာ ကၽြန္ေတာ္တို႔နို င္ငံ မွာျဖစ္ပြားခဲ့ ရတဲ့ ၊ ျဖစ္ပြားေနဆဲျဖစ္တဲ့လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ပြားရျခင္းရဲ့ မူ လ
အရင္းခံ ဇာစ္ျမစ္ကို ေလ့ လာၾကည့္ရင္ ကို လို နီေခတ္ၿဗိတိသၽွနယ္ခ်ဲ႕တို ႔ လက္ထက္ကတည္းက က်င့္သုံ းခဲ့ တဲ့ ေသြး
ခြဲအု ပ္ခ်ဳပ္မွုစနစ္ေၾကာင့္နဲ႔ နို င္ငံ ေရး၊ အယူ ဝါဒေရး၊ လူ မ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး ကြဲျပားျခားနားမွုေတြေၾကာင့္
ဆို တာ ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားနဲ႔ တပ္မေတာ္ရဲ့ အၾကားမွာ ျပႆ
နာႀကီးငယ္တ စ္စုံတစ္ရာမရွိဘဲ သက္ဆိုင္ရာအစို းရမ်ားနဲ႔ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အၾကားမွာသာ မေက်နပ္ခ်က္ေတြ၊ ေ
တာင္းဆို ခ်က္ေတြရွိေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ နို င္ငံ သူ ၊ နို င္ငံ သားအားလုံ း၊ တို င္းရင္းသား
ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမအားလုံ းဟာ ေရွးႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက တစ္ေျမတည္းေန၊ တစ္ေရတည္းေသာက္
အတူ တကြ ပူ းေပါင္းေနထို င္ခဲ့ၾကတာပါ။ သကၠရာဇ္ ၄၇၄ ခု ႏွစ္မွာ ေရးထို းခဲ့ တဲ့ ျမေစတီေက်ာက္စာမွာ
ဘာသာစကား ၄ မ်ိဳးနဲ႔ ေရးထို းထား ရာမွာ ပါဠိအျပင္ ပ်ဴ ၊ မြန္၊ ျမန္မာ စတဲ့ တို င္းရင္းသားဘာသာစကားေတြ ေ
ပါင္းစည္းထားျခင္းဟာ ပထမျမန္မာနို င္ငံ လက္ထက္ကတည္းက ကၽြန္ေတာ္တို႔နို င္ငံ ဟာ ျပည္ေထာင္စုနို င္ငံ အသြင္နဲ႔ ရပ္တည္ခဲ့
တယ္ဆိုတာ ထင္ရွားေနပါတယ္။
ၿဗိတိသၽွကို လို နီလက္ေအာက္ တစ္နိုင္ငံ လုံ းက်ေရာက္ၿပီးတဲ့ အခ်ိန္မွာလည္း တို င္းရင္းသားအားလုံ းပါဝင္တဲ့ ၁၀ ႏွစ္ၾ
ကာ မ်ိဳးခ်စ္စစ္ပြဲႀကီးကို ဆင္ႏႊဲၿပီး လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမွုသမို င္းကို စတင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔နို င္ငံ
မွာ ကို လို နီေခတ္ကေ န ဒီေန႔အထိ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒသေဘာ ျပဌာန္းခဲ့ တဲ့ ဥပေဒနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခ
ခံ ဥပေဒေပါင္း ၆ ခု ရွိခဲ့ ေၾကာင္းေတြ႕ရပါတယ္။ ၁၉၄၇ ခု ႏွစ္၊ ၁၉၇၄ ခု ႏွစ္နဲ႔ ၂၀၀၈ ခု ႏွစ္ အေျခခံ ဥပေဒေ
တြဟာေတာ့ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေခတ္ ျမန္မာနို င္ငံ ရဲ့ထင္ရွားတဲ့ အေျခခံ ဥပေဒမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ ၿဗိတိသၽွကို လို နီလ
က္ထက္မွာ ၿဗိတိသၽွပါလီမန္ကျပ႒ာန္းတဲ့ ၁၉၁၉ ခု ႏွစ္ အိႏၵိယစီရင္အုပ္ခ်ဳပ္မွုအက္ဥပေဒ (The Government of India
Act, 1919)၊ ၁၉၃၅ ခု ႏွစ္ ျမန္မာနို င္ငံ ေတာ္စီရင္အုပ္ခ်ဳပ္မွုအက္ဥပေဒ (The Government of Burma
Act,1935)နဲ႔ ဂ်ပန္ေခတ္ ဗမာနို င္ငံ ေတာ္ အု ပ္ခ်ဳပ္ေရးစည္းမ်ဥ္းျပဳလု ပ္ေသာ ဥပေဒ(၁၉၄၃ ခု ႏွစ္ )တို ႔ဟာ ကို လို
 2

နီေခတ္မွာ ျပ႒ာန္းခဲ့ တဲ့ အေျခခံ ဥပေဒေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီထဲက ၁၉၁၉ ခု ႏွစ္ အိႏၵိယစီရင္အုပ္ခ်ဳပ္မွုဥပေဒအရ
၁၉၂၃ ခု ႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလ ၂ ရက္ေန႔မွာ ျမန္မာနို င္ငံ ကို ဒို င္အာခီအု ပ္ခ်ဳပ္ေရးေပးခဲ့ ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရွမ္း၊ ခ်င္းနဲ႔ ကခ်
င္ေဒသေတြကို ေတာ့ ခ်န္လွပ္ေသြးခြဲအု ပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၿပီး ၁၉၃၅ ခု ႏွစ္ ျမန္မာနို င္ငံ ေတာ္စီရင္အုပ္ခ်ဳပ္မွု အက္ဥပေဒအရ ျမန္မာနို င္ငံ
ကို ၉၁ ဌာန အု ပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ တို းျမႇင့္ေပးခဲ့ ေပမယ့္ တို င္းရင္းသားေဒသေတြကို ေတာ့ ဒီတို းျမႇင့္မွုကေနခ်န္လွ
ပ္ၿပီး ဆက္လက္ေသြးခြဲအု ပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တာ ေတြ႕ရတယ္။ တို င္းရင္းသားေဒသေတြကို အပို င္း(၁) ဇယားဝင္ေဒသ( Part I
Scheduled Area)၊ အပို င္း(၂)ဇယားဝင္ေဒသ (Part II Scheduled Area)ဆို ၿပီး ဘု ရင္ခံ က တို က္ရိုက္အ ုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ေဒသ
နဲ႔ ဘု ရင္ခံ က စိတ္ႀကိဳက္ကိုယ္စားလွယ္ ခန္႔အပ္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ျပဳထားတဲ့ ေဒသဆို ၿပီး အကြဲကြဲအျပားျပား ေသြးခြဲအု
ပ္ခ်ဳပ္ ခဲ့ ၾကတယ္။ ဒီလို ေသြးခြဲအု ပ္ခ်ဳပ္မွုကို အဲဒီေခတ္က ျမန္မာ့ လြတ္လပ္ေရး ဦးေဆာင္အဖြဲ႕ႀကီးျဖစ္တဲ့ တို ႔ဗမာအစ
ည္းအ႐ုံ းက ၁၉၃၈ ခု ႏွစ္၊ ေမာ္လၿမိဳင္ ညီလာခံ ကေနစၿပီး ေတာက္ေလၽွာက္ကန္႔ကြက္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီလို ေသြးခြဲအု ပ္ခ်ဳပ္ခဲ့မွ ုေၾကာင့္ တို င္းရင္းသားေဒသေတြမွာ ဖြံ့ ၿဖိဳး တို းတက္မွုေနာက္က်ခဲ့ တာ၊ ျပည္နယ္၊ ျပည္မ
အထင္အျမင္လြဲ ေသြးကြဲခဲ့ တာေတြ ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ ဂ်ပန္ေတြ ျမန္မာနို င္ငံ ကဆု တ္ခြာၿပီး ၿဗိတိသၽွ ေတြက စ
ကၠဴျဖဴစာတမ္းကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ အု ပ္ခ်ဳပ္ရာမွာလည္း တို င္းရင္းသားေဒသေတြကို ဆက္လက္ေသြးခြဲအု ပ္ခ်ဳပ္ဖို႔ ေ
တာင္တန္း ေဒသအု ပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာန(Frontier Area Administration)ကို ဖြင့္လွစ္ ခဲ့ ျပန္တယ္ ။ ေသြးခြဲမွုအရွိန္အဟု န္
ျပင္းထန္လာၿပီး ျမန္မာ့ လြတ္လပ္ေရး ရရွိတဲ့ အခါ တို င္းရင္းသားေဒသေတြကို ခ်န္လွပ္ထားနို င္ဖို႔ ေဆာင္ရြက္ ခဲ့ တာေ
တြ႕ရပါတယ္။ တို င္းရင္းသားေဒသေတြနဲ႔ ျပည္မေဒသအၾကား နို င္ငံ ေရးအရ ဆက္သြယ္မွုမျပဳနို င္ဖို႔ နို င္ငံ ေရးလွုပ္
ရွားမွုရွိသူ မ်ားကို နယ္ျခားေဒသေက်ာ္ျဖတ္မွုခ်ဳပ္ကိုင္ေရးဥပေဒ( Frontier Crossing Act) ကို သုံ းၿပီး ဖမ္းဆီးခ်ဳ
ပ္ေႏွာင္ျခင္း၊ နယ္ႏွင္ျခင္းတို ႔ ျပဳလု ပ္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒီေသြးခြဲအု ပ္ခ်ဳပ္ခံ ခဲ့ ရျခင္း အက်ိဳးဆက္ေတြဟာ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆို
ဖို ႔ ဗို လ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္ျပဳလု ပ္တဲ့ပင္လုံညီ လာခံ က်င္းပရာမွာ ႀကီးမားတဲ့ ရို က္ခတ္မွုေတြ ရွိခဲ့ ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း
မွာလည္း ဒီေန႔အထိ ရို က္ခတ္မွု အက်ိဳးသက္ေရာက္မွုမ်ား ရွိေနဆဲျဖစ္တယ္။ ဒီေသြးခြဲ အု ပ္ခ်ဳပ္မွုရဲ့အက်ိဳးဆက္ေၾ
ကာင့္ ပ်က္ျပားခဲ့ ရတဲ့ တို င္းရင္းသားစည္းလုံ း ညီညြတ္မွု၊ ဖြံ့ ၿဖိဳးတို းတက္ေရးမညီမၽွမွု၊ အဲဒီကေနတစ္ဆင့္ ျမစ္ဖ်ားခံ
လာတဲ့ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡေတြကို သမို င္းစာမ်က္ႏွာေပၚက ေဖ်ာက္ဖ်က္ၿပီး စည္းလုံ းညီညြတ္မွု ပ်က္ျပားရတာ၊ ဖြံ့ ၿ
ဖိဳးတို းတက္မွုမညီမၽွရတာနဲ႔ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ပြားလာရတာဟာ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးမွ အစပ်ိဳးျဖစ္ပြားလာ
ရသေယာင္ ေျပာဆို ပုံ ေဖာ္ေနမွုေတြဟာ မလု ပ္သင့္တဲ့ လု ပ္ရပ္ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။
လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ ၁၉၄၈ ခု ႏွစ္၊ မတ္လမွာပဲ ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီဟာ အဲဒီအခ်ိန္က ဦးႏု ဦးေဆာင္တဲ့ဖဆပ
လအစို းရကို ဝါဒေရးရာအရဆန္႔က်င္ၿပီး ေတာခို သြားျခင္းျဖင့္ ျပည္တြ င္းလက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡကို စတင္ခဲ့တာ ျ
ဖစ္ပါတယ္။ ကြန္ျမဴနစ္ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ဂို ရွယ္ဟာ စာတမ္းတစ္ခုေရးၿပီး ဗို လ္တ ာရာရဲ့ ပ်ဥ္းမနားသူ ပု န္နယ္ေျမ၊ ဦး
စိႏၲာနဲ႔ ဗုံ ေပါက္သာေက်ာ္တို႔ရဲ့ ရခို င္သူပု န္နယ္ေျမမ်ားကို ေထာက္ခံ ရန္နဲ႔ ၎နယ္ေျမေတြကို လြတ္ေျမာက္ေ
ရးေဒသအျဖစ္သတ္မွတ္ ၿပီး တစ္စတစ္စ တို းခ်ဲ႕သြားဖို ႔ တစ္နိုင္ငံ လုံ းဆူ ပူ ေသာင္းက်န္းဖို ႔ လွုံ႔ေဆာ္ခဲ့ပါတယ္။ ကြန္ျမဴ န
စ္နဲ႔ ဖဆပလ၊ ရဲေဘာ္ျဖဴနဲ႔ ဖဆပလ ဝါဒေရးရာကြဲျပားမွုေတြ ဆက္ျဖစ္ၿပီး အဖြဲ႕အစည္းအသီးသီးက တပ္မေ
တာ္ကို ၎တို ႔ဘက္ပါေရး အျပင္းအထန္ဆြဲ ေဆာင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ထို စဥ္က အဓိကတပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦးျဖ
စ္တဲ့ဗို လ္ခ်ဳပ္ ေနဝင္း လက္မခံ ခဲ့ ပါဘူ း။ မေရွးမေႏွာင္းမွာပဲ ကရင္လူမ်ိဳးေရး၊ သီးျခားကရင္ျပည္နယ္ ထူ ေထာင္ေရးရည္မွ
န္းခ်က္နဲ႔ ကရင္လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡ ေပၚေပါက္လာရျပန္တယ္ ။ ဒါ့အျပင္ ရခို င္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းက မူ ဂ်ာဟစ္သူပု န္ေတြ
ဟာ ျမန္မာနို င္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရရွိခ်ိန္က စၿပီး ဘာသာေရးနဲ႔ သီးျခားျပည္နယ္ထူေထာင္ေရး ရည္မွန္းခ်က္နဲ႔ ဖဆပလ
အစို းရကို ဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ေနၾကၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေန႔အထိ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ေနရဆဲျဖစ္တဲ့ကခ်
င္ေဒသမွာ KIO လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ ေပၚေပါက္လာရျခင္းဟာ ၁၉၆၁ ခု ႏွစ္၊ ၾသဂု တ္လ ၂၆ ရက္ေန႔မွာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္
ဦးႏု ဦးေဆာင္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုပါတီ (ပထစ)အစို းရက ဗု ဒၶဘာသာကို နို င္ငံ ေတာ္ဘာသာအျဖစ္ ျပ႒ာန္းလို က္လို႔
ဘာသာေရး အေျခခံ ၿပီး ေပၚေပါက္ခဲ့ရတာကို ေနာက္မွတို င္းရင္းသားေရးလို ႔ ေျပာလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။
က်န္လက္န က္ကိုင္ အဖြဲ႕မ်ားဟာလည္း နို င္ငံ ေရး၊ အယူ ဝါဒေရး၊ လူ မ်ိဳးေရးနဲ႔ ဘာသာေရးတို ႔ကို အေျခခံ ၿပီး ေ
ပၚေပါက္လာရတာပဲျဖစ္လို႔ တပ္မေတာ္ေၾကာင့္ ျပည္တြ င္းလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ေပၚေပါက္ လာရသေယာင္၊
ျပည္တြ င္းလက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡ ျဖစ္ရသေယာင္ ေျပာဆို ေနျခင္းမ်ားဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လု ပ္င န္းစဥ္ေတြအတြက္
အႏၲရာယ္ မ်ားလွတဲ့ လု ပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္ရဲ့ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ မ်ားဟာ အစို းရရဲ့ အု ပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၲ
ရားကို အကာအကြယ္ေပးျခင္းနဲ႔ ျပည္သ ူလူ ထု ရဲ့ အသက္၊ အို းအိမ္၊ စည္းစိမ္နဲ႔အက်ိဳးစီးပြားကို အကာအကြယ္
ေပးျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေသြးခြဲအု ပ္ခ်ဳပ္မွုအက်ိဳးဆက္ေတြ၊ နို င္ငံ ေရး၊ ဝါဒေရး၊ လူ မ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရးမေက်နပ္ခ်က္ေတြေၾကာင့္ ေ
ပၚေပါက္လာတဲ့ ျပည္တြ င္း လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡေတြကို ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေစဖို ႔နဲ႔ ျပည္တြ င္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္နိုင္
ဖို ႔ ျမန္မာနို င္ငံ အစို းရအဆက္ဆက္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ ၾကပါတယ္။ ေအာင္ျမင္ခဲ့တဲ့ အပို င္းေတြရွိသလို မေအာင္ျမင္တဲ့အပို
 3

င္းေတြလည္း ရွိခဲ့ ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ေအာင္ျမင္ခဲ့တယ္၊ ဘာေၾကာင့္မေအာင္ျမင္ခဲ့ဘူ း။ ဘယ္သူေတြနဲ႔ ၿငိ

မ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္နိုင္ခဲ့တယ္၊ ဘယ္သူေတြနဲ႔ေတာ့ မတည္ေဆာက္နိုင္ခဲ့ဘဲ ဘာေၾကာင့္ပ်က္ျပားခဲ့ ရတယ္ဆိုတာ
သမို င္းမွာ အထင္အရွားရွိပါတယ္။ သို ႔ေသာ္ အခို င္အမာေျပာနို င္တာ တစ္ခုကေတာ့ ေခတ္အ ဆက္ဆက္ အစို းရအဆက္ဆက္ရဲ့
ျပည္တြ င္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႀကိဳးပမ္းမွုတို င္းမွာ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ ထဲထဲဝင္ဝင္ပူးေပါင္းပါဝင္ၿပီး အျပဳသေဘာေ
ဆာင္တဲ့ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား၊ နို င္ငံ ေတာ္ လြတ္လပ္ေရးနဲ႔ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာတည္တံ့ခို င္ျမဲေရး၊ တို င္းရင္းသားစည္းလုံ းညီညြ
တ္ေရးနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုမၿပိဳကြဲေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားကို သာ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေၾကာင္း ခို င္ခိုင္မာမာေျ
ပာလို ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ သမို င္းေၾကာင္းနဲ႔ယွဥ္ၿပီးရွင္းျပမွ ခို င္မာမွုရွိမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမ
န္မာနို င္ငံ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးကာစ ၃ လနဲ႔ ၆ လအတြင္း ၁၉၄၈ ခု ႏွစ္၊ မတ္လနဲ႔ ဇြ န္လတို ႔မွာပဲ ျပည္တြ င္းလက္နက္ကိုင္ပဋိပ
ကၡေတြ စတင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေခတ္က ဖဆပလအစို းရအေနနဲ႔ အေစာဆုံ း ျပည္တြ င္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႀကိဳးပမ္းမွု
အျဖစ္ ေမလ ၁၅ ရက္ေန႔မွာ ဦးႏု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမူ ၁၅ ခ်က္၊ ဒါကို လက္ဝဲညီညြတ္ေရးမူ ၁၅ ခ်က္လို႔ လူ သိမ်ားခဲ့
ပါတယ္။ ဒါကို ထု တ္ျပန္ခဲ့တယ္၊ ဒါကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ အစို းရရဲ့ ဦးေဆာင္မွုနဲ႔ ဗို လ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းကို
ဥကၠ႒ခန္႔ထားၿပီး လက္ဝဲစည္း႐ုံ းေရးေကာင္စီကို ဖြဲ႕စည္းေဆာင္ရြက္ေစခဲ့ ေၾကာင္း ေတြ႕ရပါတယ္။ ေ
တာ္လွန္ေရးေကာင္စီ ေခတ္မွာေတာ့ ၁၉၆၃ ခု ႏွစ္၊ ဇြ န္လ ၁၁ ရက္ေန႔မွာ “ျပည္တြ င္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ ေ
တာတြင္းလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းအားလုံ းသို ႔ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီကမ္းလွမ္းခ်က္ ”ကို ထု တ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ၿငိမ္းခ်
မ္းေရးတည္ေဆာက္မွုကို စတင္ခဲ့ပါတယ္။ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႀကိဳးပမ္းမွုကို ဦးေဆာင္ ပါဝင္ခဲ့ရပါတ
ယ္။ ျမန္မာ့ ဆို ရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီ အစို းရလက္ထက္မွာေတာ့ ၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္ေလာက္ကစၿပီး ျပည္တြ င္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးအ
တြက္ ႀကိဳးပမ္း ခဲ့ ရာ ၁၉၈၁ ခု ႏွစ္ေလာက္မွာ ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ စတင္ခဲ့ပါတယ္။ သက္ဆိုင္ရာတို င္းစစ္ဌာ
နခ်ဳပ္ တို င္းမွူးမ်ားက အဖြဲ႕ဝင္အျဖစ္ ထဲထဲဝင္ဝင္ ပါဝင္ခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီႏွစ္ေတြမွာပဲ ကခ်င္ျပည္နယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြ
က္ အစို းရကို ယ္စား ေဆာင္ရြက္နိုင္ဖို႔ တပ္မေတာ္က ေျမာက္ပိုင္းတို င္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္၊ တို င္းမွူးဦးေဆာင္တဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္
အာဏာပို င္အဖြဲ႕အစည္းကို ျမန္မာ့ ဆို ရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီအစို းရက တာဝန္ေပးအပ္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၈ ခု ႏွစ္ေနာက္ပိုင္း တ
ပ္မေတာ္အစို းရလက္ထက္မွာေတာ့ တပ္မေတာ္က ဦးေဆာင္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလု ပ္င န္းစဥ္မ်ား ေဆာင္ရြက္ခဲ့ရာမွာ တို င္းရင္း
သား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ႀကီး ၁၇ ဖြဲ႕၊ အဖြဲ႕ငယ္ ၂၃ ဖြဲ႕၊ စု စု ေပါင္းအဖြဲ႕ ၄၀ နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရယူ နို င္ခဲ့ပါတယ္။
ပါတီစုံ ဒီမို ကေရစီေခတ္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစို းရလက္ထက္ ၂၀၁၁ ခု ႏွစ္၊ ၾသဂု တ္လ ၁၈ ရက္ေန႔မွာ ေၾကညာ
ခ်က္အ မွတ္၊ ၁/၂၀၁၁ နဲ႔ တို င္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္း အားလုံ းကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးဖို ႔ ဖိတ္ေခၚ
ခဲ့ ပါတယ္။ ဒီလို ဖိတ္ေခၚတဲ့ ဖိတ္ေခၚခ်က္ထဲမွာ “နို င္ငံ ေတာ္သည္ ဒို ႔တာဝန္အေရး(၃)ပါးကို ထိန္းသိမ္းၿပီး ေအးခ်မ္း
သာယာ၍ ဖြံ့ ၿဖိဳးတို းတက္ေသာ နို င္ငံ ေတာ္တည္ေဆာက္ရန္” ဆို တဲ့ ရည္မွန္းခ်က္နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဖိတ္ေခၚတာျဖ
စ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ တို င္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားက ဒို ႔တာဝန္အေရး(၃)ပါးကို လက္ခံ ရမယ္။ ခြဲထြ
က္ေရးကိစၥမေျပာဖို ႔နဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲလမ္းေၾကာင္းသည္သ ာ အဓိက ျဖစ္တယ္ဆိုတာ အႀကိမ္ႀကိမ္ရွင္ းလ
င္းၿပီးမွ ေဆြးေႏြးမွုေတြျပဳလု ပ္ခဲ့တာပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမွုတို င္းဟာ ျပည္ေထာ
င္စုရဲ့ အမ်ိဳးသား အက်ိဳးစီးပြားကို လို က္နာေစာင့္ထိန္းၾကဖို ႔ လို အပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္သားေတြအေနနဲ႔
ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရး ဗဟို ေကာ္မတီနဲ႔ လု ပ္င န္းေကာ္မတီ စတဲ့ ေကာ္မတီအသီးသီး
မွာ ထိထိေရာက္ေရာက္ ပါဝင္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ၿပီး တစ္နိုင္ငံ လုံ း ပစ္ခတ္ တို က္ခိုက္မွုရပ္စဲေရးသေဘာတူ စာခ်ဳ
ပ္ (NCA)ကို ယခု ဆို လၽွင္ တို င္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ ၁၀ ဖြဲ႕နဲ႔ သေဘာတူ ညီခ်က္ ရယူ ခ်ဳပ္ဆိုနို င္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတ
ယ္။
ဒီေန႔ အမ်ိဳးသားဒီမို ကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီက ဦးေဆာင္ေနတဲ့ အစို းရ လက္ထက္မွာလည္း ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေ
ရးေဆြးေႏြးမွု ပူ းတြဲေကာ္မတီ (UPDJC)၊ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မွု ပူ းတြဲေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႕ အဆင့္ဆင့္
တို ႔မွာ တပ္မေတာ္က ပူ းေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိၿပီး အစို းရရဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလု ပ္င န္းစဥ္မ်ား လ်င္ျမန္ေအာင္ျမင္ေစေရး
အတြက္ အေတြ႕အၾကဳံ မ်ားနဲ႔ယွဥ္ၿပီး ကို ယ္စြမ္းဉာဏ္စြမ္းရွိသေရြ႕ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါတယ္။ ေရွ႕တန္းစစ္ေျမျ
ပင္မွာ မလႊဲမေရွာင္သာ ရ င္ဆိုင္တိုက္ခိုက္ေနရတဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တပ္မေတာ္သားမ်ားက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အလို လားဆုံ းျဖ
စ္ပါတယ္။ စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ တို င္းရင္းသားစည္းလုံ းညီညြတ္ေရးကို မထိခို က္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊
လြတ္လပ္ေရးနဲ႔ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို မထိခို က္နိုင္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ျဖစ္နို င္သမၽွ အျမန္ဆုံးရခ်င္တယ္လို႔ ေျပာလို ပါတ
ယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူ ညီခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အယူ အဆ အမ်ိဳးမ်ိဳး ကြဲျပားေနတာေတြရွိပါတယ္။ တ
ပ္မေတာ္အစို းရလက္ထက္ ၁၉၈၉ ခု ႏွစ္ကေနစၿပီး ၁၉၉၉ ခု ႏွစ္အထိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရယူ ခဲ့ တဲ့ အဖြဲ႕အစည္း(၄၀)ရွိခဲ့ ပါတယ္။
၎အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရယူ ခဲ့ ရာမွာ KIO၊ KIA အဖြဲ႕မွအပ က်န္အဖြဲ႕မ်ားနဲ႔ ခ်ဳပ္ဆိုထားတဲ့ စာခ်ဳပ္ဆို
တာမရွိဘဲ တစ္ဖြဲ႕ခ်င္းအလို က္သာ ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြးသေဘာတူ ခဲ့ တဲ့ ယာယီေနထို င္ရန္ နယ္ေျမကန္႔သတ္
 4

သေဘာတူ ညီခ်က္ေတြ၊ ေဒသဖြံ့ ၿဖိဳးေရးအတြက္ သေဘာတူ ညီခ်က္ေတြစတဲ့ Gentleman Agreement ေ

တြသာရွိခဲ့ ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ လက္နက္စြဲကို င္ထားၿပီး အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားတဲ့ အေျခအေန၊ အစို းရအေပၚယုံ ၾကည္လို႔ လက္န
က္စြန္႔လႊတ္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အစစ္အမွန္ ျမတ္နိုးတာေၾကာင့္ လက္နက္နဲ႔ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လဲလွယ္တဲ့ အေျခ
အေနဆို ၿပီး အမ်ိဳးမ်ိဳးကြဲျပားစြာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေဖာ္ေဆာင္ခဲ့ ပါတယ္။ အဲဒီေခတ္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေ
ဖာ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ အေနအထား ရွိၿပီးျဖစ္လို႔ ဒီေန႔ေဖာ္ေဆာင္ေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လု ပ္င န္းစဥ္ေတြမွာ ပါဝင္စရာမ
လို ဘူ းဆို ၿပီး အခ်ိဳ႕ကယူ ဆေနၾကပါတယ္။ ေခတ္ကာလခ်င္း၊ အေျခအေနခ်င္း၊ အု ပ္ခ်ဳပ္မွုစနစ္ခ်င္း မတူ ေတာ့ ဘူ း ဆို
တာ သတိခ်ပ္ၾကဖို ႔ လို ပါတယ္။ယခင္ကစစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ အု ပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၿပီး တို င္းျပည္ရဲ့အာဏာ အရပ္ရပ္ကိုတပ္မေတာ္အစို းရတစ္ခု
တည္းက ထိန္းေက်ာင္းခဲ့ တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေန႔ေခတ္ဟာ ျပည္သ ူလူ ထု လို လားေတာင္းဆို ခဲ့ တဲ့ ပါတီစုံ ဒီမို ကေ
ရစီစနစ္နဲ႔ နို င္ငံ ေတာ္ကိုအု ပ္ခ်ဳပ္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမို ကေရစီစနစ္နဲ႔ကို က္ညီတဲ့ အျပဳအမူ ေတြ၊ အေလ့ အထေတြ၊ လု
ပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြရွိဖို ႔လို အပ္ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလု ပ္င န္းစဥ္ေတြဟာလည္း ဒီမို ကေရစီ စံ ႏွုန္းေတြအတို င္း၊ အမ်ား
စု ကလက္ခံ သေဘာတူ ညီခ်က္ေတြအတို င္း အေျခခံ ထား ေဆာင္ရြက္ၾကဖို ႔လို ပါတယ္။ အမ်ိဳးမ်ိဳးကြဲျပားျခား
နားစြာ ေဆာင္ရြက္ေနလို ႔မရပါဘူ း။ ဒီအတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ အားသာခ်က္တ စ္ရပ္အေနနဲ႔ အင္အားစု ေတာ္ေ
တာ္မ်ားမ်ားက သေဘာတူ ညီ လက္ခံ ထားၿပီးျဖစ္တဲ့တစ္နိုင္ငံ လုံ းပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မွုရပ္စဲေရး သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ (NCA) ခို င္ခိုင္မာ
မာရွိေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီစာခ်ဳပ္ကို ၂၀၁၅ ခု ႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလအတြင္းမွာ ဒီမို ကေရစီ လု ပ္ထုံးလု ပ္နည္းေတြနဲ႔အညီ ျပည္သ ူလူ ထု တစ္ရပ္လုံးကို ကို ယ္
စားျပဳတဲ့ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က ကန္႔ကြက္သူမရွိ အတည္ျပဳေပးခဲ့ ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ NCA ကို တို င္းရ
င္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းတို င္းက လက္မွတ္ ေရးထို းရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မွုေတြမရွိလို ႔ လက္မွတ္ ထို း
စရာမလို ဘူ းလို ႔ ေျပာဆို ေနတာေတြ၊ ယခင္သေဘာတူ ညီခ်က္ေတြရွိၿပီး ျဖစ္တယ္လို႔ ဆို ေနတာေတြဟာ ေ
လၽွာက္လွမ္ းေနတဲ့ ဒီမို ကေရစီက်င့္ဝတ္ ေတြနဲ႔ ညီညြတ္မွုမရွိဘူ းလို ႔ ေျပာလို ပါတယ္။ NCA ဟာ အမည္နာမ
အားျဖင့္သာ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မွုရပ္စဲေရး သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ အႏွစ္သာရအားျဖင့္ ဒီထက္ပိုမို နက္ရွိုင္းက်ယ္ျပ
န္႔ပါတယ္။ စာခ်ဳပ္ရဲ့အေျခခံ မူ ပထမအခ်က္မွာပဲ ဒီေန႔တို င္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားသာမက အျခား
တို င္းရင္းသားအဖြဲ႕အစည္းေတြ ေတာင္းဆို ေနတဲ့ ဒီမို ကေရစီႏွင့္ ဖက္ဒရယ္စနစ္တို႔ကို အေျခခံ တဲ့ ျပည္ေထာင္စု
ကို တည္ေဆာက္မယ္လို႔ သေဘာတူ သတ္မွတ္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ စာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ ေရးထို းၿပီး ျဖစ္တဲ့အဖြဲ႕မ်ားကို ၾကည့္
ရင္လည္း တပ္မေတာ္အစို းရ လက္ထက္ကတည္းက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူ ညီခ်က္ ရယူ ခဲ့ ၿပီးအဖြဲ႕ေတြပါသလို အဲဒီေခ
တ္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမရယူ နို င္ခဲ့ဘဲ ဆက္လက္တိုက္ပြဲဝင္ေနတဲ့ အဖြဲ႕ေတြ၊ ေခတ္အ ဆက္ဆက္ တို က္ပြဲဝင္လာခဲ့ တဲ့ အဖြဲ႕ေတြ ပါဝ
င္ေၾကာင္း ထင္ရွားစြာ ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလု ပ္င န္းစဥ္ေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ၾကရာမွာ အခ်ိန္မဆြဲပဲ ရဲရဲဝံ့ ဝံ့ လု ပ္ေဆာင္ၾက
ဖို ႔လို အပ္ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လု ပ္င န္းစဥ္မ်ားဟာ လို အပ္တာထက္ပိုၿပီး အခ်ိန္ၾကာလာရင္ ေဘးပေယာဂေတြ၊ ဝင္ေ
ရာက္စြက္ဖက္မွုေတြ၊ ႀကိဳးကို င္ျခယ္လွယ္တ ာေတြ ရွိလာၿပီး ရရွိၿပီးျဖစ္တဲ့ ယုံ ၾကည္မွုတည္ေဆာက္ထားတာေတြ၊ ခက္ခ
က္ခဲခဲတည္ေဆာက္ထားရတဲ့ ရရွိၿပီးသေဘာတူ ညီခ်က္ေတြ အားနည္းသြားနို င္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခ်ိန္ျပည့္ညႇိႏွို
င္း ေဆြးေႏြး ျခင္းမ်ား၊ ရလဒ္ထြ က္လာေအာင္ ေဆြးေႏြးျခင္းမ်ားကို နို င္ငံ ေတာ္နဲ႔ တို င္းရင္းသား ျပည္သ ူ
လူ ထု ရဲ့ အက်ိဳးစီးပြားကို ထာဝစဥ္ေရွးရွုၿပီး စိတ္ေစတနာထက္ထက္သန္သန္နဲ႔ စဥ္ဆက္မျပတ္ ေဆာင္ရြက္ သြားၾကဖို ႔တို
က္တြ န္းလို ပါတယ္။ ကို ယ္စားလွယ္မ်ားအေနနဲ႔ ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြးမွုကို ေရရွည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္တံ့ခို င္ျမဲေရး
ရလဒ္ရတဲ့ အထိ ဆက္တိုက္ေဆာင္ရြက္ဖို႔ လို ပါမယ္။ ရလဒ္မထြက္မီ ေဆြးေႏြးမွုရပ္နားၿပီးေနာက္ အေျခအေနေျပာ
င္းလဲမွုမ်ား မၾကာခဏေတြ႕ ရတဲ့ အတြက္ ရလဒ္ထြ က္သည္အ ထိ ေဆြးေႏြးဖို ႔ ကၽြန္ေတာ္ တို က္တြ န္းရျခင္းျဖစ္ပါ
တယ္။ လု ပ္င န္းစဥ္မ်ားကို စဥ္ဆက္မျပတ္ တစ္ဆက္တ ည္း ေဆာင္ရြက္သြားၿပီး ၂၀၂၀ ျပည့္ႏွစ္မွာ က်င္းပျပဳလု ပ္မယ့္ ဒု တိယအႀကိ
မ္ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ အစည္းအေဝးမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလု ပ္င န္းစဥ္မ်ား ၿပီးျပတ္ေစေရး ေဆာင္ရြ
က္ သြားပါလို ႔ အေလးထား တို က္တြ န္းေျပာၾကားလို ပါတယ္။
နို င္ငံ ေတာ္နဲ႔ တို င္းရင္းသားျပည္သ ူလူ ထု ရဲ့ အက်ိဳးစီးပြားတစ္ခုတည္း ကို သာေရွးရွုၿပီး ကၽြန္ေတာ္တို႔လက္ထက္မွာ
ပဲ ေခတ္အ ဆက္ဆက္ ေတာက္ေလာင္ခဲ့ရတဲ့ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡကို အၿပီးတို င္ၿငိမ္းသတ္ၿပီး ေခတ္မီဖြံ့ ၿဖိဳးတို းတက္ေ
သာ၊ စည္းလုံ းညီညြတ္ခိုင္ခံ့ေသာ ဒီမို ကေရစီ နို င္ငံ ေတာ္သစ္ကို ျပည္သ ူ႔ဆႏၵနဲ႔အညီ တည္ေဆာက္ခ်င္လို႔သာျဖစ္ပါတ
ယ္။ ဒီေန႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလု ပ္င န္းေတြကို နို င္ငံ ေတာ္အစို းရနဲ႔ တပ္မေတာ္ကတက္ႂကြစြာဦးေဆာင္ ေဆာင္ရြက္
ေနျခင္းဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာအင္အားခ်ိနဲ႔ေနလို ႔မဟု တ္ဘူးဆို တာသတိခ်ပ္ေစလို ပါတယ္။ အမွန္ တကယ္ ၿငိမ္းခ်
မ္းေရးလို ခ်င္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းမွန္သမၽွ သေဘာတူ ညီခ်က္ေတြကို သာ လို က္နာရင္ ဘာေသနတ္သံ မွ ၾကားရမွာမဟု တ္ပါ
ဘူ း။ ကို ယ့္လူ ကို သာ နို င္ေအာင္ထိန္းဖို ႔ အဓိပၸါယ္ကင္းမဲ့ တဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္အ မ်ိဳးမ်ိဳးမေပးဖို ႔လို ပါမယ္။ ၿငိမ္းခ်
မ္းေရးလု ပ္င န္းေတြ ေဆာင္ရြက္ရာမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးထက္ အေရးႀကီးတာ ဘာမွမရွိဘူ း။ ဒီကာလမွာ နားလည္မွုလြဲ
 5

မွားေစနို င္တဲ့ကိစၥမ်ိဳးေတြကို ေရွ႕တန္းတင္ျခင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလု ပ္င န္းစဥ္နဲ႔ မသက္ဆိုင္တဲ့ကိစၥေတြကို ဆြဲသြင္း

လာျခင္းတို ႔မျပဳလု ပ္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ေသာ ေဒသမွာရွိေနတဲ့ တို င္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အ
ဖြဲ႕အစည္းမ်ားဟာ ၅၂ သန္းေသာ တို င္းရင္းသား ျပည္သ ူလူ ထု တစ္ရပ္လုံးကို ကို ယ္စားျပဳတာ မဟု တ္သလို နို င္ငံ ေရး
ပါတီမ်ားဟာလည္း သူ တို ႔ကို ေထာက္ခံ သူ မ်ားကို ကို ယ္စားျပဳတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔တပ္မေတာ္ဟာ တို
င္းရင္းသား ျပည္သ ူလူ ထု က ေပါက္ဖြားလာတဲ့ ျပည္သ ူ႔တပ္မေတာ္ျဖစ္တာနဲ႔အညီ နို င္ငံ ေတာ္နဲ႔ျပည္သ ူလူ ထု ကို ကို ယ္
စားျပဳရတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္ပါတယ္။ မိမိတို ႔ရဲ့ ျဖစ္တည္မွုနဲ႔ရပ္တည္မွုတို ႔ဟာ မွန္ကန္ဖို႔ အထူ းလို တယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေ
ရး ေဆြးေႏြးမွုေတြနဲ႔ဆက္စပ္ၿပီး ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးကို လည္း ေဆာင္ရြက္လိုတဲ့ သေဘာ
ထားေတြ ကၽြန္ေတာ္တို႔ သိပါတယ္။ တို င္းရင္းသားျပည္သ ူလူ ထု ရဲ့အက်ိဳးကို ေရွးရွုၿပီး ၂၀၁၅ ခု ႏွစ္မွာ ဖြဲ႕စည္း
ပုံ အေျခခံ ဥပေဒ(၂၀၀၈ ခု ႏွစ္ )ရဲ့ ဇယား ၂ -တို င္းေဒသႀကီး (သို ႔မဟု တ္ ) ျပည္နယ္ဥပေဒျပဳစာရင္းမွာ အခ်
က္ (၃၄)ခ်က္၊ ဇယား၅-တို င္းေဒသႀကီး (သို ႔မဟု တ္ ) ျပည္နယ္မ်ားက ေကာက္ခံ ရမည့္ အခြ န္အခ မ်ားမွာ အခ်
က္ (၂၀)ခ်က္တို႔ကို ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ေပးၿပီး လု ပ္ပိုင္ခြင့္မ်ား တို းခ်ဲ႕ေပးခဲ့ ပါတယ္။ ထပ္မံ ျပင္ဆ င္လိုတာေတြရွိရင္ ဆက္လက္
ညႇိႏွိုင္း ေဆြးေႏြးလု ပ္ေဆာင္သြားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ေဆာင္ရြက္ရာမွာ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒ (၂၀၀၈
ခု ႏွစ္ ) အခန္း ၁၂၊ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ျခင္းအခန္းပါ ျပ႒ာန္းခ်က္ေတြအတို င္း ေဆာင္ရြက္ၾက
ဖို ႔လို ပါတယ္။ ရွိၿပီးသား နို င္ငံ ေတာ္အေျခခံ မူ (၄၈)ခ်က္ ခို င္မာတည္တံ့ဖို ႔ လို အပ္ပါတယ္။
ဒီမို ကေရစီစနစ္က်င့္သုံ းတဲ့ နို င္ငံ အျပင္ မည္သ ည့္စနစ္က်င့္သုံ းတဲ့ နို င္ငံ မွာမဆို တစ္ခုတည္းေသာ တပ္မေတာ္တစ္ရပ္သာ ရွိပါတယ္။
ဒါ့ေၾကာင့္ တို င္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အေနနဲ႔လည္း နို င္ငံ တကာက က်င့္သုံ းေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေ
ရးဆို င္ရာ လု ပ္ထုံးလု ပ္နည္း မ်ားနဲ႔အညီ ေဆာင္ရြက္သြားဖို ႔ လို အပ္ပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ ဒီမို ကေရစီနဲ႔ ဖက္ဒရယ္ စနစ္ကိုအေျခ
ခံ တဲ့ ျပည္ေထာင္စုေပၚေပါက္လာဖို ႔ လက္နက္ကိုင္ လမ္းစဥ္ေတြ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းသြားေရးဟာ ပထမဦးစားေပးေဆာင္ရြ
က္သြားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မလို လားအပ္တာေတြကို ဆြဲထည့္ေဆြးေႏြးၿပီး အခ်ိန္ဆြဲ ေနမယ့္အစား တစ္နိုင္ငံ လုံ းၿငိမ္း
ခ်မ္းေရးရရွိလာခ်ိန္မွာ ေရွ႕ဆက္ေဆာင္ရြက္ ရမယ့္ လု ပ္င န္းမ်ားကို ဒီမို ကေရစီနည္းလမ္းတက် ေဆြးေႏြးညႇိႏွို
င္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္သြ ားဖို ႔ လို အပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။
ထပ္မံ ေျပာၾကားလို တာကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလု ပ္င န္းစဥ္ေတြကို ေဆာင္ရြက္တဲ့ေနရာမွာ အခ်ိန္ဆြဲ ေဆာင္ရြက္ျခ
င္းဟာ ဖြံ့ ၿဖိဳးတို းတက္မွု ေနာက္က်ေနတဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔နို င္ငံ ကို ပို ၿပီးနိမ့္က်ေအာင္ ဆြဲႏွစ္ေနမွု တစ္ခုျဖစ္တယ္ဆိုတာ
ကို လည္း ေျပာၾကားလို ပါတယ္။ ယခု အစည္းအေဝးဟာ ၂၀၁၈ ခု ႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းမွာ က်င္းပရမယ့္ အစည္းအေဝးျ
ဖစ္ေပမယ့္ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ဒီေန႔မွျပဳလု ပ္နိုင္တာပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔နို င္ငံ နဲ႔ နို င္ငံ သူ ၊ နို င္ငံ သားေ
တြအတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ လု ပ္စရာအလု ပ္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါေသးတယ္။ ဟန္ေရးျပေန႐ုံ နဲ႔ မၿပီးေ
သးပါဘူ း။ စကားလုံ း လွလွေလးေတြ ေျပာဆို ျငင္းခုံ ေန႐ုံ နဲ႔လည္း မၿပီးနို င္ပါဘူ း။ တို င္းျပည္ရဲ့ အားဟာ ျပ
ည္တြ င္းမွာပဲ ရွိပါတယ္။ ျမန္မာနို င္ငံ သားေတြအားလုံ းမွာ တာဝန္ရွိပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ့ ညီညြတ္တဲ့ အင္အား၊ စြမ္းအား
ကို ပဲ့ သြားဖို ႔ ယို င္နဲ႔သြားေစဖို ႔ ႏွဲ႕ေန၊ ေသြးထို းေနတာ သတိျပဳဖို ႔လို ပါတယ္။ “ၿပိဳင္တူတြန္းလၽွင္ေ
ရြ႕နို င္ပါသည္ ” ဆို ေပမယ့္ ေရြ႕ေအာင္မတြန္းနို င္ရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အလု ပ္လုပ္ေနတာေတြဟာ အလု ပ္ၿပီးေျ
မာက္မွုရလဒ္နဲ႔ တို င္းတာပါက “သု ည”ပဲ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ကို ယ့္တို င္းျပည္၊ ကို ယ့္လူ မ်ိဳးကို တစ္ကယ္ခ်စ္ရင္ နို င္ငံ ရဲ့တို းတက္မွု
လမ္းေၾကာင္းမွာ အဟန္႔အတားျဖစ္ေနတဲ့ ျပည္တြ င္းလက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡကို အခ်ိန္မဆို င္းဘဲဖယ္ရွားပစ္ဖို႔၊ စိတ္ရင္း
ေစတနာအမွန္နဲ႔ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္သြားၾကဖို ႔ တို က္တြ န္းလို ပါတယ္။ နို င္ငံ ေတာ္ဟာ ျပည္သ ူလူ ထု ရဲ့ဆႏၵနဲ႔အညီ
ပါတီစုံ ဒီမို ကေရစီစနစ္ကို ေဖာ္ေဆာင္ေနတာျဖစ္လို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလု ပ္င န္းစဥ္ေတြကို ေဆာင္ရြက္တဲ့ ေနရာမွာ ျပ
ည္နယ္နဲ႔ တို င္းေဒသႀကီးမ်ားနဲ႔ အဖြဲ႕အစည္းတို င္းဟာ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒအတို င္း သာတူ ညီမၽွ တစ္ေျ
ပးညီျဖစ္ဖို႔ လို အပ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ့ အိမ္နီးခ်င္းမိတ္ေဆြနို င္ငံ မ်ားကို လည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔နို င္ငံ ကို ဒီမို ကေရစီ
နဲ႔ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကိုအေျခခံ တဲ့ ျပည္ေထာင္စုအျဖစ္ တည္ေဆာက္ ရာမွာ ထာဝရၿငိမ္းခ်မ္းတည္ၿငိမ္တဲ့ နယ္စပ္ေဒသမ်ား
ျဖစ္ေစေရးအတြက္ အေလးထားညႇိႏွိုင္းေဆာင္ရြက္သြားမွာျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားလို ပါတယ္။
ဧည့္သည္ေတာ္မ်ားနဲ႔ တာဝန္ရွိသူ မ်ားခင္ဗ်ာ-
နိဂုံ းခ်ဳပ္အေနနဲ႔ေျပာၾကားလို တာကေတာ့ အမိနို င္ငံ ေတာ္ကို ခ်စ္ျမတ္နိုးတဲ့ စိတ္ဓာတ္ေတြ၊ ဆင္ျခင္တုံတရားနဲ႔ ျပည့္စုံ
တဲ့ အသိပညာေတြ ဖြံ့ ၿဖိဳးတို းတက္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုစိတ္ဓာတ္ကို ခံ ယူ က်င့္သုံ းကာ စည္းလုံ းညီညြတ္မွုကို တန္ဖိုးထား
တတ္တဲ့ သိမ္ေမြ႕ေလးနက္ေသာ လူ ႔ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းသစ္ တို းတက္ျဖစ္ထြ န္းလာဖို ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အျပည့္အ
ဝေအာင္ျမင္ေအာင္တည္ေဆာက္ၿပီး အနာဂတ္မ်ိဳးဆက္သစ္မ်ားထံ လႊဲေျပာင္းေပးနို င္တဲ့ သမို င္းေပးတာဝန္ေက်ပြ န္သူ
မ်ားအျဖစ္ ကမၸည္း မွတ္တ မ္းေကာင္း ေရးထို းနို င္သူမ်ားျဖစ္ေအာင္ အခ်ိန္မဆြဲပဲ ႀကိဳးပမ္း ၾကပါစို ႔လို ႔ တို က္တြ
န္းရင္းနိဂုံ းခ်ဳပ္လိုက္ပါတယ္။
6