Professional Documents
Culture Documents
Tom Tat Ly Thuyet Va Bai Tap Trac Nghiem Khoi Da Dien Va The Tich Khoi Da Dien
Tom Tat Ly Thuyet Va Bai Tap Trac Nghiem Khoi Da Dien Va The Tich Khoi Da Dien
A
B BC 2 AB 2 AC 2
AH .BC AB.AC
AB 2 BH .BC , AC 2 CH .CB
1 1 1
2
2
2
, AH 2 HB.HC
B AH AB AC
H M C
2AM BC
2. Các tỉ số lượng giác của góc nhọn trong tam giác vuông:
Chọn
Chọn góc
góc nhọn
nhọn là α
caïnhh ññoáoáii ññii
caï n
sinα
sin α== ;;
Cạnh huyền caï uyeànn hhooïcïc
caïnnhh hhuyeà
caïnnhh kkeàeà kkhoâ
caï hoânngg
Cạnh
cosα
cos α== ;;
uyeànn hhöö
caïnnhh hhuyeà
caï
đối
caïnnhh ññoáoáii ññoaø
caï oaønn
tanα
tan α== ;;
α caïnnhh kkeàeà kkeeátát
caï
Cạnh kề caïnnhh kkeàeà kkeáeátt
caï
cot α
cot α== ;;
caïnnhh ññoáoáii ññoaø
caï oaønn
A
2 2 2 b2 c2 a 2
a b c 2bc cos A cos A
2bc
2
c b a c2 b2
b 2 a 2 c 2 2ac cos B cos B
2ac
2 2 2 a 2 b2 c2
a c a b 2ab cosC cosC
B C 2ab
b. Định lý sin:
Trang 1/35
A
a b c
2R
c b sin A sin B sin C
R (R là bán kính đường tròn ngoại tiếp ∆ABC)
B a C
A
1 1 1
S ABC a.ha b.hb c.hc
2 2 2
1 1 1
c b S ABC ab sin C bc sin A ac sin B
2 2 2
abc
S ABC , S ABC p.r
4R
B a C p= p ( p − a )( p − b )( p − c )
p - nửa chu vi
r - bán kính đường tròn nội tiếp
A AB 2 AC 2 BC 2
AM 2
2 4
K N 2 2
BA BC AC 2
BN 2
2 4
B C
M 2 CA2 CB 2 AB 2
CK
2 4
4. Định lý Thales:
A AM AN MN
MN / /BC k
AB AC BC
M N S AMN AM
2
k2
S ABC AB
B C
(Tỉ diện tích bằng tỉ bình phương đồng dạng)
Trang 2/35
5. Diện tích đa giác:
B
a. Diện tích tam giác vuông:
1
S ABC AB.AC
2
Diện tích tam giác vuông bằng ½ tích 2 cạnh C
A
góc vuông.
A D
d. Diện tích hình thang:
1 AD BC .AH
SHình Thang .(đáy lớn + đáy bé) x chiều cao S
2 2
B H C
() d () (Hệ quả 1, trang 66, SKG HH11)
d ( )
Trang 3/35
d d '
() d ' d () (Tính chất 3b, trang 101, SKG HH11)
d ()
2. Chứng minh hai mặt phẳng song song:
() a, a ( )
() b, b ( ) () ( ) (Định lý 1, trang 64, SKG HH11)
a b O
() (Q )
() ( ) (Hệ quả 2, trang 66, SKG HH11)
( ) (Q )
() ( )
() d () ( ) . (Tính chất 2b, trang 101, SKG HH11)
( ) d
3. Chứng minh hai đường thẳng song song: Áp dụng một trong các định lí sau
Hai mặt phẳng (), có điểm chung S và lần lượt chứa 2 đường thẳng song song a, b thì giao
tuyến của chúng đi qua điểm S cùng song song với a,B.
S ()
() a, b () Sx ( a b) . (Hệ quả trang 57, SKG HH11)
a b
Cho đường thẳng a song song với mặt phẳng () . Nếu mặt phẳng ( ) chứa a và cắt () theo
giao tuyến b thì b song song với a.
a (), a
b a . (Định lý 2, trang 61, SKG HH11)
() b
Hai mặt phẳng cùng song song với một đường thẳng thì giao tuyến của chúng song song với
đường thẳng đó.
() ( )
(P ) ( ) =d ,d d . (Định lý 3, trang 67, SKG HH11)
(P ) () d
Hai đường thẳng phân biệt cùng vuông góc với một mặt phẳng thì song song với nhau.
d d
d () d d (Tính chất 1b, trang 101, SKG HH11)
d ()
Sử dụng phương pháp hình học phẳng: Đường trung bình, định lí Talét đảo, …
4. Chứng minh đường thẳngvuông góc với mặt phẳng:
Định lý (Trang 99 SGK HH11). Nếu một đường thẳng vuông góc với hai đường thẳng cắt nhau
nằm trong một mặt phẳng thì nó vuông góc với mặt phẳng ấy.
d a ()
d b () d .
a b {O }
Tính chất 1a (Trang 101 SGK HH11). Cho hai đường thẳng song song. Mặt phẳng nào vuông
Trang 4/35
góc với đường thẳng này thì vuông góc với đường thẳng kia.
d d
d .
d ()
Tính chất 2a (Trang 101 SGK HH11). Cho hai mặt phẳng song song. Đường thẳng nào vuông
góc với mặt phẳng này thì cũng vuông góc với mặt phẳng kia.
d .
d
Định lý 2 (Trang 109 SGK HH11). Nếu hai mặt phẳng cắt nhau và cùng vuông góc với mặt
phẳng thứ ba thì giao tuyến của chúng vuông góc với mặt phẳng thứ ba đó.
P
P d P .
d
Định lý 1 (Trang 108 SGK HH11). Nếu hai mặt phẳng vuông góc thì bất cứ đường thẳng nào
nào nằm trong mặt phẳng này và vuông góc với giao tuyến đều vuông góc với mặt phẳng kiA.
P
a P d P
d , d a
5. Chứng minh hai đường thẳng vuông góc:
Cách 1: Dùng định nghĩa: a b a , b 900.
Hay a b a b a .b 0 a . b .cos a , b 0
Cách 2: Nếu một đường thẳng vuông góc với một trong hai đường thẳng song song thì phải
vuông góc với đường kia.
b//c
a b.
a c
Cách 3: Nếu một đường thẳng vuông góc với một mặt phẳng thì nó vuông góc với mọi đường
thẳng nằm trong mặt phẳng đó.
a
a b.
b
Cách 4: (Sử dụng Định lý Ba đường vuông góc) Cho đường thẳng b nằm trong mặt phẳng P
và a là đường thẳng không thuộc P đồng thời không vuông góc với P . Gọi a’ là hình chiếu
vuông góc của a trên P . Khi đó b vuông góc với a khi và chỉ khi b vuông góc với a’.
a ' hch (P )
b a b a '.
b P
Cách khác: Sử dụng hình học phẳng (nếu được).
6. Chứng minh mp mp :
Cách 1: Theo định nghĩa: , 900. Chứng tỏ góc giữa hai mặt phẳng bằng
90 .
Cách 2: Theo định lý 1 (Trang 108 SGK HH11):
Trang 5/35
1. Định nghĩa: Một hình chóp được gọi là hình chóp đều nếu có đáy là một đa giác đều và có chân
đường cao trùng với tâm của đa giác đáy.
Nhận xét:
S
Hình chóp đều có các mặt bên là những tam giác cân bằng nhau.
Các mặt bên tạo với đáy các góc bằng nhau.
Các cạnh bên của hình chóp đều tạo với mặt đáy các góc bằng
nhau.
2. Hai hình chóp đều thường gặp:
A C
a. Hình chóp tam giác đều: Cho hình chóp tam giác đều S .ABC . Khi
đó: O
1
1. Thể tích khối chóp: V B.h
3
D
B : Diện tích mặt đáy.
h : Chiều cao của khối chóp. A O
B C
Trang 6/35
A C A C
S
VS .AB C SA SB SC
4. Tỉ số thể tích: . .
VS .ABC SA SB SC
A’ B’
V
h
3
B B BB A B
Trang 7/35
a3 3 a3 3 3 a3
A. . B. . C. a . D.
12 4 3
Câu 8. Cho hình chóp S . ABCD có SA ⊥ ( ABCD ) , đáy ABCD là hình chữ nhật. Tính thể tích
S . ABCD biết AB = a , AD = 2a , SA = 3a .
a3
A. a 3 . B. 6a 3 . B. 2a 3 . ⋅ D.
3
Câu 9. Thể tích khối tam diện vuông O. ABC vuông tại O có OA
= a, OB
= OC
= 2a là
2a 3 a3 a3
A. ⋅ B. ⋅ C. ⋅ D. 2a 3 .
3 2 6
Câu 10. Cho hình chóp S . ABC có SA vuông góc mặt đáy, tam giác ABC vuông tại A, SA = 2cm ,
=AB 4=
cm, AC 3cm . Tính thể tích khối chóp.
12 3 24 3 24 3
A. cm . B. cm . C. cm . D. 24cm3 .
3 5 3
Câu 11. Cho hình chóp S . ABCD đáy hình chữ nhật, SA vuông góc đáy,=
AB a=, AD 2a . Góc giữa
SB và đáy bằng 450 . Thể tích khối chóp là
a3 2 2a 3 a3 a3 2
A. ⋅ B. ⋅ C. ⋅ D. ⋅
3 3 3 6
Câu 12. Hình chóp S . ABCD đáy hình vuông, SA vuông góc với đáy, SA = a 3, AC = a 2 . Khi đó thể
tích khối chóp S . ABCD là
a3 2 a3 2 a3 3 a3 3
A. ⋅ B. ⋅ C. ⋅ D. ⋅
2 3 2 3
Câu 13. Cho hình chóp S . ABC có đáy ABC là tam giác vuông tại B . Biết ∆SAB là tam giác đều và
thuộc mặt phẳng vuông góc với mặt phẳng ( ABC ) . Tính thể tích khối chóp S . ABC biết
AB = a , AC = a 3 .
a3 6 a3 6 a3 2 a3
A. ⋅ B. ⋅ C. ⋅ D. ⋅
12 4 6 4
Câu 14. Cho hình chóp S . ABCD có đáy ABCD là hình thoi. Mặt bên ( SAB ) là tam giác vuông cân tại
S và thuộc mặt phẳng vuông góc với mặt phẳng ( ABCD ) . Tính thể tích khối chóp S . ABCD
biết BD = a , AC = a 3 .
a3 3 a3 3 a3
A. a 3 . B. ⋅ C. ⋅ D. ⋅
4 12 3
Câu 15. Cho hình chóp S . ABC có đáy ABC là tam giác vuông tại A . Hình chiếu của S lên mặt phẳng
( ABC ) là trung điểm H của BC . Tính thể tích khối chóp S . ABC biết AB = a , AC = a 3 ,
SB = a 2 .
a3 6 a3 3 a3 3 a3 6
A. ⋅ B. ⋅ C. ⋅ D. ⋅
6 2 6 2
Câu 16. Cho hình chóp S . ABCD có đáy ABCD hình vuông cạnh a . Hình chiếu của S lên mặt phẳng
3a
( ABCD ) là trung điểm H của AD . Tính thể tích khối chóp S . ABCD biết SB = .
2
a3 a3 3a 3
A. ⋅ B. a 3 . C. ⋅ D. ⋅
3 2 2
Trang 8/35
a 13
Câu 17. Hình chóp S . ABCD đáy là hình vuông cạnh a, SD = . Hình chiếu của S lên ( ABCD ) là
2
trung điểm H của AB . Thể tích khối chóp là
a3 2 a3 2 3 a3
A. ⋅ B. ⋅ C. a 12 . D. ⋅
3 3 3
bằng 1200 . Hình chiếu vuông góc của
Câu 18. Hình chóp S . ABCD đáy hình thoi, AB = 2a , góc BAD
a
S lên ( ABCD ) là I giao điểm của 2 đường chéo, biết SI = . Khi đó thể tích khối chóp
2
S . ABCD là
a3 2 a3 3 a3 2a3 3
A. ⋅ B. ⋅ C. ⋅ ⋅ D.
9 9 3 3
V
Câu 19. Cho hình chóp S . ABC , gọi M , N lần lượt là trung điểm của SA, SB . Tính tỉ số S . ABC .
VS .MNC
1 1
A. 4 . ⋅ B. C. 2 . D. ⋅
2 4
Câu 20. Cho khối chop O. ABC . Trên ba cạnh OA, OB, OC lần lượt lấy ba điểm A’, B′, C ′ sao cho
VO. A ' B 'C '
2OA′ OA
= = , 4OB′ OB
= , 3OC ′ OC . Tính tỉ số
VO. ABC
1 1 1 1
A. . B. . C. . D. .
12 24 16 32
Câu 21. Cho hình chóp S.ABC. Gọi (α ) là mặt phẳng qua A và song song với BC . (α ) cắt SB , SC
SM
lần lượt tại M , N . Tính tỉ số biết (α ) chia khối chóp thành 2 phần có thể tích bằng nhau.
SB
1 1 1 1
A. . B. . C. . D. .
2 2 4 2 2
Câu 22. Thể tích của khối lăng trụ tam giác đều có tất cả các cạnh đều bằng a là:
a3 3 a3 3 a3 2 a3 2
A. ⋅ B. ⋅ C. ⋅ D. ⋅
4 3 3 2
Câu 23. Cho lăng trụ ABCD. A ' B ' C ' D ' có ABCD là hình chữ nhật, A=
' A A=
' B A ' D . Tính thể tích
khối lăng trụ ABCD. A ' B ' C ' D ' biết AB = a , AD = a 3 , AA ' = 2a .
A. 3a 3 . B. a 3 . C. a 3 3 . D. 3a 3 3 .
Câu 24. Cho lăng trụ ABC. A ' B ' C ' có ABC là tam giác vuông tại A . Hình chiếu của A ' lên ( ABC ) là
trung điểm của BC . Tính thể tích khối lăng trụ ABC. A ' B ' C ' biết AB = a , AC = a 3 ,
AA ' = 2a .
a3 3a 3
A. ⋅ B. ⋅ C. a 3 3 . D. 3a 3 3 .
2 2
Câu 25. Cho lăng trụ ABCD. A ' B ' C ' D ' có ABCD là hình thoi. Hình chiếu của A ' lên ( ABCD ) là
trọng tâm của tam giác ABD . Tính thể tích khối lăng trụ ABCA ' B ' C ' biết AB = a ,
ABC = 1200 , AA ' = a .
a3 2 a3 2 a3 2
A. a 3 2 . B. ⋅ C. ⋅ D. ⋅
6 3 2
VABB 'C '
Câu 26. Cho lăng trụ ABC. A ' B ' C ' . Tính tỉ số .
VABCA ' B 'C '
Trang 9/35
1 1 1 2
A. ⋅ B. ⋅ C. ⋅ D. .
2 6 3 3
Câu 27. Cho khối lăng trụ tam giác đều ABC. A’B’C’ có tất cả các cạnh đều bằng a . Thể tích khối tứ
diện A’BB’C’ là
a3 3 a3 3 a3 3 a3
A. ⋅ B. ⋅ C. ⋅ D. ⋅
12 4 6 12
Câu 28. Lăng trụ tam giác ABC. A′B′C ′ có đáy tam giác đều cạnh a , góc giữa cạnh bên và mặt đáy bằng
300. Hình chiếu A′ lên ( ABC ) là trung điểm I của BC . Thể tích khối lăng trụ là
a3 3 a3 3 a3 3 a3 3
A. ⋅ B. ⋅ C. ⋅ D. ⋅
6 2 12 8
Câu 29. Lăng trụ đứng ABC. A’B’C’ có đáy ABC là tam giác vuông tại =
A, BC 2=a, AB a . Mặt bên
( BB’C’C ) là hình vuông. Khi đó thể tích lăng trụ là
a3 3
A. . B. a 3 2 . C. 2a 3 3 . D. a 3 3 .
3
Câu 30. Cho lăng trụ ABC. A ' B ' C ' . Gọi M , N lần lượt là trung điểm của CC ' và BB ' . Tính tỉ số
VABCMN
.
VABC . A ' B 'C '
1 1 1 2
A. . B. . C. . D. .
3 6 2 3
Câu 31. Cho khối lăng trụ ABC. A′B′C ′ . Tỉ số thể tích giữa khối chóp A′. ABC và khối lăng trụ đó là
1 1 1 1
A. . B. . C. . D. .
4 2 3 6
′ ′ ′ ′ ′
Câu 32. Cho khối lập phương ABCD. A B C D . Tỉ số thể tích giữa khối A . ABD và khối lập phương là:
1 1 1 1
A. . B. . C. . D. .
4 8 6 3
Câu 33. Cho hình chóp tứ giác đều S . ABCD có chiều cao bằng h , góc giữa hai mặt phẳng ( SAB) và
( ABCD) bằng α . Tính thể tích của khối chóp S . ABCD theo h và α .
3h3 4h3 8h3 3h3
A. . B. . C. . D. .
4 tan 2 α 3 tan 2 α 3 tan 2 α 8 tan 2 α
Câu 34. Cho hình chóp S . ABCD có đáy ABCD là hình vuông cạnh 2a , cạnh SB vuông góc với đáy
và mặt phẳng ( SAD ) tạo với đáy một góc 60° . Tính thể tích khối chóp S . ABCD .
3a 3 3 3a 3 3 8a 3 3 4a 3 3
A. V = . B. V = . C. V = . D. V = .
4 8 3 3
Câu 35. Cho hình lăng trụ đứng ABC. A ' B ' C ' có đáy ABC là tam giác vuông tại B , BC = a , mặt
phẳng ( A ' BC ) tạo với đáy một góc 30° và tam giác A ' BC có diện tích bằng a 2 3 . Tính thể
tích khối lăng trụ ABC. A ' B ' C ' .
a3 3 3a 3 3 3a 3 3 3a 3 3
A. . B. . C. . D. .
8 4 8 2
Câu 36. Cho hình lăng trụ ABC. A ' B ' C ' có đáy ABC là tam giác đều cạnh bằng a . Hình chiếu vuông
góc của A ' trên ( ABC ) là trung điểm của AB . Mặt phẳng ( AA ' C ' C ) tạo với đáy một góc
bằng 45° . Tính thể tích V của khối lăng trụ ABC. A ' B ' C ' .
3a 3 3a 3 3a 3 3a 3
A. V = . B. V = . C. V = . D. V = .
16 8 4 2
Trang 10/35
Câu 37. Cho hình chóp đều S . ABC , góc giữa mặt bên và mặt phẳng đáy ( ABC ) bằng 600 , khoảng
3a
cách giữa hai đường thẳng SA và BC bằng . Thể tích của khối chóp S . ABC theo a bằng
2 7
a3 3 a3 3 a3 3 a3 3
A. . B. . C. . D. .
12 18 16 24
Câu 38. Cho hình chóp đều S . ABCD có đáy ABCD là hình thoi tâm O , AC = 2 3a , BD = 2a , hai
mặt phẳng ( SAC ) và ( SBD ) cùng vuông góc với mặt phẳng ( ABCD ) . Biết khoảng cách từ
a 3
điểm O đến mặt phẳng ( SAB ) bằng . Tính thể tích của khối chóp S . ABCD theo a .
4
a3 3 a3 3 a3 3 a3 3
A. . B. . C. . D. .
16 18 3 12
Câu 39. Cho hình chóp tứ giác đều S . ABCD , O là giao điểm của AC và BD . Biết mặt bên của hình
chóp là tam giác đều và khoảng từ O đến mặt bên là a . Tính thể tích khối chóp S . ABCD theo
a.
A. 2a 3 3 . B. 4a 3 3 . C. 6a 3 3 . D. 8a 3 3 .
Câu 40. Cho hình chóp tứ giác S . ABCD có SA ⊥ ( ABCD ) . ABCD là hình thang vuông tại A và B
AD 3=
biết AB = 2a . = BC 3a . Tính thể tích khối chóp S . ABCD theo a biết góc giữa
( SCD ) và ( ABCD ) bằng 600 .
A. 2 6a 3 . B. 6 6a 3 . C. 2 3a 3 . D. 6 3a 3 .
Câu 41. Cho hình chóp tứ giác S . ABCD có SA ⊥ ( ABCD ) , ABCD là hình thang vuông tại A và B
biết AB = 2a . = BC 3a . Tính thể tích khối chóp S . ABCD theo a , biết khoảng cách từ
AD 3=
3 6
A đến mặt phẳng ( SCD) bằng a.
4
A. 6 6a 3 . B. 2 6a 3 . C. 2 3a 3 . D. 6 3a 3 .
Câu 42. Cho lăng trụ tam giác ABC. A ' B ' C ' có BB ' = a , góc giữa đường thẳng BB ' và ( ABC ) bằng
= 60° . Hình chiếu vuông góc của điểm B ' lên
60° , tam giác ABC vuông tại C và góc BAC
( ABC ) trùng với trọng tâm của ∆ABC . Thể tích của khối tứ diện A '. ABC theo a bằng
13a 3 7a3 15a 3 9a 3
A. . B. . C. . D. .
108 106 108 208
Câu 43. Cho hình lăng trụ đứng ABC. A ' B ' C ' , biết đáy ABC là tam giác đều cạnh a . Khoảng cách từ
a
tâm O của tam giác ABC đến mặt phẳng ( A ' BC ) bằng .Tính thể tích khối lăng trụ
6
ABC. A ' B ' C ' .
3a 3 2 3a 3 2 3a 3 2 3a 3 2
A. . B. . C. . D. .
8 28 4 16
Câu 44. Cho hình chóp tam giác S . ABC có M là trung điểm của SB , N là điểm trên cạnh SC sao cho
NS = 2 NC . Kí hiệu V1 , V2 lần lượt là thể tích của các khối chóp A.BMNC và S . AMN . Tính tỉ
V1
số .
V2
V1 2 V1 1 V1 V1
A. = B. = C. = 2. D. =3
V2 3 V2 2 V2 V2
Trang 11/35
Câu 45. ho NS = 2 NC , P là điểm trên cạnh SA sao cho PA = 2 PS . Kí hiệu V1 , V2 lần lượt là thể tích
V1
của các khối tứ diện BMNP và SABC . Tính tỉ số .
V2
V1 1 V1 3 V1 2 V1 1
A. = . B. = . C. = . D. = .
V2 9 V2 4 V2 3 V2 3
Câu 46. Cho hình chóp tứ giác đều S . ABCD có cạnh đáy bằng 2a , góc giữa hai mặt phẳng ( SAB) và
( ABCD) bằng 45° , M , N và P lần lượt là trung điểm các cạnh SA, SB và AB . Tính thể tích
V của khối tứ diện DMNP .
a3 a3 a3 a3
A. V = B. V = C. V = D. V =
6 4 12 2
Câu 47. Cho lăng trụ ABC. A′B′C ′ có đáy ABC là tam giác vuông cân tại B , AC = 2a ; cạnh bên
AA′ = 2a . Hình chiếu vuông góc của A′ trên mặt phẳng ( ABC ) là trung điểm cạnh AC .
Tính thể tích V của khối lăng trụ ABC. A′B′C ′ .
1 3 a3 2a 3
A. V = a . B. V = . C. V = a 3 . D. V = .
2 3 3
Câu 48. Cho tứ diện ABCD có các cạnh AB, AC và AD đôi một vuông góc với nhau. Gọi G1 , G2 , G3 và
G4 lần lượt là trọng tâm các mặt ABC , ABD, ACD và BCD . Biết AB = 6a, AC = 9a ,
AD = 12a . Tính theo a thể tích khối tứ diện G1G2G3G4 .
A. 4a 3 B. a 3 C. 108a 3 D. 36a 3
Câu 49. Cho tứ diện ABCD có AB
= CD = 11m , BC
= AD
= 20m , BD= AC
= 21m . Tính thể tích khối
tứ diện ABCD .
A. 360m3 B. 720m3 C. 770m3 D. 340m3
Câu 50. Cho hình chóp tứ giác S . ABCD có đáy là vuông; mặt bên ( SAB) là tam giác đều và nằm trong
mặt phẳng vuông góc với đáy. Biết khoảng cách từ điểm A đến mặt phẳng ( SCD) bằng
3 7a
. Tính thể tích V của khối chóp S . ABCD .
7
1 2 3a 3
A. V = a 3 . B. V = a 3 . C. V = a 3 . D. V = .
3 3 2
Câu 51. Cho tứ diện S . ABC , M và N là các điểm thuộc các cạnh SA và SB sao cho MA = 2 SM ,
SN = 2 NB , (α ) là mặt phẳng qua MN và song song với SC . Kí hiệu ( H1 ) và ( H 2 ) là các
khối đa diện có được khi chia khối tứ diện S . ABC bởi mặt phẳng (α ) , trong đó, ( H1 ) chứa
V1
điểm S , ( H 2 ) chứa điểm A ; V1 và V2 lần lượt là thể tích của ( H1 ) và ( H 2 ) . Tính tỉ số .
V2
4 5 3 4
A. B. C. D.
5 4 4 3
Câu 52. Cho hình chóp S . ABC có chân đường cao nằm trong tam giác ABC ; các mặt phẳng ( SAB) ,
( SAC ) và ( SBC ) cùng tạo với mặt phẳng ( ABC ) các góc bằng nhau. Biết AB = 25 , BC = 17 ,
AC = 26 ; đường thẳng SB tạo với mặt đáy một góc bằng 45° . Tính thể tích V của khối chóp
S . ABC .
A. V = 408 . B. V = 680 . C. V = 578 . D. V = 600 .
C. ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
I – ĐÁP ÁN 7.4
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Trang 12/35
A B A D A C A C A A B D A C C A A D A B
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
B A A B D C A D D A C C B C D A D C A A
41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60
B D D C A A C A A D A B
Trang 13/35
Gọi H là hình chiếu của S lên ( ABCD ) S
a 2
Ta có: AH =
2
a 2 A D
⇒ SH = SA2 − AH 2 =
2
a3 2 H
S ABCD = a 2 ⇒ VS . ABCD =
6 B C
Câu 7. Cho hình chóp S . ABC có SA ⊥ ( ABC ) , đáy ABC là tam giác đều. Tính thể tích khối chóp
S . ABC biết AB = a , SA = a .
a3 3 a3 3 3 a3
A. . B. . C. a . D.
12 4 3
Hướng dẫn giải:
a 2
3 S
S ∆ABC =
4
a3 3
⇒ VS . ABC =.
12
A C
Câu 8. Cho hình chóp S . ABCD có SA ⊥ ( ABCD ) , đáy ABCD là hình chữ nhật. Tính thể tích
S . ABCD biết AB = a , AD = 2a , SA = 3a .
3 3 3 a3
A. a . B. 6a . B. 2a . D. ⋅
3
Hướng dẫn giải:
S
S ∆ABCD
= 2=a.a 2a 2 ⇒ VS . ABC =
2a 3
D
A
B C
Câu 9. Thể tích khối tam diện vuông O. ABC vuông tại O có OA
= a, OB
= OC
= 2a là
2a 3 a3 a3
A. ⋅ B. ⋅ C. ⋅ D. 2a 3 .
3 2 6
Hướng dẫn giải:
A
1
SOBC =
= OB.OC 2a 2
2
=
h OA= a
1 2a 3 O C
⇒ VO. ABC = OA ⋅ SOBC =
3 3
B
Trang 14/35
Câu 10. Cho hình chóp S . ABC có SA vuông góc mặt đáy, tam giác ABC vuông tại A, SA = 2cm ,
=AB 4=
cm, AC 3cm . Tính thể tích khối chóp.
12 3 24 3 24 3
A. cm . B. cm . C. cm . D. 24cm3 .
3 5 3
Hướng dẫn giải:
S
1
S ABC =
= AB. AC 6 cm 2
2
=
h SA = 2 cm
A C
1 12
⇒ VS . ABC = SA ⋅ S ABC = cm3
3 3
B
Câu 11. Cho hình chóp S . ABCD đáy hình chữ nhật, SA vuông góc đáy,=
AB a=
, AD 2a . Góc giữa
SB và đáy bằng 450 . Thể tích khối chóp là
a3 2 2a 3 a3 a3 2
A. ⋅ B. ⋅ C. ⋅ D. ⋅
3 3 3 6
Hướng dẫn giải:
S
= SA AB =.tan ( 450 ) a
S ABCD
= a= .2a 2a 2
1 2a 3 D
⇒ VS . ABCD= SA.S ABCD
= A
3 3 45 0
B C
Câu 12. Hình chóp S . ABCD đáy hình vuông, SA vuông góc với đáy, SA = a 3, AC = a 2 . Khi đó thể
tích khối chóp S . ABCD là
a3 2 a3 2 a3 3 a3 3
A. ⋅ B. ⋅ C. ⋅ D. ⋅
2 3 2 3
Hướng dẫn giải:
S
SA = a 3
AB = AC.cos ( 450 ) = a2
a ⇒ S ABCD =
D
1 a3 3 A
⇒ VS . ABCD
= SA.S ABCD
=
3 3
B C
Câu 13. Cho hình chóp S . ABC có đáy ABC là tam giác vuông tại B . Biết ∆SAB là tam giác đều và
thuộc mặt phẳng vuông góc với mặt phẳng ( ABC ) . Tính thể tích khối chóp S . ABC biết
AB = a , AC = a 3 .
a3 6 a3 6 a3 2 a3
A. ⋅ B. ⋅ C. ⋅ D. ⋅
12 4 6 4
Hướng dẫn giải:
Trang 15/35
∆ABC vuông tại B ⇒ BC= AC 2 − AB 2= a 2 .
S
1 a2 2
S ∆ABC =
= BA.BC
2 2
a 3
Gọi H là trung điểm AB ⇒ SH =
2 A C
Ta có: ∆SAB đều ⇒ SH ⊥ AB
⇒ SH ⊥ ( ABC ) (vì ( SAB ) ⊥ ( ABC ) ). H
B
1 a3 6
⇒ VS .=
ABC SH .S ∆=
ABC
3 12
Câu 14. Cho hình chóp S . ABCD có đáy ABCD là hình thoi. Mặt bên ( SAB ) là tam giác vuông cân tại
S và thuộc mặt phẳng vuông góc với mặt phẳng ( ABCD ) . Tính thể tích khối chóp S . ABCD
biết BD = a , AC = a 3 .
a3 3 a3 3 a3
A. a 3 . B. ⋅ C. ⋅ D. ⋅
4 12 3
Hướng dẫn giải:
Gọi O là giao điểm của AC và BD . S
ABCD là hình thoi ⇒ AC ⊥ BD ,
O là trung điểm của AC , BD .
∆ABO vuông tại O
A D
⇒ AB= AO 2 + OB 2= a .
1
S ABCD =
= AC.BD
a2 3
.
H
2 2 B C
a
Gọi H là trung điểm AB . ∆SAB vuông cân tại S cạnh AB = a ⇒ SH = .
2
Ta có: ∆SAB cân ⇒ SH ⊥ AB ⇒ SH ⊥ ( ABCD ) (vì ( SAB ) ⊥ ( ABC ) ).
1 a3 3
⇒ VS . ABCD
= SH .S ABCD
= .
3 12
Câu 15. Cho hình chóp S . ABC có đáy ABC là tam giác vuông tại A . Hình chiếu của S lên mặt phẳng
( ABC ) là trung điểm H của BC . Tính thể tích khối chóp S . ABC biết AB = a , AC = a 3 ,
SB = a 2 .
a3 6 a3 3 a3 3 a3 6
A. ⋅ B. ⋅ C. ⋅ D. ⋅
6 2 6 2
Trang 16/35
1 a3 3
⇒ VS .=
ABC SH .S ∆=
ABC .
3 6
Câu 16. Cho hình chóp S . ABCD có đáy ABCD hình vuông cạnh a . Hình chiếu của S lên mặt phẳng
3a
( ABCD ) là trung điểm H của AD . Tính thể tích khối chóp S . ABCD biết SB = .
2
a3 3 a3 3a 3
A. ⋅ B. a . C. ⋅ D. ⋅
3 2 2
Hướng dẫn giải:
∆ABH vuông tại A S
a 5
⇒ BH= AH 2 + AB 2= .
2
SH = SB 2 − BH 2 = a . A B
2
S ABCD = a . H
3
1 a D C
⇒ VS . ABCD
= SH .S ABCD
= .
3 3
a 13
Câu 17. Hình chóp S . ABCD đáy là hình vuông cạnh a, SD = . Hình chiếu của S lên ( ABCD ) là
2
trung điểm H của AB . Thể tích khối chóp là
a3 2 a3 2 a3
A. ⋅ B. ⋅ C. a 3
12 . D. ⋅
3 3 3
Hướng dẫn giải:
S ABCD = a 2
S
2
5a
HD 2 = AH 2 + AD 2 =
4
13a 2 5a 2
⇒ SH= 2
SD − HD =2
− = a 2 A D
4 4
1 a3 2 H
⇒ VS . ABCD
= SH .S ABCD
= .
3 3
B C
bằng 1200 . Hình chiếu vuông góc của
Câu 18. Hình chóp S . ABCD đáy hình thoi, AB = 2a , góc BAD
a
S lên ( ABCD ) là I giao điểm của 2 đường chéo, biết SI = . Khi đó thể tích khối chóp
2
S . ABCD là
a3 2 a3 3 a3 2 a3 3
A. ⋅ B. ⋅ C. ⋅ D. ⋅
9 9 3 3
Hướng dẫn giải:
S
a
SI =
2
2 3a 2
= S ABCD AB
=. AD.sin BAD
A D
1 a3 3
⇒ VS . ABCD
= SI .S ABCD
=
3 3 I
B C
Trang 17/35
VS . ABC
Câu 19. Cho hình chóp S . ABC , gọi M , N lần lượt là trung điểm của SA, SB . Tính tỉ số .
VS .MNC
1 1
A. 4 . B. ⋅ C. 2 . D. ⋅
2 4
M
VS . ABC SA SB
= = . 4 N
VS .MNC SM SN
A C
B
Câu 20. Cho khối chop O. ABC . Trên ba cạnh OA, OB, OC lần lượt lấy ba điểm A’, B′, C ′ sao cho
VO. A ' B 'C '
2OA′ OA
= = , 4OB′ OB
= , 3OC ′ OC . Tính tỉ số
VO. ABC
1 1 1 1
A. . B. . C. . D. .
12 24 16 32
Hướng dẫn giải:
O
B′
Ta có:
A′ C′
OA′ 1 OB′ 1 OC ′ 1
= = ; ;
=
OA 2 OB 4 OC 3
V OA′ OB′ OC ′ 1 1 1 1 A C
⇒ O. A′B’C ’ = ⋅ ⋅ = ⋅ ⋅ =
VO. ABC OA OB OC 2 4 3 24
B
Câu 21. Cho hình chóp S.ABC. Gọi (α ) là mặt phẳng qua A và song song với BC . (α ) cắt SB , SC
SM
lần lượt tại M , N . Tính tỉ số biết (α ) chia khối chóp thành 2 phần có thể tích bằng nhau.
SB
1 1 1 1
A. . B. . C. . D. .
2 2 4 2 2
Hướng dẫn giải:
Trang 18/35
S
SM SN
Ta có: MN //BC ⇒ =
SB SC M
2
VS . AMN SM SN SM
Ta có:= = . N
VS . ABC SB SC SB
A C
V 1 SM 1
Ta có: S . AMN =⇒ =
VS . ABC 2 SB 2
B
Câu 22. Thể tích của khối lăng trụ tam giác đều có tất cả các cạnh đều bằng a là:
a3 3 a3 3 a3 2 a3 2
A. ⋅ B. ⋅ C. ⋅ D. ⋅
4 3 3 2
Hướng dẫn giải:
A' C'
B'
h = a
a3 3
a2 3 ⇒ V = h.S =
S = 4
4 A C
B
Câu 23. Cho lăng trụ ABCD. A ' B ' C ' D ' có ABCD là hình chữ nhật, A=
' A A=
' B A ' D . Tính thể tích
khối lăng trụ ABCD. A ' B ' C ' D ' biết AB = a , AD = a 3 , AA ' = 2a .
A. 3a 3 . B. a 3 . C. a 3 3 . D. 3a 3 3 .
Hướng dẫn giải:
Gọi O là giao điểm của AC và BD . A' B'
ABCD là hình chữ nhật ⇒ OA = OB = OD
Mà A=′A A= ′B A′D nên A ' O ⊥ ( ABD ) (vì
A ' O là trực tâm giác ABD ) D'
C'
∆ABD vuông tại A
⇒ BD= AB 2 + AD 2= 2a A
B
⇒ OA = OB = OD = a
O
∆AA ' O vuông tại O
⇒ A 'O = AA '2 − AO 2 = a 3 D C
2
S ABCD AB
= = . AD a 3
VABCDA
= ' B 'C ' D ' ' O.S ABCD 3a 3 .
A=
Câu 24. Cho lăng trụ ABC. A ' B ' C ' có ABC là tam giác vuông tại A . Hình chiếu của A ' lên ( ABC ) là
trung điểm của BC . Tính thể tích khối lăng trụ ABC. A ' B ' C ' biết AB = a , AC = a 3 ,
AA ' = 2a .
a3 3a 3
A. ⋅ B. ⋅ C. a 3 3 . D. 3a 3 3 .
2 2
Trang 19/35
Gọi H là trung điểm của BC A' B'
⇒ A ' H ⊥ ( ABC ) .
ABC là tam giác vuông tại A
C'
⇒ BC= AB 2 + AC 2= 2a
1
⇒ AH = BC = a
2 A B
∆A ' AH vuông tại H H
⇒ A' H = 2
AA ' − AH = a 32
C
1 a2 3
S ∆ABC
= =AB. AC
2 2
3a 3
VABCA ' B 'C ' A=
= ' H .S ABC
.
2
Câu 25. Cho lăng trụ ABCD. A ' B ' C ' D ' có ABCD là hình thoi. Hình chiếu của A ' lên ( ABCD ) là
trọng tâm của tam giác ABD . Tính thể tích khối lăng trụ ABCA ' B ' C ' biết AB = a ,
ABC = 1200 , AA ' = a .
a3 2 a3 2 a3 2
A. a 3 2 . B. ⋅ C. ⋅ D. ⋅
6 3 2
Hướng dẫn giải:
A'
Gọi H là trọng tâm của tam giác ABD B'
a 6
∆A ' AH vuông tại H ⇒ A ' H = AA '2 − AH 2 =
3
a2 3 a2 3 a3 2
S=
ABCD S ABD 2. =
2= ; VABCDA
= ' B 'C ' D ' A=
' H .S ABC
4 2 2
V
Câu 26. Cho lăng trụ ABC. A ' B ' C ' . Tính tỉ số ABB 'C ' .
VABCA ' B 'C '
1 1 1 2
A. ⋅ B. ⋅ C.⋅ D. .
2 6 3 3
Hướng dẫn giải:
Ta có: BB ' C ' C là hình bình hành A' C'
1 1 B'
⇒ S BB 'C ' = S BB 'C 'C ⇒ VA.BB 'C ' = VA.BB 'C 'C
2 2
1
Ta có: VA. A ' B 'C ' = VABCA ' B 'C '
3 A C
2
⇒ VA.BB 'C 'C = VABCA ' B 'C ' − VA. A ' B 'C ' = VABCA ' B 'C ' B
3
Trang 20/35
1 V 1
⇒ VABB=
'C ' VABCA ' B 'C ' ⇒ ABB 'C= '
Câu 28. Lăng trụ tam giác ABC. A′B′C ′ có đáy tam giác đều cạnh a , góc giữa cạnh bên và mặt đáy bằng
300. Hình chiếu A′ lên ( ABC ) là trung điểm I của BC . Thể tích khối lăng trụ là
a3 3 a3 3 a3 3 a3 3
A. ⋅ B. ⋅ C. ⋅ D. ⋅
6 2 12 8
Hướng dẫn giải:
A' B'
a 3 3 a
A′I = AI .tan ( 30 ) =
0
⋅ =
2 3 2 C'
S a2 3
ABC =
4
a3 3 A B
⇒ VABC . A’ B’C ’ =A′I .S ABC =
8 I
C
Câu 29. Lăng trụ đứng ABC. A’B’C’ có đáy ABC là tam giác vuông tại =
A, BC 2=
a, AB a . Mặt bên
( BB’C’C ) là hình vuông. Khi đó thể tích lăng trụ là
a3 3
A. . B. a 3 2 . C. 2a 3 3 . D. a 3 3 .
3
Hướng dẫn giải:
A' C'
h BB
= =′ 2a
B'
2 2
AC = BC − AB = a 3
1 a2 3
⇒ S ABC
= AB. AC
=
2 2 A C
⇒ VABC . A’ B’C ’ = BB′.S ABC = a 3 3
B
Câu 30. Cho lăng trụ ABC. A ' B ' C ' . Gọi M , N lần lượt là trung điểm của CC ' và BB ' . Tính tỉ số
VABCMN
.
VABC . A ' B 'C '
Trang 21/35
1 1 1 2
A. . B. . C.
. D. .
3 6 2 3
Hướng dẫn giải:
1
⇒ S BCMN = S BB 'C 'C
2
1
⇒ VA.BCMN = VA. BB 'C 'C C'
2 M
1
Ta có: VA. A ' B 'C ' = VABCA ' B 'C '
3
2 N
A
⇒ VA.BB 'C 'C = VABCA ' B 'C ' − VA. A ' B 'C ' = VABCA ' B 'C ' B
3
1 V 1
⇒ VA.BCMN= VABCA ' B 'C ' ⇒ A.BCMN = .
3 VABCA ' B 'C ' 3
C
Câu 31. Cho khối lăng trụ ABC. A′B′C ′ . Tỉ số thể tích giữa khối chóp A′. ABC và khối lăng trụ đó là
1 1 1 1
A. . B. . C. . D. .
4 2 3 6
Hướng dẫn giải:
A' C'
1 1 B'
VA′ABC
= = AA′.S ABC VABC . A′B′C ′
3 3
VA′ABC 1
⇒ =
VABC . A′B′C ′ 3 A C
B
Câu 32. Cho khối lập phương ABCD. A′B′C ′D′ . Tỉ số thể tích giữa khối A′. ABD và khối lập phương là:
1 1 1 1
A. . B. . C. . D. .
4 8 6 3
Hướng dẫn giải:
1 A'
VA’. ABD = AA′.S ABD D'
3 B' C '
1 1 1
= = AA′. AB. AD AA′.S ABCD
3 2 6
1 A D
= VABCD. A’ B’C ’ D’
6 B C
VA’. ABD 1
⇒ = .
VABCD. A’ B’C ’ D’ 6
VẬN DỤNG THẤP
Câu 33. Cho hình chóp tứ giác đều S . ABCD có chiều cao bằng h , góc giữa hai mặt phẳng ( SAB) và
( ABCD) bằng α . Tính thể tích của khối chóp S . ABCD theo h và α .
3h3 4h 3 8h3 3h3
A. . B. . C. . D. .
4 tan 2 α 3 tan 2 α 3 tan 2 α 8 tan 2 α
Hướng dẫn giải:
Gọi O là tâm của mặt đáy thì
Trang 22/35
SO ⊥ mp ( ABCD ) . Từ đó, SO là đường S
cao của hình chóp.Gọi M là trung điểm
đoạn CD.
Ta có:
CD ⊥ SM ⊂ ( SCD) h
=
CD ⊥ OM ⊂ ( ABCD) ⇒ SMO α.
CD ( SCD) ∩ ( ABCD)
= A D
O α
M
B C
1
V = .SABCD.SO; B = SABCD = AB ; Tìm AB: AB = 2OM
2
3
SO h h
Tam giác SOM vuông tại tại O, ta có: tan α = = ⇒ OM = .
OM OM tan α
2h 4h 2
⇒ AB = . Suy ra: B = SABCD = . SO = h.
tan α tan 2 α
1 4h 2 4h 3
Vậy VS.ABCD = . .h = .
3 tan 2 α 3 tan 2 α
Câu 34. Cho hình chóp S . ABCD có đáy ABCD là hình vuông cạnh 2a , cạnh SB vuông góc với đáy
và mặt phẳng ( SAD ) tạo với đáy một góc 60° . Tính thể tích khối chóp S . ABCD .
3a 3 3 3a 3 3 8a 3 3 4a 3 3
A. V = . B. V = . C. V = . D. V = .
4 8 3 3
Hướng dẫn giải:
AD ⊥ AB S
Ta có:
AD ⊥ SB
⇒ AD ⊥ (SAB) ⇒ AD ⊥ SA.
=
⇒ SAB 600 .
A D
SABCD = 4a2.
Xét tam giác SAB tại vuông tại B, ta có: α
=SB AB
= tan 60 2a 3 . 0 2a
B C
1 2 8a 3 3
Vậy V = .4a . 2a 3 = .
3 3
Câu 35. Cho hình lăng trụ đứng ABC. A ' B ' C ' có đáy ABC là tam giác vuông tại B , BC = a , mặt
phẳng ( A ' BC ) tạo với đáy một góc 30° và tam giác A ' BC có diện tích bằng a 2 3 . Tính thể
tích khối lăng trụ ABC. A ' B ' C ' .
a3 3 3a 3 3 3a 3 3 3a 3 3
A. . B. . C. . D. .
8 4 8 2
Hướng dẫn giải:
Trang 23/35
V= Bh = SABC.A’B’C’.AA’. A’ C’
BC ⊥ AB
Do ⇒ BC ⊥ A′B .
BC ⊥ AA′ B’
BC ⊥ AB ⊂ ( ABC )
Và BC ⊥ A ' B ⊂ ( A′BC )
= BC ( ABC ) ∩ ( A ' BC )
(
⇒ (
ABC ), ( A ' BC ) = ) (
AB, A ' B =
ABA ' ) A C
Ta có: 30o
a
1
′
S ∆A′BC = A B.BC
2 B
.
2.S ∆A′BC 2.a 3
2
⇒ A′= B = = 2a 3
BC a
AB A′B.cos=
=
ABA′ 2a 3.cos
= 300 3=
a; AA′ A′B.sin=
ABA′ 2a 3.sin
= 300 a 3
1 1 3a 3 3
VABC . A ' B=
'C ' B= =′
.h S ABC . AA . AB
=.BC. AA′ = .3a.a.a 3 .
2 2 2
Câu 36. Cho hình lăng trụ ABC. A ' B ' C ' có đáy ABC là tam giác đều cạnh bằng a . Hình chiếu vuông
góc của A ' trên ( ABC ) là trung điểm của AB . Mặt phẳng ( AA ' C ' C ) tạo với đáy một góc
bằng 45° . Tính thể tích V của khối lăng trụ ABC. A ' B ' C ' .
3a 3 3a 3 3a 3 3a 3
A. V = . B. V = . C. V = . D. V = .
16 8 4 2
Hướng dẫn giải:
Trang 24/35
Câu 37. Cho hình chóp đều S . ABC , góc giữa mặt bên và mặt phẳng đáy ( ABC ) bằng 600 , khoảng
3a
cách giữa hai đường thẳng SA và BC bằng . Thể tích của khối chóp S . ABC theo a bằng
2 7
a3 3 a3 3 a3 3 a3 3
A. . B. . C. . D. .
12 18 16 24
Hướng dẫn giải:
Gọi M là trung điểm của BC .
Trong mp(SAM), Kẻ MH ⊥ SA, ( H ∈ SA) .
BC ⊥ AM
Ta có: ⇒ BC ⊥ ( SAM ) ⇒ BC ⊥ MH .
BC ⊥ SO
Do đó MH là đường vuông góc chung của SA và BC .
3a
Suy ra MH = . Ta có: SM ⊥ BC ⇒ (
( SBC ) , ( ABC ) ) = SMA
= 600 .
2 7
Đặt OM = x ⇒ AM = 3 x, OA =
2x .
⇒ SO OM .tan
= = 600 x 3 và S
( x 3)
2
+ ( 2 x )= x 7 .
2
SA
=
Trong SAM ta có:
SA.MH = SO. AM H
3a a .
⇔ x 7. = x 3.3x ⇔ =x A C
2 7 2 3
Khi O
a a 3
N
đó: AM =3 x =3. = ⇒ AB =a .
2 3 2 B
2 2
1 1 a 3 a a 3
VS . ABC
= =.S ∆ABC .SO =. .
3 3 4 2 24
Câu 38. Cho hình chóp đều S . ABCD có đáy ABCD là hình thoi tâm O , AC = 2 3a , BD = 2a , hai
mặt phẳng ( SAC ) và ( SBD ) cùng vuông góc với mặt phẳng ( ABCD ) . Biết khoảng cách từ
a 3
điểm O đến mặt phẳng ( SAB ) bằng . Tính thể tích của khối chóp S . ABCD theo a .
4
a3 3 a3 3 a3 3 a3 3
A. . B. . C. . D. .
16 18 3 12
Hướng dẫn giải
Ta có tam giác ABO vuông tại O và S
AO = a 3 ,
BO = a . Do đó
AO I
=3 = tan 600 ⇒
ABO =600 .
BO
Suy ra ∆ABD đều. D A
Ta 2a 3
có: O
C B
Trang 25/35
( SAC ) ⊥ ( ABCD )
( SBD ) ⊥ ( ABCD ) ⇒ SO ⊥ ( ABCD
( SAC ) ∩ ( SBD ) =SO
.
Trong tam giác đều ABD , gọi H là
trung điểm AB,
K là trung điểm BH,
1 a 3
suy ra DH ⊥ AB và DH = a 3 ; OK / / DH và=
OK =DH .
2 2
Suy ra OK ⊥ AB ⇒ AB ⊥ ( SOK ) .
Gọi I là hình chiếu của O lên SK, ta
d O; ( SAB ) .
có: OI ⊥ SK ; AB ⊥ OI ⇒ OI ⊥ ( SAB ) . ⇒ OI =
1 1 1 a
Tam giác SOK vuông tại O, OI là đường cao: 2
= 2
+ 2
⇒ SO = .
OI OK SO 2
1 1 1 1 a3 3
= VS . ABCD = .S ∆ABCD .SO .4.
= S ∆ABO .SO .OA.OB.SO
.4. =
3 3 3 2 3
Câu 39. Cho hình chóp tứ giác đều S . ABCD , O là giao điểm của AC và BD . Biết mặt bên của hình
chóp là tam giác đều và khoảng từ O đến mặt bên là a . Tính thể tích khối chóp S . ABCD theo
a.
A. 2a 3 3 . B. 4a 3 3 . C. 6a 3 3 . D. 8a 3 3 .
Hướng dẫn giải:
Gọi M là trung điểm của CD ,
S
trong ∆SOM kẻ đường cao
OH .
⇒ OH ⊥ ( SCD ) ⇒ OH =
a.
Đặt CM = x . Khi đó OM = x ,
A
SM = x 3 ,
H
= SM 2 − x=
SO 2
x 2. a
Ta có: SM .OH = SO.OM A D
a 6
⇔ x 3.
= a x 2.x ⇒=x M
2 O x
⇒ CD
= a 6, =
SO a 3 B C
1 1 1 2
VS . ABCD
= S ABCD .SO
.= =.CD 2 .SO =.6a .a 3 2a 3 3 .
3 3 3
Câu 40. Cho hình chóp tứ giác S . ABCD có SA ⊥ ( ABCD ) . ABCD là hình thang vuông tại A và B
biết AB = 2a . =
AD 3=
BC 3a . Tính thể tích khối chóp S . ABCD theo a biết góc giữa
( SCD ) và ( ABCD ) bằng 600 .
A. 2 6a 3 . B. 6 6a 3 . C. 2 3a 3 . D. 6 3a 3 .
Hướng dẫn giải:
Trang 26/35
Dựng AM ⊥ CD tại M . S
= 600 .
Ta có: SMA
AD + BC
=S ABCD = . AB 4a 2
2
( AD − BC )
2
CD = + AB 2 = 2a 2
A D
1
S ABC =
= AB.BC a 2
2 M
S ACD = S ABCD − S ABC = 3a 2 B C
1 2 S ACD 3 2
S ACD = AM .CD ⇒ AM = = a
2 CD 2
=Ta có: SA AM = 3 6 a=
.tan SMA
1
. VS . ABCD = SA.S ABCD 2 6a 3 .
2 3
Câu 41. Cho hình chóp tứ giác S . ABCD có SA ⊥ ( ABCD ) , ABCD là hình thang vuông tại A và B
AD 3=
biết AB = 2a . = BC 3a . Tính thể tích khối chóp S . ABCD theo a , biết khoảng cách từ
3 6
A đến mặt phẳng ( SCD) bằng a.
4
A. 6 6a 3 . B. 2 6a 3 . C. 2 3a 3 . D. 6 3a 3 .
Hướng dẫn giải:
Dựng AM ⊥ CD tại M . S
Dựng AH ⊥ SM tại H .
3 6
Ta có: AH =
a .
4
AD + BC
=S ABCD =
2
. AB 4a 2 H
A D
( AD − BC ) + AB 2 = 2a 2
2
CD =
S ABC
=
1
= AB.BC a 2
M
2
B C
S ACD = S ABCD − S ABC = 3a 2
1 2 S ACD 3 2
S ACD = AM .CD ⇒ AM = = a
2 CD 2
1 1 1 AH . AM 3 6
Ta có: 2
= 2
+ ⇒ AS= = a
AH AM AS 2 AM 2 − AH 2 2
1
VS . ABCD
= =SA.S ABCD 2 6a 3
3
Câu 42. Cho lăng trụ tam giác ABC. A ' B ' C ' có BB ' = a , góc giữa đường thẳng BB ' và ( ABC ) bằng
= 60° . Hình chiếu vuông góc của điểm B ' lên
60° , tam giác ABC vuông tại C và góc BAC
( ABC ) trùng với trọng tâm của ∆ABC . Thể tích của khối tứ diện A '. ABC theo a bằng
13a 3 7a3 15a 3 9a 3
A. . B. . C. . D. .
108 106 108 208
Hướng dẫn giải:
Trang 27/35
Gọi M , N là trung điểm của AB, AC B' C'
và G là trọng tâm của ∆ABC .
( )
A'
B ' G ⊥ ( ABC ) ⇒ BB
', ( ABC ) ==
B ' BG 600 .
1 1
VA '. ABC
= =.S ∆ABC .B ' G . AC.BC.B ' G
3 6
60°
B C
Xét ∆B ' BG vuông tại G , có B ' BG = 600
a 3 M G N
⇒ B ' G =. (nửa tam giác đều) 60°
2 A
= 600
Đặt AB = 2 x . Trong ∆ABC vuông tại C có BAC
AB
⇒ tam giác ABC là nữa tam giác đều ⇒ AC = = x, BC = x 3
2
3 3a
Do G là trọng tâm ∆ABC ⇒ BN = BG = .
2 4
2
Trong ∆BNC vuông tại C : BN = NC 2 + BC 2
3a
AC =
9a 2 x 2 9a 2 3a 2 13
⇔ = + 3x 2 ⇔ x 2 = ⇒x= ⇒
16 4 52 2 13 BC = 3a 3
2 13
1 3a 3a 3 a 3 9a 3
Vậy, VA ' ABC
= = . . . .
6 2 13 2 13 2 208
Câu 43. Cho hình lăng trụ đứng ABC. A ' B ' C ' , biết đáy ABC là tam giác đều cạnh a . Khoảng cách từ
a
tâm O của tam giác ABC đến mặt phẳng ( A ' BC ) bằng .Tính thể tích khối lăng trụ
6
ABC. A ' B ' C ' .
3a 3 2 3a 3 2 3a 3 2 3a 3 2
A. . B. . C. . D. .
8 28 4 16
Hướng dẫn giải:
Gọi M là trung điểm của BC , A' C'
Trang 28/35
a 1 a 3
.
OH OM 1 3
Suy ra: = ⇒ 6 = 3 2 ⇒ = .
A' A A'M A' A A ' A2 + AM 2 A' A a 3
2
A ' A2 +
2
a 6 a 6 a 2 3 3a 3 2
⇒ A ' A = . Thể tích: V = ABC . A ' B ' C ' S=∆ABC . A ' A = . .
4 4 4 16
VẬN DỤNG CAO
Câu 44. Cho hình chóp tam giác S . ABC có M là trung điểm của SB , N là điểm trên cạnh SC sao cho
NS = 2 NC . Kí hiệu V1 , V2 lần lượt là thể tích của các khối chóp A.BMNC và S . AMN . Tính tỉ
V1
số .
V2
V1 2 V1 1 V1 V1
A. = B. = C. = 2. D. =3
V2 3 V2 2 V2 V2
Hướng dẫn giải
S
VS . AMN SM SN 1 2 1
= ⋅ = ⋅ = ;
VS . ABC SB SC 2 3 3
M N
VS . AMN + VA.BMNC =
VS . ABC .
VA.BMNC
Suy ra, = 2.
VS . AMN A
C
Câu 45. Cho hình chóp tam giác S . ABC có M là trung điểm của SB , N là điểm trên cạnh SC sao cho
NS = 2 NC , P là điểm trên cạnh SA sao cho PA = 2 PS . Kí hiệu V1 , V2 lần lượt là thể tích của
V1
các khối tứ diện BMNP và SABC . Tính tỉ số .
V2
V1 1 V1 3 V1 2 V1 1
A. = . B. = . C. = . D. = .
V2 9 V2 4 V2 3 V2 3
Hướng dẫn giải
Trang 29/35
S
1
⋅ d ( N , ( SAB)) ⋅ S BMP
VN .BMP 3
= ;
VC .SAB 1
⋅ d (C, ( SAB)) ⋅ S SAB P
3
d ( N , ( SAB)) NS 2
= = , N
d (C, ( SAB)) CS 3 M
1 1 1
S BPM= S BPS= ⋅ S SAB
2 2 3 C
A
VN .BMP 2 1 1
Suy ra, = ⋅ = .
VC .SAB 3 6 9
B
Câu 46. Cho hình chóp tứ giác đều S . ABCD có cạnh đáy bằng 2a , góc giữa hai mặt phẳng ( SAB) và
( ABCD) bằng 45° , M , N và P lần lượt là trung điểm các cạnh SA, SB và AB . Tính thể tích
V của khối tứ diện DMNP .
a3 a3 a3 a3
A. V = B. V = C. V = D. V =
6 4 12 2
Hướng dẫn giải
S SMN SM SN 1
Ta có: = ⋅ = .
S SAB SA SB 4 S
S BNP 1 S AMP 1
Tương tự,
= ,
= .
S SAB 4 S SAB 4
S MNP 1 M
Suy ra = (có thể khẳng định
S SAB 4 N
S MNP 1
= nhờ hai tam giác MNP và BAS A
D
S SAB 4
P 45°
1
là hai tam giác đồng dạng với tỉ số k = ). O
2
VD.MNP 1 B C
Do đó = (1)
VD.SAB 4
1
V=
D . SAB V=
S . DAB VS . ABCD . (2)
2
1 1 4a 3 1 1 4a 3 a 3
VS . ABCD
= SO.S ABCD
= OP.tan 45°.S ABCD
= (3). Từ (1), (2) và (3):
= VDMNP =. . .
3 3 3 4 2 3 6
Câu 47. Cho lăng trụ ABC. A′B′C ′ có đáy ABC là tam giác vuông cân tại B , AC = 2a ; cạnh bên
AA′ = 2a . Hình chiếu vuông góc của A′ trên mặt phẳng ( ABC ) là trung điểm cạnh AC .
Tính thể tích V của khối lăng trụ ABC. A′B′C ′ .
1 3 a3 2a 3
A. V = a . B. V = . C. V = a 3 . D. V = .
2 3 3
Hướng dẫn giải
Trang 30/35
A' B'
2 H
a
Câu 48. Cho tứ diện ABCD có các cạnh AB, AC và AD đôi một vuông góc với nhau. Gọi G1 , G2 , G3 và
G4 lần lượt là trọng tâm các mặt ABC , ABD, ACD và BCD . Biết AB = 6a, AC = 9a ,
AD = 12a . Tính theo a thể tích khối tứ diện G1G2G3G4 .
A. 4a 3 B. a 3 C. 108a 3 D. 36a 3
Hướng dẫn giải
Trong trường hợp tổng quát, ta
chứng
D
1
minh được VG1G2G3G4 = VABCD .
27
Thật vậy,
ta có (G2G3G4 ) (CBA) và G3
Trang 31/35
Dựng tam giác MNP sao cho C,
B, D lần lượt là trung điểm các A
cạnh MN, MP, NP.
Do BD là đường trung bình tam
1
giác MNP nên BD = MN hay z
2 x
11
1 20 21
AC = MN .
2 y
Tam giác AMN vuông tại A (do B
P
có trung tuyến bằng một nửa M
21 20
cạnh tương ứng), hay 11
C D
AM ⊥ AN . Tương tự,
AP ⊥ AN và
N
AM ⊥ AP .
1 1 1 1
Ta có S MBC = S MNP , S NCD = S MNP , S BPD = S MNP .Suy ra S BCD = S MNP .
4 4 4 4
x2 + y 2 =4.202
1 AM AN AP
Từ đó, VABCD = VAMNP . Đặt
= x = ,y = ,z . Ta có y 2 + z 2 =
4.212 ,
4 m m m x2 + z 2 =
4.112
x 2 = 160
1 1
suy ra y 2 =1440 ⇒ xyz =1440 ⇒ VABCD = VAMNP =360m3
z 2 = 324 6 4
1
(AM, AN, AP đôi một vuông góc nên VAMNP = AM . AN . AP )
6
2
=V (a 2 + b 2 − c 2 )(a 2 − b 2 + c 2 )(−a 2 + b 2 + c 2 )
12
Câu 50. Cho hình chóp tứ giác S . ABCD có đáy là vuông; mặt bên ( SAB) là tam giác đều và nằm trong
mặt phẳng vuông góc với đáy. Biết khoảng cách từ điểm A đến mặt phẳng ( SCD) bằng
3 7a
. Tính thể tích V của khối chóp S . ABCD .
7
1 2 3 3a 3
A. V = a 3 . B. V = a 3 . C. V = a . D. V = .
3 3 2
Hướng dẫn giải
Gọi H là trung điểm AB, suy ra SH là
chiều cao khối chóp đã cho.
Kí hiệu x là độ dài cạnh đáy.
3 3 3
Ta có SH = x và VS . ABCD = x .
2 6
Kẻ HK ⊥ CD ( K ∈ CD) ;
Kẻ HL ⊥ SK (L ∈ SK ) .
Suy ra HL ⊥ ( SCD) và
Trang 32/35
d ( A, ( SCD)) = d ( H , ( SCD)) S
HS ⋅ HK 21
= HL
= = x
HS + HK 2
2 7
A D
H
K
X
B C
21 3 7a 3 3 3 3 3
Theo gt, = x ⇒= x a 3 . Suy ra VS=
. ABCD = x (a=3)3 a
7 7 6 6 2
Câu 51. Cho tứ diện S . ABC , M và N là các điểm thuộc các cạnh SA và SB sao cho MA = 2 SM ,
SN = 2 NB , (α ) là mặt phẳng qua MN và song song với SC . Kí hiệu ( H1 ) và ( H 2 ) là các
khối đa diện có được khi chia khối tứ diện S . ABC bởi mặt phẳng (α ) , trong đó, ( H1 ) chứa
V1
điểm S , ( H 2 ) chứa điểm A ; V1 và V2 lần lượt là thể tích của ( H1 ) và ( H 2 ) . Tính tỉ số .
V2
4 5 3 4
A. B. C. D.
5 4 4 3
Hướng dẫn giải
Kí hiệu V là thể tích khối tứ diện SABC .
Gọi P , Q lần lượt là giao điểm của (α ) với các đường thẳng BC , AC .
Ta có NP //MQ //SC . Khi chia khối ( H1 ) bởi mặt phẳng (QNC ) , ta được hai khối chóp
N .SMQC và N .QPC .
V d ( N , ( SAC )) S SMQC
có: N .SMQC
Ta = ⋅ ; S
VB. ASC d (B, ( SAC )) S SAC
d ( N , ( SAC )) NS 2
= = ;
d (B, ( SAC )) BS 3 M
2
S AMQ AM 4 S 5
=
= ⇒ SMQC =.
S ASC AS 9 S ASC 9
VN .SMQC 2 5 10 N
Suy ra = ⋅ =
VB. ASC 3 9 27 C
A Q
VN .QP C d ( N , (QP C )) SQPC
= ⋅ P
VS . ABC d (S, (A BC )) S ABC B
NB CQ CP 1 1 2 2
=⋅ ⋅ = = ⋅ ⋅ =
SB CA CB 3 3 3 27
V1 VN .SMQC VN .QP C 10 2 4 V1 4 V 4
= + = + = ⇒ = ⇒ 5V1 =4V2 ⇒ 1 =
V VB. ASC VS . ABC 27 27 9 V1 + V2 9 V2 5
Câu 52. Cho hình chóp S . ABC có chân đường cao nằm trong tam giác ABC ; các mặt phẳng ( SAB) ,
( SAC ) và ( SBC ) cùng tạo với mặt phẳng ( ABC ) các góc bằng nhau. Biết AB = 25 , BC = 17 ,
AC = 26 ; đường thẳng SB tạo với mặt đáy một góc bằng 45° . Tính thể tích V của khối chóp
S . ABC .
Trang 33/35
A. V = 408 . B. V = 680 . C. V = 578 . D. V = 600 .
Hướng dẫn giải
Gọi J là chân đường cao của hình chóp S
S.ABC; H, K và L lần lượt là hình chiếu của
J trên các cạnh AB, BC và CA . Suy ra,
, SLJ
SHJ và SKJ
lần lượt là góc tạo bởi
mặt phẳng ( ABC ) với các mặt phẳng
(S AB) , ( SBC ) và ( SAC ) . Theo giả thiết, ta
có SHJ
= SLJ
= SKJ , suy ra các tam giác
z=17 K y=9
vuông SJH , SJL và SJK bằng nhau. Từ đó, A C
z=17 J
JH= JL = JK . Mà J nằm trong tam giác y=9
H
ABC nên J là tâm đường tròn nội tiếp tam L
x=8
giác ABC. x=8
Trang 34/35