კავკასიის უნივერისტეტი

კავკასიის ჰუმანინტარულ და სოციალურ მეცნიერებათა

სკოლა

III კურსი

მარიამ ცაძიკიძე

ენტონი პიმი

ლექტორი:

მანანა მათიაშვილი

ენტონი პიმი
ენტონი დევიდ პიმი- დაიბადა 1956 წელს პერტში, მეცნიერი, რომელიც ცნობილია
მთარგმნელობითი კვლევებით. პიმი არის თარგმანისა და ინტერკულტურული
კვლევების გამორჩეული პროფესორი “როვირა ი ვირგილის” უნივერსიტეტში,
ესპანეთში და საგანგებო პროფესორი “ სტელენბოშის” უნივერსიტეტში , სამხრეთ
აფრიკაში. ის იყო კატალონიის კვლევისა და მოწინავე კვლევების ინსტიტუტის
სტიპენდიანტი 2010 წლიდან 2015 წლამდე, მოწვეული მკვლევარი მონტერეის
მიდლბერის საერთაშორისო კვლევების ინსტიტუტში 2008 წლიდან 2016 წლამდე,
ვალტერ ბენჟამინის მოწვეული პროფესორი ვენის უნივერსიტეტში 2015 წელს.
მთარგმნელობითი კვლევების ევროპული საზოგადოების პრეზიდენტი 2010 წლიდან
2016 წლამდე.

პიმი არის თარგმანისა და კულტურათაშორისი კვლევების გამორჩეული პროფესორი

და ინტერკულტურული კვლევების ჯგუფის კოორდინატორი “როვირა ი ვირჯილის”
უნივერსიტეტში ტარაგონაში,( ესპანეთი) სადაც ასევე აწარმოებდა სადოქტორო
პროგრამას. გარდა ამისა, პიმი არის სტელენბოშის უნივერსიტეტის საგანგებო
პროფესორი და საერთაშორისო მრჩეველთა საბჭოს წევრი დასავლეთ ავსტრალიის
უნივერსიტეტის თარგმანისა და კულტურათაშორისი კვლევის კლასტერისთვის.

პიმი იყო ერთ-ერთი პირველი, ვინც თარგმანის შესწავლა გადაიტანა ტექსტებისგან

და თარჯიმნების, როგორც ხალხისკენ. ის ამტკიცებდა, რომ მთარგმნელები არიან
„ავტორები“, რომლებსაც შეუძლიათ აირჩიონ აზრები და ემოციები, რათა გამოხატონ
და არა „ანიმატორები“, რომლებიც უბრალოდ წარმოადგენენ სხვის სიტყვებს. იგი
თვლის, რომ მთარგმნელი მუშაობს ავტორთან მნიშვნელობის შესაქმნელად, ამიტომ
ორივე ხელს უწყობს თარგმანის მნიშვნელობა ს.

მისი თქმით, დასავლეთში მთარგმნელობითი სფეროს განვითარება არსებითად იყო,

რომლის მოგვარებაც მან შესთავაზა თავად მთარგმნელებზე და კონტექსტზე
ფოკუსირებით, რომელშიც ისინი მუშაობენ.

პიმმა ასევე კონცეპტუალიზა თარგმნა, როგორც რისკის მართვის ფორმა, ვიდრე

ეკვივალენტობისკენ სწრაფვა. პიმიის თანახმად, არსებობს სამი სახის და დონის
რისკი: სანდოობის რისკი, გაურკვევლობის რისკი და კომუნიკაციური რისკი.
სანდოობის რისკი ეხება თარგმანის სპეციფიკას და ადამიანებს შორის ურთიერთობას ,
სადაც რისკი არის მთარგმნელის სანდოობის დაკარგვის ალბათობა. მეორე,
გაურკვევლობის რისკი, მოიცავს თარჯიმნის კოგნიტურ პროცესებს, როდესაც ისინი არ
არიან დარწმუნებული, როგორ წარმოადგინონ რაღაც. საბოლოო რისკი, რომელიც
პიმმა გამოავლინა, კომუნიკაციური რისკი, მოიცავს ტექსტების ინტერპრეტაციას და
მათ კონტექსტუალიზაციას, ხოლო ქმნის ბალანსს როგორც მაღალი რისკის, ასევე
დაბალი რისკის, ასევე ინტერპრეტაციას შორის.

მან წამოაყენა ჰიპოთეზა, რომ თარჯიმნები შეიძლება იყვნენ პროფესიული

ინტერკულტურების წევრები, რომლებიც მუშაობენ კულტურების გადაფარვით და მათი
უმაღლესი ეთიკური მიზანია გრძელვადიანი კულტურათაშორისი თანამშრომლობის
ხელშეწყობა.პიმმა ხაზგასმით აღნიშნა, რომ მთარგმნელობითი ძალისხმევის
ღირებულება მდგომარეობს კულტურათაშორის ურთიერთობებსა და
კულტურათაშორის კომუნიკაციაში მის წვლილში.

მას მიიპყრო ინკულტურაციის კონცეფცია, რომლის მეშვეობითაც იგი თარგმანს

ხედავს, როგორც ერთ-ერთ გზას, რომლითაც უმცირესობების კულტურები უფრო
ფართო კულტურულ სისტემებში შეიწოვება და შემდეგ შეუძლიათ ამ ფართო
სისტემების შეცვლა. პიმმა ასევე დაასახელა ტექნოლოგიის, განსაკუთრებით
ინტერნეტის როლი კონკრეტულ ადგილობრივ ბაზარზე მორგებული მასალების
თარგმნაში. მისი თქმით, ინფორმაციის გავრცელება სულაც არ ნიშნავს იმას, რომ
ისინი მიიღება, ამიტომ საჭიროა ზრუნვა, რომ ნათარგმნი ტექსტები მის სამიზნე
კულტურას მოერგოს.

პიმის იდეებს უპირისპირდება მთარგმნელების ამერიკელი თეორეტიკოსის ლოურენს

ვენუტის იდეები ფინელი მთარგმნელების კაისა კოსკინენის მიერ , და პიმის კრიტიკა
ლოურენს ვენუტის შესახებ კომენტირებულია ჯერემი მუნდეის, და მერი სნელ-ჰორნბის
მიერ.

მთარგმნელობითი პროფესიის სტატუსი ევროკავშირში-ენტონი

პიმი
მთარგმნელთა სტატუსი არ უნდა აგვერიოს იმაში, თუ რამდენად კარგად თარგმნის
ვინმე. ეს ეხება მთარგმნელის ღირებულების აღქმას - ხალხის აზრით, რისი გაკეთება
შეუძლია კონკრეტულ მთარგმნელს და რამდენად კარგად ან ცუდად ვარაუდობენ
მთარგმნელს ამის გაკეთებას.

როგორც ასეთი განხილული, სტატუსის საკითხი ძალზე მნიშვნელოვანია, რადგან,

თითქმის განსაზღვრებით, ადამიანს, ვისაც თარჯიმანი სჭირდება, ობიექტურად არ
შეუძლია განსაჯოს, რამდენად კარგად მუშაობს ეს მთარგმნელი. თარგმანები არის
პროდუქტებსა და სერვისებს შორის, შესაძლოა მეორად მანქანებთან და იურიდიულ
სერვისებთან ერთად, სადაც მყიდველს არ აქვს პირდაპირი ცოდნა იმის შესახებ , თუ
რას ყიდულობს - მათ უნდა დაეყრდნონ ხალხის ნათქვამის, ან იმაზე, თუ როგორ
გამოიყურება თარჯიმანი, ან თარჯიმნის აკადემიური კვალიფიკაცია , ან პროფესიული
ასოციაციების წევრობა, ან მათი ოფიციალური სერთიფიკატი . ანუ, სტატუსი იქმნება
სოციალური სიგნალების ერთობლიობით, რომლებიც მრავალი ფორმისა და ზომისაა .
ამ სიგნალების გარეშე, თარგმანის მომხმარებლები იქნებიან ჩართული საცდელ -
შეცდომის გაუთავებელ პროცესში, როგორც ეს მართლაც შეიძლება მოხდეს მეორადი
მანქანის ყიდვისას ან ადვოკატის ნდობისას.

ამ დღეებში სტატუსის საკითხს განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება , რადგან

ვებსაიტის და ბიზნეს მოდელის საშუალებით, პრაქტიკულად ნებისმიერს შეუძლია
დაიწყოს თარჯიმნების სერტიფიცირება. ზედმეტად რთული არ არის ახალბედა
თარჯიმნებისთვის პროფესიის გარეგნული მახასიათებლების მიწოდება : ოფიციალური
ბეჭედი, ადგილი ოფიციალური გარეგნობის სიაში, შესაძლოა ბლანკი ან
კორპორატიული ელექტრონული ფოსტის მისამართი. ამ ანგარიშში ჩვენ ვაძლევთ
მაგალითებს, თუ როგორ კეთდება ეს და როგორ შედის სტატუსის შექმნის პროცესი
ახალ ონლაინ სფეროში. როგორც მარტივი ეკონომიკური მოდელირება გვიჩვენებს,
სამყაროში, სადაც ყველას შეუძლია სტატუსის სიგნალი, აღარ არსებობს ნათესავი
სტატუსის სიგნალი.

ამ კვლევის უმეტესი ნაწილი განიხილავს სტატუსის უფრო ტრადიციულ სიგნალებს.

რამდენი წონა ეკისრება აკადემიურ კვალიფიკაციას? რამდენად მნიშვნელოვანია
პროფესიული ასოციაციის წევრობა? რა ხდება ნაფიცი ან ავტორიზებული თარგმანის
სფეროში? რა პროფესიული სერტიფიცირების სისტემები არსებობს? რომელს აქვს
მკაფიო საბაზრო ღირებულება?
Bibliography
Book Title: The status of the translation profession in the European Union (Final Report)

Book Author(s): Anthony Pym, Universitat Rovira i Virgili, European Society for Translation Studies
François Grin, Université de Genève

Claudio Sfreddo, Haute école spécialisée de Suisse occidentale

Andy L. J. Chan, Hong Kong City University

Published: 24 July 2012

https://en.m.wikipedia.org/wiki/Anthony_Pym